ಕ�ೈಪಿಡಿ:
ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ
ಅನುಷ್ಠಾನಗ�ೊಳಿಸುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯ
ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಪ್ರಾರಂಭ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಪ್ರಕಟಣೆ ಸಂಖ್ಯೆ: CSCSPV/ED/15/001
ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ:
ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಮ್ಯಾನ�ೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ಯೂನಿಟ್‌ ಸಿಎಸ್‌ಸಿ ಇ-ಗವರ್ನೆನ್ಸ್‌ಸರ್ವೀಸಸ್‌ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ನಿಕ�ೇತನ್‌, 3ನ�ೇ ಮಹಡಿ, 6, ಸಿಜಿಒ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್, ಲ�ೋ�ಧಿ ರ�ೋ�ಡ್, ನವದೆಹಲಿ – 110003 ದೂ: +91-11-24301349 ವೆಬ್: www.csc.gov.in
jfo 'akdj izlkn
ea=h lapkj ,oa lwpuk izkS|ksfxdh ,oa dkuwu ,oa U;k;] Hkkjr ljdkj
ರವಿಶಂಕರ ಪ್ರಸಾದ್‌
ಸಚಿವರು ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಐಟಿ & ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ
ಸಂದ�ೇಶ ಗೌರವಯುತ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರ�ೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ರೂಪಿಸಿದ, 'ಡಿಜಿಟಲ್‌ಇಂಡಿಯಾ' ಎಂಬ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಭಾರತವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಶಕ್ತಿಯುತ ಸಮಾಜವನ್ನಾಗಿ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನಭರಿತ ಹಣಕಾಸು ವಹಿವಾಟಿನ ದ�ೇಶವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಲಭ್ಯತೆ, ಪ್ರವ�ೇಶಾತ್ಮಕತೆ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೂಲಕ ಈ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುವ ಸಮಾಜವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಎಲ್ಲ ನಾಗರಿಕರ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಬಲೀಕರಣವೂ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಲ್ಲೊಂದು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಮಗ್ರ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಕ�ೈಗ�ೊಂಡಿದೆ. ನ್ಯಾಷನಲ್‌ಡಿಜಿಟಲ್‌ಲಿಟರಸಿ ಮಿಶನ್(ಎನ್‌ಡಿಎಲ್‌ಎಮ್‌) ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಇಂಡಿಯಾ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದ�ೇಶದ ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬದ ಕನಿಷ್ಠ ಓರ್ವ ಸದಸ್ಯನಾದರೂ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು. ದ�ೇಶಾದ್ಯಂತ ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕ�ೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದ�ೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಗನವಾಡಿ ಹಾಗೂ ಆಶಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು ಮತ್ತು ದೃಢೀಕೃತ ಪಡಿತರ ಡೀಲರುಗಳು ಸ�ೇರಿದಂತೆ 52.5 ಲಕ್ಷ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರರನ್ನಾಗಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಇದು ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದ�ೇಶದ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ದಕ್ಷವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಎನ್‌ಡಿಎಲ್‌ಎಮ್‌ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಸವಾಲುಗಳಿವೆ. ಆದರೂ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಒಳಗ�ೊಂಡ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್‌ನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿತರಾದವರು ಎಂಬ ಡಿಜಿಟಲ್‌ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗ�ೊಳಿಸಿ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಜ್ಞಾನ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ನಾನು ನಂಬಿದ್ದೇನೆ. ದ�ೇಶದ ಪ್ರತಿ ನಾಗರಿಕರಿಗೂ ಈ ಮೂಲಕ ನಾನು ಕ�ೇಳಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದ�ೇನೆಂದರೆ, ನೀವ�ೇ ಮುಂದೆ ಬಂದು ದ�ೇಶವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಬಲವಾಗಿಸುವ ಗುರಿ ಸಾಧನೆಗೆ ನೆರವಾಗಿ!
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ನಿಕ�ೇತನ್‌, 3ನ�ೇ ಮಹಡಿ, 6, ಸಿಜಿಒ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್, ಲ�ೋ�ಧಿ ರ�ೋ�ಡ್, ನವದೆಹಲಿ - 110003 ದೂ: +91-11-24301349
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
3
ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ, ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಹಣಕಾಸು ಒಳಗ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಉದ�್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಎದುರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಾಗರಿಕರ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೀತಿಯು ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಈ ಮಿಶನ್‌ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬದ ಕನಿಷ್ಠ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಬ�ೇಕು ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಆಶಿಸಿದೆ.
ಶ್ರೀ. ಆರ್.ಎಸ್.ಶರ್ಮಾ
ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್&
ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ
ಈ ಮಿಶನ್‌ಗಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರ�ೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಡಿಜಿಟಲ್ ಲಿಟರಸಿ ಮಿಶನ್ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಾಮೂಹಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲಕ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ಬಡತನ ರ�ೇಖೆಯಲ್ಲಿನ ಸಮುದಾಯದವರನ್ನು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯ ಮೂಲಕ ಮೇಲೆತ್ತುವ ಸದಾಶಯವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಅವರು ಜೀವನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ, ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕ�ೊಡುಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅಂಗನವಾಡಿ ಮತ್ತು ಆಶಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು ಹಾಗೂ ದೃಢೀಕೃತ ಪಡಿತರ ಡೀಲರುಗಳು ಸ�ೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟು 52.5 ಲಕ್ಷ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ತರಬ�ೇತಿಯನ್ನು ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದನ�ೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಗೆ ಶ್ಲಾಘನೆ ಮತ್ತು ಎರಡನ�ೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೂಲಾಂಶಗಳು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಒಂದನ�ೇ ಹಂತವು 20 ಗಂಟೆಗಳ ಕ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಆಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಐಟಿ ಸಾಕ್ಷರನಾಗುವ ಗುರಿ ಹ�ೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ಯಾವುದ�ೇ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನವ್ನನು ಬಳಸಬಹುದು, ಇಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು ಹಾಗೂ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಅಂತರ್ಜಾಲವನ್ನು ಹುಡುಕಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಕ�ೈಪಿಡಿಯು ಒಂದನ�ೇ ಹಂತದಲ್ಲಿನ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಸಿಎಸ್‌ಸಿ ಎಸ್‌ಪಿವಿ ಈ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಹ�ೊರಡಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಮಗೆ ಖುಷಿಯಿದೆ. ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಮೂಲಕ ಹ�ೇಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವುದು ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
4
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಮುನ್ನುಡಿ ದ�ೇಶಾದ್ಯಂತದ ಎಲ್ಲ ಜಿಲ್ಲೆ/ಬ್ಲಾಕ್‌ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಅಂಗನವಾಡಿ ಮತ್ತು ಆಶಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಹಾಗೂ ದೃಢೀಕೃತ ಪಡಿತರ ಡೀಲರುಗಳು ಸ�ೇರಿದಂತೆ 52.5 ಲಕ್ಷ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ತರಬ�ೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ಡಿಜಿಟಲ್‌ಲಿಟರಸಿ ಮಿಶನ್ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕ�ೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಡಾ. ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್‌
ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್& ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ
ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹ�ೇಗೆ ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಬಿದ್ದರೆ ಅದು ಇಡೀ ನೆಲವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೋ ಅದ�ೇ ರೀತಿಯ ತಂತ್ರ ಇದಾಗಿದೆ. ಬದಲಾವಣೆಯ ಸೂತ್ರಧಾರರ�ೇ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇಡೀ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಬಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ಬದಲಾವಣೆಯ ಸೂತ್ರಧಾರ ಎಷ್ಟು ಸಲಕರಣೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಶಕ್ತನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲ ಘನವ�ೇ ತರಬ�ೇತಿ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಂತದ ಐಟಿ ತರಬ�ೇತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದನ�ೇ ಹಂತವು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಾಗಿದ್ದರೆ ಎರಡನ�ೇ ಹಂತವು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೂಲಾಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಈ ಕ�ೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಸಿಎಸ್‌ಸಿ ಎಸ್‌ಪಿವಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು, 20 ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯ ಒಂದನ�ೇ ಹಂತದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಕ�ೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಐದು ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಒಂದನ�ೇ ಹಂತದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್1 ರಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಂತಹ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್2ರಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳ ಮೂಲ ವ�ೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಬಗೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್3ರಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕಗಳು, ಅದರ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು, ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಧಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳ ಬಳಕೆಯು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್4ರಲ್ಲಿ ಇಮೇಲ್‌ಖಾತೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ವ�ೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಇಮೇಲ್‌ಖಾತೆ ರಚನೆ, ಸ್ಕೈಪ್‌ಹಾಗೂ ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್, ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಧನಗಳಾದ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವಿಟರ್, ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಮತ್ತು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ ಹಾಗೂ ಸಂದ�ೇಶ ಸ�ೇವೆಗಳಾದ ವಾಟ್ಸಾಪ್‌ಗಳ ಬಳಕೆ ಹಾಗೂ ರಚನೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್5ರಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಸಂಬಂಧಿ ಮಾಹಿತಿಗಳ ಹುಡುಕಾಟ, ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ, ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ಬಸ್‌ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬುಕ್ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪದಬಳಕೆ, ದಿಕ್ಸೂಚಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ಹವಣೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು, ರಚಿಸುವುದು, ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ, ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ನಿತ್ಯದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಂವಹನಕ್ಕಾಗಿ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನದ ಮೂಲಕ ಬಳಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರರಾಗುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕ�ೈಪಿಡಿಯು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ನಮ್ಮದಾಗಿದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
5
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
6
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
ವಿಷಯಗಳು ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಸಂಖ್ಯೆ. ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಶೀರ್ಷಿಕೆ
ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ
ಪರಿಚಯ
8
1
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
9
2
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆ
22
3
ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಪರಿಚಯ
62
4
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
77
5
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
112
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
7
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಪರಿಚಯ "ಜೀವನದ ನ�ೈಮಿತ್ತಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಮುದಾಯಗಳ ಅರ್ಥೈಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವ�ೇ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯಾಗಿದೆ." ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲೂ ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರನನ್ನಾಗಿಸುವುದು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ 'ಡಿಜಿಟಲ್‌ಇಂಡಿಯಾ'ದ ಮೂಲ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ದ�ೇಶದ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ/ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಆಯ್ದ ಕುಟುಂಬದ ಪ್ರತಿ ಅರ್ಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡ 10 ಲಕ್ಷ ಜನರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (ಐಸಿಟಿ) ತರಬ�ೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್(ಎನ್‌ಡಿಎಲ್‌ಎಮ್‌) ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ತರಬ�ೇತಿ ಪಡೆಯುವವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮೂಲ ಐಸಿಟಿ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹ�ೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ದ�ೇಶದ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಐಟಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಅವರ ಜೀವನಮಟ್ಟವೂ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಂತದ ಐಟಿ ತರಬ�ೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ: • •
ಹಂತ 1 – ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಹಂತ 2 – ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೂಲಾಂಶಗಳು
1ನ�ೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತರಬ�ೇತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು: ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯೆಂದರೆ:
"ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಐಟಿ ಸಾಕ್ಷರರನ್ನಾಗಿಸುವ ಮೂಲಕ, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್/ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳನ್ನು(ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ) ಬಳಸುವುದು, ಇಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಅಂತರ್ಜಾಲವನ್ನು ಹುಡುಕುವುದನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುವುದು." ಈ ಕ�ೈಪಿಡಿಯು 1ನ�ೇ ಹಂತದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಮೊಬ�ೈಲ್ಫೋನ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಂತಹ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆ, ಅಂತರ್ಜಾಲ ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವುದು ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಐದು ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳನ್ನು ಇವು ಹ�ೊಂದಿವೆ.
8
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
1
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
ಕಲಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಈ
ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬ�ೇಕು: • ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು • ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು • ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು
ಪಠ್ಯ ಯೋಜನೆ
I. ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು II. ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು III. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
9
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
I. ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಎಂದರ�ೇನು? ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಒಂದು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದು, ದತ್ತಾಂಶ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು ಬಳಸುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ನಲ್ಲಿ ನಾವು ಏನು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ? ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮೂಲಕ ನೀವು ಮೈಲುಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ನಿಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಹಾಗೂ ಸ್ನೇಹಿತರ ಜತೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರಬಹುದು, ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು, ರ�ೈಲ್ವೆ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬುಕ್‌ಮಾಡಬಹುದು, ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಬಹುದು, ಆಟ ಆಡಬಹುದು, ಸಂಗೀತ ಕ�ೇಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು! ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಎರಡು ಭಾಗಗಳು ಯಾವುವು? ಒಂದು ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ - ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಹಾರ್ಡ್‌ವ�ೇರ್ ಮತ್ತು ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಎಲ್ಲ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನೂ ಹಾರ್ಡ್‌ವ�ೇರ್‌ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಸೂಚನೆಗಳ ಸಮ್ಮಿಶ್ರಣವ�ೇ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಆಗಿದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಅಂಗಗಳು ಹಲವು ಅಂಗಗಳ ಮೂಲಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ: • ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು • ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್‌ಸಾಧನಗಳು • ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು ಡಾಟಾ, ಸೂಚನೆಗಳು ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಸ�ೇರಿಸುವ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ - ಮೌಸ್, ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್, ಪೆನ್‌ಡ್ರೈವ್‌, ಸಿಡಿ, ಮೈಕ�್ರೋಫೋನ್‌, ಜಾಯ್‌ಸ್ಟಿಕ್‌ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ಯಾನರ್‌. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಮತ್ತು ಮೌಸ್‌ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಟ�ೈಪ್‌ರ�ೈಟರಿನ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ನಂತೆಯೇ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಕೂಡ ಇರಲಿದ್,ದು ಕೆಲವ�ೇ ಕೀಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿರುತವ ್ತ ೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕೀಗಳ ಹ�ೊರತಾಗಿ, ಅಂಕಿಗಳ ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ ಇದರಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿಶ�ೇಷ ಕೀಗಳಾದ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನ್ ಮತ್ತು ಎಡಿಟಿಂಗ್ ಕೀಗಳು, ಡ�ೈರೆಕ್ಷನಲ್ ಕೀಗಳು, ಫಂಕ್ಷನ್‌ಕೀಗಳು ಮತ್ತು ಎಸ್ಕೇಪ್‌(ESC) ಕೀಗಳು ಇರುತವ ್ತ ೆ. ಕ್ಯಾಲಕ್ಯುಲ�ೇಟರ್‌ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಲು ಅಂಕಿಗಳ ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಾನಿಟರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಪುಟವನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನಲ್‌ಕೀಗಳು ಸಹಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಪ�ೇಜ್ ಅಪ್‌ಕೀಗಳು ಕರ್ಸರ್‌ಅನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಸರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸುವ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂನ ದೃಗ�್ಗೋಚರ ಪ್ರದ�ೇಶವನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಸರಿಸುತ್ತವೆ. ಪ�ೇಜ್ ಡೌನ್‌ಕೀಗಳು ಕರ್ಸರ್‌ಅನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಸರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸುವ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂನ ದೃಗ�್ಗೋಚರ ಪ್ರದ�ೇಶವನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಸರಿಸುತ್ತವೆ. ದಾಖಲೆಯ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಕರ್ಸರ್‌ಅನ್ನು ಹ�ೋ�ಮ್‌ಕೀ ಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರೋಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿನ ಪಠ್ಯದ ಸಾಲಿನ ಕ�ೊನೆಗೆ ಕರ್ಸರ್‌ಅನ್ನು ಎಂಡ್‌ಕೀಗಳು ಸರಿಸುತ್ತವೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಪಠ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತಿದ್ದಲು ಎಡಿಟಿಂಗ್ ಕೀಗಳು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುವ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯದ ಓವರ್ ರ�ೈಟಿಂಗ್‌ಮತ್ತು ಇನ್ಸರ್ಟ್‌ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಇನ್ಸರ್ಟ್‌ಬಟನ್‌ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪಠ್ಯವನ (ಬಲಕ್ಕಿರುವ(ಡಿಲೀಟ್‌ಬಟನ್‌ಅಳಿಸುತ್ತದೆ. ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಂದು ಪಠ್ಯವನ್ನು )ಎಡಕ್ಕಿರುವ( ಸ್ಪೇಸ್‌ಬಟನ್‌ಅಳಿಸುತ್ತದೆ.
10
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಕರ್ಸರ್ ಮೇಲೆ, ಕೆಳಗೆ, ಬಲಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಎಡಕ್ಕೆ ಚಲಿಸಲು ಡ�ೈರೆಕ್ಷನಲ್ ಕೀಗಳು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮೇಲ್ಮುಖ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಕೀ ಒತ್ತುವುದರಿಂದ ಕರ್ಸರ್ ಮೇಲೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಮುಖ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಕೀ ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕರ್ಸರನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಎಡಮುಖ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಕೀ ಒತ್ತುವುದರಿಂದ ಕರ್ಸರ್‌ಎಡಕ್ಕೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಲಮುಖ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಕೀ ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕರ್ಸರನ್ನು ಬಲಕ್ಕೆ ಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಫಂಕ್ಷನ್‌ಕೀಗಳು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಬಹುತ�ೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಸದ್ಯ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಎಸ್ಕೇಪ್‌ಕೀ ಟರ್ಮಿನ�ೇಟ್‌ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಂಟ�್ರೋಲ್(CTRL) ಮತ್ತು ಅಲ್ಟರ್ನೇಟ್‌(ALT) ಕೀಗಳು ಬಹುತ�ೇಕ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಸ್‌ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಅಥವಾ ವೃದ್ಧಿಸುವ ಕೀಗಳಾಗಿವೆ. ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮೆನುವನ್ನು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಕೀ ಸಕ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿದ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೇ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಮೌಸ್
ಮೌಸ್‌ಒಂದು ಪಾಯಿಂಟಿಂಗ್‌ಸಾಧನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಪಾಯಿಂಟ್‌ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ತೆರೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಐಟಂಗಳ ಜತೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೌಸ್‌ಚಲಿಸಿದಂತೆ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆಯೂ ಮೌಸ್‌ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಸಣ್ಣದಾದ ಒಂದು ಬಾಣದ ಗುರುತು ಚಲಿಸುವುದನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸುತ್ತೀರಿ. ಈ ಬಾಣದ ಗುರುತನ್ನು ಪಾಯಿಂಟರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತದ ್ತ ೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಡಾಟಾ ಮತ್ತು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಈ ಪಾಯಿಂಟರ್ ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಒಂದು ಮೌಸ್‌ಎರಡು ಬಟನ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ - ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಎಡ ಮತ್ತು ಬಲ. ಎರಡು ಬಟನ್‌ಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಒಂದು ಸ್ಕ್ರೋಲ್‌ವೀಲ್‌ಕೂಡ ಇದ್ದು, ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮೇಲೆ ಕೆಳಗೆ ಸರಿಸಲು ಅನುಕೂಲ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಬಾರಿಗೆ ಎಡ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿದರೆ ತೆರೆಯ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಎಡ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿದರೆ, ಆಯ್ದ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂನ ಒಳಕ್ಕೆ ನೀವು ಹ�ೋ�ಗುತ್ತೀರಿ. ಮೌಸ್‌ನ ಬಲ ಬಟನ್ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದರೆ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ಮೆನು ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ತೆರಳಲು ಸ್ಕ್ರೋಲ್‌ವೀಲ್‌ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್‌ಸಾಧನಗಳು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಸ�್ಟೋರ�ೇಜ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಉಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್‌ಸಾಧನಗಳು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಪ್ರೋಸೆಸರಿನಿಂದ(CPU) ಪ್ರೋಸೆಸ್‌ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಮೆಮೊರಿ ಅಥವಾ ರ್ಯಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ (RAM) ಉಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು ರಿಸಲ್ಟ್‌ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಜತೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳೆಂದರೆ ಮಾನಿಟರ್‌, ಪ್ರಿಂಟರ್‌, ಸ್ಪೀಕರ್, ಹೆಡ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್. ಶಬ್ದಗಳು, ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಫಿಕ್‌ಗಳಂತಹ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ತೆರೆಯೇ ಮಾನಿಟರ್‌. ಮಾನಿಟರ್‌ಗಳು ಎರಡು ರೀತಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ - ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಕ್ಯಾಥ�ೋ�ಡ್‌ರ�ೇ ಟ್ಯೂಬ್‌(ಸಿಆರ್‌ಟಿ) ಮತ್ತು ಫ್ಲಾಟ್‌ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇಗಳು ಸಾಫ್ಟ್ಕಾ ಪಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಸಂಸ್ಕರಿತ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಿಂದ ಪಡೆದು, ಅದರ ಹಾರ್ಡ್‌ಕಾಪಿಯನ್ನು ಪ್ರಿಂಟರ್‌ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಫ್ಟ್‌ಕಾಪಿಯು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಡಬಹುದಾದ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಪಠ್ಯ ಕಡತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಇದರ ಮುದ್ರಿತ ಆವೃತ್ತಿಯೇ ಹಾರ್ಡ್‌ಕಾಪಿ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರಿಂಟರುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಧಗಳಿವೆ: ಇಂಕ್‌ಜೆಟ್‌, ಲ�ೇಸರ್‌ಮತ್ತು ಡಾಟ್‌ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌ಪ್ರಿಂಟರ್‌.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
11
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಸ್ಪೀಕರ್‌ಒಂದು ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಮೂಲಕ ನಾವು ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕ�ೇಳುತ್ತೇವೆ. ಸ್ಪೀಕರ್‌ಇಲ್ಲದ�ೇ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕ�ೇಳಲು ಅಥವಾ ಯಾವುದ�ೇ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕ�ೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಿಂದ ಧ್ವನಿ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಡ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇವು ಸ್ಪೀಕರಿನಂತೆಯೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಿದ್ದರೂ, ಇವುಗಳನ್ನು ಕಿವಿಗೆ ಧರಿಸುವಂತಿರುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಅನ್ನು ಒಮ್ಮೆಗೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾತ್ರ ಕ�ೇಳಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಫ್ಲ್ಯಾಟ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಬಳಸುವ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್‌ಕೂಡ ಒಂದು ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪ್ರೆಸೆಂಟ�ೇಶನ್‌ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಒಮ್ಮೆಗ�ೇ ನ�ೋ�ಡಲು ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್1 1.
ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು?
2.
ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು?
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್
ಸ್ಪೀಕರ್
ಹೆಡ್‌ಫೋನ್‌ ಮೈಕ�್ರೋಫೋನ್‌
3. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾವ ಕೀಯು ದಾಖಲೆಯ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಕರ್ಸರನ್ನು ಸರಿಸುತ್ತದೆ?
ಪೆನ್‌ಡ್ರೈವ್‌ ಮೌಸ್
ಹ�ೋ�ಮ್ ಶಿಫ್ಟ್‌
4.
ಸಾಫ್ಟ್‌ಕಾಪಿಯಿಂದ ಹಾರ್ಡ್‌ಕಾಪಿಯನ್ನು ಯಾವ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತದೆ?
ಆಲ್ಟ್‌
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್ ಪ್ರಿಂಟರ್‌ ಸ್ಪೀಕರ್
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಮೆಮೊರಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಮೆಮೊರಿಯಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನುಒಂದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತದ ್ತ ೆ. ಒಂದು ಕಂಪ್ಯೂಟರು ಎರಡು ರೀತಿಯ ಮೆಮೊರಿಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ - ಪ್ರೈಮರಿ ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯ ಮೆಮೊರಿ ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡರಿ ಮೆಮೊರಿ. ಮುಖ್ಯ/ಪ್ರೈಮರಿ ಮೆಮೊರಿಯನ್ನು ರ್ಯಾಮ್‌ಅಥವಾ ರ್ಯಾಂಡಮ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ಮೆಮೊರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅತಿ ವ�ೇಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರ್ಯಾಮ್‌ಅನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ವ�ೇಗ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ರ್ಯಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಟಾ ಮತ್ತು ಸೂಚನೆಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿಂದ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್ ಯೂನಿಟ್‌ಅಥವಾ ಸಿಪಿಯುಗೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗಾಗಿ ರವಾನಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳೂ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಡುವ ಮೆಮೊರಿಯೇ ರ್ಯಾಮ್‌ಆಗಿದೆ. ಕ್ಯಾಶೆ ಮೆಮೊರಿ ಕೂಡ ರ್ಯಾಮ್‌ನ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರೋಸೆಸರ್‌ಗೆ ತೀರಾ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಪ್ರೋಸೆಸಿಂಗ್‌ವ�ೇಗವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರೈಮರಿ ಮೆಮೊರಿಯು ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಸೆಕೆಂಡರಿ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ಲಿ ಅನಿಯಮಿತ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೆಕೆಂಡರಿ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ಲಿಇಟ್ಟಿರುವ ಯಾವುದ�ೇ ದತ್ತಾಂಶ ಅಥವಾ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ರ್ಯಾಮ್‌ನಿಂದ ನಕಲು ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಸೆಕೆಂಡರಿ ಮೆಮೊರಿಗೆ ಡಾಟಾವನ್ನು ನ�ೇರವಾಗಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನಕಲು ಮಾಡಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪೆನ್‌ಡ್ರೈವ್‌, ಹಾರ್ಡ್‌ಡಿಸ್ಕ್‌ಮತ್ತು ಡಿವಿಡಿಗಳು ಸೆಕೆಂಡರಿ ಮೆಮೊರಿ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
12
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಮೆಮೊರಿಯಲ್ಲಿ ಡಾಟಾ ಹ�ೇಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ? ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಎಲ್ಲ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ಕ�ೇವಲ ಎರಡು ಅಂಕಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ - ಅವುಗಳೆಂದರೆ 0 ಮತ್ತು 1 ಆಗಿದೆ. ಏಕ ಬ�ೈನರಿ ಅಂಕಿಗಳಾದ 1 ಹಾಗೂ 0ಯನ್ನು ಬಿಟ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಂಟು ಬಿಟ್‌ನ ಒಂದು ಸಮೂಹವನ್ನು ಒಂದು ಬ�ೈಟ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬ�ೈಟ್‌ಗಳ ಮಧ್ಯದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪಟ್ಟಿಯು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ:
1 ಬ�ೈಟ್
8 ಬಿಟ್‌ಗಳು
1 ಮೆಗಾಬ�ೈಟ್(1ಎಂಬಿ)
1024 ಕೆಬಿ
1 ಕಿಲ�ೋ�ಬ�ೈಟ್‌ಗಳು (1 ಕೆಬಿ) 1 ಗಿಗಾಬ�ೈಟ್(1ಜಿಬಿ)
1024 ಬ�ೈಟ್‌ಗಳು 1024 ಕೆಬಿ
ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ನ ವಿಧಗಳು ಹಾರ್ಡ್‌ವ�ೇರ್‌ನಿಯಂತ್ರಣ ಹಾಗೂ ಇತರ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಮಾಡಲು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಹ�ೇಗೆ ಮಾಡಬ�ೇಕು ಮತ್ತು ಏನನ್ನು ಮಾಡಬ�ೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುವ ಸೂಚನೆಗಳ ಗ�ೊಂಚಲುಗಳನ್ನು ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳು ಯೋಜಿಸುತ್ತವೆ. ಎರಡು ರೀತಿಯ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಗಳಿವೆ - ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ಮತ್ತು ಸಿಸ್ಟಂ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ನೆರವಾಗುವುದ�ೇ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ಆಗಿದೆ. ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ಗೆ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ವರ್ಡ್‌ಮತ್ತು ಓಪನ್ ಆಫೀಸ್‌ಡ್ರಾ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಹಾರ್ಡ್‌ವ�ೇರ್‌ಗೆ ನ�ೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧ ಹ�ೊಂದಿರುವ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಸಿಸ್ಟಂ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ರನ್ ಮಾಡಲು ನಿಮಗೆ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಅಗತ್ಯವಿದೆ, ಇದು ಸಿಸ್ಟಂ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಆಗಿದೆ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್2 1.
ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು?
2.
ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳು?
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್
ಸ್ಪೀಕರ್
ಹೆಡ್‌ಫೋನ್‌
ಪೆನ್‌ಡ್ರೈವ್‌
ಮೈಕ�್ರೋಫೋನ್‌
ಮೌಸ್
3. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾವ ಕೀಯು ದಾಖಲೆಯ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಕರ್ಸರನ್ನು ಸರಿಸುತ್ತದೆ?
ಹ�ೋ�ಮ್ ಶಿಫ್ಟ್‌
4.
ಸಾಫ್ಟ್‌ಕಾಪಿಯಿಂದ ಹಾರ್ಡ್‌ಕಾಪಿಯನ್ನು ಯಾವ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತದೆ?
ಆಲ್ಟ್‌
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟರ್ ಪ್ರಿಂಟರ್‌ ಸ್ಪೀಕರ್
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
13
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೆಟ್‌ಅಪ್‌ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಮಾಟಿರ್‌ಟಿವಿಯಂತೆಯೇ ಇದೆ ಮತ್ತು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ ಬಾಕ್ಸ್‌ಅನ್ನು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಯುನಿಟ್‌ (ಸಿಪಿಯು) ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಮಿದುಳು ಸಿಪಿಯು ಆಗಿದೆ. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಮತ್ತು ಮೌಸ್‌ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಸಾಧನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಡಾಟಾ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ನೀಡುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಡೆಸ್ಕ್ ಮೇಲೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನಿಡಿ. ಮಾನಿಟರ್‌ನ ಪಕ್ಕ ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ಅನ್ನು ಇಡಿ. ವಿವಿಧ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಕನೆಕ್ಷನ್‌ಸ್ಲಾಟ್‌ಗಳು ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ನ ಹಿಂಬದಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 2
ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವಿಡಿಯೋ ಪೋರ್ಟನ್ನು ವಿಜಿಎ ಪೋರ್ಟ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಜಿಎ ಕ�ೇಬಲ್‌ನ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ವಿಡಿಯೋ ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಮಾನಿಟರ್‌ಗೆ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ.
ಹಂತ 3
ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಪಿಎಸ್‌/2 ಕನೆಕ್ಟರ್ ಅಥವಾ ಯುಎಸ್‌ಬಿ ಕನೆಕ್ಟರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧದ ಕನೆಕ್ಟರುಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ಗೆ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ.
ಹಂತ 4
ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಮೌಸ್‌ಮೂರು ವಿಧದ ಕನೆಕ್ಟರ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ - ಪಿಎಸ್/2 ಕನೆಕ್ಟರ್, ಯುಎಸ್‌ಬಿ ಕನೆಕ್ಟರ್‌ಅಥವಾ ಸೀರಿಯಲ್‌ಕನೆಕ್ಟರ್‌ಮೌಸ್‌ಕನೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಲು ಸಿಸ್ಟಂ ಯೂನಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಸೂಕ್ತವಾದ ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಕನೆಕ್ಟರನ್ನು ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ.
ಹಂತ 5
ಇದ�ೇ ರೀತಿ, ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ನೀವು ಪ್ರಿಂಟರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಪ್ಯಾರಲೆಲ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ಅಥವಾ ಯುಎಸ್‌ಬಿ ಪೋರ್ಟ್‌ಗಳ ಪ�ೈಕಿ ನೀಡಲಾದ ಒಂದು ಕನೆಕ್ಟರನ್ನು ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.
ಮುಖ್ಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಗೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪವರ್‌ಸಪ್ಲೈ ಪ್ಲಗ್‌ಗೆ ಪವರ್‌ಸಪ್ಲೈ ಕ�ೇಬಲ್‌ನ ಒಂದು ತುದಿ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಮಾನಿಟರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಪವರ್‌ಸಪ್ಲೈ ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ. ಹಂತ 2: ಸ್ವಿಚ್‌ಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಅಥವಾ ನೀಡಲಾದ ಯುಪಿಎಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪವರ್‌ಪ್ಲಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಎರಡೂ ಕ�ೇಬಲ್‌ಗಳನ್ನು ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ.
14
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಸ್ವಿಚ್ಆ ನ್‌ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಸಿಸ್ಟಂ ಯೂನಿಟ್‌ಮತ್ತು ಪವರ್‌ಸಪ್ಲೈ ಆನ್‌ಮಾಡಿ.
ಮಾನಿಟರ್‌ಎರಡಕ್ಕೂ
ಹಂತ 2
ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ಪವರ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 3
ಪವರ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತುವ ಮಾನಿಟರ್‌ಸ್ವಿಚ್ಆ ನ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಕೆಲವು ಸಮಯಗಳ ವರೆಗೆ ಕಾಯಿರಿ, ಮಾನಿಟರ್‌ಮೇಲೆ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬೂಟ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲ ಸಾಪ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಆಗಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ಕಾಣಬಹುದು. ಈಗ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಬಳಕೆಗೆ ತಯಾರಿದೆ.
ಮೂಲಕ
II. ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮೊಬ�ೈಲ್ಫೋನ್ ಎಂದರ�ೇನು? ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಕರೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಠ್ಯ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಇತರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುವ ಕ�ೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದು ಬಳಸುವ ತಂತಿರಹಿತ ಸಾಧನವ�ೇ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರುಗಳು, ಆಟಗಳು, ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳು, ವಿಡಿಯೋ ಪ್ಲೇಯರುಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನಲ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳಂತಹ ಹಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ�ೊಂದಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತವೆ. ಬ�ೇಸಿಕ್‌ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಮೂಲಕ ನೀವು ಕ�ೇವಲ ಕರೆ ಮಾಡಬಹುದು ಹಾಗೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ಸಂವಹನ, ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ಹಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇಮೇಲ್‌ನಿಂದ ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸಿಂಗ್‌, ಸಂಗೀತ ಪ್ಲೇ ಮಾಡುವುದು, ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್‌ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ಲೇ ಮಾಡುವುದು, ಡಾಟಾಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ಹಲವು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಈ ಫೋನ್‌ಗಳು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
15
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಕೆಲವು ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಗಳು ಒಂದ�ೇ ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಸೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಿಮ್‌ಕಾರ್ಡ್ಗ ಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಬಹುದಾದ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನೂ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಡ್ಯುಅಲ್‌ಸಿಮ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನ ಭಾಗಗಳು ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತ�ೋ�ರಿಸಲಾಗಿದೆ:
ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಟರಿ ಮತ್ತು ಸಿಮ್‌ಕಾರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ಹಂತಗಳು
16
ಹಂತ 1
ಫೋನ್‌ಆಫ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಕವರ್‌ತೆಗೆಯಿರಿ
ಹಂತ 2
ಬ್ಯಾಟರಿಯು ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ
ಹಂತ 3
ಸಿಮ್‌ಸ್ಲಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಿಮ್‌ಇಡಿ
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
ಹಂತ 4
ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನು ವಾಪಸ್‌ಇಡಿ
ಹಂತ 5
ಹಿಂದಿನ ಕವರನ್ನು ಮೊದಲಿನಂತೆಯೇ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ ಮತ್ತು ಫೋನನ್ನು ಮರು ಆರಂಭಿಸಿ.
ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ಬ್ಯಾಟರಿ ಚಾರ್ಜ್‌ಮಾಡು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಚಾರ್ಜರ್‌ಅನ್ನು ಗ�ೋ�ಡೆ ಸ್ವಿಚ್‌ಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಗೆ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ.
ಹಂತ 2
ಚಾರ್ಜರನ್ನು ಫೋನ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ "ಬ್ಯಾಟರಿ ಫುಲ್" ಎಂದು ತ�ೋ�ರಿಸಿದಾಗ, ಫೋನ್‌ನಿಂದ ಚಾರ್ಜರ್‌ತೆಗೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಗ�ೋ�ಡೆಯ ಸ್ವಿಚ್‌ಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ನಿಂದಲೂ ತೆಗೆಯಿರಿ.
ಫೋನನ್ನು ಲಾಕ್‌ಮತ್ತು ಅನ್‌ಲಾಕ್‌ಮಾಡುವ ವಿಧಗಳು
ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದಾಗ ಕೀಗಳನ್ನು ಲಾಕ್‌ಮಾಡುವುದು ಉತ್ತಮವಾದದ್ದು. ನಿಮ್ಮ
ಫೋನ್‌ನ ಕೀಗಳನ್ನು ಲಾಕ್‌ಮಾಡಲು ಮೆನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ (*) ಕೀ ಒತ್ತಿ. ಫೋನ್‌ನ ಕೀಗಳನ್ನು ಅನ್‌ಲಾಕ್‌ಮಾಡಲು ಅನ್‌ಲಾಕ್‌ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ನಂತರ (*) ಕೀ ಒತ್ತಿ.
ಟಿಪ್ಪಣಿ: ನೀವು ಅನ್‌ಲಾಕ್‌ಪ್ಯಾಟರ್ನ್, ಪಿನ್ ಅಥವಾ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ಗೆ ಸೆಟ್‌ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ತೆರೆಯನ್ನು ಅನ್‌ಲಾಕ್‌ಮಾಡಲು ನೀವು ಪ್ಯಾಟರ್ನ್‌ಎಳೆಯಬ�ೇಕು ಅಥವಾ ಪಿ/ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ನಮೂದಿಸಬ�ೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: 'ಮೆನು' ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ ಅಥವಾ ಟಚ್‌ಮಾಡಿ. ಇದರಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳೂ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಹಂತ 2: ಹಿಂದಿನ ವ್ಯೂಗೆ ತೆರಳಲು 'ಬ್ಯಾಕ್' ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ/ತಟ್ಟಿ ಹಂತ 3: ಹ�ೋ�ಮ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಗೆ ತೆರಳಲು ಫೋನ್‌ನ ಹ�ೋ�ಮ್‌ಐಕಾನ್‌/ಬಟನ್‌ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ/ತಟ್ಟಿ
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
17
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಬ�ೇಸಿಕ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್ ಬದಲಿಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಮೆನು > ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ಆ ಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ
ಹಂತ 2
'ಟ�ೋ�ನ್ಸ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ 'ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್' ಸ್ಕ್ರೋಲ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
'ಗ್ಯಾಲರಿ' ತೆರೆಯಲು ಸ್ಕ್ರೋಲ್‌ಮಾಡಿ. ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ
ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಬದಲಿಸುವ ಹಂತಗಳು
18
ಹಂತ 1
ಹ�ೋ�ಮ್‌ಕೀ > ಮೆನು ಕೀ > ಪರ್ಸನಲ�ೈಸ�ೇಶನ್/ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ತಟ್ಟಿ
ಹಂತ 2
ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
ಹಂತ 3
ಫೋನ್‌ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಅಥವಾ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ತಟ್ಟಿ
ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್
ಹಂತ 4
ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಬಳಸುವ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಓಕೆ ತಟ್ಟಿ.
