àm{dÊ`

A§ V a§ J 1. g§nmXH$s` ..................................1 2. AmoiI g§ñWmMr-ñnoñS> {dZm`H$ amd, AaqdX JmoIbo ..........2 3. AZw^d ......................................3 A{h§gH$ ^JV, `dV_mi Amem CB©Ho$, `dV_mi XÎmmÌ` ndma, Oìhma A_¥Vm Omoer, Oìhma amOy B§Jio, `dV_mi a_oe gmVnwVo, AH$mobo am_ H$moVdmb, amOya {dH$mg S>m§Jo, KmQ>§Or àXrn Imogo, Zm{eH$ 4. Zdo {j{VO (Am`. S>r. E\²$-H$Zm©Q>H$) {H$aU amUo .................................6 5. _mPo H$m`©joÌ {_Zm Jm§JwS>} ................................7 6. {XZ{deof : OmJ{VH$ ñVZnmZ gßVmh Aíbofm Xod ................................9 7. ~hwdfm©`y {nH$ bmJdS> {OVrZ gmR>o .............................11 8. àmg§{JH$ : emœV {Zdm©hmMm AW© lr{Zdmg _hm~i ......................12 9. dmMmdo Ago H$mhr A_¥Vm Omoer ............................14 10. AmoiI PmS>m§Mr : ^moH$a .............15

_¡Ìo`

Owb¡ 2009 df© {Vgao A§H$ {Vgam (Ho$di ImOJr {dVaUmH$arVm)

E{àb-_o _{hZo åhUOo H$S>H$ CÝhmù`mMo. `m {XdgmV CÝhmnmgyZ g§ajUmMo eŠ` AgVrb Vo gd© Cnm` _mUgo H$aVmV. ~mhoa OmUo AJXrM Amdí`H$ Agob VaM _mUgo Kam~mhoa nS>VmV. {dX^m©V Va CÝhmMo à_mU àM§S>M AgVo. _r EH$Xm n[admamgh H$mhr H$m_m{Z{_Îm Jm|S> {nnarbm Jobmo hmoVmo. H$m_ Pmë`mda naVrÀ`m àdmgmV CÝhmMm IynM Ìmg OmUdy bmJbm. añË`mV EH$ H$moëS´>tŠgMo XwH$mZ {Xgbo. Amåhr nVr-nËZr d _wbo W§S> no` KoÊ`mgmR>r Wm§~bmo. XwH$mZmV ZD$dmar gmS>rVrb EH$ d¥ÜX _{hbm hmoVr. {Vbm {dMmabo, "XwH$mZXma Hw$R>o Amho ?' Ë`mda Vr åhUmbr "H$m` nm{hOo ? gm§Jm !' {VÀ`m ~mobÊ`mVrb AmË_{dídmgm_wio VrM `m XwH$mZmVrb ì`dhma ~KV AgUma ho ñnï> hmoV hmoVo. Amåhr _mJUr Ho$ë`mà_mUo erVno`mÀ`m XmoZ ~mQ>ë`m d _wbm§gmR>r AmB©pñH«$_ Ë`m d¥ÜXoZo Amåhmbm AmUyZ {Xbo. {VÀ`mer ~mobë`mZ§Va g_Obo H$s {VMo {ejU \$mago Pmbobo ZìhVo. WmoS>çm doimZo EH$ VéU Ë`mÀ`m {_Ìmgh Ë`m XwH$mZmV Ambm d Ë`m§Zr W§S> no`mMr _mJUr Ho$br. Ë`mda Vr _{hbm åhUmbr "H$moH$m H$mobm, Wång²An, ñàmB©Q>, {_atS>m...H$moUVo nm{hOo' VéU åhUmbm "H$moUVohr Mmbob nU Oo OmñV W§S> Agob Vo Úm. nU Ë`mÀ`m {_Ìmer ~mobyZ Ë`mZo Ë`mMr Am°S>©a ~Xbbr d _±Jmo Á`wgMr _mJUr Ho$br. Ë`mda Vr _{hbm Ë`m§Zm åhUmbr, _J "_mPm' _mJm`bm ZH$mo H$m ? Vmo VéU da_bm. Vmo åhUmbm "hmo` AmOr, "_mPm'M Úm !' EH$m {Zaja, d`ñH$a _{hbobm Ë`m XwH$mZmVrb W§S> no`mÀ`m ~mQ>ë`m§Mr Zmdo Vm|S>nmR> hmoVr. Or ~mQ>br qH$dm dñVy J«mhH$ _mJob Vr dñVy Vr d¥ÜXm AMyH$nUo XoV hmoVr. Vr {eH$bobr Zgbr Var Vo H$m_ amoO H$aV Agë`mZo Am{U H$m_m~Ôb AmñWm Agë`m_wio Vr {VÀ`m H$m_mV Va~oO Pmbr hmoVr. AmnU gd©OU gm_m{OH$ {dH$mgmMo H$m`© H$arV AmhmoV. Amnbr e¡j{UH$ nmíd©^y_r Oar doJir Agbr Var Ü`o` EH$M Amho. Amnë`mVbo ~aoM OU H$mhr dfmªnmgyZ VoM H$m_ H$aV Ambo AmhoV. _J {Z`{_V H$[aV Agbobo H$m_ AmnUm§g AMyH$nUo H$aUo eŠ` hmoUma Zmhr H$m ? {d{eï> {ejU KoVboë`m ì`ŠVr gVV Amnë`m gmo~V nm{hOoV Agm AmJ«h Z YaVm Amnë`m AZw^dmVyZ, kmZmVyZ Amnë`m H$m_m§_Ü`o AmnU àm{dÊ` {_idy eH$Vmo. JOmZZ {^_Q>o, M§Ðnya

àH$meH$ :

_hmamï´> BpÝñQ>Q>çwQ> Am°\$ Q>oŠZm°bm°Or Q´>mÝñ\$a \$m°a éab E[a`mO² ({_Ì) ~m`\$-{_Ì ^dZ, {Zdmg hmoåg²À`m g_moa, ~moYbo ZJaÀ`m _mJo, Zm[eH$-nwUo amoS>, Zm{eH$ - 422 011. \$moZ (0253) 2416057/58, 2411745, \°$Šg (0253) 2416056 E-mail : [email protected], Website : www.mittra.org

g§nmXZ : "{_Ì' S>m°Š`w_|eZ gob _wÐH$ : AmQ>© H°$S>, Zm{eH$

~mE\$ Am{U ~mE\$À`m g§b¾ g§ñWm§À`m H$m_mMr _m{hVr AmnU gdmªZm hdrM. `mdoir gm§JV AmhmoV...

"ñnoñS>' {df`r

{dZm`H$ amd, qhJmobr AaqdX JmoIbo, Zm{eH$.

gmogm`Q>r \$m°a à_moeZ Am°\$ BH$mo-\o«§$S>br gñQ>oZo~b S>oìhbn_|Q> (ñnoñS>) SPESD ~mE\$Mr hr ñdV§Ì g§b¾ g§ñWm 1996 _Ü`o gmd©O{ZH$ {dídñV g§ñWm åhUyZ ApñVËdmV Ambr. {VMo _w»` H$m`m©b` ^monmi BWo Amho. ñnoñS> hr g§ñWm ~mE\$À`m BVa g§b¾ g§ñWm§à_mUo EH$mpË_H$ J«m{_U {dH$mgmgmR>r H$m`©aV Amho. `m_Ü`o newYZ {dH$mg, nmUbmoQ> joÌ ì`dñWmnZ, J«m_rU _{hbm§Mo g~irH$aU `m _w»` H$m`©H«$_m§Mm A§V^m©d Amho. J[a~r {Z_y©bZ H$m`©H«$_ XoIrb {Oëhm ñVamda KoVbo OmV AmhoV. ñnoñS> g§ñWoMo hmoe§Jm~mX {OëømV V§ÌkmZ g§gmYZ H|$Ð Amho. J«m{_U {dH$mgmgmR>r {dkmZ d V§ÌkmZmMm dmna `m g§ñWoH$Sy>Z Ho$bm OmVmo. H$_r O_rZYmaUm Agboë`m eoVH$è`m§Mo CËnÞ dmT>mdo åhUyZ gmo`m~rZda AmYm[aV eoVrbm MmbZm XoÊ`mV `oV Amho. _Ü`àXoe gaH$maÀ`m ghH$m`m©Zo "ñnoñS>' newYZ {dH$mg H$m`©H«$_ am~{dV Amho. OmJ{VH$ ~±H$ d _Ü` àXoe gaH$maÀ`m ghH$m`m©Zo {Oëhm ñVamda Xm[aÐ` {Z_y©bZ H$m`©H«$_ gwé Amho. g§`wŠV amï´> {dH$mg H$m`©H«$_ (UNDP) d {d^mJr` g§emoYZ H$m`©embm ^monmi `m§Mo ghH$m`m©Zo {dkmZ d V§ÌkmZ H|$ÐmMo H$m_ gwé Amho. _Ü`àXoe gaH$maÀ`m {Oëhm J«m_rU {dH$mg `§ÌUo _m\©$V N>moQ>o nmUbmoQ> joÌ {dH$mg H$m`©H«$_ Am{U B{H«$g°Q> `m g§ñWoÀ`m _XVrZo gmo`m~rZda AmYmarV eoVr àH$ënmMo H$m_ gwé Amho. _{hbm§À`m Amamo½` d g~irH$aUmg§~§YrMm àH$ën {gS>m (CIDA) `m g§ñWoZo nwañH¥$V Ho$bm Amho. newYZ {dH$mg H$m`©H«$_m§Ûmao g§ñWm AmVmn`ªV

