Ipd-hn-e-ßmSv a¿Øv a-dnbw s^mtdm-\m ]≈n Xo¿∞m-S-I¿°v Hcp hgn-Im´n

{]kn-≤o-I-cn-°p-∂Xv

]n¬{Knw {]tamj≥ Iu¨kn¬

Ipd-hn-e-ßmSv a¿Øv a-dnbw s^mtdm-\m ]≈n

Title

: Kuravilangad Marth Mariam Forana Pally Theerthadakark Oru Vazhikatty

Published by

: Pilgrim Promotion Council Marth Mariam Forane Church Kuravilangad

Editors

: Fr. Mathew Alapattumedayil Fr. Kuriakose Kappiliparampil Benny Kochery

First Impression

: 15 August 2014

Language

: Malayalam

Layout & Design

: Alpha Creations

Printing

:

Rights

: Reserved

Price

: 10

D≈-S°w t]Pv A`n-hµy sa{Xms‚ ktµiw

4

hnIm-cn-b-®s‚ ktµiw

5

tZhm-e-b-߃

7

A\p-_‘kvamc-I-߃

13

ayqknbw

18

Xncp-ti-jn-∏p-Iƒ

21

B[p-\nIkvamc-I-߃

22

]I-tem-a‰w

25

Xncp\m-fp-Iƒ

27

`‡m`ym-kß - ƒ

33

[oc-k-¥-Xn-I-fpsS ]pWy-`qan

37

hnZym-`ymk ÿm]-\-߃

40

]n¬{Knw {]tam-j≥ Iu¨kn¬

45

Bflob ip{iqj ka-b-{Iaw

46

Ipd-hn-e-ßmSv : {InkvXo-b-X-tbmfw ]g-°-ap≈ ]pWy-`qan am¿ tPmk^v I√-d-ßm´v (]mem- cq-]-Xm-[y-£≥)

]cn.- A - Ω - b psS t]cnep≈ tZhm-eb - ß - f - psS Ncn{Xw ]Tn-°p-tºmƒ temI-Øn-¬ Xs∂ G‰hpw BZyw FÆ-s∏tS≠ ]≈n Ipd- h n- e - ß mSv a¿Øv adnbw ]≈n- b m- W v . a¿Øv a-dnbw F∂Xn\v kpdn-bm-\n-bn¬ ]cn-ip≤ adnbw F∂m-Wv A¿∞w. ]cn-ip-≤-a-dn-b-Øns‚, a¿Øv adn-b-Øns‚ t]cn-ep≈ henb Hcp tZhmebw AYhm Hcp ss{IkvXh kaqlw C{X ]pcmX\ {]kn-≤-amb coXn-bn¬ as‰m-cn-S-Øp-an-√. eq¿±pw thfm-¶-Æn-bp-sams° henb Xo¿∞mS\tI{µ-ßfmbn Cu Ime-L´- Ø - n¬ IW-°m-°ptºmgpw {InkvXo-bX - t- bmfw Xs∂ ]g-°h - pw ]mcº-cy-hpap≈ ]≈nbpw kaq-l-hp-amWv Ipd-hn-eßm-Sv. a‰m¿°pw Ah-Im-i-s∏-Sm≥ km[n-°m-Øhn- [ - Ø n¬ thdn- ´ p- \ n¬°p∂ Hcp acn- b ≥ Xo¿∞m-S\ tI{µwIqSn-bm-WnXv. Ncn{Xw \ap°v ssIam-dn-Ø∂ henb Hcp {InkvXob ]mc-º-cy-Øns‚ Hm¿Ω-bmWv Chn-sSbp-≈-Xv. A¿°-Zn-bm-t°m-∑m-cp-sSbpw BZy \m´psa-{Xm-\mb ]d-ºn¬ Nm≠n sa{Xm-t∏m-eo-Øm-bpsSbpw amXrCS-h-I-sb∂ \ne-bn¬ am¿tØmΩm \{km-Wn-If - psS Xd-hm-SmWv Ipd-hn-eß - mSv. kotdm ae-_m¿ k`-bpsS lrZ-b-Øn-emWv Ipd-hn-eßmSn\v F∂pw ÿm\w. Ah-ew_w: 2012se F´p-t\mºv Xncp-\m-fn¬ \¬Inb ktµ-iw 44

shcn.dh.-^m.-A-{_mlw sIm√n-Øm-\-Øp-a-e-bn¬ (hn-Imcn, a¿Øv a-dnbw s^mtdm\m ]≈n)

Ipd-hn-e-ßmSv Ncn-{X-{]-kn-≤-amb ]pWy-`q-an-bm-Wv; ssZhw Xnc-s™-SpØ ]pWy-`q-an-. ssZh-am-Xmhv B-Zy-ambn `qanbn¬ {]Xy-£-s∏´v a\p-jy¿°v Z¿i\w \¬In-bXv Ipd-hn-eßm-´m-Wv. XpS¿∂n-tßm´v C∂phscbpw Cu \mSns‚ kz¥w AΩbmbn A¤p-Xßfpw AS-bm-fß - fpw hgn ssZh-km-∂n≤yw A\p`-h-th-Zy-am-°p-Ibpw sNøp-∂p. PmXn-aXt`Z-sat\y At\-I-am-fp-Iƒ ChnsS amXr-k-∂n[n-bn-seØn A\p-{K-lhpw Bizm-khpw t\Sn-s°m-≠n-cn-°p-∂p. F.-Un. 105˛emWv Chn-SpsØ ss{IkvXh Ncn{Xw Bcw-`n-°p∂-Xv. am¿tØmΩm«ol ÿm]n® Ggv ]≈n-Iƒ (Gg-cN∏-≈nIƒ) Ign-™m¬ tIc-f-Ønse G‰hpw {]mNo-\-amb tZhm-ebamWv Ipd-hn-e-ßmSv F∂-Xn¬ Ncn-{X-Im-c-∑m¿°v c≠-`n-{]mb-an-√. cma-]pcw, AXn-c-ºp-g XpSßn At\Iw {]i-kvX-amb CS-h-I-I-fpsS Xe-∏-≈n-bmWv Ipd-hn-e-ßm-Sv. 55

k`m-Nc - n-{X-Øn¬ am-{X-a√ kmw-kI v- mcn-I˛hm-Wn-Py a-fie-ß-fn¬ X-\Xm-b kw-`m-h-\-Iƒ tIc-f-Øn\v \¬In-b \m-SmWv Ip-d-hn-e-ßm-Sv. 6˛mw \q-‰m-≠n-\v ap-ºpX-s∂ kp-K-‘hy-RvP\-ßf - p-sS hym]m-c tI-{µ-am-bn-cp-∂p Ip-dh - n-eß - mSv (Susan Bayly, Saints, Goddesses and Kings, Cambridge University Press, p. 245). a-ebm-f am-[y-a-tem-I-Øn-s‚ X-e-sXm-´∏-\v P-∑w \¬Inb \m-sS-∂ \n-e-bn¬ tI-c-f-Øn-s‚ kmw-kv-Imcn-I `q-an-I-bn¬ Ip-d-hn-e-ßm-Sv X-e-sb-Sp-t∏m-sS D-b¿-∂p-\n¬-°p∂p. Cu tZhm-ebw ssZhm-\p-{K-l-Øn-s‚bpw Ncn-{X-kw-`-hß-fp-sSbpw kwK-a-`q-an-bm-Wv. Ahsb {]m¿∞-\m-]q¿∆w hniI-e\w sNbvXv tcJ-s∏-Sp-ØpIbmWv Cu ssI∏pkvX-Iw. Ipdhn-e-ßm-Sns‚ amlmflyw AXns‚ X\n-a-bn¬ a\-€n-em-°p-hm\p≈ am¿§-Z¿in-bmWv Cu ]pkvX-Iw. CXns‚ ]n∂n¬ A[zm\n® F√m-h-scbpw A`n-\-µn-°p-∂p. ]cn-ip≤ ssZh-am-Xm-hns‚ k∂n-[n-bn-te°v At\-I¿ IS-∂p-h-cm\pw hcpw Xe-apd ssZhamXr`-‡n-bn¬ hf-cm\pw CSbm-Is´. Ipd-hn-e-ßmSv apØn-b-Ω-bpsS khn-tij kwc-£Ww Gh¿°pw e`n-°-s´.

6

tZhm-e-b-߃ henb ]≈n (sk‚ v tacn taP¿)

F.Un 52˛¬ tXmΩm-«o-lm `mc-X-Øn¬ FØn-b-t∏mƒ ]me-bq-cn¬ GXm\pw IpSpw-_-߃°v amtΩmZok \¬In-bn-cp-∂p. {InkvXpaXw kzoI-cn®-h-cn¬ {]ap-J-cm-bn-cp∂Xv I≈n, Imfn-Imhv, i¶-c-]p-cn, ]I-tem-a‰w F∂o \mev C√-°m¿ Bbn-cp∂p. ]me-bq-cn¬ FXn¿∏p-Iƒ t\cn-´-t∏mƒ AhnsS \n∂p ]pd-s∏´v G‰p-am-\q¿ {]tZ-i-Øp-IqSn k©-cn®v Ah¿ Ipd-hn-e-ßmSv FØn-t®¿∂tXm-sS-bmWv F. Un 105˛¬ Chn-SpsØ ss{IkvX-h-k-aqlw Bcw-`n-°p-∂X - v. ]n∂oSv ssaem-∏q-cn¬\n-∂p-h∂ henbhoSv, IØm-SØ - v, sNºpIp-fw, at©-cn, ]pXp-t»-cn F∂o IS-∏q¿ A©p-ho-Scpw Imfn-Im-hnepw IS∏qcpw ]cn-kc- {- ]-tZ-iß - f- nepw IpSn-tb-dn-∏m¿Øp. ]I-tem-a‰w tI{µ-am-°nbmbncp-∂p Ch-cp-sS Bcm-[-\m-Po-hnXw. F.Un.335˛¬ ]cn. ssZhamXm-hns‚ Z¿i\w e`n-®-tXm-sS-bmWv Ipd-hn-e-ßm´v Ct∏mƒ ÿnXn-sN-øp∂ tZhm-ebw tI{µo-I-cn®v Bcm-[\mkaqlw hf-cm≥ Bcw-`n-®Xv. BSp-Isf tabv®p-\S∂ Ip´n-Iƒ°v ]cnip≤ I\y-Im-a-dnbw apØnb-Ω-bpsS cq]-Øn¬ (ap-Ø-»n) {]Xy-£-s∏´v hni-∏-I-‰m≥ A∏w \¬Ip-Ibpw ZmlaI-‰m≥ \ocp-dh sXfn®p-sIm-Sp-°p-Ibpw sNbvXp. hnh-c-a-dn™v HmSnsbØnb amXm-]n-Xm-°-tfmSv AhnsS Hcp tZhm-ebw ÿm]n-°-W-sa∂v amXmhv Bh-iy-s∏´p. Aß-s\-bmWv Ct∏mƒ ImWp∂ henb ]≈n-bpsS ÿm\Øv BZy tZhm-ebw D≠m-Ip-∂-Xv. 7

F.Un. 345˛¬ FtZ-€-bn¬\n∂p h∂ am¿ butk∏v sa{Xm-\mWv ]cn-ip≤ adn-b-Øns‚ \n¿t±-im-\p-k-cWw \n¿Ωn® tZhm-e-b-Øns‚ sh©cn∏p I¿Ωw \n¿∆- l n- ® Xv . CXns‚ ÿm\- Ø mWv Ct∏m- gp≈ sXt° k¶o¿Øn. Chn-sS-bmWv apØn-b-Ω-bpsS cq]w {]Xn-jvTn-®n-cn-°p-∂Xv. ]n∂oSv ]e-{]m-hiyw Cu tZhm-ebw ]pXp-°n-\n¿Ωn®p. 1599 PqWn\pw \hw-_-dn\pw CS-bv°v DZ-bw-t]-cq¿ kq\-l-tZm-kn-t\m-S-\p-_-‘n®v sat\-knkv sa{Xm-t∏meoØm IpdhneßmSv kµ¿in-®t- ∏m-gmWv I√psIm≠p≈ tZhm-ebØns‚ inemÿm-]\w \S-Øn-bXv. AXn\p apºp-hsc apf-sIm≠v t£{X-ß-fpsS coXnbn¬ \n¿Ωn® tZhm-ebambn-cp∂p \ne-hn-en-cp-∂Xv (Antonio de Gouvea, Jornada do Archbispo, 1603). ]≈n-ho-´n¬ (]-d-ºn¬) Nm≠n-°-Ø-\m¿ hnImcn-bm-bn-cp∂ Ime-ØmWv (1663 hsc) Ct∏m-gp≈ tZhm-e-b-Øn\v ap≥]p-≠m-bncp∂ tZhm-ebw \n¿Ωn-®-Xv.