ಬ�ೇಸಿಕ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲಾರ್ಮ್‌ಸೆಟ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಮೆನು > ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು > ಅಲಾರ್ಮ್‌ಕ್ಲಾಕ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: ಅಲಾರಂ ಟ�ೈ ಸೆಟ್‌ಮಾಡಿ, ನಂತರ ಉಳಿಸಿ ಹಂತ 3: ಅಲಾರಂ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲು ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌> 'ರಿಪೀಟ್‌ದಿನಗಳು' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ದಿನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಂತ 4: ನಂತರ 'ಡನ್' ಎಂಬುದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಅಲಾರಂ ಸೆಟ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಮೆನು ತಟ್ಟಿ ಹಂತ 2: ಕ್ಲಾಕ್ ತಟ್ಟಿ ಹಂತ 3: ಅಲಾರಂ ತಟ್ಟಿ ಹಂತ 4: ಅಲಾರಂ ಸಮಯವನ್ನು ಸೆಟ್‌ಮಾಡಿ ಹಂತ 5: ಸ�ೇವ್‌ತಟ್ಟಿ
III. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಅಂಶಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಅಥವಾ ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌/ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ ಾಧನವ�ೇ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್. ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಬ್ರೌಸಿಂಗ್‌, ಇಮೇಲ್‌ಚೆಕ್‌ಮಾಡುವುದು, ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದುವುದು ಮತ್ತು ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮಾಡುವುದು, ಆಟ ಆಡುವುದು, ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡುವುದು, ಕಂಟೆಂಟ್‌ಗಳ್ನನು ಸಂಘಟಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳು ಟಚ್‌ಆಪರ�ೇಟ್‌ಆಗಿದ್ದು, ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಹ�ೋ�ಲಿಸಿದರೆ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡಲು, ಇಮೇಲ್‌ಚೆಕ್‌ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದಲು, ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡಲು, ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಅಥವಾ ಕಂಟೆಂಟ್‌ಸಂಘಟಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
19
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗಳ ವಿಧಗಳು
ಬುಕ್‌ಲೆಟ್‌
ಸ್ಲೇಟ್‌
ಇದು ಎರಡು ಬದಿಯಲ್ಲೂ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಹ�ೊಂದಿದ್ದು, ಎರಡೂ ತೆರೆಗಳ ಮೇಲೆ ಟಚ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಸಾಧನವು ಕ�ೈಬರಹ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಹ�ೊಂದಿದ್ದು, ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುವಂತೆಯೇ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುವ ಸೌಲಭ್ಯ ಹ�ೊಂದಿದೆ.
ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು, ಅಂತರ್ಜಾಲಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡಲು, ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು, ವಿಡಿಯೋ ಕರೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರ ಜತೆ ಚಾಟ್‌ಮಾಡಲು ಮನರಂಜನಾ ಕ�ೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಕನ್ವರ್ಟಿಬಲ್‌
ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ನಂತೆಯೇ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ; ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ 180 ಡಿಗ್ರಿಗಳವರೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಬಹುದಾದ ಟಚ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇಯನ್ನು ಇದು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಹ�ೈಬ್ರಿಡ್‌
ಸ್ಲೇಟ್‌ಮತ್ತು ಕನ್ವರ್ಟಿಬಲ್‌ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಇದು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹ�ೈಬ್ರಿಡ್‌ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಕಳಚಿಡಬಹುದಾದ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಇರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ನೀಡಲಾದ ಸ್ಲಾಟ್‌ನಿಂದ ಸ್ಲೇಟ್‌ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ೆ ಅಳವಡಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಪಿ ಸಿಗೆ ಕನ್ವರ್ಟಿಬಲ್‌ಆಗುತ್ತದೆ.
ರಗ್ಡ್‌
ಕಠಿಣ ಹವಾಮಾನ ಸನ್ನಿವ�ೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರಿಗಾಗಿ ಈ ರೀತಿಯ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಪಿ ಸಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಾಕ್‌ಪ್ರೂಫ್‌ ಇಂಟರ್ನಲ್‌ಹಾರ್ಡ್‌ಡ್ರೈವ್‌ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೆಕ್ಟಿವ್‌ಶೆಲ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಇವು ದೀರ್ಘ ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾಧನವನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು, ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನು ನೀವು 6-8 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಟರಿ ಪೂರ್ಣ ಚಾರ್ಜ್‌ಆಗುವವರೆಗೆ ಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಬ�ೇಕು. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಬ್ಯಾಟರಿ ಚಾರ್ಜ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಚಾರ್ಜಿಂಗ್‌ಹೆಡ್‌ಗೆ ಕ�ೇಬಲ್ ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ ಮತ್ತು ಎಸಿ ಪವರ್ ಔಟ್‌ಲೆಟ್‌ಗೆ ಕ�ೇಬಲ್‌ನ ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಜ�ೋ�ಡಿಸಿ ಹಂತ 2: ಸಾಧನವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಚಾರ್ಜ್‌ಆದ ನಂತರ, ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಹೆಡ್‌ಅನ್ನು ಅನ್‌ಪ್ಲಗ್ ಮಾಡಿ ಪವರ್‌ಸ�ೇವ್ ಮೋಡ್‌ಮತ್ತು ಲಾಕ್ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸಾಧನದಲ್ಲಿನ ಪವರ್‌ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಲು ನೀವು ತೆರೆಯನ್ನು ಪವರ್‌ಸ�ೇವ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತುವ ಮೂಲಕ ಆಫ್‌ಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ತೆರೆಯನ್ನು ಲಾಕ್ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಮೋಡ್‌ಗೆ ತಿರುಗಿದೆ. ಸಾಧನವನ್ನು ಮರು ಆಕ್ಟಿವ�ೇಟ್‌ಮಾಡಲು ಪ್ರೋಸೆಸ್‌ಅನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಿ. ಸಾಧನವನ್ನು ಆಫ್ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಕೆಲವು ಸೆಕೆಂಡುಗಳವರೆಗೆ ಪವರ್‌ಬಟನ್‌ಅನ್ನು ಒತ್ತು ಹಿಡಿದುಕ�ೊಳ್ಳಿ. ನೀವು ಪವರ್‌ಆಫ್‌ಮಾಡುವುದು ಖಚಿತವ�ೇ ಎಂದು ಕ�ೇಳುವ ಮೆನು ಒಂದು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ ಹಂತ 2: ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಆ ಫ್‌ಮಾಡಲು ಪವರ್‌ಆಫ್‌ತಟ್ಟಿ
20
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮೆನುಗಳ ಆರಂಭದ ಕ�ೇಂದ್ರವ�ೇ ಹ�ೋ�ಮ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌. ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳ ಐಕಾನ್‌ಗಳು, ಶಾರ್ಟ್‌ಕಟ್‌ಗಳು, ಫೋಲ್ಟರುಗಳು ಅಥವಾ ವಿಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಹ�ೋ�ಮ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಅನ್ನು ಕಸ್ಟಮೈಸ್‌ಮಾಡಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಗಳು ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಆಗಲು ಎಡ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ಸ್ವೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್3 1.
ಕಠಿಣ ವಾತಾವರಣದ ಸನ್ನಿವ�ೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಯಾವ ವಿಧದ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ? ಬುಕ್‌ಲೆಟ್‌ ರಗ್ಡ್‌ ಹ�ೈಬ್ರಿಡ್‌
2.
ಕ�ೇವಲ ಕರೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಠ್ಯ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳನ್ನು ನಾವು ಏನೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ? ಬ�ೇಸಿಕ್‌ಫೋನ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಡ್ಯುಅಲ್‌ಸಿಮ್‌ಫೋನ್‌
3.
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನ ಯಾವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಪಿಯು ಇರುತ್ತದೆ? ಮಾನಿಟರ್‌ ಸಿಸ್ಟಂ ಯುನಿಟ್‌ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್
4.
ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ವಿಡಿಯೋ ಪೋರ್ಟನ್ನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ? ಪಿಎಸ್/2 ಪೋರ್ಟ್ ಯುಎಸ್‌ಬಿ ಪೋರ್ಟ್
ವಿಜಿಎ ಪೋರ್ಟ್
5.
ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಮನರಂಜನಾ ಕ�ೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ? ಸ್ಲೇಟ್‌ ಬುಕ್‌ಲೆಟ್‌
ಹ�ೈಬ್ರಿಡ್‌
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
21
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
2
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
ಕಲಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು
ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬ�ೇಕು: • ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ಮೂಲ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆ • ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಮತ್ತು ಅದರ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆ • ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಮತ್ತು ಅದರ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆ
ಪಠ್ಯ ಯೋಜನೆ
I. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ಮೂಲ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು II. ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಮತ್ತು ಅದರ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು III. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು
22
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
I. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ಮೂಲ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಇತರ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳ ಜತೆ ಸಂವಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಆಗಿದೆ. ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಇಲ್ಲದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಬಳಕೆಗೆ ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹಲವು ವಿಧದ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಬಳಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಮಧ್ಯದ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಆಗಿ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳು ಆರಂಭಗ�ೊಳ್ಳಲು ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಅಗತ್ಯವಿದೆ, ಆದರೆ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ತನ್ನಿಂತಾನ�ೇ ಆರಂಭಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಪವರ್‌ಆನ್‌ಆಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಇದು ಆರಂಭಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ಕಾರ್ಯಗಳು
ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ವರ್ಗೀಕರಣ
ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಅನ್ನು ಎರಡು ವಿಧದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು: • ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್‌ಯೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್(ಸಿಯುಐ) • ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಯೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್(ಜಿಯುಐ) ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್ಯ ೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್‌ಯೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್(ಸಿಯುಐ) ಯಾವುದ�ೇ ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಇದು ಕ�ೇವಲ ಪಠ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ರಿನ�ೇಮ್, ಸಿಎಲ್‌ಎಸ್‌, ಸಿಡಿ, ಎಂಡಿ ಮತ್ತು ಡಿಐಆರ್‌ಅಥವಾ ಡ�ೈರೆಕ್ಟರಿಯಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಕಮಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಸಿಯುಐನಲ್ಲಿ ನೀವು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಸಿಯುಐ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಡಿಸ್ಕ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
23
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಯೂಸರ್ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಚಿತ್ರ ಹಾಗೂ ಹಲವು ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಯೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳು ಜಿಯುಐಗೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ:
ಜಿಯುಐ ಅನ್ನು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಎರಡಾ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ 'ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್' ಮತ್ತು 'ಫ್ರೀ ಅಥವಾ ಓಪನ್‌ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್' ಆಗಿದೆ. ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಹ�ೊಂದಿರುವವರ ಕಾನೂನು ಹಕ್ಕುಗಳ ಲ�ೈಸೆನ್ಸನ್ನು ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಬಳಸಲು ಲ�ೈಸೆನ್ಸ್‌ಪಡೆಯಬ�ೇಕಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ನಿಗದಿತ ಶುಲ್ಕವಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು, ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಲಲು, ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮರುಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರುಗಳೆಂದರೆ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌, ಆಪಲ್‌ಇಂಕ್‌, ಐಬಿಎಂ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಮ್ಸ್ಮ ತ್ತು ಯುನಿಸಿಸ್‌. ಫ್ರೀ ಅಥವಾ ಓಪನ್‌ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್ (ಎಸ್‌ಒಎಸ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌)ಗಳನ್ನು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ನಿಂದ ಉಚಿತವಾಗಿ ಬಳಕೆದಾರರು ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಓಪನ್‌ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಲ�ೈಸೆನ್ಸ್‌ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಬದಲಿಸಲು, ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಚಿತವಾಗಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರನ್ನು ಮರುವಿತರಣೆಗೆ ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಓಪನ್ ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧಗಳೆಂದರೆ ಯುನಿಕ್ಸ್‌, ಲಿನಕ್ಸ್‌, ಅರ�ೋ�ರಾ ಯುಎಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಓಪನ್ ಸ�ೊಲಾರಿಸ್‌. ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನಿಂದ ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂನ ಸರಣಿಯೇ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಆಗಿದೆ. ಬಹುತ�ೇಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳು ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ವಿಂ ಡ�ೋ�ಸ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಪ್ರೀ ಇನ್ಸ್ಟ ಾಲ್‌ಆಗಿ ಬರುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಿಸ್ಟಂನಲ್ಲಿ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ನ ದೃಢೀಕೃತ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಂದ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಲ�ೈಸೆನ್ಸನ್ನು ಖರೀದಿಸಬಹುದು. ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಪಡೆಯುವ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧವೆಂದರೆ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ನಂಥ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ಜಾಲತಾಣಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಇರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 'ವಾಟ್‌ಯೂ ಸೀ ಈಸ್‌ವಾಟ್‌ಯು ಗೆಟ್‌' ರೂಪದ ಅಂದರೆ ಡಬ್ಲ್ಯೂವ�ೈಎಸ್‌ಐಡಬ್ಲ್ಯೂವ�ೈಜಿ ರೀತಿಯ ಜಿಯುಐ ಆಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಆಗಿದರ್ದ ೆ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಆನ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಮೊದಲು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ತೆರೆ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಇರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಇರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ಬಳಸಬಹುದು. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ಅನ್ನು ಎರಡು ವಿಧಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ - ಮುಖ್ಯ ಪ್ರದ�ೇಶ ಅಥವಾ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಮತ್ತು ಟಾಸ್ಕ್ಬಾರ್. ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಬಟನ್‌ಇರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ನೀವು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಗೆ ಬ್ಯಾಕ್‌ಗ್ರೌಂಡ್‌ಇದೆ. ಇದನ್ನು ವಾಲ್‌ಪ�ೇಪರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್: ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲ ತೆರೆಯನ್ನು ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಮೇಲೆ ಕಾಣುವ ಸಣ್ಣ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಕಡತಗಳು, ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳು ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಟರುಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂಥ ಶಾರ್ಟ್‌ಕಟ್‌ಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.
24
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಟಾಸ್ಕ್ಬಾರ್: ತೆರೆಯ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಲಾಗಿರುವ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟಾಸ್ಕ್ಬಾರ್ ಹಲವು ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಶಾರ್ಟ್‌ಕಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಐಕಾನ್‌ಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತದ ್ತ ೆ. ಈ ಐಕಾನ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಇದು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಹಲವು ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ತೆರಳಲು ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ಸುಲಭ ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಹಲವು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್,ದು ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಐಕಾನ್‌ಗಳನ್ನೂ ಇಡಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಳ ್ಥ ಾವಕಾಶ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಒಂದ�ೇ ರೀತಿಯ ಐಕಾನ್‌ಗಳು ಸಮೂಹಗಳಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತವ ್ತ ೆ. ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಬಟನ್‌: ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಬಟನ್‌ಮೂಲಕಲ ನೀವು ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಿಸ್ಟಂ ಯುಟಿಲಿಟಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಂಟ�್ರೋಲ್‌ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿನ ಹಲವು ಹಾರ್ಡ್‌ವ�ೇರ್‌ಮತ್ತು ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ಹೆಲ್ಪ್ ಎಂಡ್‌ಸಪೋರ್ಟ್‌ಮೆನುವು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ ಅಗತ್ಯವಾದ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡುವ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮೆನು ಸಹಾಯದಿಂದ ನೀವು ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನು ಒಂದು ಕ್ಲಿಕ್‌ನಿಂದ ಶಟ್‌ಡೌನ್‌, ಲಾಗ್‌ಆಫ್‌ಅಥವಾ ರಿಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸಿಸ್ಟಂ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಟಾಸ್ಕ್‌ಬಾರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ದಿನಾಂಕ
ಮತ್ತು ಸಮಯದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಒಂದು ಗಡಿಯಾರ
ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಬದಲಾವಣೆ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಕ�ೊಂಡಿಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಚ�ೇಂಜ್‌ಡ�ೇಟ್‌ಎಂಡ್‌ಟ�ೈಮ್ ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನಂತರ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸಿ.
ಹಂತ 5
ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಓಕೆ ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ದಿನಾಂಕ
ಹಂತ 6
ಹಾಗೂ ಸಮಯದ ಡ�ೈಲಾಗ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ವಾಪಸಾಗಿ.
ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯದ ಡ�ೈಲಾಗ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಓಕೆ
ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು
ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು
ಡ�ೈಲಾಗ್‌ಬಾಕ್ಸ್ಕ�್ಲೋ ಸ್‌ಮಾಡಿ.
ಉಳಿಸಿದ
ನಂತರ
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
25
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಮತ್ತು ಇದರ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳು ನೀವು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಲಾಗ್‌ಆನ್‌ಆದಾಕ್ಷಣ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳು ಪ್ರದ�ೇಶವ�ೇ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್. ಐಕಾನ್‌ಗಳ ಹಿಂದೆ ಇರುವ ಚಿತ್ರವನ್ನು ವಾಲ್‌ಪ�ೇಪರ್‌ಅಥವಾ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಬ್ಯಾಕ್‌ಗ್ರೌಂಡ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಸಮಯದವರೆಗೆ ನೀವು ಕಂಪ್ಯೂಟರನ್ನು ಐಡಲ್‌ಆಗಿ ಇರಿಸಿದರೆ, ಚಿತ್ರಗಳ ಒಂದು ಅನಿಮೇಶನ್‌ಅಥವಾ ಪಠ್ಯವು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಸ�ೇವರ್‌ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಬ್ಯಾಕ್‌ಗ್ರೌಂಡ್‌ಬದಲಿಸುವುದು ನಿಮ್ಮ ಇಷ್ಟದ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇಮೇಜಳ ್ಗ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ವಾಲ್ಪೇಪರ್ ಅಥವಾ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ಅನ್ನು ನೀವು ಬದಲಿಸಬಹುದು. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಬ್ಯಾಕ್ಗ್ರೌಂಡ್ ಬದಲಿಸುವ ಹಂತಗಳು
26
ಹಂತ 1
ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಖಾಲಿ ಜಾಗದ ಮೇಲೆ ರ�ೈಟ್ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಪರ್ಸನಲ�ೈಸ್ ಆಪ್ಷನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಬ್ಯಾಕ್ಗ್ರೌಂಡ್ ಲಿಂಕ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಒಂದು ಚಿತ್ರವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ಅದನ್ನು ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಬ್ಯಾಕ್ಗ್ರೌಂಡ್ ಆಗಿ ಹ�ೊಂದಿಸಿ.
ಹಂತ 5
ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಸ�ೇವ್ ಚ�ೇಂಜಸ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಉಳಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ರ�ೈಟ್ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
ಪರ್ಸನಲ�ೈಸ್ ಆಪ್ಷನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಲಿಂಕ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಡ್ರಾಪ್ಡೌನ್ ಮೆನುವಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
'ವ�ೇಟ್' ಕಾಂಬ�ೋ� ಬಾಕ್ಸ್ನಿಂದ ನಿಮಿಷಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಆರಂಭವಾಗಲು ಸಮಯವನ್ನು ಸೆಟ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6
ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಪ್ರಿವ್ಯೂ ಮಾಡಲು ಪ್ರಿವ್ಯೂ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 7
ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ�ೇವರ್ ಅಪ್ಲೈ ಮಾಡಲು ಅಪ್ಲೈ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 8
ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಓಕೆ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
27
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ನಲ್ಲಿ, ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸ್ವಯಂ ಮಾಹಿತಿ ತುಂಡನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಕಡತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಡತವು ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್, ಚಿತ್ರ, ಸಂಗೀತ ಅಥವಾ ಸಿನಿಮಾವೂ ಆಗಿರಬಹುದು. ಒಂದ�ೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕಡತಗಳನ್ನು ಇಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು. ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಯಾವುದ�ೇ ಡ್ರೈವ್ ಅಥವಾ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಮೇಲೆ ಫ�ೈಲ್ ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು. ಫ�ೈಲ್ ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ರಚಿಸಿದ ನಂತರ, ನೀವು ಅದರ ರಿನ�ೇಮ್ (ಹೆಸರು ಬದಲಾವಣೆ), ನಕಲು, ಪ�ೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ಬ�ೇಡವಾದಲ್ಲಿ ಅಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಡ್ರೈವ್ನಲ್ಲಿ ಫೋಲ್ಡರ್ ರಚಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1
ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಮೆನು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಂಡ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ಲೋರರ್ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ 'ಕಂಪ್ಯೂಟರ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಡಿ ಡ್ರೈವ್ನಲ್ಲಿರುವ ಕಂಟೆಂಟ್ ನ�ೋ�ಡಲು ‘(D:)’ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಹ�ೊಸ ಫೋಲ್ಡರ್ ರಚಿಸಲು ಮೆನು ಬಾರ್ನಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೂ ಫೋಲ್ಟರ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನೀವು ನ್ಯೂ ಫೋಲ್ಡರ್ಗೆ ಹೆಸರು ನೀಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಎಂಟರ್ ಒತ್ತಬಹುದು.
ನೀವು ಫೋಲ್ಡರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಸಬ್ ಫೋಲ್ಡರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಂತ 1: ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ತೆರೆಯಿರಿ ಹಂತ 2: ಫೋಲ್ಡರಿನ ಮೇಲೆ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ರ�ೈಟ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಮೊದಲು 'ನ್ಯೂ' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಂತ 3: ಪಾಪ್-ಅಪ್ ಮೆನುವಿನಿಂದ 'ಫೋಲ್ಡರ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹ�ೊಸ ಫೋಲ್ಡರ್ ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಫ�ೈಲ್/ಫೋಲ್ಡರ್ ತೆರೆಯಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಮೆನು ಪಾಪ್ ಅಪ್ ಮಾಡಲು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಂಡ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ಲೋರರ್ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ 'ಕಂಪ್ಯೂಟರ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 3: ಡಿ ಡ್ರೈವ್ನಲ್ಲಿರುವ ಕಂಟೆಂಟ್ ನ�ೋ�ಡಲು ‘(D:)’ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 4: ನೀವು ತೆರೆಯಲು ಬಯಸಿದ ಫೋಲ್ಡರಿನ ಮೇಲೆ ಡಬಲ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 5: ಫೋಲ್ಡರಿನಲ್ಲಿ ಕಡತ ಅಥವಾ ಸಬ್ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ತೆರೆಯಲು ನೀವು ಬಯಸಿದರೆ ಡಬಲ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಕಡತ/ಫೋಲ್ಡರ್ ಉಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹೆಸರು ಬದಲಿಸುವುದು ನೀವು ಫೋಲ್ಡರ್/ಸಬ್ ಫೋಲ್ಡರ್/ಕಡತವನ್ನು ಲ�ೋ�ಕಲ್ ಡಿಸ್ಕ್ (D:)ಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದಾಗ, 'ನ್ಯೂ ಫೋಲ್ಡರ್'/'ನ್ಯೂ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್' ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಸ�ೇವ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಫ�ೈಲ್/ಫೋಲ್ಡರ್ ಹೆಸರು ಬದಲಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಫ�ೈಲ್/ಫೋಲ್ಡರ್ ಮೇಲೆ ರ�ೈಟ್ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: ಪಾಪ್-ಅಪ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ 'ರಿನ�ೇಮ್' ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 3: ಹ�ೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು 'ಎಂಟರ್' ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ ಬಳಸುವುದು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂನಲ್ಲಿ, ಬಳಕೆಗೆ ಸುಲಭವಾಗುವಂತೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ಗಳಿವೆ.
28
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ ಅಕ್ಸೆಸ್ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಟಾಸ್ಕ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
'ಆಲ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಸ್'ಗೆ ಮೌಸ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
'ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ವಿವಿಧ ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಸೆಸ್ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದ�ೇ ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಪ�ೇಂಟ್ ಪ�ೇಂಟ್ ಅನ್ನು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು, ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ರಚಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಖಾಲಿ ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ಪ್ರದ�ೇಶದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ರಚಿಸಲು ಪ�ೇಂಟ್ ಅನ್ನು ನೀವು ಬಳಸಬಹುದು. ಯಾವುದ�ೇ ಇತರ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ಗೆ ಪ�ೇಂಟ್ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನೀವು ನಕಲು ಮಾಡಿ ಪ�ೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಪ�ೇಂಟ್ ರನ್ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: 'ಸ್ಟಾರ್ಟ್' ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: 'ಆಲ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಸ್'ಗೆ ಮೌಸ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 3: 'ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು 'ಪ�ೇಂಟ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಪ�ೇಂಟ್ ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರದ�ೇಶಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ - ಪ�ೇಂಟ್ ಬಟನ್, ಕ್ವಿಕ್ ಅಕ್ಸೆಸ್ ಟೂಲ್ಬಾರ್, ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ಏರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಿಬ್ಬನ್. ಪ�ೇಂಟ್ ಬಟನ್ ಮೂಲಕ ನೀವು ವಿವಿಧ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬಹುದು. ಪ�ೇಂಟ್ ಬಟನ್ನಲ್ಲಿರುವ ವಿವಿಧ ಆಪ್ಷನ್ಗಳು ಹೀಗಿವೆ: ಓಪನ್, ನ್ಯೂ, ಸ�ೇವ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಂಟ್.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
29
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಬಳಸುವ ಟೂಲ್ಗಳಾದ ಸ�ೇವ್, ರಿಡೂ ಮತ್ತು ಅನ್ಡೂಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಕ್ವಿಕ್ ಅಕ್ಸೆಸ್ ಟೂಲ್ ಬಾರ್ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ರಿಬ್ಬನ್ ಎರಡು ಟ್ಯಾಬ್ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ - ಹ�ೋ�ಮ್ ಮತ್ತು ವ್ಯೂ. ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಟೂಲ್ಗಳನ್ನು ಹ�ೋ�ಮ್ ಟ್ಯಾಬ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕ್ಲಿಪ್ಬೋರ್ಡ್, ಇಮೇಜ್, ಟೂಲ್ಸ್, ಬ್ರಶಸ್, ಶ�ೇಪ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕಲರ್ಸ್ನಂತಹ ಆಪ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಇದು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕ್ಲಿಪ್ಬೋರ್ಡ್ ಮೂರು ಆಪ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ - ಕಟ್, ಕಾಪಿ ಮತ್ತು ಪ�ೇಸ್ಟ್. ಈ ಆಪ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನೀವು ಪ�ೇಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಆಯ್ದ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟ್ಅನ್ನು ಕಟ್, ಕಾಪಿ ಅಥವಾ ಪ�ೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಆಪ್ಷನ್ ನಿಮಗೆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದ�ೇ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಅನ್ನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಬಳಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸೆಲೆಕ್ಟ್, ಕ್ರಾಪ್, ರಿಸ�ೈಜ್ ಅಥವಾ ರ�ೊಟ�ೇಟ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಿರುವ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟ್ಗಳನ್ನು ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಸೆಲೆಕ್ಟ್ ಮಾಡಲು ಇಮೇಜ್ ಸೆಕ್ಷನ್ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರವನ್ನು ಎದಿಟ್ ಮತ್ತು ಡ್ರಾ ಮಾಡಲು ಬಳಸಬಹುದಾದ ವಿವಿಧ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಟೂಲ್ಸ್ ಸೆಕ್ಷನ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಟೂಲ್ಗಳ ೆಂದರೆ ಪೆನ್ಸಿಲ್, ಕಲರ್, ಟೆಕ್ಸ್ಟ್, ಎರ�ೇಸರ್, ಕಲರ್ ಪಿಕರ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಗ್ನಿಫ�ೈಯರ್ಗಳಾಗಿವೆ. ಬ್ರಶ್ಗಳು ಡ್ರಾಪ್ಡೌನ್ ಮೆನು ಇದ್ದು, ಚಿತ್ರವನ್ನು ಎಳೆಯಲು ವಿವಿಧ ಬ್ರಶ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ವಿವಿಧ ಆಕಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಶ�ೇಪ್ಸ್ ಆಪ್ಷನ್ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪಿಕ್ಚರ್ ಡ್ರಾ ಮಾಡುವ ವ�ೇಳೆ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಲರ್ಸ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್
ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ಒಂದು ಪಠ್ಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಆಗಿದೆ, ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಯಾವುದ�ೇ ಪಠ್ಯ ವಿವರಗಳು ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಿಬಹುದು. ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ತೆರೆಯಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: ಆಲ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳಿಗೆ ಮೌಸ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 3: ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ನ ಅಂಶಗಳು ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ಫ�ೈಲ್ನ ಮೆನು ಬಾರ್ ಹಲವು ಐಟಂಗಳಾದ ಫ�ೈಲ್, ಎಡಿಟ್, ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್, ವ್ಯೂ ಮತ್ತು ಹೆಲ್ಪ್ಅನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. • ಫ�ೈಲ್ ಮೆನು ಹಲವು ಆಪ್ಷನಳ ್ಗ ಾದ ನ್ಯೂ, ಓಪನ್, ಸ�ೇವ್, ಸ�ೇವ್ ಆಸ್, ಪ�ೇಜ್ ಸೆಟ್ಅಪ್, ಪ್ರಿಂಟ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸಿಟ್ ಅನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. • ಪಠ್ಯವನ್ನು ತಿದ್ದಲು ಎಡಿಟ್ ಮೆನು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ಆಪ್ಷನ್ಗಳಾದ ಅನ್ಡೂ, ಕಟ್, ಕಾಪಿ ಪ�ೇಸ್ಟ್, ಡಿಲೀಟ್, ಫ�ೈಂಡ್, ಫ�ೈಂಡ್ ನೆಕ್ಸ್ಟ್, ರಿಪ್ಲೇಸ್, ಗ�ೋ� ಟು, ಸೆಲೆಕ್ಟ್ ಆಲ್, ಟ�ೈಮ್/ಡ�ೇಟ್ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
30
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು • • •
ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಪಠ್ಯಗಳನ್ನೂ ಫಾರ್ಮಾಟ್ ಮಾಡಲು ಫಾರ್ಮಾಟ್ ಮೆನು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಇದು ಎರಡು ಆಪ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ; ವರ್ಡ್ ರ್ಯಾಪ್ ಮತ್ತು ಫಾಂಟ್. ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ವಿಂಡ�ೋ�ದ ಕೆಳಗೆ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಬಾರ್ ಅನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ವ್ಯೂ ಮೆನು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೆಲ್ಪ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯೂ ಹೆಲ್ಪ್‌ಮತ್ತು ಅಬೌಟ್‌ನ�ೋ�ಟ್‌ಪ್ಯಾಡ್‌ಎಂಬ ಎರಡು ಆಯ್ಕೆಗಳಿವೆ.
ನ�ೋ�ಟ್‌ಪ್ಯಾಡ್‌ಬಳಸಿ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಫ�ೈಲ್‌ರಚಿಸುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ನ�ೋ�ಟ್ಪ್ಯಾಡ್ ವಿಂಡ�ೋ� ತೆರೆಯಿರಿ ಹಂತ 2: ಪಠ್ಯ ಬರೆಯಿರಿ ಹಂತ 3: ನೀವು ಕಟ್‌ಮಾಡಬ�ೇಕಿರುವ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 4: ಎಡಿಟ್ ಮೆನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಕಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 5: ಕಟ್‌ಮಾಡಿದ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಇಡಬ�ೇಕು ಎಂದು ಬಯಸುತ್ತೀರ�ೋ� ಅಲ್ಲಿ ಕರ್ಸರ್‌ಇಡಿ. ಹಂತ 6: ಎಡಿಟ್ ಮೆನುವಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪ�ೇಸ್ಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 7: ಎಡಿಟ್ ಮೆನು ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಟ�ೈಮ್/ಡ�ೇಟ್‌ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಿ ಹಂತ 8: ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ ಮೆನು ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಫಾಂಟ್‌ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಿ ಹಂತ 9: ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಾಂಟ್‌ಟ�ೈಪ್, ಸ್ಟೈಲ್‌ಮತ್ತು ಗಾತ್ರವನ್ನು ಫಾಂಟ್‌ಡ�ೈಲಾಗ್ ಬಾಕ್ಸ್ನ ಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 10: ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಓಕೆ ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ಫಾಂಟ್‌ಡ�ೈಲಾಗ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ಮುಚ್ಚಿ ಹಂತ 11: ಫ�ೈಲ್ ಮೆನುವಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಉಳಿತಾಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಂತ 12: ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, ಫ�ೈಲ್ ನ�ೇಮ್ ಕಾಂಬ�ೋ� ಬಾಕ್ಸ್ನ ಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲ್ನ�ೇಮ್‌ಬರೆಯಿರಿ ಹಂತ 13: ಫ�ೈಲ್‌ಉಳಿಸಲು ಸ�ೇವ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್1 1. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಫ್ರೀ ಅಥವಾ ಓಪನ್ ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಸಾಫ್ಟ್‌ವ�ೇರ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಆಗಿದೆ? ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಲಿನಕ್ಸ್‌ ಐಪಿಎಂ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ 2.
ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ? ಉಬುಂಟು ಯುನಿಕ್ಸ್‌
ಆಪಲ್‌ಇಂಕ್‌.
3. 'ಆಲ್‌ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಗಳು' ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಆಪ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಟ್‌ಪ್ಯಾಡ್‌ಆಪ್ಷನ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ಹುಡುಕಬಹುದ�ೇ? ಮೇಂಟೆನೆನ್ಸ್‌ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಪ್ಟ್‌ಆಫೀಸ್ ಅಕ್ಸೆಸರೀಸ್ 4. ಪ�ೇಂಟ್‌ವಿಂಡ�ೋ�ದ ಹ�ೋ�ಮ್‌ಮತ್ತು ವ್ಯೂ ಟ್ಯಾಬ್ಗಳನ್ನು ಯಾವ ಏರಿಯಾ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ? ಕ್ವಿಕ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ಟೂಲ್‌ಬಾರ್‌ ರಿಬ್ಬನ್ ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ಏರಿಯಾ 5.
ನ�ೋ�ಟ್‌ಪ್ಯಾಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಯಾವ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ 'ವರ್ಡ್‌ರ್ಯಾಪ್‌' ಆಪ್ಷನ್‌ಇರುತ್ತದೆ? ಎಡಿಟ್ ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್
ಫ�ೈಲ್
ಓಪನ್‌ಸ�ೋ�ರ್ಸ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳು ಲಿನಕ್ಸ್‌ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಫ್ರೀ ಅಥವಾ ಓಪನ್ ಸ�ೋ�ರ್ಸ್ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ಅನ್ನು ಯಾರು ಬ�ೇಕಾದರೂ ಉಚಿತವಾಗಿ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ನಿಂದ ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಲಿನಸ್‌ ಟ�ೊರ್ವಾಲ್ಡಸ್‌ರಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಯೂನಿಕ್ಸ್‌ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂನ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಆವೃತ್ತಿಯೇ ಲಿನಕ್ಸ್‌ ಆಗಿದೆ. ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ನಂಥ ಇತರ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂಗೆ ಲಿನಕ್ಸ್‌ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ. ಲಿನಕ್ಸ್‌ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಡ�ೈನಾಮಿಕ್ ಆಗಿದೆ. ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಡೆವಲಪ್ ಮಾಡಲು, ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಸಾಫ್ಟ್ವ �ೇರ್‌ಅನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಲಿನಕ್ಸ್‌ಅನ್ನು ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ - ಉಚಿತ ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯ ಮೂಲಕ. ಲಿನಕ್ಸ್‌ನ ಎಲ್ಲ ಅಗತ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ನಿಂದ ಉಚಿತವಾಗಿ ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಕಂಪನಿಗಳು ನೀಡುವ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನವಾದ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಶನ್‌ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಸ್ಥಾಪನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
31
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಲಿನಕ್ಸ್‌ಅನುಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಉಬುಂಟು ಲಿನಕ್ಸ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಶನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ್ದೆಂದರೆ ಉಬುಂಟು. ಇದನ್ನು ಕನ�ೋ�ನಿಕಲ್‌ ಎಂಬ ಕಂಪನಿಯು ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಟ್‌ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್, ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಿಂದ ಎಲ್ಲ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರಂಗಳಲ್ಲೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಓಪನ್ ಸ�ೋ�ರ್ಸ್ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಉಬುಂಟು ಆಗಿದೆ. ಉಬುಂಟು ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಯೂಸರ್‌ಇಂಟರ್‌ಪ�ೇಸ್‌ಅಥವಾ ಜಿಯುಐ ಹ�ೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಅಥವಾ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್‌ನಂತಹ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉಬುಂಟು ಆವೃತ್ತಿ 12.10 ಇದು ಯುನಿಟಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದು ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಎನ್ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಬ್ಯಾಕ್ಗ್ರೌಂಡ್ ಜತೆಗೆ ಮೆನು ಬಾರ್ ಹಾಗೂ ಲಾಂಚರ್‌ಎಮಬ ಎರಡು ಬಾ‌ರ್‌ಗಳನ್ನು ಯುನಿಟಿ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಮೇಲಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಗೆರೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮೆನು ಬಾರ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಉಬುಂಟು 12.10ರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯಗಳ ಕ�ೊಂಡಿಯನ್ನು ಮೆನು ಬಾರ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ತೆರೆಯ ಎಡ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಐಕಾನ್‌ಗಳ ಲಂಬ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಲಾಂಚರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ರನ್ ಆಗುವ ವ�ೇಳೆ ಲಾಂಚರ್‌ಗಳ ಸಕ್ರಿಯ ಐಕಾನ್‌ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಇಡುವ ಮೂಲಕ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮೆನು ಬಾರ್‌ನ ಬಲ ಬದಿಗೆ ಇರುವ ಮೆನು ಬಾರ್ ಅನ್ನು ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್ ಏರಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಲ�ೇಔಟ್‌ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಪ್ರಿಫರೆನ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್‌ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ಇನ್ಸ್‌ಟಂಟ್‌ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಕ್ಲೈಂಟ್‌, ಇಮೇಲ್ ಕ್ಲೈಂಟ್‌, ಮೈಕ�್ರೋಬ್ಲಾಗಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಮಾನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಸ�ೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನೂ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್‌ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ತಂತಿ ಅಥವಾ ತಂತಿರಹಿತ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್‌ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ಪ್ಲೇಯರ್ ಮತ್ತು ಸೌಂಡ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಸ�ೇರಿದಂತೆ ಸೌಂಡ್‌ವಾಲ್ಯೂಮ್ fಹ�ೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸುಲಭ ದಾರಿಯನ್ನು ಸೌಂಡ್‌ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಮಯವನ್ನು ಕ್ಲಾಕ್ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌, ಸಮಯ ಮತ್ತು ದಿನಾಂಕದ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಸುಲಭ ದಾರಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.
32
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ವಿವಿಧ ಯೂಸರ್‌ಗಳ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಪ್ರವ�ೇಶ ಹಾಗೂ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್‌ಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ಯೂಸರ್ ಮೆನು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಿಸ್ಟಂ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳು, ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಅಪ್‌ಡ�ೇಟ್‌ಗಳು, ಪ್ರಿಂಟರ್‌ಗಳ ಬಳಕೆಯ ಸುಲಭ ದಾರಿಗಲ್ಲಿ ಸೆಷನ್‌ಇಂಡಿಕ�ೇಟರ್‌ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಧನವನ್ನು ಲಾಕ್ ಮಾಡುವುದು; ಸೆಷನ್‌ನಿಂದ ಲಾಗ್ಔಟ್ ಆಗುವುದು; ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ರಿಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶಟ್‌ಡೌನ್‌ಮಾಡುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸೆಷನ್ ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ಎಡಿಟ್, ವ್ಯೂ, ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಭಿನ್ನ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿರುವ ಸಿಸ್ಟಂ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನು ಆಗಿದೆ. ಇತರ ಜಿಯುಐ ಎನ್ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳಂತಲ್ಲದ�ೇ, ಯುನಿಟಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನು ಮೆನು ಬಾರ್‌ಎಡ ಭಾಗ ಇದಾಗಿದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ನ�ೋ�ಡಲು, ಪಾಯಿಂಟರ್‌ಬಳಸಿ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಮೆನು ಬಾರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಐಕಾನ್‌ಗೆ ಮೌಸ್ ಅನ್ನು ಚಲಿಸಿ. ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ನ ಮೆನು ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸೂಪರ್‌ ಇಂಪೋಸ್‌ ಮಾಡಲು ಈ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ನನ್ನು ನೀವು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಮೆನು ಬಾರ್‌ನಿಂದ ಮೌಸ್ ಅನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಚಲಿಸಿದರೆ, ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಲಾಂಚರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಮೊದಲು ಇರುವ ಐಕಾನ್ ಡ್ಯಾಶ್‌ ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ಯುನಿಟಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಶ�ೋ�ಧನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.