50963 Hw$Qw>§~m§n`ªV nmoMbr Amho d Ë`m§À`mOdi AgUmè`m newYZm§_Yrb 12087 Jm`r H¥${Ì_ aoVZmÛmao Jm^U am{hë`m AmhoV. Ë`mVrb A§XmOo 6 hOma H$mbdS>r nwT>o XwYmV `oD$Z Ë`m_wio eoVH$è`m§À`m CËnÞmV ^a nSy> eHo$b. gm_m{OH$ Amamo½`mgmR>r d¡Xy§Zm à{ejU XoÊ`mMm H$m`©H«$_hr dmT>V Amho. nmUbmoQ> joÌ {dH$mg H$m`©H«$_m§VJ©V Odi Odi 100 eoVH$è`m§Zm bm^ {_imbm Amho. Ë`mVrb ZD$ {R>H$mUr Obg§dY©Z d {dH$mgmMr H$m_o Pmbr AmhoV d nmM bKw nmUbmoQ>m§Ûmao 15 Jmdm§V 3628 hoŠQ>a_Ü`o _¥Xg§YmaUmMr {d{dY H$m_o Pmbr AmhoV. Hw$aU {dH$mgm§Ûmao 50 hoŠQ>ada Mmam bmJdS> d g§dY©ZmMr H$m_o Pmbr AmhoV. AemoH$ZJa {Oëøm§_Ü`o gh^mJmVyZ nmUr {dVaUmMr H$m_o Pmbr AmhoV. Á`m§V _{hbm§Mm gh^mJ bjUr` Amho. Ago {XgyZ Ambo Amho H$s nmUr d _mVr g§dY©ZmÀ`m {d{dY H$m`©H«$_m§_wio nmÊ`mMr CnbãYVm dmT>br Amho. Ë`m_wio {nH$m§Imbrb O{_Z dmT>br Amho d CËnÞmVhr Odi Odi 50-75% BVH$r dmT> Pmbr Amho. OZmdam§Zm {hadm Mmam {_iV Agë`m_wio g§Vw{bV Amhma XoUo eŠ` Pmbo d EHw$UM XwY CËnmXZ dmTy>Z Ë`mVyZ {_iUmao Am{W©H$ CËnÞ 25% Zo dmT>bo Amho. ŠdrÝg b±ÊS> Am°ñQ´>o{b`m nwañH¥$V àH$ënm§VJ©V gwYm[aV eoVrbm MmbZm {_imbr Amho. amOJS>, {d{Xem d agm`Zr {OëømVrb 10 Jmdm§_Ü`o Ë`mMm n[aUm_ OmUdV Amho. Ë`mV bmoH$m§Zr nma§nm[aH$ nÜXVr~amo~a gwYmarV nrH$ nÜXVr AmË_gmV Ho$ë`m_wio, Am§Va{nH$m§Mm Cn`moJ Ho$ë`m_wio ~amM Am{W©H$ \$m`Xm Pmbm Amho. JwUm {OëømVrb amKmoJT> VmbwŠ`mV 10 Aën^yYmaH$ eoVH$è`m§Zr Jm§Sy>iIVmMo IÈ>o H$éZ H$m`©H«$_mg gwédmV Ho$br Ë`mMm bdH$aM àgma hmoD$Z eoVH$è`m§Zm \$m`Xm

g§ñWoMm nÎmm : gmogm`Q>r \$m°a à_moeZ Am°\$ BH$mo-\«|$S>br gñQ>oZo~b S>oìhbn_o§Q> (ñnoñS>) "gwa^r', bmbm bOnVam` gmogm`Q>r, E7/65, Aamoam H$m°bZr, ^monmi 462 016. \$moZ Z§. 07552461019 B©-_ob : [email protected]

2

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

hmoB©b. ~S>dmUr {OëømV Am{Xdmgr {dH$mg H$m`©H«$_m§VJ©V 791 Hw$Qw>§~m§H$S>o dmS>r H$m`©H«$_ am~dÊ`mV Ambm. 17 ñd`§ghmæ`Vm JQ> ñWmnZ H$aÊ`mV Ambo. Á`mÛmao Amamo½`, newYZ dJ¡ao H$m`©H«$_m§~Ôb _m{hVr {Xbr OmVo d JQ>m§Mo BVa

H$m`©H«$_ am~dbo OmVmV. ~S>dmUr, Yma, Pm~wAm {Oëøm§_Ü`o newYZ {dH$mg H$m`©H«$_m§VyZ 1000 {gamohr ~H$è`m {Z_m©U Pmë`m AmhoV. 50,000/- OZmdam§Zm O§VmMo Am¡fY nmOÊ`mV Ambo Amho. 75,000/- OZmdam§Zm bgrH$aU H$aÊ`mV Ambo Amho.

Amnë`m gd© H$m`©H$Ë`mªZm àË`j H$m_ H$aV AgVmZm ~ao dmB©Q> AZw^d `oVmV Vo gm§JUmao ho gXa

AZw^d AZw^d 1 : A{h§gH$ ^JV, `dV_mi. Am_À`m _mohnya EH$ `m H|$ÐmVrb qQ>JbdmS>r ho EH$ bhmZgo Jm§d Amho. `m JmdmV XmoZ _{hbm ~MVJQ> AmhoV. _r Ë`m§Zm ñdÀN> ñd`§nmH$ KamMo AmoQ>o ~m§YÊ`mH$[aVm gm§{JVbo. Vo H$go H$amdo ho gwÜXm g_OmdyZ {Xbo. JQ>mVrb _{hbm§Zr gd© gm_mZ AmUbo na§Vy Ë`m§Zm {g_|Q>Mo H$m_ H$aUmam Jd§S>r gmnS>V ZìhVm. Ago AZoH$ {Xdg {ZKyZ $Jobo. _r gwÅ>rda Agë`m_wio lr. Hw$bQ> `m§Zr VoWo ^oQ> {Xbr. Ë`m§Zr _{hbm§Zm gwMdbo H$s `mbm Jd§S>çmMr Amdí`H$Vm Zmhr. ho EoH$ë`mda gd© _{hbm§Zr KaÀ`m Kar gd© AmoQ>o ~Z{dbo. _r gwÅ>rdéZ naV Amë`mZ§Va _bm gd© _{hbm§H$S>o ñdÀN> ñd`§nmH$ KamMo AmoQ>o Pmbobo {Xgbo. `mVyZ EH$ doJim AZw^d _bm Agm Ambm H$s Oa H$moUmbm ì`dpñWV g_OmdyZ gm§{JVbo Am{U Ë`m§À`mda {dídmg Q>mH$bm Va Ë`m H$m_mV ZŠH$sM `e `oVo.

AZw^d 2 : Amem CB©Ho$, amioJm§d, `dV_mi.

à{ejU ghb dJ¡ao Agë`mZo Amåhr JmdmH$S>o OmD$ eH$bmo Zmhr. Ë`mM H$mim_Ü`o PmS>{H$Ýhr Vo {H$ZdQ> `m añË`mda EH$ AnKmV Pmbm. Ë`m_Ü`o EH$ ór d nwéf ho XmoKohr OmJrM R>ma Pmbo. Vo XmoKohr {ejH$ hmoVo, PmS>{H$ÝhrÀ`m Aml_emioV {H$ZdQ> _Yrb H$mhr _wbo-_wbr {eH$VmV. Ë`m§Zr JmdmV Agm {Zamon {Xbm H$s Amnë`m JmdmV `oUmao ga d _°S>_ `m§Mm AnKmV Pmbm d Vo _aU nmdbo. _J H$m` JmdmVrb bmoH$mMo \$moZ H$aUo gwé Pmbo. nU Ë`m Xaå`mZ _mPm Am{U _mÂ`m ghH$mè`m§Mo \$moZ bmJbo ZmhrV. Ë`m KQ>ZoÀ`m {Vgè`m-Mm¡Ï`m {XderM Amåhr JmdmV Jobmo. Oer Amåhr JmdmV JmS>r Q>mH$br Vgo gd© JmdH$ar Am_À`m Odi `oD$Z AJXr AmZ§XmZo hgw bmJbo. Amnbm EH$ _XV{Zg Amho Ë`mMr AmB© Va MŠH$ S>moù`mVyZ Alw JmiV hmoVr. Voìhm Amåhmbm WmoS>o ZdbM dmQ>bo H$s ho gd©OU H$m aS>V AmhoV? AmO Ago H$m` Pmbo H$s gd© JmdH$ar Koamd Q>mHy$Z Amåhmbm {dMmaV AmhoV H$s gmho~ Vwåhr H$go Amho ? _°S>_ H$em AmhmV ? Ooìhm Amåhr {dMmanyg Ho$br Va Ë`m§Zr Amåhmbm Vr KQ>Zm d Ë`m§Zm {_imbobm MwH$sMm {Zamon gm§{JVbm. Ë`m§À`m _ZmV Agbobr Am_À`m ~ÔbMr AmnwbH$s _mÌ _r {dgé eH$V Zmhr. Ia§M JmdmVrb bmoH$ Amnë`mbm BVH$m Ord bmdVmV Am{U Ë`mdoiog _mPo gwÜXm S>moio nmUmdbo.

amioJmd H|$ÐmVrb {H$ZdQ> ho Jmd OZ CËH$f© H$m`©H«$_m_Yrb ZdrZ Jmd Amho. _mÌ Jmdm_Ü`o bmoH$g§»`m H$_r Amho. Ë`m JmdmV EH$monm A{YH$ à_mUmV Amho. Ë`m_wio Amåhmbmhr {_Q>tJ KoÊ`mH$[aVm \$mago AdKS> OmV Zmhr. ZdrZ AZw^d 3 : XÎmmÌ` ndma, Oìhma, R>mUo. Jmd Agë`m_wio Am_À`m {VWo Xa AmR>dS>çmVyZ EH$Xm-XmoZXm _r ~m`\$ Céir H$m§MZbm H$m_ H$aV AgVmZm, VrZ ^oQ>r hmoVmV. Ë`m_wio JmdmVrb gJioM JmdH$ar Vm|S>mnwaVo Var AmoiIrMo Pmbo hmoVo. Ë`mM Xaå`mZ Amnbr _m{gH$ ~¡R>H$ VgoM Mma df} Céir H$m§MZÀ`m Amgnmg AgUmè`m JmdmV VgoM

