Collegevoorstel (186520) Onderwerp: Mantelzorgwaardering

Agendapunt:

Commissie: n.v.t.

e-mailadres opsteller: [email protected]

Portefeuillehouder: I. Monhemius BBVnummer: 186519

Openbaar

Onderwerp Uitwerking Wmo beleid - mantelzorgwaardering College besluit 1. Het Steunpunt Mantelzorg van KijkopWelzijn structureel uit te breiden met 24 uur per week. 2. Met ingang van 1 januari 2015 de hoogte van de mantelzorgwaardering vast te stellen op €50,00 per mantelzorger. 3. In 2015 incidenteel € 5.000 van het beschikbare budget voor mantelzorgwaardering in te zetten voor de invoeringskosten. 4. De aangepaste ‘Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015 art. 4.1’ en ‘Besluit maatschappelijke ondersteuning 2015 art. 30’ vast te stellen (bijlage). 5. De reactie van het college op het advies van de WMO raad Barendrecht vast te stellen en te versturen (bijlage). 6. De raad te informeren via bijgevoegde raadsinformatiebrief (bijlage). Inleiding Wij gaan uit van de eigen kracht van de inwoner en haar netwerk. Er wordt een toenemend beroep gedaan op mantelzorgers. Wij bieden als gemeente al een aanbod ter ondersteuning van mantelzorgers, bestaande uit zowel individuele als groepsondersteuning. Tevens organiseert het Steunpunt Mantelzorg van KijkopWelzijn de Dag van de Mantelzorg. De ideale waardering is dat mantelzorgers in alle aspecten worden betrokken, erkend en gewaardeerd. In het Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015 en de Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015 is een aantal acties omschreven op dit gebied; zoals het betrekken van de mantelzorger in het keukentafelgesprek en het onderzoeken van hun beschikbaarheid en belastbaarheid. Daarnaast zijn er verschillende mogelijkheden voor respijtzorg via de Wmo ter voorkoming van, of ter ondersteuning bij overbelaste mantelzorgers. In 2015 en 2016 is er een aanvullend aanbod beschikbaar voor huishoudelijke hulp ter ondersteuning van de mantelzorgers. Inwoners die mantelzorg ontvangen komen onder bepaalde voorwaarden via de Wmo in aanmerking voor een eenmalige ‘tegoedbon’ t.w.v. €287,- voor hulp bij het huishouden, met als doel dat de mantelzorger ontlast wordt. Dit is bestaand beleid. Naast ondersteuning van de mantelzorger in brede zin, draagt de Wmo 2015 gemeenten in het bijzonder op aan te geven hoe zij zorg dragen voor de waardering voor de mantelzorgers van inwoners in onze gemeente. Het gaat om mantelzorgers die zwaar belast worden. Wij zijn blij dat wij de kans krijgen om aan mensen die zo’n belangrijke rol vervullen in onze samenleving, jaarlijks onze waardering kenbaar te kunnen maken. N.a.v. deze nieuwe taak hebben wij de WMO raad begin 2015 om advies gevraagd. In maart ’15 heeft de WMO raad ons al een informeel advies doen toekomen n.a.v. de vergadering van 4 maart. Hieruit kwamen een aantal zaken naar voren: 1. De WMO raad is tevreden over het Steunpunt Mantelzorg en verdere versterking van het steunpunt is gewenst. 2. De WMO raad vindt individuele waardering belangrijk; hierbij is keuzevrijheid van belang 3. Communicatie over mantelzorg is van belang, neem hierin ook mee dat de term mantelzorg bij veel mensen niet bekend is.

Met dit advies in ons achterhoofd, net als de gesprekken met KijkopWelzijn, hebben wij een presentatie gegeven aan de gemeenteraad, waarbij wij ook om input hebben gevraagd. N.a.v. de ideeën die naar voren kwamen hebben wij het volgende voortel ter versterking van de ondersteuning en de waardering van de mantelzorgers.