Ct∏m-gsØ tZhm-e-b-Øn\v ap≥]p-≠m-bn-cp∂ tZhm-ebw

1954˛1960 Ime- L - ´ - Ø n- e mWv ]pXnb tZhm- e bw \n¿Ωn- ® - X v . ]gb]≈n-bpsS aZv_-lbpw sX°pw hS°pap≈ k¶o¿Øn-Ifpw amWn-°Ø-\m¿ D]-tbm-Kn-®n-cp∂ apdnbpw \ne-\n¿Øn-s°m-≠mWv ]pXnb tZhm-ebw ]Wn-X-Xv. hn.-]-t{Xmkv, hn.-tXmΩm F∂o «ol-∑m-cpsS ]q¿Æ-Imb {]Xn-aIƒ ]≈n-bpsS c≠v tKm]p-cß - ƒ Ae-¶c- n-°p-∂p. ]≈n-bpsS \n¿Ωm-WØ - n\v t\XrXzw \¬In-bXv ^m.-tXm-akv aW-°m-´m-Wv. 8

D

apØn-b-Ω-bpsS H‰-°¬ cq]w

hnizm-kn-k-l-{k-߃-°v Z¿-i-\]p-Wy-ta-Ip-∂X - m-Wv ap-Øn-bΩ - b - p-sS H-‰° - ¬ cq]w. A-`u-a{]` sNm-cn-bp-∂ Cu cq]w acnb`-‡n-bp-sS B-gß - f- n-te-°v hn-izm-knI-sf \-bn-°p∂p. k¿ kn.]n.cm-ak - zm-an A-ø¿ Ipd-hn-eß - m-Sv k-µ¿- i - n-®t- ∏mƒ A-t±l-sØ G‰hpw B-I¿-jn®-Xv ap-Øn-b-Ω-bp-sS Cu cq]-amWv. G-Xp \q-‰m-≠n-em-Wv C-Xv \n¿-Ωn®-sX-∂v Ir-Xyam-b hn-h-c-ß-fn√.

amXm-hns‚ OmbmNn{Xw tdmanse acnb atPmsc _knen-°-bn¬ kq£n-®n-cn-°p∂Xpw hn. eq°m kphn- t i- j - I ≥ hc®Xpamb Nn{X- Ø ns‚ X\n- ∏ - I ¿∏m- W n- X v . Cu Nn{Xw Ggv {]mNo\ tZhm-eb - ß - ƒ°mbn an-j-\-dn-am¿ bqtdm-∏n¬\n∂p hc-∏n-®psIm≠ph∂ Ggv Nn{X-ß-fn¬ H∂msW∂pw AX√m t]m¿®p-Ko-kp-Im-cpsS hc- h n- \ p- apºv t]¿jy- b n¬\n∂p sIm≠ph∂-Xm-sW∂pw ]mc-º-cy-ap-≠v. \q‰m-≠p-I-fpsS ]g-°-ap-s≠-¶nepw ]eI-bn¬ hc® Cu Nn{Xw aßn-bn-´n√. 9

{][m\ AƒØmc t]m¿®p-Ko-kv _tdmIv IemsshZKv≤yw hnfn-t®m-Xp∂XmWv henb ]≈nbpsS aZv_-lm. Bdv henb Xncp-kz-cq-]-ß-fmWv ChnsS {]Xn-jvTn-®n-´p-≈-Xv. kz¿§m-tcm-]n-X-bmb ]cn.-I-\yIm-a-dnbw

£

£ £

£ I¿Ω-e-am-Xmhv 1642˛¬ Ipd-hn-e-ßm´v Bcw-`n-®Xpw Aøm-bn-c-Øn¬∏cw AwK-ß-fm¬ kº-∂-hp-am-bncp∂ ae-_m-dnse I¿ΩeamXm-hns‚ BZy DØcob k`-bpsS kzm[o-\-amWv cq]w ChnsS {]XnjvTn-®-Xn\p ]n∂n¬ (Vincent Mary, Viaggio all'Indie Orientali, Venice, 1683, p. 172).

10

hn.-tXmΩm

£

hn.-]-t{Xmkv

£

hn.-tbml-∂m≥ amwZm\m

hn.-]utemkv

]≈n-b-I-Øp≈ I_-dn-S-߃ ]\-¶p-g-bv°¬ ]≈n-ho-´n¬ (]-d-ºn¬) hey-®s‚ I_-dnSw Nm≠n-sa-{Xms‚ I_-dnSw (1479 ˛ 1543) (1613 ˛ 1687) ]pcm-X\ kpdn-bm\n ˛ ]pcm-X\ kpdn-bm\n ˛ae-bm ae- b mf en]n- I ƒ I f en]n-Iƒ I√n¬ sImØn √n¬ Bte- J \w sN bn-cn-°p∂Xp ImWmw. bvXn-cn-°p-∂p.

\n[o-cn-°¬ amWn-°-Ø-\m-cpsS I_-dnSw (1842˛1904)

t]m¿®p-Kokv aWn 1647˛¬ t]m¿®p-Ken¬ \n∂p sIm≠p-h∂ 3 aWn-Ifn¬ H∂m-WnXv. HscÆw IS-en¬ hoWp-t]m-bn F∂v ]db-s∏-Sp-∂p. tijn-®-Xn¬ H∂v Ipd-hn-eßmSv ]≈n°pw H∂v ISp-Øp-cpØn ]≈n°pw \¬In. CXnse enJn-X-߃ Ct∂mfw B¿°pw hmbn-°m≥ Ign™n-´n-√. henb ]≈n-bpsS tKm]p-c߃°v ]n∂n-emWv CXv ÿm]n-®n-cn-°p∂-Xv.

11

sNdn-b-]≈n (hn.-sk-_-kvXym-t\m-kns‚ tZhm-ebw)

]d-ºn¬ (]-≈n-ho-´n¬) Nm≠n-°-Ø\m¿ Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n hnIm-cn-bmbn-cp∂ Ime-ØmWv (1663 hsc) sNdnb]≈n \n¿Ωn-®Xv. ]n∂o-Sv At±lw sa{Xm\m-b-t∏mƒ Cu tZhm-ebw kzIm-cy-{]m¿∞-\m-e-b-ambn D]-tbm-Kn-®p. ]≈n-ho-´n¬ Nm≠n°Ø-\msc sa{Xm-\mbn hmgn® am¿ sk_-kvXym-\n-tbm-Sp≈ BZ-c-kq-N-I-ambn-´mWv Cu ]≈n°v hn.-sk-_-kvXym-t\m-kns‚ t]cv \¬In-bn-cn-°p-∂-Xv.

skan-tØ-cn-∏≈n (hn.-bu-tk-∏ns‚ tZhm-ebw)

1657˛¬ tIc-f-Øn-se-Ønb (am¿) sk_-kvXym\n \mep-am-k-°mew Ipdhn-e-ßm-´p-]≈nbn¬ Xma-kn-®n-cp-∂p. Cu Ah-k-c-Øn¬ aq∂m-a-sXmcp ]≈n IqSn ]Wn-bm≥ A\p-hm-Zw- sImSpØncp-∂p. AXv \∑-cW a≤y-ÿ-\mb hn. butk-∏v ]n-Xm- hns‚ \ma-Øn-ep≈ Cu ]≈n-bmbn IW-°m-°p-∂p. Cu Ime-L-´-Øn¬ ]≈nho-´n¬ Nm≠n-°-Ø-\m-cm-bn-cp∂p hnIm-cn. ]p\-cp-∞m\ ]qt¥m-´-Øns‚ a[y-Øn¬ Cu ]≈n ÿnXnsNøp∂p. 12

A\p-_-‘-kvam-cI߃ I¬°p-cniv 16˛mw -\q-‰m-≠ns‚ D-Øcm¿≤Øn-emWv I¬°p-cniv ÿm]n-°p-∂-Xv. Ipcn-in≥ Xd-bn¬ sImØn-h-®n-cn-°p∂ Cutim-bpsS Xqß-s∏´ cq]w, s]en°¨ ]£n, ap¥n-cn°peIƒ apX-embh bqtdm]y≥ Ie-bpsS `mKhpw Xmac-bn-Xf- p-Iƒ C¥y≥ Ie-bp-sSbpw _p≤aX kzm[o\- Ø ns‚bpw AS- b m- f hpamWv. Cu I¬°p-cniv Db¿Øn-\m-´m\mbn Gsd {ian-®n´pw \S-°m-sX-h-cnIbpw At∏mƒ B hgn-sb-Ønb Hcp apØ»n "Rm\pw IqSmw' F∂p ]d-™v Ipcn-in¬ sXm´-t∏mƒ \njv{ ]-bmkw Ipcniv Db-¿Øp-hm≥ Ign-s™∂pw ]mc-ºcyw ]d-bp-∂p. ]cn. ssZh-am-Xm-hmbn-cp∂p apØ-»n-bmbn At∏mƒ {]Xy-£s∏-´-sX∂v Xe-ap-d-I-fmbn hniz-kn®phcp-∂p. I¬°p-cniv Db¿Øp-hm\mbn B\sb hn´p-X∂ Im™n-c-°mSv \ºq-Xncn IpSpw-_-Øn\v ASpØ Imew hsc ]≈n-bn¬ \n∂v Hmlcn-Iƒ \¬Inbn-cp∂Xv ChnsS \ne-\n-∂n-cp∂ aX-kulm¿±-Øns‚ ZrjvSm-¥-am-Wv.

Ipcn-in≥sXm-´n-bn¬ ]p-cmX-\a- mb Hcp ]Sn-∏p-cb - p-≠m-bn-cp-∂p. Cw•ojv kvIqƒ Bcw-`n-®-t∏mƒ AXns‚ Hcp hn`mKw {]h¿Øn-®ncp-∂Xv Cu ]Sn-∏pc amfn-I-bn-em-bncp-∂p.

s]mfn-®p-am-‰nb ]Sn-∏pc amfnI 13

A¤pX Ddh

]cnip≤ I\y-Im-a-dnbw (Ipd-hn-e-ßmSv apØn-b-Ω) F. Un. 335-˛¬ {]Xy£-s∏´v Zmln®p he™ Ip´n-Iƒ°v ImWn-®p-sIm-SpØ A¤pX Ddh ]≈n-bpsS Ing°p`mKØv Ct∏mgpap≠v. At\-I¿°v A¤pXtcmK-im¥n \¬In-s°m-≠n-cn°p∂ Xo¿∞-am-Wn-sX-∂-Xn\v XpS¿®-bmbn e`n-°p∂ km£y-߃ sXfn-hm-Wv. \m\m-Pm-Xn-a-X-ÿ-cmb At\-I¿ Cu Pew tiJ-cn-°m≥ ChnsS FØp-∂p. sXm´nbpw Ibdpw ChnsS ka¿∏n-°p-∂Xv Hcp {][m\ t\¿®-bmWv. Ipd-hn-e-ßm´v am-Xm-hn-s‚ A¤pX Dd-h-bn¬ \n-∂p Rm≥ Xo¿-∞P-ew Ip-Sn-°p-I-bpw ap-Jw I-gp-Ip-Ibpw sN-bvXp. F-\n-°v A-Xn-eq-sS hen-b D-W¿-∆m-Wv ssI-h-∂Xv. I¿±n-\mƒ sSe-kvt^m¿ tSmt∏m (A`n-ap-Jw, Zo]n-I, 2014 s^{_p-hcn 12) 14

aWn-am-fnI sNdn- b - ] - ≈ ntbmSp tN¿∂p≈ aWnamfn- I - b psS ÿm\-Øm-bn-cp∂p ]gb sa{Xmk\ aµn-chpw aev]m-t\‰pw D≠mbn- c p- ∂ - X v (anem≥ tc- J - I ƒ, F.Un. 1632). sshZn-Ic- p-sS ]cnio-e\ ÿe-amWv aev]m-t\‰v. ]cnio-e\w \¬Ip∂ sshZn-Is\ aev]m≥ F∂mWv hnfn-®n-cp-∂-Xv. henb CS-h-I-I-fnemWv Ch ÿm]n-®n-cp-∂Xv. Hmtcm CS-hI - bv°pw Bh-iy-amb tZi-Øp-]´- ° - m-sc, AXmXv CS-hI-I-fn¬ \n∂pw Ab®v aev]m-t\-‰n¬ ]cn-io-en-∏n-®ncp∂p. CS-hIsshZn-Isc hmgn-°p-∂X - n\v tZiØpIpdnbpw (C-Sh - I tbmK-Øns‚ A\p-hm-Zw) Bh-iy-am-bn-cp-∂p.

Gjy-bnse G‰hpw henb ]≈naWn-Iƒ

Gjy- b nse G‰hpw henb ]≈naWnIfmWv Cu aWnamfn- I - b n¬ ImWp∂Xv. Cu aWn-Iƒ 1910˛¬ P¿Ω-\n-bnse t_mlp-an¬ \n¿Ωn®v lmw_¿§phgn 1911 ˛¬ Ipd-hn-e-ßm´v FØn®XmWv. Cu aWn-Ifn¬ Ipd-hn-e-ßmSv ]≈nbpsS t]cv Bte-J\w sNbvXn-cn-°p∂p. aWn-Iƒ°v bYm-{Iaw CΩm\pth¬, sk‚v tacn taP¿, sk‚v tPmk^v F∂n-ßs\ t]cp-Iƒ \¬In-bn-cn-°p-∂p. BZysh≈nbm-gvNI - f- nepw Rmb-dm-gvNI - f- nepw Cu aWn-Iƒ apg-°m-dp-≠v. CΩm-\p-th¬ ˛1660 Intem, 59 C©v hymkw sk‚v tacn taP¿ ˛ 1220 Intem, 53 C©v hymkw sk‚v tPmk^v ˛780 Intem, 44 C©v hymkw

15

sshZnIaµncw

k`-If- psS ]p\-ssc-Iy-Øn\p th≠nbpw kztZin sa{Xm-≥amsc e`n-°p-∂X - n\p- th-≠nbpw ap≥\nc-t]m-cm-fn-bm-bn- h¿Øn® hy‡n-bm-bn-cp∂p \n[o-cn-°¬ amWn-°Ø\m¿. tIm´bw hnIm-cnbmØv ÿm]n-°p-∂X - n\p- ap-ºpXs∂ hnIm-cn-bm-Øns‚ `cW-tI-{µ-ambn Ipd-hn-eß - mSv amdp-sa∂v Ghcpw Icp-Xn-bn-cp-∂p. AXns‚ shfn-®Ø - n¬ \n[o-cn-°¬ amWn-°Ø - \ - m¿ Ipd-hn-eß - mSv ]≈n-tbmSptN¿∂v Ac-a\ - b - v°p-th≠n ]WnI-gn-∏n®XmWv C∂p ImWp∂ sshZn-Ia- µ - n-cw. 1902˛¬ Cu sshZnIaµncw Bio¿hZn®p.

