Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

"BELLS'' ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

ss{]adn A[ym-]-I¿°p≈ ssI∏p-kvXIw Downlaod: mentorskerala.blogspot.com

Ub-‰v, CSp°n

2015 ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

1

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

tIm Hm¿Un-t\-t‰gvkv joe ]n., ko\n-b¿ eIvN-d-¿, Ub‰v CSp°n hn.-sI. km\p, ko\n-b¿ eIvN-d-¿, Ub‰v CSp°n

FUn-t‰m-dn-b¬ t_m¿Uv, No^v FUn-‰¿ tPmkp-Ip´n tXmakv, {]n≥kn-∏mƒ Ub‰v CSp°n

AwK-߃ tUm. hn.-F≥. jmPn, ko\n-b¿ eIvN-d-¿ Ub‰v CSp°n {ioaXn F.-hn. tagvkn h¿Kokv, ko\n-b¿ eIvN-d-¿ Ub‰v CSp°n {io. Fw.-F. kp{_-“-Wy≥, ko\n-b¿ eIvN-d-¿ Ub‰v CSp°n {io. B¿.-sI. _n∂n, eIvN-d¿ Ub‰v CSp°n {io. hn. kXo-jvIp-am¿, eIvN-d¿ Ub‰v CSp°n

Ih¿ Unssk≥, teHu´v kn. {]n≥-kv, Pn.-bp.-]n.-F-kv. h≠n-s]-cn-bm¿ aWn-em¬ ‰n.-F≥., Pn.-F-®v.-F-kv. ASn-amen

{]n‚nwKv ss^≥ Hm^vsk‰v {]kv, sXmSp-]pg

Ub‰v CSp°n {]kn-≤o-I-cn-°p-∂Xv hnemkw: Ub‰v CSp-°n, sXmSp-]pg ]n.-H. t^m¨: 04862 26990

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

2

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

A[ym-]-I-tcmSv ss{]adn ¢mkp-I-fn¬ imkv{X-]-T\w \S-°p-∂Xv {]Ir-Xn-sb∂ hnim-e-amb ]co-£-W-im-e-bn¬ h®m-Wv. Np‰p-]m-Sp-ap≈ kky-߃, PohnIƒ, hmbp, aÆv, Pew F∂n-h-sb√mw Ip´nsb kw_-‘n®v Htc kabw ]T-\h - k - vXp-hmbpw XocmØ IuXp-Iß - f- p-sSbpw Pn⁄m-kb - p-sSbpw Iqºmc-ß-fp-am-Wv. Adn-hns‚ ]pXnb temI-tØbv°v IS-°m≥, ]cn-k-csØ Adn-bm≥, aÆn-t\bpw ac-ß-tf-bpw, Poh-Pm-e-ß-tfbpw kvt\ln-°m≥ Ip´nIsf ss{]adn ¢mkp-I-fn¬ Xs∂ {]m]vX-cm-°-Ww. CXn\v "sa®-s∏´ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-Iƒ' Pn√-bnse F√m kvIqfnepw Dd-∏m-t°≠-Xp-≠v. CXn-\p-th≠n CSp°n Ub‰v t\XrXzw \¬Ip∂ ]cn-]m-Sn-bmWv 'BELLS' - Better Environmental Lab for Learning Science Cu {]{Inb-bn¬ A[ym-]-Isc klm-bn-°p-∂-Xn-\mbn Xøm-dm-°nb ssI∏p-kvXI-amWnXv. ss{]adn ¢mkp-I-fnse ]T-\m-¥-co-£-Ønepw, ]T-\-co-Xn-bnepw ImXemb am‰w krjvSn-°p-hm≥ klm-b-I-amw-hn[w Cu ]pkvX-IsØ A[ym]-I-kaqlw {]tbm-P-\-s∏-Sp-Øp-sa∂v Icp-X-s´. 2015 A¥m-cmjv{S aÆp-h¿j-am-Wv, A¥m-cmjv{S {]Imi h¿j-hpam-Wv. {]Ir-Xnsb Adn-bp-Ibpw kvt\ln-°p-Ibpw sNøp-∂h - ¿°m-bn, hmbn®mepw hmbn-®mepw XocmØ ]pkvX-I-Øns‚ t\¿Im-gvN-I-fn-te°v a\hpw angnbpw Xpd- ° m≥ G‰hpw A\p- t bm- P y- a mb Cu h¿j- Ø n¬ Xs∂ 'BELLS' \nß-fpsS ssII-fn-te¬∏n-°m≥ Ign-bp-∂-Xn¬ R߃°v kt¥m-j-ap-≠v. {]Xo-£-tbmsS hnizm-k-tØmsS CXp \nßsf G¬∏n-°p-∂p. kvt\l-]q¿∆w,

tPmkp-Ip´n tXmakv {]n≥kn-∏mƒ, Ub-‰v, CSp°n

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

3

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-eBapJw ]t©-{µn-bm-\p-`h - ß - f - n-eqsS {]{In-bm-ti-jn-Iƒ hnI-kn-∏n-°p-Ib - mWv bYm¿∞ imkv{X]-T\ e£y-sa∂ Xncn-®-dnhv \ap-°p-≠v. ss{]a-dn-X-e-Ønse imkv{X-]-T-\-Øns‚ `mK-ambn Ip´n°v Xs‚ ]cn-k-csØ At\z-jn-®-dn-bp-hm\pw imkv{Xo-b-[m-c-W-Iƒ cq]-s∏-Sp-Øm-\p-ap≈ Ah-kcw e`n-°Ww. F¶n¬ am{Xta ]T\w k¿§m-fl-Ihpw Bkzm-Zy-I-c-hp-amb A\p-`-hambn amdq, Adn-hp-\n¿ΩWw \S-°q. ]cn-k-c-]-T-\-˛-im-kv{X-]-T-\-Øn¬ kvIqƒ]-cn-k-c-hp-ambn _‘-s∏´ At\Iw Bi-b߃, ss\]p-Wn-Iƒ, at\m-`m-h-߃ F-∂nh Ip´n-Iƒ B¿÷n-t°-≠-Xp-≠v. AXn-\mbn \q-‰nA-dp-]-tXmfw k-ky-߃ \´pw \\®pw ]cn-]m-en-°p-∂-Xn\pw ]co-£W \nco-£-W-ß-fn--eqsS ASp-Ø-dn-bp-∂-Xn-\p-ap≈ kµ¿`-߃ Icn-°pew \njvI¿jn-°p-∂p. ]qºm-‰-Iƒ, ]£n-Iƒ, sNdp-Po-hn-Iƒ Ch-bp-sS-sbms° khn-ti-j-X-Ifpw ]c-kv]-cm-{i-b-Xzhpw kq£va-hn-i-I-e-\Øn\v hnt[-b-am-°-Ww. CØcw t\c-\p-`-h-߃, ]cn-ÿnXn kwc-£Ww, ssPh sshhn-[ykw-c-£-Ww, amen-\y-\n¿am¿P-\w, Du¿÷-kw-c-£Ww XpSßn F√m {]h¿Ø-\-ß-fnepw ]¶mfn-bm-Ip-∂-Xn-\p≈ kz`m-hnImh-k-c-ßfpw krjvSn-°p-∂p. Cu t\´-߃ Ip´n-Iƒ°p \¬Im≥, t\cn-´p≈ \nco-£W ]co-£-W-ß-fn-eq-sS-bp≈ imkv{X-]T - \w {]mh¿Øn-Ia - m-°m≥ kb≥kv em_ns\°pdn-®p≈ \ΩpsS ]c-ºc - m-KX k¶¬∏ß-fn¬ \n∂v H∂p amdn-Nn-¥n-t°-≠n-h-cpw. AXm-bXv; kvIqƒ hf-∏p-Xs∂ Hcp imkv{X-]-co-£-W-im-e-bmbn amdp-∂p. ss{]adn ¢mkp-If - nse imkv{X-]T - \ - Ø - n-\m-hi - y-amb Poh-\p≈Xpw, C√m-ØX - p-amb F√m ]T-\-h-kvXp-°fpw AhnsS e`y-am-Ip-∂p. Fßs\ CØ-c-samcp ]co-£W-ime krjvSn-°mw. Cu hgn-°p≈ Hc-t\z-j-WamWv CSp°n Ub-‰ns‚ "imkv{X-]-T-\-Øn-\mbn sa®-s∏´ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime'

(BELLS - Better Environmental Lab for Learning Science) Cu ]≤-Xn-bpsS `mK-ambn sXc-s™-Sp-°-s∏´ 22 hnZym-e-b-ß-fn¬ 2014˛15 A°m-Z-anI h¿jw Xs∂ "]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-Iƒ' k÷o-I-cn-°p-∂p. AXp-hgn Ip´n-I-fpsS ]T-\t\-´-߃ Dd-∏m-°p∂p. 'BELLS' s‚ {]h¿Ø-\-߃°v Znim-t_m[w \¬Ip-∂-Xn-\mbn Xøm-dm-°n-bn-´p≈

ssI∏p-kvX-I-amWv "]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime'.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

4

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime F¥v ? H∂p-ap-X¬ 7 hsc ¢mkp-I-fnse imkv{X ]mTy-]-≤Xn hn\n-a-b-Øn\v Bh-iy-amb F√m ]T-\-h-kvXp-°fpw ASp°pw Nn´-tbmSpw IqSn Hcp-°n-bn-´p≈ kvIqƒ ]cn-k-cw. Cu ]co£-Wi - m-eb - n¬ hnhn-[X - cw ]qs®-Sn-Iƒ, Huj-[k - k - y-߃, ]®-°d - n-Iƒ, ^e-hr-£ß - ƒ, Nn{Xie` ]m¿°v, sNdp-Ip-f-߃, ]£n-\n-co-£W kwhn-[m-\-߃, amen-\y-kw-kvI-c-W, Pe-k-cw£-W, Du¿÷-kw-c-£W kwhn-[m-\-߃ XpS-ßn-bh Hcp-°n-bn-´p-≠m-hpw. ag-am-]n-\nbpw kutcm¿÷ ]m\epw Im‰m-Sn-b-{¥hpw \ng¬L-Sn-Im-chpw Chn-sS-bp-≠m-bn-cn-°pw. Bh-iy-amb kµ¿`-ß-fn-sems° Cu ]T-t\m-]-I-c-W-߃ btYjvSw D]-tbm-Kn°p∂Xn\v A[ym-]-I¿°pw Ip´n-Iƒ°pw I-gn-bpw. ^o¬Uv {Sn∏p-Iƒ kvIqƒ hf-∏n-tebv°p Xs∂-bm-sW-¶n¬ B kuIcyw D]-tbm-Kn-°m≥ \mw aSn ImWn-°n-√-t√m. Nn{X-i-e-`-ß-fpsS Pohn-X-N-{IsØ∏‰n-bpff A[ym-]n-I-bpsS t\Xr-Xz-Øn¬ XpSßn h°p∂ N¿®bpw \nco-£-Whpw ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-bnse Nn{X-i-e-`-]m¿°n¬ h®mIp-tºmƒ XpS¿\n-co-£-W-߃ kzbw sNøp-∂-Xn\pw ^e-߃ ]¶p-sh-bv°p-∂-Xn\pw hnZym¿∞n-Iƒ°v Ah-kcw e`n-°pw. s\√pw, tKmX-ºpw, D≈n-bpw, a√nbpw t{Km_m-Kn-se-¶nepw hnX-°p-Ibpw ]cn-]m-en-°p-Ibpw sNøp-tºmƒ AsXmtc kabw IuXpI ImgvNbpw ^e-{]-Z-amb ]T-\-hp-ambn amdp∂p. ]co-£Wime-bnse Im‰m-Sn-b{-¥-Øn¬ \n∂v _ƒ_v sXfn-bn°p∂ imkv{Xob amen-\y-\n¿Ωm¿÷\ kuI-cy-߃ Hcp-°p-Ibpw {]tbm-P-\s-- ∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp-∂, kky-ßf - psS BIr-Xn-bnepw {]Ir-Xn-bnepw hf¿®bnepw D]-tbm-KØ - n-ep-ap≈ kq£vahy-Xym-k-߃ Xncn-®-dn-bm\pw \nK-a-\-߃ cq]o-I-cn-°m\pw Ign-bp∂ hnZym¿∞n-Iƒ Xo¿®bmbpw icn-bmb ]cn-ÿnXn Ah-t_m-[-ap-≈-h-cmbn Xs∂ hf-cpw. At\z-jW IpXp-In-I-fmb Ah-cnse sIm®p-im-kv{X-⁄sc sXm´p-W¿Øp-∂-Xn\pw CØcw ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-eIƒ klm-b-I-am-Ipw. ]T-\-{]-iv\-߃°v ]cn-lmcw Is≠-Øp-∂-Xn-\p≈ At\z-j-W-߃ A[ym-]n-I-bpsS ssIØm--tßm-Sp-IqSn XpS-ßp-∂-Xn\pw Hu]-Nm-cn-I-hpw, A\u-]-Nm-cn-I-hp-amb kµ¿`-ß-fn¬ hnZym¿∞n-Iƒ°v H‰t°m Iq´mtbm D≈ At\z-j-W-߃°v kuI-cy-sam-cp-°p-∂-Xn\pw Ccp]-Øn-\mev aWn-°qdpw Cu em_v {]h¿Ø-\-k-÷-ambn Xpd-∂n-cn-°pw.

-]cnÿnXn]co-£-W-im-e-Iƒ F¥n-\v ? •

\nco-£W ]co-£-W-ß-fn-eqsS \nK-a-\-Øn-se-Øp∂ imkv{Xob coXn kzmb-Ø-am-°p-∂Xn-\p≈ CS-amWv ]cn-ÿnXn em_p-Iƒ.



Hmtcm Ip´n°pw ]T-\-t\´w Dd-∏m-°m≥ Bh-iy-amb ]T\ hkvXp-°ƒ ]cn-k-c-Øp-Xs∂ e`y-am-°p-∂p.



t\cn-´p≈ A\p-`hw e`yam°p-∂p.



Ip´n-bpsS Pn⁄mk DW¿Øm≥, hnI-kn-∏n-°m≥, kq£va-am-°m≥



At\zjn®v Is≠-Øm-\p≈ tijn e`n-°p-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

5

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS •

Bg-Øn-ep≈ ]T\w Dd-∏m-°p-∂p.



{]Ir-Xnsb kzbw ]Tn-°m\pw ^e-{]-Z-ambn D]-tbm--Ks∏-Sp-Øm\pw Ign-bp-∂p.



XpS¿{]-h¿Ø-\-߃°v (t{]mP-IvSp-Iƒ, k¿Km-fl-I-c-N-\-Iƒ) D¬t{]-c-I-am-Ip-∂p.



`mjm hnj-b-ß-fn¬ sa®-s∏´ `mj cq]-s∏-Sm≥ IY-Iƒ, Ihn-X-Iƒ Bkz-Zn-°m≥.



A[ym-]-I¿°v ]T-t\m-]-I-c-W-߃ Np‰p-]m-Sn¬Xs∂ e`y-am-Ip-∂p.



]cn-ÿnXn kwc-£W {]h¿Ø-\-ß-fn¬ Hmtcm Ip´nbpw ]¶m-fn-bm-Ip-∂p.



]cn-ÿnXn ¢_v {]h¿Ø-\-߃ A¿∞-]q¿Æ-am-Ip-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime Fßs\ Hcp°mw? H∂p-ap-X¬ Ggph-sc-bp≈ ¢mkp-I-fnse Icn-°pew ]cn-tim-[n®v GsXms° kky-ßfpw ]T-t\m-]-I-c-W-ßfpw Bh-iy-ap-s≠∂v Is≠-ØpI (\¬In-bn-´p≈ enÃpw D]-tbm-K-s∏Sp-Ømw) •

\ne-hn¬ kvIqfn-ep≈ ]T-t\m-]-I-c-W-߃, kky-߃, a‰v kuI-cy-߃ Ch GsXms° F∂v enÃv sNøp-I. te_¬ sNøp-I.



Hmtcm kvIqfpw Xß-fpsS hnZymebØnse ÿe-ku-Icyw IW-°n-se-SpØv X\-Xmb πm≥ Xøm-dm-°p-I.



]pXn-b-Xmbn h®p-]n-Sn-∏n-t°≠ Huj-[-k-ky-߃, ]®-°-dn-Iƒ, ]qs®-Sn-Iƒ XpS-ßn-bh _mKn-tem, Xdbntem πm≥ A\p-k-cn®v \-´p-h-f¿Øp-I. Hmtcm h¿jhpw \´p-]-cn-]m-en-t°≠h {]tXyIw enÃv sNbvXv Bh-iy-amb {Iao-I-c-W-߃ sNø-Ww.



Bh-iy-amb a‰v kwhn-[m-\-߃ ka-b-_-‘n-X-ambn Xøm-dm-°-Ww. (Xøm-dm-°p-∂-Xn\v klmbIamb Ipdn-∏p-Iƒ, Nne kvIqfp-Iƒ Xøm-dm-°nb amXr-I-Ifpw \¬In-bn-´p-≠v)



sNdp-Ip-fhpw Pe-Po-hn-Ifpw Pe-k-kyßfpw



ie-`-]m¿°v



]£n \nco-£W kwhn-[m-\-߃



ag-∏-¥¬



ag-am-]n\n



ag-sh≈ kw`-cWn



ap®´nb-cn∏



Pe-tk-N-\-am¿K-߃



Pe-kw-c-£W am¿K-߃



aÆv kwc-£W am¿§-߃



\ng¬ LSn-Im-cw, \ng¬b{¥w



InW¿ do®m¿Pv sNø¬



kutcm¿P ]m\¬

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

6

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS •

A¥-co£ Dujvamhv Af-°¬



Im‰n¬ \n∂v sshZypXn



Im‰ns‚ Zni Adn-bm-\p≈ kwhn-[m-\w



Im‰n¬ \n∂v sshZypXn



Im‰ns‚ Zni Adn-bm-\p≈ kwhn-[m\w



kutcm¿P ]m\¬



amen\y kwkvI-cW πm‚ v, _tbm-Kymkv πm‚ v



ItºmÃv Ipgn



aÆnc ItºmÃv \n¿ΩmWw



IoS-\n-b-{¥W am¿§-߃



ssPh IoS-\m-in\n \n¿amWw



s\¬h-b¬ amXrI



sshth-dnbw



Hm¿°n-tU-dnbw

Bkq-{XWw sNøp-tºmƒ {i≤n-t°≠ Imcy-߃ •

kvIqfnse ÿe kuIcyw t\m°n thWw em_v {Iao-I-cn-t°≠-Xv.



Ip´n-Iƒ°v kzX-{¥-ambn \S∂pw Ccp∂pw \nco-£n-°p-∂-Xn\pw hnh-c-ti-J-c-W-Øn-\p-ap≈ kuI-cy-߃ D≠m-bn-cn-°-Ww.



Db-c-Øn¬ hf-cp∂ ac-߃ em_ns‚ hi-ß-fn¬ hf¿ØWw.



F√m kky-߃°pw kqcy-{]-Imiw e`y-am-°Ww.



XW¬ Bh-iy-amb kky-߃ AXm-Xp-ÿ-e-ß-fn¬ \S-Ww.



Ip´n-Iƒ°v ]cn-Nn-X-a-√mØ kky-ßfpsS t]cp-Iƒ Fgp-Xn-h-bv°-Ww.



ag- a m- ] n- \ n, \ng¬L- S n- I m- c w, kutcm¿÷- ] m- \ - e p- I ƒ Ch Xpd- k mb ÿe- ß - f n¬ Bbn-cn-°Ww.



kvIqfnse aen-\-Pew {]tbm-P\ -- -s∏-Sp-Øp∂ kwhn-[m\w Hcp°-Ww.



ag-sh≈ kw`-cWn _tbm-Kymkv πm‚ v XpS-ßn-b-h-bn¬ Bh-iy-amb tcJ-s∏-Sp-ج \S-Ø-Ww.



\ne-hn-ep≈ kky-߃ \ne-\n-dp-Øp-hm≥ {i≤n-°-Ww.



s\√v, tKmXºv, tNmfw, Dcp-f-°n-g-ßv, Imc-‰v, _o‰vdq´v XpS-ßn-bh sNdnb tπm´p-I-fn¬ hf¿ØpI.



_tbm ssUth-gvkn‰n cPn-ÿ Xøm-dm-°Ww.



\in®p t]mIp∂ kky-߃ ho≠pw h®v ]nSn-∏n-°Ww.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

7

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-N-c-Whpw kwc-£-Whpw kvIqƒ {]th-i-t\m-’hw Znhkw XpSßn am¿®v ap∏-sØm-∂n\v Ah-km-\n-∏n-°m≥ Ign-bp-∂-X√ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-bpsS {]h¿Ø-\-߃. Poh-\p-≈-h-bmWv ssIImcyw sNøp-∂Xv F∂-Xn-\m¬ ap∂q-‰-d-]-Ø©p Znh-khpw \o≠p-\n¬°p∂ {i≤bpw ]cn-N-c-Whpw th≠n-h-cpw. AXp-sIm-≠p-Xs∂ c£n-Xm-°fpw A[ym-]-Icpw hnZym¿∞n-Ifpw am{X-ambn ]cnÿnXn ]co-£-W-im-e-bpsS kwc-£Ww Gs‰-Sp-°pI {ia-I-c-am-bn-cn-°pw. \So¬h--kvXp-°-fpsS tiJ-cWw, Pe-tk-N\ - w, ]T-t\m-]IcW-ßf - psS kvt]m¨k-dnwKv XpS-ßn-bh - s - bms° kvIqfn\p ]pd-Øp≈ kaq-l-Øns‚ klm-b-k-l-I-c-W-tØmsS sNøp-I-bmhpw \∂v. ]cn-ÿnXn ]co£-W-im-e-bpsS {]m[m-\yhpw Ip´n-Iƒ°v KpW-ta-∑-bp≈ hnZym-`ymkw {]Zm\w sNøp-∂Xn¬ Ch-bv°p≈ ]¶pw F√m-h-tc-bpw t_m[y-s∏-Sp-Øm≥ Ign-™m¬ {]h¿Ø-\-߃ Ffp∏-am-tb°mw. icn-bmb t_m[-h¬°-c-W-Øn-eqsS am{Xta Cu ]¶m-fnØw Dd-∏m-°m≥ Ignbq. hnZym¿∞n-Iƒ, A[ym-]I - ¿, c£n-Xm-°ƒ, Xt±-ik - z-bw-`c - W ÿm]\ {]Xn-\n-[n-Iƒ, sXm´Sp-Øp≈ hym]mc ÿm]-\ß - ƒ, hnhn-[¢ - ∫ - p-Iƒ, Ab¬hm-kn-Iƒ, kvIqƒ amt\-Pvsa‚ v F∂nhcn-se√mw B Bi-b-߃ FØn-t°-≠-Xm-Wv. ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-bpsS {]h¿Ø-\-ß-fpsS ta¬t\m-´hpw GtIm-]n-∏n-°p-∂-Xn\p≈ Npa-X-ebpw ]cn-ÿnXn ¢∫v \n¿∆-ln-°-s´. AtXm-sSm∏w H∂p apX¬ 7 hsc-bp≈ ¢m nse Ip´n-I-f-S-ßp∂ {Kq∏p-Iƒ°v kky-ß-fpsS ]cn-N-c-W-Øn\pw kwc-£-W-Øn-\p-ap≈ Ah-kcw \¬I-Ww. CsX√mw Xt‚-Xm-sW∂pw kwc-£n-°-s∏-tS-≠-Xm-sW∂pap≈ Hcp t_m[yw AXp-hgn krjvSn-°mw. am{X-a√ kq£va\ - n-co-£W - Ø - n\pw A\u-]N - m-cn-Ia - mb Bib kwhm-Z-߃°pw Adn-hns‚ sImSp-°¬ hmß-ep-Iƒ°pw CX-h-kcw Hcp-°pw. ]T-\-Øn¬ ]nt∂m°w \n¬°p-∂-h¿°pw {]Xn-`-Iƒ°pw Hmtc-t]mse A\p-{K-l-am-Ipw. Icn-°pew \n¿t±-in-®n-´p≈ Bi-bß - ƒ hn\n-abw sNøp-tºmƒ Bh-iy-amb F√m kµ¿`ß-fnepw A[ym-]nI hn-Zym¿∞n-I-tfm-sSm∏w ]co-£-W-im-e-bn-se-Ø-Ww. ]T\ hkvXp-°sf D]-tbm-K-s∏-Sp-Ø-Ww. ^nkn-Ivknse sshZypX Im¥\n¿Ωm-Whpw sIan-kv{Sn-bnse aÆns‚ PH aqeyhpw Is≠-Øp∂ Hcp ]co-£-Whpw t]mse Hcp ]ocn-Un-\p-≈n¬ sNbvXv Xo¿°m-hp∂-b√ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-bnse ]e ]co-£-W-ßfpw \nco-£-W-ßfpw. ]T\w kz`mhn-I-ambn A\u-]-Nm-cnI kµ¿`-ß-fn-te°v \o≠p-t]m-Ipw. IrXy-amb \n¿t±-i-߃ \¬In kzbw-]-T-\-Øn-\p≈ Ah-k-c-sam-cp-°p-I-bmWv A[ym-]nI sNtø-≠-Xv. Nne Bi-b-߃ ]Tn-∏n-°p∂ ka-bØv \ap-°m-h-iy-amb sNSn-Iƒ e`y-amwhn√. DZm-l-c-Wam-bn, Imc‰pw Imt_-Pp-sams° \mw Irjn sNøp-∂Xv \hw-_¿, Unkw-_¿ amk-ß-fn-em-Wv. At∏mtg°pw _‘-s∏´ Bi-b-߃ ]Tn-∏n®p Ign-™n-´p-≠m-Ipw. AØcw Ah-k-c-ß-fn¬ Hcp ]cn-ÿnXn em_v kµ¿in®v ]T-\-t\´w Dd-∏n-°m≥ A[ym-]n-I {i≤n-°-Ww. ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime Pm{KXtbmsS {]tbm-P-\-s∏SpØp-tºmƒ Dt]m-Xv∏-∂ß-fmbn

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

8

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS \nc-h[n IuXp-I-ap-W¿Øp∂ Is≠-Ø-ep-Iƒ D≠mImw. tNmZy-ß-fpw kwi-b-ßfpw Db¿∂ph-cmw. Ahsbms° _p≈-‰n≥ t_m¿Un¬ CSw-]n-Sn-°-s´. a‰v XpS¿{]-h¿Ø\ km[y-X-Ifpw \nc-h-[n-bm-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime Fßs\ D]-tbm-K-s∏-SpØmw H∂mw ¢mknse Ip-´n-Iƒ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-e-bn¬ cmhnse Cd-ßn-b-Xm-Wv. BZysØ {]h¿Ø\w sNSn-Isf Is≠--Ø-em-Wv. So®¿ sImSpØ Hcp ]´n-I-bp--ap≠≠v ssIøn¬. tNºv, tN\, It®m-ew, a™ƒ, I∏, Iymc-‰v, _o‰vdq-´v, aØ≥, Ipº-fw, sh≠ XpSßn C-cp-]-tXmfw sNSn-Iƒ. enÃnse sNSnIƒ Is≠Øn \nco-£n-®m¬ am{Xw t]mcm. Ah-bpsS hnfhv aÆn\v apI-fn-tem, Xmsgtbm F∂v \nco-£n-°-Ww. Duln®v Ign-bp-∂h A-S-bm-f-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøWw. Dul-h-hp-ambn Ip´nIfpw A[ym-]-Icpw ho≠pw HØp-Iq-Sn. ASpØ {]h¿Ø\w Dulw icntbm F∂v ]cn-tim-[n-°-em-Wv. Nne-sXms° I≠v Xo¿®-s∏Sp-Øn. Iymc‰pw, It®m-e-hpw, a™-fp-sams° A[ym-]nI ]ngp-sX-Sp-Øp. Dulw icn-bm-b-h¿°v kt¥mjw. \memw ¢mknse Ip´n-Iƒ°pw CtX {]h¿Ø\w sNø-Ww. aq∂mw ¢mknse Ip´n-I-fm-Wn∂v ]co-£-W-im-e-bn¬. Hmtcm kky-Øn-s‚bpw `£-W-ambn D]-tbm-Kn-°p∂ `mK-߃ Xncn-®-dn-bm≥ {ian°p∂p. Ing-ßv, Ce, X≠v, ]qhv, Imbv F∂o `mK-߃ `£-W-ambn D]-tbm-Kn-°p∂ sNSn-Iƒ ]co-£-W-im-e-bn¬ Is≠-Øp-∂p, h¿§o-I-cn-°p-∂p. A©mw ¢mknse Ip´n-Iƒ°pw CtX Bi-b-߃ IqSp-X¬ Bg-Øn¬ ]Tn°m\p-≠v. ASpØ Znhkw Ah¿ ]cn-ÿnXn ]co£W-im-e-bn-te°v! Ip-´n-Iƒ D≈n, C©n, a™ƒ, Iqh, I∏, Imcv‰v, _o‰vdq´v, a[p-c-°n-gßv F∂nh ]dn-®p-t\m-°p-∂p. aÆn\Snbn¬ ImWp∂ `mKØns‚ {]tXy-I-X-Iƒ Is≠-Øp-∂p. Ip´n-Iƒ ]c-kv]-c-hhpw A[ym-]n-I-tbmSpw kwi-b-߃ D∂-bn-°p-∂p. kw`-c-W-th-cpIƒ, `qIm-WvU-߃ F∂o Bi-b-߃ cq]o-I-cn-°p-∂p. t\m°q Hmtcm sNSn-Iƒ°v F{X-am{Xw km[y-X-Iƒ. sNº-c-Øn, s\√v, tKmXºv Ch-bpsS km[y-X-Iƒ t\m°q. H∂p apX¬ Ggp-hsc ¢mkp-If - nse ]cn-kc - ] - T - \ imkv{X-]T - \ Icn-°pew hni-Ie - \w sNbvXm¬ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime D]-tbm-K-s∏-Sp-Øq. KpW-ta-∑-bp≈ hnZym-`ymk Ip´n-Iƒ°v Dd-∏p-h-cp-Øq.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

9

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]qhns‚ LS\ `mK-߃ STD VI

aÆp-kw-c-£Ww ssPh-then

Ce-bpsS hn\ymkw

STD VII

STD VI

sNº-cØn

Ip‰n-s®-Sn-Iƒ

kqNIw

STD VII

STD VII

Huj-[n-Iƒ

GI-_oP ]-{X-kkyw

hnt]mS ^ew

s\√v, tKmXºv

\mcp-thcv ]Sew

{lkz-Im-e-hnf

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

10

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

XpS¿{]-h¿Ø-\-km-[y-XI-ƒ ss{]adn ]mT-]p-kvX-I-ß-fnse bqWn‰pI-fnse XpS¿ {]h¿Ø-\-߃°v ]cn-ÿnXn ]co-£W-ime D]-tbm-K-s∏-SpØWw. DZm-l-c-W-߃:-- ¢mkv 3 ]cn-k-c-]-T\w bqWn‰v 1. ]qØpw Xfn¿Øpw kvIqƒ ap‰sØ ac-ß-fnepw sNSn-I-fnepw Ah-bpsS t]sc-gp-Xnb t_m¿Uv ÿm]n-°p-I. bqWn‰v 7 h¿Æ-®n-d-Ip-Iƒ hoin hoin GXp sNSn-bnemWv IqSp-X¬ C\w Nn{X-i-e-`-߃ hcp-∂-sX∂v \nco-£n-°p-I. Ãmt‚¿Uv 5 imkv{Xw bqWn‰v 1 kky-tem-IsØ ASp-Ø-dnbmw XpS¿{]-h¿Ø\w: Np‰p-ap≈ sNSn-I-fn¬ kqcy-{]-Im-i-e-`yX°p th≠n Ce-Iƒ {Iao-I-cn-®ncn-°p∂ coXn-Iƒ \nco-£n®p a\- n-em°q 2. \nß-fpsS {]tZ-isØ Zp¿_e ImWvU kky-߃°p≈ hnhn[ A\p-Iq-e-\-߃ \nco£n-°p-I. bqWn‰v 4 hnØn-\p-≈nse Poh≥ 1. 5 hyXykvX ]®-°dn hnØp-Iƒ F√m A\p-Iqe kml-N-cy-ßfpw \¬In apf-∏n-°p-I. F√m‰n-s‚bpw _oPm-¶p-c-W-k-abw Hcp-t]msebmtWm F∂v Is≠-Øp-I. 2. Iºp-Iƒ apdn®p \´pw hnØp-Iƒ apf-∏n®pw apcnß hf¿Øm-a-t√m. CXp-t]mse hyXy-kvXco-Xn-bn¬ ssXIƒ D≠m-°m≥ Ign-bp∂ GsX√m kky-߃ \nß-fpsS Np‰p-]mSpw Ds≠∂v \nco-£n®v Is≠-Øq. Kthj-W-Øn\v ]cnÿnXn ]co-£-W-ime kb≥kv ¢∫p-Iƒ°v eLp Kth-j-W-߃ \S-Øm≥ D]-tbm-Ks∏-Sp-Ømw. DZm: 1)

kvIqƒ ssPh sshhn[y cPn-ÿ Xøm-dm-°¬

2)

Imem-h-ÿ-°-\p-k-cn®v kky-߃°p-≠m-Ip∂ am‰-߃

3)

ac--ßf - psS Nph-´ntebpw Xcn-ip-ÿe - t- Øbpw aÆns‚ LS-\, A¥-co£ Xm]-\n-e, aÆn¬ ImW-s∏-Sp∂ Pohn-Iƒ ˛ Xmc-X-ay-]-T\w

4)

XW-en¬ hf-cm-\n-jvS-s∏-Sp∂ sNSn-Ifpw \√ kqcy-{]-Imiw Bh-iy-ap≈ sNSn-Ifpw XΩn-ep≈ hyXym-k-߃

5)

kky-ß-fpsS \ne-\n¬∏n\v Ddp-ºp-Iƒ°p≈ ]¶v

6)

a\p-jy-km-∂n-≤yhpw (sN-Sn-tbmSv kwkm-cn-°p-I, ]m´p-tIƒ∏n°p-I) sNSnbpsS hf¿®bpw XΩn¬ _‘w Dt≠m?

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

11

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

Std I - 7

]cn-k-c-]-T\ imkv{X]T\ bqWn-‰p-I-fn-eqsS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

12

n

n

hyXy-kvX\ - n-dw, hep-∏w, BIr- X n, aWw D≈ ]q°sf Xncn-®-dn-b¬. ]qt¥m-´-Øn¬ hcp∂ Pohn-Isf Xncn-®-dn-b¬.

\ap-°p-Np‰pw hnhn-[-Xcw kky- ß ƒ, ]q°ƒ, ]g߃ F∂nh D≠v.

3. aWhpw a[p-chpw

4. Hcp-ab - psS BtLmjw

Ic- b n- s e- t ∏mse sh≈Ønepw Pohn-Iƒ D≠v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

2. ag-tafw

n

n

n

n

n

\nco-£Ww Xmc-Xayw khn-ti-j-X-Iƒ Is≠-Øp-∂p.