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

3

{h_mMb àXoe_Yrb aoer_ CÚmoJmMo Vm§{ÌH$ _mJ©Xe©ZmMo H$m_ nmhV hmoVmo. øm VrZ-Mma dfm©_Ü`o àm_w»`mZo àJV ^mJm_Ü`o aoer_ CÚmoJmMo H$m_ gwé hmoVo. eoVH$ar gwÜXm {e{jV hmoVo. Ë`m_wio Ë`m§Zm EH$ ~¡R>H$ KoCZ `m CÚmoJmMo _hËd nQ>dbo H$s ñdV:hþZ AZoH$ eoVH$ar V`ma hmoV AgV. øm H$mbmdYrV H$m_ H$aV AgVmZm \$magm Ìmg Pmbm Zmhr. ^am^a eoVH$ar g§»`m dmT>V Jobr Am{U Odi Odi EH$m dfm©V 250 eoVH$è`mn`ªV {dH$mgmMr aoer_Ymam nmohMbr. VrZ-Mma dfmªZ§Va _mPr ~Xbr R>mUo {Oëøm_Yrb Oìhma `oWo Pmbr. Oìhma ho Zmd _r àW_M EoH$bo. {edm` Vo R>mUo {Oëøm_Ü`o Amho åhUOo CéirH$m§MZ gmaIrM n[apñWVr AgUma hoM _Zm_Ü`o hmoVo. Á`m {Xder _r Oìhma _Ü`o hOa Pmbmo Ë`mdoir añË`mZo `oVm§Zm _w»`V: dmS>mÀ`m nwT>o Amë`mZ§Va hm gd© S>m|Jami O§JbmMm ^mJ nm{hë`mZ§Va àW_V: jU^a AmnU {h_mMb _Ü`o Va Zmhr Zm Agm ^mg Pmbm. Ë`m {Xder Xwnmar 1.00 dmOVm Am°{\$gbm hOa Pmbmo Am{U Xwgè`m {XdgmnmgyZ H$m_mgmR>r gwadmV Ho$br. _r `m ^mJmV {\$aV AgVm øm ^mJmMr ^m¡Jmo{bH$ n[apñWVr, bmoH$mMo amhUr_mZ, amoOJmamÀ`m g§Yr Aem AZoH$ Jmoï>tMo _mÂ`m _Zm_Ü`o H$mhþa _mObo. øm bmoH$m§Mo Xm[aÐ`, Amamo½` g_ñ`m BË`mXr AZoH$ àíZ _Zm_Ü`o {Z_m©U hmoV hmoVo Am{U AmíM`© gwÜXm dmQ>V hmoVo. AmnU AmO àJVrerb, {dH$gZ{eb, gwObm_ gw\$bm_ ~Zbmo AmhmoV Ago åhUUmè`m _§S>ir§Zm Oìhma Xe©Z KS>dmdo åhUOo AmnU Hw$R>o AmhmoV `mMr Ë`m§Zm OmUrd hmoB©b, Ago dmQ>bo. `m bmoH$m§_Ü`o {_gië`mZ§Va AmnU gwÜXm øm bmoH$m§À`m {dH$mgm_Ü`o ImarMm dmQ>m CMbmdm, hmoB©b VodT>r Amnë`m kmZmMr _XV H$éZ Ë`m§À`m {dH$mgmbm hmV^ma bmdmdm hoM _mPo Ü`o` ~Zbo Amho.

AZw^d 4 : A_¥Vm Omoer,

KamV nQ>H$Z OmVmo na§Vy `mdoiog _mÌ Ago hmoUma ZìhVo. J[a~mVrb Jar~ eoVH$è`m§À`m KamV AmO S>moH$md`mMo hmoVo. Vmo Xgè`mMm {Xdg hmoVm. ZD$ {Xdgm§À`m Cnmgm_wio IynM WH$dm OmUdV hmoVm. na§Vy gd}jUmbm gwédmV Ho$br Am{U _r H$Yrhr Z nm{hbobr Ñï>r AmS>Mr g¥ï>r _r nmhw bmJbo. EH$m KamV Jobo. Ë`m _{hbobm {VÀ`m _wbrÀ`m OÝ_mMr VmarI {dMmabr. H$mhr Ho$ë`m Vr gm§JVm `oB©Zm. {Vbm AmnU EdT>o _moR>o Pmbmo Var dmT>{Xdg gmOao H$aVmo nU `m {M_waS>çm _wbrMm dmT>{XdgM H$m` nU {Vbm {VMr Iar OÝ_Vm[aI Var gm§JVm `oB©b H$m ? Agm _ZmV {dMma Ambm d _moR>o AmíM`© dmQ>bo. na§Vy {dMma PQ>Hy$Z Amdí`H$ Vr _m{hVr _r KoVbr d Xwgè`m KamV Jobo. `m KamV Joë`mda _mÌ IamoIa _mÂ`m Vm|S>Mo nmUr nimbo H$maU XmamVM EH$m XméS>çm, S>moŠ`mda WmoS>mgm n[aUm_ Pmboë`m _mUgmZo _bm JmR>bo Am{U H$mhr Ho$ë`m Vmo _mUyg {nÀN>m gmoS>oZm. Amåhr gd©M doJdoJù`m {XeoZo Jobobmo Agë`mZo H$moUmbm hmH$ _mam`Mr XoIrb gmo` ZìhVr. hm _mUyg Ë`mÀ`m gwZobm EH$hr àíZ {dMmé XoB©Zm. _r AZoH$Xm Ë`m§Zm {dZ§Vr Ho$br d Ë`m§Zm gm§{JVbo H$s "AmOmo~m _mPo Vw_À`m gwZoH$S>o H$m_ Amho. Vwåhr H¥$n`m em§V ~gm'. eodQ>r Va Vmo _mUyg _mÂ`m _m{hVrÀ`m H$mJXmda Ww§H$bm ! Ë`m jUr _r R>adbo H$s AmVm BWo Wm§~Ê`mV H$mhr AW© Zmhr. _r Ooìhm {ZKy bmJbo Voìhm Vmo _bm ~mhoahr nSy> XoB©Zm. Z§Va _mÂ`m gwX¡dm_wio Vmo _mUyg XméÀ`m ZeoV Imbr nS>bm. hmVmVbm _m{hVrMm H$mJX _r \o$H$bm Am{U bJoM gmdYnUo VoWwZ ni H$mT>bm. gd}jUmVbm hm AZw^d Oar Mm§Jbm Zgbm Var _bm Z H$iV àg§JmdYmZVm {eH$dyZ Jobm.

AZw^d 5 : amOw B§Jio, amioJm§d, {O. `dV_mi.

H$nmQ>© àH$ënmÀ`m gd}jUmgmR>r Amåhm H$mhr _{hbm H$m`©H$Ë`mªZm _moImS>m VmbwŠ`mV nmR>dÊ`mV Ambo hmoVo. gd}jUmMm _mPm hm Vgm n{hbmM AZw^d. gd}jU Zo_Ho$ H$go H$amdo d Ë`mVrb ~maH$mì`m§Mr _bm H$mhrM H$ënZm ZìhVr. Amåhr _moImS>çmVrb {hado `m JmdmV Jobmo. VoWo Joë`mda Kam§Zm Z§~ar§J H$aÊ`mV Ambo d \$m°_© CMbwZ Amåhr gd}jUmMm àma§^ Ho$bm. Eadr JmdmV Joë`mda AmnU ~è`mn¡H$s gwYm[aV bmoH$m§À`m

15 _o 2009 Mm Vmo {Xdg hmoVm. XwnmaMo gmS>o~mam 0 0 dmObo hmoVo. Vmn_mZ 45 Vo 46 g|.Agob. _r dS>H$s déZ amioJm§dbm _moQ>ma gm`H$bZo {ZKmbmo hmoVo. CÝhm_wio bdH$a nmohMÊ`mMr KmB© hmoVr. dmT>moZm øm JmdmOdi nmohmoMVmM nwbmOdi WmoS>r JXu {Xgbr. VrZ `wdH$ AmUIr Km~aboë`m AdñWo_Ü`o nwbmImbr nS>boë`m EH$m d`ñH$a J¥hñWmH$S>o nmhmV hmoVo. S>moHo$ aŠVmZo _mIbobo hmoVo d Vmo _XVrMr `mMZm H$aV hmoVm. Vo VrZhr `wdH$ AmUIr JXu hmoVmM niwZ Jobo (Ë`mÀ`mM _moQ>a gm`H$bZo Ë`mbm CS>dbo ho Va H$ibo) _r JmS>r Wm§~dbr. Ë`mM

4

_¡Ìo`

Oìhma, R>mUo.

Owb¡ 2009

~amo~a Xwgè`m EH$m J¥hñWmZo gwÜXm JmS>r Wm§~dbr. Amåhr Ë`mbm _XV H$aÊ`mg§~§Yr ~mobbmo. na§Vy KQ>ZoMo Jm§^r`© bjmV KoVbm Yra Pmbm Zmhr. Amåhr XmoKohr nwT>o {ZKyZ Jobmo. 1 {H$._r. A§Vamda Jobmo Agy. na§Vy EH$m OI_r ì`ŠVrbm añË`mda gmoSy>Z {Xë`mMr AnamYrnUmMr ^mdZm {Z_m©U Pmbr Am[U bJoM naV {\$abmo. Am{U AmYr ^oQ>bobm J¥hñW gwÜXm àmW{_H$ Amamo½` H|$ÐmOdi {Xgbm. Ë`m§Zm ^oQ>bmo d OI_rbm XdmImÝ`mV ZoD$ Ago ~mobbmo. na§Vy nmobrg Ho$g dJ¡ao hmoB©b Ë`m_wio Ë`m§Mo _Z V`ma hmoV ZìhVo. Ë`m§Zmhr _XV H$am`Mr BÀN>m hmoVr. OI_r Pmbobr ì`ŠVr Ë`mM JmdmMr hmoVr. añË`mZo OmUmar [ajm Amåhr Wm§~dbr. OI_rbm CMbyZ ZoVm§Zm _mÌ gdmªMr _Zo hobmdbr H$maU Ë`m \$ŠV S>moHo$M OI_r Pmbo ZìhVo Va EH$m nm`mMo hmS> nyU© _moS>bo hmoVo d ~mhoa Ambo hmoVo. Vinm` Ho$di H$mVS>rÀ`m AmYmamZo Imbr bm|~H$iV hmoVm. Vr ì`ŠVr \$ma Jar~ Agë`mMo H$ibo Ë`m_wio Iyn dmB©Q> dmQ>bo. bJoM Ë`mbm àmW{_H$ Amamo½` H|$ÐmV XmIb Ho$bo d CnMmamg gwédmV Pmbr, JmdmVrb bmoH$gwÜXm _XVrbm Ambo. Amåhr naV {\$abmo. nañnam§Mm n[aM` H$éZ KoVbm. Vo S>m°. Xoe_wI dmT>moÊ`mMo newd¡ÚH$s` A{YH$mar hmoVo. Amnë`m g§ñWoÀ`m H$m_mMr Ë`m§Zm _m{hVr hmoVr. _mÂ`m ~XbrÀ`m {R>H$mUr EH$m A{YH$mè`mMr n{hbr AmoiI Pmbr hmoVr. gwIr ~iramOm àH$ënm_Ü`o gd}Vmonar _XV H$aÊ`mMo Ë`m§Zr AmídmgZ {Xbo. øm àg§JmVwZ _r XmoZ JmoîQ>r {eH$bmo EH$ åhUOo H${R>U àg§Jr {ZKyZ OmVm H$moUmbmhr _XV H$amdr. Ë`mMo g_mYmZ H$mhr doJioM AgVo Am{U Xwgao åhUOo Aemàg§Jr Amnë`mgmo~V BVam§Zm gwÜXm _XV H$am`Mr BÀN>m AgVo. \$ŠV àíZ AgVmo Vmo gmo~VrMm, nwT>mH$mamMm.