]g-b] - ≈napdn henb ]≈n-bpsS hS°p `mK-Øm-bn-cp∂p ]gb ]≈n-ap-dn. I∏¬ kq£n®n-cp-∂Xpw Chn-sS-bm-bn-cp-∂p. Cu a- m-fn-Ib - p-sS apIƒ \ne-tbmSp _‘n-∏n-®m-bn-cp∂p {]kn-≤a- mb Im™n-c∏ - S- n. Im‰p-sIm≠p InS-°p-∂X - n-\pw Ccn-°p-∂X - n\pw D]-Ic- n-°p∂ hoXn IqSnb Hcp ]eIbmbn-cp∂p CXv. 1980 IfnemWv Cu sI´nSw s]mfn-®p-am-‰n-bX - v.

16

tbmK-ime Ipd-hn-e-ßmSp]≈nbnse ]≈n-tbmKw hfsc {]kn-≤-am-Wv. ae-bm-fØnse BZy bm{Xm-hn-h-c-W-amb ]mtd-Ωm-°¬ tKmh¿ÆtZmc®s‚ h¿Ø-am-\∏p-kvX-IØn¬ Chn-Sp-sØ ]≈n-tbm-KsØ∏‰n ]cm-a¿in-°p-∂p-≠v. h´-ta-ibpw hrØm-Im-c-amb Ccn-∏n-Sßfpw D≠m-°p-∂-Xn\p ap≥]v tbmK-im-e-bn¬ \neØv ]mb hncn®v AXn-en-cp∂m-bn-cp∂p tbmKw tN¿∂ncp∂Xv. sImØp-]-Wn-I-tfmsS ]q¿Æ-ambpw XSn-bn-ep≈ koenwKv AXy¥w BI¿j-I-am-Wv.

hmZy-∏pc AXn-]p-cm-X-\-amb Hcp hmZy∏p-cb - mWv Ipd-hn-eß - m-´p≈-X.v Xncp-\m-fp-Iƒ `‡n\n¿`-ca- m°p-hm≥ tafw \S-Øn-bn-cp∂Xv Chn-sS-bm-bn-cp∂p. 200 h¿jtØmfw ]g-°a- p-s≠∂p hniz-kn-°p∂ Cu hmZy-∏p-cb - nemWv BZy Cw•ojv kvIqfns‚ Hcp hn`mKw ¢m€p-Iƒ \S-Ønbn-cp-∂X - .v hmZy-∏p-cb - psS ASnbn-emWv ]≈n-bn¬ hcp-∂-hcpsS Bbp-[ß - ƒ kq£n-®n-cp-∂X - v. 2001˛¬ Cu hmZy-∏pc ]≈nap‰-Øp-\n∂v A¬]w Ing-t°m´p am‰n ÿm]n-®p. 17

ayqknbw `mcXk`m-N-cn-{X-Ønse kw`-h-߃°v Dt]m-Xv_-e-I-amb ]e tcJ-Ifpw Aaqey hkvXp-°fpw kq£n-°p∂ Ie-h-d-bmWv Cu ayqknbw. CXns‚ Bcw-`Øn\p t\XrXzw \¬In-bXv _lp.-tXm-akv aqe-bn-e-®-\m-Wv.

FtΩ-Zm-emlm aWn (\mS≥ aWn) tIcf k`mNcn- { XsØ kw_- ‘ n- ® n- S tØmfw hfsc {]m[m-\y-a¿ln-°p∂ aWn-bm-Wn-Xv. c≠phcn enJn-Xß - ƒ CXn¬ ImWmw. H∂mw hcn-bn¬ aWn hm¿sØSpØ h¿jw kpdn- b m- \ n- b n¬ "aninlm°mew Bbn-cØn A™q‰n F¨]-Øn-\mev ' F∂p tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂p. c≠mw hcn-bn¬ "A\p-Krlo-X-amb Ipd-hn-e-ßm´v ]´-W-Øn¬ .... ssZh-Øns‚ AΩbmb adn-b-Øns‚ \ma-Øn-ep≈ hnip≤ tZhm-e-bw.......' F∂pw kpdn-bm-\n-bn¬ BteJ\w sNbvXn-cn-°p-∂p. Ipcy-\mSpImc-\m-bn-cp∂ Hcp aqimcn hm¿Ø aWn-bm-Wn-Xv. ssZh-Øns‚ AΩ (FtΩ-Zm-em-lm) F∂ {]tbmKw tIcf ss{IkvX-h¿ s\kvtXmdn-b-c-√m-bn-cp∂p F∂-Xns‚ Ncn{XtcJbmWv. s\kvtXm-dn-b-sc∂v hnfn-°-s∏-´n-cp-∂-h¿ Xs∂bpw kXy-hn-izmkØn¬\n∂p hyXn-Ne - n-®n-cp-∂n√ F∂mWv B[p-\nI ]T-\ß - ƒ sXfn-bn-°p-∂X - v. 18

H‰-Ø-Sn-bn¬ Xo¿Ø F´v \m-°p≈ Nnch

H‰-Ø-Sn-bn¬ Xo¿Ø F´p-Nn-c-h-I-fpsS Iq´w Bscbpw A¤p-X-s∏-Sp-Øp∂XmWv. Bh-iym-\p-k-cWw hnS¿Øn F´p-Nn-c-h-Ifm°n F´p-t]¿°v Htc kabw tXß Npc-≠m≥ km[n-°p-∂Xpw ASp-∏n-®p-h-®m¬ H‰-Ø-Sn-bmbn kq£n-°m-hp-∂-Xp-amb Cu Nnc-h-°q´w Hcp X®p-imkv{Xhnkva-b-am-Wv. t\¿®Iƒ°p≈ tXß-Np-c≠ - m\pw, {]tXy-In®p Xap°p t\¿®bv°p≈ tXß Npc-≠m\pw, CXv D]-tbm-Kn-®n-cp-∂p.

Xmfn-tbm-e-Iƒ A®Sn {]Nm-c-Øn¬ hcp-∂-Xn\v apºv ]≈n-bnse IW-°p-Ifpw a‰p {][m\ hnh-c-ßfpw FgpXn h®n-cp∂ Xmfn-tbm-e-s°´p-Iƒ ayqkn-b-Øn¬ kq£n®n-cn-°p-∂p. Fgp-ØmWn D]-tbm-Kn-®mWv Hme-bn¬ Fgp-Xn-bn-cp-∂-Xv.

Ggp-]q-´p≈ \nt£-]-apdn hne-]n-Sn-∏p≈ hkvXp-°fpw ]Whpw Acp-fn-°-I-fpw s]m∂pw-Ip-cn-ip-w a‰pw kq£n°m≥ Ggp-]q-´p- \nt£-]a- p-dn-bmWv D]-tbm-Kn-®ncp-∂-Xv. XSn-bn¬ \n¿Ωn® CXv Ct∏mƒ ayqkn-bØn¬ kq£n-®n-cn-°p-∂p. CXns‚ Xmgn\v taºq´v F∂mWv ]d-™n-cp-∂X - v. taºq-´n-\v ]e-Xm-t°mep- I fp≠m- b n- c p- ∂ p. Ah kq£n®ncp- ∂ Xv ssI°m- c ∑m- c pƒs∏sS ]e- c m- b n- c p- ∂ p. F√mhcpw Hcp-an-s®-¶nte ]q´p-Xp-d° - m≥ km[n®n-cp-∂p-≈q. 19

{]kwK]oTw (]pjv]w) ssa°v t]mep≈ kwhn-[m-\߃ {]Nm-c-Øn¬ hcp-∂-Xn\p ap≥]v F√m-h¿°pw ImWp-I-bpw tIƒ°pIbpw sNøm-hp∂ coXn-bn¬ sshZn-I≥ CXn¬ Ib-dn-\n-∂mWv {]kw-Kn-®n-cp-∂X - v. CXv henb ]≈n-bv°-I-Øm-bn-cp∂p. Ct∏mƒ CXv ayqkn-b-Øn¬ kq£n-®n-cn°p-∂p.

]gb Aįmc

20

Xncp-ti-jn-∏p-Iƒ hnip≤ Ipcn-ins‚ Xncp-ti-jn∏v ]mtd-Ωm-°¬ tKmh¿Æ-tZm-c-®\pw Icnbm‰n¬ aev]m\pw tdmam bm{Xbv°v ]pd-s∏-Sp-∂X - n\p ap≥]v 1778˛¬ A¶-am-en-bn¬ h®v \S-Ønb ktΩf- \ - Ø ns‚ A≤y- £ ≥ A∂sØ Ipd- h n- e ßm´p]≈n- hnIm-cn-bm-bn-cp∂ ]\-¶p-g-bv°¬ hµy Iptcy∏p IØ-\m-cm-bn-cp-∂p. tdmam bm{X-I-gn™v aSßn h∂-t∏mƒ tKmh¿Æ-tZm-c-®≥ Iptcy-∏p-I-Ø\m¿°v tdman¬\n∂v sIm≠p-h∂ hn. Ipcn-ins‚ HcpAwihpw Hcp kz¿Æ-Øm-t°mepw kΩm-\n-®p. hn. Ipcn-ins‚ Awiw Acp-fn-°-bn¬ AXn-]q-Py-ambn kwc-£n-®n-cn-°p-∂p.

hnip≤ sk_-kvXym-t\m-kns‚ Xncp-ti-jn∏v sNdn-b-]-≈n-bp-sS AƒØm-cbn¬ {]Xn-jvTn-®n-cn°p∂ hn. sk_-kvXym-t\m-kns‚ XSn-cq]-Øns‚ lrZ-b-`mKØv hnip-≤s‚ Xncp-ti-jn∏v AS°w sNbvXn-cn-°p-∂p. CXn\p ap∂q-tdmfw h¿jw ]g-°-ap-≠v.

a‰p Xncp-ti-jn-∏pIƒ B[p-\n-I ImeØp ]≈n kz¥-am-°nb hn.-tXm-Ωm-«olm, A¬t^m≥kmΩ, Nmh-d-b-®≥ F∂n-h-cpsS Xncp-ti-jn-∏p-Iƒ°p ]pdta ]mc-º-cy-ambn ]≈n°p e`n® t]cp-hn-hcw hy‡-a-√mØ GXm\pw ]pWym-flm-°-fpsS Xncp-ti-jn-∏p-Ifpw ]q-´p-ap-dn-bn¬ kq£n-°p∂p. aq∂p-t\m-ºnse sNm∆mgvN \S-Øp∂ {][m\ {]Z£n-W-Øn¬ am{X-amWv F√m Xncp-ti-jn-∏p-Ifpw hW-ßm-\p≈ Ah-k-c-ap-≈-Xv.

21

B[p-\nI kvamc-I-߃ ]me-bq¿ Xo¿∞kvamcIhpw apØn-b-Ω-bpsS {]Xy-£o-I-c-W- t{Km-t´mbpw am¿tØmΩm«olm kv \ m\w \¬In {_m- “ Wsc am¿§w tN¿ØXns‚ A\p-kva-cWm¿∞w tIcfØns‚ BIrXnbn-ep≈ Ipf-Øn¬ tXmΩm-«olm kv\m\w \¬Ip∂ cwKw Ipcn-in≥ sXm´n-bpsS hS-°p-h-i-Øv BhnjvI-cn-®n-cn-°p-∂p. ]cn. ssZh-amXm-hns‚ {]Xy-£o-I-cWw A\pkv a - c n- ∏ n- ° p∂ t{Kmt´m Ipcnin≥sXm-´n-bpsS sX°p-h-iØv hgn-tbmSp tN¿∂pw ÿm]n-®n-cn°p-∂p.

22

alm-Pq-_nen t{Kmt´m-Iƒ c≠m-bn-cm-am-≠nse alm-Pq-_n-en-bpsS kvac-W-bv°mbn ]Wn-I-gn-∏n-®-XmWv ]≈n-bpsS hS-°p-h-i-Øp≈ ]cn. I\y-Im-a-dn-b-Øns‚ t{Kmt´mbpw ]≈n-bpsS ]n≥`mKØp≈ Xncp-°pSpw_ t{Kmt´mbpw. BZy-i-\n-bm-gvN-I-fn-ep≈ sagp-Ip-Xncn P]-ame {]Z-£nWw Bcw-`n-°p-∂Xv ]cn-.I-\yIm-a-dn-b-Øns‚ t{Kmt´m-bn¬\n-∂m-Wv.

am¿tØmΩm \{kmWn `h≥ Ipd-hn-e-ßmSv CS-h-I-bpsS {]uVn hnfn-t®m-Xp-∂-XmWv am¿tØmΩm \{kmWn `h≥ F∂ Ccp-\ne ]mcojvlmƒ. 1000 t]¿°ncn°m-hp∂ skln-tbm≥ Du´p-imebpw 2300 t]¿°n-cn-°m-hp∂ apØn-bΩ lmfpw IqSn-t®¿∂-Xm-Wn-Xv. ap∂qdp t]¿°p-≈ aq∂m-a-sXmcp lmfpw c≠mw \ne-bn-ep-≠v. 2010 Unkw-_¿ 26˛\v skln-tbm≥ Du´p-im-e-bp-sSbpw 2012 P\p-hcn 28˛\v apØn-bΩ lmfn-s‚bpw Bio¿hmZI¿Ωw am¿ tPmk^v I√-d-ßm´v \n¿∆-ln-®p. _lp-. tPmk^v ate-∏-dºne®s‚ t\Xr-Xz-Øn-emWv CXp \n¿Ωn-®-Xv.