\nco-£Ww khn-ti-j-X-Iƒ Is≠Øp∂p

\nco-£Ww

n

n

\nco-£Ww Xmc-Xayw h¿§o-I-cWw

hyXykv X PohnIƒ°v hyXykv X coXn- b n- e p≈ ]m¿∏n-S-߃ D≠v

1. Xmc-bpsS hoSv n

{]{In-b-Iƒ

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

bqWn‰v

¢mkv 1 ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

\ap-°p-Np‰pw hnhn[ Xcw Xpº, Bº¬, ]n®-Iw, ]me, kky-߃, ]q°ƒ, ]gsNº-c-Øn,sNØn, Ce™n ߃ F∂nh Ds≠∂pw etc. Xncn-®-dn-bp-∂p. ]g-߃ t]c, amhv, πmhv, aƒ_-dn, Nmº BØ apX-em-bh

Ic-bnepw sh≈-Ønepw Pe-Ønepw Ic-bnepw PohnPohn-°p∂ Pohn-Isf Xncn- °p∂ Poh-Pm-e-߃ sN-dp-ao®-dn-bp∂p. \p-Iƒ, R≠v, Rhn-Wn, K∏n Bº¬, P-e-kky߃

hyXykv X coXn- b n- e p≈ Ipfw \n¿ΩmWw, {]mhn≥IqSv ]m¿∏n-S-߃ Xncn-®-dn-bp- ]£n-°q-Sp-Iƒ ∂p. sNSn-Iƒ \SpI acssØ \SpI

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

13

etc.

tNºv, tN\, Im®n¬, C©n, a™-ƒ, It®m-ew, C©n-amß, ae-bn-©n, I∏, Iymc-‰v, _o‰vdq-´v etc. aØ≥, Ipº-fw, sh≈-cn, sh≠, ]b¿, apcn-ß-°mb aÆn-\S- n-bn¬ hnf-hp-≠m-Ip∂Xpw aÆn-\p-ap-If - n¬ hnfhp-≠m-Ip-∂-Xp-amb kkyßsf Xncn-®-dn-bp-∂p. 7 \´p \\®v

n

n

aÆn-\S- n-bn¬ hnf-hp-≠m-Ip∂Xpw aÆn\p apI- f n¬ hnf- h p- ≠ m- I p- ∂ - X p- a mb kky-ßsf Xncn-®-dn-b¬

n

\nco-£Ww Xmc-Xayw h¿§o-I-cWw

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw ]T-\t\´-߃ {]{In-b-Iƒ hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃ bqWn‰v

¢mkv 1

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

14

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

8. Ipw`-Øn¬ \´m¬

3. ]S¿∂v ]S¿∂v

kky-Øns‚ hnhn[ `mK߃ `£-W-Øn-\mbn D]tbm-Kn-°mw.

Hmj- [ n- I ƒ, h≈n- s ®- S n- I ƒ, Ip‰ns®SnIƒ (hn-Øv, X≠v, Ce, thcv Ch \´p-≠m-°p∂ kky-ßsf Xn-cn-®d - n-bp-∂X - n-\v)

1. s]bvXn´pw t]mcmsX P e - k w - c - £ W Ø n s ‚ {]m[m\yw

bqWn‰v

n

n

n

n

n

n

\nco-£Ww h¿§o-I-cWw Xmc-Xayw

\nco-£Ww h¿§o-I-cWw Xmc-Xayw

Pe- k w- c - £ W coXnIfpw ip≤o-I-c-Whpw Xncn-®-dn-bp-∂p.

ag-sh≈ kw`-cWn \n¿ΩmWw,ap®´n Acn∏, ag-∏-¥¬, \nco£Ww

ag-sh≈ kw`-cW - n, ag-∏¥ - ¬, ap®´n Acn- ∏ - b psS XXzw {]tbm-P\ - s - ∏SpØn Pe ip≤oI-cW am¿§-߃

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

kky-ß-fpsS hnhn[ `mK- hmg, apcn-ß, Noc, aØ≥, ߃ \´v ]pXnb kky- tImfn- ^ v f - h ¿, I∏, tN\, ߃ D≠m- I p∂p F∂ tNºv, Iymc-‰v, D≈n-∏qhv Xncn-®-dnhv

I∏, tImh¬, Icn-ºv, sNØn, sNº-c-Øn, apcn-ß, tdmk, K‘-cm-P≥ etc Ce Ceapf-®n, \nim-K‘n thcv Idnth-∏v, IS-πmhv

hnØv kky-ß-fpsS hnhn[ `mK- sh≠, ]b¿, ]mh¬, ]S-h߃ \´v ]pXnb kky- ew, a√n, aØ, Ipº-fw, hgp߃ D≠m- I p∂p F∂ X-\, X°m-fn, apfIv etc Xncn-®-dnhv X≠v

]T-\t\´-߃

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 2

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

15

icoc hf¿®°pw Btcm-KyØn\pw sshhn- [ y- a p≈ Blm-c-km-[-\-߃ Bhiy-ap-≠v.

5. cpNn- t bmsS IcptØmsS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

hnØv apf- ° p- ∂ - X n\v hnhn[ LS-I-߃ D≠v.

hnhn[ Xc-Øn-ep≈ kky߃ Np‰p- ] m- S p- a p- s ≠∂v Xncn-®-dn-bp-∂p. n aW- Ø nepw, \nd- Ø n- e pw, hep- ∏ - Ø nepw, BIr- X nbnepw ]q°fpw Ce- I fpw hyXy-kvXa - m-sW∂v Xncn-®d - nbp-∂p. n kky-Øn\v hnhn[ `mK-߃ Ds≠∂pw Chbv°v Hmtcm∂n\pw {]tXyI [¿Ω-߃ Ds≠∂pw hnhn-[-`m-K-߃ `£-WØ - n-\mbn D]-tbm-Kn-°p∂p-s≠∂pw Xncn-®d- n-bp-∂p.

n

kky-߃°v hyXykvX Xc- Ø n- e p≈ thcp- I ƒ D≠v

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

bqWn‰v

\nco-£Ww h¿§o-I-cWw Bi-b-hn-\n-abw \nK-a\w

\nco-£Ww

]®-°-dn-Iƒ, CXc Ce-°-dn-Iƒ, amhv

Xmbv thcp≈ kky-ßsfbpw \mcp- t h- c p≈ kky-ß-sfbpw Xncn-®-dnbp-∂p.

n

n

n

n

hnØv apf-∏n-°¬ \nco-£Ww

khn-ti-j-X-Iƒ Is≠-Øp∂p

\nK-a\w

kky- Ø n\v thcv, X≠v, ]qhv, Imbv F∂o `mK-ß-fp-s≠∂pw Ch Blm- c - Ø n- \ mbn D]tbm-Kn-°p-∂p-s≠∂pw Xncn-®-dn-bp-∂p. hnØv apf-bv°¬L-´ßƒ \nco-£n®v tcJ-s∏Sp-Øm≥ km[n-°p-∂p.

n

amß- b - ≠ n, tXß, ]b¿

sXßv, Xpº, sNº-c-Øn, ap√ πmhv, amhv, Xpf-kn, sNºcØn, ap√, ]mh¬ sNº-c-Øn, tdmkv, Xpº, ap√, sN≠p-a√n

Xmbv thcv Bh-iy-amb t]mj-I-߃ e`nπmhv , amhv , B™n-en,-tX°v °p-∂-Xn\v sshhn-[y-ap≈ `£\mcpthcv W- km-[\ - Øn¬ Dƒs∏-Sp-ØW - cma® w, sXcph -∏p-√v, s\√v, sa∂v \n¿t±-in-°m≥ Ign-bp-∂p. tKmXºv , ]®° d n-Iƒ, CXc \√ Blm-ci - o-eß - ƒ \n¿t±-in°m\pw ]men-°m\pw Ign-bp-∂p. Ce-°-dn-Iƒ

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

]T-\t\´-߃

Np‰p-]m-Sp-ap≈ kky- Np‰p- a p≈ kky- ß sf ßsf \nco-£n®v enÃv \nco-£n®v t]cp-Iƒ tcJs∏-Sp-Øm≥ Ign-bpw. sNø¬ n aWw, \ndw, hen-∏w, n \nco-£Ww BIrXn F∂nh kkyn h¿§o-I-cWw ß- f n¬ hyXy- k v X - a msW∂v a\- n-em-°p-∂p. n A]-{K-Y\w

n

n

n

n

n

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 3

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

16

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

bqWn‰v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

4. ]qØpw Xfn¿Øpw

\ap°v Np‰p-ap≈ ]e kkyßfpw \in-®p-sIm-≠n-cn-°p∂p. kky- ß ƒ kwc- £ n- t °≠Xv \ΩpsS IS-a-bm-Wv. kky-߃ \´p-h-f¿Ø-Ww.

kky-ßfpsS hnhn[ `mK߃ \mw `£-W-Øn-\mbn D]- t bm- K n- ° p- ∂ p. (th- c v , X≠v, Ce, ]qhv, Imbv)

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

h¿§o-I-cWw

ssX\-S¬

n

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 3 ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

kky-߃ kwc-£n-t°≠-Xns‚ {]m[m\yw Xncn®- d n- b m\pw kwc- £ W {]h¿Ø-\-ß-fn¬ G¿s∏-Sm\pw Ign-bp-∂p.

\m´p-am-h,v Xpº, ap°p‰n

Ce tNºv, Noc, aØ≥, XI-c, Xgp-Xm-a, apcn-ß-, ssakq¿ Noc, kmºm¿ Noc, tNºv X≠v tN\, D≈n-Ø-≠v, hmg-∏n-≠n, Icnºv etc ]qhv hmg-, apcn-ß, aØ≥, tImfn^vf-h¿, sNº-cØn etc Imbv apcn-ß-, hmg, X°m-fn, aØ≥, I∏-fw etc

etc

Ingßv Hmtcm kky- Ø n- s ‚bpw I∏, a[p-c-°n-g-ßv, Iq¿°, `£- W - a mbn D]- t bm- K nDcp-f-°n-g-ßv, C©n, a™ƒ, °p∂ `mK-߃ Xncn-®-dnIqh, C©n-am-ß, It®mew bm≥ Ign-bp-∂p.

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

17

]q°-fpsS aWw, \ndw, hen∏w, BIrXn Ch hyXy-ÿam-bn-cn-°pw. aWw sIm≠v ]q°sf Xncn®-dn-bmw. Ce-I-fpsS BIrXn, aWw F∂n-h-b-dn™v kky-ßsf Xncn-®-dn-bmw.

sNdnb sNSn-Iƒ, h≈n-s®-SnIƒ, ac-߃ XpSßn hnhn[- X - c - Ø n- e p≈ kky- ß fmWv \ap°p Np‰p-ap-≈-Xv.

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

1. ]qØpw Xfn¿Øpw

bqWn‰v

n

n

n

\nco-£Ww h¿§o-I-cWw

h¿§o-I-cWw

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 3 ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

Np‰p-]m-Sp-ap≈ kkyßsf \nco- £ n®v {]tXy-I-X-Iƒ Is≠Øp-∂p. t]cp-Iƒ enÃv sNøp-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

]mh¬, tImh¬, ]b-dv, aØ≥, Ipº-fw, ]o®n¬, ]S-hew etc.

Cg-h≈nIƒ

sImt°m, sNØn, sNºc-Øn, tdmk etc.

Ip‰n-s®-Sn-Iƒ

πmhv , amhv , B™n- e n, tX°v, _Zmw etc.

ac-߃

hyXykv X coXn- b n- e p≈ Pa-¥n, ap√, sNØn, sNºsNSn-I-tf-bpw, ]q°-tfbpw c- Ø n, tdmk, sNº- I w, Xncn-®-dn-bp-∂-Xn\v t_mƒknbw, s_mK-bn≥ hn√, tImfm-ºn, Im°-∏q-hv, \¥ym¿h-´w, cmP-a√n etc.

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

18

bqWn‰v 3 Pew Pohm-arXw

bqWn‰v

{]{In-b-Iƒ

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

]qºm-‰-I-fpsS FÆw Ipd™p-sIm-≠n-cn-°p∂p ]qºm-‰I - ƒ kwc-£n-°s - ∏-tS≠-h-bmWv

7. h¿Æ-®n-dI - p-Iƒ hoin- {]Ir-Xn-bn¬ \nc-h[n Nn{Xi-e-`-߃ D≠v. hoin hyXykvX t]cp-I-fn¬ Adnb- s ∏- S p∂ Nn{X- i - e - ` - ß ƒ D≠v. \nco-£Ww h¿§o-I-cWw

Nn{X- i - e ` ]m¿°v \n¿ΩmWw

n

n

Pew ip≤o- I - c n- ° p∂Xn\v ap®´n Acn∏ \n¿ΩmWw \nc-h[n am¿§-ß-fp≠v

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

Nn{X-i-e-`-ßsf kwc£n-°p∂ {]h¿Ø-\ß-fn¬ G¿s∏-Sm≥ Ignbp-∂p.

hnhn[bn\w Nn{X-i-e-`߃, ie- ` - ß - f psS Blm-c-Øn\p≈ kky-߃, cq]m-¥-cW-Øn\v Bh-iy-amb kky-߃ (hn-i-Z-amb hnh-c-߃ t]Pv \º¿...)

aen-\-P-esØ ip≤o-I-cn°m≥ ap®´n Acn-∏-bpsS XXzw D]- t bm- K n®p \n¿Ωn® kwhn-[m-\-߃

Pewip≤o-I-cn °p∂Xn\p≈ Nne am¿§-߃ \n¿t±-in°m≥ Ign-bp-∂p. \ap- ° p- N p‰pw hnhn[ Xcw Nn{X- i - e - ` - ß ƒ Ds≠∂v Xncn-®-dn-bm≥ Ign-bp-∂p. Xs‚ {]tZ- i sØ GXm\w Nn{X-i-e-`-ßfpsS t]cp-Iƒ ]d-bm≥ Ign-bp-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

19

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

IpSn- s h≈w aen- \ - a m- I p∂ kml-N-cy-߃ D≠v

]£n \nco-£Ww

Imem-hÿm \nco-£Ww ag-am-]n\n \n¿ΩmWw (Im-em-hÿm \nco-£Ww)

3. IpSn-\o¿ sXfn-\o¿

4. Xn∂pw Xo\mbpw

2. Im‰pw ISepw

2. Im‰pw ISepw

A¥-co£ Dujvamhv Af°¬

1. Ip∂n- d ßn hb- e n- ]cn-ÿn-Xn-bn°v tZmj-I-camb coXn- b n¬ a\p- j y≥ te°v {]Ir-Xnsb \in-∏n-°p-∂p.

bqWn‰v

hb¬ \n¿ΩmWw Ipfw \n¿ΩmWw

Poe-Pm-e-ß-fpsS Bhmk hyhÿ kwc-£n-°-s∏-tS≠-Xp-≠v.

Pe-kw-c£ - W - Ø - ns‚ Bhiy-IX a\- n-em-°p-∂p.

]£n-I-fpsS Blm-c-co-XnIƒ a\- n-em-°p-∂p.

\nco-£Ww

Im‰m-Sn, ag-am-]n\n

[m\y-߃, ]g-߃, IpSnsh-≈w, ]m{Xw

Pew ip≤o-Ic - n-°p-∂X - ns‚ aW¬, Icn, Nc¬, XpWn (apBh-iy-IX a\- n-em-°p- ®´n Acn∏ \n¿Ωm-Ww) ∂-Xn\v

sX¿tΩm-ao-‰¿ (em-_v)

ag-sh≈ kw`-cWn \n¿ΩmWw

Im‰ns‚ thKX a\- n-em- Im‰ns‚ thKX a\- n-em°p-∂p. (Im-‰m-Sn-b-{¥w) °p-∂p. ag-am-]n\n \n¿Ωn°p-∂p. ag-am-]n\n \n¿ΩmWw

n

n

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

Poe- P m- e - ß - f psS hmk- s\√v, sNfn (h-b¬ \n¿Ωmÿew kwc-£n-°s - ∏-SWw Ww) ]SpX

]T-\t\´-߃

hnZym-eb - Ø - n\v AIØpw hnhn[ ÿe- ß - f nse ]pdØpw ac-Ø-W-en-ep- A¥- c o£ Dujvamhv ap≈ Dujvam- h ns‚ hyXy-ÿ-am-Wv. hyXymkw Is≠-Øp-∂p.

n

n

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 4

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

20

`£-W-Øn-\mbn Pohn-Iƒ ]c-kv]cw B{i-bn-°p∂p

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

10. kky-tem-I-tØbv°v hnhn[ C\w kky-ßsf a\ n- e m- ° p- ∂ - X n\v (Hm- j - [ nIƒ, Ip‰ns®SnIƒ, h≥a-c߃)

9. Xn∂pw Xo\mbpw

bqWn‰v

hnØp hnX-cWw \S-°p-∂Xv hyXykvX coXn-bn-emWv

10. kky temI-tØ°v

10. kky temI-tØ°v

hnØp hnX-cWw \S-°p-∂Xv hyXykvX coXn-bn-emWv

11. aÆn¬ s]m∂p-hn-f- {lkz-Ime hnf-Ifpw Zo¿LIme hnf-Ifpw a\- n-em-°pbn®v ∂-Xn\v

tX≥ \pI-cm≥ ie-`-߃ ]q°sf B{i-bn-°p-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

9. Xn∂pw Xo\mbpw

n

n

n

n

n

n

\nco-£Ww

\nco-£Ww

\nco-£Ww

]b-dv, Noc, sXßv, tN\, hmg, πmhv, amhv, PmXn, _o≥kv, Imt_-Pv, Imc-‰v, tImh¬, ]S-hew etc

sh-≠, ]b-dv, apcn-ß, sXm´mhm-Sn, ISp-Iv, Dgp-∂v, Iip-am-hv, πmhv , amhv , A∏q- ∏ ≥Xm- S n, alm- K - W n, ]™n, sXßv , A∏q-∏≥XmSn etc hnØp- h n- X - c - W - Ø ns‚ hyXykvXcoXn a\- n-em°p-∂p. (Im-‰v, Pew, P¥p°ƒ)

sh-≠, ]b-dv, apcn-ß, sXm´mhm-Sn, ISp-Iv, Dgp-∂v, Iip-am-hv, πmhv , amhv , A∏q- ∏ ≥Xm- S n, alm- K - W n, ]™n, sXßv , A∏q-∏≥XmSn etc

]q°-fp-≠m-Ip∂ hnhn-[Xcw sNSn-Iƒ ]qt¥m-´Øn¬ \´p-]n-Sn-∏n-°p-∂p.

Irjn-co-Xn-Iƒ a\- n-em°p-∂p. hnhn[ hnf-I-fpsS Ime-ssZ¿Lyw a\- n-em°p-∂p.

hnØp- h n- X - c - W - Ø ns‚ hyXykvXcoXn a\- n-em°p-∂p. (Im-‰v, Pew, P¥p°ƒ)

kky-ß-fDw P¥p-°fpw ]c- k v]cw `£- W - Ø n\mbn B{i-bn-°p-∂p.

\nco-£Ww

\mep- a - W ns®Sn, ajnØ≠v sNSn, Icn- º v, tdmkm, sh≠, t_mƒknbw etc

kky- ß - f psS Pohn- X ssZ¿Lyhpw hen∏ hyXymkhpw Xncn-®d - n-bp-∂p.

\nco-£Ww

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

Blm- c - _ ‘w a\-   n- Ipfw \n¿ΩmWw (R-hn-Wn, em°p∂p ao≥, Xh-f, K∏n, R≠v etc)

]T-\t\´-߃

\nco-£Ww

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 4

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

21

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

11. aÆn¬ s]m∂p-hn-f- {lkz-Ime hnf-Ifpw Zo¿LIme hnf-Ifpw a\- n-em-°pbn®v ∂-Xn\v

bqWn‰v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

13. Bizm-k-taImw c£- NnIn-’-bn¬ Huj-[-k-ky߃°p≈ {]m[m\yw a\s∏-SpØmw  n-em-°p-∂-Xn-\v.

12. amen-\ysØ am‰n-sb- amen-\y-߃ hnhn[ coXnSp°mw bn¬ kwkv°-cn°mw

n

n

n

n

n

hnh-c-ti-J-cWw

Xcw-Xn-cn-°¬ ]´n-I-s∏-Sp-ج Ipdn∏v

\nco-£Ww

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 4

]b-dv, Noc, sXßv, tN\, hmg, πmhv, amhv, PmXn, _o≥kv, Imt_-Pv, Imc-‰v, tImh¬, ]S-hew etc

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

\ap°v Np‰p-ap≈ Huj[ kky-߃ Xncn-®d - n-bp-∂p.

Xpf-kn, BS-tem-S-Iw, Bcyth-∏v, Idn-th-∏v, ]\n-°q¿°, Iogm¿s\-√n, ap°p-‰n, C©n, It®mew etc

sdIvkn≥, t]mfo-Ã-¿, XpWn, sdIvkn≥, sX¿tΩmt°mƒ etc

]p\:N{I-aWw km[n-°mØXv

]n.-hn.-kn. ss]∏v, Sb¿, Syq_v, πmÃn°v t_m´n-epIƒ, ]m´, Ip∏n, Ccpºv etc

]p\:N{I-aWw km[n-°p-∂Xv

n ssPh amen-\y-߃ ssPh amen-\y-ß-sfbpw n AssPh amen-\y-߃ AssPh amen- \ y- ß ssPh amen-\y-߃ sfbpw Xncn-®-dn™v Xcw ]gw, ]®- ° - d n, a’yw, Xncn-°p∂p. amwkyw, [m\y-߃, N∏p-Nh-dp-Iƒ etc AssPh amen-\y-߃

Irjn-co-Xn-Iƒ a\- n-em°p-∂p. hnhn[ hnf-I-fpsS Ime-ssZ¿Lyw a\- n-em°p-∂p.

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

22

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

]´n-I-s∏-Sp-ج N¿® Ah-X-cWw

F∏o-ss^-‰p-Iƒ hfcp- ∂ Xv BXn- t Yb kkysØ tZmj-Ic - ambn _m[n-°p-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime thcp-I-fpsS [¿Ωw, sshhn[yw F∂nh Xncn-®-dn-bp-∂p.

\nco-£Ww

Cg- h - ≈ n- I ƒ, Xmßp- t h- c pIƒ, s]mbv°m¬ thcp-Iƒ, A\p-Iq-e-\-߃

Ipcp-ap-f-Iv, ]S-h-ew, ]mh¬, aØ≥, a[p-c-°n-g-ßv, tat¥m∂n, sImS-߬, kvt{Sm_-dn, t]c, B‰p-ssI-X, aWn-πm‚,v ap¥n-cn, tImh¬.v

ac-hmg, CØnƒ°-Æn, aqSn√m-Øm-fn, d^vtfjy, Nµ\w

sNº-cØ - n, Xpº, Im∏n, Ggnew-]m-e, Acfn

aq∂p hyXykvX coXn-bnep≈ Ce- h n- \ ymkw Xncn-®-dn-bp-∂p.

Hm¿°n- t U- d nbw \n¿ΩmWw \nco-£Ww

sh‰n- e , tNºv, sNØn, Nph∂ Noc, t{Im´¨ sNSn, kqcy-Im¥n {]Im-i-kw-t«-jWw Xncn®-dn-bp-∂p.

Ipcp-ap-f-Iv, C©n, {Kmºq, a™ƒ, Gew, Idn- t h- ∏ v , BS- t em- S - I w, ]\n- I q¿°, Bcy-th-∏v, sXm´m-hmSn, Ipdpt¥m´n

Blm-c-Øn\p am{X-a√ kpK‘hyRvP-\ ߃°pw Huj- [ ߃°pw kky- ß sf D]-tbm-Kn-°p-∂p.

A¿[ ]cm- Z - ß ƒ, ]q¿W ]cm-Z-߃

\nco-£Ww hni-I-e\w

ac-®o\n, Imt_-Pv, Imc-‰v, _o‰vdq´v, a[p-c° - n-gß - v, dmUn-jv, Icn-ºv, tN\, tNºv, hmg Noc, aØ≥, a√n, s\√v, tKmX-ºv, tNmfw, _m¿en, HmSvkv, Ipº-fw, ]S-hew, tImfn-^vf-h¿

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

kky-ß-fpsS hnhn-[-`m-K߃ `£-WØ - n-\mbn D]tbm-Kn-°p-∂p.

]T-\t\´-߃

hnhn[ kky-ßsf \nco-£n-°p-∂p.

n

n

]´n-IXøm-dm-°¬ kky-\n-co-£Ww ^o¬Uv{Sn∏v Huj-[-tØm´ \n¿ΩmWw

n

n

n

{]{In-b-Iƒ

kky-ßfn¬ hyXy-kvXc - o-Xnbn- e p≈ Ce- h n- \ ymkw ImWmw.

kky-ßf - n¬ hmX-Ih - n-\n-abw \S-°p-∂Xv Bky-c-{‘-ß-fneq-sS-bmWv lcn-XIw

kky-ßfn¬ \n∂pw Huj[-ßfpw kpK-‘-hy-RvP-\ßfpw e`n-°p-∂p.

1. kky- ß ƒ ASp- Ø - kky-ß-fpsS thcv, X≠v, dnbmw Ce, ]qhv, Imb F∂o `mK߃ Blm-c-Øn-\mbn D]tbm-Kn-°p-∂p.

bqWn‰v

¢mkv 5

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

23

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

4. hnØn- \ p- ≈ nse Poh≥

4. hnØn-\p-≈nse Poh≥

2. Poh-Pew

bqWn‰v

kky- ß - f psS hnhn- [ - ` m- K ߃, {]P-\-\-Øn-\mbn D]tbm-Kn-°p-∂p.

hnØp- h n- X - c - W - Ø n- \ p≈ A\p-Iq-e-\-߃

Pew Aaq- e y- a m- W v . AXv kwc-£n-°-Ww. hnhn[ Pekw-c£ - W - a - m¿§-߃. `qan-°Sn- b n¬ Pe- Ø ns‚ Afhv ]cn-an-X-am-Wv.

kky-tem-IsØ sshhn[yw

kw`-cW thcp-Iƒ, `qIm-WvU-߃

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

\nco-£Ww

\nco-£Ww

t{]mPIvSv

]©m-bØv Hm^o-knse ssPh sshhn[y cPn-ÿ ]cn-tim-[n®v kky-ßsf \nco-£n-°p∂p. ]Sp-Xm-°pf \n¿ΩmWw, InW¿, do®m¿Pv sNø¬

n

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 5 ]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

hnhn[ ImbnI `mK-ßfn- e qsS {]P- \ \w \SØm≥ Ign-bp∂ kkyßsf ]´n- I - s ∏- S p- Ø p∂p.

PhnØp-hn-X-cW-Øns‚ {]m[m-\yhpw hnX-cW coXn- I fpw AXn- \ p≈ A\p-Iq-e\ - ß - fpw Xncn-®dn™v I≠v hni-Zo-I-cn°m≥ Ign-bp-∂p.

kky sshhn- [ y- Ø ns‚ {]m[m\yw Xncn- ® - d n™v kwc- £ W am¿§- ß ƒ \n¿t±-in-°m≥ Ign-bp-∂p. Pe- k w- c - £ W am¿§ßƒ \n¿t±- i n- ° m\pw {]mh¿Øn- I - a m- ° m\pw Ign-bp-∂p.

ag-°p-gn, Iøm-e, Iøm-e-Ø´p- I ƒ, XS- ß ƒ, ag- s h≈ kw`-c-Wn, InW¿, ]Sp-Xm°pfw (kn¬t]m-fn≥, Pe-kw`-c-Wn) A∏q- ∏ ≥Xm- S n, alm- K - W n, B¬, πmhv, t]c, Akv{X-]p√v, sh≠, Imin- Ø p- º , AØn kvt\l-]p√v (Du¿∏w) ]™n-°mb (D-∂-a-cw) s\√v, a√n, Imin-Øp-º, hgpX-\, \¥ym¿h-´w, a[p-c° - n-gßv, sNº-cØ - n, ac-®o-\n, ap√, Ipcp-ap-f-Iv, apcn-ß, Ce-ap®n,\nim- K - ‘ n, \ne- ∏ - \ , _ntKm- W n- b , Idn- t h- ∏ v , Nµ\w

kky-ssh-hn[yw

`qIm-WvU-߃, kw`-cW I∏, Imc-‰v, _o‰vdq-´v, Iq¿°, thcp-Iƒ, F∂nh a\- n- a[p-c-°n-g-ßv, Iqh, C©n, em-°p-∂p. a™ƒ, iXm-h-cn, D≈n.

]T-\t\´-߃

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

24

Du¿÷ Bh- i y- ß ƒ°v ]mc- º - t cy- X c Du¿÷ t{kmX- p-Isf ]c-am-h[n {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ø-Ww.

5. Du¿÷-Øns‚ Ddh-Iƒ

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

10. P¥p-hn-ti-j-߃

P¥p-hn-tijw

P¥p-hn-tijw

8. AI‰n \n¿Ømw tcmK-ßsf

]q¿Wcq-]m-¥-cWw, A]q¿W cq]m-¥cWw

ssPh-ssh-hn[y kwc-£Ww

{]mWn-Iƒ, a’y-߃, D`-bPo-hn-Iƒ, Dc-K-߃, ]£nIƒ

kmaq-lnI ipNnXzw

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

bqWn‰v

]co-£Ww \nco-£Ww N¿®

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

]mc- º - t cy- X c Du¿÷ t{kmX- p-Isf Xncn-®d - n-bp- kutcm¿÷ ]m\¬, Im‰m-Snhm\pw kwc-£n-°p-hm\pw b-{¥w, _tbm-Kymkv πm‚ v. Ign-bp-∂p.

]T-\t\´-߃

Feeding Plant, Breeding Plant \´p-]n-Sn-∏n-°¬

]£n-\n-co-£Ww ]cn-k-c-\n-co-£Ww

cq]m- ¥ - c Ww F∂ Bibw DZm- l - c W klnXw hni-Zo-I-cn-°m≥ Ign-bp-∂p.

ie-t`m-Zym\w, aƒ_-dn, Bhiy-amb sNSn-Iƒ

ap´- b n- S p∂ Pohn- I sf Ipfw, ]£n- I ƒ°p≈ {]mWn-Iƒ, a’y-߃, Dc- Blmcw sh≈w, IqSv K- ß ƒ, D`- b - P o- h n- I ƒ, ]£n- I ƒ F∂n- ß s\ h¿Ko-I-cn-°m≥ Ign-bp-∂p. F√m Pohn- h ¿K- ß fpw kwc- £ n- ° - s ∏- t S- ≠ - X ms s P h - s s h - h n [ y sW∂ Bibw Xncn- ® - ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime cPn-ÿ Xøm-dm-°¬ dn™v {]Ir-Xn-bn-ep≈ CSs]-S¬ {i≤m-]q¿∆-am-°pIbpw ]cn- ÿ nXn kwc£Ww {]h¿Ø-\-ß-fn¬ G¿s∏-Sp-Ibpw sNøp-∂p.

]cn- k - c - i p- N o- I - c W ipNnXzw ]men-°m≥ Ign- amen-\y-kw-kvI-cW km[y-X-Iƒ {]h¿Ø-\-߃ bp-∂p.

n

n

n

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 5

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

25

1. hnØn-\-I-sØm-fn®o Rm≥

bqWn‰v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

1. hnØn- \ - I - s Ømfn®m Rm≥

1. hnØn-\I - s - Øm-fn®o Rm≥

1. hnØn-\I - s - Øm-fn®o Rm≥

kky- ß ƒ°v D]- I m- c nIfpw D]-{Z-h-Im-cnIfpamb IoS-ß-fp≠v h¿§o-I-cWw \nco-£Ww Xma-Xayw \nK-a\w

hnØv apf-bv°p-∂-Xn-\p≈ kml-N-cy-߃ hnØv apf- b v ° p- ∂ - X ns‚ hnhn[ L´-߃

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

an{X IoS-ßs - fbpw i{Xp IoS- ß - s fbpw th¿Xncn®v a\- n-em-°p-∂p.

]cn-ÿn-Xn-em_v i{Xp IoSw -˛- Nm-gn, aØ≥ ]p-gp, Xpc-∏≥ ]pgp, Ce-]p-gp, Hme- N pcp´n ]p- g p, Imbo® sImº≥ sN√n etc an{XIoSw -˛- Cºn, Nohn-Sv, n bm{¥nI IoS-\n-b-{¥Ww ]p¬®m-Sn, Nne-¥n, Xd-h-≠v, n ssPhnI IoS-\n-b-{¥Ww ]®-®m-gn etc n cmknI IoS-\n-b{- ¥Ww ssPh-Io-S-\m-in\n -˛ -]pI-bnCh a\- n-em-°p∂p e- I - j m- b w, shfp- Ø p- ≈ n an{in-Xw, th∏n≥IpcpkØv, ths∏Æ Fa¬j≥ etc.

]T-\t\´-߃

hyXykvX kml-N-cy-ßfn¬ hnØp-Iƒ apf-∏n®v L´- ß ƒ \nco- £ n- ° p∂p. Ipdn∏v Xøm-dm-°≥

hnhn[ kml-N-cy-ß-fn¬ IS- e - h nØv , ]b¿, aØ≥, apf- b v°p∂ hnØns‚ Ipºfw khn-ti-j-X-Iƒ a\- n-em°p-∂p. L´-߃ \nco-£n®-dn-bp-∂p.

B‰p- s sI- X , I≠¬s®Sn B¬a-cw, Ipcp-ap-f-Iv, sh‰ne

- psS A\p- aØ≥, ]S- h - e w, tImh¬, ]cn- k c \nco- £ - W w, hnhn[ kky-ßf Nn{X-\n-co-£W - w, Xcw-Xn- Iq- e - \ - ß ƒ \nco- £ n®v ]mh¬, ap¥n- c n, ]b¿, Xcw-Xn-cn-°p-∂p. \nK-a\w Im®n¬ etc. cn-°¬, cq]o-I-cn-°p-∂p.

ssPh IoS-\m-in\n \n¿ΩmWw

n

n

n

n

{]{In-b-Iƒ

Xmßp-th-cp-Iƒ, ]Se thcp- ]cn-k-c-\n-co-£Ww Iƒ Xp-S-ßnbh Nne kkyß-fpsS A\p-Iq-e\ - ß - f - m-Wv.

Xmßp-I-fn¬ Ibdn hf-cp∂ kky-ßfpw \neØv ]S¿∂v hf-cp∂ kky-ßfpw D≠v. Hmtcm∂n\pw A\p-tbm-Pyamb A\p-Iq-e-\-߃ D≠v.

ssPh-Io-S-\m-in\n Xncn-®-dn-bp∂p

b cmk-Io-S-\m-in-\n

am¿§-߃ D≠v (Po-hn-Iƒ)

a hyXykvX IoS-\n-b-{¥-W-

n

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

¢mkv 6

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

26

2. ico-c-Ønse 0Ip™-d-Iƒ

bqWn‰v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

8. ]qØpw Imbv®pw

8. ]qØpw Imbv®pw

8. ]qØpw Imbv®pw

8. ]qØpw Imbv®pw

]qhns‚ hnhn[ `mK߃ Xncn-®-dn-bp-∂p. lm≥Uv se≥kn-eqsS \nco-£n-°p-∂p.

]qhn\v hnhn[ `mK- ß ƒ D≠v . Hmtcm `mK- Ø n\pw hnhn[ [¿Ω-߃ D≠v.

]qhns‚ hnhn[ `mK߃ Ah-bpsS [¿Ω߃ a\- n-em-°p-∂p.