ಲಾಂಚರ್ ಬಳಕೆ
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ರನ್‌ಮಾಡುವುದು ಲಾಂಚರ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ರನ್ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಈಗಾಗಲ�ೇ ರನ್ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಐಕಾನ್‌ನ ಬಲ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ತ್ರಿಕ�ೋ�ನದ ಮೂಲಕ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಸೂಚಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತೆಗೆಯುವುದು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಒಂದನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು, ಲಾಂಚರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ಬಲ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ರನ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು 'ಲಾಕ್ ಲಾಂಚರ್' ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಿ.
ಲಾಂಚರ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ತೆಗೆಯಲು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಬಲ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು 'ಲಾಂಚರ್‌ನಿಂದ ಅನ್‌ಲಾಕ್‌' ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕಡತಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಹುಡುಕಲು ಇರುವ ಸಹಾಯಕ ಸಾಧನವ�ೇ ಡ್ಯಾಶ್‌. ಡ್ಯಾಶ್‌ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರ್‌ ಮಾಡಲು, ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿರುವ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ; ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಉಬುಂಟು ಲ�ೋ�ಗ�ೋ� ಇದೆ. ಡ್ಯಾಶ್‌ಐಕಾನ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಸರ್ಚ್‌ಬಾರ್‌ಒಳಗ�ೊಂಡ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಳಸಿದ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು, ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಗಳನ್ನೂ ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
33
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ರಿಮೋಟ್‌ನಲ್ಲೂ ಹುಡುಕುವುದಕ್ಕೆ ಡ್ಯಾಶ್‌ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಡ್ಯಾಶ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಎರಡು ಫೀಚರುಗಳೆಂದರೆ, ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವು. ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿಸಲು ವರ್ಕ್‌ಸ್ಪೇಸಸ್‌ ಅನುವು ಮಾಡುತದ ್ತ ೆ. ಇದರಿಂದ ಚದುರುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನ್ ಸುಧಾರಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುತದ ್ತ ೆ. ಉಬುಂಟು ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ಆಗಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಕ್‌ಸ್ಪೇಸ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿದೆ. ವರ್ಕ್‌ಸ್ಪೇಸ್‌ಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಬದಲಾವಣೆ ವರ್ಕ್ಸ್ಪೇಸ್ ಮಧ್ಯೆ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲು ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರುವ ವರ್ಕ್ಸ್ಪೇಸ್ ಸ್ವಿಚರ್‌ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಇದು ನಿಮಗೆ ವರ್ಕ್‌ಸ್ಪೇಸ್‌ಗಳ ಮಧ್ಯೆ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಲು ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಂಡ�ೋ�ಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚುವುದು, ದ�ೊಡ್ಡದಾಗಿಸುವುದು, ಮರುಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣದಾಗಿಸುವುದು
ವಿಂಡ�ೋ� ಮುಚ್ಚಳು, ವಿಂಡ�ೋ� ಮೇಲಿನ ಎಡತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗುಣಿಸು ಚಿಹ್ನೆಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಗ�ೋ�ಚರ ತೆರೆಯಿಂದ ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ಕಾಣಿಸದಂತೆ ಮಾಡಿ, ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಡಲು ಮಿನಿಮೈಸ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ. ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮೈಸ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತುವ ಮೂಲಕ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಇಡೀ ತೆರೆಯನ್ನು ತುಂಬಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಂಡ�ೋ� ಚಲಿಸುವುದು ವರ್ಕ್‌ಸ್ಪೇಸ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ಚಲಿಸಲು, ವಿಂಡ�ೋ�ನ ಟ�ೈಟಲ್‌ಬಾರ್‌ಮೇಲೆ ಮೌಸ್ ಒತ್ತಿ ಹಿಡಿದು, ಎಡ ಮೌಸ್‌ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿಹಿಡಿದುಕ�ೊಂಡು ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ಎಳೆಯಿರಿ.
ವಿಂಡ�ೋ� ಗಾತ್ರ ಬದಲಿಸಲು, ವಿಂಡ�ೋ�ನ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಪಾಯಿಂಟರ್ ಇಡಿ. ಆಗ ಎರಡು ತುದಿಯ ಬಾಣದ ರೂಪವನ್ನು ಪಾಯಿಂಟರ್ ತಾಳುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರಿಸ�ೈಜ್ ಐಕಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ರಿಸ�ೈಜ್‌ಮಾಡಲು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಎಳೆಯಿರಿ. ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿನ ಫ�ೈಲ್ ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡುವುದು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲ್‌ಹುಡುಕಲು ಎರಡು ದಾರಿಗಳಿವೆ: ಕಡತಕ್ಕಾಗಿ ಹುಡುಕಿ ಅಥವಾ ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾಶ್‌ ಮೂಲಕ ಇಡಲಾದ ಫೋಲ್ಡರಿನಿಂದ ನ�ೇರವಾಗಿ ಪಡೆಯಿರಿ ಅಥವಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಳಸಿದ ಕಡತಗಳು ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಫ�ೈಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರ್ಸ್‌ಸಾಧನವನ್ನು ಬಳಸಿ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಿದ ಫೋಲ್ಡರುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗ�ೋ� ಮೆನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಗ�ೋ� ಪಡೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ಮೌಸ್ ಅನ್ನು ಮೇಲಿನ ಬಾರ್‌ಗೆ ಚಲಿಸಿ ಮತ್ತು ಗ�ೋ� ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ನಂತರ, ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿರುವ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಿ. ನೀವು ಹ�ೋ�ಮ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸೆಟ್ಅಪ್ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳಲಾದ ಫೂಲ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮೆನು ಐಟಂ ನಿಮಗೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಹ�ೋ�ಮ್‌ಫೋಲ್ಡರ್‌ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಯೂಸರ್‌ಗಳ ಲಾಗಿನ್ ಹೆಸರನ್ನು ಹ�ೋ�ಲಿಸುತ್ತದೆ. ಅನುಸ್ಥಾಪನೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಅಸಂಖ್ಯ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಇದು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್, ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ಸ್, ಮ್ಯೂಸಿಕ್, ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ಸ್, ಪಿಕ್ಚರ್ಸ್‌, ಪಬ್ಲಿಕ್‌, ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್ಸ್‌ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
34
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ನಾಟಿಲಸ್‌ಫ�ೈಲ್‌ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಲು ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ ಆಗಿ ನಾಟಿಲಸ್‌ ಫ�ೈಲ್ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ಅನ್ನು ಉಬುಂಟು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ನಾಟಿಲಸ್‌ ಫ�ೈಲ್ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ವಿಂಡ�ೋ� ತೆರೆಯಲು ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಮೇಲಿರುವ ಫೋಲ್ಡರಿನ ಮೇಲೆ ನೀವು ಡಬಲ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಬ�ೇಕು. ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ ವಿಂಡ�ೋ� ಈ ಕೆಳಗಿನ ಫೀಚರುಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ - ಮೆನು ಬಾರ್, ಟ�ೈಟಲ್‌ಬಾರ್‌, ಟೂಲ್ಬಾರ್, ಲೆಫ್ಟ್‌ಪ�ೇನ್‌ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ಪ�ೇನ್‌. ನಾಟಿಲಸ್‌ಅನ್ನು ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು • ಫೋಲ್ಡರುಗಳ ಮಧ್ಯೆ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಲು, ನಾಟಿಲಸ್‌ಫ�ೈಲ್ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್‌ನ ಎಡ ಪ್ಯಾನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬುಕ್‌ಮಾರ್ಕ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ. • ಹಿಂದೆ ಹ�ೋ�ಗಲು, ಪಾತ್‌ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಫೋಲ್ಡರಿನ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಗ�ೋ�ಚರ ಫೋಲ್ಡರಿನ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಆ ಕಡೆಗೆ ಹ�ೋ�ಗಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಟಿಲಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲ್‌ಓಪನ್‌ಮಾಡಲು, ಇದರ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಡಬಲ್‌ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಬಲ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ 'ಓಪನ್ ವಿತ್‌' ಆಪ್ಷನ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹ�ೊಸ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಳಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಫ�ೈಲ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: ಹ�ೊಸ ಫೋಲ್ಡರ್ ರಚಿಸಿ. ಹಂತ 3: ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಲ�ೇಬಲ್‌ಮೂಲಕ ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌"ಅನ್‌ಟ�ೈಟಲ್ಡ್‌ಫೋಲ್ಡರ್" ಅನ್ನು ರಿಪ್ಲೇಸ್‌ಮಾಡಲು ಫೋಲ್ಡರಿಗೆ ಹೆಸರು ನೀಡಿ. ಇದು ನಾಟಿಲಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲ್ ಅನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತದೆ. ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಕಾಪಿ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಎಡಿಟ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: ಕಾಪಿ ಅಥವಾ ಐಟಂ ಮೇಲೆ ರ�ೈಟ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪಾಪ್ ಅಪ್ ಮೆನುವಿನಿಂದ ಕಾಪಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ನೀವು ಬಯಸಿದಲ್ಲಿಗೆ ಕಾಪಿ ಮಾಡಿದ ಫ�ೈಲ್ ಅನ್ನು ಪ�ೇಸ್ಟ್‌ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಬಹು ನಾಟಿಲಸ್‌ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಬಳಸುವುದು ನಾಟಿಲಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡುವಾಗ ಎರಡನ�ೇ ವಿಂಡ�ೋ� ಓಪನ್ ಮಾಡಲು
• •
ಫ�ೈಲ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ನ್ಯೂ ವಿಂಡ�ೋ� ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಇದು ಹ�ೊಸ ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ, ಎರಡು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಎಳೆಯಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬಹು ಟ್ಯಾಬ್‌ಗಳು ಹ�ೊಸ ಟ್ಯಾಬ್‌ಓಪನ್‌ಮಾಡಲು • ಫ�ೈಲ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. • ನ್ಯೂ ಟ್ಯಾಬ್ ಎರಡು ಟ್ಯಾಬ್‌ಗಳನ್ನುಹ�ೊಂದಿರುವ ಹ�ೊಸ ಅಂಕಣವು ಫ�ೈಲ್‌ಬ್ರೌಸಿಂಗ್‌ಗೆ ಬಳಸುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಎರಡನ�ೇ ಪ್ಯಾನ್‌ತೆರೆಯಲು, • ವ್ಯೂ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ • ಎಕ್ಸ್‌ಟ್ರಾ ಪ್ಯಾನ್‌
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
35
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಟ್ಯಾಬ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ವಿಂಡ�ೋ�ಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡದೆಯೇ ಒಮ್ಮೆಗ�ೇ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಟಿಲಸ್‌ಅಥವಾ ಡ್ಯಾಶ್‌ಬಳಸಿ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರುಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು • ನಾಟಿಲಸ್‌ನಲ್ಲಿ, ಫ�ೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಗ�ೋ� ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ Ctrl+F ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ನೀವು ಹುಡುಕಬ�ೇಕಾದನ ್ದ ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. • ಡ್ಯಾಶ್‌ನಲ್ಲಿ, ಡ್ಯಾಶ್‌ನ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಚ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಹುಡುಕಾಟದ ಅಕ್ಷರವನ್ನ ನಮೂದಿಸಿ. ಲಿಬ್ರೆಆಫೀಸ್‌ ಉಬುಂಟುವಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ಆಗಿ ಅನುಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟದ್ದೆಂದರೆ ಲಿಬ್ರೆಆಫೀಸ್‌. ಇದು ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ವರ್ಡ್‌, ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಪವರ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲೇ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತದ ್ತ ೆ. ಆದರೆ ಇದು ಫ್ರೀ ಓಪನ್ ಸ�ೋ�ರ್ಸ್ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ (FOSS) ಆಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಇತರ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಇದು ಹ�ೊಂದಿದೆ: • ರ�ೈಟರ್‌- ವರ್ಡ್ ಪ್ರೊಸೆಸರ್‌ • ಕಾಲ್ಕ್‌- ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಶೀಟ್‌ • ಇಂಪ್ರೆಸ್‌- ಪ್ರೆಸೆಂಟ�ೇಶನ್‌ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ • ಡ್ರಾ - ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ಪ್ರೊಗ್ರಾಂ • ಬ�ೇಸ್- ಡಾಟಾ ಬ�ೇಸ್ • ಮ್ಯಾತ್‌- ಈಕ್ವೇಶನ್‌ಎಡಿಟರ್
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್2 1.
ಉಬುಂಟು ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ಆಧರಿತ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಸರಿ ತಪ್ಪು
2.
ಉಬುಂಟುವಿನಲ್ಲಿ ಲಾಂಚರ್‌ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಲಂಬ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಸರಿ ತಪ್ಪು
3.
ಲಾಂಚರ್‌ನ ಮೊದಲ ಐಕಾನ್ ಗ�ೋ� ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಸರಿ ತಪ್ಪು
4.
ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಡ್ಯಾಶ್‌ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ ಸರಿ ತಪ್ಪು
5.
ಫ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫೋಲ್ಡರ್‌ಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ನಾಟಿಲಸ್‌ಉಬುಂಟುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರೌಸರ್ ಸರಿ ತಪ್ಪು
II. ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂ ಮತ್ತು ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು
ಪರ್ಸನಲ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿರುವ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳ ಜತೆಗೆ ಟಚ್‌ ಸ್ಕ್ರೀನ್, ಸೆಲ್ಯುಲಾರ್, ಬ್ಲ್ಯೂಟೂತ್‌, ವ�ೈಫ�ೈ, ಜಿಪಿಎಸ್‌ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನ್, ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಇತ್ಯಾದಿ ಇತರ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಬಹುತ�ೇಕ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳು ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್, ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಅಥವಾ ಸಿಂಬಿಯನ್‌ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತದ ್ತ ೆ.
36
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಕರೆ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಬ�ೇಸಿಕ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ನ ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ ಮೇಲೆ ಫೋನ್ ನಂಬರ್ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ 'ಫೋನ್' ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ನಂಬರ್ ಪ್ಯಾಡ್‌ನ ಮೇಲೆ ನೀವು ಡಯಲ್‌ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
ಕರೆ ಮಾಡಲು ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಬಟನ್/ಆನ್ಸರ್ ಕೀಯನ್ನು ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ ಹಸಿರು ಬಟನ್‌ತಟ್ಟಿ. ನಂಬರ್ ಡಯಲಿಂಗ್‌ ಅಥವಾ ಕನೆಕ್ಟಿಂಗ್‌ ಎಂದು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ಕರೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತಾಯಗ�ೊಳಿಸಲು ಕೆಂಪು ಬಟನ್/ಡಿಕ್ಲೈನ್ ಕೀ ಒತ್ತಿ/ ತಟ್ಟಿ.
ಕರೆಯನ್ನು ಉತ್ತರಿಸಲು/ತಿರಸ್ಕರಿಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ರಿಂಗ್‌ಆದಾಗ, ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ ಕರೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಆದರೆ, ಎಡದಿಂದ ಬಲಕ್ಕೆ ಸ್ವೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಕರೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ. ಹಂತ 2: ಕರೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು, ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಂಪು ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಆದರೆ, ಬಲದಿಂದ ಎಡಕ್ಕೆ ಸ್ವೈಪ್‌ ಮಾಡಿ ಕರೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ. ಕ�ೊನೆಯದಾಗಿ ಡಯಲ್‌ಮಾಡಿದ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಹ�ೋ�ಮ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನ ಮೇಲೆ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ. ಇದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಡಯಲ್ ಮಾಡಿದ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಆದರೆ, 'ಫೋನ್' ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಇದು ಎಲ್ಲ ಕರೆಗಳನ್ನೂ (ಡಯಲ್ ಮಾಡಿ, ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಿಸ್ಡ್‌) ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಂತ 2: ನಂಬರ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಬಟನ್‌ಅನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ನಂಬರ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಇದು ನಂಬರ್ ಡಯಲ್‌ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
37
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಕಾಲ್‌ಹಿಸ್ಟರಿಯನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಮೆನು' ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ಫೋನ್' ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2
'ಕಾಲ್ ರಜಿಸ್ಟರ್‌'/ 'ಕಾಲ್ ಹಿಸ್ಟರಿ' / 'ಕಾಲ್ ಲಾಗ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ಮೂರು ಟ್ಯಾಬ್‌ಗಳಾದ 'ರಿಸೀವ್ಡ್‌ ಕಾಲ್‌ಗಳು', 'ಡಯಲ್ ಮಾಡಿದ ಕಾಲ್‌ಗಳು' ಮತ್ತು 'ಮಿಸ್ಡ್‌ ಕಾಲ್‌ಗಳು' ಎಂಬ ಟ್ಯಾಬ್‌ನಲ್ಲಿ ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ನೀವು ನ�ೋ�ಡಲು ಬಯಸಿದ ಟ್ಯಾಬ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಕರೆಯ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯದ ಜತೆಗೆ ಕರೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಇದು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲ ಕರೆಗಳನ್ನೂ ಒಂದ�ೇ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಬಾಣದ ಗುರುತು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಕರೆಯನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸಿದರೆ, ನೀಲಿ ಬಾಣದ ಗುರುತು ಡಯಲ್ ಮಾಡಿದ ಕರೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಬಾಣದ ಗುರುತಿದ್ದರೆ ಅದು ಮಿಸ್ಡ್‌ ಕಾಲ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 4
ನೀವು ಫೋನ್ ನಂಬರ್‌ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಬಹುದು, 'ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಬುಕ್'ನಲ್ಲಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸ�ೇವ್‌ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ನಂಬರ್‌ಗೆ ಸಂದ�ೇಶ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಹ�ೊಂದಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
38
ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ತೆರೆಯಲ್ಲಿನ ಮೆನು ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
ಹಂತ 2
ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿನ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ನಿಂದ ಸೌಂಡ್ಸ್ ಅಥವಾ ಆಡಿಯೋ ಆಪ್ಷನ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಸೌಂಡ್ಸ್ ಮೆ ನುವಿನಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಆಪ್ಷನ್ ಗುರುತಿಸಿ. ರಿಂಗರ್‌ ಅಥವಾ ರಿಂಗ್‌ಟ�ೋ�ನ್ನಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಕಂಟ�್ರೋಲ್‌ಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು.
ಹಂತ 5
ಅಗತ್ಯ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಲೆವೆಲ್‌ ಹ�ೊಂದಿಸಲು ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಪ್ಷನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ನಂತರ ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ನ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಕೆಳಗೆ ಒತ್ತಿ.
ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, ಹ�ೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಕಂಟ�್ರೋಲ್ ಬಟನ್ ಇದೆ. ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಲೆವೆಲ್‌ ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸರಳವಾಗಿ ಒತ್ತಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
39
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಹ�ೊಸ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಫೋನ್ ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮೆನು ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ಫೋನ್' ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2
ಮೆನು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಸೆಲ್‌ಫೋನ್‌ನ ಫೋನ್‌ಬುಕ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ. ಫೋನ್ ಅಥವಾ ವರ್ಡ್ಸ್ ಫೋನ್/ ಫೋನ್ ಬುಕ್ /ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ಸ್ ಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಇಟ್ಟಿರಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ಲಭ್ಯ ಆಪ್ಷನ್‌ಗಳಿಂದ 'ಹ�ೊಸ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಸ�ೇರಿಸಿ' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನೀವು ಸ�ೇರಿಸಲು ಬಯಸುವ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್‌ಗೆ ಫೋನ್ ನಂಬರ್‌ನಮೂದಿಸಿ, ಏರಿಯಾ ಕ�ೋ�ಡ್‌ಕೂಡ ಸ�ೇರಿಸಿ.
ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, ನಂಬರ್‌ಪ್ಯಾಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ. 'ಆಡ್ ಟು ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ಸ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಕ್ರಿಯೇಟ್‌ನ್ಯೂ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್' ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 5
40
ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್‌ನ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಕ�ೊನೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿ. ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು 'ಸ�ೇವ್' ಅಥವಾ 'ಆಡ್ ಟು ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಲು/ಒತ್ತಲು ಮರೆಯಬ�ೇಡಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಸಂದ�ೇಶ ಕಳುಹಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಬ�ೇಸಿಕ್ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನ ಮೇಲಿನ ಮೆನು ಮೇಲೆ ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಮೇಲಿರುವ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್ ಒತ್ತಿ. ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನೀವು ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ.
ಹಂತ 2
ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಮೆಸ�ೇಜ್ ತಟ್ಟಿ ಹಾಗೂ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ರಚಿಸಿ
ಹಂತ 3
ಕ್ರಿಯೇಟ್ ಮೆಸ�ೇಜ್/ ರ�ೈಟಿಂಗ್‌ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ರ�ೈಟ್ ಮೆಸ�ೇಜ್' ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಬಾಕ್ಸ್ನ ಲ್ಲಿ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ. ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಚಿತ್ರ ಸ�ೇರಿಸಲು ಅಥವಾ ಅಟ್ಯಾಚ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಸ�ೇರಿಸಲು ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟ್‌ಸ�ೇರಿಸಿ.
ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟ್‌ಮೇಲೆ ಸ್ಕ್ರಾಲ್‌ಡೌನ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು 'ವ್ಯೂ' ಒತ್ತಿ ನಂತರ 'ಇನ್ಸರ್ಟ್‌' ಒತ್ತಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
41
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 7
ನಿಗದಿತ ಪ್ರದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಫೋನ್ ನಂಬರ್ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಉಳಿಸಲಾದ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ಗ ೆ ನೀವು ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸ ಬಯಸಿದರೆ 'ಫೋನ್ ಬುಕ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಓಕೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, 'ಟು' ಕಾಲಂನಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಹೆಸರಿನ ಮೊದಲ ಕೆಲವು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೀವು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ಬ�ೇಕಿರುವ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 8
ನಿಮ್ಮ ಪಠ್ಯ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು 'ಸೆಂಡ್' ಒತ್ತಿ. ಮುಖ್ಯ ತೆರೆಗೆ ವಾಪಸಾಗಿ 'ಎಂಡ್‌/ಕ್ಯಾನ್ಸೆಲ್‌' ಒತ್ತಿ
ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಓದಲು ಹಂತಗಳು ನೀವು ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ಹ�ೋ�ಮ್‌ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕವರ್ ಐಕಾನ್‌ಅನ್ನು ನ�ೋ�ಡುತ್ತೀರಿ. ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ನೀವು '1 ಮೆಸ�ೇಜ್‌ರಿಸೀವ್ಡ್' ಎಂಬ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುವ ಬಾಕ್ಸ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ನ�ೋ�ಡುತ್ತೀರಿ. ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು 'ಶ�ೋ�' ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಓದಿ. ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಲು ನೀವು ಇವುಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು: • ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಲು ಸಪೋರ್ಟ್‌ಮಾಡುವ ಮೊಬ�ೈಲ್ಫೋನ್ • 2ಜಿ, 3ಜಿ ಮತ್ತು ವ�ೈಫ�ೈನಂತಹ ಡಾಟಾ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಮಿ ಶನ್‌ಸಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡುವ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಪೋನ್ ಸರ್ವೀಸ್ • ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಸಲು ಡಾಟಾ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ನ�ೊಂದಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಸರ್ವೀಸ್ ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್‌ನಿಂದ ಒಂದು ಖಾತೆ ಹಲವು ಫೋನ್‌ಗಳು ಮೊದಲ�ೇ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಲಾದ ಡಾಟಾ ಅಕೌಂಟ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಸರ್ವೀಸ್ ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್‌ಗಳ ಕಸ್ಟಮರ್ ಕ�ೇರ್‌ಗೆ ನೀವು ಮಾತನಾಡಬ�ೇಕು. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಸೆಟ್‌ಅಪ್ ಮಾಡುವುದು ಹಂತ 1: ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ನ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುವಿಗೆ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಿ. ಯಾವುದ�ೇ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಆಪ್ಸ್ ಮೆ ನುವಿನಲ್ಲಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಐಕಾನ್ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಬಾರಿ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಬಾರ್ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಹಂತ 2: ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ಮತ್ತು ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಹುಡುಕಿ. ಹಂತ 3: 'ಮೋರ್' ಅಥವಾ 'ಮೋರ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್' ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಹಂತ 4: ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಎಂಡ್‌ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಅಥವಾ ವ�ೈಫ�ೈ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕ ಪಡೆಯಿರಿ.
42
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ವ�ೈಫ�ೈಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಆಪ್ಷನ್‌ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ಸ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ವ�ೈಫ�ೈ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ವ�ೈಫ�ೈ ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌ಅನ್ನು ಆನ್‌ಮಾಡಿ.
ನಿಮಗೆ ಲಭ್ಯ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಈಗಾಗಲ�ೇ ವ�ೈಫ�ೈ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಸ�ೇವ್‌ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ಆಗ ಇದು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಇಲ್ಲವಾದರೆ, ನೀವು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬ�ೇಕಿರುವ ವ�ೈಫ�ೈ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ಕನೆಕ್ಟ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ಮಾಡಲು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಬಳಸಿ. ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಗಾಗಿ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ಹಂತ 1: ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ಎಂಡ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕಸ್‌ಆಪ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿನ 'ಮೋರ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌' ಆಪ್ಷನ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ. ಹಂತ 2: ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಡಾಟಾ ಚೆಕ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ ಚೆಕ್ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 3: ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ಮಾಡಲು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಬಳಸಿ.
ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ಆಧಾರಿತ ಫೋನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸುವುದು ಹಂತ 1: ಮೆನು > ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಂತ 2: ಹ�ೋ�ಮ್‌ಪ�ೇಜ್‌ತೆರೆಯಲು, ಹ�ೋ�ಮ್ ಅಥವಾ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, 0 ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹಿಡಿದುಕ�ೊಳ್ಳಿ. ಹಂತ 3: ವೆಬ್‌ಅಡ್ರೆಸ್‌ನಮೂದಿಸಲು, 'ಗ�ೋ� ಟು ಅಡ್ರೆಸ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, ಅಡ್ರೆಸ್‌ನಮೂದಿಸಿ ಓಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 4: ವೆಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಸರ್ಚ್‌ಮಾಡಲು - ಮೊದಲ ಬಾರಿ ನೀವು ಸರ್ಚ್‌ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಸರ್ಚ್ ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ನಂತರ ಸರ್ಚ್‌ಆಯ್ಕೆಡಿ, ಸರ್ಚ್‌ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ರ�ೇಡಿಯೋ ಕ�ೇಳಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ, 'ಮೆನು' ಒತ್ತಿ. ಒತ್ತಿ, 'ಮೀಡಿಯಾ'>'ರ�ೇಡಿಯೋ'. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ 'ರ�ೇಡಿಯೋ' ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
43
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 3
ಸೂಕ್ತವಾದ ಹೆಡ್‌ಸೆಟ್‌ಗೆ ಫೋನ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ. ಇದು ಆಂಟೆನಾ ರೀತಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 4
'ಅಟ�ೊಮ್ಯಾಟಿಕ್‌' ಅಥವಾ 'ಮ್ಯಾನ್ಯುಅಲ್‌' ಟ್ಯೂನಿಂಗ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಕ�ೇಳಬ�ೇಕಿರುವ ರ�ೇಡಿಯೋ ಚಾನೆಲ್‌ಗಾಗಿ ಹುಡುಕಿ.
ಹಂತ 5
'ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 'ಸ�ೇವ್ ಚಾನೆಲ್' ಒತ್ತುವ/ ತಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿ.
ಹಂತ 6
ಹಂತ 7
ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಹ�ೊಂದಿಸಲು ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಕೆಳಗೆ ಸ್ಕ್ರೋಲ್‌ಮಾಡಿ.
ರ�ೇಡಿಯೋ ಆಫ್‌ಮಾಡಲು, 'ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌' > 'ಸ್ವಿಚ್‌ಆಫ್‌' ಒತ್ತಿ/ತಟ್ಟಿ.
ಹಾಡನ್ನು ಪ್ಲೇ ಮಾಡುವುದು ಹ�ೇಗೆ ಹಂತ 1: ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೆನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಸಾಧನದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗ�ೊಳ್ಳಲು ಫೋನ್‌ನ ಮಲ್ಟಿಮೀಡಿಯಾ ಮೆನು ತೆರೆಯಿರಿ. ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 'ಮೀಡಿಯಾ'/'ಗ್ಯಾಲರಿ' ಎಂದು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
44
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಹಂತ 3: 'ಮ್ಯೂಸಿಕ್'/'ಸೌಂಡ್‌' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4: ನಿಮ್ಮ ಮೀಡಿಯಾ ಪ್ಲೇಯರ್‌ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಾಧನದಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇ ಮಾಡಲು ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5: ಪ್ಲೇ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಪಾಸ್‌ಅಥವಾ ರೆಸ್ಯೂಮ್‌ಮಾಡಲು 'ಪ್ಲೇ'/'ಪಾಸ್' ಕೀಯನ್ನು ಒತ್ತಿ/ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 6: ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಪ್ಲೇಯರ್‌ನಿಂದ ಹ�ೊರಬರಲು ಬಲಗಡೆಯಿರುವ ಕೆಂಪು ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ.
ಫೊಟ�ೋ� ತೆಗೆಯಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಮೆನು' ಒತ್ತಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
45
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
'ಮೀಡಿಯಾ' > 'ಕ್ಯಾಮೆರಾ' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ಕ್ಯಾಮೆರಾ' ಐಕಾನ್‌ಹುಡುಕಿ ಮತ್ತು ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 3
ವ್ಯೂಫ�ೈಂಡರ್ ರೀತಿ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಬಳಸಿ.
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಝೂಮ್‌ ಇನ್ ಮತ್ತು ಝೂಮ್‌ ಔಟ್ ಮಾಡಲು ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ಸ್ಕ್ರೋಲ್ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಿಂಚ್‌ಇನ್‌ಮತ್ತು ಪಿಂಚ್‌ಔಟ್‌ಮಾಡಿ.
'ಸೆಲೆಕ್ಟ್' /'ಒಕೆ' ಬಟನ್ ಒತ್ತುವ ಮೂಲಕ ಚಿತ್ರವನ್ನು ತೆಗೆಯಿರಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ಕ್ಯಾಮೆರಾ' ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟಿ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಕ್ಯಾಪ್ಚರ್‌ಮಾಡಿ. ಚಿತ್ರವನ್ನು ಉಳಿಸಲು 'ಸ�ೇವ್' ಒತ್ತಿ.
ವಿಡಿಯೋ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
46
ಮೆನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಫೊಟ�ೋ�ಸ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹಾಗೂ ನಂತರ ವಿಡಿಯೋ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ, 'ಕ್ಯಾಮೆರಾ' ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ನಂತರ, ವ್ಯೂಫ�ೈಂಡರ್ ರೀತಿ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಬಳಸಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಝೂಮ್‌ ಇನ್ ಮತ್ತು ಝೂಮ್‌ ಔಟ್ ಮಾಡಲು ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ಸ್ಕ್ರೋಲ್ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಿಂಚ್‌ಇನ್‌ಮತ್ತು ಪಿಂಚ್‌ಔಟ್‌ಮಾಡಿ.
ವಿಡಿಯೋ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಆರಂಭಿಸಲು, ರೆಕಾರ್ಡ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ, ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಸಣ್ಣ ಕೆಮಪು ಐಕಾನ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ತಟ್ಟಬ�ೇಕು.
ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್‌ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಸ್ಟಾಪ್‌ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ, ಕೆಂಪು ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಮತ್ತೆ ತಟ್ಟಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಾಧನದಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಉಳಿಸಲು 'ಸ�ೇವ್' ಒತ್ತಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ 'ಅಲ್ಬಂ'/'ಗ್ಯಾಲರಿ'ಯಲ್ಲಿ ಅಟ�ೊಮ್ಯಾಟಿಕ್‌ಆಗಿ ವಿಡಿಯೋ ಉಳಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಕ್ಯಾಲಕ್ಯುಲ�ೇಟರ್ ಬಳಸುವುದು ಹ�ೇಗೆ ಹಂತ 1
ಸ್ಟಾಂಡ್‌ಬ�ೈ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಮೆನು' ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 2
ನಂತರ 'ಆರ್ಗನ�ೈಸರ್' ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಕ್ಯಾಲಕ್ಯುಲ�ೇಟರ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ 'ಕ್ಯಾಲಕ್ಯುಲ�ೇಟರ್' ಐಕಾನ್ ಹುಡುಕಿ ಮತತು ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 3
ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿನ ನಂಬರ್ ಪ್ಯಾಡ್‌ ಬಳಸಿ ನಂಬರ್ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
47
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 4
'ಆಡ್', 'ಸಬ್‌ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್‌', 'ಮಲ್ಟಿಪ್ಲೈ' ಅಥವಾ 'ಡಿವ�ೈಡ್' ಫಂಕ್ಷನ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
ಎರಡನ�ೇ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6
ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲು 'ಸರಾಸರಿ' ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ/ ತಟ್ಟಿ.
III. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳು ಸಣ್ಣ, ಹಗುರ ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭ ನಿರ್ವಹಣಾ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ನಡೆಸಲು 'ಟಚ್‌' ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಇವು ಪೋರ್ಟಬಲ್‌ಮತ್ತು ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ. ಜಿಯುಐ ನೀಡುವ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳನ್ನು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳು ಹ�ೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ರನ್‌ಮಾಡಲು ಶಕ್ತವಾಗಿವೆ. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್‌ಸಿಸ್ಟಂಗಳೆಂದರೆ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್, ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್‌ಅಥವಾ ಐಒಎಸ್‌.
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳನ್ನು ವಿಶಾಲ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು - ಕರೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿರುವ ಮತ್ತು ಕರೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ. ಕರೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿರುವ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ಸ್ಲಾಟ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಕರೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಹಾಗೂ ಪಠ್ಯ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ನೀವು ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ�ೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವಿರುವ ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್ ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು. ಕರೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್ ಸ್ಲಾಟ್‌ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇತರ ಎಲ್ಲ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೂ ಕರೆ ಸೌಲಭ್ಯವಿರುವ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನೀವು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಮೂಲಕ ಕರೆ ಮಾಡಲು ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
48
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು
ಸಂಗೀತ ಕ�ೇಳುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನುಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2
ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಪ್ಲೇಬ್ಯಾಕ್ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಗೆ "ಮ್ಯೂಸಿಕ್" ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ
ಹ�ೋ�ಗಲು
ಹಂತ 3
ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಫ�ೈಲ್ ಲಿಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಿ: ರೀಸೆಂಟ್‌, ಅಲ್ಬಂಗಳು, ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್‌ಗಳು, ಸಾಂಗ್‌ಗಳು, ಪ್ಲೇಲಿಸ್ಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಜನರ್‌ಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಆಪ್ಷನ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಹ�ೊಂದಿಸಿ
ಹಂತ 4
ಒಂದು ಸೆಕೆಂಡುಗಳವರೆಗೆ ಹಾಡಿನ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ, ಆಯ್ಕೆ ಮೆನುವಿನ ಪಾಪ್‌ಅಪ್‌ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
49
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 5
ಪ್ಲೇನಿಂದ ಒಂದು ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ, ಪ್ಲೇಲಿಸ್ಟ್‌ಗೆ ಸ�ೇರಿಸಿ, ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್‌ಗೆ ಹುಡುಕಿ, ಅಳಿಸಿ ಅಥವಾ ಹುಡುಕಿ
ಹಂತ 6
ಪ್ಲೇಬ್ಯಾಕ್ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು "ಪ್ಲೇ" ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಹಾಡು ಪ್ಲೇ ಆಗಲು ತಟ್ಟಿ.
ಫೊಟ�ೋ� ತೆಗೆಯಲು ಹಂತಗಳು
50
ಹಂತ 1
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2
ಫೊಟ�ೋ� ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ�ೇಕಿರುವ ಐಕಾನ್ ತಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ಫೋಟ�ೋ� ಮೋಡ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್‌ನ ಕಡೆಗೆ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಪಾಯಿಂಟ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಅಟ�ೋ� ಫೋಕಸ್‌ ಸಕ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸಲು, ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಸ್ಪಾಟ್‌ಅನ್ನು ಮುಟ್ಟಿ ಹಿಡಿದುಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 5
ಫೊಟ�ೊ ತೆಗೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ಬೆರಳನ್ನು ಎತ್ತಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ವಿಡಿಯೋ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್‌ಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2
ಫೊಟ�ೋ� ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ�ೇಕಿರುವ ಐಕಾನ್ ತಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ವಿಡಿಯೋ ಮೋಡ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್‌ನ ಕಡೆಗೆ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಪಾಯಿಂಟ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್‌ಆರಂಭಿಸಲು ತಟ್ಟಿ. ಮತ್ತೆ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್‌ಮಾಡಲು ಅದ�ೇ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ.
ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ಮಾಡಿದ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಅಳಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ನೀವು ಡಿಲೀಟ್‌ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ಹುಡುಕಿ. ಹಂತ 2: ಟ್ರ್ಯಾಶ್‌ಐಕಾನ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ತೆರೆಯನ್ನು ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 3: ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ಅಳಿಸಲು ತಟ್ಟಿ ಫೊಟ�ೋ�ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಅಲ್ಬಂ ಹುಡುಕಿ ಮತ್ತು ತಟ್ಟಿ. ಹಂತ 2: ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
51
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಹಂತ 3: ಮುಂದಿನ ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ಎಡಗಡೆಗೆ ಫ್ಲಿಕ್‌ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಹಿಂದಿನ ಫೊಟ�ೋ� ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ಬಲಗಡೆಗೆ ಪ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ವಿಡಿಯೋ ಪ್ಲೇ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಮೆನುವಿನಿಂದ 'ಪಿಕ್ಚರುಗಳು' ಅಥವಾ 'ಅಲ್ಬಂ' ಟ್ಯಾಬ್ ಓಪನ್‌ಮಾಡಿ
ಹಂತ 2
ಗ್ರಿಡ್ ವ್ಯೂ ಅಥವಾ ಲಿಸ್ಟ್ ವ್ಯೂ ಬಳಸಿ, ನೀವು ತೆರೆಯಲು ಬಯಸಿದ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ನೀವು ಪ್ಲೇ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ವಿಡಿಯೋ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಪ್ಲೇಬ್ಯಾಕ್ ಕಂಟ�್ರೋಲ್‌ಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಪಾಸ್‌ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ವಿಡಿಯೋ ಪ್ಲೇ ಆಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಕಂಟ�್ರೋಲ್‌ಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗ�ೊಳ್ಳಲು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2: ನಂತರ, ಪ್ಲೇ ಅಥವಾ ಪಾಸ್‌ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಪಾಸ್‌ಅಥವಾ ರಿಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಮಾಡಿ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಫಾಸ್ಟ್‌ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಮತ್ತು ರಿವ�ೈಂಡ್‌ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1: ವಿಡಿಯೋ ಪ್ಲೇ ಆಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಕಂಟ�್ರೋಲ್‌ಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗ�ೊಳ್ಳಲು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಹಂತ 2: ರಿವ�ೈಂಡ್ ಮಾಡಲು ಪ್ರೋಗ್ರೆಸ್‌ ಬಾರ್ ಮಾರ್ಕರ್‌ಅನ್ನು ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಫಾಸ್ಟ್ ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಮಾಡಲು ಬಲಕ್ಕೆ ಎಳೆಯಿರಿ.