23

AΩ-hoSv Zqc-ÿ-e-ß-fn¬\n∂v Xo¿∞m-S-I-cmbn apØn-b-Ω-bpsS k∂n-[n-bn¬ FØp-∂-h¿°p≈ Xma-kÿeamWv AΩ-hoSv F∂-t]-cn¬ Hcp-°nbn-´p-≈-Xv. \maam-{X-amb hmS-I-\¬In ChnsS `‡¿°v Xma-kn-°m-\m-Ipw. A≥]-tXmfw t]¿°v D]-tbm-Kn-°m≥ Ign-bp∂ c≠v tUm¿a-n‰-dn-Ifpw Bdv U_nƒ dqap-Ifpw c≠v knwKnƒ dqap-Ifpw ChnsS e`y-am-Wv. ]≈n Hm^o-kp-ambn _‘-s∏´v apdn-Iƒ _p°p sNømw.- t^m¨: 04822 230224

acnb atPmsc ImØ-enIv B¿´v Kmedn

`‡-km-[\ - ß - ƒ, apØp-°p-SI - ƒ, Xncp-hk - v{X-߃, [q]-°p‰n, Xncn-Ãm‚v, IpkvtXmXn, cq]-߃, Xncp-]m-{X-߃, ]≈n-km-[-\-߃, ss{IkvXh {]kn-≤o-Ic-W-߃ apX-em-bh anX-amb \nc-°n¬ acn-b a-tPm-sc Im-Ø-en-Iv B¿-´v Km-e-dnbn¬ e-`y-amWv. ]≈n-tdm-Un-ep-≈ Ccp\n-e sI-´n-S-Øn-s‚ c≠mw \ne-bn-emWv acn-b a-tPm-sc {]-h¿-Øn-°p-∂Xv.

24

]I-tem-a‰w am¿tØm-Ωm-«o-lm-bn¬\n∂p amtΩm-Zok kzoI-cn®v ]me-bq-cn¬\n∂v G‰pam-\q¿ hgn FØnb I≈n, Imfn-Im-hv, i¶-c-]pcn, ]I-tem-a‰w F∂o IpSpw-_-߃ F.-Un. 105 ¬ Ipd-hn-e-ßm´v Imfn-Im-hn¬ (]≈n-°-h-e-bn¬ \n∂pw Ht∂ Im¬ Intem-ao-‰¿ sX°p-amdn) FØn Xmakw XpS-ßn. CXn¬ ]I-tem-a‰w IpSpw-_-Øn¬\n∂mWv PmXn°v I¿Ø-hy-∑m-cmb A¿°-Zn-bm-t°m-∑msc Xnc-s™-Sp-Øn-cp-∂-Xv. ]I-tem-a‰w aqe-X-d-hm-Sn-t\mSp tN¿∂mWv A¿°-Zn-bm-t°m-∑msc kwkvI-cn-®-Xv. aq-e-X-d-hm-Sns‚ ÿm\-ØmWv C∂p-Im-Wp∂ Xd-hm-Sp-]-≈n. 1953 ¬ Cu ÿew ]≈n°v Zm\-ambn e`n-°p-Ibpw ]I-tem-a‰w IpSpw-_-°m-cpsS kl-I-c-W-tØmsS 1963 ¬ It∏-fbpw I¬°p-cnipw ÿm]n-°p-Ibpw sNbvXp. It∏f ]Wn-bp∂ ImeØv ]gb \mep-sI-´ns‚ XdIƒ ImWm-am-bn-cp-∂p. hoSn-t\mSv tN¿∂p-≠m-bn-cp∂ InW¿ C∂pw ImWmw. Cu It∏f (ap-I-fn¬ ImWp∂ Nn{X-Øn-ep-≈-Xv) 2009 ¬ "Xd-hm-Sp-]≈n' F∂ t]cn¬ ]pXp-°n-]WnXp.

Xd-hmSp]≈n A¿°- Z n- b mt°m-∑m-cpsS I_-dn-SØn-\-Sp-Øp-Xs∂ ]Item- a ‰w aqe- X - d - h mSn t\mSv tN¿∂v ]gb Xdhm-Sns‚ amXr-Ib - n¬ Xd-hm-Sp-]-≈n- \n¿Ωn-®ncn- ° p- ∂ p. tIc- f ob hmkvXp-inev] ssienbn¬ XSn- s Im- ≠ p≈ \ncbpw ta¬°q´pw 25

apJ-∏p-Ifpw henb hcm-¥bpw ]ucm-WnI t£{X-I-em-co-Xn-bn-ep≈ Ccn-∏n-S-ßfpw apJ-a-fi-]-ßfpw tkm]m-\-ß-tfm-Sp-Iq-Snb {]thi\ Ihm-S-ßfpw Xd-hm-Sp-]-≈nbpsS {]tXy-I-X-I-fm-Wv. 2010 P\phcn 17˛\v ]mem- cq-]-Xm-≤y-£≥ am¿ tPmk^v I√-d-ßm´v Xd-hm-Sp-]≈n Bio-¿h-Zn-®p.

Ipcn-ins‚ Ko-h¿§okv A¿°-Zn-bm-t°m≥ 1597 apX¬ `mcXk`sb \bn-® Ct±-l-Øns‚ ImeØmWv DZ-bw-t]-cq¿ kq\-l-tZmkv \S-∂Xv . k`-bpsS A\-\yXbv°pw A¿°-Zn-bm-t°m≥ ÿm\-Øns‚ Ah-Im-im- [ - n-Im-cß - ƒ \ne-\n¿Øp-∂-Xn\pwth≠n Gsd kln® hy‡n-bmWv Koh¿§okv. ae_m¿ k`sb henb {]Xn-k-‘n-bpsS \mfp-I-fn¬ \bn-°pIbpw A]-I-S-ap-≠m-ImsX ImØp-kw-c-£n-°p-Ibpw sNbvXp-sh∂Xv At±-l-Øns‚ t\´-am-Wv. 1637˛¬ A¥-cn® Ct±-l-Øn-s‚ ]q¿Æ-Imb {Kmss\‰v {]Xna 2008 \hw-_¿ 8˛\v ]uckvXy XncpkwL-Øns‚ A≤y-£≥ AXyp-∂X I¿±n-\mƒ sesbm-\m¿t±m km{µn ]I-tem-a-‰Øv A\m-—m-Z\w sNbvXp.

alm-k-am-[n-a-fi]w ]I-tem-a‰Øv -A â ¥y-hn-{iaw sIm≈p∂ A¿°Znbm-t°m-∑m-cpsS A©v I_-dn-S߃ kwc-£n-®p-sIm≠v CXns‚ ]mc-ºcyw H´pw tNm¿∂p-t]mImsX Hcp I¬afi]w \n¿Ωn-®n-cn-°p∂p. 24 I¬ØqWp-I-tfmsS 44 ASn \ofhpw 34 ASn hoXn-bp-ap≈ Cu afi]w IrjvW-in-e-bn-emWv \n¿Ωn-®n-cn-°p-∂-Xv. hnhn[ k`-Ifn¬ D]-tbm-Kn-°p∂ 46 C\w …ohm-Iƒ XqWp-If- n¬ sImØn-h®n-cn-°p-∂p. Ahn`‡ am¿tØmΩm \{kmWn kaq-l-Øns‚ s]mXpss]Xr-I-amWv Cu ]pWyIpSo-c߃. ImewsIm≠v tIm´w X´mØ, hn`-P-\-߃°-Xo-X-ambn \ne-sIm-≈p∂ sFIyZml-Øns‚ {]Xo-Ihpw {]tNm-Z-\-hp-am-Wv Cu alm-k-am[n afi-]w. tcmK-im-¥nIfpw A¤p-Xß - fpw A¿°m-Zn-bm-t°m-∑m-cpsS a≤y-ÿX - b - n¬ \S-°p-∂I - mcyw A\p`-h-ÿ¿ G‰p]d-bp∂p. tIcf k`m-N-cn-{X-Ønse hfsc {][m-\-s∏´ Cu ]pWy Xo¿∞m- S - \ - t I- { µsØ A`n-hµy tPmk^v I√-dßm-´p- ]n-Xm-hns‚ Xm¬ ]cy{]Imcw C∂sØ coXn-bn¬ ]p\-cp-≤-cn-®Xv _lp. tXmakv aqe-bn-e®\pw tPmk^v ate-∏d- º - ne-®-\p-am-Wv. 26

Xncp-\m-fp-Iƒ aq∂p-t\mºv Xncp-\mƒ Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-bnse G‰hpw {][m\ Xncp-\m-fmWv aq∂p-t\m-ºv. tbm\m {]-hm-NI-s‚ am-\-km-¥-c-Øns‚ Hm¿-Ω-bp-W¿-Øp-∂-XmWv Cu Xn-cp-\mƒ. "\n-\th-°m-cp-sS bmN-\' F-∂pw A-dn-b-s∏-Sp-∂ Cu t\m-ºv 6˛mw \q-‰m-≠p-ap-X¬ ]u-ckv-Xy kp-dn-bm-\n k-`-bn¬ {]-Nm-c-Øn-ep≠v. am¿-tØm-Ωm \-{km-Wn-Ifpw ]-c-º-cm-KX-ambn Cu t\m-ºv B-N-cn-®ncp∂-Xm-bn B¿-®v _nj-]v {^m≥-kn-kv tdm-kv 1612˛¬ F-gpXn-b I-Øv km-£n-°p∂p. s^{_p-hcn 2˛mw Xob-Xn-bnse ]cn-ip≤ I\yIm adn-b-Øns‚ ip≤o-I-cWØncp-\mfpw aq∂p-t\m-ºn-t\mSv A\p-_-‘n-®mWv Ipd-hne-ßm´v sIm≠m-Sp-∂-Xv. t\mºpw BtLm-jhpw Cßs\ kam-K-an-°p-∂p. ]m]-\n-a-·-cm-bn-cn-°p∂ \n\sh \nhm-kn-Isf Zp¿am¿§-Øn¬\n∂p ]n≥Xn-cn-∏n-°m≥ B ]´-W-Øn¬ t]mbn {]kw-Kn-°-W-sa∂p ssZhw \¬Inb B⁄ -[n-°-cn®m-Wv bu\m≥ Xm¿ko-kn-te°v I∏¬ Ib-dn-b-Xv. At±lw bm{XsNbvX I∏¬ D{K-amb Xnc-am-e-I-fnepw sImSp-¶m-‰nepw s]´v A]-I-SsØ A`n-apJo-I-cn-®p. Cu A\¿∞-Øn\p Imc-W-°m-c≥ Bcm-sW-∂-dn-bm≥ \mhn-I¿ Ipdnbn-´-t∏mƒ Ipdn hoWXv bu\ms‚ t]cn-em-bn-cp-∂p. bu\ms‚ kΩ-X-{]-Imcw \mhnI¿ At±-lsØ IS-en¬ Fdn-™p. bu\ms\ Hcp Xnanw-Kew hngp-ßn. aq∂p cmhpw aq∂p ]Iepw At±lw a’y-Øns‚ DZ-c-Øn¬ InS∂v A\p-Xm-]]q¿∆w {]m¿∞n®p. ssZh-lnXwt]mse Xnanw-Kew bu\ms\ IS¬°c-bn¬ O¿±n-®p. sX‰p-sNbvX bu\m≥{]hm-N-I-\v ]n∂oSp≠mb kpÿn-Xn amXr-I-bm°n aq∂p Znhkw t\mºns‚bpw A\p-Xm-]-Øn-s‚bpw {]m¿∞-\-bp-sSbpw Zn\-ß-fmbn BN-cn-°p-∂p. 27

]≠p-Im-eØv aq∂p-Zn-hkw IpSn¬ sI´n tZhm-e-b-Øn\v Np‰pw Xma-kn®v Xncp-\m-fnepw t\mºnepw ]s¶-Sp-°p∂ ]mc-º-cy-ap-≠m-bn-cp-∂p. C∂pw \m\m-PmXn aX-ÿ-cmb At\Iw t]¿ Zq-c-tZiØp-\n-∂p-t]mepw Cu Zn\-ß-fn¬ Chn-sS-sbØn Xma-kn®v aq∂p Znh-ks- Øbpw Xncp-°¿Ω-ßf- n¬ ]s¶-Sp-°p-∂p. henb t\mºn\v 18 Znhkw apºp≈ Xn¶ƒ, sNm∆, _p[≥ Znh-k-ß-fn-emWv aq∂p-t\m-ºv Xn-cp\mƒ.

I∏¬ {]Z-£nWw aq∂p-t\m-ºns‚ sNm∆m-gvNb - mWv temI-{]-ik - vXa- mb I∏¬ {]Z-£nWw. ssZhØns‚ hm°v [n°-cn-®p≈ tbm\m-{]-hm-N-Is‚ I∏¬ bm{Xbpw IS¬t£m`hpw XpS¿∂v tbm\msb IS-en¬ Fdn-bp-∂Xpw IS¬ im¥-am-Ip-∂-Xp-amWv I∏¬ {]Z-£nW-Øn¬ Zriy-h-XvI-cn-°p-∂-Xv. ]c-º-cmKX-ambn IS-∏q¿ \nhm-kn-IfmWv {]Z-£nWØn\mbn I∏¬ FSp°p-∂Xv. \q‰m-≠p-Iƒ°p-apºv I∏¬ hym]m-c-Øn-te¿s∏-´n-cp∂ IS-∏q¿ \nhm-kn-Iƒ k©-cn® I∏¬ Hcn-°¬ i‡-amb IS¬t£m-`-Øn¬s]´p. At∏mƒ Ipd-hn-e-ßmSv apØn-b-Ωsb hnfn-®p -{]m¿∞n-°pIbpw Hcp I∏ens‚ amXrI ]Wn-I-gn-∏n®v Ipd-hn-eßmSv ]≈n°v sImSp-Øp-sIm-≈m-sa∂v t\¿® t\cp-Ibpw sNbvX-tXmsS IS¬ im¥ambn. kpc-£n-Xc- mbn Xncn-s®-Ønb Ah¿ I∏¬ \n¿Ωn®v Ipd-hn-eß - mSv ]≈n°v sImSpØp. aq∂p-t\m-ºns‚ A\p-jvTm-\-ß-fn¬ {][m-\-s∏-´-Xmbn I∏¬ {]Z-£nWw Ime-{Ia-Øn¬ amdn.