AZw^d 5 : a_oe gmVnwVo, amOya, AH$mobo. ZdrZ dfm©{Z{_Îm 1 OmZo. 2009 amoOr _r _mo~mB©b KoVbm Am{U bmoH$m§Zm, neynmbH$m§Zm _mPm Z§~a {Xbm. àË`oH$ JmdmV {Zamon noQ>rda _mo~mB©b Z§~a {bhrbm. Ë`m_wio eoVH$ar Á`mdoiog {MÇ>r noQ>rV Q>mH$m`bm Om`Mo Ë`m doiog eoVH$ar n{hë`m§Xm _bm \$moZ H$am`Mo. AmVm \$moZ_wio g§nH©$ dmT>bm. VgoM {Zamon bJoM {_im`bm bmJbm, _mo~mB©b ZìhVm Voìhm Ë`m JmdmV Joë`m{edm`, noQ>r CKS>ë`m{edm` H$iV ZìhVo. _mo~mB©b_wio g§~§Y dmT>bo d H$m_ bdH$a nyU© hmoÊ`mg _XV Pmbr. Vgo nmhVm

Owb¡ 2009

_mo~mB©bMo OodT>o \$m`Xo AmhoV VodT>oM VmoQ>ogwÜXm Amho. nU Ë`mMm dmna H$gm H$am`Mm Vo Amnë`mda Adb§~yZ Amho Voìhm AmnU `mo½`M dmna H$é `m.

AZw^d 6 : am_ H$moVdmb, amOwa,AH$mobo. {X. 5/2/09 amoOr gH$mir Aml_emim H$moWio d H$mohUo `m {R>H$mUr Amåhr {ejH$m§gmo~V ~mobV AgVmZm _wbm§Zr Am_À`mH$S>o ~{KVbo. Ë`mdoiog _mÂ`mOdi "~mbI{OZm' hmoVm. _wbm§Zr {dMmabo, "ga Am_Mo Zmd Ambo H$m ~mbI{OÝ`mV ?' Ë`mda _wbm§Zm ~mbI{OZm XmI{dbm. AZoH$ _wbo-_wbr O_m Pmbo. ~mbI{OZm ho Aml_emioVrb {dÚmÏ`mªgmR>rMo {^ÎmrnÌH$ CËgwH$VoZo dmMy bmJbo. _r gam§Zm gm§{JVbo hmoVo H$s Á`m§Mo {bImU ~mbI{OÝ`mV à{gÜX Pmbo Ë`m§Mo gH$mir àmW©ZoÀ`m doiog H$m¡VwH$ H$é`m. ñQ>oOda ~mobmdyZ Ë`mMr nmR> WmonQy>Z Ë`mg àmoËgmhZ XoD$ `m. gam§Zr nU gm§{JVë`mà_mUo Ho$bo. Ë`m_wio _wbm§_Ü`o EH$ àH$maMr CËgwH$Vm dmT>br. Ë`mZ§Va _mÌ ~mbI{OÝ`m H$[aVm _wbm§Zm gm{hË` _mJmdoM bmJbo Zmhr. Ë`m§Zm {df` H$iVmM gm{hË` AmnmoAmn O_m`bm bmJbo. `mdéZ Ago bjmV Ambo H$s Mm§Jë`m Jmoï>rgmR>r _wbm§Zm Zoh_r àmoËgmhZ Úmdo.

AZw^d 7 : {dH$mg S>m§Jo, KmQ>§Or, `dV_mi. {_Ì g§ñWo_Ü`o H$m_mda éOy Pmë`mnmgyZ ídmûdV {dH$mgmgmR>r H$m`© H$aVmZm Am{Xdmgr ~hÿb joÌm_Ü`o gwYm[aV eoVr, Am{Xdmgr g_mOmgmo~V dmS>r àH$ën, gwYm[aV ímoVr, _{hbm§Mo ñd`§ghm`Vm JQ>, ^y{_hrZ d ObómoV {dH$mgmMr H$m_o H$aÊ`mMr g§Yr {_imbr. à{ejU, _oimdm d àË`j ^oQ>r `mVyZ g_mOmÀ`m Odi amhyZ gh^mJrXmam§~amo~a g§dmX H$aÊ`mMr Mm§Jbr g§Yr d AZw^d {_iVmo. KmQ>§Or H|$Ðmda amï´>r` ZdmoÝ_ofr àH$ën gwé Amho. `mV newYZ {dH$mg H$m`©H«$_mA§VJ©V Amamo½` godm XoÊ`mV `oVmV. Ë`mVM OZmdam§Mo Q>°{J§J H$aÊ`mMr àW_M g§Yr {_imbr. gwadmVrbm OZmdam§Zm H$mZmbm {~„m H$gm Q>moMm`Mm? H$mZmbm BOm Va hmoUma Zmhr! Aer e§H$m hmoVr. nU _ZmV R>a{dbo H$s H$mZ Q>moMm`Mo nmhVm nmhVm 30 JmB©Zm Q>°qJJ Ho$bo. hr àW_M doi hmoVr. ho Ho$ë`mZ§Va newYZ {dH$mgmMo H$m_ AmnUmbmhr

_¡Ìo`

5

{eH$Vm `oB©b Ago dmQ>bo. Aem àH$mao {_Ì g§ñWo_Ü`o àË`oH$ Mo arVga {Q>H$sQ> H$mT>bo d _w»` JoQ> déZ ßb°Q> \$m°_© H«$.1 da ñVamda H$m_ H$aÊ`mMr g§Yr d doJdoJim AZw^d {_iVmo. Ambmo. aoëdo nmM H«$_m§H$mÀ`m ßb°Q>\$m°_© da `oUma hmoVr. Amåhr MMm© H$é bmJbmo. AmnU Q´>°H$ H«$m°g H$éZ 1 Z§~a déZ 5 Z§~a AZw^d 8: àXrn Imogo, ßb°Q> \$m°_©da OmD$ éi H«$m°g Ho$bm Va H$m` hmoVo, Ë`mMm n[aUm_ Zm{eH$. H$m` hmoVmo, ho gd© _bm _m{hV hmoVo. Ë`m{df`r _r lr. OJVmn Ba_m g§ñWoV à{ejUmg OmVmZm Omo AZw^d Ambm Vmo `m§Zmhr gm§{JVbo. Ë`m_wio {OZm MTy>Z OmD$ Ago R>abo. na§Vy H$mhr _r AmnUmg gm§Jw BpÀN>Vmo H$maU H$mhr JmoîQ>r AmnUmg _m{hV jUmV Agm {dMma Ho$bm ~mH$s bmoH$ H«$m°g H$aV Amho. Mb, AgVmV Ë`m§Mo n[aUm_hr H$m` hmoUma, `mMr H$ënZm AgVo Var AmnUhr OmD$ Am{U Amåhr éi H«$m°g Ho$bm. Ogm Amåhr éi AmnU Vr Jmoï> H$aVmo Am{U Z§Va Ë`m~Ôb nümVmn H$aV ~gVmo. H«$m°g Ho$bm Vgo Amåhmbm nmobrgm§Zr nH$S>bo Am{U nwT>rb H$madmB© 23 _mM© 09 amoOr _r d à_moX OJVmn gH$mir 4 dm. Pmbr. Vr gd© H$madmB© nyU© hmoÊ`mg 5 Vo 6 Vmg bmJbo. Omo Ba_mÀ`m dgVrJ¥hmV nmohMbmo. amhÊ`mMr gmo` CÎm_ hmoVr. _mZ{gH$ Ìmg Pmbm Ë`mMo dU©Z H$é eH$Uma Zmhr. n[aUm_ à{ejU 24 VmaIog gH$mir gwé hmoUma hmoVo. Ë`m_wio 23 _m{hV AgyZ gwÜXm AmnU H$mhr JmoîQ>r H$aVmo Ë`m_wio Ìmg hmoVmo. VmaIog Am_À`mH$S>o _moH$im doi hmoVm. Ë`m_wio Amåhr ~S>moXm AmnUmn¡H$s ~aoM ghH$mar aoëdoZo àdmg H$aV AgVmV åhUyZ `oWo OmÊ`mMo R>a{dbo. AmU§X aoëdo ñQ>oeZda `odyZ Mm¡H$er Ho$br _wÔm_ hm àg§J H$WZ Ho$bm. Va Ago g_Obo H$s AmU§X-~S>moXm bmoH$b MmbVo. _J Amåhr aoëdo

Amnë`m H$mhr ghH$mè`m§Zm H$m_m{Z{_Îm Xwgè`m amÁ`m§_Ü`o àdmg H$aÊ`mMr g§Yr {_iVo Ë`m AZw^dmMr _m{hVr XoUmao ho gXa...