52
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಇ-ಬುಕ್‌ಓದಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಿದ ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ ಬುಕ್ ರೀಡರ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ
ಹಂತ 2
ಬುಕ್ ರೀಡರ್‌ನ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ
ಹಂತ 3
ಪ್ರೀ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಿದ ಬುಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿಂದ ಒಂದು ಬುಕ್ ಓದಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 4
ಓದು ಆರಂಭಿಸಲು ಬುಕ್‌ನ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ
ಇಮೇಲ್‌ಬಳಕೆ
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಮೊದಲ�ೇ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಿದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಬಳಸಿ ಯಾವುದ�ೇ ಪಿಒಪಿ ಅಥವಾ ಐಎಂಎಪಿಯಿಂದ ಇಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಇಮೇಲ್‌ಬರೆಯುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, ಇ-ಮೇಲ್‌ಐಕಾನ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2
ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಬಾರ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಭ�ೇಟಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿರುವ ಇಮೇಲ್ ಸ�ೇವಾ ಪೂರ�ೈಕೆದಾರರ ಯುಆರೆಲ್‌ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆwww.gmail.com.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
53
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 3
ನಿಮ್ಮ ಯೂಸರ್‌ನ�ೇಮ್ ಮತ್ತು ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ನೀಡಲಾದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ. ಸ�ೈನ್ ಇನ್‌ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 4
ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿ, ಕಂಪೋಸ್/ ರ�ೈಟ್‌ನ್ಯೂ ಹುಡುಕಿ ಅದನ್ನು ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 5
'ಟು' ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕೃತಿದಾರರ ಇಮೇಲ್‌ಐಡಿಯನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6
'ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್' ಫೀಲ್ಡ್ನ ಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ.
ಹಂತ 7
ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿನ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ.
ಹಂತ 8
'ಸೆಂಡ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್‌ಕಳುಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಸ್ವೀಕೃತ ಇಮೇಲ್‌ಓದುವ ಹಂತಗಳು
ನೀವು ಒಂದು ಇಮೇಲ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ಒಂದು ಕವರ್‌ನ ಐಕಾನ್ ತೆರೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 1
54
ಐಕಾನ್‌ನ�ೋ�ಡಲು ತೆರೆಯನ್ನು ಎಳೆಯಿರಿ. ಇದಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ಇಮೇಲ್ ಕ್ಲೈಂಟ್‌ನ ಐಕಾನ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
ಹಂತ 2
ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ನಿಮ್ಮ ಮೇಲ್‌ಇನ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ಇಮೇಲ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಓದಿ.
ಕಡತವನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು.
ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಡತ ಅಥವಾ ಫೋಲ್ಡರನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಎರಡು ದಾರಿಗಳಿವೆ. ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಆಗಿರುವ 'ಫ�ೈಲ್ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್'ಅನ್ನು ನೀವು ಬಳಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರುವ 'ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್' ಅನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. 'ಫ�ೈಲ್‌ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್' ಬಳಸುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಮೇಲೆ, 'ಫ�ೈಲ್‌ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್' / 'ಫ�ೈಲ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್' ಹುಡುಕಿ.
ಹಂತ 2: ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಬಲಗಡೆಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರದಂತೆ ಕಾಣುವ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಂಡ�ೋ� ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ 'ಮೈ ಫ�ೈಲ್ಸ್' ಅನ್ನು ಇದು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3: ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ, ನೀವು ತೆರೆಯಲು ಬಯಸಿರುವ ಫೋಲ್ಡರ್/ಫ�ೈಲನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ. ತೆರೆಯಲು ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಬಳಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಮೇಲೆ, ಸರ್ಚ್ ಐಕಾನ್ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ, ಇದು ಮ್ಯಾಗ್ನಿಫ�ೈಯಿಂಗ್ ಗ್ಲಾಸ್‌ ರೀತಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
55
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ಇದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ, ಒಂದು ಹ�ೊಸ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
'ಸರ್ಚ್' ಎಂದು ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಬರೆದಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ.
ಹಂತ 3
ನೀವು ಹುಡುಕಬ�ೇಕಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ 'ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು' ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ.
ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಸರ್ಚ್ ರಿಸಲ್ಟ್‌ಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಹಂತ 4
ಅದನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಅಗತ್ಯವಾದ್ದನ್ನು ತಟ್ಟಿ.
ಸಂದ�ೇಶ ಕಳುಹಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
56
ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್‌ನ ಹುಡುಕಲು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಐಕಾನ್‌ಗಳನ್ನೂ ನ�ೋ�ಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಮದ ಮೆನು ತಟ್ಟಿ ಅಥವಾ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್ ಹುಡುಕಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು
ಹಂತ 2
'ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ನೀವು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ.
ಹಂತ 3
ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ರ�ೈಟ್‌ನ್ಯೂ ಐಕಾನ್‌ಹುಡುಕಿ, ಇದು ಕವರ್, ಪ್ಲಸ್‌ ಚಿಹ್ನೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಪೆನ್ಸಿಲ್ ಚಿಹ್ನೆ ಅಥವಾ ಪ್ಲಸ್‌ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 4
ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. 'ಟು' ಕಾಲಂನಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕೃತಿದಾರರ ಹೆಸರಿನ ಮೊದಲ ಕೆಲವು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ. ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೀವು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ.
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಬ�ೇಕಿರುವ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. 'ಟು' ಕಾಲಂನಲ್ಲಿ ಇದು ಸ�ೇರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
'ರ�ೈಟ್ ಮೆಸ�ೇಜ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿ.
ನೀವು ಕಡತ, ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್, ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಸಂಗೀತವನ್ನು ನೀವು ಸೂಕ್ತವಾದ ಐಕಾನ್‌ತಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ಸ�ೇರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಹಂತ 7
'ಸೆಂಡ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
57
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಓದಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ನೀವು ಹ�ೊಸ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ನೀವು ತೆರೆಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್ ನ�ೋ�ಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ನಂಬರ್ ಒಂದು ಬರೆದಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ಇದು ಸ್ವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹ�ೊಸ ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 2: ಅದರ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯ ಜತೆಗೆ ಇದು ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ವಿಂಡ�ೋ�ವನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ಹಂತ 3: ನೀವು ಓದಲು ಬಯಸಿದ ಸಂದ�ೇಶದ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಪಡೆಯುವುದು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಿಂದ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧಗಳಿವೆ. 1. ವ�ೈಫ�ೈ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು 2. ಮೊಬ�ೈಲ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ವ�ೈಫ�ೈ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಹಂತಗಳು
58
ಹಂತ 1
ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2
ವ�ೈಫ�ೈ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಕಾನ್ಫಿಗರ�ೇಶನ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಲಭ್ಯ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನಿಮಗೆ ತ�ೋ�ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಬಯಸುವ ವ�ೈಫ�ೈ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕು.
ಹಂತ 3
ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ಕನೆಕ್ಟ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಬಳಸಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ಮೊಬ�ೈಲ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ಇದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ
ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಹಂತ 1
ಅಥವಾ ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ಎಂಡ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ಆಪ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಮೋರ್‌ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌' ಆಪ್ಷನ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2
ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಅಲ್ಲಿ, ನೀವು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಡಾಟಾ ಚೆಕ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ಅನ್ನು ಚೆಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಒಮ್ಮೆ ಇದನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ಮಾಡಲು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ರೌಸರ್‌ಬಳಸಿ
(ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಮೊಬ�ೈಲ್ಫೋನ್ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು, ಮಾನ್ಯವಾದ ಜಿಎಸ್‌ಎಂ ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ಸಿಮ್‌ ಕಾರ್ಡ್ ಸ್ಲಾಟ್‌ಗೆ ಸಾಧನವು ಪವರ್‌ಆಫ್‌ಆಗಿದ್ದಾಗ ಸ�ೇರಿಸಿ.) ಕರೆ ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ರಿಸೀವರ್ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 2: ನೀವು ಡಯಲ್‌ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಫೋನ್‌ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿ
ಆರಂಭಿಸಿ
ಹಂತ 3: ರಿಸೀವರ್ ಐಕಾನ್ ತಟ್ಟಿ. ಸಂಪರ್ಕಗ�ೊಂಡ ನಂತರ ಮಾತನಾಡಲು
ಫೋನ್‌ಬುಕ್‌/ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಲಿಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ಕರೆ ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಫೋನ್‌ಬುಕ್‌/ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಲಿಸ್ಟ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
59
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ನೀವು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಬಯಸುವವರ ಹೆಸರನ್ನು ಹುಡುಕಿ
ಹಂತ 3
ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ
ಹಂತ 4
ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಸಂಪರ್ಕಗ�ೊಂಡ ನಂತರ ಮಾತನಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ಇತರ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳು ಒಂದು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಂತ 1: ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, "ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್" ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು "ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್‌& ಇನ್ಪುಟ್" ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: "ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್‌" ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನಿಮಗೆ ಹ�ೊಂದುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ಹಂತ 3: ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಿರುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಇದು ತಕ್ಷಣವ�ೇ ಸೆಟ್‌ಆಗುತ್ತದೆ. ಹಂತ 4: ಇದ�ೇ ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ, ನೀವು ಭಾಷೆಯ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್‌ಕೂಡ ಹ�ೊಂದಿಸಬಹುದು. ಇದು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಭಾಷೆಯನ್ನು ನೀವು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ದಿನ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸುವ ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೆನುವಿನಿಂದ 'ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್' ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು 'ಡ�ೇಟ್& ಟ�ೈಮ್' ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: 'ಅಟ�ೊಮ್ಯಾಟಿಕ್‌' ಅನ್ನು ಟಿಕ್‌ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ನೀಡಿದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಹ�ೊಂದಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕ�ೈಯಿಂದಲ�ೇ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸಲು 'ಅಟ�ೊಮ್ಯಾಟಿಕ್‌' ಅನ್ನು ಅನ್‌ಚೆಕ್‌ಮಾಡಿ. ವಿವಿಧ ಸ�ೇವೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸುವ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಆಪ್‌ಗಳು.
60
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ
ಪ್ರಮುಖ
ಅಂಶವೆಂದರೆ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳು ನಿಮ್ಮ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ ಹ�ೊಸ ಆಪ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಹಂತಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
ಹಂತ 1
ನಿಮ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ನ ಲ್ಲಿ 'ಮೆನು' ಆಪ್ಷನ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2
ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ 'ಪ್ಲೇ ಸ�್ಟೋರ್' ಆಪ್ಷನ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ.
ಹಂತ 3
ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಆಪ್ಷನ್‌ಗಳಲ್ಲಿಂದ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಉಚಿತವಾಗಿದ್ದರೆ, ನೀವು ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಅದನ್ನು ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ್‌ಆಗುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 5
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗೆ ಬೆಲೆ ಇದ್ದರೆ ನೀವು ಇದರ ಬದಲಿಗೆ 'ಬ�ೈ' ಬಟನ್ ಕಾಣುತ್ತೀರಿ ಇದನ್ನು ತಟ್ಟಿದರೆ ದೃಢೀಕರಣ ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನೀವು ಖಚಿತವಾಗಿಯೂ ಆಪ್‌ಖರೀದಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದೀರಾ ಎಂದು ಕ�ೇಳುತ್ತದೆ; ದೃಢೀಕರಿಸಲು 'ಓಕೆ' ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 6
ನಿಮ್ಮ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಅಥವಾ ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ನ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಮೂದಿಸಿದ ನಂತರ - ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಲು ತೆರೆಯ ಮೇಲಿನ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್3 1.
ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕರೆಯನ್ನು ಉತ್ತರಿಸಲು ಯಾವ ಕೀಯನ್ನು ನಾವು ಒತ್ತಬ�ೇಕು? ಕೆಂಪು ಬಟನ್ ಹಸಿರು ಬಟನ್ ಮೆನು ಬಟನ್
2.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮಾಡಿದ ಕರೆಗಳ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಆಪ್ಷನ್‌ನಿಂದ ನಮಗೆ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ? ಕಾಲ್‌ಲಾಗ್‌ ನ್ಯೂ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಫೋನ್‌ಬುಕ್‌
3.
ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಈ ಯಾವ ಆಪ್ಷನ್‌ಸಕ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸುತ್ತದೆ? ಡಾಟಾ ರ�ೋ�ಮಿಂಗ್‌ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಡಾಟಾ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಡಾಟಾ
4.
ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಗೆ ಯಾವುದನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಬ�ೇಕು? ಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ಯೂಸರ್ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್ ಡಾಟಾ ಕಾರ್ಡ್‌ಸ್ಲಾಟ್‌
5.
ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಡತವನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಆಪ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬ�ೇಕು? ಫ�ೈಲ್‌ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್
ಸಿಮ್‌ಕಾರ್ಡ್‌ಸ್ಲಾಟ್‌ ಪ್ಲೇಸ�್ಟೋರ್
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
61
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
3
ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಪರಿಚಯ
ಕಲಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು
ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬ�ೇಕು: • ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಗ್ಗೆ, ಇದರ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕದ ವಿಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುವುದು. • ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಧಗಳ ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು
ಪಠ್ಯ ಯೋಜನೆ
I. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಪರಿಚಯ, ಅದರ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕಗಳು II. ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳ ವಿಧಗಳು
62
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
I. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಪರಿಚಯ, ಅದರ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಜಗತ್ತಿನ ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ ಜಾಗತಿಕ ಜಾಲವ�ೇ ಅಂತರ್ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಇರುವ ಜನರ ಜತೆ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂವಹಿಸಲು ಹಾಗೂ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಲು ಇದು ಜನರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೂಲಕ ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದ�ೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ನೀವು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಕೆಲವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ: ಸಂವಹನ: ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮೇಲ್ ಮೂಲಕ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ�್ಯೋಗ ಹುಡುಕಾಟ: ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ ಉದ�್ಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉದ�್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಜನರು ತಮ್ಮ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಪುಸ್ತಕ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಮಗ್ರಿ ಹುಡುಕಾಟ: ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೇ ಸಂಗ್ರಹಿಸರಬಹುದಾದ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೂಲಕ ಹುಡುಕಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಎನ್‌ಸ�ೈಕ�್ಲೋಪೀಡಿಯಾಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ: ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಜನರು ಪಡೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಹಾಯವನ್ನೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು. ಪ್ರವಾಸ: ವಿವಿಧ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಸಬಹುದು. ರಜಾ ಪ್ರವಾಸಗಳು, ಹ�ೋ�ಟೆಲ್‌ಗಳು, ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಬುಕ್‌ಮಾಡಲೂ ಇದನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಶಾಪಿಂಗ್: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಸಿ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಷ್ಟೇ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬಿಲ್‌ಗಳನ್ನೂ ಪಾವತಿ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಸಂಬಂಧಿ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬಹುದು.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
63
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕಗಳ ವಿಧಗಳು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಕೆಲವು ವಿಧಗಳು:
ಡಯಲ್ಅಪ್‌ಕನೆಕ್ಷನ್‌ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಟೆಲಿಫೋನ್ ಲ�ೈನ್ ಅನ್ನು ಡಯಲ್ ಕನೆಕ್ಷನ್‌ ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಮೋಡೆಮ್‌ಗೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಫೋನ್ ಲ�ೈನನ್ನು ಮೋಡೆಮ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸ�ೇವಾ ಪೂರ�ೈಕೆದಾರರ ಮೊಡೆಮ್‌ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಲು ಲಿಂಕ್ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಂಟಗ್ರೇಟೆಡ್‌ಸರ್ವೀಸಸ್‌ಡಿಜಿಟಲ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ (ಎನ್‌ಎಸ್‌ಡಿಎನ್‌) ಡಯಲ್ ಅಪ್ ಕನೆಕ್ಷನ್‌ಗೆ ಐಎಸ್‌ಡಿಎನ್‌ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಫೋನ್ ಲ�ೈನುಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದ�ೇ ಬಾರಿಗೆ ಫೋನ್ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಬಳಸಲು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮೋಡೆಮ್ ಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ಮೇಲೆ ಇದು ವ�ೈಡ್ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಡ್ತ್‌ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಶನ್‌ ಅನ್ನು ಐಎಸ್‌ಡಿಎನ್‌ಸಕ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಒಮ್ಮೆಗ�ೇ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ ಡಾಟಾ ಕಳುಹಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
64
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಡ�ೈರೆಕ್ಟ್‌ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ ಡ�ೈರೆಕ್ಸ್‌ ಸಂಪರ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಅಥವಾ ಇತರ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗೆ ಡಯಲ್ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಮಾಡುವುದು ಬ�ೇಕಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಿರ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಡ್ತ್‌ಲಭ್ಯತೆಯ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಹಾಗೂ ಸಮೀಪ ಸ್ಥಿರ ಲ್ಯಾಟೆನ್ಸಿಯ ಸ�ೇವೆಯು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವ�ೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಗ್ಯಾರಂಟಿಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಬ್‌ಸ್ಕ್ರೈಬರ್‌ಲ�ೈನ್ (ಡಿಎಸ್ಎಲ್) ಕ�ೇಬಲ್‌ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ನಂತೆಯೇ ಡಿಎಸ್ಎಲ್ ಅಥವಾ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಎಂಬುದು ಹ�ೈ ಸ್ಪೀಡ್‌ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸ�ೇವೆಯಾಗಿದೆ. ಧ್ವನಿ ಅಥವಾ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕಡಿತಗ�ೊಳಿಸದ�ೇ ಗ್ರಾಹಕರು ಒಂದ�ೇ ಫೋನ್‌ಲ�ೈನ್‌ಅನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಮತ್ತು ಟೆಲಿಫೋನ್ ಸ�ೇವೆಗೆ ಬಳಸಲು ಡಿಎಸ್ಎಲ್ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ವಹಿವಾಟುಗಳಲ್ಲಿ ಡಿಎಸ್ಎಲ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೀಮಿತಿ ದ�ೈಹಿಕ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಡಿಎಸ್ಎಲ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸ�ೇವೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಲವು ಪ್ರದ�ೇಶದ ಸ್ಥಳೀಯ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಡಿಎಸ್‌ಎಲ್‌ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅಕ್ಸೆಸ್ ಮಾಡಲು, ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿನೀವು ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕಾದ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಿವೆ: ಮೋಡೆಮ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸರ್ವೀಸ್‌ ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್ (ಐಎಸ್‌ಪಿ) ಮತ್ತು ಬ್ರೌಸರ್.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
65
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂವಹಿಸಲು ಅನುಕೂಲ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಸಾಧನವ�ೇ ಮೋಡೆಮ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಸಾಧನ ಇದಾಗಿದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಕಂಪನಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್ (ಐಎಸ್‌ಪಿ) ಆಗಿದೆ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ, ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮತ್ತು ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್ ಮಾಡುವ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಬ್ರೌಸರ್ ಆಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಬ್ರೌಸರುಗಳೆಂದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್, ಮೊಜಿಲ್ಲಾ ಫ�ೈರ್‌ಫಾಕ್ಸ್, ಗೂಗಲ್ ಕ�್ರೋಮ್‌ಮತ್ತು ಸಫಾರಿ.
ನೀವು ಕ�ೇಬಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಒಂದು ವ�ೈಫ�ೈ ಕಾರ್ಡ್ ಆಗಿದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಮಧ್ಯೆ ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ಸಂವಹನವನ್ನು ವ�ೈಫ�ೈ ಕಾರ್ಡ್‌ಸಕ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಡಾಟಾ ಕನೆಕ್ಷನ್‌ಮತ್ತು ವ�ೈಫ�ೈ ಬಳಸಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸುವುದು ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಲು, ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳು ಬ�ೇಕಿರುತ್ತವೆ: • ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಲು ಸಪೋರ್ಟ್‌ಮಾಡುವ ಮೊಬ�ೈಲ್ಫೋನ್ • ಡಾಟಾ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಮಿ ಶನ್‌ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್ ಸ�ೇವೆ • ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಸಲು ಡಾಟಾ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ನ�ೊಂದಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಸರ್ವೀಸ್ ಪ್ರೊವ�ೈಡರ್‌ನಿಂದ ಒಂದು ಖಾತೆ 2ಜಿ, 3ಜಿ ಮತ್ತು 4ಜಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಮೂಲಕ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಕೆ 2ಜಿ, 3ಜಿ ಮತ್ತು 4ಜಿಯಲ್ಲಿನ ಜಿ ಎಂಬುದು 'ಜನರ�ೇಶನ್' ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. 'ಜಿ' ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾದಷ್ಟೂ ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಮಾಹಿತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಮೂಲಕ ಗರಿಷ್ಠ ದಕ್ಷತೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. 2ಜಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ನ್ಯಾರ�ೋ� ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ಡಿಜಿಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಸಿಗ್ನಲ್‌ಗಳು ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕರೆಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಡಾಟಾ ಸಂವಹನದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
66
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ 3ಜಿ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ಳಂತ ಸಾಧನಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂತರ್ಜಾಲವನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿವೆ. 3ಜಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಟಾ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ವ�ೇಗವು 384ಕೆಬಿಪಿಎಸ್‌ನಿಂದ 2ಎಂಬಿಪಿಎಸ್‌ ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. 3ಜಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಡಾಟಾ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಕರೆಗಳು, ಫ�ೈಲ್ ವರ್ಗಾವನೆ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸರ್ಫಿಂಗ್, ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಟಿವಿ, ಹ�ೈ ಡೆಫಿನಿಶನ್‌ ವಿಡಿಯೋಗಳ ನ�ೋ�ಡುವಿಕೆ, ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುವುದು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಂದಿಗೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹ�ೊಂದಿರಲು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ 3ಜಿ ಉತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. 4ಜಿ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ಹಲವು ಮೌಲ್ಯಾಧಾರಿತ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲ 3ಜಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಜತೆಗೆ, 100 ಎಂಬಿಪಿಎಸ್‌ನಿಂದ 1ಜಿಬಿಪಿಎಸ್‌ ಮಧ್ಯೆ ಡಾಟಾ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ಆಧರಿತ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಫೋನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸೆಟ್‌ಅಪ್‌ಮಾಡುವುದು ಕೀಪ್ಯಾಡ್‌ಆಧರಿತ ಫೋನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಬಳಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಮೆನು > ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ
ಹಂತ 2
ಹ�ೋ�ಮ್‌ಪ�ೇಜ್‌ತೆರೆಯಲು, ಹ�ೋ�ಮ್ ಅಥವಾ ಹ�ೋ�ಮ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, 0 ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹಿಡಿದುಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 3
ವೆಬ್‌ಅಡ್ರೆಸ್‌ನಮೂದಿಸಲು, 'ಗ�ೋ� ಟು ಅಡ್ರೆಸ್' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, ಅಡ್ರೆಸ್‌ನಮೂದಿಸಿ ಓಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ವೆಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಸರ್ಚ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಚ್ ಟರ್ಮ್‌ಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಸ�ೇವೆಗೆ ನೀವು ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ, ನೀವು ಪುಟಗಳನ್ನು ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
67
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ವ�ೈಫ�ೈಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುವುದು ಹಂತ 1: ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 2: 'ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಎಂಡ್‌ಕನೆಕ್ಟಿವಿಟಿ>ವ�ೈಫ�ೈ' ಆಯ್ಕೆ.
ಹಂತ 3: ನೀವು ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಡಲು ಬಯಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4: ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ನಮೂದಿಸಿ.
ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್‌ಆಧಾರಿತ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್/ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಲ ಸೆಟ್‌ಅಪ್‌ಮಾಡುವುದು
ಹಂತ 1
68
ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುಗೆ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಿ (ಯಾವುದ�ೇ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಆಪ್ಸ್ ಮೆ ನುವಿನಲ್ಲಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಐಕಾನ್ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಬಾರಿ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಬಾರ್ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.)
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ
ಹಂತ 2
ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ, ನೀವು ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ಅನ್ನು ನ�ೋ�ಡಿ. ಬಹುತ�ೇಕ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ, 'ಮೋರ್' ಅಥವಾ 'ಮೋರ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್' ಬಟನ್‌ಇರುತ್ತದೆ. ನೀವು ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿದ ನಂತರ, ನೀವು ಎರಡು ವಿಧಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ: (i) ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್f (ii) ವ�ೈಫ�ೈ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು
ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ನಿಂದ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು, ನೀವು ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ಸ್ ಬಾರ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಎಳೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಡಾಟಾ ಆಪ್ಷನ್‌ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಹಂತ 1
ಅಥವಾ ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಎಂಡ್‌ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಆಪ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಮೋರ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್'ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಬಹುದು.
ಹಂತ 2
ಮೊಬ�ೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಅಲ್ಲಿ, ನೀವು 'ಮೊಬ�ೈಲ್ ಡಾಟಾ' ಚೆಕ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ನೀವು ಚೆಕ್ ಮಾಡಿ. ಒಮ್ಮೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
ವ�ೈಫ�ೈಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುವುದು
ಹಂತ 1
ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ಸ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ವ�ೈಫ�ೈ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ವ�ೈಫ�ೈ ಆಪ್ಷನ್‌ಅನ್ನು ಆನ್‌ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
69
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ನೀವು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಬಯಸುವ ವ�ೈಫ�ೈ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ಕನೆಕ್ಟ್‌ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಡಾಟಾ ಕಾರ್ಡ್‌ಬಳಸಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ವ�ೈಡ್ ಏರಿಯಾ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ (ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂಎಎನ್‌) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುವ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ಬಳಸಲು, ನೀವು ಡಾಟಾ ಕಾರ್ಡ್ ಹಾಗೂ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ಸ�ೇವಾದಾರರಿಂದ ಡಾಟಾ ಪ್ಲಾನ್ ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಸಾಧನ ಮತ್ತು ಡಾಟಾ ಪ್ಲ್ಯಾನ್‌ ಪಡೆದ ನಂತರ, ನಿಮ್ಮ ಸಬ್‌ಸ್ಕ್ರೈಬರ್‌ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ (ಸಿಮ್‌) ಹಾಗೂ ಸಿಮ್‌ಗೆ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಸ�ೇವೆಯನ್ನು ಆಕ್ಟಿವ�ೇಟ್‌ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕ ಸೆಟ್‌ಅಪ್‌ಮಾಡಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಐಕಾನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕನೆಕ್ಟ್‌ಟು ಎ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ತೆರೆಯಿರಿ.
ಹಂತ 2
ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಕನೆಕ್ಟ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ಪಿನ್ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಎಂಟರ್‌ಒತ್ತಿ.
ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕಡಿತಗ�ೊಳಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಐಕಾನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕನೆಕ್ಟ್‌ಟು ಎ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ತೆರೆಯಿರಿ. ಹಂತ 2: ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ ನಂತರ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತಗ�ೊಳಿಸಿ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
70
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಟೆದರಿಂಗ್‌ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌/ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಮೂಲಕ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಅಥವಾ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಗ ೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು ಅಥವಾ 'ಟೆದರಿಂಗ್' ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನನ್ನು ವ�ೈಫ�ೈ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ಆಗಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಬಳಸಬಹುದು. ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ಗೆ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್‌ಫೋನ್‌/ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್‌ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1 ಹಂತ 2
ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಮತ್ತು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಮೆನುವಿಗೆ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್. ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ ರಚಿಸಲು ಆಪ್ಸ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಫೋನ್‌ಗಳು ಆಪ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಟೆದರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಪೋರ್ಟಬಲ್‌ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ ಅಥವಾ ಇದ�ೇ ಸಮಾನ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ಪೋರ್ಟಬಲ್‌ ವ�ೈಫ�ೈ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ ಅಥವಾ ಸಮಾನ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆನ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಹೆಸರು ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ಅನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸಿ.
ಹಂತ 4
ಬಲ ಕೆಳ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ�ೈರ್‌ಲೆಸ್‌ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ (ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್).
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್1 1. ................................ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ, ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮತ್ತು ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್ ಮಾಡುವ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಬ್ರೌಸರ್‌ಆಗಿದೆ. 2.
.....................ಇದು ಒಂದು ಕಂಪನಿಯಾಗಿದ್ದು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
3.
ಡಯಲ್ ಅಪ್‌ಸಂಪರ್ಕವು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲು ................ ಬಳಸುತ್ತದೆ.
4.
..................................................... ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ವಹಿವಾಟುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
5.
.................... ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ನ್ಯಾರ�ೋ� ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಡಿಜಿಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಾಗಿವೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
71
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
II. ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳ ವಿಧಗಳು ವರ್ಲ್ಡ್‌ವ�ೈಡ್‌ವೆಬ್ (ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂ)
ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂ ಎಂದರೆ 'ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್' ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್ ಅಥವಾ 'ದಿ ವೆಬ್' ಇದು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಸಬ್‌ಸೆಟ್‌ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸಿನಾನಿಮ್‌ಅಲ್ಲ. ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಬಳಸಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾದ ಪುಟಗಳನ್ನು ವೆಬ್‌ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಟೆಲ್‌ನೆಟ್, ಎಫ್‌ಟಿಪಿ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಗ�ೇಮಿಂಗ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ರಿಲ�ೇ ಚಾಟ್ (ಐಆರ್‌ಸಿ) ಮತ್ತು ಇಮೇಲ್‌ಗಳು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ. ಆದರೆ ವರ್ಲ್ಡ್‌ವ�ೈಡ್‌ವೆಬ್‌ನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿಗೆ ವೆಬ್‌ಪುಟಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಬಳಸುವ ವಿಧಾನವು ಹ�ೈಪರ್‌ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫ ರ್‌ ಪ್ರೊಟ�ೊಕಾಲ್ (ಎಚ್‌ಟಿಟಿಪಿ) ಆಗಿದೆ. ಹ�ೈಪರ್‌ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಶಬ್ದ ಅಥವಾ ಪದಗುಚ್ಛವು ಇನ್ನೊಂದು ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗೆ ಕ�ೊಂಡಿ ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು. ವರ್ಲ್ಡ್‌ವ�ೈಡ್‌ವೆಬ್‌ನ ಅಂಶಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ:
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೂಲಕ ಅಂತಿಮ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ವೆಬ್ ಸರ್ವರ್‌ ಆಗಿದೆ. ವೆಬ್ ಪುಟಗಳನ್ನು ವಿಲ�ೇವಾರಿ ಮಾಡುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳ�ೇ ವೆಬ್ ಸರ್ವರುಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರತಿ ವೆಬ್ ಸರ್ವರ್‌ಗೂ ಒಂದು ಐಪಿ ಅಡ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಒಂದು ಡ�ೊಮೇನ್ ಹೆಸರು ಇರುತ್ತೆದ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನೀವು http://www.google.com/index.html ಈ ಯುಆರ್‌ಎಲ್‌ ಅನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಬ್ರೌಸರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿದರೆ, ಇದು google.com ಎಂಬ ಡ�ೊಮೇನ್ ನ�ೇಮ್ ಇರುವ ವೆಬ್ ಸರ್ವರ್‌ಗೆ ಮನವಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಪುಟವು namedindex.html ಪುಟವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಬ್ರೌಸರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತದೆ. ವೆಬ್, ಚಿತ್ರಗಳು, ವಿಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಡತಗಳೂ ಸ�ೇರಿದಂತೆ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್‌ನಿಂದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ, ಪಡೆಯುವ ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಬಳಸುವ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ಆಗಿದೆ. ಕ್ಲೈಂಟ್‌/ ಸರ್ವರ್‌ ಮಾಡೆಲ್ ಆಗಿ ಒಂದು ಬ್ರೌಸರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ರನ್ ಆಗುತ್ತಾ ವೆಬ್‌ಸರ್ವರ್‌ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವೆಬ್‌ಸರ್ವರ್ ನಂತರ ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವಾಪಸ್‌ಕಳುಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಬ್ರೌಸರನ್ನು ಸಪೋರ್ಟ್‌ಮಾಡುವ ಇತರ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಸಾಧನದಲ್ಲಿ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.
72
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್‌ನ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆಯೇ ವೆಬ್ ಪ�ೇಜ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಎಚ್‌ಟಿಎಮ್‌ಎಲ್‌ ಅಥವಾ ಹ�ೈಪರ್ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಮಾರ್ಕ್‌ ಅಪ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರಲಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ನಿಮ್ಮ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ಭಾಷಾಂತರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವೆಬ್ ಪ�ೇಜ್‌ಗಳು ಸ್ಟಾಟಿಕ್‌ ಅಥವಾ ಡ�ೈನಾಮಿಕ್ ವಿಧದ್ದಾಗಿರಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ನ�ೋ�ಡಿದಾಗಲೂ ಒಂದ�ೇ ವಿಷಯವನ್ನು ಸ್ಟಾಟಿಕ್‌ ಪ�ೇಜ್‌ಗಳು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಿದಾಗಲೂ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಡ�ೈನಾಮಿಕ್ ಪ�ೇಜ್‌ಗಳು ಬದಲಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಪುಟಗಳನ್ನು ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್‌ ಭಾಷೆಗಳಾದ ಪಿಎಚ್‌ಪಿ, ಪೆರ್ಲ್, ಎಎಸ್‌ಪಿ ಅಥವಾ ಜೆಎಸ್‌ಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಹಲವು ಪುಟಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವೆಬ್‌ಪುಟವು ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ಎಚ್‌ಟಿಎಮ್‌ಎಲ್‌ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಪರ್ಕಿತ ಪುಟಗಳ ಸಮೂಹವ�ೇ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ವಿಷಯ ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೀವು ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಿದಾಗ ಮೊದಲು ಕಾಣುವ ಪುಟವನ್ನು ಹ�ೋ�ಮ್ ಪ�ೇಜ್‌ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಸೆಸ್ ಪ್ರೊಟ�ೊಕಾಲ್, ಡ�ೊಮೇನ್ ನ�ೇಮ್‌ಮತ್ತು ಫ�ೈಲ್‌ಪಾತ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುವ ವಿಳಾಸ ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್‌ಎಂಬುದ�ೇ ವೆಬ್‌ಅಡ್ರೆಸ್‌ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್, ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಇತರ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವ�ೈಡ್ ವೆಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳು ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರುಗಳಾಗಿವೆ. ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರುಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಫೀಚರುಗಳೆಂದರೆ ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್, ಬುಕ್‌ಮಾರ್ಕ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ಮ್ಯಾನ�ೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಇವು ಸ್ಪೆಲ್ ಚೆಕ್, ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್ ಟೂಲ್‌ಬಾರ್‌ಗಳು, ಟ್ಯಾಬ್ಡ್‌ಬ್ರೌಸಿಂಗ್, ಜಾಹೀರಾತು ಫಿಲ್ಟರಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ಎಚ್‌ಟಿಎಮ್‌ಎಲ್‌ಅಕ್ಸೆಸ್‌ ಕೀಗಳು, ಪಾಪ್‌ಅಪ್‌ಮತ್ತು ಬ್ಲಾಕಿಂಗ್‌ನಂತಹ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಇವು ನೀಡುತ್ತವೆ. ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರುಗಳ ವಿಧಗಳು ವಿವಿಧ ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರುಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್, ಫ�ೈರ್‌ಫೋಕ್ಸ್, ಕ�್ರೋಮ್, ಒಪೆರಾ ಮತ್ತು ಸಫಾರಿ.
ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್ನಿಂ ದ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ಲೋರರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ�ೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಮೈಕ�್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಆಪರ�ೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳ ಸಪೋರ್ಟಿವ್‌ ಪ್ಯಾಕ�ೇಜ್ ಆಗಿ 1995ಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಅತಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಬ್ರೌಸರ್ ಆಗಿದೆ. ಶೀಘ್ರ ಹುಡುಕಾಟ ಕ್ವೆರಿಗಳು ಮತ್ತು ಡ�ೈನಾಮಿಕ್‌ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಗಳಂಥ ಸುಲಭ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಶನ್‌ಗೆ ಈ ಬ್ರೌಸರ್‌ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ಫ�ೈರ್‌ಫಾಕಸ್‌ ಮೊಜಿಲ್ಲಾದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ�ೊಂಡಿದ್ದು, ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡನ�ೇ ಅತಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಬ್ರೌಸರ್ ಆಗಿದೆ. ಗೂಗಲ್‌ನಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ಗೂಗಲ್ ಕ�್ರೋಮ್ ಆಗಿದೆ. ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ವ�ೇಗ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸುಲಭವನ್ನಾಗಿಸಿರುವ ಇದು ಸುಧಾರಿತ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸರಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
73
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಒಪೆರಾ ಬ್ರೌಸರ್‌ಅನ್ನು ಒಪೆರಾ ಸಾಫ್ಟ್ವ�ೇರ್‌ನಿಂದ 1996ರಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಒಪೆರಾ ಇತರ ಎಲ್ಲ ಬ್ರೌಸರುಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಸಣ್ಣದು ಮತ್ತು ವ�ೇಗದ್ದಾಗಿದೆ. ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಇಂಟರ್‌ಫ�ೇಸ್, ಬಹು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್, ಝೂಮ್‌ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್‌ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳ�ೊಂದಿಗೆ ಇದು ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ವ�ೇಗದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬ್ರೌಸರ್ ಜಾವಾ ಮತ್ತು ನಾನ್‌-ಜಾವಾ ಸಕ್ರಿಯ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಗೆ ಹ�ೊಸದಾಗಿ ಬರುವವರಿಗೆ ಇದು ಸೂಕ್ತವಾದ ಬ್ರೌಸರ್‌ಆಗಿದೆ. ಸಫಾರಿ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್‌ಅನ್ನು ಆಪಲ್‌ ಇಂಕ್‌ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು, ಮ್ಯಾಕ್‌ ಒಎಸ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ�ೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದನ್ನು 2003ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಬ�ೇಟಾ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಬ್ರೌಸರ್‌ಇತ್ತೀಚಿನ ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಾದ ಎಕ್ಸ್‌ಎಚ್‌ಟಿಎಮ್‌ಎಲ್, ಸಿಎಸ್‌ಎಸ್‌2, ಇತ್ಯಾದಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ತೆರೆಯುವಿಕೆ ಹಂತ 1: ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಹಂತ 2: ಆಲ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಮತ್ತು ಯಾವುದ�ೇ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರುಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಬ್ರೌಸಿಂಗ್‌ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಧಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ: ಟ�ೈಟಲ್‌ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ವೆಬ್ ಪ�ೇಜ್ ಮತ್ತು ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರಿನ ಹೆಸರು ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೂರು ವಿಂಡ�ೋ� ಬಟನ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದ್ದು - ಮಿನಿಮೈಸ್, ರಿಸ�್ಟೋರ್ ಡೌನ್ ಅಥವಾ ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮೈಸ್‌ ಮತ್ತು ಕ�್ಲೋಸ್‌ಇರುತ್ತದೆ. ನೀವು ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಲು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಿರುವ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ನ ಹೆಸರು ಅಥವಾ ಯುಆರ್‌ಎಲ್‌ ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಗ�ೋ� ಅಥವಾ ರಿಫ್ರೆಶ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಪ್ ಬಟನ್‌ಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಗ�ೋ� ಬಟನ್‌ನಿಂದ ನೀವು ಒಂದು ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್ ಅನ್ನು ಅಥವಾ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್ ಅನ್ನು ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ರಿಫ್ರೆಶ್‌ ಬಟನ್‌ನಿಂದ ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್ ಅನ್ನು ಮರು ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಪ್ ಬಟನ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸದ್ಯದ ಆಪರ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅಡ್ರೆಸ್‌ಬಾರ್‌ನ ಎಡ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಕ್‌ಮತ್ತು ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಬಟನ್‌ಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಭ�ೇಟಿ ಮಾಡಿದ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗೆ ಭ�ೇಟಿ ಮಾಡಲು ನೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಮತ್ತು ಪ್ರೀವಿಯಸ್‌ಬಟನ್‌ಗಳು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ಮೆನು ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಮೆನು ಆಪ್ಷನ್ಗಳಾದ ಫ�ೈಲ್, ಎಡಿಟ್, ವ್ಯೂ, ಫ�ೇವರಿಟ್ಸ್, ಟೂಲ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಹೆಲ್ಪ್ ಇರುತ್ತವೆ. ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್ ಅಥವಾ ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಡುವ ಪ್ರದ�ೇಶವ�ೇ ವೆಬ್ ಪ�ೇಜ್ ಏರಿಯಾ ಆಗಿದೆ. ವ�ೇಟಿಂಗ್, ಲ�ೋ�ಡಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಡನ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್/ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್‌ನ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸ್ಟೇಟಸ್‌ಬಾರ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಬ�ೇಕಿರುವ ಆದರೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ನ ವಿಳಾಸ ತಿಳಿದಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ, ಅಂತಹ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುವ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗಳು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳೆಂದರೆ ಗೂಗಲ್, ಯಾಹೂ ಮತ್ತು ಎಂಎಸ್‌ಎನ್‌. ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಎಂದರೆ ಗೂಗಲ್‌ಆಗಿದೆ. ರ�ೋ�ಬ�ೋ�ಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಪೈಡರ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ಸಾಧನಗಳನ್ನು ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಮನವಿ ಮಾಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂಡಬ್ಲ್ಯೂ ಸ�ೇರಿದಂತೆ ಇಡೀ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಇವು ರನ್‌ಆಗುತ್ತವೆ.