]T-\t\´-߃

sNº-cØn

tNºn-e, IΩyq-WnÃv ]®, sh‰n-e, ajn-Ø-≠v, ]mh¬, tImh¬

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

hnhn[ ]pjv]- ß ƒ GI- e nwK ]pjv]- ß ƒ aØ≥, Ipº-fw, sh≈-cn, ]SGI- e nwK ]pjv]- ß ƒ, lm≥Uv se≥kneqsS ZznenwK ]pjv]-߃ F∂n- h- e w, a√n, a√n- I , sXßv , ZznenwK ]pjv]-߃ \nco-£n®v ]´n-I-s∏-Sp-Øp- h- b psS {]tXy- I - X - I ƒ PmXn, ]n®-Iw, aµmcw etc. Xncn-®-dn-bp-∂p. ∂p. amß, ap¥n- c n, X°m- f n, eLp-^ew aØ≥, hgp- X - \ , ]mh¬, sh≠, Imin-Øp-º, apcn-°v, amwk-f-^ew ^e-ßsf Xncn-®-dn™v d∫¿, ]p∂-°m-bv, DΩw, s\√v, \nco-£Ww ipjvI-^ew hni-Zo-I-cn-°p-hm≥ Ign- Iip-h-≠n, ]b¿, Xgp-Xm-a, kvt]mSy^ew \mep-a-Wn-∏q, Noc, -P-a¥n, bp∂p thß, N°, ssIX- ® - ° , hnt]m-S-^ew aƒ_-dn, a™-Wm-Xn, B‰pkwbp-‡-^ew ssI-X, koX-∏gw, Ac-Wa - c - w, ]pRvP-^ew kvt{Sm_-dn, tdmkv, bpth-dn-b, hmX-s°mSn hnØp- h - X - c - W - Ø n\v A∏q- ∏ ≥Xm- S n, ]cp- Ø n, hnØp-hn-X-cWw \nco-£Ww kky-߃°p≈ A\p- thß, apcn-ß, Imin-Øp-º, tiJ-cWw Iq-e-\-߃ hni-Zo-I-cn- sh≠, Bº¬, Xma-c, tX°v, HX-f-ß, sRcn-™n¬, Duc°m≥ Ign-bp-∂p. Iw, Ce™n

kky-tImi \nco£Ww

{]{In-b-Iƒ

Pohn-I-fn¬ tImi-ß-fpsS FÆ-Ønepw hen-∏-Ønepw BIr-Xn-bnepw LS-\-bnepw sshhn-[y-ap≠v

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

¢mkv 6

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

27

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃

1. aÆn¬ s]m∂p- h n- f - ImbnI {]P-\\w ssewKnI {]Xyp¬]mZ-\w, kwtbm-PnX bn°mw Irjn-coXn, CS-hnf Irjn, hnf ]cym-bw, ssPh-h-fw, IoS-\nb-{¥-Ww, Pe-tk-N\w

bqWn‰v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

_Õnw-Kv, {Km^v‰nwKv, sebdnwKv F∂n-h-bn-eqsS KpWta-∑-bp≈ \So¬ hkvXp°ƒ Xøm-dm-°m≥ Ign-bp∂p. kwtbm- P nX IrjnbpsS km[y-X-Iƒ a\- nem°p∂p.

\nco-£-Ww, h¿§o-I-cWw t\Snb BibßfpsS {]tbmKw ssZ\w-Zn\ PohnX-Ønse {]iv\-߃ ]cnl-cn-°p-∂-Xn\v imkv{XØns‚ coXn {]tbm-P-\s∏-Sp-Ømw.

aØ≥, X°m-fn, sh≠, ]®ap-f-Iv, hgp-X-\, ]mh¬, a[p-c°n-g-ßv, ac-®o-\n, ]b¿, NXpc- ∏ - b ¿, a™ƒ, _o‰v d q- ´ v , s\¬hn-Øv, tKmXºp hnØv, sNØn, sNº-c-Øn, tdm , _¥n, ap√, t]c, tXbn-e, B¥q-dn-bw, Im∏n, Hm¿°n-Uv, tX\o-®-s∏-´n, ]nhnkn ss]∏v 2 ao‰¿ aÆn-c-I-tºmÃv ]Sp-Xm-°p-fw, ag-sh-≈-kw-`cWn

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

]cn-ÿn-Xn-em_v - ƒ Is≠- kky- ` m- K - ß ƒ D]- t bm3. Bkn- U p- I fpw kky-`m-K-߃ kqN-I-ambn _Z¬ km[y-XI ج, ]co-£-W-ß-fn¬ Kn®v kqN-I-߃ \n¿Ωn- Imt_Pv (ssh-e-‰v) a™ƒ, B¬°-en-Ifpw D]-tbm-Kn-°mw iwJp-]p-j] v w, ]g-ßfpw ]®-°G¿s∏-S¬ °p∂p. aÆns‚ PH aqeyw dn-If - pw, ]cn-tim-[n®v BknUv kz`m-ha- p≈h, B¬°en kz`mh- a p≈h Xcw Xncn- ° p- ∂ p. imkv{Xobamb Irjn-coXn ]cnN-bs - ∏-Sp-∂p.

]T-\t\´-߃

{]{In-b-Iƒ

¢mkv 7

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

28

hn\n-abw sNø-s∏tS≠ Bib-߃ {]{In-b-Iƒ ]T-\t\´-߃

Pe- i p- ≤ o- I - c - W w, Pe- k w- c - \nco-£-Ww, \nK-a-\-Øn- ssZ\w-Zn\ Pohn-X-Ønse bqWn‰v 6. {]iv\-߃ ]cn-l-cn-°p-∂se-ج \n¿Ω- e - a mb {]Ir- X n- £Ww Xn\v imkv{X-Øns‚ coXn °mbn {]tbm- P - \ - s ∏- S p- Ø p- ∂ p. Pew ]mgm- ° msX kwc£n-°p-∂X - n\pw aen-\P - ew ip≤o-I-cn®v D]-tbm-Kn-°m\pw Ign-bp-∂p. Bhmk hyhÿ ]cn-N-bs∏-Sp-∂p. Pew ]mgm- ° msX kwc£n-°p-∂X - n\pw aen-\P - ew ip≤o- I - c n®v D]- t bm- K n°m\pw Ign-bp-∂p.

bqWn‰v

Ipfw \n¿Ωm- \ w, ag- s h≈ kw`-cWn Sm¿t]m-fn≥ Ipfw aen-\-Pew Acn-®n-d-ßp-∂-Xn\p≈ kwhn-[m\w Hcp-°¬ a’y-߃, \Ø-bv°, R≠v, Bº¬ C√n h®p]n-Sn-∏n-°¬, cma®w (ssP-ht- hen \n¿Ωm-Ww) ag°p-gn, {S©p-If - psS \n¿Ωm-Ww.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebn¬ Fs¥ms° D≠m-IWw

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

29

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-im-ebpw ae-bmf `mjm ]T-\hpwStd 1 Unit 4. -

Hcp-a-bpsS BtLmjw

Cu bqWn-‰p-ambn _‘-s∏´v ]qt¥m-´Ønse hnhn-[X - cw ]q°-sfbpw Poh-Pm-eß - s - fbpw Dƒs∏-SpØn Ihn-X, kw`m-j-Ww, IY, \mS-Iw XpS-ßnb hyh-lm-c-cq-]-߃ cq]o-I-cn-°mw. Unit 7. -

\´p-\-\®v

bqWn-‰nse hmg-Ir-jn-bp-ambn _‘-s∏´v \new Hcp-°p∂Xpap-X¬ hnf-sh-Sp-°p-∂-Xphsc hnhn[ L´-߃ tN¿Øv Ipdn∏v Xøm-dm-°mw. aÆn-\-Sn-bnepw apI-fnepw D≠m-Ip∂ hnf-hp-I-sf-°p-dn®v IS-¶Y Xøm-dm-°mw. Nne ]®-°-dn-I-fpsS khntijX-Iƒ a\- n-em-°m≥ ]cn-ÿn-Xn-em_v {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ømw. IS-¶Y DZm: Imf-In-S°pw Ib-tdmSpw

˛

aØ≥

˛

tN\

ASn XfnI \Sp-hSn ta¬IpS ]®-°d - n-Isf°pdn-®p≈ IqSp-X¬ IS-¶Y - I - ƒ Is≠-Øm≥ ]cn-ÿnXn em_v {]tbm-P\ - s - ∏-Sp-Ømw. Std II tIc-f-]m-Tm-hen Unit 3. -

]S¿∂v ]S¿∂v

IY, Ihn-X, IS-¶-Y, Bfl-I-Y, kw`m-j-Ww, Ipdn-∏v XpS-ßnb hyh-lm-cq-]-߃ cq]o-I-cn°m≥ ]cn-ÿn-Xn-em_v {]tbm-P-\-s∏-SpØmw. DZm:

aØs‚ Bfl-IY

• sh≠bpw ]S-h-ehpw ˛ kw`m-jWw etc • AÆm\pw hmgbpw ˛ IY • aØ≥ ]mh-en-t\mSv Fs¥ms° ]d-™n-cn°mw ˛ Ipdn∏v Std V tIc-f-]m-Tm-hen Unit 2. ImWm-°m-gvN-Iƒ

F∂ bqWn‰nse "Irjn-amjv' ]mT-`m-K-hpambn _‘-s∏-SpØn IrjncoXn, IoS-߃, Irjn Bbp-[ß - ƒ, hnhn-[X - cw Irjn-Iƒ, hf-{]-tbm-Kw, Irjn ÿew CØ-cØn-ep≈ Imcy-߃ ]cn-ÿnXn em_n¬ \n∂v a\- n-em°n Ipdn∏v Xøm-dm-°p-I. k©mcØn\n-S-bn¬ F∂ bqWn-‰nse sh≈n-e-h≈n F∂ IhnX ^e-{]-Z-ambn hn\nabw sNøp-∂-Xn\pw h¿Æ-\, kw`m-jWw, Bkzm-Z-\-°p-dn∏v F∂o hyh-lm-c-cq-]-߃ Ip´n-Ifn¬ FØn-°p-∂-Xn\pw ]cn-ÿn-Xn-em_v D]-I-cn-°pw.

Unit 4.

Std VI tIc-f-]m-Tm-hen Unit 2.

C√w \nd h√w \nd F∂ bqWn-‰ns\ ]cn-ÿnXn em_p-ambn _‘-s∏-SpØn Bkzm-Z-

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

30

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS \-°p-dn-∏v, h¿Æ-\, \mS≥ sNm√p-Iƒ, IS-¶-Y-Iƒ F∂nh cq]-s∏-Sp-Ømw. "h¿Æ-kp-c-`nbmw `qan' F∂ bqWn-‰nse Xmc-X-ay-°p-dn∏v IY, Hm¿Ω-°p-dn-∏v, Ub-dn, Npa¿]-{XnI F∂o hyh-lm-c-߃ t\Sn-sb-Sp-°p-hm≥ ]cn-ÿnXn em_v {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ømw.

Unit 1.

Std VII tIc-f-]m-Tm-hen Unit 1. Hm¿Ω-bpsS

PmeIw F∂ bqWn-‰n¬ ]q°m-Xn-cn-°m≥ F\n-°m-h-Xnt√ F∂ ]mT-`mKw Ip´n-I-fnseØn°m-\mbn ]cn-ÿnXn em_nse IWn-s°m∂ {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ømw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

31

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]-cn-ÿnXnem_nte°v Bh-iy-amb kky-߃, kwhn-[m-\-߃ kky-߃ 1

Bº¬

25 sh≠

49 Iq¿°

2

Ce™n

26 ]b¿

50 Imc‰v

3

tdmk

27 ]mh¬

51 Im®n¬

4

_mƒkw

28 ]S-hew

52 Dcp-f-°n-gßv

5

kqcy-Im¥n

29 aØ≥

53 tN\

6

t_mssK≥hn√

30 ISpIv

54 tNºv

7

a√n-s®Sn

31 Ipºfw

55 shfp-Øp≈n

8

Pa¥n

32 hgp-X\

56 kthmf

9

\¥ym¿h´w

33 apfIv

57 D≈n

10 IrjvW-In-coSw

34 X°mfn

58 _o‰-dq´v

11 sN≠p-ap√

35 tImh¬

59 C©n

12 ]n®Iw

36 I∏

60 a™ƒ

13 ]me

37 Icnºv

61 ae-bn©n

14 s]cp-Inew

38 kpK-‘-cmP≥

62 C©n-amß

15 sNº-cØn

39 Ce-ap-f®n

63 It®mew

16 sNØn

40 \nim-K‘n

64 Iqh

17 t]c

41 Idn-th∏v

65 \dp-\o≠n

18 amhv

42 IS-πmhv

66 iXm-hcn

19 aƒ_dn

43 πmhv

67 XIc

20 Nmº

44 tX°v

68 ssakq¿Noc

21 kt∏m´

45 _Zmw

69 Xgp-Xma

22 dºq-´m≥

46 Im∏n

70 apcnß

23 ]∏mb

47 sImt°m

71 kmºm¿Noc

24 BØ

48 a[p-c-°n-gßv

72 Noc

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

32

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 73 hmg

101 Fcp°v

129 apb¬s®-hn-b≥

74 tImfn-^vf-h¿

102 Aac

130 hbºv

75 N-Xp-c-∏-b¿

103 ap¥ncn

131 {_“n

76 Ip‰n-∏-b¿

104 Nn‰-arXv

132 IpS-߬

77 _o≥kv

105 tat¥m∂n

133 AcqX

78 Aa-cbv°

106 ssIX

134 Icnw-tßm´

79 I{Xn°

107 XÆn-a-Ø≥

135 Xm∂n

80 cma®w

108 sXßv

136 apkm≥U

81 s\√v

109 PmXn

137 kvt{Sm-_dn

82 tKmXºv

110 B‰p--ssIX

138 aWn πm‚ v

83 ]\

111 Iip-amhv

139 Acn∏q

84 dmUnjv

112 B∏nƒ

140 Nncß

85 tNmfw

113 k_¿Pn¬

141 aµmcw

86 _m¿en

114 d∫¿

142 s\√n

87 HmSvkv

115 DΩw

143 ]pfn-bm-dne

88 Ipcp-ap-fIv

116 \mep-a-Wn-s®Sn

144 apdn-°q´n

89 {Kmºp

117 thß

145 ]∂¬

90 Gew

118 koX-∏gw

146 Cu¥v

91 BS-tem-SIw

119 sh≈ne

147 Im\-hmg

92 ]\n-Iq¿°

120 Ac-W-acw

148 Imt_Pv

93 Bcy-th∏v

121 ajn-Ø-≠vsNSn

149 IdpI

94 sXm´m-hmSn

122 HXfw

150 Ipdp-t¥m´n

95 sh‰ne

123 ]™n

151 apØß

96 Xpº

124 alm-KWn

152 t{Im´¨ sNSn

97 Acfn

125 Iogm¿s\√n

153 Akv{X-∏p√v

98 Imin-Øpº

126 ap°p‰n

154 ªm°v s_dn

99 \ne-∏\

127 hnjw-sIm-√n

155 tdmtUm sU≥t{Um¨

100 _ntKm-Wnb

128 Ip‰n-∏mew

156 IWn-s°m∂

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

33

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ie-`-]m¿°n\v Bh-iy-amb sNSn-Iƒ...............-t]-Pp-I-fn¬ \¬In-bn-´p≠v

Pohn-Iƒ 1

\Øbv°

2

a’yw

3

R≠v

4

Xhf

5

K∏n

1

]£n-Iƒ°v IqsSm-cp-°¬ Pew \¬I¬, Blmcw \¬I¬ ap®-´n-bcn∏ ˛ amXrI ag-∏-¥¬ ag-sh-≈-kw-`-cWn ag-°pgn InW¿ do®m¿Pp sNø¬ kutcm¿÷ ]m\¬ Im‰m-Sn-b{¥w Pe-kw-c-£W am¿K-߃ Pe-tk-N\ am¿§-߃ aÆp-kw-c-£W am¿K-߃

Im‰ns‚ Zni Adn-bm-\p≈ kwhn-[m\w sX¿tam-ao-‰¿ ÿm]n-°¬ ag-am-]n\n ssPhw amen\y kwkv°-cWw AssPhw A]-I-S-Icw Itºm-ÃvIpgn _tbm-Kymkv πm‚ v ]pI-bn-√mØ ASp-∏p-Iƒ ˛ ASp-°f tX\o-®-h-f¿Ø¬

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

34

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

PLANTS IN ENVIRONMENTAL LAB

1 Bº¬ (Nymphaea Pubescens) \So¬ hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \Smw ]cn-N-cWw ˛ \Sp∂ ka-bØv aÆn¬ Ipd®v IΩmbw hnX-dn-bn´v \Sp-∂-XmWv \√Xv \So¬ hkvXp ˛ {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv.

2. Ce™n (Mimusops Elengi) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`-Øn¬ 1 ASn Ipgn-sb-SpØv ]pdsa \n∂p≈ aÆn´v aqSn Hcm-gvNbv°p tijw \Sp-I. th\-en¬ Nph-Sn-f°n ]pX-bn-Sp-I. t\cn´v kqcy-{]-Im-iw e`n-°p-∂n-SØv am{Xw \Sp-I. \So¬ hkvXp ˛ t\gvk-dn-Iƒ, \mKm¿÷p\ (sXm-Sp-]p-g) F∂n-hn-S-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

3. tdmk (Rosa Damascena) \So¬ hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m ImeØpw \Smw Ipgn-sb-SpØv ssPh-h-fw, aW¬ F∂nh tN¿Øv Ipgn \nd®v X≠v \Sp-I. sh≈w sI´n\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. tXßm-sh-≈-Øn¬ ap°nb X≠v \´m¬ thcv thKw apf-bv°pw. \So¬ hkvXp ˛ {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv. t\gvk-dn-Ifnepw e`y-am-Wv.

4. t_mƒkw (ssN-\okv t_mƒkv) (Impatiens Sps) \So¬ hkvXp ˛ hnØv, ssX \So¬Imew ˛ F√m ImeØpw \Smw ssPhmwiw IqSp-X-ep≈ Cf-°-ap≈ aÆn¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. H®v, ]pgp-°ƒ F∂n-hbpsS A{I-aWw IqSp-X-embn I≠p-h-cp-∂p. kz`m-hn-I \nb-{¥W am¿§-߃ Ah-ew-_n°p-I. Ch-bpsS ssXIƒ t\gvkd - n-If - n¬ e`y-am-Wv. {]mtZ-in-Ia - mb e`n-°p∂ \So¬ hkvXp°fpw D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv.

5. kqcy-Im¥n (Heliamthus Annus) \So¬ hkvXp ˛ hnØv, ssX \So¬Imew ˛ BK-Ãv, sk]v‰w-_¿ t\cn´v kqcy-{]-Imiw e`n-°p-∂ ÿe-ß-fn¬ \Sp-I. hnØv ]mIn ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb IpgnIfntem N´n-I-fntem \Sm-hp-∂-Xm-Wv. hnØp-Iƒ t\gvk-dn-I-fnepw hnØv hn¬∏\ tI{µß-fnepw e`n-°p∂XmWv. {]mtZ-in-I-ambpw \So¬ hkvXp-°ƒ tiJ-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

35

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 6. t_mssK≥ hn√ (Bogain Villea) \So¬ hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m ImeØpw ]S¿∂p hf-cp-∂-h-bm-b-Xn-\m¬ (Xmßv th≠-Xv) Hgn™ `mK-ß-fn¬ \Sp-I. As√-¶n¬ sNSn-®-´n-I-fn¬ hf¿Øm-hp∂ ssl{_nUv C\-߃ sXc-s™-Sp-°p-I. {]tXy-I-]-cn-NcWw Bh-iy-an-√. ssXIƒ t\gvk-dn-I-fn¬ \n∂pw {]mtZ-in-I-ambpw e`n-°p-∂-Xm-Wv.

7. a√n-s®Sn (Coriandrum Sativum) \So¬ hkvXp ˛ a√n-hnØv \So¬Imew ˛ sk]v‰w-_¿ apX¬ sabv hsc \So¬ Ime-amWv Ac-ASn (½ ASn) Db-c-Øn¬ XS-tam, s_tUm FSpØv IpΩmbw hnXdn Hcp Znh-k-Øn-\ptijw a√n hnX-bv°p-I. sNdnb coXn-bn¬ \\-bv°p-I. Xnßn hf-cp∂ `mK-ß-fn¬ \n∂v ssXIƒ ]ngpXv am‰p-I. aÆn¬ t]cn-\p-am{Xw \\ sImSp-°p-I. 2˛3 BgvN-bn¬ ]q¿Æ hf¿®-sb-Øpw.

8. Pa¥n (Chrysanthemum Coronarium) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kqWn\ptijw Ft∏mƒ thW-sa-¶nepw \Smw Pa-¥n-bpsS hyXy-kvX-C-\-߃ hfsc AI-e-Øn¬ am{Xw \Sp-I. \√ Cf-°-ap≈ aÆn¬ thWw ssXIƒ \Sm≥. ssXIƒ {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

9. \¥ym¿h´w (Tabernaemontana Divericata) \So¬ hkvXp ˛ X≠v (I-ºv) \So¬Imew ˛ BKvÃv ˛ sabv {]mtZ-inI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. aÆn¬ A[nIw ssPhmwiw ]mSn-√. {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv. t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

10. IrjvW IncoSw (Clerodendrum Paniculatum) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \Smw {]mtZ-inI ]cn-Nc - Ww Bh-iy-an-√. thK-Øn¬ ]S¿∂p hf-cp∂Xmb-Xn-\m¬ N´n-If - ntem,Nm°p-I-fntem \Sp-∂Xv IqSp-X¬ ÿe-ß-fn-te°v ]S-cp-∂Xv XS-bmw. {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p∂-Xm-Wv.

11. sN≠p-ap√ (Jasminum Sambac) \So¬ hkvXp ˛ X≠v (h-≈n) \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`-Øn¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. 1 ½ ASn Ipgnsb-SpØv ssPh-hfw \nd®v X≠v \Sp-I. \√ kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ CS-ß-fn¬ \Sp-I.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

36

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS sNSn-®-´n-I-fn¬ \Sm-hp-∂-Xm-Wv. (Ip-‰n-ap-√). {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv. sam´p-Iƒ ]pgp°fpw ]p¬®m-Sn-Ifpw Xn∂p \in-∏n-°p-∂Xv XS-bm-\mbn CS-bn¬ _¥n h®-]n-Sn-∏n-°p-∂Xv DØ-a-am-Wv.

12. ]n®Iw (Jasminum Grandifloram) \So¬ hkvXp ˛ X≠vv (h-≈n) \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w. sN≠p-ap√ \Sp∂-Xp-t]m-se-bmWv \So¬co-Xn. tXm´-Øns‚ Acn-Ip-I-fn¬ then-bm-bn´v \Sp∂-XmWv DØ-aw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`yam-Wv.

13. ]me (Alstonis Scholaris) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w. ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-If - n¬ ssPhmwiw IqSp-Xe - p≈ aÆn´v \Sp-I. h≥a-ca - m-bX - n-\m¬ Hgn™ ÿeØv \Sp-I. {]tXyI ]cn-Nc - Ww Bh-iy-an-√. ssXIƒ {]mtZ-in-Ia - mbn e`y-am-W.v

14 s]cp-Inew (Clerodendrum Infortunatum) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√ Acn-Ip-Iƒ tN¿Øv \Sm≥ {i≤n-°p-I. {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv.

15. sNº-cØn (Hibiscus Rosasinensis) \So¬ hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ GXpkabØpw \Smw aÆn-f°n X≠v \Smhp∂-Xm-Wv. {]tXyI ]cn-Nc - Ww Bh-iy-an-√. {]tZ-in-Ia - mbn e`n-°p∂XmWv.

16. sNØn (Ixora Coccinea) \So¬ hkvXp ˛ X≠v (Cfw X≠v) \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \Smw kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿeØv thWw \Sm≥. aÆn-f°n Cfw X≠v \Sp-∂-XmWv DØaw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

17. t]c (Psidium Guajava) \So¬ hkvXp ˛ hnØv ]mIn ssX \SpI \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w. 1 ASn Ipgn-sb-SpØv Itºm-Ãv, ]pdw aÆv Ch tN¿Øv ssXIƒ \Sp-I. {]tXy-I-]-cn-NcWw Bh-iy-an-√. {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

37

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 18. amhv (Mangifera Indica) \So¬ hkvXp ˛ ssX, {Km^v‰v sNbvX ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w. ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ssPhmwiw IqSp-X-ep≈ atÆm ItºmtÃm tN¿Øv ssX \Sp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. Iºp-W°w XS-bm≥ t_m¿tUm an{inXw Xøm-dm°n t\¿∏n®v ]pc-´p-I. {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

19. aƒ_dn (Morus Alba) \So¬ hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ItºmÃpw ssPh-h-fhpw tN¿Øv 1 ASn \of-ap≈ X≠v \Sp-I. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. ]pgp-°-fpsS ieyw IqSp-X-em-bm¬ Znhtk\ ]cn-tim-[n®v ]pgp-°sf \in-∏n-°p-I. CS-Øcw ac-am-Ip-∂-h-bm-b-Xp-sIm≠v A\ptbm-Py-amb ÿe-߃ sXc-s™-Sp-°p-I. \So¬hkvXp skdn-s^Uv As√-¶n¬ {]mtZ-inI-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv.

20. Nmº (Eugenia Jambos) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿeØv \Smw. {]mtZ-in-Iambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

21. kt∏m´ (Manilkara Zapota) \So¬ hkvXp ˛ ssX, hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ DW-°-Nm-WIw C´v \nd®v Iq\-Iq´n ssXIƒ \Sp-I. Nph-´n¬ Icn-bn-e-sIm≠v ]pX-bn-Sp-I. 1 ½ h¿jw hsc {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-am-Wv. 1 ½ h¿jw hsc th\¬Im-eØv XW¬ \¬tI≠XmWv. ssXIƒ t\gvk-dn-I-fn¬ e`y-amWv. A]q¿h-ambn hnØv {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

22. dºq-´m≥ (Nephelium Lappaceum) \So¬ hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ssPh-hfw tN¿Øv ssXIƒ \Sp-I. CSØcw ac-amIp∂h-bm-b-Xp-sIm≠v A\p-tbm-Py-amb ÿeØv \Sp-I. hf-cp-∂X - n\v kqcy-{]-Imiw IqSpX¬ Bh-iy-am-Wv. i‡-amb thcp-]S- e - a - m-bX - p-sIm≠v asÆm-en∏v XS-bpw. 3 h¿jw hsc IrXy-amb ]cn-Nc - Ww Bh-iy-am-Wv (h-f{- ]-tbm-Kw, IoS-\n-b{- ¥-Ww). ssXIƒ t\gvkd - n-Ifn¬ e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

38

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 23. ]∏mb (Carica Papaya) \So¬ hkvXp ˛ hnØp ]mIn ssX \SpI \So¬Imew ˛ BKkv‰v ˛ \hw-_¿ ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ssPh-h-fhpw ta¬aÆpw tN¿Øv \nd®v ssX \Sp-I. 1 ½ amkw {]mb-amb ssXIƒ \Sp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. kqcy-{]-Imiw t\cn´v e`n-°m-hp∂ CS-ß-fn¬ \Sp-I. ssXIƒ {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. IqSmsX hnØpIƒ t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

24. BØ (Annona Reticulata) \So¬ hkvXp ˛ ssX, hnØv \So¬Imew ˛ BKkv‰v ˛ \hw-_¿ ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ssPh-h-fhpw ta¬aÆpw tN¿Øv \nd®v 1 ½ h¿jw hsc {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-am-Wv. X≠p-Wßn t]mIm≥ km≤y-X-bp-≈-Xn-\m¬ a¨kq¨ ka-bØv t_m¿tUm an{inXw kvt{] sNøp-∂tXm ]pc-´p-∂tXm \√-Xm-Wv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

25. sh≠ (Abelmoschus Esculentus) \So¬ hkvXp ˛ hnØv ]mIn ssX ]dn®v \SpI \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw sNdnb XS-߃ FSptØm sNdnb s_Up-I-fmtbm \ne-sam-cp°n c≠mgvN {]mb-amb ssXIƒ \Sp-I. thcp-No-b¬ km≤yX IqSp-X¬ D≈-Xn-\m¬ aÆn¬ Cu¿∏-Øns‚ Afhv \nb-{¥n-t°-≠-Xm-Wv. aÆn¬ IpΩmbw tN¿Øv sImSp-°p-∂Xv \√-Xm-Wv. kqcy-{]-Im-iØns‚ e`yX Dd-∏p-hc - p-tØ-≠X - m-Wv. \So¬hkvXp Irjn-hI - p-∏n¬ \n∂pw {]mtZ-inI hnØphn¬∏\ tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

26. ]b¿ (Vigna Unguiculata) \So¬ hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`-Ønepw Xpem-a-g°v tijhpw \Sm-hp-∂-Xm-Wv. ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb XS-ß-fn¬ hnØv \´v hf¿Øp-I. IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ hfsc AXym-h-iy-am-Wv. Xmßp \¬tI-≠-Xm-Wv. kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿe-ß-fn¬ \tS-≠Xm-Wv. \So¬hkvXp Irjn-`-h≥, {]mtZ-in-I hnØv hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ e`y-am-Wv. 27. ]mh¬ (Momordica Charantia) \So¬ hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ HIvtSm-_¿-˛-\-hw-_¿ XS-sa-SpØv hnØv t\cnt´m sNdnb t]∏¿ I∏p-I-fn¬ ssX ap-f-∏nt®m \Sm-hp-∂-Xm-Wv. Xmßp \¬I-Ww. A\p-tbm-Py-amb IoS-tcmK \nb-{¥W am¿§-߃ Ah-ew-_n-t°-≠-XmWv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd∏p hcp-tØ-≠-Xm-Wv. \So¬ hkvXp Irjn-`-h≥, hnØp¬∏mZ\ hnX-cW tI{µ-߃, {]mtZ-inIw F∂n-hn-S-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

39

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 28. ]S-hew (Trichosanthes Cucumeria) \So¬ hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ sk]v‰w-_¿ ˛ HIvtSm-_¿ aÆv XS-sa-SpØv 2˛3 hnØp-Iƒ hoXw \Sp-I. Ac-bSn Dbcw hbv°p-tºmƒ Xmßp-I-tºm, Ibtdm \¬Ip-I. \Sp-∂-Xn-\p-apºv aÆn¬ IpΩmbw hnX-dp-I. IoS-tcmK \nb-{¥-W-am¿§ßƒ A\p-tbm-Py-am-bXv sXc-s™-Sp-°p-I. ^nd-tam¨ sIWn-Iƒ ÿm]n-°p-∂Xv ]mh¬ ]S-hew, aØ XpS-ßn-b-h-bpsS IoS-tcm-K-_m[ XS-bm≥ \∂v. hnØp-Xv]m-Z\ hnX-cW tI{µ-߃, {]mtZ-inIw F∂n-ßs\ hnØv e`y-am-Wv.

29. aØ≥ (Cucurbita Maxina) \So¬ hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ CS-h-∏m-Xn, sk]v‰w-_¿ ˛ HIvtSm-_¿ aÆv Inf®v Cf°n 2,3 hnØpIƒ sh≈-Øn¬ IpXn¿Øv \Sp-I. \neØv ]S¿Øn-tbm, a‰v sNdp-a-c-ß-fn¬ ]S¿Øntbm sI´n-S-ß-fpsS apI-fn¬ ]S¿Øntbm hf¿Ømw. Hcp amkw hsc \√ ]cn-N-c-Whpw XWepw \¬Ip-I. sh≈w sI´n \n¬°p-∂Xv Hgn-hm-°p-I. hnØp \Sp∂ thf-bn¬ a™-ƒs∏mSn hnX-dn-sIm-Sp-Øm¬ Ddp-ºns‚ ieyw Hgn-hm-°mw. hnØv DXv]m-Z\ hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw Irjn-`-h-\n¬ \n∂pw {]mtZ-in-I-ambpw hnØp-Iƒ tiJ-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Ø-Ww. ]qsIm-gn-bp∂ thf-bn¬ ImbvIƒ t]∏¿ Ih-dp-Iƒ D]-tbm-Kn® s]mXn-bp-∂Xv Cu®-I-fpsS B{I-aWw XS-bpw. ^nd-tam¨ sIWn-Iƒ ÿm]n-°p-∂Xv ^e-{]-Z-am-Wv.

30. ISpIv (Brassica Juncea) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ ag-°m-eØv ]mSn√ aÆv Inf®v s_Uv Xøm-dm°n \\-®-tijw hnØv hnX-bv°p-I. ]dn®p \So¬ Bh-iy-an-√. 2˛3 BgvN-bn¬ hf¿® ]q¿Øn-bm-Ipw. IoS-tcm-K-_m[ XS-bm≥ _¥n-s®-Sn-Iƒ \Sp-I. ISI-fn¬ e`n-°p∂ ISpIv hnØmbn D]-tbm-Kn-°mw.

31. Ipºfw (Benincasa Hispida) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn aÆv Inf®v XS-sa-SpØv ssPh-hfw tN¿Øv hnØv \Sp-I. Btcm-Ky-ap-≈h \n¿Øn _m°nbp≈h ]dn®p If-bp-I. Xmßp-a-c-ß-fpsS e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-hZ- n-°c - p-Xv. \So¬ hkvXp-°ƒ hnØp¬∏m-Z\ - t- I-{µ-߃, {]mtZinIw F∂nhn-S-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

40

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 32. hgp-X\ (Solanum Melangena) \So¬hkvXp ˛ hnØv, ssX \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ \neØpw Nm°p-I-fnepw hf¿Øm-hp-∂-Xm-Wv. hnØv \Sp-∂-Xn\v apºv aÆn¬ IpΩmbw tN¿Øv Cf-t°-≠X - mWy kqcy-{]-Imiw \o¿hm¿® F∂nh Dd-∏p-hc - p-tØ-≠X - m-Wv. ^wKkv _m[ XS-bm≥ ]cn-kcw hrØn-bmbn kq£n-t°-≠-Xm-Wv. \So¬ hkvXp-°ƒ {]mtZ-in-Iambpw Irjn-`h - \ - n¬ \n∂pw e`n-°p-∂X - m-Wv. hnØv ]mIp∂ ka-bØv aÆn¬ a™ƒs∏mSn hnX-dp-∂Xv Ddp-ºns‚ ieyw Ipd-bv°m≥ klm-bn-°pw.

33. apfIv (Capsicum Annuum) \So¬hkvXp ˛ hnØv ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn aÆv Inf®v XS-sam-cp°n ssPh-hfw tN¿Øn-f°n ]mIn apf-∏n® Icp-Øp≈ ssXIƒ am{Xw \Sp-I. aÆns‚ \o¿hm¿® Dd∏p hcp-tØ-≠-Xm-Wv. kqcy-{]-Im-i-ap≈ ÿe-ß-fn¬ \Sp-I.

34. X°mfn (Lycopersicon Esculentum) \So¬hkvXp ˛ hnØv ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ (Xp-S¿®-bmbn ag-bn-√mØ GXp-k-a-bØpw \Sm-hp-∂-Xm-Wv) aÆv Inf®v Cf-°ntbm Nm°p-I-fntem \Sm-hp-∂-Xm-Wv. ssXIƒ No™p-t]m-Im-Xn-cn-°m≥ A[nI Pe-tk-N\w Hgn-hm°pI. \Sp-∂-Xn\v apºv aÆn¬ IpΩmbw tN¿°p-∂Xv ^wKkv _m[ D≠m-hp-∂Xv XS-bpw. Xmßp Iºp-Itfm NW-\qtem D]-tbm-Kn®v Db¿Øn \n¿Øp∂Xv Agp-I¬ _m[ Ipd-bv°pw. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. \So¬h-kvXp-°ƒ hnØv hnX-cW DXv]m-Z\ tI{µ-ß-fnepw {]mtZ-in-I-am-bpw e`y-am-Wv.