1. Het Steunpunt Mantelzorg van KijkopWelzijn structureel uit te breiden met 24 uur per week Momenteel is er 28 uur per week aan mantelzorgondersteuning beschikbaar vanuit KijkopWelzijn. 12 uur is voor individuele ondersteuning en 16 uur voor groepsgerichte activiteiten. Door mantelzorgers tijdig te ondersteunen kunnen zij hun werk beter uitvoeren en langer volhouden. Als gevolg van de veranderingen in de zorg wordt er een toenemend beroep gedaan op mantelzorgers. Dit betekent ook een veranderende rol voor het Steunpunt Mantelzorg. Wij vragen van KijkopWelzijn het volgende:  Een beweging van steunpunt voor mantelzorgers naar (ook) een krachtige adviesrol aan partners. Samenwerking met het wijkteam en partners, o.a. Aafje en Laurens, versterken op het gebied van mantelzorg. Actief kennis delen met de professionals. En daarnaast gezamenlijk een passend aanbod voor mantelzorgers van de cliënten van de partnerorganisaties ontwikkelen.  Aandacht voor jonge mantelzorgers; jeugdigen die voor een ouder, broertje of zusje zorgen. Via de wijkteams en in samenwerking met de partners, o.a. onderwijs, de bewustwording en het aanbod voor jonge mantelzorgers versterken.  Aandacht voor werkende mantelzorgers; met name bewustwording bij lokale werkgevers over de combinatie werk en mantelzorg.  Versterken van bestaande individuele ondersteuning gezien de toename van het aantal mantelzorgers. En het Steunpunt actief beschikbaar stellen voor vragen en doorverwijzingen vanuit de wijkteams.  Voortzetten van het project respijtzorgvrijwilligers. Er is 24 uur per week extra aan fte nodig om bovenstaande te realiseren. Kosten zijn €52.000,- per jaar. Voorstel is om al subsidie te verlenen voor het resterende deel van 2015 (ca. 8.600,-) met als uitgangspunt het voortzetten van de subsidie in de opvolgende jaren.

2. Een individuele vorm van waardering uit te reiken; de Pluim voor Mantelzorgers (een bedrag van €50,-) Mantelzorgers bieden een belangrijke maatschappelijke bijdrage door langdurend niet betaalde zorg en ondersteuning te bieden aan een persoon uit hun sociale netwerk. Door de inzet van mantelzorgers wordt dure professionele zorg voorkomen of verminderd. De gemeente Barendrecht heeft oog voor de inzet van mantelzorgers. De inzet van mantelzorgers verdient erkenning, steun en waardering. Daarvoor organiseert de gemeente een jaarlijkse blijk van waardering (‘de Pluim’). De mantelzorger en de zorgontvanger kunnen gezamenlijk een aanvraag doen om voor deze mantelzorgwaardering in aanmerking te komen. De blijk van waardering is bedoeld voor mantelzorgers die in het betreffende jaar:  Meer dan 8 uur per week ondersteuning aan persoon/personen met beperkingen (zorgontvanger) verlenen;  Voor minimaal drie maanden;  Op basis van de sociale relatie tussen mantelzorger en persoon/personen met beperkingen;  De ondersteuning wordt gratis geboden;  Zonder deze ondersteuning zou de persoon/personen met beperkingen een (groter) beroep moeten doen op professionele ondersteuning;  De persoon die mantelzorg ontvangt is inwoner van Barendrecht. Zodra dit voorstel is aangenomen kunnen mensen de Pluim aanvragen voor het jaar 2015. Een aanvraag indienen kan tot 1 december. In de opvolgende jaren kan de aanvraag al vanaf 15 februari worden ingediend, ook tot 1 december. Wij gaan hier via verschillende kanalen over communiceren zodat het breed bekend is. De betaling gebeurt half december.