74
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಡಿಜಿಟಲ್‌ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳ ವಿಧಗಳು ನಿಮ್ಮ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎಸ್‌ಇಗಳನ್ನು ಮಲ್ಟಿ ಅಥವಾ ಮೆಟಾ ಎಸ್‌ಇ ಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಎಸ್‌ಇ ಉದಾಹರಣೆಯೇ ಗೂಗಲ್ ಮತ್ತು ಬಿಂಗ್ ಆಗಿದೆ. ಡ�ೈರೆಕ್ಟರಿಯು ಹ�ೊಂದಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಯುಅಲಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸಿದ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗಳ ಕ�ೋ�ಶವಾಗಿದೆ. ಡ�ೈರೆಕ್ಟರಿ ಎಸ್‌ಇ ಉದಾಹರಣೆಯೇ ಯಾಹೂ ಆಗಿದೆ. ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಬಳಕೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಹುಡುಕಲು ಬಳಸುವ ಸಾಧನಗಳು ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳಾಗಿವೆ. ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳು ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ತೆರೆಯಬ�ೇಕಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹುಡುಕಾಟವು ಶಬ್ದ ಅಥವಾ ಶಬ್ದಗಳು ಅಥವಾ ವಿಷಯಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಶಬ್ದಗಳು ಅಥವಾ ಪದಗುಚ್ಛಗಳನ್ನು ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರ್ಚ್ ರಿಸಲ್ಟ್‌ಗಳು ವೆಬ್ ಪ�ೇಜ್‌ಗಳು, ಚಿತ್ರಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಧದ ಫ�ೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳು: • https://www.google.co.in/ • http://www.bing.com/ • http://search.yahoo.com/
ಸರ್ಚ್‌ನಡೆಸುವುದು ಗೂಗಲ್‌ಬಳಸಿ ಸರ್ಚ್‌ನಡೆಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಆರಂಭಿಸಿ
ಹಂತ 2
ಅಡ್ರೆಸ್‌ಅಥವಾ ಲ�ೊಕ�ೇಶನ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ https:// www.google.co.in/ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
'ಸ್ಕೂಲ್ಸ್‌ ಇನ್ ರೂರಲ್ ಇಂಡಿಯಾ' ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಬ�ೇಕಿದ್ದರೆ, ತ�ೋ�ರಿಸಿದಂತೆ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಸರ್ಚ್ ಆರಂಭಿಸಲು ನಿಮ್ಮ ಕೀಬ�ೋ�ರ್ಡ್ ಎಂಟರ್ ಕೀ ಒತ್ತಿ ಅಥವಾ ಸರ್ಚ್‌ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
ಫಲಿತಾಂಶಗಳಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ ಲಿಂಕ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನ�ೋ�ಡಿ. ಪ್ರತಿ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ನ ಸಣ್ಣ ವಿವರಣೆಯೂ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತವಾದ ಲಿಂಕ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
75
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 6
ಯಾವುದ�ೇ ಇತರ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು, ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ನ ಹ�ೋ�ಮ್ ಪ�ೇಜ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಲು ಬ್ಯಾಕ್ ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 7
ನೀವು ಹುಡುಕಲು ಬಯಸುವ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 8
ಮಾಹಿತಿಯ
ಸರ್ಚ್‌ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 9
ವಿವಿಧ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್ ಲಿಂಕ್‌ಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಸೂಕ್ತವಾದ ಕ�ೊಂಡಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ.
ಹಂತ 10
ಹ�ೊರಬರಲು ಬ್ರೌಸಿಂಗ್‌ ವಿಂಡ�ೋ� ಬಲ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ�್ಲೋಸ್‌ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್2 1.
ಸರ್ಚ್‌ಇಂಜಿನ್‌ಗಳು ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ತೆರೆಯಬ�ೇಕಿರುತ್ತದೆ. ಸರಿ ತಪ್ಪು
2.
ಡ�ೈರೆಕ್ಟರಿ ಎಸ್‌ಇ ಉದಾಹರಣೆಯೇ ಯಾಹೂ ಆಗಿದೆ. ಸರಿ ತಪ್ಪು
3.
ಫ�ೈರ್‌ಫಾಕ್ಸ್‌ಬ್ರೌಸರ್‌ಗೂಗಲ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದಾಗಿದೆ ಸರಿ ತಪ್ಪು
4.
ಟ�ೈಟಲ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ವೆಬ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಮತ್ತು ವೆಬ್‌ಬ್ರೌಸರಿನ ಹೆಸರು ಇರುತ್ತದೆ. ಸರಿ ತಪ್ಪು
5. ವೆಬ್ ಸರ್ಫ್‌ ಮಾಡಲು ರ�ೊಬ�ೊಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಪೈಡರ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಸರ್ಚ್ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳು ಬಳಸುತ್ತವೆ ಸರಿ ತಪ್ಪು
76
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
4
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಕಲಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು
ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬ�ೇಕು: • ಇಮೇಲ್‌ಖಾತೆಯ ವಿವಿಧ ವಿಶ�ೇಷಣಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಿ • ಇನ್ಸ್‌ಟಂಟ್‌ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕ�ೊಲಾಬ�ೊರ�ೇಶನ್‌ಗೆ ಸ್ಕೈಪ್ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಂಗ್‌ಔಟ್‌ನಂಥ ವಾಯ್ಸ್ ಓವರ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಪ್ರೊಟ�ೊಕಾಲ್ (ವಿಒಐಪಿ) ಬಳಕೆ • ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಮತ್ತು ಟ್ವಿಟರ್‌ನಂಥ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆ • ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ಮತ್ತು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಂಥ ಮಾಹಿತಿ ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆ • ವಾಟ್ಸ್ಆ ಪ್‌ನಂಥ ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಸ�ೇವೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು
ಪಠ್ಯ ಯೋಜನೆ
I. ಇಮೇಲ್‌ಪರಿಚಯ II. ವಿಒಐಪಿ ಸ�ೇವೆಗಳ ಪರಿಚಯ: ಸ್ಕೈಪ್‌ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ III. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯ: ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಮತ್ತು ಟ್ವಿಟರ್ IV. ಮಾಹಿತಿ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯ: ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ಮತ್ತು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ V. ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯ: ವಾಟ್ಸ್ಆ ಪ್‌
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
77
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
1. ಇಮೇಲ್‌ಗೆ ಪರಿಚಯ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವ�ೇ ಇಮೇಲ್ ಅಥವಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮೇಲ್ ಆಗಿದೆ. ಒಂದು ಇಮೇಲ್ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ - ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಕ್ಷೇತ್ರ, ವಿಷಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂದ�ೇಶ ಪ್ರದ�ೇಶ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಬಳಸಲು ನೀವು ಇಮೇಲ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು. ಜಿಮೇಲ್, ಯಾಹೂ ಮತ್ತು ಹಾಟ್‌ಮೇಲ್‌ನಂಥ ಹಲವು ಉಚಿತ ಇ-ಮೇಲ್‌ಸ�ೇವೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದ�ೇ ಒಂದು ಅಥವಾ ಎಲ್ಲ ಇಮೇಲ್‌ಸ�ೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಖಾತೆಯನ್ನು ನೀವು ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇಮೇಲ್‌ಖಾತೆ ರಚಿಸುವುದು
78
ಹಂತ 1
ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ತೆರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು www. gmail.com ಎಂದು ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ
ಹಂತ 2
ಗ�ೋ� ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಎಂಟರ್‌ಒತ್ತಿ
ಹಂತ 3
ಕ್ರಿಯೇಟ್ ಎನ್ ಅಕೌಂಟ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ಹಂತ 4
ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ನಮೂನೆ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ
ಹಂತ 5
ನೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಸ್ಟೆಪ್ಸ್‌ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 6
ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಟು ಜಿಮೇಲ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ಇ-ಮೇಲ್ ಖಾತೆ ಬಳಸುವುದು ಇಮೇಲ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಲು, ನೀವು ಮೊದಲು ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಬ�ೇಕು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಜಿಮೇಲ್ ಹ�ೋ�ಮ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಬ�ೇಕು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಯೂಸರ್‌ನ�ೇಮ್‌ಹಾಗೂ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಅನ್ನು ತೆರೆಯ ಬಲ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಬ�ೇಕು. ಕೆಳಗಿರುವ 'ಸ�ೈನ್‌ಇನ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಈಗ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆ ಪುಟವನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಪುಟದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಕ�ೊಂಡಿಗಳಾದ ಇನ್ಬಾಕ್ಸ್, ಸ್ಟಾರ್ಡ್, ಇಂಪಾರ್ಟೆಂಟ್, ಸೆಂಟ್‌ಮೇಲ್, ಡ್ರಾಫ್ಟ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಕಂಪೋಸ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ�ೊಂಡಿಗಳು ಸಂಬಂಧಿತ ಇಮೇಲ್‌ಐಟಂಗಳನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಎಲ್ಲ ಒಳಬರುವ ಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ಇನ್ಬಾಕ್ಸ್ ಹ�ೊಂದಿರುತದ ್ತ ೆ. ಇನ್ಬಾಕ್ಸ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ಇಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು. ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರುವ ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಜತೆಗೂ ನೀವು ಚಾಟ್‌ಮಾಡಬಹುದು. ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ನೀವು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನೂ ನ�ೋ�ಡಬಹುದು. ಇಮೇಲ್ ಸೆಂಡರ್‌ಗೆ ನೀವು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಬಯಸಿದಲ್ಲಿ, ಇಮೇಲ್‌ನ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಮೇಲೆ ನೀವು ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡಬ�ೇಕು ಮತ್ತು ನಂತರ ರಿಪ್ಲೈ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. 'ಟು' ಫೀಲ್‌ನ ಡ್ ಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿರುವಂತೆ ರಿಪ್ಲೈ ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾ ಣಿಸುತದ ್ತ ೆ. ಸಂದ�ೇಶ ಪಠ್ಯ ಪ್ರದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ಇಮೇಲ್‌ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸೆಂಡ್‌ಬಟನ್‌ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ. ಇಮೇಲ್‌ಕಳುಹಿಸುವುದು
ಹಂತ 1
ಕಂಪೋಸ್ ಮೆಸ�ೇಜ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಒಂದು ಹ�ೊಸ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ
ಹಂತ 2
ನೀವು ಯಾರಿಗೆ ಇಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದೀರ�ೋ� ಅವರ ಮೇಲ್ ಐಡಿಯನ್ನು 'ಟು' ಫೀಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. 'ಟು' ಫೀಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪವಿರಾಮ ಚಿಹ್ನೆ (,) ಸ�ೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಹಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಇಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಲು ಇಮೇಲ್ ಐಡಿಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಬಹುದು.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
79
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 3
'ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್' ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ವಿಷಯವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ.
ಸಂದ�ೇಶದ
ಹಂತ 4
ಸಂದ�ೇಶ ಪ್ರದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ. 'ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್' ಬಾಕ್ಸ್ನ ಕೆಳಗೆ ಇರುವ 'ಅಟ್ಯಾಚ್ ಫ�ೈಲ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ದಾಖಲೆಗಳು, ಚಿತ್ರಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಯನ್ನು ನೀವು ಹ�ೊಂದಿಸಬಹುದು.
ಹಂತ 5
ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶ ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ 'ಸೆಂಡ್' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ಇಮೇಲ್‌ಗಳೂ ಸೆಂಟ್‌ಮೇಲ್‌ಫೋಲ್ಡರಿನಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕೆಲವು ಅಪೂರ್ಣ ಇಮೇಲ್‌ಗಳು ಡ್ರಾಫ್ಟ್ಸ್‌ ಫೋಲ್ಡರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಇಮೇಲ್‌ಕಂಪೋಸ್‌ಮಾಡುವುದು
80
ಹಂತ 1
ಹ�ೊಸ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಂಪೋಸ್ ಮಾಡಲು, ನ್ಯೂ ಅಥವಾ ಕಂಪೋಸ್‌ಮೇಲ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 2
'ಟು' ಬಾಕ್ಸ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ನೀವು ಸಂದ�ೇಶ ಕಳುಹಿಸಲು ಬಯಸಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ
ಹಂತ 3
ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶದ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲು ನೀವು ಬಯಸಿದರೆ, 'ಸಿಸಿ' ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 4
'ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್' ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶದ ಸಣ್ಣ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ನ ಕೆಳಗಿರುವ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡುವ ಸ್ಥಳ ಇದಾಗಿದೆ
ಇಮೇಲ್‌ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದು
ಹಂತ 1
ಸಂದ�ೇಶ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ನಂತರ, ರಿಪ್ಲೈ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ನೀವು 'ಕಂಪೋಸ್' ಪುಟಕ್ಕೆ ಡ�ೈರೆಕ್ಟ್‌ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತೀರಿ. ಕಳುಹಿಸುವವರ ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸ ಮತ್ತು ವಿಷಯ ಈಗಾಗಲ�ೇ ಭರ್ತಿಯಾಗಿದೆ
ಹಂತ 2
ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ನ ಕೆಳಗಿರುವ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ
ಹಂತ 3
ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌ಆಗಿ ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, 'ಸ�ೇವ್‌ಡ್ರಾಫ್ಟ್' ಅಥವಾ 'ಸ�ೇವ್ ನೌ' ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
81
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 4
ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು 'ಸೆಂಡ್' ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್‌ಗೆ ಒಂದು ಕಡತವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸುವುದು ನೀವು ಇಮೇಲ್‌ಸಂದ�ೇಶದ ಜತೆಗೆ ಅಟ್ಯಾಚ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶದ ಜತೆಗೆ ಚಿತ್ರ, ಕಡತ ಅಥವಾ ದಾಖಲೆಯನ್ನೂ ನೀವು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
82
'ಕಂಪೋಸ್' ಪುಟದ ಕೆಳಗಿರುವ 'ಅಟ್ಯಾಚ್‌ಎ ಫ�ೈಲ್' ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹ�ೊಸ ವಿಂಡ�ೋ� ಒಂದು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೀವು ಸ�ೇವ್‌ಮಾಡಿದ ಫೋಲ್ಡರಿನಿಂದ ಫ�ೈಲ್ ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಕ�ೇಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಅಟ್ಯಾಚ್ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಕಡತವನ್ನು ಬ್ರೌಸ್ ಮಾಡಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ವಿಂಡ�ೋ� ಮೇಲೆ 'ಓಪನ್' ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ನೀವು ಅಟ್ಯಾಚ್ ಮಾಡಿದ ಫ�ೈಲ್ 'ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್' ಬಾಕ್ಸ್ನ ಕೆಳಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು 'ಸೆಂಡ್' ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ಇಮೇಲ್‌ಸಂದ�ೇಶ ಅಳಿಸುವುದು ಒಂದು ಅಥವಾ ಹಲವು ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಲು ಇನ್ಬಾಕ್ಸ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನೀವು ಅಳಿಸಲು ಬಯಸಿರುವ ಸಂದ�ೇಶಗಳ ಹಿಂದಿರುವ ಚೆಕ್ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪ�ೇಜ್‌ನ ಮೇಲಿರುವ 'ಡಿಲೀಟ್' ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಸ�ೈನ್ ಔಟ್‌ಆಗುವುದು ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್‌ಖಾತೆಯಿಂದ ಹ�ೊರಬರಲು 'ಸ�ೈನ್ಔಟ್' ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್ ಖಾತೆಯ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ�ೈನ್ಔಟ್ ಕ�ೊಂಡಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಮೇಲ್‌ನ ಕೀ ಲಿಂಕ್‌ಗಳು ರಿಪ್ಲೈ: ನೀವು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದವರಿಗ�ೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಈ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಮಾಡಿ. ರಿಪ್ಲೈ ಆಲ್: ನೀವು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಇಮೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿಗಳಿಗೆ ಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಲು ಈ ಆಪ್ಷನ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌: ಯಾವುದ�ೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ�ೇರಿಸಿಲ್ಲದ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿಗೆ ನೀವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಇಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, ನೀವು ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಬಟನ್‌ಬಳಸಿ ಮೇಲ್‌ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಇಮೇಲ್‌ಐಡಿಯನ್ನು ನೀವು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಬ�ೇಕು ಮತ್ತು 'ಸೆಂಡ್' ಒತ್ತಬ�ೇಕು. ಅಟ್ಯಾಚ್‌ಮೆಂಟ್‌: ರಿಪೋರ್ಟ್‌ಗಳು, ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್‌ಗಳು, ಫೊಟ�ೋ�ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಯನ್ನು ಇಮೇಲ್‌ಸಂದ�ೇಶದ ಜತೆಗೆ ಕಳುಹಿಸುವ ಅಟ್ಯಾಚ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಕಡತಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್1 1.
ಇಮೇಲ್ ಕಾತೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವ ಆಯ್ಕೆಯು ಎಲ್ಲಾ ಒಳಬಂದ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ? ಔಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಇನ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಕಂಪೋಸ್
2.
ಇಮೇಲಿನಲ್ಲಿ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಬ�ೇಕು? ಸೆಂಟ್ ಐಟಮ್ ಡ್ರಾಪ್ಟ್ ಕಂಪೋಸ್
3.
ಅಪೂರ್ಣವಾದ ಸಂದ�ೇಶವು ಇಮೇಲಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುತ್ತದೆ? ಡ್ರಾಪ್ಟ್ ಸೆಂಟ್ ಐಟಮ್
4.
ನಾವು ಸಂದ�ೇಶದ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲು ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಬ�ೇಕು? ಟು ಸಿಸಿ ಸೆಂಡ್
5.
ಇಮೇಲಿನ�ೊಂದಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲ್ಪಡುವ ಫ�ೈಲಿಗೆ ಏನೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ? ಡ್ರಾಪ್ಟ್ ಅಟ್ಯಾಚ್ ಮೆಂಟ್
ಔಟ್ ಬಾಕ್ಸ್
ಆಡೆಡ್ ಮೇಲ್ಸ್
II. ವಿಒಐಪಿ ಸ�ೇವೆಗಳ ಪರಿಚಯ: ಸ್ಕೈಪ್‌ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
83
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ವಿಒಐಪಿ ಸ�ೇವೆಗಳ ಪರಿಚಯ:
ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ಫೋನ್‌ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ವಾಯ್ಸ್‌ಓವರ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಪ್ರೊಟ�ೊಕ�ೊಲ್ (ವಿಒಐಪಿ) ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಒಐಪಿ ಮೂಲಕ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಒಐಪಿ ಸ�ೇವಾದಾರರು ಮತ್ತು ನಿಗದಿತ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಆಡಿಯೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಕರೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದೂರದ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ಕರೆಗಳ ದರ ಉಳಿತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಒಐಪಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಸ್ಕೈಪ್‌ಆಗಿದೆ. ಸ್ಕೈಪ್‌ಬಳಸುವಿಕೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಮೂಲಕ ಯಾರ ಜತೆಗಾದರೂ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಸ್ಕೈಪ್‌ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್/ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ನಿಂದ ಇತರ ಸ್ಕೈಪ್ ಬಳಕೆದಾರರ ಜತೆ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಲ�ೈನ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳ ಬಳಕೆದಾರರ ಉಚಿತವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಬಹುದು. ಇನ್ಸ್‌ಟಂಟ್‌ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್, ಫ�ೈಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್, ವಾಯ್ಸ್ ಕಾಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಕರೆಗಳಂತಹ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಕೈಪ್‌ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಸ್ಕೈಪ್‌ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ್‌ಮಾಡುವುದು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
84
ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ಲೋರರ್ ತೆರೆದ ಮೇಲೆ, ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರ್‌ನ ಮೇಲೆ www.skype.com ಎಂದು ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ. ಗ�ೋ� ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಎಂಟರ್‌ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 3
ಸ್ಕೈಪ್ ಹ�ೋ�ಮ್‌ಪ�ೇಜ್ ಈಗ ತೆರೆದಿದೆ. ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಲಿಂಕ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಸಾಧನ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಡೀಫಾಲ್ಟ್‌ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 4
ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಬಟನ್‌ಗೆ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
SkypeSetup.exe ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಂಡಾಗ, ಸ�ೇವ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಸ್ಕೈಪ್
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 6
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಲು, ಕಡತ ಉಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಮತ್ತು SkypeSetup. exe ಮೇಲೆ ಡಬಲ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಕಡತ ತೆರೆಯಿರಿ - ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ವಾರ್ನಿಂಗ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ�ೇಶನ್ ಆರಂಭಿಸಲು ರನ್ ಅಥವಾ ಯೆಸ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 7
ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ಡ್ರಾಪ್ಡೌನ್ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಐ ಅಗ್ರೀ ನೆಕ್ಸ್ಟ್' ಬಟನ್ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 8
ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಸ್ಕೈಪ್ ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ�ೇಶನ್ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ�ೇಶನ್ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗುವ ವರೆಗೆ ಕಾಯಿರಿ.
ಹಂತ 9
ಇನ್ಸ್‌ಟಾಲ�ೇಶನ್ ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಖಾತೆ ರಚನೆ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 10
ಸ�ೈನ್ ಅಪ್ ವೆಬ್ ಪ�ೇಟ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಗತ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ರಜಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್‌ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 11
ನಂತರ,
ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಐ ಅಗ್ರೀ ಕಂಟಿನ್ಯೂ' ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಸ್ಕೈಪ್ ಖಾತೆ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
(ಟಿಪ್ಪಣಿ: ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಸ್ಕೈಪ್‌ಆಪ್‌ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು)
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
85
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಸ್ಕೈಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಪರ್ಕ ಸ�ೇರಿಸುವುದು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
86
ಸ್ಕೈಪ್ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಮಾಡಿ, ನಿಮ್ಮ ಸ್ಕೈಪ್ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸ�ೈನ್ ಮಿ ಇನ್ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. (ನೀವು ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆದಾಗ, ನೀವು ಮೈಕ್ರೊಫೋನ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಚೆಕ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಸ್ಕೈಪ್ ಐಡಿಗೆ ನೀವು ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಪಿಕ್ಚರನ್ನೂ ನೀವು ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು).
ಸ್ಕೈಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ಸ�ೇರಿಸಲು, ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ಮೆನು ಆಪ್ಷನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಸಂಪರ್ಕ ಸ�ೇರಿಸಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸ್ಕೈಪ್ ಡ�ೈರೆಕ್ಟರಿ ಸರ್ಚ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3
ನೀವು ಸ�ೇರಿಸಬ�ೇಕಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾಹಿತಿಗಳಾದ ಇಮೇಲ್, ಫೋನ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಸ್ಕೈಪ್ ನ�ೇಮ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿ. ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಹುಡುಕಿ ಮತ್ತು ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಸ�ೇರಿಸಲು ಆಡ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ ಬಾಕ್ಸ್ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ವ್ಯಕ್ತಿ ನಿಮ್ಮ ಮನವಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಲಿಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಕೆ/ಆತನ ಹೆಸರು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 5
ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಂಡು ನೀವು ಸಂವಹನ ನಡೆಸಬಹುದು. ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಹೆಸರಿನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಗುರುತು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಂಡರೆ, ಅವರು ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 6
ನೀವು ಸ್ಕೈಪ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಸ್ಕೈಪ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಸ�ೈನ್ಔಟ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ನೀವು ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಕೈಪ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಸ�ೈನ್ಔಟ್‌ಆಗಿದ್ದೀರಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ಸ್ಕೈಪ್‌ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಜತೆಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವುದು.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ, ನೀವು ಚಾಟ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರಿನ�ೊಂದಿಗೆ ಚಾಟ್ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಚಾಟ್ ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕರ್ಸರ್‌ಇಡಿ ಮತ್ತು ಸಂದ�ೇಶ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಸೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಎಂಟರ್ ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 4
ವಾಯ್ಸ್ ಕಾಲ್‌ಗಾಗಿ ಕಾಲ್‌ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ನಿಮ್ಮ ಕರೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರೆ ನೀವು ಆಕೆ/ಆತನ ಬಳಿ ಮಾತನಾಡಬಹುದು.
ಹಂತ 5
ಕರೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತಾಯಗ�ೊಳಿಸಲು ಎಂಡ್‌ ಕಾಲ್ ಬಟನ್‌ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6
ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ವೆಬ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಇನ್ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೆ, ನೀವು ವಿಡಿಯೋ ಕರೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಬಹುದು. ವಿಡಿಯೋ ಕಾಲ್ ಆರಂಭಿಸಲು ವಿಡಿಯೋ ಕಾಲ್ ಟ್ಯಾಬ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
87
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 7
88
ನೀವು ಆಯ್ದ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ನಿಂ ದ ನೀವು ಫ�ೈಲ್ ಶ�ೇರ್ ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು. ಕನ್ವರ್ಸೇಶನ್‌ ಟ್ಯಾಬ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, ಸೆಂಡ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಫ�ೈಲ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 8
ನೀವು ಕಳುಹಿಸಲು ಬಯಸಿರುವ ಫ�ೈಲ್ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಬ್ರೌಸ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಓಪನ್ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 9
ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಕೂಡ ನಿಮಗೆ ಯಾವುದ�ೇ ಕಡತವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಲಿಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದು ಕಿತ್ತಳ ೆ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ವಿಂಡ�ೋ�ದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 10
ಸ�ೇವ್ ಆಸ್ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಫ�ೈಲ್‌ಅನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಹಂತ 11
ನೀವು ಫ�ೈಲ್ ಉಳಿಸಲು ಬಯಸುವ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸ�ೇವ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 12
ಫ�ೈಲ್‌ತೆರೆಯಲು, ಓಪನ್ ಫ�ೈಲ್ ಅಥವಾ ಶ�ೋ� ಇನ್‌ಫೋಲ್ಡರ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ಹ್ಯಾಂಗ್‌ಔಟ್‌ಬಳಸುವುದು
ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್, ಗೂಗಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರಂ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಗೂಗಲ್‌ನ ಮೂರು ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾದ ಟಾಕ್, ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲಸ್‌ ಮೆಸೆಂಜರ್ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ ಎಂಬುದರ ಸಮಗ್ರ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆದಾರರ ಜತೆ ಸಂವಹನವನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ ಅನುವು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ಬಳಕೆ ಆರಂಭಿಸಲು ಹಂತಗಳು ಹಂತ 1: ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ರಚನೆ ಮಾಡುವುದು ಗೂಗಲ್+ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಮಾಡುವುದು ಗೂಗಲ್ ಖಾತೆದಾರರಿಗೆ ವಿನ್ಯಾಸಗ�ೊಳಿಸಲಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್ ಸ�ೈಟ್ ಗೂಗಲ್+ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನೀವು ಮೇಲ್‌ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುವ ಗೂಗಲ್‌ಖಾತೆಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು. ಹಂತ 2: ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ ಫ್ರೇಮ್‌ಹುಡುಕಿ ಗೂಗಲ್+ ಪುಟದ ಬಲ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಲಿಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ 'ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್' ಫೀಲ್ಡ್‌ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 3: ಹ�ೊಸ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ರಚಿಸಿ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಲಿಸ್ಟ್ ನಿಮ್ಮ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಗ ಳು ಮತ್ತು ಗೂಗಲ್+ ವೃತ್ತಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ಗೆ ಸ�ೇರಿಸಲು ನೀವು ಬಯಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರಿನ ಮುಂದಿರುವ ಬಾಕ್ಸ್‌ಚೆಕ್‌ಮಾಡಿ. ಹೆಸರು, ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸಗಳು ಅಥವಾ ಫೋನ್‌ನಂಬರನ್ನು ಸರ್ಚ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಲ್‌ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದು. ಹಂತ 4: ಗೂಗಲ್+ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಾಟಿಂಗ್‌ಆರಂಭಿಸುವುದು i. ಚಾಟಿಂಗ್‌ ಆರಂಭಿಸಲು, ನೀವು ಚಾಟ್ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಒಂದು ಸಣ್ಣ ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 'ಸೆಂಡ್‌ಎ ಮೆಸ�ೇಜ್' ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯ ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಮಾಡಿ. ii. ನಿಮ್ಮ ಸಂವಹನಕ್ಕೆ ಎಮೋಜಿಯನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ನೀವು ಬಯಸಿದರೆ, ಚಾಟ್ ಫೀಲ್ಡಿನ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಮೈಲಿ ಫ�ೇಸ್‌ಮೇಲೆ ತಟ್ಟಿ ಅಥವಾ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ನೀವು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಎಮೋಜಿ ಅಥವಾ ಎಮೋಟಿಕಾ‌ನ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇವು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ನೀವು ಎಮೊಟಿಕಾನ್‌ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಐಕಾನ್‌ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾವಿಗ�ೇಟ್‌ಮಾಡಬಹುದು.
iii. ನಿಮ್ಮ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ಚಾಟ್ ಫೀಲ್ಡ್ನ ಬಲ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಐಕಾನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಬಹುದು. ಇದು 'ಸೆಲೆಕ್ಟ್‌ಎ ಫೊಟ�ೊ ಫ್ರಂ ಯುವರ್ ಕಂಪ್ಯುಟರ್' ಅಥವಾ ಮೊಬ�ೈಲ್‌ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ಆಪ್ಷನ್ ಮೆನುವನ್ನು ಇದು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
89
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ iii. ನೀವು ವೆಬ್‌ಕ್ಯಾಮ್‌ ಅಥವಾ ಫೋನ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಬಳಸಿ ಫೊಟ�ೊವನ್ನು ತೆಗೆದು ಅವುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ಫೋನ್ ಮೆಮೊರಿಯಂಥ ಇತರ ಮೂಲಗಳಿಂದಲೂ ನೀವು ಫೋಟ�ೋ�ಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. iv. ಚಾಟ್ ಅನ್ನು ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು, ಚಾಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ನ ಮೇಲಿರುವ ವಿಡಿಯೋ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್‌ಅನ್ನು ನೀವು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮತ್ತು ಮೊಬ�ೈಲ್ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. v. ನಿಮ್ಮ ಚಾಟ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ಅನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸಲು ನೀವು ಚಾಟ್ ವಿಂಡ�ೋ�ದಲ್ಲಿರುವ ಗಿಯರ್ ಐಕಾನ್‌ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
vi. ನೀವು ಚಾಟ್ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು. vii. ಮೊಬ�ೈಲ್ ಸಾಧನ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಮೆನು ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ಮೆನು ಆಪ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿ.
viii. ಚಾಟ್ ವಿಂಡ�ೋ�ನಲ್ಲಿ ಎಡ ಮೇಲ್ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ 'ಗ್ರೂಪ್ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್' ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಸಮೂಹದ ಜತೆ ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಮಾಡಬಹುದು. ನೀವು ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಮೇಲೆ ಚೆಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಗೂಗಲ್+ ಸರ್ಕಲ್‌ಗಳ ಹ�ೊರತಾಗಿ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲೇ ನೀವು ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಇವೆಂಟ್‌ ಅನ್ನು ನೀವು ಯೋಜನೆ ಮಾಡಬಹುದು. ನೀವು ಚಾಟ್‌ಅನ್ನು ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ�ೇವ್‌ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಂತರವೂ ಇದನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು.
(ಟಿಪ್ಪಣಿ: ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ಗೂಗಲ್‌ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್‌ಆಪ್‌ಅನ್ನು ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು)
90
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್2 1.
ಸ್ಕೈಪ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಕಾಲ್ ಮಾಡಲು ನಾವು ನಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ....................... ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕು.
2.
ಸ್ಕೈಪ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಸರ್ಚ್ ಸ್ಕೈಪ್.............................................ನಿಂದ ಹುಡುಕಬಹುದು
3. ಸ್ಕೈಪಿನ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ಸ ಯಾದಿಯಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಳುಹಿಸಿದ ಫ�ೈಲುಗಳು .....................................................ವಿಂಡ�ೋ�ದ ಕಾಂಟಾಕ್ಟ ಯಾದಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತವೆ. 4. ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ ಎಂಬುದು ಗೂಗಲ್ಲಿನ ಮೂರು ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ...............................................ಸಂಯೋಗವಾಗಿದೆ ಗೂಗಲ್ + ಮೆಸೆಂಜರ್ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಂಗೌಟ್ 5.
ಹ್ಯಾಂಗೌಟಿನಲ್ಲಿ ಚಾಟ್ ಸೆಟಿಂಗ್ ಸರಿಪಡಿಸಲು ನಾವು ........................................ .ಗುರುತಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಬ�ೇಕು.
III. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಧನಗಳ ಪರಿಚಯ: ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಮತ್ತು ಟ್ವಿಟರ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಎಂದರ�ೇನು?
ವರ್ಚುವಲ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಟಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಐಡಿಯಾಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಜನರ ಮಧ್ಯೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮುದಾಯ ಆಧಾರಿತ ಇನ್ಪುಟ್, ಸಂವಹನ, ವಿಷಯ ಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಹಭಾಗಿತ್ವಕ್ಕೆ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಸಂವಹನದ ವಾಹಿನಿಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ. ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಚಾಟಿಂಗ್‌ಗೆ ನಿಗದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು, ವಾಯ್ಸ್ ಓವರ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಪ್ರೊಟ�ೊಕಾಲ್ (ವಿಒಐಪಿ), ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್‌ವರ್ಕಿಂಗ್‌ಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನಗಳು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ, ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್, ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳು, ಟ್ವಿಟರ್, ಆರ್ಕುಟ್, ಲಿಂಕ್ಡ್‌ಇನ್‌ಮತ್ತು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ವಿಧಗಳು 1. ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಚಾಟ್‌ಗಳು: ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಳುಹಿಸುವವರಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರು ಪಡೆಯುವ ರಿಯಲ್‌ಟ�ೈಮ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಶನ್‌ ಪಠ್ಯವನ್ನೊಳಗ�ೊಂಡ ಯಾವುದ�ೇ ಬಗೆಯ ಸಂವಹನವನ್ನೂ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಚಾಟ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾಟ್ ಮೆಸ�ೇಜ್‌ಗಳು ಸಣ್ಣ ಪಠ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಇತರರು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತಿರುತ್ತದೆ. ಮಾತನಾಡಿದಂತೆಯೇ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಚಾಟ್ ಭಾವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಫೋರಂಗಳು ಮತ್ತು ಇಮೇಲ್‌ಗಳಿಂದ ಹ�ೊರತಾದ ಪಠ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಸಂವಹನಕ್ಕಿಂತ ಇದು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಆನ್‌ಲ�ೈನ್‌ಚಾಟ್‌ಗಳು ಪಾಯಿಂಟ್ ಟು ಪಾಯಿಂಟ್ ಸಂವಹನದ ತೆಗೆ ಮಲ್ಟಿ ಕಾಸ್ಟ್ ಕಮ್ಯುನಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳಲ್ಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಅಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಕಳುಹಿಸುವವರಿಂದ ಹಲವು ಸ್ವೀಕೃತರಿಗೆ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ಹಾಗು ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ ಅಥವಾ ವೆಬ್‌ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸಿಂಗ್ ಸ�ೇವೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಯಾಹೂ ಮೆಸೆಂಜರ್ ಮತ್ತು ಜಿ-ಟಾಕ್. 2. ಬ್ಲಾಗ್: ವ್ಯಕ್ತಿ, ಸಮೂಹ ಅಥವಾ ಸಂಘಟನೆಯ ಮೂಲಕ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆನ್‌ಲ�ೈನ್ ಜರ್ನಲ್‌ ಬ್ಲಾಗ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಇಷ್ಟದ ವಿಷಯಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಬ್ಲಾಗ್ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಘಟನೆಗಳ ಸುದ್ದಿ ಅಥವಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಸಕ್ತಿಕರ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುವುದು ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯ. ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಬ್ಲಾಗರ್ ಮತ್ತು ವರ್ಡ್‌ಪ್ರೆಸ್‌. 3. ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್: ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ವ�ೇದಿಕೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್‌ವರ್ಕಿಂಗ್‌ಆಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಆಸಕ್ತಿಗಳು, ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಹಿನ್ನೆಲೆ ಅಥವಾ ರಿಯಲ್‌ ಲ�ೈಫ್‌ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ರಚಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡುವ ಹಾಗೂ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹ�ೊಂದುವವರ ಜತೆ ಬಳಕೆದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಿಸ್ಟಂನ�ೊಳಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಹಾಗೂ ನ�ೋ�ಡುವ ಸ�ೇವೆಯು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಆಧಾರಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್‌ವರ್ಕಿಂಗ್‌ತಾಣಗಳಿಗೆ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವಿಟರ್, ಲಿಂಕ್ಡ್‌ಇನ್‌ಇತ್ಯಾದಿ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
91
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್: ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಸದ್ಯ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ನೇಹಿತರ ಜತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಬೆಳೆಸಲು ಮತ್ತು ಟಚ್‌ನಲ್ಲಿರಲು, ಫೋಟ�ೋ�ಗಳನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್‌ಮಾಡಲು, ಲಿಂಕ್‌ಗಳ ಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾಹಿತಿಗಳ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಲು ಇದು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಬಳಸಲು ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರ್ ತೆರೆಯಿರಿ. ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ www. facebook.com ಎಂದು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಗ�ೋ� ಬಟನ್‌ಒತ್ತಿ ಅಥವಾ ಎಂಟರ್‌ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 2
ಸ�ೈನ್ ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ, ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸ�ೈನ್ ಅಪ್ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನ�ೋ�ಂದಣಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗ�ೊಳಿಸಲು ನಮಗೆ ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಇದು ತೆಗೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ಫ�ೈಂಡ್‌ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್‌ಬಟನ್‌ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನೀವು ಇದನ್ನು ಸ್ಕಿಪ್‌ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು.
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
92
ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಮಾಹಿತಿ ಪುಟವನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ; ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೂ ನೀವು ಸ್ಕಿಪ್‌ಮಾಡಬಹುದು.
ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಫೊಟ�ೋ�ವನ್ನು ಅಪ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿಸಬಹುದು.