35. tImh¬ (Coccinia Grandis) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \Sm-hp-∂-Xm-Wv aÆv Inf®v Db¿Ønb XS-ß-fn¬ D¬]m-Z-\-ti-jn-bp≈ sNSn-bn¬ \n∂pw apdn-s®-SpØv X≠v \Sp-I. ]¥-tem, Xmtßm Bh-iy-am-Wv. Nm°p-I-fn¬ aÆp \nd®pw \Sm-hp-∂-Xm-Wv. {]tXyI ]cn-N-c-W-߃ Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

36. I∏ (Manihot Utilissima) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ sabv ˛ Pq¨, HIvtSm-_¿ ˛ \hw-_¿ a¨Iq\ Xøm-dm°n X≠p-ap-dn®v \Sp-I. If-\n-b-{¥n-°p-I. Fen-bpsS ieyw Hgn-hm-°m≥ a™ƒ \Sp-I. {]tXyI IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ Bh-iy-an-√. tcmK-_m-[-bp≈ \So¬ hkvXp-°ƒ D]-tbm-Kn-°m-Xn-cn-°p-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

41

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 37. Icnºv (Saccharum Officinarum) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ Icn-ºp-I-fpsS Cfw Xe-t∏m, Xt≠m \Sp-I. Cfw Xe-∏m-sW-¶n¬ sNcn®v \Sp-I. X≠m-sW¶n¬ aÆn¬ Xnc-›o-\-ambn A¬∏w aÆn´v aqSp-I. kqcy-{]-Im-ihpw \o¿hm¿®bpw Dd-∏p-hcp-Øp-I. {]tXyI IoS-\n-b-{¥W am¿§-߃ Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. (a-d-bq¿)

38. kpK‘cmP≥ (Gardenia Iucida) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ Bh-iy-am-Wv. \neØpw sNSn-®-´n-Ifnepw hf¿Øm-hp-∂-Xm-Wv. ssPh-h-f-߃ aÆn¬ tN¿Øp \¬Ip-∂Xv \√-Xm-Wv. X≠v {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`n-°p-∂-Xm-Wv.

39. Ce-ap-f®n (Bryophyllum Pinnatum) \So¬hkvXp ˛ Ce, X≠v \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw aÆv Inf®v Hcp°n ssX \Sp-Itbm Ce-bm-sW-¶n¬ Hcp `mKw am{Xw aÆn-\-Sn-bn¬ hcp∂ coXn-bn¬ \Sp-I. {]tXyI IoS-\n-b-{¥Ww hf-{]-tbmKw Bh-iy-an-√. Ce-ap-f®n {]mtZ-inI-ambn am{Xw e`n-°p-∂p.

40. \nim-K‘n \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \netØm N´n-I-fntem hf¿Ømw. Xmßv Bh-iy-am-Wv. Pe-tk-N-\hpw hf-{]-tbm-Khpw Ipd®p aXn. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

41. Idn-th∏v (Murraya Koenigii) \So¬hkvXp ˛ ssX (th-cn¬ \n∂p apf-bv°p∂ ssX) \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw \Smw A[nIw shbntem A[nIw XWtem ]mSn-√. \o¿hm¿®-bp≈ {]tZ-iØv \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√b \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

42. ISπmhv (Artocarpus Incisus) \So¬hkvXp ˛ th-cn¬ \n∂p apf-® ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Bg-Øn¬ Inf®v Hcp°n IpΩmbw hnXdn ssX \Sp-I. ssXbv°v Np‰pw a™ƒ \Sp∂Xv Fen ssX \in-∏n-°p-∂Xv XS-bpw. sh≈w sI´n \n¬°m≥ bmsXmcp Imc-W-h-imepw

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

42

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS A\p-h-Zn-°-cp-Xv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. DXv]m-Z-\-ti-jn-bp-≈Xpw tcmK-Io-S_m[ C√m-Ø-Xp-amb ac-ß-fn¬ \n∂p≈ ssXIƒ thWw \Sm≥ D]-tbm-Kn-t°-≠-Xv. t\gvk-dn-I-fn¬ \n∂pw {]mtZ-in-I-ambpw \So¬ hkvXp e`y-am-Wv.

43. πmhv (Artocarpus Hetrophyllus) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-¨ Bcw`w aÆv Inf®v Cf°n ssXtbm, Ipcpthm \Sm-hp-∂-Xm-Wv. henb ac-am-Ip-∂-Xn-\m¬ A\p-tbmPy-amb ÿeØv \Sp-I. 1 h¿jw hsc ]cn-N-cWw Bh-iy-am-Wv. A[nI shbnepw A[nI sh≈hpw ]mSn-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw hnØp-Xv]m-Z-\-˛-hn-X-cW tI{µ-ß-fnepw e`y-am-Wv.

44. tX°v (Tectona Grandis) \So¬hkvXp ˛ ssX (hnØp-]mIn apf-∏n® ssX) \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn Bcw`w sNdnb Ipgn-sb-SpØv ssX \Sp-I. {]tXy-I-]-cn-N-cWw Bh-iy-an-√. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ \o¿hm¿® Dd∏p hcp-Øp-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw hnØp¬]m-Z\ hnX-cW tI{µß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

45. _Zmw (Terminalia Cattappa) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Bg-Øn¬ Inf®v ssX \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd∏phcp-Øp-I. ]S¿∂v hf-cp∂ kky-am-b-Xp-sIm≠v A\p-tbm-Py-amb ÿeØv \Sp-I. {]tXyI ]cn-]m-e\w Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw hnØp¬]m-Z-\-˛-hn-X-cW tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

46. Im∏n (Coffea Arabica) \So¬hkvXp ˛ hnØv ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w XW¬ Bh-iy-am-Wv. aÆv Inf®v Cf-°ntbm Ipgn-sb-SptØm \Sm-hp-∂-Xm-Wv. 1 ½ h¿jwhsc Bh-iy-amb XW¬ sImSp-t°-≠-Xm-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

47. sImt°m \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w Ipgn-sb-SpØv t]mfn-_m-Kp-I-fn¬ hf¿Ønb ssX \Sm-hp-∂-Xm-Wv. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. 2 h¿jw hsc XW¬ \¬tI-≠-Xm-Wv. Ipanƒ _m[ XS-bm≥ a¨kq¨ ka-bØv t_m¿tUm an{inXw kvt{] sNtø-≠Xv Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ \n∂pw {]mtZ-in-I-ambpw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

43

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 48. a[p-c-°n-gßv (Ipomea Batatus) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn a¨Iq-\-I-fntem s_Up-I-fntem ½ \of-Øn¬ apdn® X≠p-Iƒ \Sp-I. Fenieyw Ipdbv°m≥ Np‰pw a™ƒ \-Sm-hp-∂-Xm-Wv. kqcy-{]-Im-i-e-`yX Dd-∏p-h-cp-tØ≠-≠-Xm-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

49. Iq¿° (Colias Parviflorus) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ BKÃv sk]v‰w-_¿ aÆv Iq\-Iq-´ntbm s_Vp-I-fm-°ntbm \new Hcp°n X≠v apdn®v \Sp-I. X≠v 1˛1 ½ ASn \ofw BIp-tºmƒ aÆv sNdnb coXn-bn¬ Xqfn sImSp-°p-∂Xv DZv]m-Z\w Iq´m≥ klm-bn°pw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. {]mtZ-in-I-ambn \So¬h-kvXp-°ƒ e`n-°pw. (A-Sn-am-en)

50. Imc‰v (Daucus Carota) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ \√ ag-bp≈ kabw Hgn-hm°n GXp ka-bØpw \Smw \neØv Xøm-dm-°nb s_VpI-fntem Nm°p-I-fntem \Smw. ssXIƒ t\cn´v ]mIp-I-bmWv th≠-Xv. ]dn®v \´v hf¿Øm≥ ]mSn-√. Xnßn hf-cp-∂Xv Hgn-hm-°m≥ IqSp-X-ep-≈Xv ]dn-®pI-f-bp-I. Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. cmk-h-fhpw ssPh-h-fhpw D]-tbm-Kn-°mw. IoS-tcm-K\n-b{- ¥-Wa - m¿§-߃ Ah-ew-_n-t°-≠X - m-Wv. \So¬hkvXp hn]-Wn-If - n¬ \n∂pw e`y-amWv.

51. Im®n¬ (Dioscoreae Alata) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w (C-S-h-∏m-Xn) aÆv sNdnb Iq\-I-fm°n NmW-I-an´v Im®n¬ Ij-W-am°n \Sp-I. Icn-bn-e-Iƒ D]-tbmKn®v ]pX-bn-Sp-∂Xv \√-Xm-Wv. Xmßp \¬tI≠Xm-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. Nmcw, NmWIw XpS-ßnb ssPh-h-f-߃ D]-tbm-Kn-°mw. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

52. Dcp-f-°n-gßv (Solanum Tuberosum) \So¬hkvXp ˛ sNdp Ing-ßp-Iƒ \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw Pe-tk-N\w hfsc AXym-h-iy-am-Wv. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. t{Km _mKpI-fntem \netØm hf¿Ømw. \neØp \Sp-tºmƒ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n AXn¬ sNdnb Im\-Iƒ \n¿Ωn®v Im\-I-fpsS sskUn¬ 1 ASn AI-e-Øn¬ \Sp-I. hf¿®°v A\p-k-cn®v aÆv tN¿Øv sImSp-°p-I. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. H®v, h≠v F∂n-h-bpsS ieyw

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

44

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS \nb-{¥n-t°-≠-Xm-Wv. \So¬hkvXp IS-I-fn¬ \n∂pw e`y-am-Ip∂ Ing-ßp-Itfm As√-¶n¬ h´-h-S-t]m-se-bp≈ ÿe-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

53. tN\ (Amorphophallus Companulatus) \So¬hkvXp ˛ {]I{µw (`q-Im-WvUw) \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn aÆn¬ Db¿∂ XS-߃ FSpØv ssPh-hfw DW-°-®m-WIw F∂nh tN¿Øv tN\-bpsS apf-bp≈ Hcp `mKw h®v aÆn´v aqSp-I. \√ I\-Øn-ep≈ ]pX-bn-S¬ Bh-iy-am-Wv. t\cn´v kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿe-ß-fn-emWv tN\ \tS-≠-Xv. {]tXyI ]cn-N-cW coXn-Iƒ Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂p.

54. tNºv (Colocasia Esculenta) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ CS-h-∏mXn aÆn¬ Iq\ Iq´n apdn® tNºn≥X-S-Iƒ ssPh-h-fhpw NmW-Ihpw tN¿Øv \Sp-I. \Sp∂ ka-bØv ]pX-bn-tS-≠-Xm-Wv. \´v 2˛3 amk-߃°vtijw sNdp-Xmbn aÆv tN¿Øp-sIm-Spt°≠Xm-Wv. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`n-°p-∂-Xm-Wv.

55. shfp-Øp≈n (Allium Sativum) \So¬hkvXp ˛ A√n \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w ½ ASn Db-c-Øn-ep≈ s_Vp-Iƒ Xøm-dm°n ½ ASn AI-e-Øn¬ A√n-Iƒ Ipgn®v h°pI. \Sp-∂-Xn\v apºv Xs∂ Bh-iy-amb ssPh-h-f-߃ tN¿t°-≠-Xm-Wv. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. t{Km _mKp-I-fnepw Nm°p-I-fnepw \Sm-hp-∂-Xm-Wv. \So¬ hkvXp hn]-Wnbn¬ \n∂p e`n-°p∂ shfp-Øp≈n D]-tbm-Kn-°mw.

56. kthmf (Allium Cepa) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ a¨kqWn\p--tijw aÆn¬ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n 1˛1 ½ ASn AI-e-Øn¬ ]mIn apf-∏n® ssXIƒ \Sp-I. s_Up Xøm-dm-°p∂ thf-bn¬ Xs∂ Bh-iy-amb ssPh-h-f-߃ tN¿t°-≠-Xm-Wv. Petk-N\w Bh-iy-Øn-\p-am-{Xw. {]tXyI IoS-\n-{¥Ww Bh-iy--an-√. \So¬ hkvXp hnØp¬∏mZ\ tI{µ-ß-fn¬ (ta-´p-]m-f-bw) \n∂pw hn]-Wn-bn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

57. D≈n (Allium Cepa) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ a¨kqWns‚ tijw aÆn¬ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n ½ ˛1 ASn AI-e-Øn¬ ]mIn apf-∏n® ssXIƒ \Sp-I.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

45

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS \Sp∂ ka-bØv Bh-iy-amb ssPh-h-f-߃ tN¿°m-hp-∂-Xm-Wv. Pe-tk-N\w Bh-iyØn\p am{Xw. \So¬hkvXp hn]-Wn-bn¬ \n∂pw e`n-°p∂ D≈n D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv.

58. _o‰v dq´v (Beta Vulgaris) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ \\-hp≈ aÆn¬ ½ ASn Db-c-Øn¬ XS-sa-SpØv \Sp-I. \Sp-∂-Xn\v apºv hnØv aW¬ tN¿Øv Cf-°p-I. aÆn¬ Ipgn-sb-SpØv hnØn´v aÆn´v aqSp-I. \o¿hm¿® Dd-∏p-h-cp-Øp-I. hf¿®-bpsS L´-Øn¬ If-Iƒ ]dn-®p-I-f-bp-I.

59. C©n (Zingiber Officinale) \So¬hkvXp ˛ `qImWvUw \So¬Imew ˛ G{]n¬ ˛ sabv ½ ASn Db-c-Ønep≈ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n ½ ASn AI-e-Øn¬ C©n IjvW-ß-fm°n Ipgn-®p-h-°p-I. NmW-I-s∏m-Snbpw aÆpw tN¿Øv aqSp-I. \√ I\-Øn-ep≈ ]pX-bn-S¬ Bhiy-am-Wv. hf¿®-bpsS L´-ß-fn¬ If-Iƒ ]dn-®p-If™v aÆn-Sp-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-inI-ambn e`y-am-Wv.

60. a™ƒ (Curcuma Longa) \So¬hkvXp ˛ `qImWvUw \So¬Imew ˛ G{]n¬ ˛ sabv ½ ASn Db-c-Ønep≈ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n ½ ASn AI-e-Øn¬ a™ƒ IjvW-ß-fm°n NmW-I-s∏m-Snbpw tN¿Øv \SpI. \√ ]pX-bn-S¬ Bh-iy-am-Wv. hf¿®-bpsS L´-ß-fn¬ If-Iƒ ]dn-®p-If™v aÆn-Sp-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

61. ae-bn©n \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ sabv ˛ Pq¨, HIvtSm-_¿ ˛ \hw-_¿ aÆv Inf®v Cf°n Ingßv sNdnb Ij-W-ß-fm°n Ipgn-bn¬ \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWhpw hf-{]-tbm-Khpw Bh-iy-an-√. then-bmbn hf¿Øm≥ km[n°pw (Im-cWw 2 ao‰¿ hsc Dbcw hbv°pw) \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

62. C©n-amß (Curcuma Amada) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆn¬ {]tXyI XSw Xøm-dm-°ntbm, Ipgn-sb-SptØm \Sm-hp∂XmWv. ssP-hfw D]-tbmKn-°m-hp-∂X - m-Wv. {]tXy-I] - c - n-Nc - Ww Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-Ia - mbn e`yamWv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

46

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 63. It®mew (Kaempferia Galanga) \So¬hkvXp ˛ `qImWvUw \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w ½ ASn Db-c-Øn¬ s_-Up-Iƒ Xøm-dm°n AI-e-Øn¬ NmW-Is∏mSnbpw tN¿Øv \Sp-I. ]pXbnS¬ Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp \mKm¿Pp\ (sXm-Sp-]p-g) bn¬ e`y-am-Wv.

64. Iqh (Maranta Arundinacea) \So¬hkvXp ˛ `qImWvUw \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®v Cf°n Ipgn-sb-SpØv Ingßv \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw \mKm¿Pp\ (sXm-Sp-]p-g) F∂n-ßs\ e`y-am-Wv.

65. \dp-\o≠n (Hemidesmus Indicus) \So¬hkvXp ˛ Ingßpw h≈nbpw tN¿∂ `mKw \So¬Imew ˛ HIvtSm-_¿ ˛ \hw-_¿ aÆv Inf®v Cf°n Ingßpw h≈nbpw tN¿∂ `mKw \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an√. bmsXmcp hf-{]-tbmKw Bh-iy-an-√. th\¬Im-eØv Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

66. iXm-hcn (Asparagus Racemosus) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w, Xpem-h¿j-Øn-\p-tijw aÆv Inf®v Cf°n \Sp-I. sh≈w sI´n \n¬°m≥ CS-bm-h-cp-Xv. ]S¿∂p Ibdp∂ h≈n Bb-Xn-\m¬ Xmßp-\¬tI-≠-Xm-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. hf-{]-tbmKw Bhiy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

67. XIc (Senna Tora) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw-`w aÆv Inf®v Cf°n ssX\Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. kqcy-{]-Imiw Dd∏p hcpØ-Ww. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

68. ssakq¿ Noc \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆnf°n X≠v \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. then-bmbn D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-XmWv. hf-{]-tbm-Khpw Bh-iy-an-√. th\¬°m-e-Øv Pe-tk-N\w \¬Ip-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

47

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 69. Xgp-Xma (Boerhavia Diffusa) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n ssPh-hfw tN¿Øv X≠v \Sp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cpXv. If-Iƒ hf-cm≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. \√ kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

70. apcnß (Moringa Pterygosperma) \So¬hkvXp ˛ X≠v, hnØv ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®v Cf°n X≠v \Sp-Itbm, hnØv ]mIn apf-∏n®p ssX \Sp-Itbm sNømw. thcpw ]pXnb \mºpw D≠m-Ip∂Xph-scbpw Cu¿∏w D≠m-hm≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd∏p hcp-Øp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-Iambpw t\gvk-dn-I-fn-epw e`y-am-Wv.

71. kmºm¿ Noc (Talinum Portulacifolium) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®nf°n X≠v \Sp-I. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. XW¬ Bh-iy-amWv. If-Iƒ ]dn-®p-I-f-bp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-Iambn e`y-am-Wv. 72. Nph∂ Noc (Amaranthus Oleracaens) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw ½ ASn Db-c-Øn¬ s_Up-Iƒ Xøm-dm°n hnØp-Iƒ hnX-dp-I. Bh-iy-Øn\v \\hv D≠mbn-cn-t°-≠-Xm-Wv. hnØp-Iƒ apf-®-Xn-\p-tijw A[nIw hcp∂ ssXIƒ ]dn-®pam‰n \Smhp-∂-Xm-Wv. Nph-´n¬ sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. Noc Ce-bn¬ B{I-an-°p∂ IoS-ß-sfbpw ]pgp-°-sfbpw \in-∏n-°m≥ t\¿∏n® I™n-sh≈w Xfn-°p-∂Xv DØ-a-amWv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv. Pe-tk-N\w \S-Øp-tºmƒ Ce-I-fn¬ Xfn®p \\-°p-∂Xv IoS-_m-[sb Ipd-bv°pw. 73. hmg (Musa Paradisiaca) \So¬hkvXp ˛ hmghnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw 1½ ASn NXp-c-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv hmg-hnØv \Sp-I. AXn-\p-tijw aÆn-´p-aq-Sp-I. ssX BIp-tºmƒ XS-sa-SpØv NmW-Ihpw ssPh-h-fhpw C´p-sIm-Sp-°p-I. ]pdsa ]pX-bn-tS-≠Xm-Wv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

48

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 74. tImfn-^vf-h¿ (Brassica Oleracea) \So¬hkvXp ˛ hnØv ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ BKvÃv ˛ sk]v‰w-_¿, HIvtSm-_¿ ˛ \hw-_¿ aÆv Inf®v Cf°n ssXIƒ \´p-]n-Sn-∏n-°p-I. As√-¶n¬ sNSn-®-´n-I-fntem t{Km _mKp-Ifntem \Sp-I. \Sp-∂-Xn\p apºv Xs∂ aÆn¬ ssPh-hfw tN¿°p-∂Xv \√-Xm-Wv. IoS-_m[sb AI-‰p-∂-Xn-\p-th≠n kao-]-Ømbn _¥n \Sp-∂Xv \√-Xm-Wv. t\cn´p kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿeØv \Sp-I. ]cn-an-X-amb Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp t\gvkdn-Iƒ, Irjn-`-h≥, Pn√m-Ir-jn-tØm´w F∂n-hn-S-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

75. NXp-c-∏-b¿ (Psophocarpus Tetregonolobus) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®nf°n hnØv \Sp-I. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-hZ- n-°c - p-Xv. ssPh-hfw {]tbmKw Bh-iy-am-Wv. h≈n-bmbn ]S¿∂p Ibdp∂-Xn-\m¬ Xmßp \¬tI-≠-Xm-Wv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. t\¿∏n® I™n-sh≈w kqtcym-Z-b-Øn\p tijw Xfn-°p-∂Xv IoS_m[ Ipd-°p-∂-Xn\p klm-bn-°pw. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

76. Ip‰n-∏-b¿ (Phaseolus Vulgaris) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆn¬ Db¿∂ XS-߃ FSpØv ssPh-hfw DW-°-®m-WIw F∂nh tN¿Øv aÆn-f-°p-I. ]b¿a-Wn-Iƒ XS-ßf - n¬ aÆn-f°n CSp-I. hnØn-´n-Xn-\p-tijw sNdp-Xmbn \\®p sImSp°pI. ]b¿ sN-Sn-bmbXn\p-tijw Bh-iy-Øn\p \\®p sImSp-t°-≠-Xm-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw hnØp¬∏m-Z\ hnX-cW tI{µ-ß-fnepw Irjn-`-h-\n¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

77. _o≥kv (Phaseolus Vulgaris) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n s_Up-I-fm°n aÆn¬ ssPh-hfw tN¿Øn-f°n hnØv \Sp-I. Xmßv Bhiy-am-Wv. t\¿∏n® I™n-sh≈w Xfn-°p-∂Xv IoS-_m-[sb Ipd-bv°pw. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. \So¬ hkvXp hnØp¬∏m-Z\ hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ e`y-am-Wv. 78. Aa-cbv° (Lablab Purparerus) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf-®n-f°n ssPh-hfw tN¿Øv hnØv \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`y-X Dd∏phcp-Øp-I. Bh-iy-sa-¶n¬ am{Xw cmk-Io-S-\m-in-\n-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-I. \So¬ hkvXp hnØp¬∏m-Z\ hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

49

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 79. I{Xn° (Solanum Sps) \So¬hkvXp ˛ hnØp ]mIn apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw kqcy-{]-Im-ihpw, \o¿hm¿®bpw Dd-∏p-h-cpØn \Sp-I. sNSn-®-´n-I-fnepw Nm°p-I-fnepw hf¿Ømw. ssPh-hf - {- ]-tbmKw Bh-iy-am-Wv. ^wKkv _m[°v km≤yX D≈-Xn-\m¬ aÆn¬ IpΩmbw tN¿Øv sImSp-°p-∂Xv \√-Xm-Wv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-am-bpw hnØv DXv]mZ\ hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

80. cma®w (Vertiveria Zizanioides) \So¬hkvXp ˛ IS \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n ssPh-hfw tN¿Øv \Sp-I. Pe-e-`yX Dd∏phcp-Øp-I. sh≈w sI´n\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. asÆm-en∏v XS-bm≥ Ign-hp-≈-Xp-sIm≠v Ncn-hp-I-fn¬ hf¿Øp∂Xv \√-Xm-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw aq∂m¿, ASn-am-en F∂n-hn-S-ß-fn¬ \n∂pw tiJ-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.

81. s\√v (Oryza Sativa) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw t]mfn-Øo≥ jo‰v D]-tbm-Kn®v \neØv hb¬t∏mse \n¿Ωn-°p-I. apf∏n® s\¬hn-ØpIƒ hnX-dp-I. kqcy-{]-Im-ihpw Dd∏p hcp-Øp-I. If-\n-b-{¥-Whpw IoS-\n-b-{¥-Whpw Bhiy-am-Wv. \new Hcp-°p-tºmƒ Bh-iy-Øn\p ssPh-hfw tN¿t°-≠-Xm-Wv. hnØv {]mtZ-inI-ambn e`y-am-Wv. Irjn-`-h-\n¬ \n∂pw hnØp-Iƒ e`y-am-Wv.

82. tKmXºv (Triticum Aestivum) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ \hw-_¿ ˛ Unkw-_¿ \new Inf®v Cf-°ntbm Nm°ntem hnØv \Sm-hp-∂-Xm-Wv. \new Hcp-°p-tºmƒ aÆn¬ ssPh-hgw tN¿°m-hp-∂-Xm-Wv. Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. ]cn-an-X-amb tXmXn¬ am{Xw. sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. IS-bn¬ \n∂pw e`n-°p∂ tKmXºv \So¬ hkvXphmbn D]-tbm-Kn-°mw. h´-h-S-bn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

83. ]\ (Caryota Urenus) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw c≠v C\w ]\-I-fp-sSbpw ssX aÆv Cf°n Ipgn-sb-SpØv \Smw. henb hr£-am-Ip-∂-XpsIm≠v Acn-Ip-I-fn¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. ssXbm-bn-cn°p∂ Ah-ÿ-bn¬ th\¬°m-eØv Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp {]tZ-in-Iambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

50

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 84. dmUnjv (Raphanus Sativus) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®v Cf°n ssPh-hfhpw tN¿Øv s_Uv Xøm-dm-°p-I. s_Un¬ hnØv ]mIn-ap-f∏n® ssX \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. aÆn¬ Cu¿∏w Iq-Sp-X-em-Im-Xn-cn°m≥ {i≤n-°-Ww. ]pgp-°-fpsS B{I-a-WsØ sNdp-°m≥ _¥n, CS°v \´p-]n-Sn-∏n-°p∂Xv \√-Xm-Wv. \So¬ hkvXp hnØp¬∏m-Z\ tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

85. tNmfw (Zea Mays) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®v Cf°n hnØv \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. Pe-tk-N\w Bh-iyam-Wv. IoS-ßsf AI‰n \n¿Øp∂Xn\p-th≠n kao-]-Ømbn _¥n \Sp-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

86. _m¿en (Hordium Vulgare) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®v Cf°n hnØv \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. Pe-tk-N\w Bh-iyam-Wv. IoS-ßsf AI‰n \n¿Øp∂Xn\p-th≠n kao-]-Ømbn _¥n \Sp-I. \So¬ hkvXp Nne Bbp¿thZ IS-I-fn¬ e`y-am-bn-cn-°pw. 87. HmSvkv (Avina Sativa) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®nf°n hnØv \Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. Pe-tk-N\w Bh-iy-amWv. IoS-ßsf AI‰n \n¿Øp∂Xn\p-th≠n kao-]-Ømbn _¥n \Sp-I. \So¬ hkvXp KLD t_m¿Uv, arKm-ip-]-{Xn-Iƒ F∂n-hn-S-ß-fn¬ e`y-am-Wv.

88. Ipcp-ap-fIv (Piper Nigram) \So¬hkvXp ˛ thcv ]nSn-∏ X≠v \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw sNSn-bpsS Nph-´n¬ \n∂pw apf®p hcp∂ Xt≠m, thcp-]n-Sn-∏n® Xt≠m t\csØ Hcp-°nbn-´n-cn-°p∂ ssPh-h-fhpw tN¿Øv \Sp-I. Nm°p-I-fnepw \Sm-hp-∂-Xm-Wv. Xmßp-acw Bhiy-am-Wv. As√-¶n¬ aXn-ep-I-fn¬ hf¿Øm-hp-∂-Xm-Wv. CSbv°v aÆn¬ IpΩmbw hnXdn sImSp-°p-∂Xv {ZpX-hm´w XS-bp-∂-Xn\v A\p-tbm-Py-am-Wv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw Irjn-`-h-\n¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

51

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 89. {Kmºp (Syzygium Aromaticum) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-¨ Bcw`w ap≥Iq´n Xøm-dm-°nb Ipgn-I-fn¬ ssPh-h-fhpw aÆpw \nd®v aqSn ssX \Sp-I. ]pX-bn-Sp-I. kqcy-{]-Imi e`yX Dd∏p hcp-ØpI. Pe-tk-N-\hpw ssPh-h-f-{]-tbm-Khpw Bh-iy-am-Wv. 2˛3 h¿j-tØ°v XW¬ \¬tI-≠Xv AXym-h-iy-am-Wv. \So¬hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ e`yam-Wv. 90. Gew (Elettaria Cardamomum) \So¬hkvXp ˛ Nnºv (h-f¿s®-sb-Ønb X≠pw, AXn-t\mSp tN¿∂ Nph-´nse ssX) hnØv ]mIn apf-∏n-®ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-¨ Bcw`w 1 ao‰¿ \ofhpw hoXnbpw 1 ½ ASn Bghpw hcp∂ Ipgn-I-fn¬ NmW-Ihpw ssPh-h-fhpw tN¿Øv aqSn-b-tijw Nntºm, ssXtøm \Sp-I. hf¿®-bpsS BZy-L-´-ß-fn¬ Xmßp \¬tI≠Xv Bh-iy-am-Wv. XW¬ Bh-iy-am-Wv. th\¬°m-eØv Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. aÆn¬ IpΩmbw tN¿Øv sImSp-°p-∂Xv IpanƒtcmKw XS-bm≥ \√-Xm-Wv. IqSmsX s_¥n ssXItfm Bh-W°v sNSntbm CS-bn¬ \Sp-∂Xv IoS-߃ B{I-an-°p-∂Xv XS-bp-∂p. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw Irjn-`-h-\n¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

91. BS-tem-SIw (Justicia Adhatoda) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n X≠v \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. ]d-ºns‚ Acn-Ip-I-fn¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

92. ]\n-Iq¿° (Plectranthus ambonicus) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n X≠v \Sp-I. th\¬°m-eØv Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. 93. Bcy-th∏v (Azadirachta Indica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n ssPh-h-fhpw tN¿Øv \Sp-I. A[nI Pe-tk-N\w Bh-iy-an-√. kqcy-{]Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. ssXbps-S- Np-h-´n¬ A[nIw ssPhmw-itam Petam sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

52

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

94. sXm´m-hmSn (Mimosa Pudica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆn¬ sNdnb Ipgn-sb-SpØv sXm´m-hm-Sn-bpsS ssX \Sp-I. {]tXyI If-\n-b-{¥-Wtam IoS-\n-b-{¥-Wtam Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

95. sh‰ne (Piper Betle) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ a¨kq¨- B-cw`w aÆv Inf®v Cf°n ssPh-h-fhpw tN¿Øv 2 ASn \of-ap≈ X≠v \Sp-I. hr£-ß-fpsS Nph´n¬ \Sp-Itbm Xmßp-\¬Intbm hf¿Ømw. {]tXyI ]cn-Nc - Ww Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. 96. Xpº (Leucas Aspera) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw aÆv Inf®v Cf°n ssX \Sp-I. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

97. Acfn (Nerium Indicum) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n X≠p \Sp-I. Nph-´n¬ Cu¿∏w Xßn-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. thenbmbn \Sm-hp-∂-Xm-Wv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd∏p hcp-Øp-I. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

98. Imin-Øpº (Impatiens Balsamina) \So¬hkvXp ˛ hnØv, ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Cf°n hnØv hnX-dp-I-tbm, ssX \Sp-Itbm sNømw. Cu¿∏-ap≈ aÆn¬ \∂mbn hfcp∂p. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y--am-Wv.

99. \ne-∏\ (Curculigo Orchioides) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Cf°n Ingßv \Sp-I. Hcp ]cn-N-c-Whpw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

53

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 100. _ntKm-Wnb (Begonia Species) \So¬hkvXp ˛ Ingßv, X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf-°nb \netØm sNSn-®-´n-I-fntem \Sm-hp∂XmWv. A[nI Pe-tk-N\w Bhiy--an-√. ssPh-h-f-{]-tbm-Khpw Bh-iy-an-√. XW¬ Bh-iy-am-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-Iambn e`y-am-Wv. 101. Fcp°v (Calotropis Gigantea) \So¬hkvXp ˛ ssX, X≠v \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Inf®v Cf°n Xt≠m, ssXtøm \Sp-I. IoS-\m-in-\n-{]-tbm-K-ßtfm hf-{]-tbm-K-ßtfm Bh-iy-an-√. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. Nph-´n¬ sh≈w sI´n-\n¬°p-∂Xv Hgn-hm°p-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw \mKm¿÷p\bnepw (sXm-Sp-]p-g) e`y-am-Wv.

102. Aac (Dolichos Lablab) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®v Cf°n hnØv \Sp-I. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. Pe-tk-N\w ]cn-an-X-amb tXmXn¬ \S-Øp-I. \So¬hkvXp {]mtZ-inIambn e`y-am-Wv.

103. ap¥ncn (Vitis Vinifera) \So¬hkvXp ˛ thcv ]nSn-∏n´ X≠v \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®v Cf°n XS-sa-SpØv ssPh-h-fhpw tN¿Øv thcp apf® X≠v \Sp-I. h≈n-bmbn hf-cp-∂-Xn-\m¬ ]¥¬ \¬Ip-I A[nI Pe-tk-N\w ^wKkv _m[bv°v Imc-W-am-Ip-∂Xp-sIm≠v A[nI Pe-tk-N\w Hgn-hm-°p-I. kqcy-{]-Imiw hfsc Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ e`y-am-Wv.

104. Nn‰-arXv (Tinospora Cordifolia) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n X≠v \Sp-I. Xmßv Bh-iy-ap-≈-Xn-\m¬ hr£-ß-fpsS Nph-´n¬ \Sp-∂XmWv DØ-aw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw AßmSn acp-∂p-I-S-I-fnepw e`y-am-Wv. 105. tat¥m∂n (Glorisa Superba) \So¬hkvXp ˛ Ing-ßv, hnØv, ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n Ing-tßm, hntØm, ssXtøm \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. Ip‰n-s®-Sn-I-fpsS Nph-´n¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

54

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 106. ssIX (Ananus Comosus) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ HIvtSm-_¿ ˛ \hw-_¿ aÆv Inf®v Cf°n ssX \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. tXm´-Øns‚ Acn-Ip-Ifn¬ h®p ]nSn-∏n-°p-∂XmWv DØ-aw. Fen-ieyw Ipd-bv°p-∂-Xn-\p-th≠n a™ƒ CSbv°v h®p-]n-Sn-∏n-°p-∂Xv \√-Xm-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

107. XÆn-a-Ø≥ (Citrullus Canatus) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ BKÃv ˛ sk]v‰w-_¿ aÆv Inf®v Cf°n XS-sa-SpØv ssPh-hfw tN¿Øv hnØv \Sp-I. \neØv ]S¿Øn hf¿tØ≠-Xm-Wv. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. CS-hn-´p≈ Pe-tk-N-\-amWv A`n-Im-ayw. \So¬hkvXp hnØv DXv]m-Z\ hnX-cW tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

108. sXßv (Cocos Nucifera) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw a¨kq¨ Bcw`w Bg-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv aÆpw aWepw ssPh-h-fhpw tN¿Øv ssX \Sp-I. ssXbm-bn-cn°p-tºmƒ sh≈w sI´n \n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ th\¬°meØv XW¬ \¬I-Ww. \So¬hkvXp Irjn-`-h≥, {]mtZ-in-I-am-bpw e`y-am-Wv.