28

B\-hm-Xn¬ kw`-hhpw B\-hmbn¬ N°c t\¿®bpw B\b-I-ºSn {]Z-£n-Whpw

aq∂p-t\mºv Xncp-\m-fnse t\¿®-I-fn-sem-∂mWv B\-hmbv N°-c. DZ-ctcm-K-ß-fpsS ia-\-Øn-\m-bmWv Cu t\¿® \S-Øp-∂-Xv. t\¿®-bp-ambn _‘-s∏´ sFXnlyw Cß-s\-bm-Wv: aq∂p-t\mºv Xncp-\m-fn\v sX°p-\n∂p ]pd-s∏´ Hcp Xo¿∞m-S-I≥ hgn-sX‰n G‰p-am-\q¿ t£{X-Øn¬ Ib-dp-hm≥ CS-bm-bn. Xo≠epw sXmSoepw \ne-\n-∂n-cp∂ A°m-eØv t£{Xm-[n-Im-cn-Iƒ At±-lsØ ]pen-°q-´ne-S-®p. CX-dn-™v Ahn-sS-sb-Ønb CS-hI P\-߃ IqSp-s]m-fn®v Xo¿∞m-S-Is\ c£n®v Ipd-hn-e-ßm´v FØn-®p. Ien-]q≠ A[n-Im-cn-Iƒ tZhkzw hI B\-bpambn Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-bn-se-Øn. B\-sbs°m≠v {][m\ hmXn¬ IpØn-s∏m-fn°p-hm≥ {ian-®p. B\-bpsS sImºv hmXn-en¬ DS-°p-Ibpw Cc-≠-sI´n t\mhpaqew F∂-Xp-t]mse B\ Ae-dp-Ibpw sNbvXp. B\-bpsS sImºv Ib-dnb kpjnc-Øn-eqsS ]≈n-bI - t- Ø°v t\m°n-bh - ¿ I≠Xv AƒØm-cb - n-te°v ssIIƒ hncn®v ap´n≥ta¬\n∂v {]m¿∞n- ° p∂ hnIm- c n- b - ® s\bm- W v . ]pd- Ø p- \ n- ∂ - h - c psS A`y¿∞\ am\n®v ]≈n-b-I-Øp-\n∂v A®≥ ]pd-sØØn {]m¿∞n-®-tXmsS B\bpsS sImºv Ducm≥ Ign-™p. Cu kw`-h-Øn-\p-tijamWv aq∂p-t\mºv {]Z-£nW-Øn\v G‰p-am-\q¿ Aº-eØ - n¬\n∂v B\sb Ab-bv°m≥ XpS-ßn-bX - v. ASpØ Imewhsc CXp XpS¿∂n-cp-∂p. Xncp-\mƒ {]Z-£n-W-Øn\v B\ XnS-tº-‰p-∂Xv Ipd-hn-e-ßms´ {]tXy-I-X-bm-Wv. 29

]Ømw XobXn Xncp-\mƒ hn.- s k- _ - k v X ym- t \m- k ns‚ Xncp-\m-fmWv ]Ømw XobXn Xncp-\mƒ F∂ t]cn¬ BN-cn-°p- ∂-Xv. Pqen-b≥ Ie-≠¿ A\p-k-cn®v hnip-≤s‚ Xncp\m- f mb P\p- h cn 20 F∂Xv 10˛mw XobXn BbXn-\m-emWv Cß-s\ Hcp t]cp-h-∂-Xv. aq∂p-t\m-ºns‚ Xob-Xn-Iƒ P\p-hcn 20˛\v ASp-Øp-h-cp-tºmƒ henb t\mºn\p ap≥]p≈ i\n, Rmb¿ Znh-k-ß-fn-emWv Cu Xncp-\mƒ BtLm-jn-°p-∂X - v. sNdnb s]cp-∂mƒ, sNdnb ]≈n-s∏-cp-∂mƒ Fs∂ms° Cu Xncp-\mƒ {]k-n≤-amWv. Igp-∂v (-A-ºv) hoSp-I-fn¬ BtLm-j-]q¿∆w {]Xn-jvTn-°p-∂Xpw Xp-S¿∂v {]Z-£n-Wambn CS-h-I-bpsS \m\m-`m-K-ß-fn¬ \n∂pw ]≈n-bn¬ FØn-°p∂Xpw Cu Xncp-\m-fns‚ apJy khn-ti-j-X-bmWv. Zmcn{Zyw, IjvS-\-jvS-߃, ]I¿®-hym-[n-Iƒ, ]Sp-a-c-W-߃ Ch-bn¬ \ns∂ms° c£-t\-Sp-hm≥ sk_-kvXym-t\m-kns‚ am≤yÿyw tXSp-hm≥ Bbnc߃ ChnsS FØn-t®-cpw.

F´p-t\mºv Xncp-\mƒ am¿tØmΩm {InkvXym-\n-IfpsS ]c-º-cm-K-X-amb t\mºmWv sk]v‰w-_¿ 1 apX¬ 8 hscbp≈ F´p-t\mºv. ]cn.-I-\y-Im-a-dn-b-Øns‚ P\-\-Øn-cp-\m-fn-t\m-S-\p_‘n®mWv CXv BN-cn-°p-∂-Xv. sk]v‰w_¿ 8 \p apºp≈ k]vX-Zn-\-ß-ƒ apgph≥ ]cn-ip-≤-ambn BN-cn-°p-∂p. Cu Znh-k-ß-fn¬ Ip´n-Ifpw apXn¿∂-hcpw apØnb-Ω-bpsS cq]-Øn-¶¬ ]q°ƒ A¿∏n-°p-∂Xpw `P-\-bn-cp∂p {]m¿∞n-°p-∂Xpw Cu Xncp-\m-fns‚ {]tXy-I-X-bm-Wv. 9˛mw \q‰m-≠nse apl-Ω-Zo-b-cpsS B{I-aWØn¬ sImSp-ß-√q¿ ]´Ww apgp-h≥ \in-®-t∏mƒ Xß-fpsS s]¨a-°-fpsS Nmcn{Xyw ImØp-kq-£n-°p-∂-Xn\v {InkvXym-\n-Iƒ Bcw-`n-®X - mWv F´p-t\mºv F∂mWv ]mc-ºc- yw. t]m¿®p-Ko-kp-Im-cpsS 30

A[m¿ΩnI _‘-ß-fn¬ Dƒs∏Sm-Xn-cn-°m≥ sImS-pß-√q-cnse kv { XoIƒ Bcw- ` n- ® - X mWv Cu t\msº∂pw Hcp ]mc-º-cy-ap≠v. amXm-]n-Xm-°ƒ a°-fpsS kwc£-W-Øn-\mbn Cu t\mºv `‡ymZ-cß - t- fmsS A\p-jvTn-°W - s- a∂v Cu Xncp-\m-ƒ \sΩ Hm¿Ωn-∏n-°p∂p. F´p- t \m- º m- N - c - W - t ØmS \p_-‘n®v 8˛mw XobXn D®-bv°v t\mºphoS¬ kZy \S-Øpw.

tacn-\m-a-[m-cokw-Kaw F´p-t\m-ºnt\mS-\p-_-‘n®v ]cn-ip≤ I\yIm-a-dn-b-Øns‚ P\-\-Øn-cp\mƒ Znh-k-amb sk]v‰w_¿ 8 \v F√m h¿jhpw tacn-\m-a-[mcokwKaw \S-Øp-w. amXm-hns‚ t]cns‚ hnhn[ cq]-ß-fmb tacn, adn-bw, \n¿Ω-e, hna-e, Aa-e, acnb XpS-ßnb t]cp-Iƒ kzoI-cn-® \qdp-IW - ° - n\v tacn-am¿ t\¿®-bmbn I≈-∏w sIm≠ph∂v tZhm-e-b-Øn¬ ka¿∏n-°p-w. t\mºv hoS¬ kZy°v D]-tbm-Kn-°m-\p≈ A∏amWv CXv. Ip¿∫m-\sb XpS¿∂v tIc-fØ - ns‚ hnhn[ {]tZ-iß - f- n¬ \n∂pw FØnt®-cp∂ tacn\ma-[m-cn-Iƒ ]≈n A¶-W-Øn¬ kwK-an-°p-w. Ch¿°mbn A∂p {]tXyI {]m¿∞-\Ifpw ip{iq-j-Ifpw \S-Øpw.

2012 se tacn\ma-[mcn kwK-a-Øn¬\n∂v 31

F´p-t\mºv Xncp-°¿Ω-ßfpw CXc NS-ßp-Ifpw F´p-t\mºv Zn\-ß-fn¬ sshIp-t∂cw hnhn[ k`mtae-≤y-£∑mcpsS Im¿Ωn-I-Xz-Øn¬ ]cn-ip≤ Ip¿∫m\ A¿∏n-°pw. XpS¿∂v IØn® Xncn-hnf-°pI-fp-ambn Bbn-cß - ƒ ]s¶-Sp-°p∂ P]ame {]Z-£nWw \S-°pw. {]Z-£nWw amXmhns‚ t{Kmt´m-bn¬ \n∂m-cw-`n®v Ipcn-in≥sXm-´n-bpw ]≈nbpw Np‰n Ah-km-\n-°pw. Hmtcm Znh-khpw {]tXyIXcw ]mbk t\¿®bpw \S-°pw. I¿jIZn\w, F¬tUgvkv tU, hml\ sh©-cn-∏v, ka¿∏WZn\w, IrX-⁄XmZn\w, Ipº-kmcZn\w, kwLS\mZn\w, tacn-\m-a-[m-cokw-K-aw, t\mºp-ho-S¬ kZy XpS-ßn-b-h-sb√mw F´p-t\m-ºv Xncp-\m-fns‚ `mK-amWv.

kz¿§m-tcm-]WØncp-\mfpw I√n-´-Xn-cp-\mfpw k¿§m-tcm]WØncp-\m-fnt\m-S-\p-_-‘n®v Ipd-hn-e-ßmSv CS-hI-bn¬ {]tXy-I-amb hn[-Øn¬ \SØp∂ A\p- k v a - c - W - a mWv I√n´ Xncp-\mƒ. 1599 PqWn\pw \hw-_dn\pw CSbv ° v Ipd- h n- e - ß mSv kµ¿in® sat\-kokv sa{Xm-t∏meoØmbmWv apf-sIm-≠p≈ tZhm-eb-Øn\v ]Icw I√p-sIm-≠p≈ tZhmebØn\v Xd-°-√n-´-Xv.

hnip≤ Ko-h¿§o-kns‚ Xncp-\mƒ hn.Koh¿§o-kns‚ Xncp-\mfpw Ipd-hn-eß - mSn\v {][m-\-am-Wv. ]Xn-∂memw XobXn Xncp-\mƒ F∂pw CXv Adn-b-s∏-Sp-∂p. Pqen-b≥ Ie-≠¿ {]Im-c-amWv Cu t]cp-h-∂-Xv. {KntKm-dn-b≥ Ie-≠¿ {]Imcw G{]n¬ 24˛\mWv hnip-≤s‚ Xncp-\mƒ. I≈∏hpw tImgn-bpw Xncp-\m-fns‚ t\¿®-I-fm-Wv.

32

`‡m-`ym-k-߃ amkmZy-sh≈n F√m-am-k-ß-fn-sebpw BZy-sh-≈n-bmgvN I¬°p-cn-in¬ FÆ-sbm-gn®v Ipº-km-cn®v ]cn-ip≤ Ip¿∫m\-bn¬ ]s¶-SpØv {]m¿∞n-°p-∂Xv Ipd-hn-e-ßm´p ]≈n-bnse {]tXyI t\¿®-bm-Wv. hnhn[ tZi-ß-fn¬ \ns∂-Øp∂ ss{IkvX-hcpw Ass{I-kvX-h-cp-amb [mcmfw t]¿ BZy-sh-≈n-bm-gvN-I-fn¬ XpS¿®-bmbn ChnsSsbØn D±n-jvS-Im-cy-߃ km[n-°pw. cmhnse 5.30 apX¬ sshIp-t∂cw 6.30 hsc XpS¿®-bmbn hnip≤ Ip¿∫m-\-Iƒ ]≈n-bn¬ \S-°pw.

I¬°p-cn-in¬ FÆ-sbm-gn®v {]m¿∞n-°p∂ hnizm-kn-Iƒ

BZyi\n F√m BZy- i - \ nbm- g v N - I - f nepw sshIp t∂cw 5 aWn°v ]cn-ip≤ Ip¿∫m\bpw amXm-hns‚ s\mth-\bpw \S-°p-w. CtX ØpS¿∂v amXm- h ns‚ t{Kmt´m-bn¬ \n∂m-cw-`n®v Ipcn-in≥sXm-´n-Np‰n P]ame {]Z-£nWw ]≈n-bn-seØpw. IØn® Xncn-hn-f-°pI- f p- a mbn \S- Ø p∂ {]Z£nWw Gsd A\p-{K-l-Zm- amkmZy i\n-bmgvN \S-°p∂ P]-ame sagp-Ip-Xncn {]Z-£n-Ww. b-Ihpw BI¿j-I-hp-am-Wv. ]mem-cq-]-X-bn¬ BZy-ambn P]-ame {]Z£nWw Bcw`n® ]≈n Ipd-hn-e-ßmSmWv. 33

{]Xn-amk [ym\w F√m amkhpw 3˛mw sh≈n-bm-gvN ]mcojv lmfn¬h®v GI-Zn\ [ym\w \S°pw. {]i-kvX So-ap-I-fmWv [ym\w \bn-°p-∂-Xv.