Waarom een geldbedrag? In het Beleidsplan WMO 2015-2018, paragraaf 3.3.1 is aangegeven dat er een breed assortiment moet zijn van beloningen waaruit de mantelzorger kan kiezen. In het Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015, paragraaf 3.3.1 is aangegeven dat er een breed assortiment van beloningen mogelijk is. Tevens is in hoofdstuk vijf aangegeven dat wij de jaarlijkse blijk van waardering nader uitwerken. Wij kiezen voor een bedrag van €50,- per persoon. Een geldbedrag geeft de meeste vrijheid aan de mantelzorger, brengt de minste administratieve lasten en bijbehorende kosten met zich mee en is voor onze inwoners het meest overzichtelijk. Tevens is er al een aanbod van respijtzorgvoorzieningen en een kortingsregeling via de huishoudelijke hulp. KijkopWelzijn en onderzoek van Mezzo (landelijke organisatie voor zorgvrijwilligers en mantelzorgers) geven aan dat een geldbedrag door het merendeel van de mantelzorgers erg wordt gewaardeerd. De WMO Raad geeft aan dat keuzevrijheid van belang is. Daarnaast is het advies van KijkopWelzijn geweest om het in eerste instantie zo simpel mogelijk te houden; dit is voor de mantelzorger overzichtelijk en ook organisatorisch handiger. Hoeveel mantelzorgers verwachten wij? Het aantal mantelzorgers dat een aanvraag indient is moeilijk in te schatten, maar ligt naar verwachting maximaal rond de 1700 personen. Dit laatste aantal is het aantal mantelzorgers in Barendrecht dat zich 8 uur per maand en 3 maanden achtereen voor een naaste inzet. Dit cijfer is gebaseerd op de Gezondheidsmonitor 2012 (CBS en GGD), waarvoor op lokaal niveau onderzoek is verricht, en het landelijke onderzoek; Mantelzorg uit de doeken’ uit 2010 (SCP). Het Tympaan Instituut heeft de cijfers gecorrigeerd op de huidige demografische gegevens van Barendrecht. Beoogd effect De individuele waardering vormt onderdeel van een breed ondersteunings- en waarderingsaanbod voor mantelzorgers. Doel is dat mantelzorgers zich gewaardeerd voelen door de gemeente. Achterliggend doel is dat hiermee mantelzorgers hun werk beter kunnen volhouden. Relatie met beleidskaders  Beleidsplan Barendrecht WMO 2015-2018  Verordening maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015  Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015 Argumenten  Het voorstel is een uitwerking van het onderdeel mantelzorgwaardering van het Beleidsplan Barendrecht WMO 2015-2018 en de Verordening maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015.  Wij volgen het advies van KijkopWelzijn om te kiezen voor een simpele en toegankelijke vorm van individuele waardering. Kanttekeningen Wij wijken hiermee af van het idee om een vouchersysteem te introduceren. Wij hebben de volgende opties ook overwogen.  Waardering door middel van één of meer vouchers voor gemaksdiensten via BAR-dichtbij: bijvoorbeeld maaltijden, boodschappen, tuinonderhoud, klussen etc. ter waarde van €50,Nadeel; minder vrijheid en meer complexiteit voor de mantelzorger en aanvullende kosten voor het vouchersysteem, waardoor er minder middelen resteren voor de mantelzorger zelf.  Een VVV-bon in plaats van een geldbedrag. Nadeel; dit vergt meer organisatorische inzet en geeft geen extra voordeel aan de mantelzorger t.o.v. een geldbedrag.  Een algemene waardebon integreren in het aanbod van BAR-dichtbij. Dus bij BAR-dichtbij kan gekozen worden voor een dienst, maar ook voor een geldbedrag. De uitreiking kan volledig via BAR-dichtbij worden georganiseerd. De gemeente kan vouchercodes uitreiken. Nadeel; de verwachting is dat mensen massaal kiezen voor een geldbedrag, dit geeft namelijk de meeste vrijheid. Deze extra optie maakte het onnodig complex.