109. PmXn (Myristica Fragrans) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw Bg-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv aÆpw aWepw ssPh-h-fhpw tN¿Øv Ipgn-aqSn ssX hbv°p-I. Nph-´n¬ ]pX-bn-Sp-I. A[nIw XWtem A[nI shbntem ]mSn-√. 1˛2 h¿jw hsc th\¬°meØv XW¬ \¬tI-≠-Xm-Wv. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ e`y-am-Wv. 110. B‰p ssIX (Pandanus Fascicularis) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf®v Cf°n X≠v \Sp-I. then-bmbn hf¿Øp∂XmWv DØ-aw. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

111. Iip-amhv (Anacardium Occidentale) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®nd°n sNdnb Ipgn-sb-SpØv ssX \Smw. 1˛2 h¿j-ß-fn¬ XW¬ sImSp-t°-≠Xm-Wv. CS-°nsS ]pX-bn-Sp-∂Xv \√-Xm-Wv. {]tXyI IoS-\n-b-{¥W am¿§-߃ Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw t\gvk-dn-I-fnepw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

55

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 112. B∏nƒ (Malus Domestica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w 2 - 2½ ASn hnkvXo¿Æ-Øn¬ Ipgnsb-SpØv aÆn´v AXn¬ ssX \Sp-I. BZy-h¿jßfn¬ XW¬ AXym-h-iy-am-Wv. Pe-tk-N\w A[nIw Bh-iy-an-√. th\¬°m-eØv ]pX-bn-Sp-∂Xv \√-Xm-Wv. \So¬hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ e`y-am-Wv.

113. k_¿Pn¬ (Cydonia Oblonga) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆn-f°n 2 - 2½ ASn Bg-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv aÆn-´-tijw AXn¬ ssX \Sp-I. ssXbmbn-cn-°p-tºmƒ XWepw ]pXbn-Sepw Bh-iy-am-Wv. A[nIw Pe-tk-N\w Bh-iy-an-√. \So¬hkvXp t\gvkdnIfn¬ e`y-am-Wv.

114. d_¿ (Hevea Brsiliensis) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kqWn\p tijw Bg-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv aÆn-´p-aqSn ssX \Sp-I. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ XW-ep-sIm-Sp-t°≠-Xm-Wv. Np-h ´-- n¬ If-Iƒ hf-cm≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. hf¿®-bpsS L´-ß-fn¬ Bh-iy-sa¶n¬ ssPh-hfw D]-tbm-Kn-°m-hp-∂-Xm-Wv. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fn¬ e`y-am-Wv.

115. DΩw (Datura Metel) \So¬hkvXp ˛ hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n ssX \Sp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. kqcy-{]-Imie`yX Dd-∏p-hcp-Øp-I. Nph-´n¬ sh≈w sI´n \n¬°p-∂Xv Hgn-hm-°p-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

116. \mep-a-Wn-s®Sn (Mirabilis Jalapa) \So¬hkvXp ˛ Ing-ßv, hnØv \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n \ne-tØm, sNSn-®-´n-bntem hf¿Ømw. th\¬°m-eØv PetkN\w Bhiy-am-Wv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. kqcy-{]-Imi e`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-I. \So¬ hkvXp {]tZ-in-I-amtbm t\gvk-dn-I-fn¬ \nt∂m e`y-am-Wv.

117. thß (Pterocarpus Marsupium) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n ssX \Sp-I. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ XW¬ sImSp-°p-I. {]tXy-I] - c - nNcWw

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

56

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Bh-iy-an-√. h≥a-ca - m-Ip-∂Xn-\m¬ A\p-tbm-Py-amb ÿew sXc-s™-Sp-°p-I. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

118. koX-∏gw (Annona Squmamosa) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Inf-®n-f°n ssX \Sp-I. 1˛2 h¿j-ß-fn¬ XW¬ sImSp-t°-≠-Xm-Wv. \o¿hm¿®bpw kqcy-{]-Im-ihpw e`y-Xbpw Dd-∏p-h-cp-Øp-I. ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ Nph-´n¬ sh≈w sI´n\n¬°p-∂Xv XS-bp-I. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fnepw {]mtZ-inIambpw e`y-am-Wv. 119. shf-fne (Mussaenda Frondosa) \So¬hkvXp ˛ Iºv \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw Xmfn-bm-bn D]-tbm-Kn-°p-∂p. ]S¿∂v hf-cp-∂-Xn\m¬ then-bmbn hf¿Ømw.

120. Ac-W-acw (Polyathia Longifolia) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ GXp-k-a-bØpw sNdnb Ipgn-Iƒ FSpØv thcp-]n-Sn-∏n® ssXIƒ \Sp-I. kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿe߃ sXc-s™-Sp-°p-I. {]tXyI hfIoS \nb-{¥W am¿§-߃ Bh-iy-an-√. t\gvk-dn-Ifn¬ ssX e`y-am-Wv.

121. ajn-Ø≠v sNSn (Pepparomia Pellusia) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w \´p-]n-Sn-∏n-t°-≠-Xn-√. kzm`m-hn-I-ambn hnØp-hn-X-cWw hgn aXn-ep-Iƒ, a¨Xn-´-Iƒ, ac߃ F∂n-h-bn¬ hf-cp-∂p. ]cn-N-c-W-߃ H∂pw C√.

122. HXfw (Cerbera odollam) \So¬hkvXp ˛ ssX, hnØv CS-Øcw ac-am-Ip-∂X - n-\m¬ AXncp tN¿∂v \Sp-I. Bg-Øn¬ Ipgn-sb-SpØv Cf-°a - p≈ aÆv, aW¬, ssPh-hfw F∂nh \nd®v ssX \Sp-I. [mcmfw Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. hf{]-tbmKw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp Ipa-cI - w, \o≠q¿ t]mse-bp≈ {]tZ-iß - f - n¬ e`yamWv.

123. ]™n (Ceiba pentandra) \So¬hkvXp ˛ ssX, hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ ag-bv°vtijw aÆv Inf-®n-f°n ssXtøm, hntØm \Sp-I. \o¿hm¿®, kqcy-{]-Imiw F∂nh Dd-∏p-h-cp-ØpI. hnØv {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. hf-{]-tbmKw IoS-\n-b-{¥Ww F∂nh Bh-iy-sa-¶n¬ am{Xw aXn.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

57

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 124. alm-KWn (Swietienia Mahagony) \So¬hkvXp ˛ ssX, hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq¨ ag-bv°vtijw sNdnb Ipgn-Iƒ aÆn-´p-aqSn ssXIƒ h°p-I. h≥a-c-am-Ip-∂-h-bm¬ A\p-tbm-Py-amb ÿeØv thWw \Sm≥. hf-{]-tbmKw IoS-\n-b-{¥Ww F∂nh Bh-iy-an-√. ssXøm-bn-cn°p-tºmƒ th\-en¬ XW¬ \¬Ip-∂Xv \∂v.

125. Iogm¿s\√n (Phyllanthus Amarus) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf-®n-f°n ssXIƒ \Sp-I. {]mtZ-in-I-ambn ssX e`y-amWv. hfw, IoS-\n-b-{¥-Wam¿§-߃ H∂pw th≠.

126. ap°p‰n (Biophytum Senitivum) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w kz`m-hn-I-ambn shfn-{]-tZ-i-ß-fn¬ ImW-s∏-Sp-∂-h-bm-I-bm¬ ssXIƒ tiJ-cn®v XW¬ e`n-°p∂ `mK-ß-fn¬ \´p-h-fØp-I. th\-en¬ \in-®p-t]mbn ag-bv°vtijw ]pXn-bXv hf¿∂p-h-cpw. hfw, IoS-\m-in-\n-{]-tbmKw th≠.

127. hnjw-sIm√n (Mukulen Bebiasps) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw \neØpw sNSn-®-´n-I-fnepw \Smw. \new aÆn-f°n ssPh-hfw tN¿Øv X≠p-Iƒ \Sp-I. ]cn-an-X-amb tXmXn¬ am{Xw \\ aXn. a‰p hf-Io-S-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ H∂pw th≠. \So¬ hkvXp t\gvk-dn-I-fnepw {]mtZ-in-I-ambpw e`y-am-Wv.

128. Ip‰n-∏me \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kqWn\p ijw Ipgn-I-sf-SpØv ta¬aÆv \nd®v ssX \Sp-I. ]cn-N-c-W-߃ H∂pw th≠. ssXIƒ {]mtZin-I-ambn h\-ß-fn¬ \nt∂m ]d-ºp-I-fn¬ \nt∂m tiJ-cn-°p-I. 129. apb¬ sNhn-b≥ (Emilia Sonchifolia) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w kz`m-hn-I-ambn shfn-{]-tZ-i-ß-fn¬ hf¿∂p-h-cp-∂p. aÆv Inf-®n-f°n \Sp-I. {]tXyI ]cnN-cWw Bh-iy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`n-°pw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

58

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 130. hbºv (Acorus Calamus) \So¬hkvXp ˛ {]I-µw, `qImWvUw \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆv Inf-®n-f°n {]Iµw \Sp-I. Pe-tk-N\w hfsc Bh-iy-am-Wv. \neØv ]S¿∂p-h-fcp∂hbm-b-Xp-sIm≠v A\p-tbm-Py-amb ÿew Xncs™Sp°p-I. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-amWv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-am-bepw Bbp¿thZ acp-∂p-I-S-I-fnepw e`y-am-Wv. NXp-∏p-t]mse-bp≈ ÿe-ß-fn¬ hfsc thKw hf-cpw. 131. {_“n (Bacopa Monnieri) \So¬hkvXp ˛ Cfw X≠v \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw Ipf-ß-fpsS Acn-Ip-I-fn¬ \Sp-∂-XmWv DØ-aw. [mcmfw Pe-tk-N\w Bh-iy-am-Wv. XW¬ hfsc Bh-iy-am-Wv. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

132. IpS-߬ (Centella Asiatica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw XW¬ In´p∂ ÿeØv aÆn-f°n \Sp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°-cp-Xv. hrØnbp≈ ÿeØv thKw hf-cpw. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

133. AcpX (Auta Graveolens) \So¬hkvXp ˛ ssX, hnØv \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn\v tijw ssPhmwiw Ipd-hp≈ ÿeØv \Sp-I. XW¬ Bh-iy-am-Wv. A[nIw Pe-tk-N-\hpw Bhiy-an-√. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambpw Bbp¿th-Z-I-S-I-fnepw e`y-am-Wv.

134. Icn-tßm´ (Samadera Indica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw ssXbm-bn-cn-°p-tºmƒ XW¬ \¬I-Ww. hf-{]-tbmKw Bh-iy-an-√. henb ac-ambn hf-cp∂-Xn-\m¬ A\p-tbm-Py-amb ÿeØv \Sp-I. \So¬ hkvXp \mKm¿Pp\ (sXmSp-]p-g) bn¬ e`y-am-Wv.

135. Xm∂n (Terminulia Bellirica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨Imew aÆn¬ Ipgn-sb-SpØv ta¬aÆv C´v aqSn ssX \Sp-I. h≥hr-£a - m-Ip-∂X - n-\m¬ A\p-tbm-Pyamb CSw Xnc-s™-Sp-°p-I. 1˛2 h¿jw hsc XW¬ \¬Ip-I. Pe-tk-N\w Ipd-®p-aX - n. hf-{]tbmKw th≠. \So¬hkvXp {]mtZ-in-Ia - mbn e`y-am-Wv. t^mdÃv t\gvkd - n-If - nepw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

59

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 136. apkm≥U (Musanda Frondosa) \So¬hkvXp ˛ X≠v/Iºv \So¬Imew ˛ a¨kq¨Imew sNdnb Ipgn-Iƒ FSpØv aÆn´v aqSn HcSn \ofw hcp∂ X≠v \Sp-I. ssX Bbn-cn-°ptºmƒ XW¬ \¬Ip-I. hf-{]-tbmKw IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ th≠n hcn-√. ssXIƒ {]mtZ-in-Iw, t\gvkdn F∂n--ßs\ e`y-am-Wv.

137. kvt{Sm_dn (Frageria Indica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw \netØm, sNSn-®-´n-I-fntem hf¿Ømw. aÆv Inf®v hc-ºp-t]msebm°n Hc-Sn-A-I-e-Øn¬ sNdnb ssXIƒ \Sp-I. Nph-´n¬ ]pX-bn-Sp-∂Xv ImbvIƒ Agp-Ip-∂Xpw ssX Agp-Ip-∂Xpw XS-bpw. \nb-{¥nX Af-hn¬ \\-bv°p-I. ssXIƒ t\gvk-dn-Iƒ, tlm¿´n-tIm¿∏v F∂n-hn-Sß-fn¬ e`y-am-Wv.

138. aWn-πm‚ v (Musanda Frondosa) \So¬hkvXp ˛ X≠v/Iºv \So¬Imew ˛ a¨kq¨Imew sNdnb Ipgn-Iƒ FSpØv aÆn´v aqSn HcSn \ofw hcp∂ X≠v \Sp-I. ssX Bbn-cn-°ptºmƒ XW¬ \¬Ip-I. hf-{]-tbmKw IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ th≠n hcn-√. ssXIƒ {]mtZ-in-Iw, t\gvkdn F∂n--ßs\ e`y-am-Wv.

139. Acn∏q (Lantana Camara) \So¬hkvXp ˛ X≠v, hnØv \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw aÆv Inf-®n-f°n sNdnb X≠v \Sp-I. bmsXmcp ]cn-N-c-Whpw th≠. \So¬ hkvXp {]mtZin-I-ambn e`n-°pw. 140. Npcbv° (Lagenaria ticeraria) \So¬hkvXp ˛ hnØv, ssX \So¬Imew ˛ BKÃv, sk]v‰w-_¿ sNdnb XS-߃ FSptØm N´n-I-fntem \Smw. Xmßv e`y-am-°-Ww. IoS-\n-b-{¥-W-Øn\v ^nd-tam¨ sIWntbm kz`m-hnI IoS-\n-b-{¥W am¿§-ßtfm Ah-ew-_n-°p-I. hnØp¬∏mZ\ hnX-cWtI-{µ-ß-fn¬ hnØv e`n-°pw. {]mtZ-in-I-ambpw e`n-°pw. 142. s\√n (Phyllanthus Emblica) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Inf-®n-f°n hnØv, Iºv F∂ne \Sp-I. hfw IoS-\n-b-{¥-W-am¿§-߃ Bh-iy-an-√. t\gvk-dn, {]mtZ-inIw F∂n-ßs\ e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

60

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 143. ]pfn-bm-dne (Oxalis Corniculata) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ kz`m-hn-I-ambn hf-cp-∂-h-bm-Wv. {]mtZ-in-I-ambn tiJ-cn®v XW¬ e`yamIp-∂-bn-S-ß-fn¬ \Sp-I. hfw, IoS-\n-b-{¥Ww F∂nh Bh-iy--an-√. Np‰p-]m-Sn¬ Fhn-sSbpw e`y-am-Wv.

144. apdn-Iq´n (Hemigraphis Colorata) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw N´n-I-fnepw \neØpw hf¿Ømw. Cf-°-ap≈ aÆn¬ sNdnb X≠p-Iƒ \Sp-I. sNdn-b-tXmXn¬ am{Xw \\-bv°p-I. hfw, IoS-\n-b-{¥Ww F∂nh Bhiyan√. {]mtZ-in-I-ambn \So¬ hkvXp e`y-am-Wv. 145. ]∂¬ (Nephrolepis Sps) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw kzm`m-hn-I-ambn ]d-ºp-I-fn¬ hf-cp∂ ]∂-ep-I-fpsS ssX ]dn®v \Sp-I. {]tXyI ]cn-NcWw Bh-iy-an-√. XWepw Cu¿∏-hp-ap≈ ÿeØv \Sp-∂-XmWv DNn-Xw.

146. Cu¥v (Cycas Circinalis) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw aÆp-In-f®v Cf°n ssX \Sp-I. tXm´-Øns‚ Acn-Ip-If - n¬ \Sp-∂X - mWv DØ-aw. c≠v aq∂v h¿j-ßf - n¬ Petk-N\ - hpw ]pX-bn-Sepw \S-Øp-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-Ia - mbn e`y-amWv.

147. Im\-hmg (Cana Indica) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ F√m-bvt∏mgpw aÆv Inf®v Cf°n Ingßv \Sp-I. Pe-tk-N\w Bhiyam-Wv. \So¬hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

148. Imt_Pv (Brossica Oleracea) \So¬hkvXp ˛ hnØv apf-∏n® ssX \So¬Imew ˛ a¨kq-Wn-\p-tijw aÆv Inf®v Cf°n \netØm As√-¶n¬ Nm°p-I-fntem \Sm-hp-∂-Xm-Wv. \√ kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. PetkN\w hfsc Ipd-®v. ]pgp-°-fpsS B{I-a-WØns\ XS-bp-∂-Xn-\p-th≠n kao-]Øv _¥n ssXIƒ h®p-]n-Sn-∏n-°p-∂Xv \√-Xm-Wv. \So¬ hkvXp hnØp-hn¬∏\ tI{µ-ß-fn¬ \n∂pw e`y-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

61

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS 149. IdpI (Cynodon Dactylon) \So¬hkvXp ˛ ]p√ns‚ IS \So¬Imew ˛ F√m-°m-eØpw aÆn-f°n \Sp-I. {]tXyI ]cn-Nc - Ww Bh-iy-an-√. kqcy-{]-Imiw e`n-°p∂ ÿeØv \SpI. {]mtZ-in-I-ambn \So¬ hkvXp tiJ-cn-°m-hp-∂-Xm-Wv.

150. Ipdp-t¥m´n (Sida Rhomfolia) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ F√m°meØpw aÆn-f°n ssX \Sp-I. kzm`m-hn-I-ambn hf-cp∂ sNSn-bm-b-Xn-\m¬ {]tXyI ]cn-]m-e\w Bh-iy-an-√. kqcy-{]-Im-i-e`yX Dd∏p hcp-Øp-I. hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

151. apØß (Cyperus Rotundus) \So¬hkvXp ˛ Ingßv \So¬Imew ˛ F√m°meØpw aÆn-f°n A¬∏w XW¬ e`n-°p∂ ÿeØv \Sp-I. sh≈w sI´n-\n¬°m≥ A\p-h-Zn-°cp-Xv. kz`mhn-I-ambn hf-cp-∂-h-bm-Wv. \So¬ hkvXp°ƒ {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv.

152. t{Imt´m¨ sNSn (Codiacum Varigatum) \So¬hkvXp ˛ X≠v \So¬Imew ˛ F√m°meØpw aÆn-f°n ssX \Sp-I. kqcy-{]-Imiw Bh-iy-am-Wv. Pe-tk-N\w ]cn-an-X-ambn \¬Ip-I. \So¬ hkvXp {]mtZ-in-I-ambn e`y-am-Wv. {]tXyI hf-{]-tbm-Kw Bhiy-an-√.

153. Akv{X-]p√v kz`m-hn-I-ambn ImW-s∏-Sp∂ ]p¬h¿§-amWv. {]tXyI ]cn-N-cWw Bh-iy-an-√. {]mtZ-in-Iambn ImW-s∏-Sp-∂-h-bm-Wv.

154. ªm°v s_dn (Rubus Fruticosus) \So¬hkvXp ˛ ssX \So¬Imew ˛ a¨kq¨ Bcw`w aÆv Inf®v Cf°n XS-߃ FSpØv ssXtøm thcp-ap-f® Xt≠m \Sp-I. 1˛ 1 ½ h¿j-ßfn¬ ]pX-bn-Sp-I. \nb-{¥nX Pe-tk-N-\-amWv DØ-aw. \So¬ hkvXp Im¥-√q¿

155. tdmtUm sU≥t{Um¨ (Ae-kn-∏q-a-cw) (Rodo dendrons) \So¬hkvXp ˛ \So¬Imew ˛ Øn¬ amXv]w hf-cp-∂p.

ssX ]›n-a-L-´-Øns‚ am{Xw {]tXy-I-X-bmWv. 3500 ASn Db-c-

156. IWn-s°m∂ ]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

62

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ie-`-߃˛Blm-c-k-ky-ßfpw cq]m-¥-cW kky-ßfpw {Ia\-º¿

Name

Feeding Plants

1

\mc-I-°mfn

sNº-cØn aµmcw cmP-a√n sX‰n apkm¥ Cu¿∏-ap≈ aÆn¬ \n∂pw Pew hen®p IpSn-°¬ ˛ ˛ IrjvW-In-coSw Acn-∏q-s®Sn kqcy-Im¥n ko\nb s]cp-h√w Nnc-h-∏qhv

2 3 4

IrjvW-i-e`w Kcp-V-i-e`w \m´p-tdmkv

5

hnd-hm-e≥

6 7

\mcI ie`w IWn-s°m∂ ie`w

˛ ˛

8 9

a™-∏p≈n ie`w a™-∏m-∏mØn

10 11 12 13

]p≈n-]m-∏mØn sh≈-i-e`w Icn-bne ie`w Hme ie`w

˛ ]qhmw-Ip-cp-∂ne ap°p‰n IΩ¬∏qhv ˛ ˛ ˛ ˛

14 15 16 17 18

Xhn-S≥ sh≈-°-dp-º≥ ]p≈n-s®-º≥ sh≈n-e-tØmgn Nn{X-I≥

˛ ˛ Xpº, apb¬s®-hn-b≥ ˛ ac-°d

19

`q]-S-i-e`w

˛

20

sNº≥ ISph

˛

21 22

hc-b≥ ISph Ac-fn-i-e`w

˛ ˛

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

Breading Plants

\mcIw ]mW¬

Kcp-V-s°mSn Ip‰n-°-dph

Ac-W-acw AØn NºIw koX-∏gw hg\ ˛ a™-Ø-Ic s]m≥X-Ic N{I-Ø-Ic B\-Ø-Ic XIc hmI Im´p-h≈n Im´p-I-SpIv ]p¬s®Sn sXßv, IapIv De-´n-∏\ Cu¥-∏\ Im´p-sXßv ˛ s\¬s®Sn ]mj≥{^q´v apcn°v aqkm¥ Bh-W-°v B¬h¿§-Øn¬s∏´ kky-߃ Fcn°v s]m∂-cfn ]m¬h≈n \dp-\o≠n 63

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

23

Xpjm-c-i-e`w

˛

24 25 26

Icn-the \oen ]p≈n-°p-™≥ ]b¿ \oen

˛ ˛ ˛

27 28

sN¶pdº≥ s]m´p-hm-em´n

˛ sXm´m-hmSn hmSmap√

29

tNcm-®n-d-I≥

30 31 32 33 34 35 36 37

sNºp-≈n-s∏m-´≥ ic-i-e`w Im´p-h≈n hc-b≥ s]m¥-Nn-∂≥ a™p-Xp≈n ie`w sNΩn-∂≥ CcpØ-e®n ]´m-Wn-\oen

aWn-∏n-c-≠n, Im´n©n Im´p-a-™ƒ, iwJp-]pjv]w ˛ ˛ ˛ ˛ ˛ IΩyq-WnÃv ]® ˛ ˛

38

sNºp≈n ie`w

˛

39 40 41 42

h\-\oen \m¬°Æn am¥fn¿ ie`w Icn-\o-e-°-Sph

˛ ˛ ˛ ˛

43 44

Nn∂-∏p¬ \oen \oe-°Sph

45

\oe°pSp°

˛ s]cp-h√w Bhmcw ]qhv ]qt¥≥

46 47 48 49 50 51 52 53 54

]pen-ssØ-ø≥ XI-c-apØn hnem-kn\n \m´p-tIm-amfn \o¿am-Xf ie`w \mtSmSn ie`w sh≈-°p-dp-º≥ sN©n-d-I≥ ]q¶Æn

˛ ˛ ˛ ˛

]mdIw Ce™n h≈n-∏me Im®n¬ h¿§Øn¬s∏´ kky-߃ Icn-thew Ipdp-t¥m´n ]b¿h¿K-Øn¬ s∏´ kky-߃ ˛ Ip∂n, πmiv, Dßv Atim-Iw, Ccpƒ Gew, Ipcp-hn-enwKw Iqh, Im´p-Iqh C©n, Im´n©n Ce-ap-f®n ˛ ˛ ˛ ˛ ˛ sNº-cØn NaX ]´mWn ]b¿ Inep°n ]qh-civ Iip-amhv t]c ˛ ˛ ˛ A∏q-∏≥ XmSn-h¿§ Øn¬ s∏´ kky-߃ hb¬®p≈n ˛ Ipf-amhv Ac-W-acw hg\ ˛ ˛ CØnƒ°Æn ˛ Im°-sØm≠n Im¿tØm´n Imcocw

Blm-c-k-ky-߃ (Feeding Plants) ie-`-߃ Blm-c-am°p∂ kkyßsfbpw cq]m-¥-c-W-kky-߃ (Breading Plants) ie-`-߃ ap´-bn-Sp-∂Xpw ]pgp-°ƒ Blm-c-am-°p-∂-Xp-amb kky-ß-sfbpw kqNn-∏n-°p-∂p.

NB:

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

64

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

ie`]m¿°v ]q°sf t]mse kpµ-c-amWv ie-`-ßfpw. Ah-bn-√mØ temIw F{X hnc-k-am-bn-cn-°pw. ]q°tfm-sSm-∏-amWv ]qºm-‰-bpw. ie-`-ß-fpsS sshhn[ysØ \ne-\n¿Øp-∂-Xn\pw Ahsb Xncn-®-dn-bp∂-Xn\pw \ap°v Igntb-≠-X-s√. AXn\v Hmtcm ie`-Øn-s‚bpw t]cpw Ah-bpsS Blm-chpw, ]yq∏bpsS Blm-c-k-kyhpw Xncn-®-dn™v Ah kvIqƒ hf-∏n¬ h®p-]n-Sn-∏n-°p-I. ]m¿°v ]q¿Øn-bm-bm¬ ie-`-߃ FØn tX≥ \pI-cm\pw Ah-bpsS sNSn-I-fn¬ ap´-bn-Sm\pw XpS-ßpw. Cu {]h¿Ø\-߃°v klm-b-I-c-amb coXn-bn¬ tIc-f-Øn¬ ImWp∂ 54 ie-`-ßfpsS t]cv, Blm-cw, Blm-c-kkyw XpS-ßnb hnh-c-߃ X∂n-cn-°p-∂Xv \n߃°p-]-I-cn-°pw. ie-`-ß-fpsS kam[n-Z-i-bn¬ Ccn-°p∂ sNSn-bpsS Iºv apdn-s®-SpØv Zzmc-an´πmÃnIv IqSn¬ kq£n®v hncn™p hcp-tºmƒ \n¿Ωn® ie-`-]m¿°n¬ Xpd-∂p-hn-Smw.

1. \mc-I-°mfn Common Name

:

Common Mormon

Scientific Name

:

Papilio Polytes

Wingspan

:

90-100 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

B¨ ie-`-߃°v \√ Idp∏v\n-d-amWv ap≥Nn-d-Ins‚ HmcØv \ncbmbn sh≈-∏p-≈n-Ifpw ]n≥Nn-d-In¬ a≤y-Øn-embn Hcp hcn shfpØ s]m´p-Ifpw ImWmw. s]¨i-e`w aq∂v \nd-ß-fn¬ ImWp-∂p. (tdm-kv, N°-c-tdm-kv, Idp-∏v) F√m Bhm-k-hy-h-ÿ-I-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. hfsc thK-Øn-emWv Ch-bpsS ]d-°¬ sNº-c-Øn, aµm-cw, cmP-a-√n, sX‰n, apkm¥ F∂n-h-bnse tX≥, Cu¿∏ap≈ aÆn¬ \n∂pw sh≈w hen®p IpSn-bv°phm\pw CjvS-s∏-Sp-∂p. Idn-th-∏n-e-bmWv \mc-I-°m-fn-bpsS {][m\ Blm-c-kkyw (\m-c-Iw, ]mW¬ F∂n-h-bnepw cq]m-¥-cWw \S-Øp-∂p) ie-`-∏p-gp-hn\v Nmc-\n-dhpw ]n∂oSv ]®-\n-d-hp-amWv ]yq∏bv°v ]®-\n-damWv

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

65

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

2. IrjvW-i-e`w Common Name

:

Blue Mormon

Scientific Name

:

Papilio Polymnestor

Wingspan

:

120-150 mm

Bhm-k-hy-hÿ : ]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

an∂p∂ Idp-∏p\n-d-am¿∂ ]pdw Nnd-Ip-I-fn¬ BIm-i-\o-ena Ie¿∂p-Im-Wmw. ]n≥Nn-d-Inse \oen-a-bn¬ IdpØ ]p≈n-Iƒ D≠v. ap≥]n≥ Nnd-Ip-Iƒ Bcw-`n-°p-∂n-SØv ISpw Nph∏v ]p≈n-Iƒ D≠v. \\-hm¿∂ h\m-¥-c-ß-tfmSv {]tXyI CjvSw. \K-c-ß-fnepw Chsb ImWmw. IqSmsX ]qt¥m-´-Ønse \nXy kµ¿iI-cmWv Ch¿ thK-Øn¬ s]mßnbpw XmWpw Hcp {]tXy-I-Xm-f-Øn¬ ]d-°p-∂p. sNº-c-Øn, aµm-cw, sX‰n F∂n-h-bnse tX≥, h\y-Po-hn-I-fpsS ImjvTß-fn¬ \n∂pw ssPhm-h-in-jvS-ß-fn¬ \n∂pw Cu¿∏w hen-s®-Sp-°p-∂p. \mc-I-Ip-Spw-_-Øn¬s∏´ kky-ß-fmWv Ch-bpsS {][m\ Blm-c-kky-߃ ie-`-∏p-gp-hn\v Nmc-\n-dhpw ]n∂oSv Xnf-ßp∂ ]®-\n-dhpw ]yq∏ ˛ ]®-\n-d-tØm-Sp-Iq-Snb ]yq∏ sXm´n¬ Nc-Sn¬ Xe-Io-gmbn InS-°p-∂p.

3. Kcp-U-i-e`w Common Name

:

Southern Birdwing

Scientific Name

:

Troides minos

Wingspan

:

140-190 mm

Bhm-k-ÿew Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

C¥y-bnse Nn-{X-ie - `- ß - f - nse G‰hpw henb ie-`ß - ƒ ap≥Nn-dI - p-Iƒ°v an∂p∂ Idp-∏p-\n-dw, ]n≥Nn-dI - p-Iƒ°v kz¿Æ-h¿Æw Ie¿∂ a™-\ndw tIc-f-Øn¬ Atßm-f-an-tßmfw Chsb ImWm-dp≠v sNº-c-Øn, sNØn, sX‰n, cmP-a√n F∂n-hbn¬ tX\p-Æm≥ FØmdp≠v {]P-\\w \S-Øp-∂Xv Kcp-U-s°m-Sn-bnemWv ie-`-∏p-gp-hn\v Idp-∏p-\n-d-am-Wv. ico-c-Øn¬ c≠p hcn-I-fn-embn kv]¿in\n-Iƒ ImWp--∂p. ico-c-Øns‚ a[y-`mKØmbn hoXn-bp≈ aßnb shfpØ-]m-Spw, A‰Øv Nph∂ s]m´p-Ifpw Im-Wmw. ]yq∏ ˛ Cfw ]®-\n-dtam a™-I-e¿∂ Imhn-\n-dtam BWp-≈-Xv. klym{Zn-bnse X\Xp Nn{X-i-e`-ß-fm-Wnh

4. \m´p-tdmkv Common Name

:

Common Rose

Scientific Name

:

Pachliota aristolochiae

Wingspan

:

80-110 mm

hfsc km[m-c-W-bmbn ImWp∂ Hcp Nn{X-i-e-`-am-Wn-Xv. ap≥-˛-]n≥ NndIp-Iƒ°v \√ Idp∏v \ndw. ]n≥ Nnd-Inse Idp-∏p-\n-d-Øn¬ GXm≠v

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

66

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-k-ÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

a[y-Øn-embn \mtem At©m shfpØ tKm]n-°p-Øp-Ifpw Nnd-Ip-If - psS Hmcw tN¿∂v ISpØ Nph∂ ]p≈n-I-fp-ap-≠v. ico-c-Øn\v ISpw Nph-∏p\n-dw. ]n≥Nn-d-In¬ sNdp-In-fn-hm-ep-Iƒ ImWmw. \m´n≥ ]pd-ß-fnepw \K-cßfnepw h\m-¥-c-ß-fnepw ImWp-∂p. A[nIw Db-c-Øn-e-√msX ]d∂p \S-°p∂p IrjvW-In-co-Sw, Acn-∏q-s®-Sn, sX‰n, kqcy-Im¥n, ko\nb F∂n-h-bnse tX≥ \pI-cm-dp≠v Kcp-U-s°m-Sn-bnepw Ip‰n-°-dp-h-bn-ep-amWv Ch {]P-\\w \S-Øp-∂-Xv. ie-`∏ - p-gp-hns‚ ]pd-Øm-Ia - m\w Ip™p-ap-≈p-Ifpw DZ-c` - m-KØv hoXn-bn¬ shfpØ ]´-Im-Wmw. ]yq∏ ˛ Icn-bn-e-h¿Æw

5. hnd-hm-e≥ Common Name

:

Talied Jay

Scientific Name

:

Graphium agamemnon

Wingspan

:

80-100 mm

: : : :

]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Ccp≠ Idp-∏p-\n-dw. CXn¬ Xnf-ßp∂ ]®-\n-d-Ønep≈ ]p≈n-Ifpw hc-Ifpw ]mSp-Ifpw D≠v. Nnd-Ip-Iƒ A‰w Iq¿Øv \of-ap-≈Xpw A‰Øv N{µ-°-e-bpsS BIr-Xn-bn¬ ]®-s∏m-´p-I-fp-ap-≠v. Im\-\-ß-fnepw \\-hm¿∂ ÿe-ß-fnepw hfsc thK-Ønep≈ ]d-°¬ Acn-∏q-s®-Sn, AØn, sNº-cØ - n, s]cp-h√ - , Nnc-h∏ - qhv F∂n-hb - nse tX≥ Ac-W-a-cw, AØn, Nº-Iw, koX-∏-gw, hg\ XpS-ßn-b-h-bmWv {]P-\\kky߃ ie-`-∏pgp ˛ Ccp≠ ]®-\n-dw, apXp-In¬ Ahy-‡-amb a™-∏m-Sp≠v ]yq∏ ˛ Infn-∏® \nd-Ønepw Xnf-ßp∂ a™ \nd-Ønepw ImW-s∏-Sp-∂p.