Hmim\ Rmb¿ Hmim\ Rmb¿ Xap°p t\¿®-bpsS Zn\-am-Wv Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-°v. ]pcm-X\tZhm-e-b-ßfn¬ am{X-ap-≠m-bn-cp∂ Hcp t\¿®-bm-Wn-Xv. h\y-ar-K-ß-fn¬ \n∂p c£-t\-Sm≥ {]mNo\ {InkvXym-\n-Iƒ \S-Øn-h∂n-cp∂ t\¿®-bm-Wn-Xv. Ipdhn- e - ß ms´ Xap°v t\¿®bv ° v as‰mcp Ncn-{X-hpap-≠v. _me-cm-ah - ¿Ω Bbneyw Xncp-\mƒ alm-cm-Pmhv Xncphn-Xmw-Iq¿ `cn-®n-cp∂ ImeØv am\knwKv F∂ Hcp t]meokv kq{]≠v If-Øq¿ {Kma-Øn¬ hymP]pI-bne (Icw sI´msX kq£n- ° p- ∂ - X v ) Is≠-Øm≥ At\z-j-W-Øn-\n-d-ßn. am\-knwKv Ahn-SsØ {InkvXym-\nIsf {Iqc- a mbn a¿±n- ° pIbpw Xap°v t\¿® sh©-cn∏v kv{XoIsf A]-am-\n-°m≥ {ian-°pIbpw sNbvXp. ]cn-{`m-¥cmb If-Øq¿ \nhm-kn-Iƒ Hmim\ Znhkw Ipd-hn-e-ßm´v ]≈n-bn¬ Xap°v t\¿® \S-Øm≥ Xocp-am-\n-®p. PmXn-a-X-t`-Z-sat\y P\-߃ CXv kzoI-cn-°m-s\Øpw. Hmim\ Rmb-dm-gvN-tbm-S-\p-_-‘n®v Xap°v t\¿®-bv°p≈ hdpØ Acn, ]gw, i¿°-c F∂nh Iq´n-°p-gb - v°p-∂X - n\v D]-tbm-Kn-°p∂Xv H‰-ØS- n-bn¬ Xo¿Ø Ipgn-tØmWnbmWv.

Ipgn-tØmWn

34

Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n kµ¿in® Nne {]ap-J¿ Ft±-€m-bn¬ \n∂p≈ am¿ butk∏v sa{Xm≥ ˛ 345

tKmh sa{Xm-t∏m-eoØm tUmw sat\-knkv ˛ 1599 am¿ sk_-kvXym\n

am¿ sk_-kvXym\n ˛ 1661 sabvapX¬ 1663 s^{_p-hcnhsc am¿∏m∏m-bpsS {]Xn-\n[nbmbn Ipd-hn-eß - m´v Xma-kn®v kss`-Iy-{]-h¿Ø\-߃°v t\XrXzw \¬In. 1657 ¬ BZy kµ¿i-\w.

_nj∏v B©-eqkv {^m≥ko-kv ˛ 1703 Pq¨ apX¬ 1704 sabv hsc Ipd-hn-e-ßm´v Xma-kn®v k`m-`-cWw \S-Øn.

am¿ AK-Ãn≥

{io i¶c kp∫-ø¿ ˛ Xncp-hn-Xmw-Iq¿ Znhm≥ ˛ 1894 Pq¨

am¿ AK-Ãn≥ I≠-Øn¬ ˛ kotdm ae-_m-¿ k`-bnse BZysØ sa{Xm-t∏m-eo-Ømbpw Fd-Wm-Ipfw B¿®p-_n-j∏ - pw ˛ 1925 Unkw_¿ 27.

ssZh-Zm-k≥ am¿ Chm-\n-tbmkv Xncp-ta\n ˛a-e-¶c kpdn-bm\n k`bpsS BZy B¿®v _nj-∏v ˛ 1931

am¿ Chm-\n-tbmkv

k¿ kn.-]n.

k¿ kn.-]n.-cm-a-kzman Aø¿ ˛ Xn-cp-hnXmwIqdns‚ Ah-km-\sØ Znhm≥ ˛ 1938 s^{_p-hcn 6

I¿±n-\mƒ Snk-dmMv ˛ ]uckvXy Xncp-kwLw A≤y-£≥ -˛ 1953 Unkw-_¿ 3 I¿±n-\mƒ Snk-dmMv 35

I¿±n-\mƒ sska¨ Un eq¿±pkzman ˛ ]uckvXy Xncp-kwLw A≤y-£≥ ˛ 1987 BKÃv 12 I¿±-n\mƒ eq¿±pkzman

I¿±n-\mƒ sesbm\m¿t±m km{µn ˛ ]uckvXy Xncp-kw-L-w A≤y-£≥˛ 2008 \hw-_¿ 8

I¿±n-\mƒ km{µn

{^m≥kz dnjnsb ˛ C¥y-bnse {^©v ÿm\-]Xn ˛ 2012 G{]n¬ 14

{^m≥kz dnjnsb

I¿±n-\mƒ sSe-kvt^m¿ tSmt∏m-bpsS t\Xr-Xz-Øn-ep≈ kn_n-knsF sa{Xm≥ kwLw ˛ 2014 s^{_p-hcn 9

36

[oc-k-¥-Xn-I-fpsS ]pWy-`qan A¿°-Zn-bm-t°m∑m¿ 4˛mw \q‰m-≠p-ap-X¬ 16˛mw \q‰m-≠p-hsc t]¿jy-bn¬\n∂p h∂ sa{Xm∑mcm-bn-cp-∂p am¿tØmΩm \{km-Wn-Iƒ°v B≤ym-flnI t\XrXzw \¬In-b-Xv. F∂m¬ Chn-SsØ {InkvXym-\n-I-fpsS bYm¿∞ t\Xmhv A¿°Zn-bm-t°m-\mbn-cp-∂p. hntZi-Øp-\n∂p hcp∂ sa{Xm\v Chn-SsØ `mj, BNm-cw, aX, -km-aq-lnI, cmjv{Sob Imcy-߃ F∂nh Adn-bm-hp∂ \m´p-Im-cs‚ klmbw A\p-t]-£-Wo-b-am-bn-cp-∂p. A¿°-Zn-bm-t°m≥ ÿm\w \{km-Wn-Iƒ t{ijvTm-Nm-cy-]-Z-hn-bmbn IW-°m°n-bn-cp∂p. PmXn°v I¿Ø-hy≥ F∂mWv At±lw Adn-b-s∏-´n-cp∂-Xv. C¥y apgp-h-\n-sebpw am¿tØm-Ωm-\-{km-Wn-I-fp-sS-ta¬ Ah¿°v A[n-Im-c-ap-≠m-bn-cp-∂p. sshZnI hnZym¿∞n-Isf Xnc-s™-Sp-°p-I, sshZn-Isc \nb-an-°p-I, ]pXnb sa{Xms\ kzoIcn-°pI XpS-ßn-bh - s- b√mw Ch-cpsS A[n-Im-c] - c- n-[n-bnembn-cp-∂p. ]I-tem-a‰w IpSpw_-Øn¬\n∂p≈ sshZn-I-cn¬\n∂m-Wv A¿°-Zn-bm-t°ms\ Xnc-s™-Sp-Øn-cp-∂Xv. Ipd-hn-e-ßmSpw A¶-am-enbpw Bbn-cp∂p A¿°-Zn-bm-t°m-∑m-cpsS {][m-\ `c-W-tI{µßƒ. Xnc-s™-Sp-°-s∏-Sp∂ A¿°-Zn-bm-t°m\v sIm®n-bnse cmPm-°-∑m¿ _lpa-Xn-Iƒ \¬Inbn-cp-∂p. At±-l-Øn-s‚ bm{X-I-fn¬ kmbp[t]mcm-fn-Iƒ AwK-c-£I-cmbn AI-ºSn tkhn-®n-cp-∂p. Ipd-hn-e-ßmSv ]I-tem-a-‰Øv A¿°-Zn-bm-t°m∑mcpsS I_-dnS߃ ÿnXn-sN-øp-∂p.

]\-¶p-g-bv°¬ hey-®≥ (1479 ˛ 1543) ]\- ¶ p- g - b v ° ¬ IpSpw- _ - Ø n¬ 1479˛emWv bmt°m_v A®≥ P\n-®-Xv. 1504˛¬ sshZn-I-\m-hp-Ibpw XpS¿∂v Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n hnImcnbmbn \nb-an-X-\m-IpIbpw sNbvXp. A®s‚ {]m¿∞-\-bnepw hnip≤ PohnXØnepw BIr-jvS-cmbn At\-I¿ A®s\ kao-]n-®n-cp∂p. A®s‚ hnip≤PohnXwaqew "hey-®≥' F∂ t]cv kn≤n®p. At\Iw sshZnI hnZym¿∞n- I ƒ°v ]cn- i o- e \w \¬Inb ]fin-X-\mbncp-∂-Xn-\m¬ aev]m≥ F∂ ]Zhn°pw At±lw A¿l-\m-bn. 1543 HIvtSm-_¿ 26˛mw XobXn IpS-am-fq¿ ]≈n-ta-S-bn¬ h®m-bn-cp-∂p hey®s‚ ]\-¶p-g-bv°¬ hey-®≥ A¥yw. IpS-am-fq-cn¬ \n∂p Pe-am¿§w Ipdp-∏¥ - d- b - n-te°pw kvamcI ]m¿°v Ahn-sS-\n∂p Ipd-hn-e-ßm-t´°pw ]qPy-tZlw FØn-°p-I-bm-Wp-≠m-b-Xv. hnem-]bm{Xm at≤y Xpem-h¿j-Øns‚ AXyp-{K-amb Im‰pw agbpw D≠m-bn-cp-∂n´pw ih-a©-Øns‚ \mep hi-ß-fnepw IØn® Xncn-Ifpw Xe-bv°¬ IØn-®p-h® Hm´p-hnf°pw AW-bm-sXbpw hnf-°nse FÆ H´pw Ipd-bm-sXbpw ImW-s∏´Xv hey-®s‚ PohnX hnip-≤n-bpsS AS-bm-f-am-bn- Icp-Xn-h-cp∂p. Ipd-hn-e-ßmSv henb ]≈n-bnse aZv_-lm-bnse At±-l-Øns‚ I_-dn-S-Øn\p ap∂n¬ {]m¿∞n-°p-hm≥ Ct∏mgpw 37

At\-I-sc-Øp-∂p. hey-®s‚ {im≤w 469 h¿j-ßfmbn \hw-_¿ 5˛\v ]≈n-ho-´n¬ ]\-¶p-g-bv°¬ ho´p-Im¿ \S-Øn-h-cp-∂p. B≠p-tXmdpw \S-Øp∂ {im≤kZy-bn¬ kw_-‘n-°p-hm≥ hnZq-c-tZ-i-Øp-\n-∂p-t]mepw [mcmfw t]¿ FØn-t®-cm-dp-≠v. {im≤k-Zy-bp-Æp-∂-h¿°v DZ-c-tcm-K-im-¥n- e-`n-°p-sa-∂mWv hnizm-kw.

]d-ºn¬ (]≈n-ho-´n¬) Nm≠n-sa-{Xm≥ (1613 ˛ 1687) tIcf k`m-N-cn-{X-Ønse k¶o¿Æ-Im-e-L-´-ßfn¬ k`bv°v [oc-amb t\XrXzw \¬Inb am¿tØmΩm {InkvXym-\n-If- psS {]Ya GX-t±-iob sa{Xm-\mWv ]≈nho-´n¬ Nm≠n-sa-{Xm≥. C¥y- apgp-hs‚bpw sa{Xm≥ F∂mWv At±lw HutZymKnI tcJI-fn¬ H∏p-h® - n-cp-∂X - v. Ae-Ivkm-≠¿ sZ Imtºm F∂mWv bqtdm-]y≥am¿ At±-lsØ hnfn-®n-cp-∂X - v. 1638-˛¬ sshZnI]´w kzoI-cn® At±lw Zo¿LImew (1663 hsc) Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n hnIm-cn-bm-bn-cp-∂p. sNdnb ]≈n, ]gb henb ]≈n, skan-tØcn ]≈n Ch-sb√mw ]Wn-X-Xv At±-lØns‚ ta¬t\m-´-Øn-emWv. am¿ sk_-kvXym-\n-bn¬ \n∂v 1663 s^{_p-hcn 1˛\v sa{Xm≥ ]´w kzoI-cn® At±lw 1687 P\p-hcn 2˛\v Imew sNøp∂Xp hsc Ipd- h n- e - ß mSv Bÿm- \ - a m°n k`m`cWw \S-Øn. A∂v At±-l-Øns‚ IØo-{U-em-bn-cp∂p henb-]≈n-; sNdnb]≈n kzIm-cy-{]m¿∞-\m-e-b-hpw.