ಸ�ೇವ್ ಮತ್ತು ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಖಾತೆ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 7
ಫ�ೈಂಡ್ ಪೀಪಲ್ ಯು ನ�ೋ� ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಇಮೇಲ್ ಅಥವಾ ಹೆಸರನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು.
ಹಂತ 8
ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸ್‌ಅಪ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸ್‌ಪೋಸ್ಟ್‌ಮಾಡಲು, ಪೋಸ್ಟ್ ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
(ಟಿಪ್ಪಣಿ: ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ನೀವು ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಆಪ್‌ಡೌನ್‌ಲ�ೋ�ಡ್‌ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು.) ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್‌ಪ�ೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಟ್ಯಾಬ್‌ಗಳು ಟ�ೈಮ್‌ಲ�ೈನ್ ಟ್ಯಾಬ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳ, ನಗರ, ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಂಬಂಧದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಬಹುದು. ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಕಮೆಂಟ್‌ಕೂಡ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ನೀವು ಕಮೆಂಟ್ ಲಿಂಕ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಕ್ ಲಿ ಮಾಡಬ�ೇಕು, ಕಮೆಂಟ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕಮೆಂಟ್‌ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಎಂಟರ್ ಒತ್ತಿ. ಟ�ೈಮ್‌ಲ�ೈನ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸರ್ಚ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಕೂಡ ಇದ್ದು, ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಹೆಸರನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸಿ, ಅವರ ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಭ�ೇಟಿ ಮಾಡಬಹುದು.
ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಗ ೆ ಫ್ರೆಂಡ್‌ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ಕಳುಹಿಸಲು ಆಡ್‌ಫ್ರೆಂಡ್‌ಬಟನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ನೀವು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ನ�ೋ�ಡಿದ ನಂತರ, ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ಐಕಾನ್‌ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ ಲಾಗ್‌ಔಟ್‌ಆಪ್ಷನ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಸ�ೈನ್ಔಟ್ ಮಾಡಬ�ೇಕು.
ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಅಕೌಂಟ್‌ಇದೆ. ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಿಂದ ಸ�ೈನ್‌ಔಟ್‌ಆಗಲು, ಪುಟದ ಬಲತುದಿಯ ಮೇಲೆ ಡ್ರಾಪ್ಡೌನ್ ಬಾಣದ ಗುರುತಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಅಕೌಂಟ್‌ನಿಂದ ಹ�ೊರಬರಲು 'ಲಾಗ್ಔಟ್' ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ನೀವು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಭ�ೇಟಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್‌ಅಥವಾ ಫೋನ್ ನಂಬರ್ ಬಳಸಿ ಸ�ೈನ್‌ಇನ್‌ಆಗಿ. ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗೆ ಲಾಗಿನ್ ಆಗಲು ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತುಲಾಗ್ ಇನ್ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
93
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಸ್ಟೇಟಸ್‌ಮೆಸ�ೇಜ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಕಮೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸುವುದು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ನೀವು ಸ್ಟೇಟಸ್ ಮೆಸ�ೇಜ್‌ಗಳನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರು ನ�ೋ�ಡುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಟೇಟಸ್ ಮೆಸ�ೇಜ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಲು, 'ಅಪ್‌ಡ�ೇಟ್ ಸ್ಟೇಟಸ್' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಮೇಲೆ ಮೊದಲು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸ್‌ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ಇರುವ 'ಪೋಸ್ಟ್' ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ. ಪೋಸ್ಟ್ ಅಥವಾ ಫೋಟ�ೋ� ಅಥವಾ ಯಾವುದ�ೇ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಕಮೆಂಟ್ ಮಾಡಲು, ಸಂದ�ೇಶದ ಕೆಳಗೆ 'ಕಮೆಂಟ್' ಲಿಂಕ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಒಂದು ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಮೆಂಟ್‌ಟ�ೈಪ್‌ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಮಾಡಿ. ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಬಾರ್‌ಬಳಕೆ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತರ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ಗಳು, ಸಂದ�ೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರ ಇತ್ತೀಚಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ಪಡೆದ ಫ್ರೆಂಡ್‌ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ನೀವು ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ ನ�ೋ�ಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನೂ ನ�ೋ�ಡಬಹುದು. ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಬಾರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಗ�್ಲೋಬ್ ಚಿಹ್ನೆಯು ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಇತ್ತೀಚಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ವಿವರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಗಾಗಿ ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಬಳಕೆ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಅನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್ ಸ�ೈಟ್‌ಗಳು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹಲವು ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಗಳು ತನ್ನ ಗ್ರಾಹಕರ ಜತೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಬದಲಿಸುತ್ತಿದೆ. ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ�ೇವಲ ದ�ೊಡ್ಡ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು ಮಾತ್ರ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ; ಸಣ್ಣ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಗಳೂ ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಹ�ೊಸ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ತಲುಪಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವ ಒಂದು ವಿಧವೆಂದರೆ, ಪ�ೇಜ್ ರಚನೆ ಮಾಡುವುದು. ಇದು ಉಚಿತ ಸಾಧನವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಸ�ೈಟ್‌ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ನೀವು ಬಳಸಬಹುದು ಮತ್ತು ನೂರಾರು, ಸಾವಿರಾರು ಹಾಗೂ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಜನರನ್ನು ನೀವು ತಲುಪಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಗೆ ಪ�ೇಜ್‌ಕ್ರಿಯೇಟ್‌ಮಾಡುವುದು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
94
ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಗೆ ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ರಚಿಸಲು, ಹ�ೋ�ಮ್ ಪ�ೇಜ್‌ನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಯೇಟ್‌ಎ ಪ�ೇಜ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಸ್ಥಳೀಯ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಅಥವಾ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 3
ಡ್ರಾಪ್ಡೌನ್ ಬಾಕ್ಸ್ನ ಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾದ ಆಪ್ಷನ್‌ಗಳಿಂದ ಕ್ಯಾಟಗರಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸ, ನಗರ, ಸಂಪರ್ಕ ಸಂಖ್ಯೆ ಇತ್ಯಾದಿಯಂತಹ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನಂತರ, 'ಗೆಟ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಟೆಡ್' ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 5
ನಂತರ ವಿಂಡ�ೋ�ನಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀವು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಬ�ೇಕು. ನೀವು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಮೂಲ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ನೀವು ನೀಡಬ�ೇಕು.
ಹಂತ 6
ನಿಮ್ಮ ಪ�ೇಜ್‌ಗೆ ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು, ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪ�ೈಲ್ ಅಪ್‌ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ವೆಬ್‌ಸ�ೈಟ್‌ನಿಂದ ಇಂಪೋರ್ಟ್‌ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಹಂತ 7
ಹಂತ 8
ನಿಮ್ಮ ಫ�ೇವರಿಟ್ಸ್ ಲಿಸ್ಟ್‌ಗೆ ಪ�ೇಜ್ ಅನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು.
ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಪ�ೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಮೋಡ್‌ ಸ�ೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
95
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 9
ಹಂತ 10
ಹಂತ 11
ಹಂತ 12
ನೀವು ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಮೋಡ್‌ಗೆ ಹ�ೋ�ದರೆ, ಒಂದು ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ನಿಮ್ಮ ದ�ೇಶವನ್ನು ಭಾರತ ಎಂದು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
ನೀವು ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಬಟನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಡ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕ�ೇಳುವ ಒಂದು ವಿಂಡ�ೋ� ಕಾಣಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಡ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸಬ್‌ಮಿಟ್‌ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್‌ಮಾಡಿ.
ಭವಿಷ್ಯದ ಖರೀದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಪಾವತಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ ಸ�ೇವ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಅಕೌಂಟ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು.
ನೀವು ಯಾವುದ�ೇ ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ವಿಧಾನವನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಲು ನೀವು ಬಯಸದಿದ್ದರೆ, ನೀವು ಹಂತವನ್ನು ಸ್ಕಿಪ್ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ಪ�ೇಜ್‌ರಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಫ�ೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಪ�ೇಜ್‌ಜನಪ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸುವುದು
ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಪ�ೇಜನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗ�ೊಳಿಸಬಹುದು. ಪ�ೇಜ್ ಲ�ೈಕ್‌ ಮಾಡಲು ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, 'ಬಿಲ್ಡ್‌ ಆಡಿಯನ್ಸ್' ಟ್ಯಾಬ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಇದು ಪ�ೇಜ್‌ನ ಬಲ ಮೇಲ್ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ‘ಇನ್ವೈಟ್ ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್’ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಿದಾಗ ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಯಾದಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದವರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ ಸಂದರ್ಶಿಸಲು ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಬಹುದು
ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ ಪುಟವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ ಪ�ೇಜಿನ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಐಕಾನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೊಫ�ೈಲಿನ ಯಾವುದ�ೇ ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಫೋಟ�ೊವನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು.
96
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಮೆಸ�ೇಜು ಮತ್ತು ಕಾಮೆಂಟುಗಳನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡುವುದು. 1. ಸ್ಟೇಟಸ್ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಹಾಕಲು ‘ಸ್ಟೇಟಸ್’ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಿರುವ ಬಾಕ್ಸನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ‘ಶ�ೇರ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
2. ಯಾವುದ�ೇ ಪೋಸ್ಟ್, ಫೋಟ�ೋ� ಅಥವಾ ಇನ್ನಿತರ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಮೆಂಟ್ ಮಾಡಲು ‘ಕಾಮೆಂಟ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿ ಕಾಮೆಂಟ್ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗುರುತಿನ ಚಿಹ್ನೆ (ಕರ್ಸರ್) ಮೂಡಿಸಲು ಒಮ್ಮೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ನಿಮ್ಮ ಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ಕೀಲುಮಣೆಯಲ್ಲಿ ‘ಎಂಟರ್’ ಒತ್ತಿರಿ ನಿಮ್ಮ ಪುಟದಿಂದ ಹ�ೊರಬರಲು, ಪುಟದ ಬಲ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಳಮುಖವಾಗಿರುವ ಬಾಣದ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ ಈ ಪುಟದಿಂದ ಹ�ೊರಬರಲು ‘ಲಾಗ್ ಔಟ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಟ್ಟಿಟರ್ ಬಳಸುವುದು ಟ್ಟಿಟರ್ ಒಂದು ಶಕ್ಶ ತಿ ಾಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಮೂಲಕ ನೀವು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ/ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಲುಪಿಸಬಹುದು ಇದ�ೊಂದು ಉಚಿತ ಸ�ೇವೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಸಂವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ, ಕ್ರೀಡೆ, ಮನರಂಜನೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಟ್ವಿಟ್ಟರನ್ನು ಬಳಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಲು www.twitter.com ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ. ನೀವು ಮೊದಲ�ೇ ಅಕೌಂಟ್ ಹ�ೊಂದಿದರ್ದ ೆ, ಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು/ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿ ಮತ್ತು ಪಾಸ್ ವರ್ಡ್ ನ ಮೂಲಕ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಿ. ಒಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮ ಖಾತಯು ಆರಂಭವಾಗಿ ಆಗಿ ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾದಲ್ಲಿ ನೀವು ಟ್ವಿಟ್ಟರನ್ನು ಬಳಸಲು ಆರಂಭಿಸಬಹುದು.
ಹಂತ 2
ನೀವು ಯಾವುದ�ೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಫಾಲ�ೋ�ವರ್ ಗಳ�ೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ‘ಕಂಪೋಸ್ ನ್ಯೂ ಟ್ವೀಟ್’ ನಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ ನಂತರ ‘ಟ್ವೀಟ್’ ಬಟನ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ಟ್ವೀಟ್ 140 ಅಕ್ಷರಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಹಾಗಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಟ್ವೀಟ್ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರಲಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
97
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 3
ನೀವು ಟ್ಟೀಟ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಫಾಲ�ೋ�ವ್ ಮುಖ್ಯಪುಟದಲ್ಲಿರುವ ಮೆನುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಫಾಲ�ೋ�ವ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ‘ಫಾಲ�ೋ�ವ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಬಯಸುವ ಮಾಡಲು, ‘ಹೂ ಟು ಗುರುತನ್ನು
ಹಂತ 4
ನೀವು ಟ್ಟಿಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರನ್ನು ಪಾಲ�ೋ�ವ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು. ಯಾವುದ�ೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸ�ೇರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು, ಅವರ ಪ್ರೊಫ�ೈಲಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಪರಿಕರಪಟ್ಟಿ (ಟೂಲ್ ಬಾರ್) ಯಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಐಕಾನ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಲಿಸಿ.
ಹಂತ 5
ನಿಮ್ಮ ಲಿಸ್ಟಿನ ಮೆನುವು ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ;ನೀವು ಹ�ೊಸ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಈಗಾಗಲ�ೇ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು.
(ವಿವರ: ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನನ್ನು ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನಿನಲ್ಲಿಯೂ ಡೌನ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು.) ಟ್ವಿಟರ್ ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೊಫ�ೈಲನ್ನು ಸೆಟ್ ಮಾಡುವುದು.
98
ಹಂತ 1
ನೀಮ್ಮ ಫ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಪಿಕ್ಚರ್ ಅಳವಡಿಸಲು ಯೂಸರ್ ನ�ೇಮಿನ ಕೆಳಗಿರುವ ಮೆನು ಬಾರಿನಲ್ಲಿರುವ ‘ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಹಂತ 2
ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿರುವ ಫ�ೈಲನ್ನು ಸೆಲೆಕ್ಟ್ ಮಾಡಲು’ಫ್ರೊಫ�ೈಲ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ನಂತರ ‘ಚೂಸ್ ಫ�ೈಲ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. (ಈ ಚಿತ್ರವು ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ�ೊಂದಿಗೆ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜೆಪಿಜಿ, ಜಿಐಎಫ್, ಅಥವಾ ಪಿಎನ್ ಜಿ ಫ�ೈಲ್ ಆಗಿರಬ�ೇಕು ಮತ್ತು 700 ಕೆಬಿಗಿಂತಲೂ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರಬ�ೇಕು.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೊಫ�ೈಲಿನ ಇತರೆ ವಿವರಗಳಾದ ಹೆಸರು, ಸ್ಥಳ, ಜಾಲತಾಣಗಳನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು. ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಟ್ವೀಟುಗಳು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಬ�ೇಕ�ೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೂಡಾ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ನಿಮಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಪ್ರೊಫ�ೈಲ್ ಪುಟದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಪೋಸ್ಟ್ಸ್ ಯುವರ್ ಟ್ವೀಟ್ಸ್ ಟು ಫ�ೇಸ್ಬುಕ್’ ಎಂದಿರುವ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿ.
ನೀವು ಟ್ವೀಟ್ ಮೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಖಾಸಗಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗನ್ನು ಪುನರಾವಲ�ೋ�ಕನ ಮಾಡಬ�ೇಕಾದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಸೆಟ್ಟಿಂಗಿನ ಅಕೌಂಟ್ ಟ್ಯಾಬಿನಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಸರಿಯಾದ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗುರುತು ಮಾಡಿ ‘ಸ�ೇವ್ ಚ�ೇಂಜಸ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿ
ಹಂತ 5
ನಿಮ್ಮ ಅಕೌಂಟಿನ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಆಗಾಗ ಪಾಸವರ್ಡ ನ್ನು ಬದಲಿಸಿ. ಹೀಗೆ ಮಾಡಲು ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ನಲ್ಲಿರುವ ‘ಪಾಸವರ್ಡ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ಹಳೆಯ ಪಾಸವರ್ಡನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ, ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಹ�ೊಸದಾದ ಪಾಸವರ್ಡನ್ನು 2 ಬಾರಿ ಒತ್ತಿ. ಇದು ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ‘ಚ�ೇಂಜ್’ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಹಂತ 6
ನೀವು ಟ್ಟಿಟರ್ ನಿಂದ ಯಾವಾಗ ಇಮೇಲ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತೀರಿ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ. ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್ ಟ್ಯಾಬಿನ ಕೆಳಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ನೀವು ಇಮೇಲ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಬಯಸುವ ಸಂದರ್ಭಗಳ ಎದುರಿಗಿರುವ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಮಾಡಿ
ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೊಫ�ೈಲನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಗತಗ�ೊಳಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವುದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರೊಫ�ೈಲು ಪೂರ್ವನಿಗದಿತ ಹಿಂದೆರೆ ಮತ್ತು ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತವೆ ಆದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ನೀವು ಅವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಗತಗ�ೊಳಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಹಂತ 1
ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ನ ಡಿಸ�ೈನ್ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
99
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
‘ಚ�ೇಂಜ್ ಬ್ಯಾಗ್ರೌಂಡ್ ಇಮೇಜ್’ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಆರಿಸಿ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮದ�ೇ ಒಂದನ್ನು ಅಪ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿ.
ಚೂಸ್ ಫ�ೈಲ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿರುವ ಫೊಟ�ೊವನ್ನು ಅಪ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿ
‘ಚ�ೇಂಜ್ ಡಿಸ�ೈನ್ ಕಲರ್’ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಅನ್ನು
ಒತ್ತಿ
ಎಕ್ಸರ್‌ಸ�ೈಜ್2 1. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಟಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸ�ೇವೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ? ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾ ಫ್ಲಿಪ್ ಕಾರ್ಟ್ ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ 2. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ವ್ಯಕ್ತಿ, ಗುಂಪು ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಆನಲ�ೈನ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಬ್ಲಾಗ್ ಟ್ವೀಟ್ ಚಾಟ್ 3. ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ಕಿನ ಯಾವ ಅಂಶವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಬರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದಾದ ಸರ್ಚ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಹ�ೊಂದಿದೆ ಟ�ೈಮ್ ಲ�ೈನ್ ಬಾರ್ ಕಮೆಂಟ್ ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ ಬಾರ್ 4. ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಟಎಷ್ಟು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಟ್ವೀಟ್ ಮಾಡಬಹುದು? 150 140
130
5. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಹಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ? ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾ ಟ್ವಟ್ಟರ್
100 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
IV. ಇನ್ ಫಾರ್ಮೇಶನ್ ಟೂಲುಗಳ ಪರಿಚಯ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಮತ್ತು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ ಯೂಟ್ಯೂಬ್
ಗೂಗಲ್ ನ ಕ�ೊಡುಗೆಯಾಗಿರುವ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಒಂದು ಉಚಿತ ವೀಡಿಯೋ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ವ�ೇದಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಫೆಬ್ರುವರಿ 2005 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು, ಈ ವೆಬ್ ಸ�ೈಟ್ ಬಿಲಿಯನ್ ಗಟ್ಟಲೆ ಜನರಿಗೆ ಮೂಲವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಮತ್ತು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯಮಾಡಿಕ�ೊಡುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ಹತ್ತಿರ ತರಲು, ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಹಾಗೂ ನ�ೈಜ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಮತ್ತು ದ�ೊಡ್ಡ, ಸಣ್ಣ ಜಾಹೀರಾತುದಾರರಿಗೆ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವ�ೇದಿಕೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಬಳಸಲು ನಿಮಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕವಿರಬೆಕು, ಅಡ�ೋ�ಬ್ ಫ್ಲ್ಯಾಶ್ ಪ್ಲೇಯರ್ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳಿರಬ�ೇಕು ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ನ ಬಳಕೆ
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಕ್ಷಪ್ಲೋರರ್ ಅನ್ನು ತೆರೆಯಿರಿ. www.youtube.com ಎಂದು ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಗ�ೋ� ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ಅಥವಾ ಎಂಟರ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವೆಬ್ ಪುಟವು ಲ�ೋ�ಡ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ�ೇಜಿನ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀವು ಸರ್ಚ್ ಬಾರನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ಸರ್ಚ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಾಗಿರುವುದನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಬರೆದು ಸರ್ಚ್ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ಅಥವಾ ‘ಎಂಟರ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ನೀವು ಸರ್ಚ್ ಮಾಡಿದ ವಿಡಿಯೋಗಳ ಪಟ್ಟಿಯು ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಬರುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ಅದರ ಲಿಂಕ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ನೀವು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ವಿಡಿಯೋವು ವಿಡಿಯೋ ಪ್ಲೇಯರಿನಲ್ಲಿ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ವಿಡಿಯೋದ ಕೆಳಗೆ ಹಲವಾರು ನಿಯಂತ್ರಕಗಳು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ ಅವು ಪ್ಲೇ/ಪಾಸ್, ವಾಲ್ಯೂಮ್/ ಮ್ಯೂಟ್,ಟ�ೋ�ಟಲ್ ಟ�ೈಮ್,ಚ�ೇಂಜ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಮತ್ತು ಫುಲ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್.
ವಿಡಿಯೋದ ವಿವರ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ವಿಡಿಯೋದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಹಂತ 5 ಯಾವುದ�ೇ ಜನಪ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ನಿಮಗೆ ಯಾವುದ�ೇ ಖಾತೆಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಖಾಸಗಿ ವಿಡಿಯೋ ನ�ೋ�ಡಲು ಖಾತೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. (ವಿವರ: ನೀವು ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನಿನಲ್ಲಿಯು ಡೌನಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು.)
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
101
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಅಪಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಲು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ನಿಮ್ಮ ಗೂಗಲ್ ಖಾತೆಯ ಮೂಲಕ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಗೆ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಲು, ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವೆಬ್ ಪ�ೇಜಿನ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಲಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಗೂಗಲ್ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಪುಟವು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್ ಮತ್ತು ಪಾಸವರ್ಡ್ ಬರೆದು ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ನೀವು ಗೂಗಲ್ ಖಾತೆ ಹ�ೊಂದಿರದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಆರಂಭಿಸಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಪ�ೇಜ್ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಸರ್ಚ್ ಬಾಕ್ಸಿನ ಮುಂದೆ ಇರುವ ಅಪ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ
ನೀವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಇದು ನಿಮಗೆ ನಿಮ್ಮ ಚಾನೆಲ್ ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಲು ಕ�ೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಲಿಂಗ, ಹುಟ್ಟಿದ ದಿನಾಂಕ ಮುಂತಾದ ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕ�ೇಳುತ್ತದೆ. ಅಗತ್ಯವಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ನಂತರ ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಅಪಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಾದ ಫ�ೈಲನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ
ಅಪಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಾದ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿ ಬ�ೇಕಾದ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಒಪನ್ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
102 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 7
ಡೌನಲ�ೋ�ಡ್ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ವೆಬ್ ಪ�ೇಜಿನಲ್ಲಿ ತ�ೋ�ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಅಪಲ�ೋ�ಡ್ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ “ಅಪಲ�ೋ�ಡ್ ಕಂಪ್ಲೀಟ್’ ಎಂಬ ಸಂದ�ೇಶ ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋದ ಗುರುತು ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ನೀವು ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ನಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಡಬಹುದು. ಪ್ರದರ್ಶನ ಪುಟದಲ್ಲಿ ನೀವು ತಲೆಬರಹ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಬರೆದು, ವಿಡೀಯೋದ ಖಾಸಗಿ ಸೆಟಿಂಗ್ ಗಳನ್ನು ಸೆಟ್ ಮಾಡಬಹುದು.
ಒಮ್ಮೆ ವಿಡಿಯೋವು ಅಪ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಆದ ನಂತರ ನೀವು ವಿಡಿಯೋ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ಬಳಸಿ ಖಾಸಗಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಚ�ೇಂಜ್ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಬಹುದು.
ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಲು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ವಿಡಿಯೋ ಮ್ಯಾನೆಜರ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ
ಅಳಿಸಬ�ೇಕಾದ ವಿಡಿಯೊದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಆಕ್ಷನ್ ಮೆನು ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ನಂತರ ‘ಡಿಲೀಟ್’ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ
ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಸಂದ�ೇಶವು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ‘ಯೆಸ್, ಡಿಲೀಟ್’ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ನಿಮ್ಮ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಅಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
103
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದ ಬಳಕೆ
ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾವು ಉಚಿತ ಜಾಲತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಓದಲು ಮತ್ತು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ವಿಕಿ ವೆಬ್ ಸ�ೈಟ್ ಗೆ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾವನ್ನು ಬಳಸಿ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದ ವೆಬ್ ಸ�ೈಟ್ ಆದ www. wikipedia.org ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ
ವಿಷಯವನ್ನು ಸರ್ಚ್ ಬಾರಿನ ಮೇಲೆ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಬ�ೇಕಾದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ನಂತರ ಬಾಣದ ಗುರುತನ್ನು ಪ್ರೆಸ್ ಮಾಡಿ.
ಮುಂದಿನ ಪುಟದಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ಮಾಹಿತಿಯು ದ�ೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ಪುಟದ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ, ಪುಟವು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಭಾಗದ ಹ�ೈಪರ್ ಲಿಂಕ್ ನೀಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೀವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಭಾಗದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ನ�ೇರವಾಗಿ ಆ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ತೆರಳಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಪುಟಗಳು ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ‘ಸೀ ಆಲ್ಸೊ’ ಎಂಬ ಭಾಗವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಇತರ ಲಿಂಕ್ ಗಳನ್ನು ನೀಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಕ�ೊನೆಯದಾಗಿ ‘ರೆಫೆರೆನ್ಸ್’ ಭಾಗವಿದ್ದು, ಆಕರಿಸಲಾದ ಲ�ೇಖನಗಳ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ನೀವು ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.
104 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಲ�ೇಖನಗಳನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಲ�ೇಖನಗಳನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು, ಖಾತೆಗೆ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಿ ಅಥವಾ ಹ�ೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶ ಮಾಡದ�ೇ, ನೀವು ಪುಟಗಳನ್ನು ‘ಎಡಿಟ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ಜಾಲತಾಣವು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಐಪಿ ಅಡ್ರೆಸ್ ಅನ್ನು ನಮೂದಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯನ್ನು ಪ್ರವ�ೇಶಿಸಿ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.
ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆದ ನಂತರ ‘ಎಡಿಟ್’ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
: ಈಗ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಬ�ೇಕಾದ ಪುಟವು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ವಿವರಗಳ ಜ�ೊತೆ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಮಾಡಬ�ೇಕಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನುಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಏನಾದರೂ ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಬ�ೇಕೆಂದಿದ್ದರೆ ಮಾಡಿ (ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಪುಟದ ಮೇಲುಗಡೆ ‘ಎಡಿಟ್’ ಗುಂಡಿಯು ಕಾಣದಿದ್ದರೆ, ಆ ಪುಟವನ್ನು ಬಹುಶಃ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟ ಕಾರಣದಿಂದ ರಕ್ಷಿತ ಪುಟವನ್ನಾಗಿರಿಸಿರಬಹುದು)
ಹಂತ 4
ನೀವು ಲ�ೇಖನದ ಯಾವುದ�ೇ ಒಂದು ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಆ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಎಡಿಟ್’ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಇದು ನಿಮಗೆ ಪೂರ್ತಿ ಲ�ೇಖನವನ್ನು ತೆರೆಯದ�ೇ, ಆ ಒಂದು ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕ�ೊಡುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 5
ಈಗ ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ‘ಎಡಿಟ್ ಸಮರಿ’ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
105
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಬದಲಾವಣೆಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು “ ಶ�ೋ� ಪ್ರಿವ್ಯೂವ್’ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮೂಲ ಪ್ರತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹ�ೋ�ಲಿಕೆ ಮಾಡಲು ‘ಶ�ೋ� ಚೆಂಜಸ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನೀವು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸವು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ‘ಸ�ೇವ್ ಪ�ೇಜ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪುಟವನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಸಲಹೆಗಳು ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪ�ೇಜ್ ಕ್ರಿಯೇಟ್ ಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕ�ೊಳ್ಳಿ. ಅವುಗಳು ಹೀಗಿವೆ: i. ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮುನ್ನ ಆ ಲ�ೇಖನವು ಮೊದಲ�ೇ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆಯೆ ಎಂದು ಹುಡುಕಿರಿ: ಲ�ೇಖನವನ್ನು ತೆಯಾರು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಅದ�ೇ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಬ�ೇರೆ ಲ�ೇಖನಗಳು ಈಗಾಗಲ�ೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಬ�ೇರೆಯಾದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ii. ಉಲ್ಲೇಖಗೃಂಥಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ನೀವು ಬರೆಯಬ�ೇಕಾಗಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ ಕುರಿತು ಆಧಾರವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ನಿಮ್ಮ ಲ�ೇಖನವು ಎನ್ ಸ�ೈಕ�್ಲೋಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸ�ೇರಿಸಲು ನೀವು ವಿಷಯವನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಆಕರಗೃಂಥಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ದಿನಪತ್ರಿಕೆ, ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕ�ೊಂಡಿರಬ�ೇಕು. ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಲ�ೇಖನವನ್ನು ಆಕರಿಸಬ�ೇಕು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದ WP:CITE ಪುಟದಲ್ಲಿ ವಿವರವಾದ ಸೂಚನೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. iii. ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಆಸ್ಪದವಿರುವುದಿಲ್ಲ • ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ಉಧ್ದೇಶದಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಜಾಹೀರಾತು ನೀಡಲು • ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ನಿಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ಸಂಶ�ೋ�ಧನೆ • ಸಾಕಷ್ಟು ಉಲ್ಲೇಖಗೃಂಥಗಳಿರದ ನಗಣ್ಯ ವಿಷಯಗಳು • ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಅಥವಾ ಪರ�ೋ�ಕ್ಷವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಕುರಿತ�ೇ ಇರುವ ವಿಷಯಗಳು • ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ದೂಷಿಸುವುದು • ವಕಾಲತ್ತು ವಹಿಸುವುದು ಅಥವಾ ವಿವಾದಿತ ವಿಷಯಗಳು • ಸ್ಥಳೀಯ ಆಸಕ್ತಿಯ ವಿಷಯಗಳು • ಸ�್ಪೋಟಕ ಸುದ್ದಿ ಸಂಬಂಧಿ ವಿಷಯಗಳು iv. ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಲ�ೇಖನ ನೀಡಲು ಸಲಹೆಗಳು: • ಪ್ರಚಾರಾತ್ಮಕ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಬ�ೇಡಿ • ಯಾವುದ�ೇ ವಿಷಯವನ್ನು ಸ�ೇರಿಸುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ ತಟಸ್ಥ, ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ದಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ. • ನಿಮ್ಮ ಕಕ್ಷಿದಾರ/ವಿಷಯದ ಜ�ೊತೆಗಿನ ನಿಮ್ಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿ • ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ಖಾತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸಿ • ಹ�ೊಸಬರಿಗೆ ಸಹಾಯ: ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಾಯೋಜಕರನ್ನು ಹುಡುಕಿ (ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಪಾದಕ) ಅಥವಾ ಲ�ೇಖನದ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿ. ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗೆ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಿರಿ ಅಥವಾ ಹ�ೊಸಬರಾಗಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗೆ ಪ್ರವ�ೇಶಿಸದೆಯೆ ನಿಮ್ಮ ಲ�ೇಖನವನ್ನು ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವುದರ ನೀವು ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ‘ಆರ್ಟಿಕಲ್ಸ ಫಾರ್ ಕ್ರಿಯೇಶನ್’ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಬಹುದು.
106 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಹಂತ 2
ಸರ್ಚ್ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಲ�ೇಖನದ ತಲೆಬರಹವನ್ನು ಬರೆದು ‘ಗ�ೋ�’ ಗುರುತನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ನೀವು ಕ�ೇಳಿದ ಪುಟವು ದ�ೊರೆಯದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಫಲಿತಾಂಶದ ಪುಟದಲ್ಲಿ ‘ಯು ಮೇ ಕ್ರಿಯೇಟ್ ದ ಪ�ೇಜ್’ (ನೀವು ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು) ಎಂದು ಬರುತ್ತದೆ ಅದರೆ ಕೆಳಗೆ ಲ�ೇಖನದ ಹೆಸರು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನೀವು ಆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಲ�ೇಖನದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಪುಟವನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು.
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಇದು ಒಂದು ಖಾಲಿ ಎಡಿಟಿಂಗ್ ಕಿಟಕಿಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ಪುಟದ ಮೇಲೆ ನೀಡಿರುವ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಓದಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಆ ಕಿಟಕಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ವಿಷಯವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಈಗ ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ‘ಎಡಿಟ್ ಸಮರಿ’ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿ.
‘ಶ�ೋ� ಪ್ರಿವೀವ್’ ನಲ್ಲಿ ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ನ�ೋ�ಡಿ. ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮೂಲ ಪ್ರತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹ�ೋ�ಲಿಕೆ ಮಾಡಲು ‘ಶ�ೋ� ಚೆಂಜಸ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂತೃಪ್ತಿಯಾದಲ್ಲಿ ‘ಸ�ೇವ್ ಪ�ೇಜ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
107
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಅಭ್ಯಾಸ 4 1. ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾವು ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಗಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಜಾಹೀರಾತುಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಜ ಸುಳ್ಳು 2. ಯೂಟ್ಯೂಬಿನಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಖಾತೆಗೆ ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ನಿಜ ಸುಳ್ಳು 3. ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋಗಳ ಪ್ರೈವಸಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗಿಗಾಗಿ ವಿಡಿಯೋ ಮ್ಯಾನ�ೇಜರ್ ನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಜ ಸುಳ್ಳು 4. ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ನೀವು ಸ್ವಂತ ಲ�ೇಖನ ಅಥವಾ ಸಂಶ�ೋ�ಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಪುಟವನ್ನು ತೆರೆಯಬಹುದು. ನಿಜ ಸುಳ್ಳು 5. ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪುಟವನ್ನು ತೆರೆಯುವಾಗ ಪ್ರಚಾರಕ ಭಾಷೆ ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ. ನಿಜ ಸುಳ್ಳು
ಸಂದ�ೇಶ ಸ�ೇವೆಯ ಪರಿಚಯ: ವಾಟ್ಸಪ್ ವಾಟ್ಸಪ್ ಒಂದು ಜಾಹಿರಾತು-ರಹಿತ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಮೆಸ�ೇಜಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ಬಳಕೆದಾರರು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಡಾಟಾ ಪ್ಲಾನಿನ ಅಥವಾ ವ�ೈ-ಫ�ೈ ಮೂಲಕ ಅಕ್ಷರ ಮತ್ತು ಮೀಡಿಯಾ ಸಂದ�ೇಶಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂದ�ೇಶ ರವಾನೆಗೆ ಬಳಕೆದಾರರು ಹಣ ತೆರಬ�ೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಆದರೆ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನೀಡಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ.ಐಫೋನ್ ಬಳಕೆದಾರರು 1.99 ಡಾಲರ್ ಪಾವತಿಸಿ ಡೌನ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕು ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರೈಡ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಹಾಗೂ ಇತರ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ವಾಟ್ಸಪ್ ಬಳಸಲು 0.99 ಡಾಲರ್ ತೆರಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಂಡ್ರೈಡ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ ಫೋನ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ಬಳಸುವ ಹಂತಗಳು
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ನಿಮ್ಮ ಫೊನ್ ಅಥವಾ ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೆನು ಆಯ್ಕೆ ಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ
ಮೆನು ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇ ಸ�್ಟೋರನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ನೀವು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ರೀನಿನ ಮೇಲೆ ಮೂಡುವ ಮೆನುಗಳ, ಉದಾ, ಆಪ್ಸ್, ಬುಕ್ಸ್, ಮೂವೀಸ್ ಮತ್ತು ಗ�ೇಮ್ಸ್ ಗಳ ಮೇಲೆ ಚಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಉಳಿದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
108 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ
ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಆಪ್ಷನ್‌ಗಳಲ್ಲಿಂದ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನೀವು ಆಪ್ಸ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿದರೆ, ಇದು ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ವಿಭಾಗವನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಕೆಟೆಗರಿಗಳು, ಹ�ೋ�ಮ್, ಟಾಪ್ ಪ�ೇಯ್ಡ್, ಟಾಪ್ ಫ್ರೀ ಎಂಬ ಉಪವಿಭಾಗಗಳಿವೆ.