Bhm-k-ÿew ]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

6. \mc-I-i-e`w Common Name

:

Lime Butterfly

Scientific Name

:

Papilio demoleus

Wingspan

:

80-100 mm

Bhm-k-ÿew

:

]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Idp-∏p-\n-dw. ]pdw-Nn-dIv a™-\n-d-Øn-ep≈ ]p≈n-Ifmepw ]mSp-I-fmepw \nd-™n-cn-°p-∂p. ]pXp-i-e-`-ß-fn-ep≈ sh≈-s∏m´p-Iƒ Ime-{I-taW ISpØ a™-\n-d-am-Ip-∂p. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ Cfw a™-\n-d-Øn¬ \oe, Nph∏v \nd-ap≈ s]m´p-Iƒ ImWmw. ico-c-Øn¬ \ndsb IpdpsI a™ hc-I-fp-≠v. hc≠ ]p¬ta-Sp-Iƒ apX¬ \\-hm¿∂ h\m-¥-c-߃ hsc Chsb ImWmw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

67

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ]d-°¬

:

Blmcw cq]m-¥-cWw

:

Ae-k-K-a\w \S-Øm-dp≈ Ch shbn-en\p NqtS-dp-tºmƒ thK-Øn¬ ]d∂p \S-°p-∂p. sX‰n, cmP-a-√n, sNº-c-Øn, Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏qhv F∂n-h-bnse tX≥, Cu¿∏w \mc-I-amWv {][m\ Blm-c-kkyw ie-`-∏p-gp- ˛ BZy-L-´-h-f¿®-bn¬ ]£n-Im-jvT-tØmSv kmay-ap≈ \ndhpw ]n∂oSv Xnf-ßp∂ ]®-\n-d-hp-am-Wv. ]yq∏ ˛ ]®-\ndw

7. IWn-s°m∂ -i-e`w Common Name

:

Common Emigrant

Scientific Name

:

Catopsilia pomona

Wingspan

:

55-80 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Nn{X-i-e-`-Øn\v hnhn[ \nd-t`-Z-ß-fp-≠v. (Xq-sh≈ \mc-ß-a-™, ]®-Ie¿∂ Xnf-ßp∂ a™) B¨ ie-`-Øns‚ ap≥ Nnd-Ip-I-fn¬ t\¿Ø Idp-Ø-h-cbpw s]¨i-e-`-ß-fn¬ hoXn-Iq-Snb IdpØ hcbpw ImWp∂p. tIc-f-Ønse F√m Bhm-k-hy-h-ÿ-I-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. AXn-th-K-Øn¬ ]d-∂p-\-S-°p∂p sNº-c-Øn, ko\n-b, Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏qhv F∂n-h-bnse tX\pw IqSmsX \\™ aÆn¬ \n∂p≈ Cu¿∏hpw {][m\ Blm-c-kkyw IWn-s°m-∂-bmWv. Ch-Iq-SmsX a™-Ø-I-c, s]m≥X-I-c, N{I-Ø-I-c, B\-Ø-Ic F∂n-h-bnepw {]P-\\w \S-Øp∂p. ie-`-∏p-gp- ˛ ]®-∏p-gp, Iog-‰-Ømbn IdpØ hc-Iƒ ]yq∏ ˛ Cfw a™-\n-d-tam, ]®-\n-dtam BWv.

8. a™-∏p≈n -i-e`w Common Name

:

Mottled Emigrant

Scientific Name

:

Catopsilia pyranthe

Wingspan

:

50- 70 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : : :

Ch-bpsS ]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v hnf-dnb shfp-∏p-\n-d-am-Wv. ASn-`mKw ]®Ie¿∂ a™ \nd-Øn-emWv ImWp-∂Xv NndIp ]q´p-tºmƒ ]n≥Nn-d-Inse {][m\ Rc-ºn-\-SpØv a™-∏p≈n ImWmw. tIcfØnse GXp Imem-h-ÿ-bnepw GXp {]tZ-iØpw ImWp-∂h hfsc thK-Øn¬ Nm™pw Ncn™pw Iq∏p-Ip-Ønbpw ]mdn \S-°p∂p ]q°-fnse tX≥, \\™ aÆnse Cu¿∏w IWn-s°m∂, N{I-Ø-I-c, B\-Ø-I-c, XIc F∂n-h-bn¬ {]P-\\w \SØp∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

68

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ie-`-∏p-gp- ˛ BZy-L-´-h-f¿®-bn¬ a™ Ie¿∂ ]®-\n-dhpw ]q¿Æ-hf¿®-sb-Øn-bm¬ Xnf-ßp∂ ]®-\n-d-hp-amWv. Xebv°v a™-\n-d-amWv D≠m-hp-I.

9. a™-]m-∏mØn Common Name

:

Common Grass yellow

Scientific Name

:

Eurema hecabe

Wingspan

:

40-50 mm

Bhm-k-ÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

Xnf-ßp∂ a™-\n-dw, NndIp Xpd-°p-tºmƒ Acn-In¬ IdpØ hc-bp-≠v. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ Ahy-‡-ambn IdpØ ]p≈n-Iƒ Aßn-ßmbn NnXdn-In-S-°p-∂p. Xpd- mb s]m¥-Iƒ, ]p¬°q-´ßƒ F∂n-hn-S-ß-fnepw I≠p-h-cp∂p hfsc Xmgv∂v ]p¬\m-ºp-Iƒ°n-S-bn-eqsS sNdp-]q-°-fnse tX≥ (]qhmw Ip∂n-e-∏q, ap°p-‰n, IΩ¬∏qhv, Nnc-h∏qhv, Acn-∏q-s®Sn etc) IWn-s°m-∂, N{I-Ø-I-c, s]m≥X-I-c, cmP-a-√n, hmI etc F∂n-h-bn¬ {]P-\\w ie-`-∏p-gp- ˛ ]®-\ndw, Ccp-h-iØpw t\¿Ø shfpØ hc-I-fp-≠v.

10. ]p≈n-∏m-∏mØn Common Name

:

Three spot grass yellow

Scientific Name

:

Eurema blanda

Wingspan

:

40- 50 mm

Bhm-k-ÿew ]d-°¬ cq]m-¥-cWw

: : :

Nnd-Ip-Iƒ°v ISpw a™ \nd-am-Wv. Nnd-In¬ \\pØ ]p≈n-°p-Øp-≠v. IÆ-d-bnse IdpØ ]p≈n°pØpw Nnd-I-S-bv°p-tºm-fp≈ ap≥Nn-d-Inse IÆ-d-bnse aq∂v Idp-Ø-s]m´pw a™-∏m-∏m-Øn-bn¬ \n∂pw ]p≈n-∏m∏m-Ønsb hyXy-kvX-am-°p-∂p. h\m-¥-c-ß-fnepw, \m´n≥]p-d-ß-fnepw hr£-Ø-e-∏p-Iƒ°p-aosX ]mdn-\-S-°p∂p Im´p-h≈n (Wagatra spicta) bn¬ {]P-\\w \S-Øp∂p ie-`-∏p-gp- ˛ t\¿Ø ]®-\n-d-Øn¬ ImW-s∏-Sp∂p ]yq∏ ˛ ]m¬]-®-\n-d-Øntem Cfw-a-™-\n-d-Øntem ImW-s∏-Sp-∂p.

11. shÆ-i-e`w Common Name

:

Psyche

Scientific Name

:

Leptosia nina

Wingspan

:

35- 50 mm

NndIv Xpd-°p-tºmƒ Xqsh≈ \nd-am-Wv. Nnd-ISbv°p-tºmƒ a™ Ie¿∂ shfp-∏n¬ ]cp-]-cpØ Cfw]®-\ndw ImWmw. sh≈-bn¬ Idp-

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

69

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-k-ÿew ]d-°¬

: :

Blmcw cq]m-¥-cWw

: :

Ø-I-cbpw,I-dpØ ]p≈n-Ifpw shÆie-`sØ IqSp-X¬ at\m-l-cn-bm°p-∂p. Xpd- mb ]d-ºp-I-fnepw s]m¥-I-fnepw ImWp∂p \ne-tØmSv tN¿∂p≈ ]d-°-em-Wn-hbv°v, kmh-[m-\ta ]d-°q. Nnet∏mƒ Db-c-ß-fnepw ]d∂v \S-°m-dp-≠v. sNdp-]q-°-fnse tX≥ \pI-cm-\m-WnjvSw Im´p-I-Sp-ImWv {][m\ {]P-\-\-k-kyw, IqSmsX \o¿am-X-fw, Imco-cw F∂n-h-bnepw {]P-\\w \S-Øp-∂p. ie-`-∏p-gp- ˛ Nmcw Ie¿∂ Cfw-]-®-\ndw ]yq∏ ˛ Cfw-]-®-\ndw

12. Icn-bn-e-i-e`w Common Name

:

Common Evening Brown

Scientific Name

:

Melanitis leda

Wingspan

:

60 - 80 mm

Bhm-kÿew Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Xhn´ns‚ hyXy-kvX\ - n-dß - f - n¬ ImW-s∏--Sp-∂p. ]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v ISpØ Xhn-´p-\n-d-am-Wv. ap≥Nn-d-In¬ ISpØ Hmd-©p-\n-dhpw Ie¿∂n-cn-°p-∂p. ap≥]n≥ Nnd-Ip-If - n¬ 6˛8 hsc IÆ-Sb - m-fß - ƒ \\-hm¿∂ ImeØv hy‡ambn ImWp-hm≥ km[n-°pw. XW-en-S-ß-fn¬ {]tXy-In®v Icn-bne CSp-°n¬ No™-fn™ ]g-ß-fnse kØv hen-®p-Ip-Sn-°pI, I≈v IpSØnse I≈v \pI-cpI F∂n-h-bmWv Blm-c-k-ºm-Z-\w. hnhn-[-bn\w ]p¬s®-Sn-I-fn-emWv Ch {]P-\\w \-Øp-∂-Xv. ie-`-∏p-gp- ˛ XØ-∏® \ndw, Xe-bn¬ 2 sImºp-Iƒ ]yq∏ ˛ ]-®-\ndw

13. Hme-i-e`w Common Name

:

Common palmfly

Scientific Name

:

Elymnias hypermenstra

Wingspan

:

58 - 70 mm

Bhm-k-ÿew

:

]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

B¨s]¨ ie-`-߃ Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ Htc \nd-amWv. I∏-e≠n h¿Æw Ie¿∂ Xhn-´p-\n-dw. CXn¬ sh≈-∏m-Sp-Iƒ Hme-ie - ` - sØ \m´n≥]p-dß - f - nepw \K-cß - f - nepw h\m-¥c - ß - f - nepw ImWp∂p. shbn-e-[nIw C√mØ ÿe-ß-fn¬ Ae-k-K-a\w \S-Øp∂p. No™-fn™ ]g-ß-fpsS kØv ]\-h¿§-Øn¬s∏´ (sX-ßv, Iap-Iv, De-´n-∏-\, Cu¥-∏-\, Im´p-sX-ßv, DZym-\-ß-fnse Ae-¶mc∏\-Iƒ) kky-ß-fn¬ {]P-\\w \S-Øp-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

70

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ie-`-∏p-gp- ˛ XØ-]-®-\n-dw, NXp-cm-Ir-Xn-bn¬ Xe-bn¬ Nph∂ sImºpI-fp-≠v. hi-ß-fn¬ a™ hc-Ifpw ]pdØv a™bpw Hmd©pw \nd-Ønep-≈ ]p≈n-Ifpw ]mSp-Ifpw ImWmw. ]yq∏ ˛ Infn-]® \nd-Øn¬ Nph∏pw a™bpw ]p≈n-Iƒ ImWmw

14. Xhn-S≥ Common Name

:

Common Bush Brown

Scientific Name

:

Mycalesis perseus

Wingspan

:

38 - 55 mm

Bhm-k-ÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

NndIp Xpd-°p-tºmƒ Xhn-´p-\n-d-am-Wv. Nnd-Ip-Iƒ°p apI-fn-embn Hmtcm IÆp-Iƒ ImWmw. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ (\-\-hm¿∂ Ime-ß-fn¬) ap≥Nnd-In¬ \n∂v ]n≥Nn-d-In-te°v a≤y--`m-K-Ø-p-IqSn \ofp∂ Hcp shfp-Ø-hc ImWmw. IqSmsX sh≈-∏m-Sp-Iƒ D≈ IdpØ I¨h-e-b-ß-fp-ap-≠v. Icn-bne hoWp-In-S-°p∂ \S-∏m-X-Iƒ, \\-hm¿∂ {]tZ-i-߃, s]m¥°m-Sp-Iƒ etc kmh-[m-\-Øn-ep≈ sX∂n-\o-߬ No™-fn™ ]g-ßf - nse kØv, Pohn-If - psS ImjvTØ - n¬ \n∂pw ssPhmh-in-jvS-ß-fn¬ \n∂p-ap≈ kØv F∂nh hen-s®-Sp-°p-∂p. ]p¬h¿§-k-ky-ß-fmWv {]P-\-\-kkyw ie-`-∏p-gp- ˛ Xhn-´p-\ndw ]yq∏ ˛ ]pdØv Xhn-´p-\n-d-amWv

15. sh≈-°-dp-º≥ Common Name

:

Nigger

Scientific Name

:

Orsotrioena medus

Wingspan

:

45 - 55 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

NndIp Xpd-°p-tºmƒ Idp∏p Ie¿∂ Ccp≠ Xhn´p \nd-am-Wp-≈X - v. NndIv Xpd-°p-tºmƒ Ccp≠ Xhn-´p-\n-dhpw NndIv ]q´p-tºmƒ ISpØ Idp∏p Ie¿∂ Xhn´v \nd-Øn-¬ IpdpsI hoXn-bp≈ sh≈-hc ImWmw. I¨he-b-߃ BsI 5 FÆ-ap-≠v. \m´n≥]p-dØpw, Im\-\-ß-fnepw, \K-c-ß-fnepw, XW-ep≈ ÿe-߃ Gsd CjvSw Hfn™p Ign-bp∂ Ch A[nIw ]d-°m-dn√ No™-fn™ ]g-ß-fnse kØv s\¬s®-Sn-Ifpw ]p¬s®-Sn-I-fp-amWv {][m\ {]P-\-\-k-ky-߃ ]yq∏ ˛ Cfw Xhnt´m Xhn´p Ie¿∂ t\¿Ø ]®-\n-dtam BWv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

71

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

16. ]p≈n-s®-º≥ Common Name

:

Tawny coster

Scientific Name

:

Acraea violae

Wingspan

:

50 - 65 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v ISpw Nph-∏p-I-e¿∂ sNº≥\n-dw. Aßn-ßmbn IdpØ ]mSp-Ifpw ImWmw. ]n≥ Nnd-In¬ shfpØ ]p≈n-°p-Øp-Iƒ IdpØ Ic-bn¬ ImWmw. Xpd-kmb {]tZ-i-ß-fnepw Im\-\-ß-fnepw Xpd-kmb hc≠ {]tZ-i-ßfnepw DZym-\-ß-fnepw I≠p hcp-∂p. Xd-\n-c-t∏m-Sp-tN¿∂v A[nIw thK-Øn-e-√msX ]d∂p \S-°p-∂p. sNdp-]q-°-fpsS (Xp-º, Idp-I, ]qhmw-Ip-cp-∂¬, apb¬s®-hn-b≥) tX≥ \pI-cp-∂p. ]mj≥{^q´v, apcn°v XpS-ßn-b-h-bn¬ cq]m-¥-cWw \S-Øp∂p ie-`-∏p-gp- ˛ Nph-∏p-I-e¿∂ Ccp≠ Xhn´p \nd-ap≈ ie-`-∏p-gp-hns‚ tZlam-k-Iew t\¿Ø ap≈p-I-fp≠v ]yq∏ ˛ shfpØ ]yq∏-bn¬ Idp∏v \nd-Øn-ep≈ ]p≈n-Itfm Ipdn-Itfm ImWmw.

17. sh≈ne-tØmgn Common Name

:

Commander

Scientific Name

:

Moduza procris

Wingspan

:

60 - 75 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : : :

NndIp Xpd-°p-tºmƒ Xnf-ßp∂ Nph-∏p-I-e¿∂ Xhn-´p-\n-d-am-Wv. a≤yØn-eqsS Xqsh-≈-\n-d-Øn¬ hcn-bmbn s]m´p-Iƒ ImWmw. ]n≥Nn-d-IpI-fpsS AcnIv Xcw-K-cq-]-Øn-em-Wv. IqSmsX [mcmfw sh≈-∏p-≈n-Ifpw ImWmw. \m´n≥]p-dßfnepw, \K-c-ß-fnepw, h\-ß-fnepw ImWp-∂p. Nnd-Ip-Iƒ sh´n®v sX∂n-\o-ßn-bmWv Ch ]d-°p-∂-Xv. tX≥ \pIc¬, Cu¿∏w hen-s®-Sp-°¬ sh≈ne h¿§-Øn¬s∏´ (ap-km-¥) sNSn-I-fn¬ {]P\\w \S-Øp∂p ie-`-∏pgp ˛ Icn-bne h¿Æw ]yq∏ ˛ Icn-bne h¿Æw

18. Nn{X-I≥ Common Name

:

Anged castor

Scientific Name

:

Ariandne ariandne

Wingspan

:

45 - 60 mm

]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Xpcp-ºns‚ h¿Ætam Imhn Ie-¿∂ Xhn-´p-\n-dtam

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

72

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

BWv. CXn¬ Xcw-K-cq-]-Øn-ep≈ hc-Iƒ ImWmw. Nnd-Ip-I-fpsS AcnIp-Iƒ Xcw-K-Øns‚ BIr-Xn-bn-em-Wv. hc-≠-{]-tZ-i-ß-fnepw Ce-s]m-gnbpw ImSp-I-fnepw {Kma-{]-tZ-i-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw ImWp-∂p. A[nIw Db-c-Øn-√msX kmh-[m\w ]d-°p-∂p. ac-°-d-Iƒ \pI-cpI Bh-W-°v, sNmdn-bW kkyw XpS-ßn-b-h-bn¬ {]P-\\w ie-`-∏pgp ˛ Ccp≠ Xhn-´p-\n-dw, ]pdw \ndsb ap≈p-Iƒ ]yq∏ ˛ ]®-\ndw

19. `q]-S-i-e`w Common Name

:

Common Map

Scientific Name

:

Cyrestis thyodamas

Wingspan

:

50 - 60 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : : :

NndIv Xpd-∂m¬ \\p-\-\pØ shfp-∏p-\n-d-Øn¬ t\¿Ø IdpØ hcIfpw \oe-h-c-Ifpw Hmd-©p-\n-d-hp-sams° ImWmw. ]n≥Nn-d-Ins‚ A‰w t\¿Øv A¬∏w hf-™m-Wn-cn-°p-∂-Xv. hi-ß-fn¬ hfhpw HSn-hp-sams°-bmbn Htc BIr-Xn-bn-√m-Ø-Xm-Wv. h\-ß-fnepw {Kma-ß-fnepw ImWp∂p sX∂n sX∂n sas√ Xmgv∂v ]d-°p∂p Cu¿∏w hen-s®-Sp-°p-∂p. Nne-t∏mƒ tX≥ \pI-cm-dp-≠v. B¬h¿§-Øn¬s∏´ kky-ß-fn¬ {]P-\\w sNøp-∂p. ie-`-∏pgp ˛ Nph-∏p-I-e¿∂ Xhn-´p-\ndw ico-c-Øn¬ sImºp-I-fp-≠v.

20. sNº≥I-Sph Common Name

:

Plain Tiger

Scientific Name

:

Danaus chrysippus

Wingspan

:

70 - 80 mm

:

NndIp Xpd-°p-tºmƒ sNºn® Hmd©v h¿W-am-Wv. ap≥Nn-d-Ins‚ AcnInse Xhn-´p-I-e¿∂ Idp-∏p-\n-d-Øn¬ sh≈-∏´ ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ GXm≠v a≤y-Øn-embn aq∂v IdpØ s]m´p-≠v. ]n≥Nn-d-Ins‚ Acn-In¬ IdpØ I-cbpw D≈n¬ shfpØ A¿≤-he - b - ß - fpw hcn-hc - n-bmbn ImWmw. Nnd-IS- b - v°p-tºmƒ a™-fn® Hmd©v \nd-Øn-emWv ImWp-I. ico-cØ - ns‚ apIƒ`mKw Idp-∏p-\n-da - m-Wv. F∂m¬ Dc- ns‚ hi-ßf - n¬ \ndsb sh≈∏p-≈n-Iƒ D≠v. Xpd- mb CS-ß-fnepw ]d-ºp-I-fnepw B¿{Z Ce-s]m-gnbpw h\-ß-fnepw

Bhm-kÿew

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

73

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Ip‰n-°m-Sp-I-fnepw km[m-c-W-bmbn ImWp-∂p. hfsc kmh-[m-\-amWv ]d-°¬ tX\p-Æm≥ s]cp-Øn-jvS-am-Wv. Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏qhv F∂nh ]Xnhmbn kµ¿in-°m-dp-≠v. Fcn-°mWv {][m\ Blm-cw. s]m∂-c-fn, ]m¬h≈n F∂o sNSn-I-fnepw cq]m-¥-cWw \S-Øp-∂p. Nmcw Ie¿∂ ]®-\n-d-Øn-tem, \oe Ie¿∂ Nmc-\n-d-Øntem ImWp∂ ie-`-∏p-gp-hns‚ ]pdØv IpdpsI ISphm hcIfpw \nc-bmbn sh≈bpw a™bpw s]m´p-Ifpw ImWmw.

21. hc-b≥ ISph Common Name

:

Striped Tiger

Scientific Name

:

Danaus genutia

Wingspan

:

72 - 100 mm

Bhm-khyhÿ : ]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Ch-bpsS ]pdw Nnd-In¬ sNºn® Hmd-©p-\n-da - m-Wv. CXn¬ hoXn Ipd™ Rc-ºp-Iƒ t]mse hc-Iƒ ImWmw. ap≥-˛-]n≥ Nndp-Ip-I-fpsS Acn-Ip-Ifnse IdpØ Ic-I-fn¬ Ccp-hcn sh≈-s∏m-´p-Iƒ D≠v. ap≥Nn-d-Inse hoXn-tb-dnb IdpØ Ic-bn¬ henb sh≈-∏p-≈n-Iƒ ImWmw. \\-hm¿∂ Ce-s]m-gnbpw ImSp-I-fnepw Ip‰n-°m-Sp-I-fnepw \K-c-ß-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. thK-Øn-emWv ]d-°m-dp-≈Xv Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h∏ - q-hv, s]cp-h√ - w, IrjvWI - n-coSw F∂n-hb - nse tX≥. \pI-cp-∂p. s]m∂-c-fn-bn-e-bmWv {][m-\-ambpw cq]m-¥-cWw \S-°p-∂Xv. ]m¬°-dbp≈ h≈n-s®-Sn-I-fnepw {]P-\\w \S-Øm-dp-≠v. ie-`-∏p-gp-hns‚ ico-cØn¬ IpdpsI hcn-h-cn-bmbn IdpØ ISphm hc-Ifpw \nc-\n-c-bmbn sh≈bpw a™bpw IpØp-Ifpw CS-I-e¿∂p-Im-Wmw. ISpw Nph-∏p-\n-dØn¬ aq∂p-tPmUn sImºp-Iƒ ImWmw. ie-`-∏p-gp-hns‚ ]yq∏-bn¬ Aßn-ßmbn kz¿Æ-°p-Øp-Iƒ ImWmw.

22. Ac-fn-i-e`w Common Name

:

Common Indian Crow

Scientific Name

:

Euploea core

Wingspan

:

85 - 95 mm

]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v tNmt¢‰v h¿Ww Ie¿∂ Xhn´p \nd-am-Wv. ]n≥Nn-dIn¬ c≠p-hcn sh≈-∏p-≈n-Iƒ \nc-bmbn ImWmw. CXn¬ BZysØ hcn sh≈-∏p-≈n-Iƒ \o≠Xpw c≠m-a-tØXv hrØm-Ir-Xn-bn-ep-am-Wv. B¨ ie-`ß -- -fpsS NndIv Xpd-°p-tºmƒ ap≥Nn-d-Inse Xnf-ßp∂ Idp-∏n¬ \o≠ Hcp hc ImWmw. s]¨i-e-`Ø -- n\v Cu hc ImWp-I-bn-√.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

74

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

F√m Bhm-k-hy-h-ÿ-I-fnepw ImWmw. kmh-[m-\-amWv ]d-°¬ sX‰n, sNº-c-Øn, Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏q-hv, IrjvW-In-coSw F∂n-h-bnse tX\mWv ]Yyw. Ac-fn-bmWv {][m\ Blm-c-k-kyw. s]m∂-cfn, \dp-\o≠n, B¬h¿§ kky-߃, Ce-™n, h≈n-∏m-e, sNdnb ]m¬h-≈n, ]mdIw F∂n-hbnepw cq]m-¥-cWw \S-Øp-∂p. ie-`-∏p-gp-hn\v tdmkv Ie¿∂ Xhn´p \nd-am-Wv. aq∂p tPmUn sImºpIfpw Idp-∏v, Xhn-´v, Hmd-©p-\n-d-Øn¬ ISp-hm-h-c-Ifpw ImW-s∏-Sp-∂p. ]yq∏bv°v X¶-\n-d-am-Wv.

23. Xpjm-c-i-e`w Common Name

:

Water Snow Flat

Scientific Name

:

Tagiades Iitigiosa

Wingspan

:

37 - 44 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

ap≥Nn-d-Ip-Iƒ°v Idp∏p Ie¿∂ Ccp≠ Xhn-´p-\n-d-am-Wv. Nnd-Ins‚ Xp©Øv t\¿Ø kpXm-cy-amb shfpØ s]m´p-Iƒ ImW-s∏-Sp-∂p. ]n≥Nn-dI - p-Iƒ XpS-ßp-∂n-SØv hoXn-bn¬ Ccp≠ Xhn-´p-\n-da - p-≠v. XpS¿∂v sh≈-t°m-Sn-bp-Sp-Ø-Xp-t]mse a™ns‚ Xqsh-◊bpw AXn¬ Gtgm Ft´m \o≠ IdpØ ]p≈n-Iƒ ImWmw. h\-ß-fnepw, \m´n≥]p-d-ß-fnepw hr£-ß-fnepw h≈n-]-S¿∏p-I-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. s]m¥-°m-Sp-Iƒ°v aosX h´w Np‰n ]d-°p∂p Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏qhv F∂n-h-bnse tX≥ \pI-cm-dp-≠v. ]£n-°m-jvTØn¬ \n∂v kØv hen-s®-Sp-°p-∂p. Im®n¬ h¿§-Øn¬s∏´ kky-ß-fn¬ cq]m-¥c-- Ww \S-Øp-∂p. ie-`-∏pgp-hn\v ]m¬]® \nd-am-Wv. hep-XmIpw tXmdpw Cu \nd-Øn¬ sNdp-X-cnIƒt]mse a™-°p-Øp-Iƒ sXfn-™p-h-cp-∂p. apXp-In¬ Ccp≠ ]®\n-d-Øn¬ Hcp hc-bp-≠v. lrZ-bm-Ir-Xn-bn-ep≈ Xe°v Nph∏v Ie¿∂ Xhn-´p-\n-dw. Cfw-]-®tbm Nµ\ h¿Wtam ]yq∏-bpsS \ndw

24. Icn-the \oen Common Name

:

African Babul Blue

Scientific Name

:

Azanus jesous

Wingspan

:

24 - 28 mm

B¨ ie-`-߃°v ]pdw hb-e‰v Ie¿∂ \oe-\n-d-am-Wv. Acn-Ip-I-fn¬ t\¿Ø Ic ImWmw. s]¨i-e-`-ß-fpsS ]pdw Xhn-´p-\n-d-am-Wv. Nnd-Ip-

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

75

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-kÿew

:

]d-°¬

:

Blmcw cq]m-¥-cWw

: :

I-fpsS ]mZw t\¿Ø \oen-a-bm¿∂-Xm-Wv. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ ap≥Nn-dIn¬ IÆ-d-bpsS A‰-Ømbn IdpØ ]p≈n-bp-≠v. hc≠ {]tZ-i-ß-fnepw apƒ°m-Sp-I-fnepw, Ip‰n-°m-Sp-I-fnepw I≠p-h-cp∂p. hr£-Ø-e-∏p-Isf hew sh®p-]-d-°mdp≠v. tX≥ \pI-cm≥ Xmgv∂ hnXm\-ß-fnepw FØp-∂p. Cu¿∏w hen-s®-Sp-°p-∂p. Icn-th-e-amWv {][m\ Blm-c-kkyw ie-`-∏pgp ˛ Ccp≠ ]®-\n-d-am-Wv.

25. ]p≈n-°p-™≥ Common Name

:

Indian skipper

Scientific Name

:

Spialia galba

Wingspan

:

24 - 47 mm

Bhm-khyhÿ : ]d-°¬ : Blmcw : cq]m-¥-cWw

:

NndIp Xpd-∂m¬ Ccp≠ Xhn-´p-\n-d-Øn¬ ]e-h-en-∏-Øn-ep≈ sh≈-∏p≈n-Iƒ sIm≠p \nd-™n-cn-°p-∂p. Nnd-Ip-I-fpsS Acn-Ip-I-fn¬ Ccp≠ Xhn´v \nd-Øn¬ I≈n-Iƒ t]mse sh≈-∏p-≈n-Iƒ ImWmw. Nnd-I-S-°ptºmƒ aßnb Xhn-´n¬ a≤y-Øn-embn Ahy-‡-amb sh≈-∏m-Sp-≠v. \m´n≥]p-d-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw h\-{]-tZ-i-ß-fnepw ImWp-∂p. hfsc thK-Øn¬ CfIn ]d-°p-∂p. ]qhm Ipcp-∂¬, Xpº, apb¬s®-hn-b≥, ap°p‰n F∂n-h-bnse tX≥ \pIcp-∂p. Ipdp-t¥m-´n-bmWv {][m\ Blm-c-kkyw ]®-\n-d-Øn-ep≈ ie-`-∏p-gp-hns‚ Xe Idp-∏p-\n-d-am-Wv. CXn¬ tcmaw \nd-™n-cn-°p-∂p. Ce aS-°nb Iq´n-\p-≈n-emWv ie-`-∏pgp Ign-bp-∂-Xv. ]yq∏-bm-Ip-∂Xpw Ce-°q-Sn-\p-≈n-em-Wv.

26. ]b¿\oen Common Name

:

Grum Blue

Scientific Name

:

Euchrysops cnejus

Wingspan

:

25 - 33 mm

: :

B¨ ie-`-ßfpsS ]pdw aßnb hb-e‰v Ie¿∂ \oe-bm-Wv. s]¨ ie`-ß-fpsS ]pdw Xhn-´m-Wv. CXn¬ t\¿Ø \oe-\ndw Ie¿∂n-cn-°p-∂p. ]n≥Nn-dI - n¬ Nph∏p Ie¿∂ Hmd-©p-\n-dØ - m¬ hebw sNø-s∏´ an∂p∂ \oe I¨s]m-´p≈ c≠p IdpØ ]p≈n-IƒIm-Wmw. ]n≥Nn-dI - nse \mep IdpØ s]m´p-Iƒ Chsb Xncn-®-dn-bm≥ klm-bn-°p-∂p. Xpd- mb taSp-I-fnepw Irjn-ÿ-e-ß-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. \ne-tØmSp tN¿∂mWv A[n-I-k-a-bhpw ]d-°p-∂Xv.

Bhm-kÿew ]d-°¬

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

76

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Blmcw

:

cq]m-¥-cWw

:

sNdp- ] q- ° - f nse tX\pw h≥hr- £ - ß - f nse ]q°fpw \pI- c p- ∂ p. B¨˛s]¨ ie-`-߃ shbn¬ Imbm-dp-≠v. ]b¿h¿K-Øn¬s∏´ kky-ß-fn-emWv {]P-\\w \S-Øp-∂Xv ie-`-∏pgp ˛ ]q°ƒ `£n®v hf-cp-∂p. ]b¿aWn Xpc∂p `£-W-am-°m-dp≠v. ie-`-∏p-gp-hns\ c≠p-\n-d-Øn¬ ImWs∏Sp-∂p. (]-®-\n-d-Øn-epw, Nph∏p \nd-Øn-epw) ]yq∏bv°v t\¿Ø ]®-\n-d-am-Wv.

27. sN¶p-dp-º≥ Common Name

:

Chestnut Bob

Scientific Name

:

Iambrix Salsala

Wingspan

:

26 - 30 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

NndIp Xpd-°p-tºmƒ sNºn® Xhn-´p-\n-dw. Nnd-I-S-°p-tºmƒ I∏-e≠n h¿Ww Ie¿∂ Xhn´p \nd-Øn¬ Idp-∏p-h-e-b-a-Wn™ Xnf-ßp∂ sh≈s∏m-´p-I-fp-ap-≠v. \m´n≥]p-d-ß-fnepw, \K-c-ß-fnepw h\m-¥-c-ß-fnepw [mcmfw ImWp-∂p. A[nIw Db-c-Øn-e-√msX Xd-tbmSv tN¿∂mWv ]d-°p-∂-Xv. ]qhmw Ipcp-∂¬, Im´p-I-Sp-Iv, ap°p-‰n, Xpº, apb¬s®-hn-b≥, ]p¬s®Sn-bnse ]q°ƒ F∂nh ]Yy-am-Wv. ]p¬s®--Sn-I-fn-emWv cq]m-¥-cWw \S-°p-∂-Xv. ap´bv°v Ccp≠ Nph-∏p-\n-da - m-Wv. ie-`∏ - p-gp-hns‚ Xe ico-cØ - ns\ At]£n®v hfsc hepXm-Wv. ie-`-∏pgp Ce-°p-g-en-\p-≈n-emWv Ign-bp-∂-Xv. ]yq∏-bm-Ip-∂Xv Ce-°p-g-en-\p-≈n¬X-s∂.

28. s]m´phm-em´n Common Name

:

Common cerulean

Scientific Name

:

Jamides celeno

Wingspan

:

27 - 40 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

NndIp Xpd-°p-tºmƒ t\¿Ø BIm-i-\o-ena ImWmw. s]¨ ie-`-ßfpsS \oe-\ndw aßn-b-Xm-bn-cn-°pw. Acn-Ip-I-fn¬ Ic-Iƒ°v hoXn-tbdpw. EXp-t`-Z-ß-fn¬ Nnd-I-S-°p-tºmƒ \nd-hy-Xymkw ImWmw. t\¿Ø \mcp-hm-ep-≠v. kZm-k-a-bhpw Nnd-Ip-Iƒ Dcp-Ωn-bp-cp-Ωn-bn-cn-°p-∂p. tIc-f-Øn¬ Fhn-sSbpw ImW-s∏-Sp-∂p. CXv s]m¥-°m-Sp-I-fn¬ ]mdn \S-°p-∂p. ap°p-‰n, sXm´m-hm-Sn, ]qhmw Ipcp-∂n-e, apb¬s®-hn-b≥, hmSm-ap-√, Xpº F∂n-h-bmWv {][m\ tX≥sN-Sn-Iƒ Ip∂n, πmiv, Dßv, Atim-Iw, Ccpƒ, Gew, Ipcp-hn-enwKw F∂n-h-bmWv Blm-c-k-ky-߃

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

77

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ]c∂ ie-`∏ - p-gp-hn\v aßnb ]®-\n-da - m-Wv. CXn¬a™ \nd-Øntem Imhn\n-d-Øntem Ahy-‡-amb ]mSp-I-fp-≠v. ]yq∏bv°v t\¿Ø ]®-\ndw

29. tNcm-®n-d-I≥ Common Name

:

Coon

Scientific Name

:

Psolos Fuligo

Wingspan

:

36 - 46 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬

:

Blmcw

:

cq]m-¥-cWw

:

]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Ccp≠ Xhn-´p-\n-dw. Cfw-i-e-`-ß-fpsS Xhn-´p-\n-d-Øn\v \oe-bpsS Hfn-an-∂-ep-≠m-Ipw. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ Ahy-‡-amb a™∏m-Sp-Ifpw ]p≈n-I-fp-ap-≠v. Ch-bpsS G‰hpw henb {]tXy-IX ]pdtØ°p hf-™n-cn-°p∂ ]c-kv]cw tbmPn-°mØ ap≥Nn-d-Ip-I-fm-Wv. \\-hm¿∂ {]tZ-i-ß-fnepw h\m-¥-c-ß-fnepw \m´n≥]p-d-ß-fnepw \K-cß-fnepw ImWp-∂p. ASn-°m-Sp-I-fn¬ \ne-Øp-\n∂pw A[nIw Db-c-Øn-e-√msX ]d∂p \S°p-∂p. kmh-[m-\-Øn¬ ]d-°p-∂p. Nnc-h-∏q-hv, aWn-∏n-c-≠n, Im´n-©n, Im´p-a-™ƒ, iwJp-]pjv]w F∂n-hbnse tX≥ \pI-cm-dp-≠v. Iqh, Im´p-Iq-h, C©n, Im´n©n XpS-ßn-b-h-bmWv Blm-c-k-ky-߃. ie-`-∏p-gp-hn\v ]m¬]-®-\n-d-amWv Ce-a-S°n AXn-\p-≈n-emWv ie-`-∏pgp Ign-bp-∂-Xv. ]yq∏°pw Cfw-]-®-\n-d-am-Wv.