Overleg gevoerd met KijkopWelzijn en het WMO raad Barendrecht zijn gevraagd om advies bij de totstandkoming van dit voorstel. Zie hiervoor de bijlagen 2 en 3. Uitvoering/vervolgstappen Aanvraag Op de website en op verschillende fysieke locaties worden heldere aanvraagformulieren geplaatst. De mantelzorger meldt zichzelf en de hulpvrager(s) aan via het formulier. Dit kan per post. Er is een handtekening van zowel de mantelzorger als de zorgontvanger nodig. Mensen kunnen het formulier insturen tot 1 december. In het jaar 2015 zal het formulier vanaf half oktober beschikbaar zijn. In de opvolgende jaren kan de aanvraag al vanaf 15 februari worden ingediend. De mantelzorger namens wie het formulier wordt ingediend ontvangt een ontvangstbevestiging. De mantelzorgers zullen worden gekoppeld aan de zorgontvangers in GWS. Vertrouwen Uitgangspunt van de blijk van waardering is vertrouwen. De check of iemand in aanmerking komt voor de blijk van waardering gebeurt op basis van het door de mantelzorger en zorgontvanger naar waarheid ingevulde en ondertekende formulier. Indien de zorgontvanger(s) gebruik maakt/maken van een individuele voorziening, en dus bekend is bij de Wmo-klantmanagers, zal er steekproefsgewijs worden gecheckt of de aanvraag overeenkomt met de bekende gegevens. En in gevallen dat er opvallend veel mantelzorgers zijn gekoppeld aan een zorgontvanger zal worden gecheckt of het logischerwijs mogelijk is dat er zoveel mantelzorg is. Privacy Wij zorgen voor registratie van alle mantelzorgers en koppelen dit ook aan de zorgontvanger in onze gemeente, indien deze bekend is. In het aanvraagformulier melden wij dat wij zorgvuldig met de gegevens omgaan, de gegevens worden gebruikt voor het waarderen van mantelzorgers en dat mensen mogelijk in de toekomst vrijblijvend worden benaderd t.b.v. het verbeteren van mantelzorgwaardering en ondersteuning. Toelichting voor wie Meerdere mantelzorgers van één zorgontvanger kunnen de mantelzorgwaardering aanvragen. Ook mantelzorgers die voor iemand zorgen die intramuraal verblijft komen in aanmerking. De mantelzorger hoeft niet woonachtig te zijn in Barendrecht. De mantelzorgwaardering is, anders dan voorheen in de AWBZ, niet voorbehouden aan één mantelzorger van een cliënt. Een mantelzorger kan maximaal één keer per jaar een blijk van waardering ontvangen. Dit kan ook een zorgontvanger zijn, die niet als cliënt bij de gemeente bekend is met een Wmo voorziening, juist omdat de mantelzorger er voor zorgt dat deze persoon geen beroep hoeft te doen op professionele ondersteuning. Het kan ook gaan om een mantelzorger die aan meerdere mensen zorg verleent en daarmee in totaal aan de criteria voldoet. Wij hebben de tekst van de Beleidsregels zodanig aangepast dat dit helder is (zie bijlage). Wijziging criteria en beleidsregels Wij kiezen voor een aanvulling in de beleidsregels, namelijk dat getoetst wordt of in het jaar voorafgaand aan de datum van 1 december is voldaan aan de criteria op basis van de definitie mantelzorg. De reden voor deze wijziging is dat het jaarlijkse budget wordt benut voor de waardering. Daarnaast lichten wij in de beleidsregels nogmaals toe dat het een zorgontvanger in Barendrecht betreft. Het criterium 3 maanden aaneengesloten vervangen wij door 3 maanden. Als een zorgontvanger bijvoorbeeld tussentijds gebruik heeft gemaakt van tijdelijk verblijf komt de mantelzorgers alsnog in aanmerking voor de Pluim. Ook geven wij een toelichting op de procedure. Zie hiervoor de aangepaste Beleidsregels en de Verordening. Duidelijk en toch flexibel Er zijn heldere criteria opgesteld. In sommige gevallen kan het voorkomen dat een mantelzorger niet aan álle harde criteria voldoet, maar toch een zwaar belaste mantelzorger is. De mantelzorger kan bijvoorbeeld minder dan 8 uur per week ondersteuning bieden, maar een zodanig zware en structurele ondersteuning bieden, dat daarmee opname van de zorgontvanger in een instelling voorkomen wordt.