Zdo {jVrO... Am`. S>r. E\$. (H$Zm©Q>H$)

{H$aU amUo, OiJm§d

B{Z{eE{Q>ìh \$m°a S>oìhbn_|Q> \$mD§$S>oeZ, H$Zm©Q>H$ _Yrb H$moUrhr ZìhVo. Xhm {_{ZQ>o Wm§~ë`mZ§Va XmoZ _mUgo {Xgbr. nmhþZ AmZ§X dmQ>bm. Amåhr Ë`m§À`mOdi Jobmo. Ë`m§Zm Amåhr à{ejU H$moUË`mhr Xwgè`m amÁ`mV Om`Mo åhQ>bo åhUOo Ë`mMm h[anya Jmd H$moR>o Amho {dMmabo nU Vo H$mhrM ~mobV ZìhVo H$maU doJimM AmZ§X AgVmo. Oa Vo {R>H$mU H$YrM EoH$bobo Zgob Va Ë`m§Zm {h§Xr, B§J«Or, _amR>r `m ^mfm g_OV ZìhË`m. nhmQ>o Mma VoWo OmÊ`m{df`r WmoS>r qMVm AgVo. AgmM EH$ àdmg Amåhr dmOVm Am`.S>r.E\$. g§ñWoMo à{V{ZYr lr. VoOg `m§Zm \$moZ H$aUo nmM OUm§Zr H$Zm©Q>H$ amÁ`mV Ho$bm. B{Z{eE{Q>ìh \$m°a `mo½` dmQ>V ZìhVo. nwÝhm Ë`m XmoZ _mUgm§er g§dmX gmYbm Voìhm S>oìhbn_|Q> \$mD§$S>oeZ `oWo Amåhmbm Om`Mo hmoVo. VoWo H$go Om`Mo Ë`m§Zr 4 {H$._r. A§Vamda Amho Ago gm§{JVbo. Amåhr añË`mZo `mMr _m{hVr Amåhr B§Q>aZoQ>À`m _mÜ`_mVyZ KoVbr. Ë`mZ§Va nwUo nm`r {ZKmbmo. 4 {H$._r. MmbyZ Pmbo na§Vy VoWo H$mhrM {XgV Vo ~|Jbmoa Ago ~gMo AmajU Ho$bo. {X. 11/4/09 Vo ZìhVo. Jmd gwÜXm dmQ>V ZìhVo. Xhm {_{ZQ>o {dlm§Vr KoVbr d lr. 15/4/09 `m H$mimV Am_Mo à{ejU hmoVo. OiJmd Vo nwUo d VoOg `m§Zm \$moZ Ho$bm Voìhm Ë`m§Zr {dMmabo Vwåhr H$moR>o AmhmV ? Z§Va nwUo Vo ~|Jbmoa Agm n«dmg Ho$bm. àW_M XmoZ {Xdg ~gZo Ë`m§Zm añË`mMo {R>H$mU gm§{JVbo Voìhm Ë`m§Zr gm§{JVbo H$s Vwåhr 4 àdmg Ho$bm. ~gÀ`m S´>m`ìhabm h[anya `m Jmdmbm Wm§~m`bm {H$._r. nwT>o JobmV. åhUOo Amåhr Á`m {R>H$mUr CVabmo, Ë`m gm§{JVbo. na§Vy amÌ Agë`m_wio Ë`mZo Amåhmbm h[anya nmgyZ 4 {R>H$mUmnmgyZ à{ejU H|$Ð Odi hmoVo. na§Vy amÌrMr doi hmoVr {H$._r. A§Vamda nwT>o CVa{dbo. Ë`mdoir nhmQ>oMo Mma dmObobo Am{U `m ^mJmMr _m{hVr Zgë`m_wio 4 {H$._r. nm`r Omdo bmJbo. hmoVo. Amåhr ~g_YyZ CVabmo Voìhm añË`mÀ`m Mmahr ~mOyZo Agm hm n{hë`m {XdgmMm àdmg.

6

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

Xwgè`m {Xder h[anya JmdmOdirb bmH$dZhbXr `m JmdmV Amåhr Jobmo. `m JmdmV 40 Vo 50 Hw$Qw>§~o ahmVmV. JmdmV Or eoVr Ho$br OmVo Ë`m_Ü`o Zmai, gwnmar d Ho$ir hr _w»` PmS>o AgVmV. B{Z{eE{Q>ìh \$m°a S>oìhbn_|Q> \$mD§$S>oeZ hr {dH$mgmÀ`m {d{dY _wÚm§da H$m`© H$aVo. J«m_rU VgoM ehar ^mJmVrb Jar~r {Z_y©bZ, CÚmoOH$Vm, g§emoYZmË_H$ Aä`mg `m ñdénmV B{Z{eE{Q>ìh \$m°a S>oìhbn_|Q> \$mD§$S>oeZ hr g§ñWm H$m_ H$aVo. bKw{dÎmnwadR>m, ñd`§ghmæ` JQ> ñWmnZm `mM~amo~a JQ>m§Zm {d{dY ì`dgm` H$aÊ`mg B{Z{eE{Q>ìh \$m°a S>oìhbn_|Q> \$mD§$S>oeZ ghmæ` H$aVo. V`ma ImÚnXmW© ~ZdUo, Z¡g{J©H$ Ym½`m§Mo CËnmXZ H$aUo VgoM Ho$irÀ`m ImoS>mnmgyZ YmJo ~ZdUo d Ë`m Ym½`m§nmgyZ dñVy ~ZdUo. ({neì`m, MQ>`m, \$mB©ëg, \$moëS>g©) Am¡fYr d gwJ§Yr dZñnVtMo CËnmXZ KoUo, AÞnXmWmªda à{H«$`m H$éZ bJoM ImVm `oVrb Ago AÞnXmW© ~ZdUo Aem CÚmoJm§gmR>r ñd`§ghmæ`Vm JQ>m§Zm à{ejU d BVa ghmæ` Am`.S>r.E\$. H$Sy>Z nwadbo OmVo. g§ñWoMo _w»`mb` ~|Jbmoa `oWo Amho. Am`.S>r.E\$. g§ñWoZo Ho$ù`mÀ`m ImoS>mÀ`m Ym½`mnmgyZ doJdoJù`m dñVy ~ZdÊ`mMo à{ejU ñd`§ghm`Vm JQ>m§Zm {Xbo Amho. Ho$ir åhQ>bo H$s _hmamï´>r`Z _mUgmÀ`m _ZmV ImZXoeMo

Zmd `oVo. OiJmd {OëømV 50 hOma hoŠQ>ada Ho$ir bmJdS> Ho$br OmVo. amdoa VmbwŠ`mV gdm©{YH$ bmJdS>rMo joÌ Amho. XoemV gdm©{YH$ Ho$ir CËnmXZmV _hmamï´> d Ë`mVhr OiJmd {OëømMm dmQ>m 23% Amho. na§Vy Ho$ir à{H«$`m CÚmoJ YmJm {Z{_©Vr \$maM H$_r à_mUmV Amho. {Q>_Hy$a {OëømV Ho$ir à{H«$`m CÚmoJ _moR>çm à_mUmda hmoV Amho. Ë`mn¡H$s _Xa Q>oaogm _{hbm ~MV JQ> hm JQ> Odinmg VrZ dfmªnmgyZ Amho. Ho$ir YmJm V`ma H$aUo d Ë`mnmgyZ ~°J, MQ>B©, h±S>~°J, nm`nwgUr, ~gÊ`mMo AmgZ B. AZoH$ dñVw Ho$ir ImoS>mnmgwZ V`ma H$aVmV. Ho$ir, gZ, Am§~mS>rÀ`m Ym½`m§nmgwZ Xmoa {dUÊ`mgmR>r MaIm V`ma Ho$bm hmoVm. Xhm _{hbm EH$m Ma»`mda H$m_ H$arV hmoË`m. gamgar EH$m _{hbobm 60 Vo 100 é. amoO {_iV hmoVm. `m_Ü`o emo^oÀ`m dñVwbm AmUIr _mJUr Agë`m_wio {_iH$Vr_Ü`o \$m`Xm hmoV hmoVm. `mMo lo` lr. amOoída Zmam`U `m§Zm OmVo H$maU Ë`m§Zr `m {Xdg amÌ EH$Ì H$éZ _{hbm§Zm hm CÚmoJ C^maUrg _XV Ho$br d Vo `eñdr Pmbo. à{ejUm_Ü`o Ho$ir ImoS> CÚmoJ {eH$m`bm {_imbm. AmVm AgoM H$m_ Amåhr OiJm§d _Ü`o gwé H$aÊ`mMo R>a{dbo Amho.

AmnU _hmamï´>mVë`m doJdoù`m ^mJm§_Ü`o H$m_ H$aVmo. gJù`mM {R>H$mUr H$mhr Amnë`mbm àË`j OmVm `oV Zmhr. "_mPo H$m`©joÌ' `m gXamVyZ Amnë`mbm ŠbñQ>aMr AmoiI hmoÊ`mg _XV hmoB©b.