30. sNºp-≈n-s]m-´≥ Common Name

:

Red Pierrot

Scientific Name

:

Talicada nyseus

Wingspan

:

30 - 36 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Idp-∏p-\n-d-am-Wv. ]n≥Nn-d-Ins‚ ]mXn-bn¬ ISpØ Hmd-©p-\ndw ImWmw. Nnd-I-S-°p-tºmƒ shfp-∏n¬ IdpØ s]m´p-Iƒ D≠v. ap≥Nn-d-Ip-I-fpsS Acn-Ip-I-fn¬ hoXn-bn¬ Idp∏v \ndhpw AXn¬ sh≈-In-∂-cnbpw ]p≈n-°p-Øp-Ifpw ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ hoXn-tb-dnb Hmd©p Icbpw CXn¬ sh≈-]p-≈n-I-fp-ap-≠v. ]n≥Nn-d-Ip-Iƒ kZm-k-abhpw Dcp-Ωn-bn-cn-°p-∂p. \\-hm¿∂ CS-ßf - nepw Im\-\ß - f - nepw sh´n-sØ-fn® CS-ßf - nepw Db¿∂ ae-\n-c-I-fnse Xpd- mb ImSp-I-fnepw {Kma-{]-tZ-i-ß-fnepw Nne-Im-e-ßfn¬ ]´-W-ß-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. s]m¥-Iƒ°p aosX kmh-[m\w ]d-°p-∂p. tX≥ \pI-c¬ lc-am-Wv. shbn¬ Imbm-dp-≠v.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

78

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS cq]m-¥-cWw

:

Ce-ap-f-®n-bmWv Blm-c-kkyw a™ \nd-am¿∂ ]c∂ ie-`-∏pgp amwk-f-amb Ce Xpc∂v AXn-\p-≈nemWv Ign-bp-∂-Xv. kam-[n-bm-Ip-∂Xv Ce°v ]pd-ØmWv. ]yq∏°v Cfw a™ \nd-am-Wv.

Common Name

:

Rice swift

Scientific Name

:

Rorbo cinnara

Wingspan

:

30 - 36 mm

31. ic-i-e`w

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Ccp≠ Xhn´v \ndw. ap≥Nn-d-Ip-I-fn¬ {Ia-ambn A¿≤kp-Xm-cy-amb s]m´p-I-fp-≠v. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ ]n≥Nn-d-In¬ Hcp Iam\-Øns‚ BIr-Xn-bn¬ hcn-h-cn-bmbv sNdp-s]m-´p-Iƒ ImWmw. hb-te-e-I-fnepw ]p¬ta-´nepw \m´n≥]p-d-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw km[mcW ImWp-∂p. hfsc thK-Øn¬ ]d-°p-∂p. Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏q-hv, Xpº-]q-hmw-Ip-dp-∂¬ F∂n-h-bn¬ tX≥ \pWbm≥ FØm-dp-≠v. ]p¬ h¿§ kky-ß-fn-emWv ap´-bn-Sp-∂Xv ie-`-∏pgphns‚ \ndw ]®-bm-W.v ie-`∏ - pgp Ce-®p-cp-fns‚ D≈n¬ Ign-bp-∂p.

32. Im´p-sh-≈n-h-c-b≥ Common Name

:

Long banded silverline

Scientific Name

:

Spindasis lobita

Wingspan

:

30 - 42 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

Ccp≠ \oe-\n-d-ap≈ ]pdw-Nn-d-In¬ Ahy-‡-amb ]´-Iƒ ImWmw. NndI-S-bv°p-tºmƒ sh≈-bn¬ Hmd©p \nd-Øn-ep≈ ]´-Iƒ ImWmw. Cu ]´-I-fpsS \Sp-hn¬ sh≈-h-c-I-fp-≠v. sh≈n-h-c-b≥ ie-`Øns‚ ]´-Iƒ Hcn-°epw IqSn-t®¿∂v ImWn-√. h\m-¥-c-ß-fnepw \\-hm¿∂ ]p¬ta-Sp-I-fnepw ImWp-∂p. \ne-Øp-\n∂pw A[nIw Db-c-Øn-e-√msX ]d∂p \S-°p-∂p. sNdp-sN-Sn-I-fnse tX\mWv ]Yyw. ]qhmw-Ip-dp-∂¬, apb¬ sNhn-b≥, Xpº, ap°p-‰n F∂n-h-bn¬ \n∂v tX≥ \pI-cp-∂p.

33. s]m¥-®n-∂≥ Common Name

:

Pigmy scrub hopper

Scientific Name

:

Aeromachus pygmaeus

Wingspan

:

20 - 22 mm

Nnd-Ip-Xp-d-∂m¬ \c® Xhn´v \ndw. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ Nmc-\n-d-Øn-ep≈

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

79

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

Xcn- I fpw Ahy- ‡ - a mb ]mSp- I fpw hc- I fpw ImWmw. Nnd- I p- I ƒ Iq¿ØXmWv. Im\-\-ß-fnepw Ah-tbmSp tN¿∂p InS-°p∂ shfn{º-tZ-i-ß-fnepw ]p¬ta-Sp-If - nepw \m´n≥ ]pd-ßf - nse Xpd- mb {]tZ-iß - f - nepw ImWp∂p. hfsc Xmgv∂v ]p¬\m-ºp-Isf XgpIn ]d-°p-∂p. tX≥ \pI-cm-dp≠v G‰hpw sNdnb aq∂m-asØ ie-`-amWv s]m¥®n-∂≥

34. a™p-Xp-≈n-i-e`w Common Name

:

Suffused snow flat

Scientific Name

:

Tagiades gana

Wingspan

:

45 - 50 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬

:

Blmcw cq]m-¥-cWw

: :

Ft∏mgpw NndIv Xpd-∂n-cn-°p∂ Ch-bpsS ap≥ Nnd-In\v ISpØ Xhn´v \nd-am-Wv. Xmtgm´p hcp-t¥mdpw Xhn-´ns‚ KmVX Ipd-™p-hc - p-∂p. ]n≥Nnd-In\v t\¿Ø Nmcw Ie¿∂ shfp-∏p-\n-d-am-Wv. CXn¬ hcn-bmbn IdpØ s]m´p-I-fp-ap-≠v. ap≥Nn-d-Ins‚ Xp©Øv A¿≤k-kp-Xm-cy-amb aq∂v sh≈-s∏m-´p-I-fp-≠v. \m´n≥]p-d-ß-fnepw hr£-߃ CS-Xq¿∂p hf-cp∂ ÿe-ß-fnepw ImSpI-fnepw ]´-W-ß-fnepw ImWp-∂p. tX≥ \pI-cm-dp-≠v. ssPhm-h-in-jvS-ß-fn¬ \n∂v kØv hen-s®-Sp-°m-dp≠v. shbn¬ Imbm-dp-≠v. Im®n-emWv {][m\ Blm-c-kkyw ag Ign-™p≈ amk-ß-fn¬ ie-`-∏p-gp-hns\ [mcmfw ImWm-dp-≠v. ]m¬]® \nd-am¿∂ ie-`-∏pgp Ce-a-S-°n-h-®mWv Ign-bp-∂-Xv.

35. sNΩn-∂≥ Common Name

:

Indian Red Flash

Scientific Name

:

Rapala iarbus

Wingspan

:

35 - 41 mm

B¨ ie-`-߃°v NndIv Xpd-°p-tºmƒ an∂p∂ ISpØ Nph-∏p-\n-d-amWv. s]¨i-e-`-߃°v Xhn´p Ie¿∂ aßnb Nph-∏p-\n-dw. Nnd-I-S-bv°ptºmƒ Nmcw Ie¿∂ Xhn´v \nd-am-Wv. CXn¬ Nne Ahy-‡-amb ]´Itfm ]mSp-Itfm ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ XcwK cq]-Øn¬ t\¿Ø sh≈ hc-If - p-≠v. ]n≥Nn-dI - nse t\¿Ø \mcp-hm-ep-Iƒ XpS-ßp-∂n-SØv Hmd©pw teml-h¿Æhpw Ie¿∂ s]m´p-≠v. CXn\v sXm´p-ap-I-fn¬ Hmd©p heb-a-Wn™ IdpØ ]p≈n-°pØpw ImWmw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

80

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Bhm-kÿew: ]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

hr£- ß ƒ CS- X nßn hf- c p∂ {]tZ- i - ß - f nepw Im\- \ - ß - f nepw shfn-{º-tZ-i-ß-fnepw ImWp-∂p. thK-Øn¬ ]d∂p \S-°p-tºmƒ Nph-∏p-\ndw an∂n-am-bp-∂Xv ImWmw. tX≥ \pI-c¬ lc-am-Wv. Acn-∏qs®Sn, Nnc-h-∏q-hv, s]cph√w, IΩyq-WnÃv ]® F∂n-h-bnse tX≥ \pI-cm-dp-≠v. ]®-\n-d-ap≈ ie-`-∏p-gp-°sf Ddp-ºp-Iƒ A\p-K-an-°m-dp-≠v.

36. Ccp-Ø-e®n Common Name

:

Monkey Puzzle

Scientific Name

:

Rathinda amor

Wingspan

:

26 - 28 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

NndIv Xpd-°p-tºmƒ Ccp≠ Xhn´v \ndw. ap≥ Nnd-In¬ sh≈-∏-´-bp-≠v. ]n≥Nn-d-In¬ c≠v IdpØ ]p≈n-°p-Øp-Iƒ ImWmw. Nnd-I-S-°p-tºmƒ shfp∏pw a™bpw Xhn-´p-sams° Iq´n-t®¿∂ \nd-am-Wv. CXn¬ Xcw-KmIr-Xn-bn¬ D≈ sh≈ hc-bp-≠v. ]n≥Nn-d-In¬ ImWp∂ aq∂v tPmUn t\¿Ø \mcp-hm-ep-Iƒ D≠v. \Sp-hnse hmen\v \of-ta-dpw. \m´n≥]p-dß - f - nepw \K-cß - f - nepw Im\-ßf - n-ep-sams° ImWp-∂p, s]m¥I-fn-emWv IqSp-X¬ ImWp-∂-Xv. A[nIw Db-c-Øn-e-√msX s]m¥-Isf h´w Np‰n aµ-ambn ]d-°p-∂p. tX\n-s\m∏w sNSn-I-fn¬ \n∂qdn hcp∂ kØpw \pI-cm-dp-≠v. Nnd-IpIƒ ]mXn-Xp-d∂v shbn¬ Imbp-∂p. sNØn-bmWv {][m\ Blm-c-k-kyw. sam´p-Ifpw Xfncpw Ign®mWv ie`-∏pgp hf-cp-∂-Xv. ]yq∏°v Cfw Cfw-]-®-\n-d-am-Wv.

37. ]´m-Wn-\oen Common Name

:

Pea Blue

Scientific Name

:

Lampides boeticus

Wingspan

:

24 - 36 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

B¨i-e-`ß -- -fpsS ]pdw-h-b-e‰v Ie¿∂ \oe-bm-sW-¶n¬ s]¨i-e-`߃°v Xhn´p \nd-am-Wv. NndIp ]q´p-tºmƒ sh≈-\n-dw. CXn¬ IpdpsI Xcw-K-cq-]-Øn¬ Nph∏p Ie¿∂ Xhn´p hc-Iƒ ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ ISpØ Hmd©p he-ba-- -Wn™ c≠v IdpØ ]p≈n-I-fp-≠v. tIc-f-Ønse Irjn-bn-S-ß-fnepw Xpd∂ {]tZ-i-ß-fnepw ae-\n-c-I-fnse ]p¬taSp-I-fnepw hym]-I-ambn ImWp-∂p. Db-c-Øn¬ ]d-°p∂p. tX≥ \pI-c¬ lc-am-Wv. ]q°ƒ tXSn \mSp-sX≠n \S-°p-∂p. Cu¿∏w \pI-cm\pw CjvS-am-Wv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

81

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS cq]m-¥-cWw

:

πmiv/Na-X, ]´m-Wn-∏-b¿,- In-ep°n F∂n-h-bn-emWv PohnX N{Iw ]q¿Øn-bm-°p-∂-Xv. t\¿Ø ]®-\n-d-ap≈ ie-`-∏p-gp-hns‚ ]pdØv a™ hc-I-fp-≠v. Imbv°p≈n-emWv hf-cp-∂-Xv. ]yq∏°v a™ Ie¿∂ Cfw ]®tbm Xhnt´m \ndam-Wv.

38. sNºp≈n ie`w Common Name

:

Red spot

Scientific Name

:

Zesius chrysomallus

Wingspan

:

38 - 44 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

B¨i-e-`-Øns‚ ]pdw ISp∏p \nd-am-Wv. Acn-Ip-I-fn¬ Ccp≠ Ic-bp≠v. Nnd-I-S-°p-tºmƒ t\¿Ø Nmcw Ie¿∂ shfp-∏n¬ Nph∂ ]p≈n°p-Øp-Iƒ Aßn-ßmbn ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ Nph∂ hf-b-a-Wn™ IdpØ ]p≈n-°p-Øp-I-fp-≠v. Ht∂m ct≠m t\¿Ø sN-dp-hm-ep-Ifpw ImWmw. h\m-¥-c-ß-fnepw \m´n≥ ]pd-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw ImWp-∂p. hfsc thK-Ønepw Db-c-Ønepw ]d-°p-∂p. ]qt¥≥ \p-I-cm≥ Xm¬]-cy-an-√. Cu¿∏w \pI-cm≥ Im´p-]p-g-tbm-c-ßfn¬ FØp-∂p. ]qh-c-iv, Iip-am-hv, t]c, Dßv F∂n-h-bmWv Blm-c-s®-Sn-Iƒ. anin¿ Ddp-ºns‚ km∂n≤yw t\m°n-bmWv ap´bn-Sm-dp-≈-Xv. ie-`-∏p-gp-hn\v ]®\n-d-am-Wv. apXp-In¬ Xhn-t´m, Hmdt©m \nd-Øn¬ Hcp ]mSp-Im-Wmw. ]yq∏-bm-Ip-∂Xv Ddp-ºn≥Iq-´n-em-Wv.

39. h\-\oen Common Name

:

Forget me not

Scientific Name

:

Catochrysops strabo

Wingspan

:

25 - 35 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

h\-\o-en-bpsS ]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Cfw hb-e‰v Ie¿∂ \oe-\n-d-am-Wv. ]n≥Nn-d-Ins‚ Xp©Øv Hmd©v hf-b-a-Wn™ Hcp IdpØ ]p≈n-°pØp-≠v. ]b¿\o-en-bp-ambn h\-\o-ensb sX-‰n-≤-cn-°m-dp-≠v. s]¨-i-e`Øns‚ ]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Xhn-´p-\n-d-am-Wv. ap≥Nn-d-Ip-I-fpsS a≤y-Ønembn t\¿Ø \oe-cmin ImWmw. ]n≥Nn-d-In¬ \mcp-hm-ep-≠v. sXmSn-I-fnepw ]d-ºp-I-fn-ep-sams° ImWm-sa-¶nepw Ce-s]m-gnbpw ImSpI-fnepw \\-hm¿∂ ImSp-I-fnepw ImWp-∂p. A[nIw thK-Øn-e-√msX s]m¥-Isf hew-h®v ]d∂p \S-°p-∂p. tX≥ \pI-cm≥ sNdp-]q-°sf B{i-bn-°p-∂p. \\™ CS-ß-fn¬ \n∂pw Cu¿∏w hen-s®-Sp-°m-dp-≠v.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

82

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS cq]m-¥-cWw

:

]b¿h¿§-Øn¬s∏´ sNSn-If - n-emWv cq]m-¥c - Ww \S-Øp-∂X - v. ]q°-fnepw ]qsam-´p-I-fn-ep-amWv ie-`-∏p-gp-hns\ ImWp-∂-Xv. ie-`-∏p-gp-hn\v Cfw-]®-\n-d-am-Wv.

40. \m¬°Æn Common Name

:

Common Fourring

Scientific Name

:

Ypthima buebneri

Wingspan

:

30 - 40 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

Nnd-Ip-I-fpsS apIƒ`mKw Xhn-´p-\n-d-am-Wv. ap≥Nn-d-In¬ a™-h-f-b-aWn™ IÆ-S-bm-f-ap-≠v. NndIv ]q´p-tºmƒ ap≥Nn-d-Inse IÆ-S-bmfw hy‡-ambn sXfn-™p-Im-Wmw. ]n≥Nn-d-In¬ \mep sNdnb I¨s]m-´pI-fp-ap-≠v. \m´n≥]p-d-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw shfn-{º-tZ-i-ß-fnepw Im\-\-߃°cn-Inepw Chsb ImWp-∂p. \ne-Øp-\n∂pw A[nIw Db-cØ - n-e√ - m-sX aµw aµ-am-bmWv ]d-°p-∂X - v. sNdp-]p¬s®-Sn-I-fnse ]q°-fmWv Chbv°v Gsd {]nbw ]p¬s®-Sn-I-fn-emWv ap´-bn-Sp-∂-Xv. ie-`-∏p-gp-hn\v ]p√ns‚ Cfw-]® \ndam-Wv. apXp-In-eqsS Hcp Ccp≠hc IS∂p t]mIp-∂p. ]yq∏°v a™ Ie¿∂ Xhn-´p-\n-d-am-Wv.

41. am¥-fn¿ ie`w Common Name

:

Common Baron

Scientific Name

:

Euthalia aconthea

Wingspan

:

55 - 80 mm

Bhm-kÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

cq]m-¥-cWw

:

Ch-bpsS ]pdw Ccp≠ Xhn-´m-Wv. B¨ ie-`ß -- -fpsS ap≥Nn-d-In¬ hcnh-cn-bmbv sNdnb sh≈-∏p-≈n-Iƒ D≠v. s]¨i-e-`-ß-fn¬ Cu sh≈]p-≈n-Iƒ°p ]I-c-ambn shfpØ]´ ImWmw. Nnd-I-S-°p-tºmƒ IdpØ ]mSp-Iƒ ImWmw. \m´n≥]p-d-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw km[m-c-W-bmbn ImWp∂p hmbp-hn¬ IpXn®v sX∂nsX∂n-bmWv ]d-°p-∂-Xv. \\™ aÆn¬ \n∂pw Cu¿∏w hen-s®-Sp-°m\pw No™-fn™ ]g-ßfnse kØp \pI-cm\pw CjvS-am-Wv. Iip-am-hmWv cq]m-¥-cWw \S-Øp∂ ÿew. amhmWv {][m\ Blm-ck-kyw. Ce-]® h¿W-a-Wn™v ie-`-∏p-gp-hns‚ tZl-am-k-Iew Ih-c-ap≈ \o≠ ap≈pIƒ ImWmw. ]®-\n-d-am¿∂ ]yq∏°v IdpØ Ic-bp-≠v.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

83

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

42. Icn-\o-e-°-Sph Common Name

:

Dark Blue Tiger

Scientific Name

:

Tirumala septentrionis

Wingspan

:

80 - 105 mm

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Ch-bpsS Nnd-Ip-I-fnse \oe-\ndw Ccp-≠Xpw hc-Ifpw ]p≈n-I-cfpw t\¿ØXpw CSp-ßn-b-Xp-am-Wv. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ \oe-°-Sp-h-sb-°mƒ ISpØ \oe-am-Wv. Icn-\o-e-°-Sp-hsb h\m-¥-c-ß-fnepw kao-]-{]-tZ-i-ß-fn-ep-amWv ImWp∂-Xv. aµ-K-Xn-bn-emWv ]d-°p-∂Xv Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏q-hv, IrjvW-In-coSw F∂n-h°p ]pdsa h≥a-c-ßfnepw tX≥ \pI-cp-∂p. A∏q-∏≥XmSn h¿§-Øn¬s∏´ h≈n-s®-Sn-I-fn-emWv {]P-\\w \S-Øp-∂Xv. ]®-\n-d-Øn-ep≈ ie-`-∏p-gp-hn\v a™, sh≈, Idp∏v \nd-ß-fn¬ ISp-hmh-c-I-fp-≠v. ]yq∏°v Cfw ]®-\n-d-am-Wv.

43. Nn∂-∏p¬ \oen Common Name

:

Tiny Grass Blue

Scientific Name

:

Zizula bylax

Wingspan

:

16 - 24 mm

Bhm-kÿew Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

B¨i-e-`-߃°v ]pdw-Nn-d-Ip-I-fn¬ t\¿Ø Hfn-an-∂p∂ \oe-\n-d-am-Wv. s]¨i-e-`-ß-fpsS ]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Xhn-´p \nd-am-Wv. Nnd-I-S- b v°ptºmƒ t\¿Ø Xhn-´p-\n-d-Øn¬ IdpØ s]m´p-Iƒ NnXn-dn-In-S-°p∂Xp ImWmw. hnf-ºp-I-fn¬ In∂-cn-bp-≠v. \m´n≥ ]pd-ß-fnepw \K-c-ß-fnepw Im\-\-ß-fnepw I≠p-h-cp-∂p. sNdp-]q°-fnse tX≥ hb¬®p-≈n, sImßn-Wn∏q F∂n-h-bn¬ {]P-\\w \S-Øp-∂p. ]qsam´p-I-fn¬ hf-cp∂ ie-`-∏p-gp-°sf Xhn-´n-\n-d-Ønepw ]®-\n-d-Ønepw ImWm-dp-≠v. ]yq∏°v Cfw Xhn-´p-\n-d-am-Wv.

44. \oe-°-Sph Common Name

:

Blue Tiger

Scientific Name

:

Tirumala limniace

Wingspan

:

90 - 110 mm

]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Idpt∏m Xhnt´m \nd--am-Wv. CXn¬ t\¿Ø \oe-\n-d-

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

84

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Øn¬ hc-Ifpw ]p≈n-Ifpw ImWmw. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ aßnb \nd-amWv. B¨i-e-`-ß-fpsS ]n≥Nn-d-Ip-I-fn¬ sNdp-Ioi ImWm-dp-≠v. s]¨ ie-`-ßsf BI¿jn-°m-\p≈ ^nd-tam¨ s]mSn Cu Ioi-bn-emWv kq£n-°m-dp-≈-Xv. Im´p-\o¿t®m-e-Iƒ°-cn-Inse Xpd- mb {]tZ-i-ß-fnepw h\-]m-X-Iƒ°cn--Inepw Chsb ImWmw. hmbp-hn¬ HgpIn ]d-°m-dmWv ]Xnhv Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏q-hv, s]cp-h√w, Bhm-cw-]qhv F∂n-h-bnse tX≥ \pI-cp-∂p. A∏q-∏≥ XmSnbnemWv {][m-\a - mbpw {]P\\w \S-Øp-∂X - v. Fcn-°v, h≈n∏m-e, s]m∂-cfn F∂n-h-bnepw cq]m-¥-cWw \S-Øp-∂p. ie-`-∏p-gp-hn\v ]®-\n-d-Øn¬ a™ sh≈ Idp∏v h¿Æ-ß-fn¬ ISphm hc-I-fp-≠v. aq∂v tPmUn sImºp-I-fp-≠v.

45. \oe-°p-Sp° Common Name

:

Common Bluebottle

Scientific Name

:

Graphium Sarpedon

Wingspan

:

80 - 90 mm

Bhm-k-ÿew ]d-°¬ Blmcw

: : :

\ΩpsS ]qt¥m-´-ß-fn¬ hncp-∂p-h-cm-dp≈ ie-`-ß-fn¬ hndfn ]nSn®v]d°p∂ H∂mWv \oe-Ip-Sp-°. Ch-bpsS ]d-°-ens‚ thKX ImcWw NndIn-ep-ff \nd-߃ IrXy-ambn a\- n-em-°m≥ hnj-a-am-Wv. F¶n¬°qSn Idp∏v F∂v tXm∂n-°p∂ Nnd-Ip-If - nse \oe-s]m-´p-Iƒ Hcp-hn[w kv]jvSambn \ΩpsS IÆn¬ ]Xn-bpw. Xpd- mb {]tZ-i-ß-fn¬ ImWp∂p hfsc thK-Øn¬ ]d-°p-∂p. {][m\ Blm-c-kkyw Ac-W-a-c-am-Wv. Iqh, Ipf-amhv F∂n-h-bnepw {]P-\\w \S-Øp-∂p. ]qhn-\p-ap-ºn¬ Nnd-I-Sn®p \n∂p-sIm≠p-Xs∂ tX≥ \pI-cp-∂p. Cfw ]®-\n-d-ap≈ ]yq∏ sXm´n¬Iq-´n¬ Xe-Io-gmbn InS-°p-∂p.

46. ]pen-ssØ-ø≥ Common Name

:

Common Leopard

Scientific Name

:

Phatanta phalantha

Wingspan

:

50 - 60 mm

Bhm-k-ÿew

:

]p≈n-∏p-en-bpsS ico-c-Ønse ]p≈n-Isf Hm¿Ωn-∏n-°p-∂-XmWv CXns‚ Xhn-S≥ Nnd-Ip-I-fnse IdpØ s]m´p-Iƒ ImSp-I-fnepw {]m¥-{]-tZ-i-ß-fnepw ImW-s∏-Sp-∂p. th\¬°m-e-ß-fn¬ ImW-s∏-Sp-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

85

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS ]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

hfsc thK-Øn¬ ]d-°p-∂p. ]qt¥≥ \pI-cm-\mWv Ch¿°v Gsd CjvSw. \\-hp≈ {]tZ-i-ß-fn¬ Ccn-°m≥ CjvS-am-Wv. Flacourtia IpSpw-_-Ønse Nne sNSn-I-fn-emWv s]¨i-e-`-߃ ap´-bnSm-dp-≈-Xv.

47. XI-c-apØn Common Name

:

Moffled emigrant

Scientific Name

:

Catopsilia pyranthe

Wingspan

:

5 - 7 c.m

: :

Nnd-Ip-I-fpsS \ndw Cfw-]-®-I-e¿∂ sh≈. ap≥Nn-d-Ip-I-fpsS D]-cn-`mKØv IdpØ Hcp t_m¿U-dp-≠v. hfsc thK-Øn¬ ]d-°p-∂p. tX≥ \pI-cm-\mWv CjvSw.

]d-°¬ Blmcw

48. hnem-kn\n Common Name

:

Common Jezebel

Scientific Name

:

Delias eucharas

Wingspan

:

66 - 83 mm

Bhm-kÿew Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

Ch-bpsS NndIp Xpd-°p-tºmƒ \ndw shfp-∏m-Wv. Nnd-I-S-°p-tºmƒ Xnfßp∂ a™-\n-d-Øn¬ t\¿Ø Rc-ºp-Iƒ t]mse Idp-Ø-h-c-Iƒ ImWmw. ]n≥Nn-d-Ins‚ Hmc-Ømbn IdpØ Ic-bn¬ Hcp \nc-tKm-]n-°pdnbp≠v. an° Bhmk hyh-ÿ-bnepw ImW-s∏-Sp-∂p. tX≥ \pI-cm≥ Acn-∏q-s®-Sn, Nnc-h-∏q-hv, cmP-a-√n, sNº-cØn F∂nh kµ¿in-°m-dp-≠v. CØnƒ°-Æn-bn-emWv {]P-\\w \S-Øp-∂-Xv. ap´-Iƒ Iq´-ambn CSp-∂p. ie-`∏ - pgp Iq´-ambn hf-cp-∂p. ie-`∏ - p-gp-hn\v a™-Ie - ¿∂ ]®tbm Ccp≠ ]®-\n-dtam BWv. Iq´-tØmsS kam-[n-bm-Ip-∂p. an∂p∂ a™-\n-d-Øn-ep≈ ]yq∏ Ce-bpsS D]-cn-X-e-Øn¬ ImWp-∂p.

49. \m´p-tIm-amfn Common Name

:

Common pierrot

Scientific Name

:

castaliuys rosimon

Wingspan

:

2.4 - 3.2 c.m.

sh≈ Nnd-Ip-If - n¬ IdpØ ]p≈nIfp≈ Hcp sNdp ie-`a - m-Wn-Xv. BWpw s]Æpw Hcp-t]mse. ]n≥Nn-d-Ip-I-fn¬ \qep-t]mse sNdnb hmep-Ifpw D≠v.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

86

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Bhm-kÿew ]d-°¬

: :

IqSp-Xepw Im´p-{]-tZ-i-ß-fn-emWv ImWm-dp-≈Xv \ne-Øp-\n∂pw A[nIw Db-cØ - n-e√ - m-sXbmWv ]d-°p-∂X - v. Ce-bpsS apI-fn¬ shbn¬ Imbm≥ Nnd-Ip-Iƒ ]IpXn hnS¿Øn Ccn°m-dp-≠v.

50. \o¿amXf ie`w Common Name

:

Chocolate Albatross

Scientific Name

:

Appias lyncida

Wingspan

:

50 - 70 m.m.

Bhm-kÿew

:

Blmcw cq]m-¥-cWw

: :

]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Xqsh≈ \ndw. Acn-Ip-I-fn¬ Idpt∏m, Xhnt´m Icbp-≠v. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ ISpØ a™-\n-dhpw Acn-In¬ tNt¢‰v h¿ÆØn¬ hoXn-bp≈ Icbpw ImWmw. B¨i-e-`-ß-fpsS ap≥Nn-dInse tNmt¢‰v Ic-bn¬ \o≠ Hcp a™-∏p-≈n-bp-≠v. s]¨i-e-`-Øn\v Cu a™-∏p≈n ImWm-dn-√. {Kma-{]-tZ-i-ß-fnepw \o¿t®m-e-I-ƒ°cn-Inepw , Im\-\-ß-fnepw hb-tee-Iƒ°-cn-Inepw \K-c-ß-fnepw ImWp-∂p. \o¿am-X-f-amWv {][m\ Blmcw ]®-\n-d-ap≈ ap´-Iƒ sNSn-bpsS Cfw X≠n¬ Iq´-am-bm-Wn-Sp-∂-Xv. ]®\n-da - p≈ ie-`∏ - p-gp-hns‚ Ccp-hi - ß - f - n-ep-ambn hfsc t\¿Ø hc ImWmw. ]yq∏bv°v ]®-\n-d-am-Wv. ]yq∏-bpsS aq°v Cu¿°n¬ t]mse \o≠p t\¿Øn-cn-°p-∂p.

51. \mtSmSn ie`w Common Name

:

Common Wanderer

Scientific Name

:

Parelonia Valeria

Wingspan

:

65 - 80 m.m.

Bhm-kÿew

:

]d-°¬

:

Blmcw cq]m-¥-cWw

: :

B¨s]¨ ie-`-߃°v \nd-hy-Xym-k-ap-≠v. B¨i-e-`-ß-fpsS ]pdw Xnf-ßp∂ BImi \oen-a-bm¿∂-Xm-Wv. Ccp≠ Rc-ºp-Ifpw Acn-Ip-Ifn¬ IdpØ Icbpw ImWmw. s]¨i-e-`-߃ aßnb \oe \nd-Øn¬ ImW-s∏-Sp-∂p. Idp∏p Icbv°pw Rc-ºp-Iƒ°pw hoXnbpw \ndhpw IqSpw. Im\-\-߃°-cn-Inepw hr£-߃ CS-Xq¿∂p hf-cp∂ {]tZ-i-ß-fnepw Chsb ImWp-∂p. \n-e-Øp-\n∂pw A[nIw Db-c-Øn-e-√msX aµ-K-Xn-bn-emWv ]d∂p \S°p-∂-Xv. Xpºn-ss°bv°v GXm≠v 3 cm \of--ap-≠v. ]q°-fnse tX≥ \pI-cp∂p I∏m-cntk IpSpw-_-Øn¬s∏´ kky-ß-fn-emWv Ch {]P-\\w \S-Øp∂-Xv. ]®-\n-d-ap≈ ie-`-∏p-gp-hns‚ hi-ß-fn-embn sh≈-s∏m-´p-Iƒ ImWmw. ]yq∏bv°v \o≠ Infn-aq-°p-≠v.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

87

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

52. sN©n-d-I≥ Common Name

:

Great Orange Tip

Scientific Name

:

Hebomia glaucippe

Wingspan

:

80 - 100 m.m.

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw

: :

cq]m-¥-cWw

:

NndIp Xpd-∂m¬ shfp-∏p-\n-d-am-Wv. ap≥Nn-d-Ins‚ A‰Øv IdpØ AcnIp-I-tfm-Sp-Iq-Snb henb Hmd©v ]p≈n-bp-≠v. ]n≥Nn-d-Ins‚ Acn-In¬ t\¿Ø Idp∏v Ic ImWmw. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ a™ Ie¿∂ \c® Icn-bne h¿Æ-Øn¬ \ndsb apjn™ t\¿Ø Rc-ºp-Iƒ ImWmw. hr£-߃ CS-Xq¿∂p hf-cp∂ ÿe-ß-fnepw Im\-\-ß-fnepw Chsb ImWp-∂p. i‡n-bmbn Nnd-I-S®v hfsc thK-Øn¬ ]d-°p∂p. sh≈n-e, Acn-∏q-s®Sn F∂n-h-bn¬ \n∂mWv km[m-c-W-bmbn tX≥ \pIcp-∂-Xv. \o¿am-X-fw, Im°-sØm-≠n, Im¿tØm-´n, Imcocw F∂n-h-bnemWv {]P\\w. ie-`-∏p-gp-hn\v Cfw \oe Ie¿∂ ]®-\n-d-am-Wv. ]yq∏bv°v Cfw ]®-\n-d-am-Wv.

53. sh≈-°pdp-º≥ Common Name

:

Common Gull

Scientific Name

:

Cepora nerissa

Wingspan

:

40 - 65 m.m.