Of met een dusdanige hoge frequentie per 24 uur met korte momenten dat het acht uur criterium niet goed meetbaar is. Denk bijvoorbeeld ook aan een mantelzorger die intensieve zorg heeft verleend vanaf 20 september tot 1 december. Dit is net iets minder dan drie maanden. Wij zullen met deze aanvragen flexibel omgaan en dus toch deze mantelzorgers ook waarderen middels de jaarlijkse blijk van waardering. Doel is dat wij onze mantelzorgers waarderen en daar hoort een klantgerichte; duidelijke maar ook enigszins flexibele benadering bij. Wij willen een excellente dienstverlener zijn. Uitvoeringsbudget Het doel is dat de mantelzorger zich gewaardeerd voelt. Dit valt of staat met, naast goede communicatie, een soepel proces in de uitvoering. Hier willen wij daarom extra aandacht aan besteden. Om deze reden reserveren wij 5% van het budget voor invoeringskosten. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de mantelzorgwaardering ligt bij afdeling Vakondersteuning van Domein Maatschappij. Voor inhoudelijke vragen kunnen professionals en mantelzorgers terecht bij het Steunpunt Mantelzorg van KijkOpWelzijn. Evaluatie/monitoring In 2016 zal het beleid worden geëvalueerd. Hierbij wordt in samenspraak met mantelzorgers het beleid bekeken. Wij zullen toetsen of de individuele blijk van waardering door mantelzorgers wordt gewaardeerd. Daarnaast gaan wij na of er een behoefte is aan andere activiteiten naast de individuele blijk van waardering om mantelzorgers breder te ondersteunen. Ook wordt bekeken of de individuele blijk van waardering procesmatig goed is ingericht. De evaluatie zal gebeuren door middel van een bijlage in het klanttevredenheidsonderzoek Wmo en/of wij verwerken vragen in het onderzoek van waarstaatjegemeente 2016 en/of een onderzoek onder de registreerde mantelzorgers van KijkopWelzijn. Afhankelijk van het aantal mantelzorgers dat gebruik maakt van de regeling, kunnen wij er voor kiezen om breder te investeren in mantelzorgondersteuning. Zie hiervoor ook de paragraaf financiën. Financiën Mantelzorgwaardering uitgaande van 1700 personen

Begroting 2015 Steunpunt Mantelzorg uitbreiding

€ 8.600

Begroting 2016 en komende jaren € 52.000

Mantelzorgwaardering 1700 personen

€ 85.000

€ 85.000

Mantelzorgwaardering invoeringskosten

€ 5.000

€0

Totale kosten Beschikbaar budget

€ 98.600 € 128.600 € 30.000

€ 137.000 € 152.000 € 15.000

Saldo

Wij houden rekening met incidentele invoeringskosten van ca. €5.000. Het eerste jaar zal de administratie en uitreiking extra administratieve lasten met zich meebrengen. De verwachting is dat daarna het proces kan worden ingebed in de bestaande formatie van de organisatie. De middelen zullen in het zelfde jaar worden besteed als het jaar waaraan de waardering is gekoppeld. Het betreft een open einde regeling. Er is een klein risico dat het aantal aanvragen hoger ligt dan het aantal mantelzorgers waar wij rekening mee houden en wij daardoor het beschikbare budget overschrijden. Daarom houden wij wat ruimte in het budget. Het is ook goed mogelijk dat eind

2015 minimaal een budget zal resteren van €30.000. 2015 is een opstartjaar. In 2016 zullen wij het beleid en bijbehorende financiële gevolgen verder uitwerken. Juridische zaken De wettelijke grondslag voor de blijk van waardering voor mantelzorgers is de Wmo. Wij hebben als gemeente de ruimte om hier onze eigen invulling aan te geven. De blijk van waardering is voor alle mantelzorgers die aan de criteria voldoen zoals zorgvuldig bepaald door het college, met inachtneming van de reikwijdte van de wettelijke definitie van mantelzorg. Wij hebben voor deze nieuwe regeling navraag gedaan bij de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft ons via de mail verteld dat wij ook voor 2015 de regeling voor het mantelzorgcompliment mogen toepassen. In deze regeling was bepaald dat de gemeente geen Loonheffing hoeft in te houden over het mantelzorgcompliment. Het eenmalige compliment telde niet mee voor het fiscale inkomen van de mantelzorger. Ook had het compliment geen gevolgen voor een eventuele uitkering, zorgtoeslag of huurtoeslag van de mantelzorger. Wij mogen de Pluim dus belastingvrij verstrekken en hoeven dit niet te registreren of te melden t.b.v. de Belastingdienst. Een risico is dat de Belastingdienst kan terug komen op deze toezegging. De blijk van waardering heeft geen invloed op een evt. uitkering van de gemeente. Duurzaamheid Mantelzorgers dragen bij aan sociale duurzaamheid. Communicatie/participatie na besluitvorming Voor het slagen van deze jaarlijkse blijk van waardering is goede communicatie essentieel. Wij hebben niet alle mantelzorgers in beeld en zullen daarom breed communiceren over de beschikbaarheid van deze jaarlijkse blijk van waardering. o