_mPo H$m`©joÌ..... Í`§~Ho$œa, Zm{eH$. Í`§~Ho$ída VmbwH$m ho _mPo H$m`©joÌ Amho. à{gÜX ~mam Á`moVr{bªJmn¡H$s ho EH$ Á`mo{V{bªJ Amho. noedoH$mbrZ _hmXodmMo _§{Xa `oWo Amho. Zmam`U ZmJ~br, H$mbgn©, {ÌqnS>r Aem AZoH$ nwOm Ho$ë`m OmVmV. `oWrb J§JoMo CJ_ñWmZ ~«åh{Jar nd©V d J§JmÛma _§{Xa à{gÜX AgyZ Hw$emdV© ZmdmMo Hw§$S> Amho. Í`§~Ho$ída nmgwZ 5 {H$._r. A§Vamda A§OZoar JmdmVrb hZw_mZmMo XodñWmZ n«{gÜX Amho. Í`§~Ho$ída hm Am{Xdmgr VmbwH$m åhUwZ AmoiIbm OmVmo. `m ^mmJmV _w»`Ëdo H$moH$Um, _hmXod H$moir, dmabr R>mH$a, H$mVH$ar g_mOmMo bmoH$ AgyZ _amR>m, ~m¡ÜX, d§Omar g_mOmMo

Owb¡ 2009

{_Zm Jm§JwS>} bmoH$ _moR>çm à_mUmV AmhoV. ~«måhU d _wñbr_ g_mO WmoS>çm à_mUmV Amho. `m ^mJmV XmoZ Vo AS>rM hOma {_.{_. nmD$g nS>Vmo. `m ^mJmV ^mV, ZmJbr, daB©, IwagUr, CS>rX `mgmaIr {nHo$ IarnmV KoVbr OmVmV. _moR>çm à_mUmV nmD$g nSy>Z gwÜXm CÝhmù`mV eodQ>À`m _{hÝ`mV {nÊ`mÀ`m nmÊ`mMr Q>§MmB© H$mhr ^mJmV ^mgVo. Ë`m_wio 25 Vo 30% eoVH$ar aã~r_Ü`o Jhþ, ha~am d ^mOrnmbm {nH$dVmV. VmbwŠ`mV 4 Vo 5 Jmdm_Ü`o H$mabo KoVbo OmVo. Á`m ^mJmV nmÊ`mMr gmo` Zmhr Vo bmoH$ ehamH$S>o H$m_mgmR>r OmVmV. VoWo Ðmj~mJmV _Owar, añË`mMo H$m_ Ago {_iob Vo H$m_ H$aVmV. _{hÝ`mVyZ gmYmaU 8 Vo 15

_¡Ìo`

7

{Xdg bmoH$ ~mhoaJmdr _OwargmR>r OmVmV. H$m_mgmR>r KamVrb gd© _moR>r _mUgo ~mhoaJmdr OmVmV Ë`m_wio Kar bhmZ _wbo d åhmVmar _mUgo amhVmV. `m_wio _wbm§À`m {ejUmH$S>o Xwb©j hmoVo. nydr© `m ^mJmV O§Jb _moR>çm à_mUmda hmoVo. nU ~ogw_ma bmHw$S> VmoS> Pmë`mZo O§Jbo Zï> hmoV Mmbbr Amho. `m ^mJmV ~m§~y, gmJ, {egy, {eg_, A°Ho${e`m, _moh, H$a§O, JmdR>r Am§~m, Om§^wi, {Zb{Jar `mgmaIr PmS>o AmT>iVmV. H$a§dX VmoaU gma»`m H$mQ>oar PwS>nm nmgyZ bmoH$ CËnÞ KoVmV. `m ^mJmV _mohmÀ`m PmS>mnmgyZ ~è`mn¡H$s CËnÞ KoVbo OmVo. _mohmMr \w$bo d ~r`m Am¡fY d ZeogmR>r dmnabo OmVo. _mohQ>çmMo Vob ~ZdwZ ñd`§nmH$mgmR>r dmnabo OmVo. O§JVmVyZ JmdR>r Am§~m, Om§^yi, ^moH$a, H$ad§X, {haS>m, ~ohS>m, Amdi>m, nig d Am¡fYr dZñnVtnmgyZ ~è`mn¡H$s CËnÞ KoVbo OmVo. `m ^mJmV Am¡fYr dZñnVr§Mm Cn`moJ {Za{Zamù`m ì`mYtda Ho$bm OmVmo. _wVIS>m, OZCËH$f© H$m`©H«$_mMo _mÂ`m H$m`©joÌmVrb ñdén VmbwH$m-Í`§~Ho$ída, {O. Zm{eH$. H$m_mMr pñWVr Am°JñQ> 2009 n`ªV EHw$U Jmdo dmS>r H$m`©H«$_

dmS>r _m°S>ob Am§Va {nHo$ dZrH$aU

Aml_emim {dH$mg H$m`©H«$_ newYZ {dH$mg H$m`©H«$_

31 Jmdo 39 nmS>o ~°M g^mgX EH$a 2 697 627 3 450 395.5 4 554 442 Am§~m H$mOw noé _H$m, dm§Jr, XmoS>Ho$, {JbHo$, ^monim, Q>mo_°Q>mo VgoM H$mabo bmJdS> O§Jbr PmS>m§Mr bmJdS> (g§»`m)3,60,000 bmI, gmJ, gw~m^wio, {ed_, {J[anwîn, ~m§~w ^§w{_hrZ {dH$mg H$m`©H«$_ (Hw$Qw>§~ g§»`m) 70 gh^mJrXma nmUbmoQ> {dH$mg H$m`©H«$_ 268.5 hoŠQ>a H$m_ nyU© (258.5) (~m§Y~§{XñVr, XJS>r ~m§Y, gbJ g_VbMa) gh^mJr emim (g§»`m)-03 g{_Ë`m§Mr g§»`m 26{dÚmWu g{_Ë`m-10 EHw$U H¥${Ì_ aoVZo-833

g§H$[aV S>m§Jr åh¡g

8

_mXr 52 51 26

Za 43 29 26

Owb¡ 2009

_wiì`mY, g§YrdmV Aem amoJm§da n[aUm_H$maH$ Am¡fY {Xbo OmVo. `m ^mJmVrb H$moH$Um d R>mHw$a g_mO eoVr H$aVmo. hm g_mO H$ï>miy Amho. eoVr d Ë`mbm OmoS> åhUyZ O§JbmVrb gmYZgm_J«r Jmoim H$aUo ho H$m_ H$aVmV. eoVrV ZdrZ ~Xb H$aÊ`mg V`ma AgVmV. _hmXod H$moir eoVr ì`{V[aŠV ~mhoa H$m_mbm OmñV à_mUmV OmVmV. H$mVH$ar g_mO hm ñdV:Mr O_rZ Zgë`m_wio ^mS>o VËdmda O{_Z KoD$Z H$gVmo d Ë`mbm OmoS>Y§Xm åhUyZ añË`mMr H$m_o, XJS> \$moS>Uo Aer H$aVmV. `m ^mJmV ZmMUrMr ^mH$a, CS>XmMr Am_Q>r, MQ>Ur hm amoOMm Amhma AgVmo. VwarMr Am_Q>r, dmQ>mUm, ~Q>mQ>o, dm§Jr `m ^mÁ`m OodUmV AmT>iVmV. Šd{MV _Q>U, _mgo AmhmamV AmT>iVmV. nmdgmù`mV O§Jbr ^mÁ`m OmñV à_mUmV Imë`m OmVmV d H$mhr ^mÁ`m dmidwZ Am_Q>rV KmbyZ Imë`m OmVmV. {hdmù`mV ha^è`mMr ^mOr, _oWr, eony, nmbH$ `mgma»`m ^mÁ`m Imë`m OmVmV. `m ^mJmV hmoir hm _moR>m gU _mZbm OmVmo. `m{edm` _H$ag§H«$mV, {Xdmir, ZdamÌ, AImOr, JUnVr, nmoim ho gU gmOao Ho$bo OmVmV. `m ^mJmV b¾ g_ma§^ gmYmaU ehar nÜXVrZo hmoVmV. _wbJm _wbrbm _Ü`ñVr qH$dm AmoiIrÀ`m _mÜ`_mVyZ _mJUr KmbVmo. OwZr OmUVr åhmVmar _mUgo ~«måhUmMr ^y{_H$m nma nmS>VmV. {VWr H$mTw>Z b¾ bmdbo OmVo. hiXrMm H$m`©H«$_ XwnmanmgwZ gwé hmoVmo. nmM gwdm{gZr qH$dm _wbJr `m§Zm hiX bmdVmV. hm H$m`©H«$_ g§Ü`mH$mi n`ªV MmbVmo. Xwnmar OodUmMm H$m`©H«$_m~amo~a JìhmÀ`m KwJè`m CH$Sw>Z {Xë`m OmVmV. b¾ _whÿVm©da bmdbo OmVo. A§VanmQ> YéZ b¾ {dYr nma nmS>bo OmVo. b¾mZ§Va amÌr ZdaXodmÀ`m Kar damV ZmMdUo hm H$m`©H«$_ hmoVmo. AmVm H$mimZwgma gd© CÚmoJ ~XbV Mmbobo AmhoV. ZdrZ {nT>r {dQ>^Å>r, dmiw CngUo, eoVmMr _mVr Q´>H$_Ü`o ^éZ {dH$Uo, H§$nZrV H$m_mbm OmUo Aer H$m_o H$aVmV. ZdrZ {nT>rV {ejUmMo à_mU dmT>bo Amho. Ë`m_wio eoVrV ~Xb H$éZ doJdoJio à`moJ H$aÊ`mg gwédmV Pmbr Amho. Ë`m_wio {dH$mg H$m_mbm hmV^ma bmJV Amho. (H$m`©joÌmVrb R>iH$ KS>m_moS>r) 1) Vwbgr Am` hm°pñnQ>b, Zm{eH$À`m _XVrZo Í`§~Ho$ída

_¡Ìo`

2)

3)

4) 5)

ŠbñQ>a_Ü`o XmoZ JmdmV S>moio VnmgUr {e~ra KoVbo.eó{H«$`m H$aÊ`mMr Amdí`H$Vm AgUmè`m é½Um§n¡H$s 13 eó{H«$`m `eñdr Pmë`m. ~«måhUnmS>o `m Jmdr ^mVmÀ`m {M_Zgmi OmVrda 50 eoVH$è`m§~amo~a g§emoYZ Ho$bo. `mV ^mVmMo EH$ qH$dm XmoZ H$mS>çm d nyU© ^mV g|{Ð` nÜXVrZo Ho$bm Aem bmoH$m§Mo CËnÞmV 20% dmT> Pmbr. Ë`m§Zm q¹$Q>b _mJo 200 Vo 300 én`o dmT>rd {_imbo. _{hbm {dH$mgm A§VJ©V 25 JQ>m§Zm ~°H$ {bHo$O H$éZ 25,000 é.n`ªV H$O© {_imbo AgwZ am°Ho$b {dH«$s H|$Ð, ^mOrnmbm {dH«$s, amondm{Q>H$m gmaIo ì`dgm` Mmbw AmhoV. _{hbm JQ>mZr Mma JmdmV Xmé ~§Xr Ho$br. XmoZ JmdmV J«m_ ñdÀN>Vm A{^`mZ am~dbo Jobo. nmUbmoQ> joÌ {dH$mgm A§VJ©V XmoZ JmdmV 200 hoŠQ>a H$m_ nyU© hmoD$Z H$moëhmnya nÜXVrMm ~§Ymam ~m§YyZ nyU© Pmbm.