Bhm-kÿew

:

Blmcw ]d-°¬

: :

cq]m-¥-cWw

:

B¨s]¨ Nn{X-i-e-`-߃°v \nd-hy-Xym-k-ap-≠v. B¨i-e-`-ß-fpsS ]pdw Nnd-Ip-Iƒ°v Xqsh≈ \nd-am-Wv. Nnd-Ip-I-fpsS Acn-Ip-Ifpw Rcºp-Ifpw Idp∏p \nd-Øn¬ ImW-s∏-Sp-∂p. NndIp Xpd-°p-tºmƒ IdpØ Rc-ºp-Iƒ Ahy-‡hpw Nnd-IS- b - v°p-tºmƒ hy‡-hp-am-Wv. Nnd-IS- b - v°ptºmƒ a™ \nd-am-Wn-h-bv°v. s]¨i-e-`-Øn\v ]pdw-Nn-d-Ip-I-fn¬ IqSpX¬ hc--Ifpw ]mSp-I-fp-sams°bp≠v. hc≠ ImSp-I-fnepw ka-Xe {]tZ-i-ß-fnepw Ip‰n--°m-Sp-I-fnepw ]p¬{]tZ-i-ß-fn-ep-sams° ImWp-∂p. F√m-Øcw ]q°-fnse tX\pw Blm-c-am-°p-∂p. s]m¥-°m-Sp-Isf sXm´p-sXm-´n√ F∂ a´n¬ hfsc thK-Øn¬ ]d-°p∂p. I∏m-tc-knsb IpSpw-_-Øn¬s∏´ kky-ß-fn-emWv cq]m-¥-cWw \S-Øp∂-Xv. ie-`-∏p-gp-hn\v Ccp≠ Ce-]® \nd-am-Wv. ]pdØv tcma-ß-fp-≠v. ]yq∏bv°pw Ccp≠ ]-®-\n-damWv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

88

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

54.]q¶Æn Common Name

:

Glad-Eye Bush brown

Scientific Name

:

Mycalesis patnia

Wingspan

:

40 - 45 m.m.

Bhm-kÿew

:

]d-°¬ Blmcw cq]m-¥-cWw

: : :

ap≥Nn-dI - p-If - nse henb IÆ-Sb - m-fa - mWv Ch-bpsS G‰hpw henb {]tXyI-X. ]pdw-Nn-d-Ip-Iƒ°v Ccp≠ Xhn-´p-\n-d-am-Wv. CXn¬ sNdnb I¨s]m´p-I-fp-≠v. Nnd-I-S-bv°p-tºmƒ kz¿W h¿Ww Ie¿∂ Imhn \nd-am-Wv. CXn¬ Nne hc-Iƒ ImWmw. h\m-¥-c-ß-fnepw Ah-tbmSp tN¿∂p≈ ÿe-ß-fnepw hr£-߃ CSXnßn hf-cp∂ {Kma-ß-fnepw Ahsb ImWp-∂p. s]m¥-°m-Sp-I-fnepw ImWp-∂p. ie-`-ß-fn¬ G‰hpw aµ-K-Xn-°m-cmWv ]q¶Æn ]qt¥-\p-Æm≥ aaX Im´m-dn-√. ]g-kØp \pI-cm≥ CjvS-am-Wv. ]p¬ h¿K-Øn¬s∏´ kky-ß-fn-emWv Pohn-X-N{Iw ]q¿Øn-bm-°p-∂Xv. Ccp≠ Xhn´p h¿W-Øn-ep≈ ie-`-∏pgp Hfn-™p Pohn-°p-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

89

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]£n-Isf BI¿jn°mw hnhn[ ¢mkp-If - nse ]mT-`m-Kß - f - n¬ ]e-Xcw ]£n-Isf Ipdn®v kqN-\-Iƒ D≠v. Ahsb Ip´n-Iƒ°v ]cn-N-b-apt≠m? ImWm≥ Ah-kc- a pt≠m? B ]£n- I sf Iptd- s b- ¶ nepw \ΩpsS kvIqƒ hf∏n¬ FØn-°m≥ km[n®mtem. AXp Ip´n-Iƒ°v e`n-°p∂ kph¿W \nan-j-ß-fm-b-cn-°pw. \ΩpsS kºp-jvS-amb ssPh sshhn-[ysØ \ne-\n¿tØ-≠Xv Bhiy-at- √. ]£n-Isf BI¿jn-°m\pw Ahbv°p IqsSm-cp-°m-\p-ap≈ GXm\w \n¿t±-i-߃ {i≤n-°p-I. \ΩpsS kmao]yw ]£n-Iƒ°v H´pw-Xs∂ t]Sntbm kwi-btam D≠m-°p-∂n√ F∂v Ft∏mgpw Dd-∏p-h-cp-Ø-Ww.

]£n-Isf \ΩpsS kvIqƒ hf-∏n-te°v Fßs\ BI¿jn°mw? Nne \n¿t±-iß - ƒ:˛ 1.

sh≈w sh®p-sIm-Sp-°¬ ]£n-Iƒ°v Ipfn-°m\pw IpSn-°m\pw sh≈w sh®p-sIm-Sp-°p-I. hf-∏ns‚ Hgn-™-`mKØv (a-\p-jy-kº - ¿°w A[n-Ia - n-√mØ `mK-Øv) ]c-∂Xpw A[nIw Bg-an-√m-Ø-Xp-amb ]m{XØn¬ \nXyhpw sh≈w \nd- ® p- s h- b v ° p- I . ]m{Xw \ne-Øp-\n∂pw A¬∏w Db-cØ - n¬ h°pI. \n¿`bw sh≈w IpSn-°m\pw Ipfn-°m\pw Ignbp-sa∂v t_m[y-am-bm¬ [mcmfw ]£n-Iƒ hf∏n¬ \nXy-k-µ¿i-I-cm-Ipw.

2.

Xo≥ta-i-sbm-cp-°¬

]£n- I ƒ°v `£Ww \¬In ]e ]£n- I - t fbpw hf- ∏ n- t e°v BI¿jn-°mw. ac-°p-‰n-bn¬ Dd-∏n® t{Sbn¬ [m\y-߃ ]g-߃ F∂nh hbv°mw. sNdnb IÆn-bp≈ he-k-©n-bn¬ tKmX-ºv, s\√v, ]b¿, I∏-e≠n-°pcp F∂nh \nd®v Xq°n-bn-Smw.

3.

IqSp-s]-´n-bp-≠m-°n-sh-°¬

amf-ß-fnepw ac-s]m-Øp-I-fnepw IqSp-Iq-´p∂ ]£nIsf BI¿jn-°p-hm≥ G‰hpw Ffp-∏-ap≈ H∂mWv ]£nIƒ°v IqSp-Iq-´p-hm≥ ]mI-Øn-\p≈ s]´n-Iƒ D≠m°n acß-fn¬ Dd-∏n-®p-sh-bv°¬. IqSv 10 ASn-bn¬ Ipd-bmsX Db-c-

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

90

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Øn¬ Bbn-cn-°-Ww. {]th-i-\-Zzmcw s]´n-bpsS Nph-´n¬ \n∂v 4 C©v Db-c-Øn¬ Bbn-cn°Ww. Aßm-Sn-°p-cp-hn°v, apfw Ip‰n-Iƒ sIm≠v IqSp-≠m-°mw. ssa\, Aßm-Sn-°p-cp-hn, aÆm-Øn-∏p≈v F∂n-hbv°v a\p-jy-\n¿Ωn-X-amb IqSp-I-fn¬ Xma-kn-°p-hm≥ Xm¬]-cy-am-Wv. ]£n-Iƒ°v IqSv F∂Xv Ip™p-ßsf hf¿Øp∂-Xn-\p≈ c£m-tI{µw am{X-am-Wv. Ip™p-߃ ]d-°-ap-‰n-bm¬ IqSp-hn-´m¬ IqSp-Iƒ hrØn-bm-°-Ww. s]´n-bn¬ ]£n-I-b-d-Øp-S-ßn-bm¬ Ign-bp-∂Xpw a\p-jy-k-º¿°w Hgn-hm-°-Ww. Fs¥-¶nepw kwibw tXm∂n-bm¬ Ah IqSp-t]-£n®v s]mbv°-f-bpw.

]£n-I-sf-°p-dn®v IqSp-X-e-dn-bm≥ klm-b-I-am-bXpw ck-I-c-hp-amb Ipsd ]T-\-{]-h¿Ø-\-߃ ]£n-I-fp-ambn _‘-s∏´ Cu {]h¿Ø-\-߃ Ip´n-Iƒ Gs‰-Sp-°p-∂-Xn-eqsS imkv{X-t_m-[hpw {]IrXn kvt\lhpw Ip´n-I-fn¬ hf¿Øm≥ D]-I-cn-°pw. AXn-eqsS Ah¿ sIm®p-im-kv{X-⁄-∑m-cm-I-s´. 1. ]£n-I-fpsS Nn{X-߃ tiJ-cn-°p-I. 2. ]£n-I-fpsS Nn{X-ß-fp≈ Ãmºp-Iƒ tiJ-cn-°p-I. 3. ]£n-I-sf-°p-dn-®p≈ IS-¶-Y-Iƒ tiJ-cn-°p-I. 4. ]£n-I-sf-°p-dn-®p≈ ]g-s©m-√p-Iƒ tiJ-cn-°p-I. 5. ]£n-I-sf-°p-dn-®p≈ ]m´p-Iƒ/Ihn-X-Iƒ tiJ-cn°pI 6. ]£n Iznkv \S-Øp-I. 7. ]£n-If - psS Blm-cc - o-Xn, Blm-cw, Blmcw tiJcn-°p∂ hn[w apX-e-bmh I≠p-]n-Sn°p-I. 8. ]£n-If - psS \mS≥t]cv, Cw•ojv t]cv, imkv{X-\maw XpS-ßnb ]´nI Xøm-dm°p-I. 9. ]£n-Iƒ Irjn°v Fs¥√mw klm-b-߃ sNøp-∂p-s≠∂v Is≠-Øp-I. 10. ]£n-I-fpsS ka-b-\njvT \nco-£n®p I≠p-]n-Sn-°p-I. 11. ]q°m-ehpw ]£n-I-fp-am-bp≈ _‘w At\z-jn®p Is≠-Øp-I. 12. ]£n-Iƒ Dt]-£n® IqSpIƒ tiJ-cn-°¬ 13. ]£n Xqh¬ tiJ-cWw 14. Iq´-tØmsS \S-°p∂ ]£n-Iƒ GXv? H‰°v Cc-tX-Sp∂ ]£n-Iƒ GXv? 15. hwi-\miw h∂ ]£n-bpsS hnh-c-߃ tiJ-cn-°p-I.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

91

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Pe-kw-c-£W {]h¿Ø-\-߃ hnhn[ ¢mkp-I-fn¬ Pe-kw-c-£W {]h¿Ø-\߃ Ip´n-Iƒ°v hn\n-abw sNtø-≠-Xp-≠v. CXn\p≈ kml-N-cy-߃ kvIqfn¬ Xs∂ D≠m-bncn-°-Ww. ag-]-¥¬, ag-sh≈ kw`-c-Wn, aen-\Pe ip≤o-I-c-Ww, ag-am-]n-\n, ag-°p-gn-Iƒ Chsb√mw ss{]adn ¢mkp-I-fnse ]T\ hnj-b-ßfm-Wv. Ip´n-Iƒ ssII-gp-Ip∂ sh≈-hpw, ]m{Xw Igp- I p∂ sh≈hpw ap®- ´ n- b - c n- ∏ - b psS XXzw {]tbm-P\ - s - ∏-Sp-Øn-bn-cn-°p∂ kwhn-[m-\Ø - n-eqsS IS-Øn-hn´v tiJ-cn®v Ipf-ß-fnepw sNSn-Iƒ°pw {]tbm-P-\-s∏-Sp-Ømw. ag-sh≈ kw`-cW - n-bn¬ Acn-°¬ {]{Inb \S-°p∂ ÿeØv s]bn‚ v sNbvX \nc-If - psS t]cp-Iƒ, tcJ-s∏-SpØn hbv°p-∂Xv Acn-°¬ {]{Inb a\- n-em-°p-∂X - n\v klmbn-°pw. Pe-kw-c-£Ww hnZym-e-b-Øn¬ Nn{X-Øn¬ ImWn® coXn-bn-ep≈ kwhn-[m-\-sam-cp°n Ip´n-Iƒ D]-tbm-Kn® Pe-sØ Acns®-SpØv sNSn-Iƒ°v D]-tbm-Kn-°mw. D]-tbm-Kn-°p∂ sh≈-Øns‚ Af-h-\p-k-cn®v Acn°p∂ ]m{X-Øns‚ hen∏w \n›-bn-°Ww. Acn-®n-d-ßp∂ sh≈w BZyw Sm¶n¬ kw`cn°p∂Xv AXn¬ \n∂pw sh≈w tImcn-sb-Sp-°p-∂Xv Ah-bnse kky-P¥pPme-߃°v tZmj-ap-≠m-°pw. Sm¶v Db¿Øn shbv°m-\m-hp-sa-¶n¬ AXn¬ \n∂v tlmkp-hgn sh≈-saØn-°mw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

92

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS amen-\y-kw-kvI-cWw kvIqfp-I-fn¬ D≠m-Ip∂ amen-\y-ßsf Dd-hnS-Øn¬ Xs∂ kwkvI-cn-°m-\p≈ am¿§-߃ Hmtcm kvIqfnepw Gs‰-Sp-t°-≠-Xm-Wv. hnhn[ ¢mkp-I-fn¬ hnZym¿∞n-I-fpsS ]T\ hkvXphmbn amen\y kwkvIc - W coXn-Iƒ amdp-Ibpw ]T\w ^e-{]-Z-ambn amdp-Ibpw sNøpw. amen\y-ßsf ssPh amen-\y-߃, AssPh amen-\y-߃, A]-I-S-I-c-amb amen-\y-߃ F∂nßs\ Xcw Xncn®v CSm-\p≈ kuI-cy-߃ kvIqfn¬ D≠m-bn-cn-°-Ww. ssPh amen-\y-߃ kwkv°-cn-°m-\p≈ hnhn[ am¿§-߃ ItºmÃv Ipgn-Iƒ, aÆnc Itºm-Ãv, _tbm-Kymkv πm‚p-Iƒ F∂nh ÿm]n-t°-≠-Xm-Wv. CXn-eqsS ]mN-I-hm-X-Iw, kky-]-cn-]m-e-\-Øn-\p≈ ssPh-hfw F∂nh e`n-°pw. As\¿´v cq]-I¬∏\ sNbvX t]m¿´-_nƒ _tbm-Kymkv πm‚pIƒ kvIqfp-Iƒ°v Gsd {]tbm P-\-s]-Spw. _‘-s∏tS≠ GP≥kn:˛ Pn√m F©n-\o-b¿ As\¿´v, CSp°n Ph: 04862 235152

sshth-dnbw (Vivarium) kkyßsfbpw P¥p- ° - s fbpw t\cn´v \nco£n°m\pw Kth-j-W-ß-fn¬ G¿s∏-Sm\pw klm-bn-°p∂ kwhn-[m-\-amWv πmÃn-Iv, Kymkv XpS- ß nb kpXm- c y- a mb hkv X p- ° ƒ sIm≠v \n¿Ωn® s]´n-I-fmWv sshth-dn-bw.

CXns\ AtIz-dn-bw, sStd-dnbw F∂n-ßs\ Xcw-Xn-cn-°mw. AtIz-dn-b-Øn¬ Pe Pohn-I-tf-bpw, sStd-dn-b-Øn¬ aÆn¬ ImWp∂ Pohn-I-tfbpw hf¿Ømw. sStd-dn-b-Øn¬ aÆv, Nc¬, aW¬, NIncn \mcp-Iƒ F∂nh CSmw. aÆn-c, A´Iƒ, H®v XpS-ßn-b-hsb t\cn¬ ImWm≥ km[n-°p-∂p.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

93

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

Hm¿°n-tU-dnbw hnhn[ Xc-Øn-ep≈ Hm¿°n-Up-Isf πmÃnIv jo‰p-Iƒ Ih¿ sNbvX ÿe-ß-fn¬ hf¿Ømw.

t]mfn-lukv/{Ko≥lukv t]mfn-lu-kp-Iƒ/{Ko≥ lukp-Iƒ {Ko≥ lukv C^Iv‰v {]tbm-P-\-s∏-SpØn kkyßsf hf¿Øp-hm-\p-]-tbm-Kn-°p∂ IqSm-c-߃ BWv. kky-߃ DXv]m-Zn-∏n-°p∂ Im¿_¨ ssU HmIvsskUv ]pd-Øp-t]m-ImsX XS™p \n¿Øn {]Imi kwt«-jW tXmXv h¿≤n-∏n°p-Ibpw X≥aqew DXv]m-Z\w IqSp-Ibpw sNøp-∂p. kq£va Pohn-Iƒ, IoS-߃ F∂n-h-bpsS B{I-a-W-Øn¬ \n∂v kky-ßsf kwc-£n-°p-∂-Xn\pw {Ko≥ lukp-Iƒ klm-bn-°p-∂p. kqcy-{]-Imiw F√m ka-bØpw e`n-°p-∂-Xn\pw sNSn-Iƒ ]c-kv]cw XW¬ ]c-Øp-∂Xv Hgnhm-°m\pw sX°v-˛-h-S°v Zni-bn-emWv t]mfn-lu-kp-Iƒ ÿm]n-°m-dv. IoS-߃ AIØp {]thin-°p-∂Xv XS-bp-∂-Xn\pw hmbp k©mcw Dd-∏m-°p-∂-Xn\pw C≥skIv‰v s\‰p-Iƒ hi-ßfnepw apI-fnse sNcp-hnepw ÿm]n-°m\pw kqcy-{]-Imiw F√m Zni-bnepw Xpey-ambn {]Xn^-en-∏n-°p∂ ]e ASp-°p-I-fp≈ πmÃnIv jo‰p-Iƒ Bh-c-W-Øn\v D]-tbm-Kn-°-Ww. kvIqfp-I-fn¬ t]mfn-lu-kp-I-fpsS amXrI ÿm]n®v sNdnb tXmXn¬ Irjn sNbvXm¬ \qX\ Irjn kmt¶-XnI hn-Zy-IfpsS km[y-X-Iƒ Ip´n-Iƒ°v Ffp-∏-Øn¬ a\- n-em-°mw. Irjn-h-Ip-∏p-Iƒ Bh-iy-amb kmº-ØnI klm-b߃ \¬Ip-∂p-≠v. IqSpX¬ hnh-c-߃°v:˛ 1. kwÿm\ tlm¿´n-°ƒ®-d¬ anj≥, Ph: 0471 2330857 2. sU]yq´n U--b-d-IvS¿ Hm^v A{Kn-Iƒ®¿, CSp°n Pn√ 3. Irjn-`-h-\p-Iƒ

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

94

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS Ipfw Hcp Bhm-k-hy-hÿ hnhn-[-ß-fmb kky-ßfpw P¥p-°fpw kq£va-Po-hn-Ifpw APo-hnb LS-I-ßfpw D≈ at\m-l-c-amb Hcp Bhm-k-hy-h-ÿ-bmWv Ipfw. Bº¬, Xma-c, ]mb-ep-Iƒ, ssl{Un-√, Atkmf XpSßn ]e-Xc - Ø - n-ep≈ kky-ßfpw, a’y-߃, R≠v, Xh-f, hm¬am-{In, H®v, ]mºv XpSßn ]eX-c-Øn-ep≈ P¥p-°sfbpw Ipf-Øn¬ ImWmw. IqSmsX Ptem-]-cn-X-e-Øn¬ s]mßn-InS°p∂ kq£vaß - f - mb kky-πh - I - ß - f - pw, P¥p-πh - I - ß - fpw, kq£va-Po-hn-I-fmb Aao-_, ]mc-ao-kn-bw, bp•o-\, ssl{U F∂n-hbpw Ipf-Øn¬ D≠v. Xn∂p-Ibpw Xn∂-s∏-Sp-Ibpw sNøp∂Xp hgn Du¿÷w ssIam‰w sNø-s∏-Sp∂ Pohn-I-fpsS irwJ-e-bmb Blm-c-irw-J-e-Iƒ ImWp-∂p. Cu Blm-c-irw-J-e-Iƒ XΩn¬ ]c-kv]cw Hcp Pmen-I-t]mse _‘-s∏´p ImWp-∂p. Atkm-f-bn¬ ImWp∂ kbmt\m _mIvSo-cn-b-Iƒ°v A¥co£- ss\{SPs\ ss\{SP≥ hf-am°n am‰m-\p≈ Ign-hp-≠v. Bhm-k-hy-h-ÿ-tbbpw Blm-c-irw-J-e-tbbpw Ip´n-Iƒ°v ]cn-N-b-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\v Ipfw DØa amXr-I-bm-Wv.

\ng¬ LSn-Imcw GI-tZiw 30 cm hymk-Øn¬ hrØm-Ir-Xn-bn-ep≈ Im¿Upt_m¿tUm, teml-jot‰m sh´n-sb-Sp-°p-I. CXv Ub¬ Bbn D]-tbm-Kn-°p-I. Ub-ens‚ tI{µ-Øn-eqsS 1 to 1.15 ao‰¿ \of-ap≈ hÆw Ipd™ Ipg¬/Iºn IS-Øn-hn-Sp-I. (Nn{Xw t\m°p-I). Cu kwhn-[m\w Xnc›o\-ambn Xd-bn¬ hbv°p-tºmƒ ss]∏ns‚ A{Kw [rh \£-{X-Øn\p t\sc-bm-bn-cn-°-Ww. AXn\v ÿe-Øns‚ A£mwiw F{X-sb-∂-dn-™m¬ B tImW-f-hn¬ hS-°p-Zn-i-bn¬ D]-Ic-W-Ønse ss]∏v {Iao-I-cn-®m¬ aXn-bm-Ipw. CXn-\p-tijw D]-I-c-W-Øns‚ ÿm\w am‰-cpXv. Ub-en¬ ss]∏ns‚ \ng¬ ka-b-a-\p-k-cn®v tcJ-s∏-SpØn h®p Ign-™m¬ \ng¬ LSn-Imc-ambn D]-tbm-Kn-°mw. Cu Ub-en¬ t\m°n 6 amk-°m-eta (kq-cy≥ DØ-cm¿≤tKm-f-Øn¬) kabw ImWm-\m-hq. kqcy≥ Z£n-Wm¿≤tKmfØn¬ hcp-tºmƒ \ng¬ Ub-en¬ D≠m-hn-√. Cub- h - k - c - Ø n¬ Ub- e ns‚ ]pd- I nse ss]∏ns‚ \ng¬ ta¬kq-Nn-∏n-®t- ]mse tcJ-s∏SpØn kabw IW- ° m- ° mw. Ub- e ns‚ \ng¬Ipg-en¬ ]Xn-°p-∂Xv {i≤n-®m¬ Znh-k߃ amdp-tºmƒ hcp∂ hyXn-bm\w AhnsS ImWmw.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

95

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

bYm¿∞ hS°v GXv? GI-tZiw 50 cm Bc-ap≈ hrØw \netØm Dd-∏n® a‰p-{]-X-e-Øntem hc-°p-I. tI{µ-Øn¬ 40 cm \of-ap≈ t\sc-bp≈ Iºv Dd-∏n-°p-I. Iºns‚ \ngens‚ A{Kw cmhnse hrØ-Øn¬ sXmSp∂ _nµp hrØ-Øn¬ AS-bm-f-s∏-Sp-Øp-I. sshIp-t∂cw \ng¬ hrØ-Øn¬ FØp∂ _nµphpw tcJ-s∏-Sp-Øp-I. hrØ tI{µ-w tImWns‚ io¿j-ambpw Cu c≠p _nµp-°ƒ `pP-ß-fn¬ hcp-∂-Xp-amb tImWns‚ ka-`mPn sX°p-h-S-°m-bn-cn-°pw. \ng-ens‚ A{Kw Hmtcm ka-bhpw tcJ-s∏-Sp-Øn-bm¬ AXv LSn-Im-c-ambpw D]-tbm-Kn-°mw. amk-߃ amdp-∂-Xn-\-\pk-cn®v Cu _nµp-°ƒ amdp-sa∂v Hm¿°p-a-t√m.

Cu ]≤-Xnsb B¿s°√mw klmbn°mw.... tIcf ssPh sshhn[y t_m¿Uv, Xncp-h-\-¥-]pcw ]≤Xn ]q¿Æ-ambn \S-∏n-em-°p-∂-Xn\v ]e-X-c-Øn-ep≈ klm-b-߃ th≠n-h-cpw. em_nse hnhn[ kky-ß-tfbpw P¥p-°-tfbpw Xncn-®-dn-bp-∂-Xn\pw hnh-c-߃ e`n-°p-∂Xn\pw klm-bn-°m≥ t_m¿Uns‚ Pn√m-{]-h¿Ø-I¿ (Project fellow) D≠v. Ah-cpsS tkh\w {]tbm-P-\-s∏-Sp-Øp-I. t{]mPIvSv \S-∏n-em-°p-∂-Xn-hp-th≠ [\-k-lmbw e`y-am-°p-∂-Xn\v hniZ-amb t{]mPIvSv Xøm-dm°n t_m¿Un\v \¬tI-≠-Xm-Wv. hnemkw: Member Secretary Kerala State Biodiversity Board L-14 Jai Nagar Medical College P.O. TVC - 695011 CSp°n Pn√m tImUn-t\-‰¿ : F≥.-c-ho-{µ≥, 9447753482

Irjn-`-h≥ AXXp {]tZ-i-ß-fnse Irjn-`-h-\-߃°v Irjn-°pth≠n [\-k-lmbw e`n-°p-∂-Xn\v t{]mPIvSv Xøm-dm°n BKÃv amk-Øn\p apºmbn ka¿∏n-t°-≠-Xm-Wv. Irjn-ÿ-e-Øns‚ Af-hn\v B\p-]m-Xn-I-ambn Bbn-cn°pw XpI e`n-°p-∂-Xv.

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

96

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS tIcf imkv{X kmt¶-XnI ]cn-ÿnXn hIp∏v ssPh-ssh-hn[y t_m¿Un\p \¬Ip∂ t{]mPIvSv imkv{X kmt¶-XnI ]cn-ÿnXn hIp∏n\pw \¬Im-hp∂XmWv. Cu hIp-∏ns‚ Iogn-ep≈ F≥.-Pn.-kn.-bpsS Pn√m tIm-Un-t\-‰¿. Babu Sebastian - 9447131371 hnemkw Ub-d-IvS¿ tIcf imkv{X kmt¶-XnI ]cn-ÿnXn hIp∏v imkv{X-`-h≥ ]´w, Xncp-h-\-¥-]pcw ]me-°mSv: Du¿÷ kwc-£W {]h¿Ø-\-߃°v IRTC ]me-°mSv Kth-jW ÿm]-\-Øns‚ klmbw e`y-am-°m-hp-∂-Xm-Wv. ♦ NqSm-dm-s∏´n (Hot box) ♦ ]pI-bn-√mØ ASp∏v ♦ _tbm-Kymkv πm‚ v F∂nh IRTC D¬∏-∂ß-fm-Wv.

IRTC

hnemkw: cPn-kv{Sm¿ IRTC

ap≠q¿ ]n.-H., ]me-°mSv Pn√ Ph: 0491 2832663, 2832324

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

97

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

“BELLS” School 2014-15

sXmSp-]pg D]-Pn√ 1.

Ub‰v em_v kvIqƒ

2. 3.

Fkv.-‰n.-bp.-]n.-F-kv.-sN-∏p-Ipfw dh.-^m. ‰n.-kn.-Fw.-Fw.-bp.-]n.-Fkv apf-∏pdw

4.

Pn.-bp.-]n.-F-kv.- s\Sp-a‰w

Ad-°pfw D]-Pn√ 1. 2.

sF.-F-®v.-C.-]n.-Pn. F¬.-]n.-F-kv. Ipf-amhv Kh. bp.-]n.-F-kv. ss]\mhv

3. 4.

Fkv.-Pn.-bp-]n.-Fkv. aqe-a‰w Pn.-F¬.-]n.-F-kv.-hm-g-tØm∏v

ASnamen D]-Pn√ 1. 2.

Pn.-F-®v.-F-kv. ASn-amen Pn.-F¬.-]n.-F-kv. sh≈-Øq-h¬

3. 4. 5.

Pn.-bp.-]n.-F-kv. ]g-b-hn-SpXn Pn.-bp.-]n.-F-kv. a®n-πmhv Pn.-F-®v.-F-kv. ap°pSw

I´-∏\ D]-Pn√ 1. 2.

Pn.-bp.-]n.-F-kv. D∏p-tXmSv Pn.-bp.-]n.-F-kv. hmg-hc

3.

Fkv.-Fw.-F¬.-]n.-F-kv. apcn-°m-t»cn

s\Sp-¶≠w D]-Pn√ 1. 2.

Pn.-bp.-]n.-F-kv. I√m¿ tNm‰p-]md ]©m-bØv bp.-]n.-F-kv. s\Sp-¶≠w

aq∂m¿ D]-Pn√ 1.

Pn.-‰n.-F¬.-]n.-F-kv. Nº-°mSv

]ocp-taSv D]-Pn√ 1.

Pn.-bp.-]n.-F-kv. h≠n-s∏-cn-bm¿

2. 3.

sk‚ v amXyqkv F¬.-]n.-F-kv. hmfm-dUn Pn.-‰n.-bp.-]n.-F-kv. Ipafn

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

98

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

BELLS ˛ s‚ AWn-b-d-bn¬

1.

aWn-em¬ ‰n.- F≥. Pn.-F-®v.-F-kv. ASn-amen

2.

kn. {]n≥kv Pn.-bp.-]n.-F-kv. h≠n-s]-cnbm¿

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

9496461176 9447421596

AK-Ãn≥ tPmk^v Pn.-bp.-]n.-F-kv. I√m¿tNm-‰p-]md

9947504125

tPm¿Pv h¿Kokv Ub‰v em_v bp.-]n.-F-kv. sXmSp-]pg

9447980277

Fw. -Pn. A\n¬Ip-am¿ dh.-^m. Sn.-kn.-Fw.-Fw.-bp.-]n.-F-kv. apf-∏pdw

9447427593

sd∂n hn.-sP. Pn.-bp.-]n.-F-kv. ]g-b-hn-SpXn

9656141567

F≥. cho-{µ≥ ssPh sshhn-[y-t_m¿Uv CSp°n Pn√m tIm˛-Hm-Un-t\-‰¿

9447753482

kp\n¬ Sn.- sI. t{]mPIvSv s^tem ssPh sshhn-[y-t_m¿Uv

9447386612

tPm≥kn amXyp, t{]mPIvSv s^tem, ssPh-ssh-hn[y t_m¿Uv

8589870613

jnPp-tam≥ eqt°mkv t{]mPIvSv s^tem ssPh sshhn[y t_m¿Uv

9496821938

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

99

\´ XobXn C\w/hn`mKw imkv{X \maw \º¿

A\p-_‘w ˛ 1

t]cv

]cn-ÿnXn ]co-£Wime ssPh sshhn[y cPn-ÿ

\So¬ hkvXp Fhn-sS-\n∂v

dnam¿Ivkv

CØ-c-Øn¬ Hcp ssPh sshhn[y cPn-ÿ ]cn-ÿnXn ]co-£W ime-bn¬ kq£n-°p-Ibpw Ip´n-I-fpsS t\Xr-Xz-Øn¬ A[ym-]-I-cpsS ta¬t\m-´-Øn¬ AXn¬ Bh-iy-amb tcJ-s∏-Sp-Ø-ep-Iƒ \S-Øp-Ibpw thWw. GsX-¶nepw kkyw \in-®p-t]m-hp-I, Bh¿Ø-\-Irjn Bhiy-ambn hcnI F∂n-h-sb√mw dnam¿Ivkv tImf-Øn¬ tcJ-s∏-SpØmw C\w/hn`mKw F∂ tImfw Huj-[w, Blm-cw, ]qs®Sn F∂n-ßs\ tcJ-s∏-SpØmw

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

100

Ub‰v CSp°n-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -B ELLS A\p-_‘w ˛ 2

]cn-ÿnXn ]co-£-W-ime

101

Bells Book - HB.pdf

A[ym-]-I-tcmSv. ss{]adn ¢mkp-I-fn¬ imkv{X-]-T\w \S-°p-∂Xv {]Ir-Xn-sb∂. hnim-e-amb ]co-£-W-im-e-bn¬ h®m-Wv. Np‰p-]m-Sp-ap≈ kky-߃, Pohn- Iƒ, hmbp, aÆv ...

13MB Sizes 96 Downloads 394 Views

Recommend Documents

Digitalis plant named 'Wedding Bells'
Aug 31, 2010 - drought resistance, establish this cultivar as one well-suited to ornamental horticultural use .... cms shorter than that of the male parent, Digitalis purpurea alba. .... on average 6-7 days on the plant (not including bud stage).

tubular bells sheet music pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. tubular bells sheet music pdf. tubular bells sheet music pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu.

Silver Bells Violin I.pdf
Page 3 of 3. Page 3 of 3. Silver Bells Violin I.pdf. Silver Bells Violin I.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying Silver Bells Violin I.pdf.

the bells of nagasaki pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. the bells of ...

16-17 Bells Website.pdf
Sign in. Page. 1. /. 1. Loading… Page 1 of 1. Page 1. 16-17 Bells Website.pdf. 16-17 Bells Website.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying ...

Carol of the Bells, Viola.pdf
Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Carol of the Bells, Viola.pdf. Carol of the Bells, Viola.pdf. Open.

tubular bells sheet music pdf
Loading… Page 1. Whoops! There was a problem loading more pages. tubular bells sheet music pdf. tubular bells sheet music pdf. Open. Extract. Open with.

pdf-1477\make-those-jingle-bells-rock-song-book-by ...
pdf-1477\make-those-jingle-bells-rock-song-book-by-robert-w-blake.pdf. pdf-1477\make-those-jingle-bells-rock-song-book-by-robert-w-blake.pdf. Open. Extract.

[I Heard the Bells Horn in F.pdf
Page 1 of 4. &. #. #. 4. 4 ̇ ̇#. q = 80. ̇ ̇ ̇. œ ̇. Œ œ. j. œ. œ œ. œ. œ œ. œ. &. #. #. 7. œ. j. œ. œ œ œ. œ# œ œ. œ. J. œ. œ. œ. œ. j. œ. œ# œ. œ. œ œ œ œ# . j. œ œn. œ. &. #. #. 13. œ. j. œ. œ œ. B. œ.

Enrique iglesias ring my bells descargar mp3
... defisica moderna pdf.319780534535706397179686 That which forevermoreshall be ... with Spanish before his graduation in 1970 Stephen hadaquired a Bachelor ... Akiss"written byTimmarilyn. descargar gratis musica de youtube online.

Carol of the Bells - Alto 2.pdf
Loading… Page 1. Whoops! There was a problem loading more pages. Carol of the Bells - Alto 2.pdf. Carol of the Bells - Alto 2.pdf. Open. Extract. Open with.

I Heard the Bells on Christmas Day.pdf
Page 1 of 1. I Heard the Bells on Christmas Day. Henry Wadsworth Longfellow and John Baptiste Calkin. d. 3. 2. its. and. my. had. mas. 4. 2. way,. deep: head: come,. day. loud. on. 2. 4. Their. The. There. God. The. 3. 0. 3. Till,. d. 2. 3. ing,. the

Carol of the Bells - Alto 1.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Carol of the ...

Watch Hells Bells Presents (2009) Full Movie Online Free ...
Watch Hells Bells Presents (2009) Full Movie Online Free .MP4_________.pdf. Watch Hells Bells Presents (2009) Full Movie Online Free .MP4_________.pdf.

Carol of the Bells iPad Project.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Carol of the ...

pdf-2154\boris-vallejo-julie-bells-fantasy-wall-calendar-2016-boris ...
Page 1 of 8. BORIS VALLEJO & JULIE BELL'S FANTASY. WALL CALENDAR 2016 BORIS VALLEJO,. JULIE BELL. DOWNLOAD EBOOK : BORIS VALLEJO & JULIE BELL'S FANTASY WALL. CALENDAR 2016 BORIS VALLEJO, JULIE BELL PDF. Page 1 of 8 ...

Versilian Studio - Tubular Bells 1.0 VSTi x86 x64 .pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Main menu.