ಸರ್ಚ್ ಬಾರಿನ ಮೇಲೆ ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ಎಂದು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ನುಗಳ ಯಾದಿಯನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದುದನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ಹ�ೊಂದಲು ‘ಇನ್ ಸ್ಟಾಲ್’ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ಒಪನ್ ಮಾಡಲು ‘ಒಪನ್’ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಖಾತರಿಪಡಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಇದು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ನಂಬರನ್ನು ಕ�ೇಳುತ್ತದೆ. ನಂಬರನ್ನು ಸ�ೇರಿಸಿ ‘ಒಕೆ’ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಫ್ರೋಪ�ೈಲ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ನಂತರ ‘ನೆಕ್ಸ್ಟ್’ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
109
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ವಾಟ್ಸಪ್ ಸ್ವಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಪೋನ್ ಯಾದಿಯಲ್ಲಿ ಯಾರ ಬಳಿ ವಾಟ್ಸಪ್ ಇದೆಯೋ ಅವರ ವಿವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಮಾತನಾಡಲು ಬಯಸುವವರ ವಿವರವನ್ನು ಸರ್ಚ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ನಂಬರಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಈಗ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಪರದೆ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪರದೆಯ ಕೆಳಗಡೆ ನ�ೇಡಲಾಗಿರುವ ಬಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಕೆಳಗಡೆ ಎಡಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿ ಎಮೋಜಿಗಳನ್ನು ಸಂದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ಸ�ೇರಿಸಬಹುದು. ಕೆಳಗಡೆ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಧ್ವನಿ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ಈಗ ವೀಡಿಯೊ, ಫೊಟ�ೊ ನಿಮ್ಮ ಸದ್ಯದ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಮೇಲ್ಬಾಗದ ಬಲಗಡೆಯಿರುವ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ವಾಟ್ಸಪ್ಪಿನ ಉಳಿದ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಬಳಸುವುದು. ವಾಟ್ಸಪ್ಪಿನ ಇತರ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಲು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನಿನ ಬಲ ಅಥವಾ ಎಡಗಡೆಯ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿ ಆಗ ಹ�ೊಸ ಪರದೆ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. (i) ನೀವು ಯಾವುದ�ೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಚಾಟ್ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದರೆ ‘ನ್ಯೂ ಚಾಟ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. (ii) ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ�ೊಂದಿಗೆ ಒಮ್ಮೆಲ�ೇ ಚಾಟ್ ಮಾಡಲು ‘ನ್ಯೂ ಗ್ರೂಪ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. (iii) ಒಬ್ಬರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಂದಿಗೆ ಒಂದ�ೇ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ‘ನ್ಯೂ ಬ್ರಾಡ್ ಕಾಸ್ಟ್ ಲಿಸ್ಟ್’ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. (iv) ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ಸ್ ಲಿಸ್ಟನ್ನು ನ�ೋ�ಡಲು ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. (v) ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟೇಟಸನ್ನು ಅಪ್ ಡ�ೇಟ್ ಮಾಡಲು ‘ಸ್ಟೇಟಸ್’ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಪಕ್ಕದ ಪರದೆಯು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಸಿದ್ಧವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಸಂದ�ೇಶವನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮದ�ೇ ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು. (vi) ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ನ್ನು ಚ�ೇಂಜ್ ಮಾಡಲು ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಆಗ ಒಂದು ಪರದೆಯು ಮೂಡುತ್ತದೆ. (a) ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ‘ಹೆಲ್ಪ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. (b) ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ‘ಪ್ರೋಫ�ೈಲ’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. (c) ಖಾಸಗಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಬದಲಾಯಿಸಲು, ಹಣ ಪಾವತಿಸಲು, ನಂಬರ್ ಬದಲಾವಣೆ,ಖಾತೆ ರದ್ದುಪಡಿಸಲು,ನೆಟ್ ವರ್ಕಿನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘ಅಕೌಂಟ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
110
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಬಳಸಿ ಸಂವಹನ (d) ಚ್ಯಾಟ್, ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್.ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ‘ಚ್ಯಾಟ್’ ,ನ�ೊಟಿಫಿಕ�ೇಶನ್’,ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ವಿಷಯಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳ ಬಳಕೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು ಇದು ಹಲವು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ತ�ೊಡಕುಗಳನ್ನು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ನಡವಳಿಕೆ ಹಾಗೂ ಸಿವಿಲ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬೌದ್ಧಿಕ ಸ್ವತ್ತಿನ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯಿದೆಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿನ ನಿಮ್ಮ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯಿದೆ 2000(ಐಟಿ ಕಾಯಿದೆ 2000) ದ ಪ್ರಕಾರ ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳನ್ನು ;ಮಧ್ಯಸ್ಥ’ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳು ಹಲವು ಕಾಯಿದೆಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿ ಲ�ೋ�ಪವು ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣವು ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸ್ವತ್ತಿ ನಹಕ್ಕಿನ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಹಾಗೂ ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಕಾಪಿರ�ೈಟ್ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೆಂದರೆ (i) ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (ii) ಹುಡುಕುವಿಕೆ ಮತ್ತು (iii) ಕಾಪಿರ�ೈಟ್ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಬೌಧ್ಧಿಕ ಸ್ವತ್ತಿನ ಹಕ್ಕುಗಳು. (iv) ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿತನದ ಹಕ್ಕು (v) ಅಸಭ್ಯ ಅಥವಾ ಮಾನಿಹಾನಿಕಾರಕ ವಿಷಯ ಹ�ೇಳಿಕೆಗಳು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯಿದೆಯ 66A ಸೆಕ್ಷನ್ನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಕೆಲವು ನಿಯಮ ಮತ್ತು ಕಾಯಿದೆಗಳನ್ನು ಹ�ೇರಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ (a) ತೀವ್ರ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಮತ್ತು ತ�ೊಂದರೆ ಕ�ೊಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಮಾಹಿತಿ. (b) ತಪ್ಪೆಂದು ತಿಳಿದಿರುವ ಮಾಹಿತಿ,ಅದನ್ನು ಕಿರುಕುಳ,ಅನಾನುಕೂಲತೆ, ಅಪಾಯ, ಅಡಚಣೆ, ಅವಮಾನ ಹಾನಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಬೆದರಿಕೆ, ಶತ್ರುತ್ವ, ದ್ವೇಷ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ಸಂವಹನ ಉಪಕರಣ ಬಳಸಿ ಕಳಿಸುವುದು (c) ಕಿರುಕುಳ ನೀಡುವ,ಅನಾನುಕೂಲತೆ ಅಥವಾ ವಂಚನೆ ಅಥವಾ ತಪ್ಪು ದಾರಿಗೆಳೆವ ಅಥವಾ ಸಂದ�ೇಶದ ಮೂಲವನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವ ಯಾವುದ�ೇ ಇಮೇಲ್ ಅಥವಾ ಸಂದ�ೇಶ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಜ�ೈಲಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಭ್ಯಾಸ 5 1. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ�ೇವೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನೀವು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಅಲ್ಪಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬ�ೇಕು. ಫ�ೇಸ್ ಬುಕ್ ಲಿಂಕ್ ಡಿನ್ ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ 2. ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ನಲ್ಲಿ ಎಡಭಾಗದ ಕೆಳ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿನ ಬಟನನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಯಾವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು? ಆಡಿಯೋ ಮೆಸೆಜ್ ಎಮೋಜಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ 3. ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ನಲ್ಲಿ ಬಲಭಾಗದ ಕೆಳಭಾಗದ ಬಟನ್ನಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಏನನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು? ಆಡಿಯೋ ಮೆಸೆಜಸ್ ವಿಡಿಯೋ ಚಾಟ್ ಅಟ್ಯಾಚ್ ಮೆಂಟ್ಸ್ 4. ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪಿನ�ೊಂದಿಗೆ ಚಾಟ್ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಬ�ೇಕು? ನ್ಯೂ ಗ್ರೂಪ್ ನ್ಯೂ ಚಾಟ್ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ 5. ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಅಥವಾ ಫೋಟ�ೋ�ವನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಯಾವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಬ�ೇಕು? ಅಕೌಂಟ್ ಪ್ರೋಫ�ೈಲ್ ಚಾಟ್ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
111
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
5
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಕಲಿಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು
ಈ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ನ ಕ�ೊನೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬ�ೇಕು: • ಜೀವನ�ೋ�ಪಾಯ ಸಂಬಂಧಿ ಮಾಹಿತಗಳಾದ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ • ಉಪಯುಕ್ತ ಸ�ೇವೆಗಳ ಹಣ ಪಾವತಿ • ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ಬಸ್ ಪ್ರಯಾಣ • ಸರ್ಕಾರೀ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕ�ೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದಿರಬಹುದು.
ಪಠ್ಯ ಯೋಜನೆ
I. ಜೀವನ�ೋ�ಪಾಯ ಸಂಬಂಧಿ ಮಾಹಿತಿಗಳಾದ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಾಹಿತಿ ಕಲೆಹಾಕುವುದು. II. ಉಪಯುಕ್ತ ಸ�ೇವೆಗಳ ಹಣ ಪಾವತಿ III. ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ಬಸ್ ಪ್ರಯಾಣ IV. ಸರಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುವುದು
112
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
I. ಜೀವನ�ೋ�ಪಾಯಕ್ಕೆ ಉದಾ; ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುವುದು. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಗಳ ದರಗಳ ಪರಿಚಯ
ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶ�ೇಕಡಾ 70% ರಷ್ಟು ಜನರು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಾಸಿಗಳಾಗಿದ್ದು ಅವರು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಸಂಬಂಧಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನುಗುರುತಿಸಿರುವ ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರ ಇಲಾಖೆ, ಕೃಷಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಕುರಿತ ಅಂಕಿಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗಾಗಿwww.agmarknet.nic.in ನಲ್ಲಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಲಭ್ಯಗ�ೊಳಿಸಿದೆ. ಈ ವೆಬ್ ಸ�ೈಟಿನ ಮೂಲಕ ರ�ೈತರು ದ�ೇಶದಾದ್ಯಂತ ಸಗಟು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಧಾರಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸರಳವಾದ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಮೂಲಕ ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಲವು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದ�ೈನಂದಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕ�ೊಂಡು ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಕ�ೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಬಹುದು. ಹಿಂದಿ,ಇಂಗ್ಲೀಷ್,ಪಂಜಾಬ್,ತೆಲುಗು,ತಮಿಳ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಸ್ಥಳಿಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಮಾಹಿತಿ ದ�ೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಸಗಟು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದರವನ್ನಲ್ಲದ�ೇ ನೀವು ಕೃಷಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಾಲ, ನಿಯಮ,ಸರ್ಕಾರದ ಧ�ೋ�ರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಸಹ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ರ�ೈತರು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿರದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರಬಹುದಾಗಿದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಯ ದರವನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ನಿಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಸಗಟು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ದರವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನೀವು ಕೆಳಗಿನ ಹಂತವನ್ನು ಪಾಲಿಸಬ�ೇಕು.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
AGMARKNET ವೆಬ್ ಪ�ೇಜಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ (www.agmarknet.nic.in)
ಒಂದು ವ�ೇಳೆ ನೀವು ಉತ್ತರಪ್ರದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಬಯಸಿದರೆ ‘ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಬುಲೆಟಿನ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿನ ‘ಡ�ೇಟ್ ವ�ೈಸ್ ಪ್ರೈಸಸ್ ಫಾರ್ ಸ್ಪೆಸಿಫ�ೈಡ್ ಕಮೋಡಿಟಿ’ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. (ಅಥವಾ ನೀವು ಮುಖಪುಟದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಫಾರ್ ಮೋರ್ ಕ್ವೆರಿಸ್ ಆನ್ ಪ್ರೈಸಸ್ ಆಂಡ್ ಅರ�ೈವಲ್ಸ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಹಿಯರ್’ ಎಂಬ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿ.
ಈ ಲಿಂಕಿನ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಿದಾಗ ಹ�ೊಸ ಪುಟ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿ ನೀವು ಯಾವ ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ಷದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯ ಬಯಸುತ್ತೀರೆಂದು ನಮೂದಿಸಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
113
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಹಂತ 7
ಆನಂತರ ನೀವು ರಾಜ್ಯದ ಹೆಸರನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ನಿಮಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಬ�ೇಕಾಗಿರುವ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆರಿಸಿ.(ಇಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಪ್ರದ�ೇಶವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕು.)
ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಬಾಕ್ಸ್ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಸರಕನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಿ ಸರಕಿನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಭತ್ತವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಭತ್ತವನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ಲಿಸ್ಟಿನ ಕೆಳಗಡೆಯಿರುವ ‘ಸಬ್ಮಿಟ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಈಗ ನೀವು ಉತ್ತರಪ್ರದ�ೇಶದ ಬ�ೇರೆ ಬ�ೇರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಆ ತಿಂಗಳ ಬ�ೇರೆ ಬ�ೇರೆ ದಿನದ ಭತ್ತದ ದರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೀರಿ.
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಸರಕಿನ ಪ್ರಕಾರದ ವರದಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು.
ಹಂತ 1
114
ಎಲ್ಲಾ ಸರಕಿನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಬುಲೆಟಿನ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ‘ಮಾರ್ಕೆಟ್-ವ�ೈಸ್, ಕಮೋಡಿಟಯ ವ�ೈಸ್ ಡ�ೇಲಿ ರಿಪೋರ್ಟ್’ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 2
ನೀವೀಗ ಇನ್ನೊಂದು ಪುಟಕ್ಕೆ ಹ�ೊಗುತ್ತೀರಿ. ಕ್ಯಾಲೆಂಡರಿನಿಂದ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿಯು ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಉತ್ತರಪ್ರದ�ೇಶವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ‘ಸಬ್ಮಿಟ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿ. ನೀವು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕಾದರೆ ಒತ್ತಿಹಿಡಿದು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 3
ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಲಿಸ್ಟ್ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ಯಾವುದರ ಬೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕ�ೊಳ್ಳ ಬಯಸುತ್ತೀರ�ೋ� ಅದನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಲಿಸ್ಟಿನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಸಬ್ಮಿಟ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿ.
ಹಂತ 4
ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿ ನೀವು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮಾಹಿತಿಯು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ನೀವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಗಳ ದರವನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಹ�ೇಗೆಂದು ಕಲಿತಿರಿ, ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ದ�ೊರೆಯುವ ಇನ್ನಿತರ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ನೀವು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.
ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಈಗ ನಿಮಗೆ ಪ್ರಸಕ್ತ ಹವಾಮಾನದ ನ�ೈಜ ಸಮಯದ ವರದಿ ಹಾಗೂ ಹಿಂದಿನ ಹವಾಮಾನ ವರದಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹಲವಾರು ತಾಣಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಜಾಲತಾಣಗಳೆಂದರೆ www.weatheronline.in, www.weatherforecastmap.com, ಇತ್ಯಾದಿ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವ ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯು ಹವಾಮಾನ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹ�ೊತ್ತಿದೆ. ಇವರ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯು ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಅವು www.imd.gov.in. www.imd.gov.in ಜಾಲತಾಣವನ್ನುಪಯೋಗಿಸಿ ಹವಾಮಾನ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು
ಹಂತ 1
ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ www.imd.gov. in ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. ಮುಖಪುಟವು ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಬ�ೇಕೆಂದಿದ್ದರೆ ಪುಟದ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದಿ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
115
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಈ ಪುಟದ ಎಡ ಮತ್ತು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಹವಾಮಾನದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ‘ಇಂಡಿಯಾ ವೆದರ್’ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿ. ಈಗ ನೀವು www. indiaweather.gov.in ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತೀರಿ.
ಈಗ ‘ಡಿಪಾರ್ಟಮೆಂಟಲ್ ವೆಬ್ ಸ�ೈಟ್’ ಟ್ಯಾಬನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ನಗರವನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಾತಾಣಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕ�ೊಂಡು ಹ�ೋ�ಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ನಗರವನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಈ ಪುಟದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸ�ೇವೆಗಳು, ಮಾನ್ಸೂನ್, ಸ್ಥಳೀಯ ಹವಾಮಾನ ವರದಿ, ಬಂದರು ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ, ವಾರದ ವರದಿಗಳು ಇವೆ. ಸರಿಯಾದ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ರಾಜ್ಯದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಗರದ ಹವಾಮಾನ ವರದಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಲ�ೋ�ಕಲ್ ವೆದರ್ ಫೋರ್ ಕಾಸ್ಟ್ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿ ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ನಗರವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ನಗರದ ಹವಾಮಾನ ವರದಿಯು ದ�ೊರೆಯುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಾಂದ್ಯಂತದ ಹವಾಮಾನ ವರದಿಗೆ ‘ಸ್ಟೇಟ್ ಫೋರ್ ಕಾಸ್ಟ್’ ಒತ್ತಿರಿ. ವರದಿಯನ್ನು ಡೌನ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಲು ‘ವೀಕ್ಲಿ ವೆದರ್ ರಿಪೋರ್ಟ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಹೀಗೆ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಸರಿಯಾದ ಲಿಂಕುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ.
ಸಾಗರಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದ�ೇಶಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯು ವಿಧಾನಗಳು ಸಾಗರಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದ�ೇಶದ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂತ್ರಾಲಯದ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ�ೇಂದ್ರದ ಸಾಗರಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಸ�ೇವೆಯ ಜಾಲತಾಣವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ. (www.incois.gov.in)
ಹಂತ 1
116
www.incois.gov.in ಎಂದು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ ಆಗ ಹ�ೋ�ಮ್ ಪ�ೇಜ್ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
‘ಅಡ್ವೈಸರಿ ಸರ್ವೀಸ್’ ‘ಪೊಟೆನ್ಶಿಯಲ್ ಫಿಶಿಂಗ್ ಹ�ೋ�ಗಿ.
‘ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಝೋನ್ ಲಿಂಕಿಗೆ
ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದ�ೇಶದ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘ಅಡ್ವೈಸರಿ ಸರ್ವೀಸ್’ ನ ‘ಓಶಿಯನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಫೋರ್ ಕಾಸ್ಟ್’ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಗರ ಸಂಬಂಧಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಹಲವು ಲಿಂಕುಗಳಿವೆ.
ಶಿಕ್ಷಣದ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ www.shiksha.com ಭ�ೇಟಿಕ�ೊಡಿ
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
www.shiksha.com ವೆಬ್ ಸ�ೈಟಿಗೆ ಭ�ೇಟಿಕ�ೊಡಿ. ಪುಟದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಗುರುತುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬ�ೇಕಾದ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆದುಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹ�ೊಮ್ ಟ್ಯಾಬಿನ ಸರ್ಚ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಬ�ೇಕಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಕ�ೋ�ರ್ಸನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ಇಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ‘ಸ್ಟಡಿ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಮತ್ತು ‘ಸ್ಟಡಿ ಇನ್ ಅಬ�್ರೋಡ್’ ಎಂಬ ಆಯ್ಕೆಗಳಿದ್ದು ಇವುಗಳಿಂದ ನೀವು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದ�ೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಕ�ೋ�ರ್ಸುಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.
‘ಎಮ್ ಬಿಎ’ ಟ್ಯಾಬ್ ನಿಮಗೆ ಹಲವಾರು ಎಮ್ ಬಿಎ ಕ�ೋ�ರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ�ೋ�ರ್ಸನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುವ ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಯಾದಿಯನ್ನು ನೀವು ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
117
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಹಂತ 7
‘ಆಫ್ಟರ್ 12’ ಟ್ಯಾಬ್ 12ನೆಯ ತರಗತಿ ಪಾಸಾದ ನಂತರ ಮುಂದ�ೇನು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ‘ಲಿಂಕ್’ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ಕ�ೋ�ರ್ಸುಗಳ ಬಗೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ.
‘ಕರಿಯರ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್’ ಟ್ಯಾಬ್ ನಿಮಗೆ ವಿವಿಧ ಕ�ೋ�ರ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಭಾಗಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ನೀವು ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಯಾವ ಕ�ೋ�ರ್ಸ್ ಸೂಕ್ತ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ನೀವು ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಟಾಪ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಎಮ್ ಬಿಎ ಮತ್ತು ಬಿಇ /ಬಿ.ಟೆಕ್,ಎಲ್ ಎಲ್ ಬಿ ಗಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಹುದು.
ಮುಖಪುಟದ ಕೆಳಗೆ ಹಲವು ವಿಭಾಗಗಳಡಿ ಉದಾ; ವೃತ್ತಿ ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷಾ ತಯಾರಿ, ಲ�ೇಖನಗಳು,ಪರಿಕರಗಳು ಮುಂತಾದ ಆಯ್ಕೆಗಳಿವೆ. ಸರಿಯಾದ ಲಿಂಕನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಬಳಸಿ ಉದ�್ಯೋಗ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ಕುರಿತಾದ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ. ಉದ�್ಯೋಗವನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ಸಂಬಂಧ ಇತರ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ಇಂದು ಹಲವಾರು ಪೋರ್ಟಲ್ ಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ- www.employmentnews.com, www.naukri.com, www.timesjob.com, ಇತ್ಯಾದಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾದ ಜಾಲತಾಣಗಳೂ ಇವೆ ಉದಾ- www.ruralnaukri.com. ಎಂಪ್ಲಾಯ್ ಮೆಂಟ್ ನ್ಯೂಸ್ ಪೋರ್ಟಲಿನಲ್ಲಿ ಉದ�್ಯೋಗ ಹುಡುಕುವುದು
ಹಂತ 1
118
ನಿಮ್ಮ ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರಿನ ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರ್ ನಲ್ಲಿ www.employmentnews.com ಎಂದು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ. ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಲ�ೇಖನಗಳನ್ನೊಳಗ�ೊಂಡ ಹಲವಾರು ವಿಭಾಗಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ಲಿಂಕನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ವಿವಿಧ ಕಾಲ�ೇಜು,ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ದಾಖಲಾತಿ ವ�ೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶ ವೀಕ್ಷಿಸಲು’ಅಡ್ಮಿಶನ್ ಮತ್ತು ರಿಸಲ್ಟ್’ ಟ್ಯಾಬ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ವೃತ್ತಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ‘ಕರಿಯರ್ ಲಿಂಕ್ಸ್’ ಟ್ಯಾಬನ್ನು ಒತ್ತಿ.ಇಲ್ಲಿ ಶ�ೈಕ್ಷಣಿಕ, ವ�ೈ ಮಾನಿಕ,ರಕ್ಷಣೆ,ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್,ಇಂಜಿನಿಯ ರಿಂಗ್, ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಕುರಿತ ಪ್ರಮುಖ ಜಾಲತಾಣಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ.
ಎಂಪ್ಲಾಯಮೆಂಟ್ ನ್ಯೂಸ್/ರ�ೋ�ಜಗಾರ್ ಸಮಾಚಾರದ ಚಂದಾದಾರರಾಗಲು ಮುಖಪುಟದ ಬಲಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ‘ಸಬ್ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಶನ್’ ಲಿಂಕಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ ಹಂತಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ.
ನೀವು ಎಂಪ್ಲಾಯಮೆಂಟ್ ನ್ಯೂಸ್/ ರ�ೋ�ಜಗಾರ್ ಸಮಾಚಾರದ ಇ-ಪ್ರತಿಯನ್ನು ‘ಇ-ವರ್ಶನ್’ ಟ್ಯಾಬ್ ಒತ್ತಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಯುಸರ್ ಐಡಿ ಹಾಗೂ ಪಾಸ್ ವರ್ಡ್ ನೀಡಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. (ನಿಮ್ಮ ಲಾಗ್ ಇನ್ ಐಡಿ ಮತ್ತು ಪಾಸ ವರ್ಡ್ ನಿಮ್ಮ ಚಂದಾ ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.) ಇದ�ೇ ರೀತಿ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಇತರ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು
ಉದ�್ಯೋಗವನ್ನು ಹುಡುಕಲು www.naukri.com ಈ ಜಾಲತಾಣವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.
ಹಂತ 1
ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ www.naukri.com ಎಂದು ಟ�ೈಪ್ ಮಾಡಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
119
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 2
ನೀವು ಅರ್ಹತೆ, ನ�ೈಪುಣ್ಯತೆ, ಸ್ಥಳ, ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಸಂಬಳ ಇವುಗಳನ್ನಾಧರಿಸಿ ಕೆಲಸವನ್ನು ಸಹ ಹುಡುಕಬಹುದು.
ಹಂತ 3
ಮುಖಪುಟದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಹಲವಾರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಯೂ ಉದ�್ಯೋಗವನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದು.
ಹಂತ 4
ಉದ�್ಯೋಗ ನೀಡುವವರನ್ನು ಹುಡುಕಲು ‘ ರಿಕ್ರೂಟರ್ಸ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿ. ಹೆಚ್ಚು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಹುಡುಕಾಟಕ್ಕೆ ಫಿಲ್ಟರನ್ನು ಬಳಸಿ
ಹಂತ 5
ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬಯೋಡಾಟವನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಲು ಮುಖಪುಟ ‘ಪೋಸ್ಟ್ ರೆಸ್ಯೂಮ್’ ಟ್ಯಾಬಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಬ�ೇಕಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ಬಯೋಡಾಟಾವನ್ನು ಅಪ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6
ನೀವು ಲಾಗಿನ್ ಅಥವಾ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದಲ್ಲಿ ‘ಜಾಬ್ ಸೀಕರ್ ಲಾಗಿನ್’ ಗೆ ತೆರಳಿ.
ಹಂತ 7
ವೆಬ್ ತಾಣದ ಉಳಿದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ಬಯೋಡಾಟಾವನ್ನು ಬರೆಯುವುದು,ವ್ಯಕ್ತಿ ವಿವರದ ವ್ಧನೆ,ಉದ�್ಯೋಗದಾತರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು, ವೃತ್ತಿ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು’ಫಾಸ್ಟ್ ಪಾರ್ವರ್ಡ್’ ಟ್ಯಾಬಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
120 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 8
ಶಿಕ್ಷಣ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿಗೆ ‘ಲರ್ನಿಂಗ್’ ಟ್ಯಾಬಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ. ಈ ವಿಭಾಗವು ಭಾರತ ಹಾಗೂ ವಿದ�ೇಶಗಳ ಹಲವಾರು ಕ�ೋ�ರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕಾಲ�ೇಜುಗಳ ವಿವರದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹ�ೊಂದಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವು ಟ್ಯಾಬ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
ಕೆಲಸವನ್ನು ಹುಡುಕಲು www.ruralnaukri.com ವೆಬ್ ಸ�ೈಟಿನ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಿರಿ
ಹಂತ 1
www.ruralnaukri.com ತೆರಳಿ.
ಹಂತ 2
ಉದ�್ಯೋಗ ಲಭ್ಯತೆಯ ಕುರಿತು ಈ ಮೇಲಿನಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ‘ಎಂಪ್ಲಾಯೀ ರೆಜಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್’ ಟ್ಯಾಬಿನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮನ್ನು ನ�ೋ�ಂದಾಯಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಈ ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ
ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ತಾಣದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಮೆಂಬರ್ ಲಾಗಿನ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಸಾಪುಸಂಖ್ಯೆ ಬಳಸಿ ಲಾಗಿನ್ ಆಗಿ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಉದ�್ಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ‘ವ�ೇಕೆನ್ಸಿ’ಟ್ಯಾಬಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಹುದ್ದೆ, ಸಂಸ್ಥೆ,ಮತ್ತು ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
121
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 5
ವೃತ್ತಿ ಸಂಬಂಧಿ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು, ಉದಾ:, ಅಣಕು ಸಂದರ್ಶನ,ಆಪ್ತ ಸಲಹೆ ಬಯೋಡಾಟಾದ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಗೆ ತಾಣದ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ‘ಎಂಪ್ಲಾಯೀ ಸರ್ವೀಸ್’ ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಅಭ್ಯಾಸ 1 1.
ಈ ಕ�ೇಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಜಾಲತಾಣವು ನಿಮಗೆ ವಿವಿಧ ಬೆಳೆಗಳ ಮಾರಕಟ್ಟೆಯ ಬೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ? www.imd.com www.agmarknet.nic.in www.ruralnaukri.com
2. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಜಾಲತಾಣವಾಗಿದೆ? www.imd.gov.in www.shiksha.com www.incois.gov.in 3. ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಜಾಲತಾಣವು ನಿಮಗೆ ಶ�ೈಕ್ಷಣಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ? www.naukri.com www.shiksha.com
www.employmentnews.com
4. www.naukri.com ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸದ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಈ ಮೇಲಿನ ಮೂಲಕ ಪಡೆಯಲು ____ ಟ್ಯಾಬನ್ನು ಬಳಸಬ�ೇಕು ಎಂಪ್ಲೋಯೀ ರೆಜಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ ಹ�ೋ�ಮ್ ವೆಕೆನ್ಸೀಸ್ 5. www.shiksha.com ನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಟ್ಯಾಬ್ ವಿವಧ ಕ�ೋ�ರ್ಸುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ? ಕರಿಯರ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಹ�ೋ�ಮ್ ಎಮ್ ಬಿಎ
II. ಉಪಬ�ೋ�ಗ್ಯತಾ ಬಿಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸುವುದು
ವ್ಯವಹಾರಿಕ ಸ್ಥಳ ಹಾಗೂ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯ ಹಲವಾರು ಉಪಯುಕ್ತ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ದ�ೊರೆಯುವ ವಿದ್ಯುತ್ , ದೂರವಾಣಿ, ನೀರು, ಅನಿಲ ಹೀಗೆ ಉಳಿದವು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಉತ್ಪಾದನಾ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ಜಾಲವನ್ನು ಹ�ೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದು,ಅವನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರುನಿಯತ ಕಾಲಿಕವಾಗಿ(ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು) ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಜನರು ನಗದು ಅಥವಾ ಚೆಕ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ನಿಗದಿತ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಂದಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈಗ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಹಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕಾಗದ ರಹಿತ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮರುಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಮನೆ ಅಥವಾ ಆಫಿಸಿನಿಂದ ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಮುಖಾಂತರ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒದಗಿಸುವ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಯು ಬಳಸಲು ಸುಲಭ,ಅನುಕೂಲಕಾರಿ, ವ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಪಾವತಿಯ ಉಳಿದ ಪ್ರಯೋಗಗಳೆಂದರೆ; 1. ಪ್ರಯಾಣದ ಅವಧಿ ಮತ್ತಿ ಸರತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವ ಸಮಯ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. 2. ಪಾವತಿಯು ಕಳೆಯುವ ಸಂಭವವಿರುವುದಿಲ್ಲ. 3. ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಕ�ೊನೆಯ ದಿನದವರೆಗೂ ಪಾವತಿ ಮಾಡಬಹುದು. 4. 24 ಗಂಟೆಯೂ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. 5. ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಬಿಲ್ಲಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನೀವು ಎಷ್ಟನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸುತ್ತೀರ�ೋ� ಅಷ್ಟನ್ನು ಮಾಡಿ.
122 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸುವುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಂಪನಿಗಳು ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಯ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ�ೇ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ; ನೀವು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿತ್ತಿದ್ದು ಬಿಸಿಇಎಸ್ ರಾಜಧಾನಿಯು ನಿಮಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ನೀವು ಅವರ ವೆಬ್ ತಾಣಕ್ಕೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ. ಹಾಗೆಯೇ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ವಿತರಕರ ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಭ�ೇಟಿಕ�ೊಟ್ಟು ಪಾವತಿಸಿ. ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಇಂತಿವೆ; • ಆಂದ್ರಪ್ರದ�ೇಶ ಸ್ಟೇಟ್ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬ�ೋ�ರ್ಡ್ (APSEB), ಆಂದ್ರಪ್ರದ�ೇಶ • ಉತ್ತರ ಹರಿಯಾಣ ಬಿಜಲಿ ವಿತರಣ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ದಕ್ಷಿಣ ಹರಿಯಾಣ ಬಿಜಲಿ ವಿತರಣ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಬ್ರಿಹನ್ ಮುಂಬ�ೈ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸಪ್ಲೈ ಆಂಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸಪೋರ್ಟ್ • BSES ರಾಜಧಾನಿ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್. ದೆಹಲಿ • BSES ಯಮುನಾ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್. ದೆಹಲಿ • ಕಲ್ಕತ್ತಾ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸಪ್ಲೈ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ • ದಾಮೋದರ್ ವ್ಯಾಲಿ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ • ದಕ್ಷಿಣ ಗುಜರಾತ್ VIJ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (DGVCL) ಸೂರತ್ • DPSC ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಗ�ೋ�ವಾ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬ�ೋ�ರ್ಡ್ • ಕರ್ನಾಟಕ ಪವರ್ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಕ�ೇರಳಾ ಸ್ಟೇಟ್ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬ�ೋ�ರ್ಡ್ • ಮಧ್ಯಗುಜರಾತ್ VIJ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (MGVCL) ವಡ�ೋ�ದರಾ • ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸ್ಟೇಟ್ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಮಂಗಳೂರು ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಸಪ್ಲೈ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಮಧ್ಯಪ್ರದ�ೇಶ ಪಶ್ಚಿಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಮಧ್ಯಪ್ರದ�ೇಶ ಪೂರ್ವ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಮಧ್ಯಪ್ರದ�ೇಶ ಮಧ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ನ್ಯಾಶನಲ್ ಥರ್ಮಲ್ ಪವರ್ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ • ನ�ೇವೆಲಿ ಲಿಗ್ನೈಟ್ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ • ನ�ೋ�ಯ್ಡಾ ಪವರ್ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ • ಪಶ್ಚಿಮ ಗುಜರಾತ್ VIJ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ PGVCL) ರಾಜಕ�ೋ�ಟ್ • ಪವರ್ ಗ್ರಿಡ್ ಕಾರ್ಪೋರ�ೇಶನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ • ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇನಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ • ಸದರ್ನ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಸಪ್ಲೈ ಕಂಪನಿ ಆಫ್ ಒರಿಸ್ಸಾ • ಟಾಟಾ ಪವರ್ • ಟಾಟಾ ಪವರ್ ದೆಹಲಿ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯುಷನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್(NDPL) • ಟ�ೊರೆಂಟ್ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ • ಟ�ೊರೆಂಟ್ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಅಹಮದಾಬಾದ್ • ಟ�ೊರೆಂಟ್ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್,ಸೂರತ್ • ಉತ್ತರ ಗುಜರಾತ್ VIJ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (UGVCL) ಮೆಹಸಾನಾ • ಟ�ೊರೆಂಟ್ ಪವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಆಗ್ರಾ • ವೆಸ್ಟ್ ಬೆಂಗಾಲ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬ�ೋ�ರ್ಡ್ • ಎನ್ ಜೆನ್ ಗ�್ಲೋಬಲ್ ಸ�ೊಲ್ಯುಷನ್ಸ್ ಪ್ರೈವೆಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಬೆಂಗಳೂರು
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
123
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ದೆಹಲಿಯ BSES ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಯ ವಿಧಾನ
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
BSES ದೆಹಲಿ ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಬ�ೇಟಿಕ�ೊಡಿ (www. bsesdelhi.com)
ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಮಾಡಲು ‘ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಆಪ್ಷನ್’ ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ‘ ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್/ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್/ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 3
ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಓದಿಕ�ೊಂಡು’ಪ�ೇ ನೌ’ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನಿಮ್ಮ ಸಿಎ ನಂಬರನ್ನು ಕ�ೊಟ್ಟಿರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಸಿಎ ನಂಬರನ್ನು ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬಿಲ್ಲಿನ ಬಲಭಾಗದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ನಂತರ ‘ಗ�ೋ�’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಂತ 5
ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಪುಟ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ನೀವು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ಪಾವತಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ. ( ನೀವು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಂಡಲ್ಲಿ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ನ ವಿವರ ನೀಡಿ ಮತ್ತು ವಿಧಾನವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಗ�ೊಳಿಸಿ. ನೀವು ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಂಡಲ್ಲಿ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಯಾವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಸುತ್ತೀರೆಂದು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಜಾಲತಾಣವು ತೆರೆದುಕ�ೊಂಡ ಬಳಿಕ ನಿಮ್ಮ ಯುಸರ್ ಐಡಿ ಮತ್ತು ಪಾಸ್ ವರ್ಡನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಣ ಪಾವತಿಸಿ. ಪಾವತಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ನಿಮಗೆ ಪಾವತಿಯ ನಂಬರ್ ದ�ೊರೆಯುತ್ತದೆ. ನೀವು ಪಾವತಿ ಮಾಡಿದ ಮೊತ್ತವು BSES ನ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಆಗುತ್ತದೆ.
124 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಮೋಬ�ೈಲ್ ಫೋನಿನ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ ಪ್ರೀ-ಪ�ೇಯ್ಡ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಲು ‘ರೀಚಾರ್ಜ್ ನೌ’ ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಹ�ೋ�ಗಿ.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
www.rechargeitnow.com ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಭ�ೇಟಿ ನೀಡಿ. ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಮೊಬ�ೈಲ್ ರೀಚಾರ್ಜ್, ಡಿಟಿಎಚ್, ಡಾಟಾ ಕಾರ್ಡ್ ನ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಮೊಬ�ೈಲ್ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ (ಇದು ತನ್ನಿಂತಾನೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ)
ನಿಮ್ಮ ಮೋಬ�ೈಲ್ ನಂಬರ್ ನಮೂದಿಸಿ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ.
ಎರಡು ಆಯ್ಕೆಗಳಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಪ್ಲಾನ್ ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ (ಟಾಪ್ ಅಪ್ ಅಥವಾ ಸ್ಪೆಷಲ್) ನಂತರ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಬ�ೇಕಾದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ಲಾನಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಟಾಪ್ಅಪ್ ಅಥವಾ ವಿಶ�ೇಷ ಪ್ಲಾನಿನ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿಯು ಪ್ರದರ್ಶಕದ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ರಿಚಾರ್ಜ್ ಕೂಪನ್ ಇದ್ದರೆ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನಂತರ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಗುಂಡಿ ಒತ್ತಿರಿ. ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನಂಬರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವರಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ಖಾತ್ರಿ ಪಡಿಸಿಕ�ೊಂಡು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮೂರು ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಳ್ಳಿ.ನೀವು ಒಂದ�ೊಮ್ಮೆ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಬಯಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಆಸ್ ಗೆಸ್ಟ್’ ಎಂಬ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ನೀವು ನ�ೋ�ಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರಾಗಿದ್ದರೆ ‘ಸ�ೈನ್ ಇನ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ನೀವು ನ�ೋ�ಂದಣಿಯನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ದಾವಣಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವಿದ್ದರೆ ‘ರೆಜಿಸ್ಟರ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿ.
ನೀವು ಬಟನ್ 'ಅತಿಥಿಯಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯಿರಿ' ಒತ್ತಿ, ನಂತರ ಪಕ್ಕದ ಪರದೆಯ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ‘ಸಬ್ ಮಿಟ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
125
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 6
ಹಂತ 7
ಹಂತ 8
ಹಂತ 9
ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ಪಾವತಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ವಿಧಾನವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಯಾದಿಯು ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ತವಾದ ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಪಾವತಿಯ ವಿವರಗಳು ಮೂಡುತ್ತವೆ. ಸರಿಯಾಗಿ ಪರಶೀಲಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನಂತರ ‘ಪ್ರೊಸೀಡ್’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಈಗ ನೀವು ಆರಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಗ�ೇಟವ�ೇ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಪಾಸ್ ವರ್ಡ್ ಬಳಸಿ ಪಾವತಿಸಬ�ೇಕಾದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ.
ಪೋಸ್ಟ್ ಪ�ೇಯ್ಡ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ‘‘Paytm’ ಜಾಲತಾಣ ಬಳಸಿ ಪಾವತಿಸಿ.
ಹಂತ 1
www.paytm.com ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಬ�ೇಟಿ ಕ�ೊಡಿ. ‘ಬಿಲ್ ಪ�ೇಮೆಂಟ್’ ಟ್ಯಾಬಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ. ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಮೊಬ�ೈಲ್, ದೂರವಾಣಿ, ಡಾಟಾ ಕಾರ್ಡ್,ವಿದ್ಯುತ್, ಅನಿಲ ಇವುಗಳ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಬಹುದು.
126 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 2
ಪೋಸ್ಟ್ ಪ�ೇಯ್ಡ್ ಮೋಬ�ೈಲ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ‘ಮೊಬ�ೈಲ್’ ಟ್ಯಾಬ್ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಹಂತ 3
ಇಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನಂಬರನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ, ನಿಮ್ಮ ಸ�ೇವಾದಾತರನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಬಿಲ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ನಂತರ ‘ಪ್ರೊಸೀಡ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನಿಮ್ಮ ಪಾವತಿಯ ವಿವರಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಪ್ರೊಮೋ ಕ�ೋ�ಡ್ ಹ�ೊಂದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ನಂತರ ‘ಪ್ರೊಸೀಡ್ ಟು ಪ�ೇ’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಪ�ೇಟಿಎಮ್ ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ನೀವು ಹ�ೊಸದಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ ಹ�ೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಬ�ೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿ ಅಥವಾ ಮೊಬ�ೈಲ್ ನಂಬರ್ ಮತ್ತು ಪ�ೇಟಿಎಮ್ ಪಾಸವರ್ಡ್ ಬಳಸಿ ಸ�ೈನ್ ಇನ್ ಆಗಿ.
ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಸಿಗುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ ನಿಮ್ಮ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಹಣ ಪಾವತಿ ಆದ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
127
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ಡಿಟಿಎಚ್ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಅನ್ನು ‘ರೀಚಾರ್ಜ್ ಇಟ್ ನೌ’ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬ�ೇಕು.
ಹಂತ 1
www.rechargeitnow.com ಜಾಲತಾಣವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ. ‘ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ರೀಚಾರ್ಜ್’ ನ ಕೆಳಗೆ 3 ಆಯ್ಕೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮ ಡಿಟಿಎಚ್ ನ್ನು ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಲು ‘ಡಿಟಿಎಚ್’ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಸ�ೇವಾದಾತರನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ.
ಹಂತ 2
ಟಾಟಾ ಸ್ಕೈ ಅನ್ನು ಸ�ೇವಾದಾತರಾಗಿ ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ನಿಮ್ಮ ಚಂದಾ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ನಂತರ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಂತ 3
ಟಾಟಾ ಸ್ಕೈ ನ ವಿವಧ ಪ್ಲಾನಿನ ಪಟ್ಟಿಯು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಪ್ಯಾಕ್ ಪಡೆಯಲು ರೀಚಾರ್ಜ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ಡಿಟಿಎಚ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾಗಿ ಗಮನಿಸಿ ನಂತರ 3 ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ನೀವು ಒಂದ�ೊಮ್ಮೆ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಲು ಬಯಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಆಸ್ ಗೆಸ್ಟ್’ ಎಂಬ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ನ�ೋ�ಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರಾದಲ್ಲಿ ‘ಸ�ೈನ್ ಇನ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ. ನೀವು ನ�ೋ�ಂದಣಿಯನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ದಾವಣಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವಿದ್ದರೆ ‘ರೆಜಿಸ್ಟರ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿ.