{XZ{deof..... OmJ{VH$ ñVZnmZ {XZ OmJ{VH$ ñVZnmZ gámh 1992 gmbmnmgyZ Xadfu 1 Am°JñQ> Vo 7 Am°JñQ> `m H$mbmdYrV gmOam Ho$bm OmVmo. "X dëS> Abm`Ýg \$m°a ~«oñQ> {\$S>tJ A°ŠeZ (WABA) _obo{e`m `m g§ñWoZo hm AmR>dS>m OmJ{VH$ ñVamda gmOam H$aÊ`mgmR>r {ZdS>bm. `m_Ü`o (WABA) à_mUoM AZoH$ g§ñWm Am{U ì`ŠVr gwÜXm gh^mJr AmhoV. OdiOdi 120 Xoem§_Ü`o hm gámh gmOam Ho$bm OmVmo. ñVZnmZ hm àË`oH$ AmB©Mm Am{U ~mimMm hŠH$ Amho. hm {dMma bmoH$m§n`ªV nmohMdÊ`mMo H$m_ (WABA) H$arV AgVo. AmO `m g§ñWoÀ`m H$m_mMr Amdí`H$Vm A{YH$M dmT>bobr Amho. H$maU AZoH$ Xoem§_Ü`o ñVZnmZmdarb {dídmg d n`m©`mZo _wbm§Zm ñVZnmZ XoÊ`mMo à_mU H$_r hmoV Mmbbo Amho. WABA, WHO `m g§ñWm§Zr AZoH$ ñd`§godr g§ñWm, XdmImZo, S>m°ŠQ>g© `m§À`m _XVrZo `m AmR>dS>çm_Ü`o Xadfu ñVZnmZm{df`r

Owb¡ 2009

6) 7) 8) 9)

10)

{nÊ`mÀ`m ewÜX nmÊ`mgmR>r ghm {R>H$mUr h±S> n§n ~gdÊ`mV Ambo AmhoV. ŠbñQ>a _Ü`o H$mhr JmdmV H$mabo `m ^mOr bmJdS>rVyZ EH$m h§Jm_mV EH$ bmImn`ªV CËnÞ KoVmV. ~°M XmoZ (2005) _Yrb dmS>çm nmgyZ XrS> Q>Z H$mOyMo CËnÞ {_imbo. dmKoam Aml_ emioV _wbm§À`m 14 g{_Ë`m {ejU {_Ì H$m`©H«$_mV ñWmnZ Pmë`m AmhoV Am{U Ë`m§Mo H$m_ `eñdr [aË`m gwé Amho. gwYm[aV eoVr_YwZ 400 eoVH$è`m§H$S>o Q>mo_°Q>mo, P|Sy> bmJdS> Ho$br. EH$m Hw$Qw>§~mbm 5000 nmgyZ Vo 1 bmImn`ªV CËnÞ {_imbo. 350 bmoH$m§H$S>o hm CnH«$_ `eñdr Pmbm Amho. {_Zm Jm§JwS>} OZCËH$f© H$m`©H«$_, Í`§~Ho$ída

Aíbofm Xod, Zm{eH$. MMm©gÌo, {e~rao, d {ZarjUo Zm|XdÊ`mg gwédmV Ho$br. `m _mJm©Zo OmUrd OmJ¥Vrg gwédmV Ho$br Amho.

OmJ{VH$ ñVZnmZ gámhmMo CÔoe : 1) 2)

3)

ZwH$VrM OÝ_bobr ~mio gwÑT> ~ZÊ`mgmR>r, Ë`m§Zm _mVoMo XyY {_iUo IynM _hËdmMo Amho. d¡Ú{H$` joÌm_Ü`o H$m_ H$aV Agboë`m ì`º$s CXm. S>m°ŠQ>g©, Zg}g (n[aMm[aH$m), g§ñWm `m§Zm VgoM ñVZXm _mVm§Zm ñVZnmZmMo _hÎd nQ>dyZ XoUo. ñVZXm _mVoMm Amhma hr IynM _hÎdmMr Jmoï> Amho. A^©H$mMr gH$g AÞmMr JaO hr Ho$di XwYmVyZM ^mJV AgVo. AmB©Mm gH$g Amhma A^©H$mbm gH$g nmofU nwadVmo. `m ~Ôb OmUrd OmJ¥Vr H$aUo.

_¡Ìo`

9

4)

ñVZnmZm{df`r OZOmJ¥Vr {Z_m©U H$aUo d `m "H$m§Jmé _Xa Ho$AaMr' hr Img AmoiI : Anwè`m dOZmÀ`m åhUOo XmoZ {H$bm|À`m Imbr dOZ {df`mH$S>o bmoH$m§Mo bj doYyZ KoUo. AgUmè`m ~mimMo dOZ dmT>Ê`mgmR>r Ë`m§Zm C~oV åhUOoM ñVZnmZmMo \$m`Xo : "BZŠ`w~oQ>a' _Ü`o R>odb§ OmV§. nU ^maVmV AZoH$ N>moQ>çm N>moQ>çm 1) ~mimÀ`m OÝ_mZ§Va bJo.MM AmB©Mo XyY, Á`mbm AmnU JmdmV "BZŠ`w~oQ>a'Mr gmo` ZgVo Am{U _J Anwao dOZ Am{U MrH$ åhUVmo Vo ~mbH$mMr à{VH$ma eŠVr ZrQ> nmofU Z Pmë`mZo Aem ~mbH$m§Mm _¥Ë`y AmoT>dVmo. ^maVmV Xadfu OÝ_ KoUmè`m 270 bmI ZdOmV ~mbH$m§n¡H$s 90 bmI dmT>dÊ`mgmR>r IynM Cn`moJr Amho. 2) _wbm§_Ü`o dma§dma hmoUmao AmOma Ogo hJdU, dma§dma ~mbH§$ Ho$di dOZ H$_r Agë`mZo _¥Ë`w_wIr nS>VmV. ho à_mU `oUmam Vmn, nmoQ>XwIr `m§da AmB©Mo XyY ho Am¡fY Amho. Oa H$_r H$am`M§ Agob Va Ë`mgmR>r "H$m§Jmé _Xa Ho$Aa' hr 3) ñVZnmZ ho ZwH$Ë`m OÝ_boë`m A^©H$mgmR>r OrdZ AË`ën IMm©Mr Am{U AË`§V à^mdr CnMma nÜXVr Amho. XoUmar Z¡g{J©H$ XoUJr Amho. ñVZnmZ åhUOo Ë`m ^maVmV ~mb_¥Ë`y hr ^oS>gmdUmar g_ñ`m Amho. ho à_mU H$_r A^©H$mMo ~mhoarb dmVmdaUmnmgyZ, OrdO§VynmgyZ H$aÊ`mgmR>r Amnë`mH$S>o nwaoem d¡ÚH$s` gmoB© gw{dYmhr ZmhrV. ga§jU H$aÊ`mgmR>rMm am_~mU Cnm` Amho. BZŠ`w~oQ>g© qH$dm dm_©g©À`m I{M©H$ CnMmam§nojm "H$m§Jmé _Xa 4) _mVoMo XyY A^©H$mbm Hw$R>ë`mhr doir, Hw$R>ë`mhr Ho$Aa' hr AË`ën IMm©Mr Am{U AË`§V n«^mdr CnMma nÜXVr {R>H$mUr CnbãY hmoD$ eH$Vo. Amho. 5) _mVm Oa EM.Am`.ìhr. ~m{YV Agob Varhr Vr ñVZnmZ H$m§Jmé nÜXVrV ~mimbm AmB©À`m N>mVrOdi ËdMoMm XoD$ eH$Vo. Aem ñVZnmZmnmgyZ A^©H$mbm Hw$R>ë`mhr WoQ> ñne© hmoB©b Aem arVrZ§ gai C^§ R>odb§ OmV§. ~mimM§ S>moH§$ àH$maMm YmoH$m ZgVmo. EH$m ~mOybm didyZ R>odVmV Va _mZ WmoS>rer nmR>rÀ`m ~mOybm H$bVr R>odbr OmVo. ~mimMo S>moHo$ AmB©À`m ñVZm§da Am{U nm` ñVZnmZ XoVmZm ¿`md`mMr H$miOr : Xw_S>boë`m pñWVrV AmB©À`m nmoQ>mda AgVmV. ~mimbm C~Xma 1) ñVZnmZm_Ü`o ñdÀN>Vobm \$maM _hËd Amho. Q>monr Am{U nm`_moOo KmVbo OmVmV. nwT>À`m ~mOyZo CKS>§ AgUma 2) AmB©Zo _wbmbm ñVZnmZ XoÊ`mAmYr ñVZmMo ~m|S> ñdÀN> P~b§ KmVbo OmVo. _J ~mimbm Img V`ma Ho$boë`m H$m§Jmé YwdyZ ¿`mdo Am{U Z§VaM _wbmbm nmOmdo. Oa ~m|S>mbm {nedrV R>odbo OmVo. Aem àH$mao ~mimbm 24 Vmg, Ë`mM dOZ O§Vwg§gJ©, Agob Va ~mimbm hr Vmo hmoD$ eH$Vmo. 3) _mVoMm Amhma-ñVZnmZ H$aUmè`m _mVoMm Amhma `mo½` dmT>n`ªV "H$m§Jmé' _Ü`o R>odm`Mo AgVo. Oa _Ü`oM ~mimbm ì`dpñWV Agmdm. H$maU _mVoÀ`m AmhmamdaM ~mimbm ~mhoa H$mT>bo Va Ë`mbm {_iUmè`m C~o_Ü`o KQ> hmoB©b Am{U {_iUmam nm¡{ï>H$ Amhma Adb§~yZ Amho. Oa AmB©Mm ~mimÀ`m gwYmaUmè`m àH¥$Vrda Xwîn[aUm_ hmoD$ eHo$b. AmnU gm_m{OH$ Amamo½` `m {df`mda H$m_ H$[aV Amhma nm¡{ï>H$ Am{U n[anyU© Agob VaM ~mimbm Vmo AmhmoV AmnU hr nÜXV JmdmoJmdr nmohMdyZ AZoH$ A^©H$m§Zm {_iUma AgVmo. `m{Z{_ÎmmZo _w§~B©À`m Ho$.B©.E_. é½Umb`mV Adb§{~ë`m OmUmè`m OrdXmZ XoD$ eH$Vmo. `mgmR>r ~MV JQ>mVrb _{hbm§Zm gh^mJr H$_r {Xdgm§À`m, H$_r dOZmÀ`m ~mim§gmR>rMr CnMma nÜXVr H$éZ KoVm `oB©b.