\n[o-cn-°¬ amWn-°-Ø-\m¿ (1842˛1904) 1842 sabv 17˛\v `qPm-X-\mb At±lw sNdp-∏-Øn¬Øs∂ ae-bm-fw, Cw•ojv, kpdn-bm-\n, {^©v, eØo≥, C‰m-en-b≥, kv]m\n-jv, kwkvIr-Xw, lnµn, Xan-gv XpSßn ]e `mj-Iƒ ssIImcyw sNøm≥ {]mKev`yw t\Sn. sslµh imkv{X-ßfpw Bbp¿thZhpw If-cn-∏b - ‰- p-sam-s° ] - T- n® Akm-[m-cW [nj-Wm-im-en-bm-bn-cp∂p At±-lw. 19˛mw hb-€n¬ s»Ωm-»≥ Bbn-cn-°p-tºmƒXs∂ tKmh¿Æ-tZm-cpsS sk{I-´-dn-bmbn tIcf k`-bpsS t\Xr-Xz-Øn-se-Øn. 1876 P\p-hcnbn¬ sshZnI ]´w kzoI-cn-®p. 1873˛¬ siΩm-i-\m-bn-cn-°p-tºm-gm-Wv Ipd-hn-e-ßms´ Xap°p t\¿®bv°v B[m-c-amb am\knwKv kw`hw \S-∂Xpw tImS-Xn-bn¬ \n∂p \oXn t\Sn-sb-Sp-°p-∂-Xn¬ hnPbw hcn-®Xpw. ]n∂oSv Ipd-hn-e-ßm´v ]≈nhnIm-cn-bm-bn. 1889˛¬ s]m¥n^n-°≥ A[n-Im-c-ß-tfm-Sp-Iq-Sn tIcf k`-bn¬\n∂p≈ BZy hnImcn P\-dmƒ Bbn. 1887˛¬ am∂m-\Øp\n∂v \{kmWn Zo]nI (C-∂sØ Zo]n-I) Bcw`n®t∏mƒ AXns‚ ÿm]-I\pw No^v FUn-‰-dp-am-bn-cp-∂p. 1876˛¬ kXy\mZ-Im-l-fhpw 1890˛¬ aebmf at\m-cabpw Bcw-`n-®-t∏mƒ Ah-bpsSsb√mw t{]c-Ii‡n A®-\m-bn-cp-∂p. kztZin sa{Xms\ e`n-°p-∂-Xn-\p-th≠n- b p≈ t]mcm- ´ - ß ƒ°pw ]p\- s scIy {]ÿm- \ - Ø n\pw At±lw Du¿÷ t{kmX-€m-bn-cp∂p. Ipd-hn-e-ßmSv t_mbvkv sslkvIqƒ ÿm]-I\pw A®-\m-Wv. 1902˛¬ `mj-mt]m-jnWn \S-Ønb A`n-{]mb thms´-Sp-∏n¬ tIc-f-Øn¬\n∂p≈ alm-c-Y38

∑m-cmbn i¶-cm-Nm-cy¿, i‡≥ Xºp-cm≥, cmPm tIi-h-Zm-k≥ F∂n-h-tcm-sSm∏w amWn°-Ø-\mcpw Xnc-s™-Sp-°-s∏-´n-cp-∂p. 1904 Pq¨ 20˛\v At±lw A¥-cn®p. At±l-Øns‚ I_-dnSw Ipd-hn-e-ßmSv henb ]≈n-bnse aZv_-l-tbmSp tN¿∂m-Wv \nesIm-≈p-∂-Xv.

sjh-en-bm¿ tUm.-]n.-sP.-tXm-akv kmº-ØnI imkv{X-⁄≥, Ncn-{X-Im-c≥, Kth-jI - ≥, kmln-Xy-Im-c≥ F∂o \ne-I-fn-se√mw {]i-kvX-amb tkh\w sNbvXv C¥ybpsS Ncn-{XsØ \n¿Æm-b-Iambn kzm[o-\n® ae-bm-fn-bmWv sjh-en-bm¿ tUm.-]n.-sP.-tXm-a-kv. 1893 s^{_p-hcn 20˛\mWv At±lw P\n-®-Xv. C¥ybnepw hntZ-iØpw hnZym-`ymkw \S-Ønb At±lw 1937˛¬ cq]o-I-cn® BZy a{Zmkv ePn-t…-‰ohv Iu¨kn-en¬ AwK-am-bn-cp-∂p. 1942 apX¬ 1948 hsc `mcX k¿°m-cns‚ kmº-ØnI D]-tZ-jvSm-hmbn {]h¿Øn-®p. C°m-e-b-f-hn¬ A¥¿tZ-iob {]m[m-\y-ap≈ A\-h[n Imcy-ß-fnepw IΩn-‰n-I-fnepw {]h¿Øn®v temI-{]-i-kvXn-bm¿÷n-®p. 1957˛¬ tIc-f-Øn¬\n∂p cmPy-k-`-bn-te°v \m-a-\n¿t±iw sNø-s∏´p. Cw•o-jnepw ae-bm-f-Ønepambn \nc-h[n kmº-ØnI˛imkv{X˛ kmlnXy˛Ncn{X {KŸ-ßfpw teJ-\-ßfpw At±lw Fgp-Xn-bn-´p-≠v. 1965 Pqsse 26˛\v A¥-cn-®p.

Ipd-hn-e-ßms´ a‰p {]Kev` hy‡n-Iƒ Ipd- h n- e - ß mSv ]≈n- b psS ÿm]- \ hpw hf¿®bpw Ipd- h n- e - ß m- S ns‚ hf¿®bpw ]c-kv]cw _‘-s∏-´n-cn-°p∂p. k`mNcn-{X-Øn¬ Ipd-hn-e-ßmSv kw`m-h\ sNbvX [oc k¥-Xn-I-fn¬ {][m-\n-bmWv B¿®v_n-j]v am¿ tPmk^v an‰-Øm-\n. k`bpsS Ncn-{X-Øn¬ am{X-a√, tIc-f-N-cn-{X-Ønepw kmln-Xy-ta-J-e-bn-ep-sams° Ipd-hne-ßm-Sn-s‚bpw Ipd-hn-e-ßms´ {]K-ev`-cp-sSbpw kw`m-h-\-Iƒ hep-Xm-Wv. hS-°pw-Iq¿ cmPm-hns‚ ]S-°p-dp-∏-∑m-cn¬ {][m-\n-bm-bn-cp∂ at©cn Iq‰≥ Xc-I≥, Ipd-hn-e-ßmSv hnIm-cn-am-cm-bn-cp∂ DÆo-´≥ IØ-\m¿, \ho\ tZhm-eb \n¿Ωm-W-Øn\v t\XrXzw \¬Inb ^m.-tXm-akv aW-°m-´v, tZh-am-Xm-tIm-tf-Pns‚ ÿm]-I≥ ^m.-t]mƒ Be-∏m-´v, Ipd-hn-e-ßm-Sns‚ b»kv hnhn[ {]Im-c-Øn¬ Db¿Øn-bn-´p≈ kndn-bIv \n[o-cn, tPm¨ \n[o-cn, sjh-en-bm¿ hn.-kn.-tPm¿÷v XpS-ßn FÆn-bm¬ XocmØ alm-cY - ∑m-cpsS \mSmWv Ipd-hn-e-ßm-Sv.

^m.-tXm-akv aW-°m´v

am¿ tPmk^v an‰-Øm-\n 39

^m.-t]mƒ Be-∏m´v

hnZym`ymk ÿm]-\-߃

sk‚v tacokv t_mbvkv sslkvIqƒ sk‚v tacokv lb¿sk-°‚dn kvIqƒ Cu \m-´n¬ Cw•ojv hnZym-`ym-kØ - n\v XpS°w Ipdn-®Xv Ipd-hn-eß - mSv ]≈nbmbncp∂p. \n[o-cn-°¬ amWn-°-Ø-\m¿ hnIm-cn-bm-bn-cp∂ ImeØv Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-bpsS ]Sn∏pc amfn-I-bnepw hm-Zy-∏p-c-bn-ep-ambmWv Cw•ojv kvIqƒ XpS-ßn-bX - v. 1902˛¬ ]pXnb sshZnI aµncw ]q¿Øn-bm-bt- ∏mƒ Cw•ojv kvIqƒ Atßm´v am‰p-Ibp≠mbn. ]n∂oSv Ct∏mƒ kvIqƒ ÿnXn sNøp∂ ÿew hmßp-Ibpw, ]pXnb kvIqƒ sI´nSw ]WnXv ¢mkv Bcw-`n-°p-Ibpw sNbvXp. 1925˛¬ sslkvIq-fmbn Db¿Ø-s∏-´p. 1993 sk]v‰w_¿ 4˛ \v iXm_vZn BtLm-j-߃ `mc-X-Øns‚ D]cmjv{S]-Xnbpw kvIqfnse ]q¿∆hnZym¿∞n-bp-amb {io. sI. B¿. \mcm-bW - ≥ DZvLm-S\w sNbvXp. cmjv{S-]Xn F∂ \ne-bn¬ 1997 sk]v‰w-_¿ 19˛\v At±lw ho≠pw kvIqƒ kµ¿in-°p-I-bp-≠m-bn. 1998˛¬ lb¿sk°‚dn kvIqfmbn Db¿Ø-s∏-´p.

sk‚v tacokv tKƒkv sslkvIqƒ 1919 sabv amk-Øn¬ s]¨Ip-´n-Isf Dt±-in®v ss{]a-dn-bmbn Bcw-`n® hnZym-ebw ]Sn-]-Sn-bmbn hf¿∂v 1949˛¬ sslkvIq-fmbn Db¿Ø-s∏-´p. _lp-am\-s∏´ tXmakv ]pc-bv°¬ A®-\mWv kvIqƒ Bcw-`n-°m≥ t\XrXzw \¬In-b-Xv. c≠m-bn-cm-am-≠n¬ kvIqƒ AXns‚ kph¿W Pq_nen BtLm-jn-®p.

40

sk‚v tacokv t_mbvkv F¬.-]n.-kvIqƒ

sk‚v tacokv tKƒkv F¬.-]n.-kvIqƒ

A£-c-ß-fpsS temI-tØ°v At\-Im-bn-c-ßsf ssI]n-Sn-®pb¿Øm\pw {]mY-anI hnZym-`ymkw \¬Im\pw sk‚v tacokv t_mbvkv F¬.]n. kvIqfpw sk‚v tacokv tKƒkv F¬.-]n.-kvIqfpw \S-Øp∂ tkh\w al-Ø-c-am-Wv. 41

tZh-am-Xm- tIm-tfPv

tIm´bw tI{µ-am°n ItØm-en-°¿°pw kzoIm-cy-amb Hcp Iem-ebw D≠mI-W-sa-∂Xv amWn-°-Ø-\m-cpsS kz]v\-am-bn-cp-∂p. 1922-˛¬ Nß-\m-t»-cn- Fkv._n.tImtfPv Bcw-`n-®-t∏mƒ AXns‚ `c-W-k-an-Xn-bn-ep-≠m-bn-cp∂ Bdp t]cn¬ Hcmƒ Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-bpsS hnIm-cn-b-®-\m-bn-cp-∂p. Ipd-hn-e-ßm´v Hcp D∂X hnZym-`ymk tI{µw F∂ kz]v\w 1964 ¬ tZh-am-Xm-tIm-tf-Pns‚ ÿm]-\tØm-sSbmWv bmYm¿∞y-am-b-Xv. D∂X hn-Zym-`ym-k cwK-Øv ]-Xn-\m-bn-c-ß-ƒ-°v A-hk-cw k-Ωm-\n-® tZ-h-amXm tImf-Pv {]-h¿-Ø-\-Øn-s‚ kph¿-W Pq-_n-en {]-`-bn-emWv. Ip-d-hn-e-ßm-Sv a¿-Øv-a-dn-bw s^m-tdm-\ ]-≈n hn-Im-cn-bmbn-cp-∂ d-h. ^m. t]mƒ B-e-∏m-´m-Wv tImf-Pv ÿm-]n-®Xv. ]m-em cq-]-Xm-[y-£-\m-bn-cp-∂ am¿ sk-_m-Ãy≥ h-b-en¬ X-d-°√n´ tIm-f-Pv D-∂-X hn-Zym-`ym-k cwK-Øv cm-Py-ØpX-s∂ H-∂mw-\n-c-bn-em-Wn∂v. {]o-Un{Kn ¢m-tkm-sS Xp-S-°-an´ tIm-fPv 1968¬ Un{Kn tIm-f-Pm-bn D-b¿-Ø-s∏-´p. ]mem cq]Xm klmb sa{Xm≥ am¿ tP°_v apcn-°≥ AS°w \nc-h[n {]K-ev`-cmb ]q¿∆-hn-Zym¿∞n-Iƒ tZh-am-XmbpsS A`n-am-\-am-Wv. an-Ih - n-s‚ Aw-Ko-Im-cam-b NAAC F t{K-Uv ]-Zhn, sF.-Fk - v.- H. 9001˛2008 F-∂n-hbpw tIm-f-Pn-\v e-`n-®n-´p≠v. a-e-bmfw, Cw-•ojv dn-k¿-®v Un-∏m¿-´v-sa‚p-Iƒ tIm-f-Pn¬ {]-h¿-Øn-°p-∂p-≠v. _n-cp-Zm\-¥-c _ncp-Z X-e-Øn¬ sImta-gvkv, Cw-•ojv, a-e-bmfw, amØ-am-‰nIvkv, sI-an-kv-{Sn, ^n-kn-Ivkv, t_m-´Wn F∂o hn-j-b-ß-fmWp≈Xv. _ncp-Z X-eØn¬ Cw-•ojv, a-e-bm-fw, C-°-tWm-an-Ivkv, amØ-am-‰n-Ivkv, ^n-kn-Ivkv, sI-an-kv-{Sn, t_m-´Wn, kp-thm-fPn, sIm-ta-gv-kv (Iw-]yq-´¿ Bπn-t°-j≥kv), sIm-ta-gv-kv (Sm-Ivtk-j≥), I-ayq-Wn-t°-‰o-hv Cw-•o-jv ({Sn-∏nƒ sa-bn≥) F∂o tImgvkp-I-fm-Wp-≈-Xv. t^m¨: 04822 230233, 232951 sh_v-ssk-‰v ˛ www.dmck.in 42