ನೀವು ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಆಸ್ ಗೆಸ್ಟ್’ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿದರೆ ಮುಂದಿನ ಪರದೆಯು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ‘ಸಬ್ ಮಿಟ್’ ನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
128 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 6
ಹಂತ 7
ಹಂತ 8
ಹಣ ಪಾವತಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ವಿಧಾನವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡ ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಯಾದಿಯು ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ತವಾದ ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಣ ಪಾವತಿಯ ವಿವರಗಳು ದ�ೊರೆಯುತ್ತವೆ. ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ನಂತರ ‘ಪ್ರೊಸೀಡ್’ ಬಟನ್ ಒತ್ತಿರಿ.
ನೀವು ಆರಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಹಣ ಪಾವತಿ ಗ�ೇಟವ�ೇ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಪಾವತಿಸಿ.
ಅಭ್ಯಾಸ 2 1. BSES ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸಲು ಸಿಎ ನಂಬರನ್ನು ಕ�ೊಟ್ಟಿರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಬ�ೇಕು. ಸರಿ ತಪ್ಪು 2. ನಾವು ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ರೀಚಾರ್ಜ್ ಇಟ್ ನೌ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸಬಹುದು. ಸರಿ ತಪ್ಪು 3. Haniನೀವು ನ�ೋ�ಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ‘ರೀಚಾರ್ಜ್ ಇಟ್ ನೌ’ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸಲು ‘ಸ�ೈನ್ ಇನ್’ ಬಟನ್ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಬ�ೇಕು. ನ�ೊಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರಾದಲ್ಲಿ ಸರಿ ತಪ್ಪು 4. ಪೋಸ್ಟ್ ಪ�ೇಯ್ಡ್ ಮೊಬ�ೈಲ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ‘ಪ�ೇಟಿಎಮ್’ ಜಾಲತಾಣವನ್ನು ಬಳಸಬ�ೇಕು. ಸರಿ ತಪ್ಪು
5. ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಇಟ್ ನೌ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಸುವಾಗ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಆಸ್ ಗೆಸ್ಟ್’ ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಬ�ೇಕು ನ�ೊಂದಣಿ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಸರಿ ತಪ್ಪು
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
129
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
III. ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ಬಸ್ ಟಿಕ�ೇಟನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಮುಖಾಂತರ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಿಕೆ ರ�ೈಲು ಮತ್ತು ಬಸ್ ಟಿಕ�ೇಟನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಮುಖಾಂತರ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು IRCTC ಜಾಲತಾಣವನ್ನು ಬಳಸಿ.
ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೀವು ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತು ರ�ೈಲ್ವೆ ಟಿಕೆಟನ್ನು ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಮುಖಾಂತರ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಬಹುದು. ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ನೀವು ಕೆಳಗಿನ ಹಂತಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಬ�ೇಕು.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಹಂತ 5
ವೆಬ್ ಬ್ರೌಸರನ್ನು ತೆರೆದು ಅಡ್ರೆಸ್ ಬಾರಿನಲ್ಲಿ www.irctc.co.in ಎಂದು ನಮೂದಿಸಿ. ಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಪಾಸ ವರ್ಡ್ ನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿ ಲಾಗಿನ್ ಆಗಿ. ( ನೀವು ಬಳಕೆದಾರರಾಗಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸ�ೈನ್-ಅಪ್ ಲಿಂಕಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಪಾಸ್ ವರ್ಡ ನ್ನು ತೆರೆಯಿರಿ.) ನಿಮ್ಮ ರ�ೇಲ್ವೇ ಟಿಕೆಟನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ‘ಪ್ಲಾನ್ ಮೈ ಟ್ರಾವೆಲ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುವ ‘ಫ್ರಾಮ್’ ಎಂಬ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ್ಟೇಶನ್ನಿನಿಂದ ಹ�ೊರಡುತ್ತಿರಿ ಎಂದು ನಮೂದಿಸಿ ಮತ್ತು ‘ಟು’ ಲಿಸ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ್ಟೇಶನ್ನಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಬ�ೇಕಾಗಿದೆಯೋ ಅದನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನೀವು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಚೆನ್ನೈಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬ�ೇಕಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ‘ಫ್ರಂ’ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ‘ಟು” ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ನೀವು ಈ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ಕ�ೋ�ಡುಗಳನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಬಹುದು
ಈಗ ‘ಡ�ೇಟ್’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರಿನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣದ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಆರಿಸಿ.
ಈಗ ‘ಟಿಕೆಟ್ ಟ�ೈಪ್’ ಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ಎರಡು ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಆರಿಸಿ. ಈ ಎರಡು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಇ-ಟಿಕೆಟ್ ಮತ್ತು ಎಲ್-ಟಿಕೆಟ್ ಇ-ಟಿಕೆಟ್ ಎಂದರೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಟಿಕೆಟ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನೀವು ಇದರ ಮುದ್ರಿತ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕ�ೊಳ್ಳಬ�ೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಟಿಕೆಟ್ ಎಂದರೆ ನ�ೈಜವಾದ ಟಿಕೆಟ್ ಆಗಿದ್ದು, ಬುಕಿಂಗ್ ಮಾಡಿದ ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಬಳಿಕ ನಿಮಗೆ ತಲುಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. (ನೀವು ಇ-ಟಿಕೆಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತದ್ದರೆ, ಯಾವುದಾದರ�ೊಂದು ಗುರುತಿನ ಪತ್ರವನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹ�ೊಂದಿರಬ�ೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾ, ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ, ರ�ೇಶನ್ ಕಾರ್ಡ, ಪಾನ್ ಕಾರ್ಡ್, ಆಧಾರ್ ಚೀಟಿ ಅಥವಾ ಪಾಸ್ ಪೋರ್ಟ್) ‘ಖ�ೋ�ಟಾ’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಜನರಲ್, ತತ್ಕಾಲ್ ಮತ್ತು ಲ�ೇಡೀಸ್ ಜನರಲ್ ನಲ್ಲಿ, ಹೆಸರ�ೇ ಸುಚಿಸುವಂತೆ, ಯಾರು ಬ�ೇಕಾದರೂ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದು. ತತ್ಕಾಲ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರ�ೈಲು ಹ�ೊರಡುವ ಒಂದು ದಿನ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಬುಕ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಲ�ೇಡೀಸ್ ಖ�ೋ�ಟಾದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾತ್ರ ಟಿಕೆಟ್ ಪಡೆಯಬಹುದು.
130 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 6
ಈಗ ‘ಫ�ೈಂಡ್ ಟ್ರೇನ್ಸ್’ ಗುರುತನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಇದನ್ನು ಒತ್ತಿದಾಗ, ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ರ�ೈಲುಗಳ ಯಾದಿಯು ಪ್ರಕಟಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನೀವು ರ�ೈಲಿನ ಯಾವ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತೀರೆಂಬುದನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ಇದು ನಿಮಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಆರು ಬಾರಿ ರ�ೈಲುಗಳ ವಿವರ ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟುಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 7
ನೀವು ‘ಬುಕ್’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿದ ನಂತರ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುವ ಪುಟದಲ್ಲಿ ನೀವು ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿಮಾಡಬ�ೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಇ-ಟಿಕೆಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ 6 ಜನ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ ವಿವರ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ‘ನೆಕ್ಸ್ಟ್’ ಗುಂಡಿ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
ಹಂತ 8
ಹಂತ 9
ಹಂತ 10
ಹಂತ 11
ನೀವೀಗ ನಿಮ್ಮ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲಾದ ಟಿಕೆಟ್ಟಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಡಬಹುದು. ಪ್ರದರ್ಶಿತಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ವಿವರವು ಸರಿಯಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ಇದು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಖ�ೋ�ಟಾಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ನೀವು ಪಾವತಿಸಬ�ೇಕಾದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಟಿಕೆಟ್ಟಿನ ದರ ಮತ್ತು ಸ�ೇವಾ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಒಳಗ�ೊಂಡಿರುತ್ತದೆ (ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ನಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು) ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ‘ಮೇಕ್ ಪ�ೇಮೇಂಟ್’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಜಾಲತಾಣವು ತ�ೋ�ರಿಸುವ ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ (ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ಮೊಬ�ೈಲ್ ಅಥವಾ ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ಇಎಮ್ ಆಯ್ ವಿಧಾನ, ಇತರೆ)
ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸುತ್ತೀರಿ ಎಂದು ನಮೂದಿಸಿದ ಮೇಲೆ ನೀವು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಪ�ೇಮೇಂಟ್ ಪುಟಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತಿರಿ.
ನೀವು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೆ ನೀವು IRCTC ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಟಿಕೆಟ್ ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿ ಅಥವಾ ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ಟಿಕೆಟಿನ ಮುದ್ರಿತ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಪಡೆದು ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಇರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ (ಒಂದು ಫೊಟ�ೊ ಇರುವ ಗುರುತಿನ ಪತ್ರದ ಜ�ೊತೆ)
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
131
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್ ರ�ೈಲ್ವೆ ಟಿಕಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು IRCTC ಆಪನ್ನು ಬಳಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಮೊಬ�ೈಲ್/ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ಟನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನೀವು ಟಿಕೆಟನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಬಹುದು. IRCTC ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ಡೌನಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಇದು ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ ಮತ್ತು ವಿಂಡ�ೋ�ಸ್ ಫೋನಗುಗಳಗೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡನಲ್ಲಿ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ಈ ಹಂತಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ.
ಹಂತ 1
ಹಂತ 2
ಹಂತ 3
ಹಂತ 4
ಪ್ಲೇಸ�್ಟೋರಿನಿಂದ IRCTC ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಡೌನಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ತೆರೆದು ನಿಮ್ಮ ಬಳಕೆದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಪಾಸವರ್ಡ್ ಬಳಸಿ ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಿ.
ಒಂದು ಹ�ೊಸ ವಿಬಾಗ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.ಅಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾದ ಸ�ೇವೆಗಳ ವಿವರಗಳ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ‘ಬುಕ್ ಟಿಕೆಟ್/ಎನ್ಕ್ವೈರಿ’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
‘ಪ್ಲಾನ್ ಮೈ ಟ್ರಾವೆಲ್’ ಎಂಬ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಭರ್ತಿಮಾಡಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆರಂಭ ಮತ್ತು ತಲುಪಬ�ೇಕಾದ ಸ್ಟೇಶನ್, ಪ್ರಯಾಣದ ದಿನ, ದರ್ಜೆ, ಖ�ೋ�ಟಾ ಮತ್ತು ಟಿಕ�ೇಟಿನ ವಿಧ. ನಂತರ ರ�ೈಲಿನ ಯಾದಿಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.
132 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ರ�ೈಲಿನ ಯಾದಿಯು ಮೂಡುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಅನುಕೂಲದ ವ�ೇಳೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಈಗ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಫಾರ್ಮ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ‘ಆಡ್ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್’ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿ ‘ಆಡ್’ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 7
ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಎಂಬ ಸಂದ�ೇಶವು ಮೂಡುತ್ತದೆ.
ಸ�ೇರಿಸಲಾಗಿದೆ
ಹಂತ 8
ಪ್ರಯಾಣದ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟ್ ದರವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ. ಪ್ರಯಾಣದ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟ್ ದರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಮತ್ತು ‘ಮೇಕ್ ಪ�ೇಮೆಂಟ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ ಲಬ್ಯವಿರುವ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಣ ಪಾವತಿಸಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
133
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 9
ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಹಣ ಪಾವತಿ ಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕ�ೊಂಡ ಬಳಿಕ, ತನ್ನಿಂತಾನ�ೇ ನೀವು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಪ�ೇಮೆಂಟ್ ಪುಟವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತೀರಿ. ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಹಣ ಪಾವತಿಸಿದ ಬಳಿಕ, ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ನೀವು IRCTC ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಟಿಕೆಟ್ ಖಾತ್ರಿಗ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಬಸ್ ಟಿಕೆಟನ್ನು ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವುದು
ಬಸ್ ಟಿಕೆಟನ್ನು ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ನಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಂತರ್ಜಾಲ ತಾಣದಿಂದಾಗಿ ಈಗ ರಜಾ ಕಳೆಯಲು ತೆರಳುವುದು ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ತೆರಳುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ.ರೆಡ್ ಬಸ್.ಇನ್, ಟ್ರಾವೆಲ್ ಯಾರಿ.ಕಾಮ್, ಬುಕ್ ಬಸ್ ನೌ.ಕಾಮ್, ಅಭಿಬಸ್, ಸೀಟ್ ಸೆಲೆಕ್ಟ್.ಇನ್, ಸಿಂಪ್ಲಿಬಸ್.ಕಾಮ್, ಐಗ�ೋ�ಈಸಿ.ಕಾಮ್ ಮತ್ತಿತರ ಪೋರ್ಟಲ್ ಗಳು ನಿಮಗೆ ಸರಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಸ್ ಟಿಕ�ೇಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ರೆಡ್ ಬಸ್.ಇನ್ 65% ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹಿಡಿತದ�ೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪೋರ್ಟಲ್ ಆಗಿದೆ. www.redbus.in ಪೋರ್ಟಲ್ ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಟಿಕ�ೇಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವುದು.
ಹಂತ 1
www.redbus.in ಗೆ ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಿ ಎಲ್ಲಿಂದ, ಎಲ್ಲಿಗೆ, ಪ್ರಯಾಣದ ದಿನ (ಮರಳಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ದಿನಾಂಕವು ಐಚ್ಚಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ) ಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ‘ಸರ್ಚ್ ಬಸಸ್’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಂತ 2
ಈಗ ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುವ ಪುಟವು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆಸನಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ತ�ೋ�ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 3
ಈ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರಯಾಣ, ಬಸ್ಸಿನ ವಿಧ,ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ಹತ್ತುವ ಮತ್ತು ಇಳಿಯುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹ�ೋ�ಲಿಸಿ ಫಿಲ್ಟರ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 4
ನಿಮಗೆ ಬ�ೇಕಾಗಿರುವ ಆಸನಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ, ಹತ್ತುವ ಇಳಿಯುವ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ನಂತರ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ’ ಒತ್ತಿರಿ.
134 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಹಂತ 5
ಹಂತ 6
ವ�ೈಯಕ್ತಿಕ ವಿವರಗಳನ್ನು (ಬಳಕೆದಾರರಾಗಿ ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಿದ್ದರೆ ಇದು ಐಚ್ಚಿಕವಾಗಿದೆ). ಆಫರ್ ಕ�ೋ�ಡ್ ಅಥವಾ ನಗದು ಕೂಪನ್ ಗಳಿದ್ದರೆ ಬಳಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ (ಐಚ್ಚಿಕ).
ಜಾಲತಾಣವು ತ�ೋ�ರಿಸುವ ಯಾವುದಾದರ�ೊಂದು ಹಣ ಪಾವತಿ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಆಯ್ದುಕ�ೊಂಡು ಹಣ ಪಾವತಿಸಿ. (ಕ್ರೆಡಿಟ ಕಾರ್ಡ್, ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ತಲುಪಿದ ನಂತರ ಹಣ ಪಾವತಿಸುವುದು, ವ್ಯಾಲೆಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರೆ). ಡೆಬಿಟ್ ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಸಿವುದು: ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ಹಣ ಪಾವತಿ (ಹಲವು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಮುಖ್ಯಪುಟವು ತೆರೆದುಕ�ೊಳ್ಳುತ್ತದೆ):
ರೆಡ್ ಬಸ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಮೂಲಕ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವುದು
ಹಂತ 1
ಪ್ಲೇಸ�್ಟೋರಿಗೆ ಹ�ೋ�ಗಿ ರೆಡ್ ಬಸ್ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟಫೋನಿನಲ್ಲಿ ಇನಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಿಕ�ೊಳ್ಳಿ. ಒಮ್ಮೆ ಫೋನಿನಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕ�ೊಂಡ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್ ಅನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಹಂತ 2
ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣದ ಆರಂಭದ ಮತ್ತು ಕ�ೊನೆಗ�ೊಳ್ಳುವ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ತುಂಬಿರಿ
ಹಂತ 3
ಕ�ೊಡಲಾಗಿರುವ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರಿನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ‘ಸರ್ಚ್ ಬಸಸ್’ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
135
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಹಂತ 4
ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಳ್ಳಿ.
ಹಂತ 5
ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಆಸನವನ್ನು ಆರಿಸಿಕ�ೊಂಡು ನೀವು ಹತ್ತುವ ವಿವರಗಳನ್ನು ತುಂಬಿ ‘ಕಂಟಿನ್ಯೂ ಬುಕಿಂಗ್’ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ
ಹಂತ 6
ನಿಮ್ಮ ಸಂಪರ್ಕದ ವಿವರಗಳು, ಹೆಸರು, ಇಮೇಲ್ ಐಡಿ, ಪೋನ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ವಯಸ್ಸು, ಲಿಂಗವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ ‘ಕಂಟಿನ್ಯು ಬುಕಿಂಗ್’ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿರಿ.
ಹಂತ 7
ನಂತರ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಣ ಪಾವತಿಸಿ (ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಮೊಬ�ೈಲ್ ವಾಲೆಟ್ಸ್)
ಅಭ್ಯಾಸ 3 1.
ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ರ�ೈಲ್ವೆ ಟಿಕೆಟ್ ಬುಕಿಂಗ್ ................................ ಜಾಲತಾಣದ ಮುಖಾಂತರ ನಡೆಯುತ್ತವೆ.
2.
ಒಂದು ಈ-ಟಿಕೆಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಟ ....................................... ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದು.
3.
ಮೊಬ�ೈಲ್ ಫೋನಿನಲ್ಲಿ ಐ ಆರ್ ಸಿ ಟಿ ಸಿ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನನ್ನು ....................................... ಮುಖಾಂತರ ಡೌನ್ ಲ�ೋ�ಡ್ ಮಾಡಬಹುದು.
4.
ಬಸ್ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾದಿರಿಸಲು ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಜಾಲತಾಣ ...............................................
5.
ರ�ೈಲು ಹ�ೊರಡುವ ಒಂದು ದಿನ ಮೊದಲು .......................................... ಟಿಕಟ್ಟನ್ನು ಕಾದಿರಿಸಬಹುದು.
136 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
IV. ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಇ-ಗವರ್ನನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ದ�ೇಶದ ನಾಗರಿಕರಿಗಾಗಿ ಕ�ೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಮೂಲಕ ಹಲವು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವು ಕ�ೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಾಗರೀಕ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ತಾಣಗಳ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಕ�ೇಂದ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳು ಸ�ೇವಾ ಸೌಲಭ್ಯ
ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಪೋರ್ಟಲ್ ಗಳು/ಕ�ೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮಂತ್ರಾಲಯ ಮತ್ತು ಇಲಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಅಫೀಲು ಸಲ್ಲಿಸಲು
ಜಾಲತಾಣದ ಲಿಂಕ್
https://rtionline.gov.in/
ದ�ೇಶದ ಯಾವುದ�ೇ ಸರ್ಕಾರೀ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಲು
http://pgportal.gov.in/
ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಹಣ ರವಾನೆ, ತರ್ತು ಹಣ ರವಾನೆ, ಅಂಚೆ ಚೀಟಿ ಸಂಗ್ರಹಗಳಿಗೆ, ಸ್ಪೀಡ್ ಪೋಸ್ಟ್, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಹಣ ರವಾನೆ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಲು, ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೇಲ್ ಮತ್ತು ಕಂತು ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಪಿನ್ ಕ�ೋ�ಡ್ ಹುಡುಕಲು ಅಂಚೆ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿಗೆ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ತುರ್ತು ಅಂಚೆ, ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಪೋಸ್ಟ್, ಸರಕು ಅಂಚೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
https://www.epostoffice.gov.in/
ಪಾಸ್ ಪೋರ್ಟಿಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು
http://passportindia.gov.in/
ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಮರುಪಾವತಿಗೆ
https://incometaxindiaefiling.gov.in/
ಆನ್ ಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ರ�ೈಲ್ವೇ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು
https://www.irctc.co.in/
ಪರ್ಮನೆಂಟ್ ಅಕೌಂಟ್ ನಂಬರ್(PAN) ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದ�ೈನಂದಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದರಗಳಿಗೆ (ಆಹಾರಧಾನ್ಯ,ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿ)
https://tin.tin.nsdl.com/pan/ http://agmarknet.nic.in/
ಮತದಾರರ ಯಾದಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ನ�ೋ�ಂದಾಯಿಸಲು
http://eci.nic.in/
ಉತ್ಪನ್ನ/ಸ�ೇವೆಗಳ ಕುರಿತ ದೂರು ನೀಡಲು (ಗ್ರಾಹಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯ)
http://core.nic.in/
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ದೂರು ನೀಡಲು
ಹಲವಾರು ಶ�ೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರವ�ೇಶ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶ ನ�ೋ�ಡಲು
ನಾಗರೀಕರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕ�ೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸ�ೇವೆಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ಬ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಕುರಿತ ದೂರುಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು
ಕ�ೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾವಲಯದ ಉದ�್ಯೋಗಿಗಳು ನಿವೃತ್ತಿ ವ�ೇತನದ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿಗೆ
http://nhrc.nic.in/ https://secweb.rbi.org.in/BO/precompltindex.htm http://results.gov.in/ http://dial.gov.in http://www.vigeye.in/ http://pensionersportal.gov.in/PPOStatus.asp
ವಿಮಾ ಕಂಪೆನಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಲು
http://www.igms.irda.gov.in/
ರಾಗಿಂಗ್ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ನೀಡಲು
https://www.antiragging.in/Site/Complains_details. aspx
ಸೆಬಿಗೆ ದೂರು ನೀಡಲು
ನ್ಯಾಶನಲ್ ಇನಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಪ್ ಓಪನ್ ಸ್ಕೂಲಿಂಗಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾತಿಗೆ ಪಡಿತರ ಚೀಟಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಿಳಿಯಲು
ಕಾಣೆಯಾದ ಮಕ್ಕಳ ಬಗ್ಗೆ ಪೋಲಿಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಲು
http://scores.gov.in/
http://www.online.nios.ac.in/niosreg10/premain.asp http://pdsportal.nic.in/main.aspx
http://trackthemissingchild.gov.in/trackchild/inform_ missing_trackchild.php
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ಆಯೋಗದ ಎನ್ ಆರ್ ಐ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅತ್ತೆ-ಮಾವ ಅಥವಾ http://ncw.nic.in/NRICell/frmNRIComplaints.aspx ಪತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಅಥವಾ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗಾಗಿ ಇರುವ ಹಲವಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವ�ೇತನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಭವನಕ್ಕೆ ಭ�ೇಟಿಕ�ೊಡಲು ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ಸಮಯ ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಲು
http://momascholarship.gov.in/ https://presidentofindia.gov.in/rbvisit/rbvisit.aspx
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
137
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ದ�ೊರೆಯುವ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳು ರಾಜ್ಯ
ಸ�ೇವಾ ಸೌಲಭ್ಯ
ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕ�ೋ�ಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳು
ಜನ್ಮ ಮತ್ತು ಮರಣ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಲು
ಆಂದ್ರ ಪ್ರದ�ೇಶ
ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ
http://db.and.nic.in/lghelpdesk
ನ್ಯಾಯಬೆಲೆ ಅಂಗಡಿಗಳ ಯಾದಿ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸಲಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಪಡಿತರ ಚೀಟಿಹ�ೊಂದಿರುವವರ ವಿವರಗಳು
http://db.and.nic.in/
ಅಸ್ಸಾಮ್ ಬಿಹಾರ
ಚಂಡೀಗರ್
ಛತ್ತೀಸಘರ್
http://www.andaman.gov.in/list-eforms
ನ�ೋ�ಂದಣಿ,ದಾಖಲೆಗಳ ವಿತರಣೆ, ಉಪಯುಕ್ತ ಸ�ೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಣ ಪಾವತಿ ಸ�ೇವೆಗಳು
http://www.aponline.gov.in/
ಎಲ್ಲಾ ತರಹದ ಜಿ2ಸಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಬಿ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ಒಂದ�ೇ ಹಂತದ ಪೋರ್ಟಲ್
http://ap.meeseva.gov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://demo.cgg.gov.in/RMCOGRTS/
http://www.arunachalpradeshcm.in/userlogin.php
ಇ-ಅರ್ಜಿ ಮತ್ತು ಆನಲ�ೈನ್/ಆಫ್ ಲ�ೈನ್ ಡೌನಲ�ೋ�ಡಡ ಮಾಡಲು
http://www.arunachal.gov.in/eformapp/login. seam
ಜಿ2ಸಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಜಿ ಸ�ೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆ
http://edistrict.assamgov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://bpgrs.in/
ಎಪಿಡಿಸಿಎಲ್ ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಪೋರ್ಟಲ್
http://www.mybijulibill.com/
ಜಿ2ಸಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಜಿ ಸ�ೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆ
http://www.biharonline.gov.in/
ಬಹು ಸ�ೇವೆ/ಒಂದ�ೇ ಹಂತದ ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆ
http://chandigarh.gov.in/egov_esmpk.htm
ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ದಾಖಲೆಯ ಮಾಹಿತಿ
http://www.cg.nic.in/cglrc/
ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಜಿ2ಸಿ ಸ�ೇವೆ
http://www.choice.gov.in/
ಸಚಿವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಫ�ೈಲುಗಳ ಸ್ಥಳಾಂತರದ ನಿರ್ವಹಣೆ
ಅರ್ಜಿಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು
ಗ�ೋ�ವಾ
http://www.seri.ap.gov.in/market/menu.asp
ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗೆ ದೂರು ನೀಡಲು
ಆನ್ಲೈನ್ ದೂರು ನಿವಾರಣಾ
ದೆಹಲಿ
http://ls1.and.nic.in
ಹಲವಾರು ಆನಲ�ೈನ್ ಅರ್ಜಿಗಳು
ಆಂದ್ರ ಪ್ರದ�ೇಶ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ರ�ೇಷ್ಮೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ರ�ೇಷ್ಮೇಗೂಡಿನ ದರ, ಕಚ್ಚಾ ರ�ೇಷ್ಮೆಯ ದರ ಮತ್ತು ಬೀಜದ ಗೂಡಿನ ದರ ತಿಳಿಯಲು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದ�ೇಶ
ಜಾಲತಾಣದ ಲಿಂಕ್
http://cg.nic.in/fms/public_search.aspx http://cg.nic.in/janshikayat/ http://esla.delhi.gov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://delhi.gov.in/wps/wcm/connect/pgc1/ public+grievances+commission/home
ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ G2C,G2B ಸ�ೇವೆ
http://jeevandelhi.gov.in/
ಸರ್ಕಾರವ ಆನಲ�ೈನಿನಲ್ಲಿ ನೀಡಲು ಗುರುತಿಸಿರುವ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://www.eservices.goa.gov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://www.grievances.goa.gov.in/
138 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು
ಗುಜರಾತ್
ಹರಿಯಾಣ
240 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನಾಗರಿಕ ಕ�ೇಂದ್ರಿತ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ಆನಲ�ೈನ್ ಅರ್ಜಿ.
http://www.ekalyan.gujarat.gov.in/
ಜಿ ಎಸ್ ಆರ್ ಟಿ ಸಿಯಲ್ಲಿ ಟಿಕೆಟ್ ಬುಕ್ ಮಾಡಲು
http://www.gsrtc.in/site/
ಬಹು ಸ�ೇವೆ/ಒಂದ�ೇ ಹಂತದ ಸ�ೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆ
http://jansahayak.gov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://harsamadhan.gov.in/
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://admis.hp.nic.in/esamadhan/
ಆನ್ಲೈನ್ ದೂರು ನಿವಾರಣಾ
ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದ�ೇಶ
ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆಗಳಗೆ ಒಂದ�ೇ ಹಂತದ http://hp.gov.in/sugam/ ಮಾಹಿತಿಗೆ
http://www.hrtc.gov.in/hrtctickets/
ಆನ್ ಲ�ೈನ್ ಟಿಕೆಟ್ ಬುಕಿಂಗ್/ ಕ್ಯಾನ್ಸಲಿಂಗ್
http://jkgrievance.nic.in/
ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
ಜಾರ್ಖಂಡ್
ಆನಲ�ೈನ್ ತಕರಾರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
http://www.jharkhandsamadhan.nic.in
ಜಿ2ಬಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಸಿ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
http://jharkhand.gov.in/#
https://jharkhandemployment.nic.in:8443/
ಉದ�್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಎಫ್ ಪಿಎಸ್ ನ ವಿವರಗಳು, ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಬೆಲೆ ಮತ್ತು ಪಡಿತರ ಚೀಟಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಿಳಿಯಲು
ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಆನಲ�ೈನ್ ದೂರು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ
ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಕಾಯಿದೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಿಳಿಯಲು ಉದ�್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://www.janmitra.in/ http://www.sakala.kar.nic.in/ http://udyogaseve.kar.nic.in/ http://cgrf.kseb.in/
ಗ್ರಾಹಕರ ದೂರು ಪರಿಹಾರ
http://www.cr.lsgkerala.gov.in/
ಜನ್ಮ ಮತ್ತು ಮರಣ ದಾಖಲೆಗಳ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
https://www.e-grantz.kerala.gov.in/
ಶ�ೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಹಾಯ ವಿತರಣೆ
http://civilsupplieskerala.gov.in
ಪಡಿತರ ಚೀಟಿ ಸ�ೇವೆಗೆ
http://www.cmcc.kerala.gov.in/fnd/index/index. php
ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ
http://ahara.kar.nic.in/
https://www.karnataka.gov.in/e-forms/pages/ select-eforms.aspx
ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳ ಇ-ಅರ್ಜಿಗಳು
ಕ�ೇರಳ
http://swagat.gujarat.gov.in/
http://164.100.167.196/lakjeevanrekha
ಜನ್ಮ ಮತ್ತು ಮರಣ ದಾಖಲೆಗಳ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://lakport.nic.in/index
ವೆಬ್ ಆಧಾರಿತ ಹಡಗು ಟಿಕೆಟ್ ಮೀಸಲಾತಿ
ದಾಖಲಾತಿ, ಪರೀಕ್ಷೆ, ಜನ್ಮ ಮತ್ತು ಮರಣ ದಾಖಲೆ, ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ, ಆನಲ�ೈನ್ ಪಾವತಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹ, ವಿಮಾ http://www.mponline.gov.in/ ಕಂತು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಯುತ್ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಸಲು ಮಧ್ಯಪ್ರದ�ೇಶ
ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://mpsamadhan.org/
ಮಧ್ಯ ಪ್ರದ�ೇಶದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಆಯ್ಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ದೂರು ನೀಡಲು
http://www.hamaribitiya.in/
ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆ ತಿಳಿಯಲು
ವಾಹನಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವ ವಿವರ, ತಯಾರಾದ ವರ್ಷ, ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆಯಲು ದಿನ ನಿಗದಿ ಮತ್ತು ಬಸ್ಸುಗಳ ವ�ೇಳಾಪಟ್ಟಿಗೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ
ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆಗಳ ವಿವಿಧ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು
ಇ-ಸ್ಕಾಲರ್ ಶಿಪ್ ಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ
http://www.mpmandiboard.gov.in/ http://mis.mptransport.org/MPLogin/eLogin.aspx https://www.mahaonline.gov.in http://www.escholarship.maharashtra.gov.in/
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
139
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್
ಮಣಿಪುರ
ಮೇಘಾಲಯ
ಉದ�್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆಗಳ ವಿವಿಧ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು
http://dectmeg.nic.in/
ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://megpgrams.gov.in/
ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು
ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆಗಳ ವಿವಿಧ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಉದ�್ಯೋಗಾಂಕ್ಷಿಗಳ ಆನಲ�ೈನ್ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ಜಿಲ್ಲಾ ಆಢಳಿತವು ನೀಡುವ ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ ನಾಗರಿಕ ಸ�ೇವೆ ಹಕ್ಕು ಪೋರ್ಟಲ್
ಭೂಮಿ ಪತ್ರಗಳ ಆನಲ�ೈನ್ ಪರಿಶೀಲನೆ ಪುದುಚೆರಿ
ಪಂಜಾಬ್
ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ಪಡಿತರ ಚೀಟಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ಆನಲ�ೈನ್ ಟಿಕೆಟ್ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವುದು, ನ�ೈಜವ�ೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸಾರಿಗೆ ಸ�ೇವೆ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರದ ಯಾವುದ�ೇ ಇಲಾಖೆಯ ವಿರುದ್ಧ ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ದಾಖಲಿಸಲು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗೆ ಆನಲ�ೈನ್ ದೂರು
ರಾಜಸ್ಥಾನ
ಸರ್ಕಾರೀ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಖಾಸಗಿ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಿಳಿಯುವುದು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದರ
ಅರ್ ಎಸ್ ಅರ್ ಟಿಸಿ ಯ ಇ-ಟಿಕೆಟಿಂಗ್ ಸಿಕ್ಕಿಮ್
ಜನ್ಮ, ಮರಣ ದಾಖಲೆ, ಆದಾಯ ಪತ್ರ, ಎಸ್ ಸಿ/ಎಸ್ ಟಿ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ, ಜಮೀನು/ಆಸ್ತಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮತ್ತಿತರ ರಾಜ್ಯ ಸ�ೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಶ�ೈಕ್ಷಣಿಕ ಸ್ಕಾಲರ್ ಶಿಪ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
ತಮಿಳು ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ತಮಿಳುನಾಡು
https://meghalayaonline.gov.in http://cmgcodisha.gov.in/ https://www.odishaonline.gov.in http://empmissionodisha.gov.in
http://www.edistrictorissa.gov.in/edistrict/index. php http://www.ortpsa.in/
http://bhulekh.ori.nic.in/
http://puduvaikural.puducherry.gov.in/
http://egov-civilmis.pon.nic.in/SearchCard_ Pondy_AppNo.aspx http://publicgrievancepb.gov.in http://punjabroadways.gov.in/ http://sugamrpg.raj.nic.in/ & http://sampark. rajasthan.gov.in
http://cmo.rajasthan.gov.in/WritetoCMform.aspx http://emitra.gov.in/
http://rgdps.rajasthan.gov.in/
http://www.rsamb.rajasthan.gov.in/ http://rsrtc.rajasthan.gov.in/
http://www.sikkim.gov.in/portal http://escholarship.tn.gov.in/scholarship.html http://www.tnreginet.net/
ತಮಿಳು ನಾಡು ಸರಕಾರವು ಒಂದ�ೇ ಸೂರಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುವ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸ�ೇವೆಗಳು
http://www.sp.tn.gov.in/
ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ಉದ�್ಯೋಗ ಮತ್ತು ತರಬ�ೇತಿ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ ಮಾಡಲು
http://tnvelaivaaippu.gov.in/
ತಕರಾರು ಇತ್ಯರ್ಥ ವ�ೇದಿಕೆ
ಸಾರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯ ಸ�ೇವೆಗಳು (ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿಗೆ ಸಮಯ ನಿಗದಿ, ತೆರಿಗೆ ದರ ಇತರೆ) ತೆಲಂಗಾಣ
www.manipurportal.mn.gov.in
ಉದ�್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ತಕರಾರು ಮತ್ತು ದೂರು ನ�ೋ�ಂದಣಿ
ಒಡಿಶಾ
http://164.100.72.174/
http://cmcell.tn.gov.in/
http://transport.tn.nic.in/
ತಮಿಳು ನಾಡು ಸರಕಾರದ ವಿವಿಧ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
http://edistrict.tn.gov.in/
ಒಂದ�ೇ ಹಂತದ ಜಿ2ಸಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಬಿ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
http://tg.meeseva.gov.in/
140 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆ
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಅಪ್ಲಿಕ�ೇಶನ್‌ಗಳು ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ತಿಳಿಯಲು, ನ�ೋ�ಂದಣಿ, ವೆಹಿಕಲ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ವಾಹನ ಚಾಲನಾ ತರಬ�ೇತಿ ಕ�ೇಂದ್ರಗಳು
ತ್ರಿಪುರ
ವಿವಧ ನಾಗರೀಕ ಸ�ೇವೆಗಳ ಅರ್ಜಿಗಳು, ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ವಿಚಾರಣೆ
ಉತ್ತರಪ್ರದ�ೇಶ
ಉತ್ತರಾಖಂಡ
ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ
http://tsu.trp.nic.in/ http://164.100.127.26/esuvidha/
ಉತ್ತರ ಪ್ರದ�ೇಶ ಸರಕಾರವು ನೀಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳು ದ�ೊರಕುವ ಒಂದ�ೇ ವ�ೇದಿಕೆ
http://uponline.up.nic.in/
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವ�ೇತನ,ಒಬಿಸಿ ಮತ್ತು ಎಸ್ ಸಿ/ಎಸ್ ಟಿ ವಿದ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವ�ೇತನದ ನ�ೇರ ಪಾವತಿ ಅರ್ಜಿಗಳು
http://scholarship.up.nic.in/
ಉದ�್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನ�ೋ�ಂದಣಿ
http://164.100.128.41:8080/
http://ua.nic.in/uk.gov.in/contents/listing/5
ವಿವಿಧ ಜಿ2ಸಿ ಮತ್ತು ಜಿ2ಬಿ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
ವಿವಿಧ ನಾಗರಿಕ ಕ�ೇಂದ್ರಿತ ಸ�ೇವೆಗಳು ಉದಾ ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ, ನಿವೃತ್ತಿ ವ�ೇತನ ಮುಂತಾದ http://www.edistrictwb.gov.in/portal/ ಆನಲ�ೈನ್ ಸ�ೇವೆಗಳಿಗೆ
ಅಭ್ಯಾಸ 4 1.
ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ತಾಣವು ಸರಕಾರದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ದೂರನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ? http://momascholarship.gov.in/ http://pgportal.gov.in/ http://www.igms.irda.gov.in/
2.
ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧ ಸಚಿವಾಲಯದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ? ಇಂದಿರಾ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕ�ೋ�ಶ್
ಕಿಸಾನ್ ಕಾಲ್ ಸೆಂಟರ್
3. ಯಾವ ಯೋಜನೆಯು ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ? ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿನಿ ಯೋಜನೆ ಜನನಿ ಸುರಕ್ಷಾ ಯೋಜನೆ
ಲ�ೈವ್ ಸ್ಟಾಕ್ ಇನ್ಸುರೆನ್ಸ್
4.
ಯಾವ ಸಚಿವಾಲಯು ಸೀಖ�ೋ� ಔರ್ ಕಮಾವೋ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತಂದಿದೆ? ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಯ ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯ
5.
ಲ�ೈವ್ ಸ್ಟಾಕ್ ಇನ್ಸುರೆನ್ಸ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಯಾವ ಸಚಿವಾಲಯವು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ಕೃಷಿ ಸಚಿವಾಲಯ ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧ ಸಚಿವಾಲಯ
ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ವ್ಯವಹಾರ ಸಚಿವಾಲಯ ಆರ�ೋ�ಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯ
ಕ�ೈಪಿಡಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮೆಚ್ಚುಗೆ (ಹಂತ 1)
141
ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ:
ಸಿಎಸ್‌ಸಿ ಇ-ಗವರ್ನೆನ್ಸ್‌ಸರ್ವೀಸಸ್‌ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ನಿಕ�ೇತನ್‌, 3ನ�ೇ ಮಹಡಿ, 6, ಸಿಜಿಒ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್, ಲ�ೋ�ಧಿ ರಸ್ತೆ, ನವದೆಹಲಿ-110003 ದೂ: +91-11-24301349 | ವೆಬ್: www.csc.gov.in