o o o o o

o o o

Wij communiceren actief naar onze inwoners over de beschikbaarheid van deze blijk van waardering en de bijbehorende procedure in BlikopBarendrecht, onze website en Twitter. De mantelzorgers die staan ingeschreven bij het Steunpunt Mantelzorg worden geïnformeerd via de nieuwsbrief van het Steunpunt. Daarnaast versterken wij onze communicatie over onze waardering die wij hebben voor mantelzorgers. Wij geven in algemeen toegankelijke taal toelichting op wie mantelzorgers zijn. Dit is tevens een advies geweest van de WMO Raad (maart ’15) Wij communiceren over de aanpassing van de Beleidsregels op de website en in BlikopBarendrecht. Medewerkers van het klantcontactcentrum en de afdelingen Verstrekkingen en Vakondersteuning worden goed geïnformeerd over het besluit en de praktische uitwerking. Daarnaast zorgen wij ervoor dat onze wijkteams, welzijns- en zorgpartners goed zijn geïnformeerd en vragen hen ook mensen attent te maken op de jaarlijkse blijk van waardering. Wij koppelen de jaarlijkse blijk van de waardering aan de Dag van de Mantelzorg op 10 november. Dit is een landelijke dag, waarop extra aandacht wordt gegeven aan mantelzorgers. Ook voor mantelzorgers in Barendrecht wordt een activiteit georganiseerd om hen in het zonnetje te zetten (bestaand beleid). In 2015 zullen de festiviteiten uit praktische overweging in Barendrecht op 9 november plaats vinden. Het bedrag wordt uitgegeven met daarbij ook een brief waarin onze waardering schriftelijk wordt geuit. Tevens wordt van het moment van waardering gebruik gemaakt om de mantelzorger te informeren over het bestaande aanbod van het Steunpunt Mantelzorg van KijkopWelzijn. De gemeenteraad wordt apart geïnformeerd over de genomen besluiten middels een raadsinformatiebrief (zie bijlage).

Overige gevolgen Collegebesluiten op gemeentelijke website

Het college heeft besloten dat alle mantelzorgers jaarlijks een bedrag van €50,- krijgen ter waardering voor hun inzet. Mantelzorgers bieden een belangrijke maatschappelijke bijdrage door langdurend niet betaalde zorg en ondersteuning te bieden aan een persoon uit hun sociale netwerk. Door de inzet van mantelzorgers wordt dure professionele zorg voorkomen of verminderd. De gemeente Barendrecht heeft oog voor de inzet van mantelzorgers. De inzet van mantelzorgers verdient erkenning, steun en waardering. De mantelzorger en de zorgontvanger kunnen gezamenlijk een aanvraag doen om voor deze mantelzorgwaardering in aanmerking te komen. De blijk van waardering is bedoeld voor mantelzorgers die:  Meer dan 8 uur per week ondersteuning aan persoon/personen met beperkingen (zorgontvanger) verlenen;  Voor minimaal drie maanden;  Op basis van de sociale relatie tussen mantelzorger en persoon/personen met beperkingen;  De ondersteuning wordt gratis geboden;  Zonder deze ondersteuning zou de persoon/personen met beperkingen een (groter) beroep moeten doen op professionele ondersteuning;  De persoon die mantelzorg ontvangt is inwoner van Barendrecht. Vanaf begin september kunnen mensen de blijk van waardering aanvragen voor het jaar 2015. Een aanvraag indienen kan 1 december. Meerdere mantelzorgers van één zorgontvanger kunnen de mantelzorgwaardering aanvragen. De mantelzorger hoeft niet woonachtig te zijn in Barendrecht. Een aanvraag indienen kan via dit formulier (link naar formulier). Tevens zijn formulieren te verkrijgen bij de balie van de gemeente en de wijkteams (contactgegevens). Bijlagen/ter inzage liggende stukken Bijlage 1 Advies WMO raad Barendrecht Bijlage 2 Reactie op het advies van de WMO raad Barendrecht Bijlage 3 Raadsinformatiebrief mantelzorgwaardering Bijlage 4 De aangepaste ‘Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Barendrecht 2015 art. 4.1’ en ‘Besluit maatschappelijke ondersteuning 2015 art. 30’.