Ipd-hn-e-ßmSv s^mtdm-\bnse CS-h-I-Iƒ {InkvXp-cmPv N¿®v, Pb-vKncn sk‚v sk_m-Ãy≥kv N¿®v, Imfn-Imhv sk‚v tPm¨ Z _m]v‰nÃv N¿®v, Im™n-c-Øm\w sk‚v tacokv N¿®v, Im´m-ºm°v sk‚v tPmk^vkv N¿®v, IqS-√q¿ sk‚v tXmakv N¿®v, Ipdn-®n-Øm\w sk‚v sk_m-Ãy≥kv N¿®v, aÆ-bv°-\mSv sk‚v {^m≥kokv A€okn N¿®v, ac-ßm-´p-]≈n sk‚v tXmakv N¿®v, tam\n-∏≈n aZ¿ Hm^v s]¿s∏-Nyp-h¬ sl¬∏v N¿®v, ]me-°m-´p-ae sk‚v tXmakv N¿®v, cXv\-Kncn sk‚v tPmk^vkv N¿®v, DZ-b-Kncn sk‚v sk_mÃy≥kv N¿®v, hm°mSv sk‚v tPm¿÷v N¿®v, hbe

CSh-I-bnse B{i-a-߃ sk‚v B≥kv B{iaw (CMI), Ipcy-\mSv sk‚v hn≥sk‚v B{iaw (VC), \{k-Øp-ln¬ ¢mc-‰v `-h≥ (CMF), Ipd-hn-e-ßmSv

CS-h-I-bnse k\ym-kn\okaq-l-߃ I¿Ω-eoØm aTw, Ipd-hn-e-ßmSv sk‚v tPmk^v _menIm`h≥ (CMC), Ipd-hn-e-ßmSv sk‚v hn≥sk‚v tIm¨sh‚v, Ipd-hn-e-ßmSv kntÃgvkv Hm^v APvao¿, Ipd-hn-e-ßmSv tUmt´gvkv Hm^v sk‚v tXmakv, ]I-tem-a‰w Bcm-[\maTw, Ipcy-\mSv Bcm-[\maTw, \{k-Øp-ln¬ A€okn `h≥ (MJ), \mSp-Ip∂v 43

CS-h-I-bnse skan-\m-cn-Iƒ ¢co-jy≥ skan-\mcn, Ipd-hn-e-ßmSv kn.-Fw.-sF sk-an-\mcn, Ipcy-\mSv

CS-h-I-bpsS Ipcn-ip-]-≈n-Iƒ Pq_nen It∏f, ]≈n-°-he sk‚v tPmk^v It∏-f, tImgm ^mØna amXm It∏-f, Ce-bv°mSv {InkvXp-cmPv It∏-f, Imfn-Imhv sNdp-]pjv]w It∏-f, IpSp-°-a‰w Xncp-lr-Zb It∏-f, sNdp-I-c-∏md acn-bm-w_nI It∏-f, Imfm-ºpen sk‚v tacokv It∏-f, Ipcyw A¬t^m≥km It∏f, sNdp-sImºv

C-S-h-Im-Xn¿-Øn-bnse C-X-c tk-h-\ ta-J-e-Iƒ BXp-c tk-h-\ ta-J-e-bn¬ hn≥-sk≥-jy≥ k-\ym-kn-\n k-aq-l-Øn-s‚ t\-Xr-Xz-Øn¬ I-gn-™ H-cp ]-Xn-‰m-≠m-bn sk-‚ v hn≥-sk-‚ v B-ip-]{Xn {]-h¿-Øn°p-∂p. I¿-Ωe - o-Øm k-\ym-kn-\n-If- p-sS t\-Xr-Xz-Øn¬ sk‚v tPm-k^ - vk - v _m-enIm`h≥ ,sXm-gn¬ km-[y-X k-Ωm-\n-®v tXm-´p-h-bn¬ \-thm-Z-b _p-°v _-bn‚nw-Kv sk‚¿, Ip-™p߃-°m-bn sk‚v ta-co-kv t\-gv-k-dn F∂n-h am-Xr-Im-]-c-am-bn \-S-Øp∂p. A-Pv-ao¿ k-\ym-kn-\n-am-cp-sS t\-Xr-Xz-Øn¬ Xm-eq-°v B-ip-]-{Xn-°v k-ao-]hpw Ako-kn k-\ym-kn-\n-am¿ \m-Sp-Ip-∂nepw h-tbm-P-\ß-sf ]-cn-N-cn-°p-∂ tI-{µ-ß-fp≠v. tUm-t´gvkv Hm-^v sk‚v tXm-a-kn-s‚ t\-Xr-Xz-Øn¬ ]-I-tem-a‰-Øv \-gv-k-dn, hn≥sk≥-jy≥ ssh-Zn-I-cp-sS t\-Xr-Xz-Øn¬ \-{k-Øp-ln√n¬ sk‚v tPm-k-^v _m-ek-Z≥ F∂n-hbpw C-S-h-Im-Xn¿-Øn°p≈n¬ {]h¿Øn-°p-∂p.

44

apØn-b-ΩbpsS ip{iq-j-I¿ Ipd-hn-e-ßmSv ]n¬{Knw {]tam-j≥ Iu¨kn¬ ]cn-ip≤ ssZh-am-Xm-hns‚ ]mZ-kv]¿i-ta¬°m≥ `mKyw kn≤n® ]pWy-`q-a-n-bmb Ipd-hn-e-ßm-s´Øp∂ et£m-]-e-£-߃°v Bh-iy-amb klmb߃ sNøp-I, aXn-bmb kuI-cy-߃ {Iao-I-cn-°pI, F∂o e£y-ßfp-am-bmWv Ipd-hn-e-ßmSv ]n¬{Knw {]tam-j≥ Iu¨kn¬ {]h¿Øn-°p-∂X - v. Xo¿∞m-SI - ¿°m-hi - y-amb am¿§-\n¿t±-iß - fpw tkh-\ß - fpw Iu¨kn-ens‚ t\Xr-Xz-Øn-ep≈ thmf-≠n-b¿am¿ kuP-\y-ambn \¬Ip-w. Xß-fpsS ka-b-Øns‚ Hcp `mKw apØn-b-Ωbv°v ip{iq-j-sN-øp-hm≥ am‰n-h-®n´p-≈-h-cpsS {Kq∏m-Wv apØn-b-Ω-bpsS ip{iq-j-I¿ F∂ t]cn¬ Adn-b-s∏-Sp-∂-Xv. ]T\tijw tPmen e`n-°p-∂-Xp-h-sc-bp≈ CS-th-f-bnepw dn´-b¿ sNbvX-Xn\p tij-ap-ff hn{i-a-Po-hn-X-Ønepw Dƒs∏-´hcpw apØn-b-Ω-bp-sS ip{iq-j-I-cmbn {]h¿Øn-°p∂p-≠v. apØn-b-ΩbpsS k∂n-[n-bn-se-Øp∂ Xo¿∞m-S-Isc kzoI-cn-°p-hm\pw Ah¿°v ChnSpsØ Ncn-{Xhpw sFXn-lyhpw ]mc-ºc- yhpw ]I¿∂p-\¬Im\pw Cu ip{iq-jI¿ {]tXyIw {i≤n-°p-w. ]m¿°nwKv Gcn-bm-bn-ep≈ C≥^¿ta-j≥ Iu≠-dn¬\n∂v Cu thmf-≠n-b¿amcpsS tkh\w Xo¿∞m-S-I¿°v e`n°pw. ap≥Iq´n Adn-bn®v FØp-∂-h¿°v Bh-iy-amb {Iao-I-c-W-߃ Hcp-°m\pw apØn-b-Ω-bpsS ip{iq-jq-I¿ Xøm-dm-Wv. \qtdmfw thmf-≠nb¿am-cmWv Iu¨kn-ens‚ t\Xr-Xz-Øn¬ apØn-b-Ω-bpsS ip{iq-j-I-cmbn tkh\w sNøp∂-Xv. thmf-≠n-tb-gvkns‚ tkh\w Bh-iy-ap-≈-h¿ hnfn-°p-I. t^m¨: 9447184088, 9447194088

thmf-≠n-b¿ Iym]v‰≥kv 45

Ipd-hn-e-ßmSv ]≈n-bnse Bflobip{iqj ka-b-{Iaw ]cn-ip≤ Ip¿_m\ Rmb¿

5.30 am, 7.00 am, 8.45 am, 11.00 am, 4.30 pm

Xn¶ƒ, sNm∆, _p[≥, hymgw

5.30 am, 6.30 am, 7.30 am

amkmZysh≈n

5.30 am,6.30 am, 7.30 am, 8.30 am, 9.30 am, 10.45 am (kpdn-bm\n Ip¿_m\),12.00 noon, 3.00 pm, 4.30 pm (hn.-sk-_-kvXym-t\m-kns‚ s\mth-\), 6.30 pm, Ipº-kmcw 5.00 am - 7.00pm

a‰p sh≈nbmgvN-I-fn¬ 5.30 am,6.30 am, 7.30 am 4.30 pm (hn.-sk-_-kvXym-t\m-kns‚ s\mth-\) amkmZy i\n

- b - psS s\mth-\) 5.30 am,6.30 am, 7.30 am, 8.30 am (apØn-bΩ 5.00 pm (apØn-b-Ω-bpsS s\mth\bpw P]-ame {]Z-£n-Whpw)

a‰p i\nbmgvN-I-fn¬ 5.30 am,6.30 am, 7.30 am, 8.30 am (apØn-b-Ω-bpsS s\mth-\)

]I-tem-a‰w Xo¿∞m-S\tI{µ-Ønse Xncp-°¿Ω-߃ Xn¶ƒ apX¬ sh≈n-hsc

dwim-{]m¿∞\ sshIp-t∂cw 6.00

sNm∆

a≤yÿ {]m¿∞\ 9.30 am - 2.00pm ]cn.-Ip¿_m\ 11.30 am

i\n (B-Zy-i\n Hgn-sI)

]cn.-Ip¿_m\bpw tXmΩm-«o-lm-bpsSbpw A°-Zn-bm-t°m-∑m-cp-sSbpw s\mth-\bpw 5.00 pm

kss`-Iy-hmcmtLmjw

P\p-hcn 18 ˛ 25

A¿°-Zn-bm-t°m-∑m-cpsS {im≤w

kss`-Iy-hm-c-Øn¬

hn. A¬t^m≥kmΩbpsSbpw am¿tØm-Ωm-«o-lm-bp-sSbpw Xncp-\mƒ

A¿°-Zn-bm-t°m-∑m-cpsS {im≤-Øns‚ Xte-∂v. 46

hnem-khpw t^m¨ \º-cp-Ifpw Vicar Marth Mariam Forane Church, Kuravilangad P.O., Kottayam - 686633 Phone : 04822 230224 (Off), 04822 230124 (Vicar) E-mail: [email protected] Web: www.kuravilangadpally.com, www.kuravilangadchurch.com

dq´v am∏v

47

Pilgrim Guide.pdf

Title : Kuravilangad Marth Mariam Forana Pally. Theerthadakark Oru Vazhikatty. Published by : Pilgrim Promotion Council. Marth Mariam Forane Church.

27MB Sizes 0 Downloads 138 Views

Recommend Documents

PILGRIM HIGH.pdf
(IN) SAMUEL GORTON & ELMDALE. SAMUEL GORTON & STEPHANIE. BUS #'S. 44 W. SHORE & ARCHDALE 6:50 7:10 1:59. LAKESHORE & HOXSIE.

HARVARD PILGRIM BENCHMARK.pdf
Tier 2 Deductible, then no charge. Tier 3 Deductible, then no charge. None. Page 4 of 10. Page 4 of 10. HARVARD PILGRIM BENCHMARK.pdf. HARVARD ...

HARVARD PILGRIM HMO.pdf
Page 1 of 10. The Harvard Pilgrim HMO. Massachusetts. 1. Schedule of Benefits. The Harvard Pilgrim HMO. Massachusetts. Services listed are covered when medically necessary and provided or arranged by Harvard Pilgrim. Health Care providers. Please see

pilgrim indian guess who.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. pilgrim indian ...

pilgrim at tinker creek pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. pilgrim at tinker ...

(215) John Welsford-John Welsford Pilgrim Long Distance Sailboat ...
(215) John Welsford-John Welsford Pilgrim Long Dist ... oat Yacht Plan Plans-WoodenBoat Magazine (2012).pdf. (215) John Welsford-John Welsford Pilgrim ...

DownloadPDF I Am Pilgrim: A Thriller FULL MOBI
Book Synopsis. “I Am Pilgrim is simply one of the best suspense novels I've read in a long time.?? —David Baldacci, #1 New. York Times bestselling author.

Scott-Pilgrim-Color-Hardcover-Volume-2-Vs-The-World.pdf
There was a problem loading more pages. Retrying... Whoops! There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Scott-Pilgrim-Color-Hardcover-Volume-2-Vs-The-Wo

Quest-For-Celestia-A-Reimagining-Of-The-Pilgrim-s-Progress.pdf
Retrying... Whoops! There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Quest-For-Celestia-A-Reimagining-Of-The-Pilgrim-s-Progress.pdf. Quest-For-Celestia-A-Rei