10

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

~hþdfm©`y {nH$m§Mr bmJdS>

{OVrZ gmR>o, Zm{eH$

J«m{_U ^mJmV {deofV: Am{Xdmgr ^mJmV dfm©Zwdf} EH$M {nH$ nÜXVr MmbV Ambobr Amho. CËnmXZ IM© ~ogw_ma dmT>V Amho. IVo, {~`mUo, Am¡fYo/{H$Q>H$ZmeHo$ `m§Mm IM© Z nadS>Umam Amho. eoVr_Ü`o CËnmXZ hmoB©bM `mMr bhar hdm_mZm_yio emûdVr ZgVo. Iam~ d hbŠ`m àVrÀ`m O{_Zrda åhUmdo VodT>o CËnÞ hmoV Zmhr. ~mOmanoR>oV EH$mM doiog _mbmMr AmdH$ Pmë`mZo CËnm{XV _mbmbm emûdV ~mOma^md {_iV Zmhr. Zoh_rÀ`m eoVrbm eoVH$arhr H§$Q>mibo AmhoV. ~Xb gdmªZm hdm Amho na§Vy Vmo Hw$R>o d H$gm H$amdm `m~Ôb _m{hVr Zgë`m_yio Ë`mM-Ë`mM nÜXVrMm Adb§~ hmoV Amho. ~hþdfm©`w {nH$m§Mr bmJdS> hr g§H$ënZm nwT>o `oV Amho. ~hþdfm©`w {nH$m§_Yo Ho$ir, nnB©, hmXJm, eodJm, Vwa, Vm|S>br, qb~y, H$T>rnÎmm, Amiy B. {d{dY {nH$m§Mm g_mdoe hmoVmo. eoVmMo nS>rH$ ~m§Y, Iam~ O{_Z, hbŠ`m àVrÀ`m nS>rV amhUmè`m O{_ZrMm `mo½` dmna `m {nH$m§gmR>r H$aVm `oVmo. `m {nH$m§À`m bmJdS>r_yio amoOÀ`m Amhmam_Ü`o {d{^Þ ^mÁ`mMo d \$imMo à_mU dmT>Ê`mg _XV hmoC eH$Vo. J«m{_U OZVoÀ`m AmhmamV KaÀ`m eoVmV CËnm{XV hmoUmao AÞ-YmÝ`M _moR>çm à_mUmV `oV AgVo. VmÁ`m ^mOrnmë`mMo godZ J«m{_U ^mJmV AË`ën åhUOo XaS>moB© 4060J«°_ EdT>oM Amho. eara dmT>rg Amdí`H$ AgUmè`m g_Vmob AmhmamMm {dMma Ho$ë`mg 250 Vo 300 J«°_ VmOm ^mOrnmbm amoOÀ`m AmhmamV AgUo Amdí`H$ Amho. ~hþdfm©`w {nH$m§À`m bmJdS>r dmT>ë`mg ho à_mU `mo½` amIÊ`mV _moR>r _XV hmoD$ eH$Vo d Hw$nmofUmbmhr Amim ~gy eH$Vmo.

H$_r IMm©V Ho$br OmUmar eoVr ^mOrnmbm IaoXrdarb IMm©V ~MV

~hþdfm©`w ^mOrnmmbm {nH$m§Mr bmJdS H$aVm§Zm :

hmXJm, eodJm, qb~y, H$S>rnÎmm, {gVm\$i, Vm|S>br, noé, nnB©, Ho$ir, JdVr Mhm, Amiy B. ~hþdfm©`w ^mOrnmbm d \$inrH$m§Mr bmJdS> nag~mJoV dm eoVm_Ü`o Ho$ë`mg Hw$Qy>§~mbm Amdí`H$ ^mÁ`m doioV d {~ZmIM© CnbãY hmoVrb. VgoM `mo½` {Z`moOZ H$éZ d {deof H$miOr KoD$Z bmdÊ`mg Am{W©H$ CËnÞmV ^a nS>Ê`mg _XV hmoC eH$Vo. Ë`mgmR>r Imbrbà_mUo {Z`moOZ H$éZ bmJdS> Ho$ë`mg Cn`moJr R>é eH$Vo. darb à_mUo Z_yX Ho$boë`m {nH$m§À`m gwYmarV dmUm§Mr bmJdS> H$amdr. bmJdS> H$aVm§Zm CÝhmù`m_Ü`o _mM©-E{àb _{hÝ`mV 2X2 \w$Q> AmH$mamMo IÈ>o IUyZ V`ma R>odmdo. CÝhm_Ü`o IÈ>o Vmnë`mg _mVr_Yrb {OdO§VyMm Zme hmoVmo. IÈ>o ^aVm§Zm {bÝS>|Z `m O§VyZmeH$mMr _moH$ù`m IÈ>`mV AJmoXa YwaiUr H$amdr Z§Va nmbmnmMmoim, H$mS>r H$Mam d Hw$Obobo eoUIV ^amdo `m Wamda naV EH$Xm {bÝS>oZ nmCS>a Ywaimdr Ë`mZ§Va Mm§Jbr _mVr (XJS>, JmoQ>o, VU {dahrV) A{YH$ Hw$Obobo eoUIV EH$Ì KoD$Z d Ë`m_Ü`o {bÝS>|Z nmCS>a EH$Ì H$éZ ^amdr. IÈ>o O{_ZrbJV g_m§Va Z ^aVm AYm© \w$Q> Var C§M d S>mo_À`m AmH$mamMo ^amdo åhUOo nmD$g nS>ë`mZ§Va ~hwdfm©`w {nH$bmJdS>rMo _w»` bm^ _mVr O{_ZrbJV `oVo d PmS>m§Mr bmJdS> g_Vmob Amhma df©^a ñWm{ZH$ nmVirda CnbãY ì`d{ñWVrVnUo H$aVm `oVo. hmoVmo. bmJdS> Ho$boë`m amonm§Zm {Z`{_VnUo nmUr XoÊ`mMr gmo` ñWm{ZH$ ~mOmanoR>oVyZ MbZ {_iVo H$amdr. emûdV CËnÞmMo gmYZ doioda IVo ÚmdrV. àË`oH$ PmS>mg nmdgmù`mV OyZ Z¡g{J©H$ ñÌmoVm§Mm `mo½` dmna _{hÝ`mV [a¨JU nÜXVrZo Jm§Sy>i IV AYm© Vo EH$ {H$bmo _{hbm§gmR>r ~MVrMm ZdrZ _mJ©

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

11

Úmdo d nwT>o ho à_mU àVrdf© EH$ {H$bmo à_mUo dmT>dV n§M~rO nag~mJ AmnU H$é eH$Vmo. Omdo. g§ajUmgmR>r Hw§$nU H$amdo amoJ {H$S>rnmgyZ amono Cn`moJ dmM{dÊ`mgmR>r XenUu AmH©$ qH$dm VgoM bgyU, {_aMr, AÐH$ A. n§M~rO ^mOrnmbm qH$dm H« $ . àH$ma \$i `m§À`m {_lUmMo 10% à_mU KoCZ \$dmaUr H$amdr. 1. {haì`m nmbo nmbH$, _oWr bmoh, ~r OrdZgÎd g§X^© : Amao½` {_Ì _mJ©X{e©H$m - KamVrb gm§S>nmUr ì`dñWm ^mÁ`m n§M~rO nag~mJ : gm§S>nmÊ`mMm dmna H$éZ ^mOrnmbm V`ma 2. \$i^mOr JmOa, Q>mo_°Q>mo,dm§Jo ìhrQ>m_rZ Ao/~r H$aÊ`mgmR>r nag~mJ hm EH$ _mJ© Amho. ^mOrnmë`mÀ`m 3. ~mam_mhr Vwa, dmb, Mm¡Ymar, àmoQ>rÝg/ìhrQ>m_rZ H$S>YmÝ` dmb \|«$M ~rÝg, XwYr dmT>rgmR>r Ë`m nmÊ`mMm dmna hmoVmo. `m_Ü`o H$mhr g|{Ð` IVm§Mo 4. \$iPmS>o eodJm, nnB©, Ho$ir, ìhrQ>m_rZ Ao/ gr KQ>H$ AgVmV. CXm. AÞ KQ>H$ B. H$mOy, qb~y H°$ber`_ `m nag~mJo_yio Amnë`mbm Mm§Jbo nmofH$ KQ>H$ H$moa\$S>, Ambo, hiX, OI_oda CnMmamgmR>r, {_iVmV Am{U Ë`mgmR>r H$mhrhr OmñVrMm IM© Amnë`mbm 5. Am¡fYr dZñnVr Vwig OiUo/^mOUo, bmJV Zmhr. Amnë`mbm \$º$ ømgmR>r WmoS>rer OmJm bmJVo VoWo KgmXwIr B.

emœV {Zdm©hmMm AW©

àmg§{JH$

lr{Zdmg _hm~i, Zm{eH$

{_Ì, ~mE\$ d g§b¾ g§ñWm gdmªJrU J«m_rU {dH$mgmMo H$m`© H$aVmV. gh^mJr Hw$Qw>§~mg Xm[aÐ`mÀ`m n[apñWVrVyZ ~mhoa `oÊ`mg _XV ìhmdr `mgmR>r Cn{OdrHo$Mr Am{U CËnÞ dmT>rMr doJdoJir gmYZo CnbãY ìhmdrV Am{U Aem Hw$Qw>§~mMm emœV {dH$mg ìhmdm ho `m H$m`m©_mJrb gyÌ Amho. emœV {Zdm©hmÀ`m _wÚmMo doJdoJio n¡by d `m _wÚmMm AW© gm§JÊ`mMm à`ËZ `m boImÛmao Ho$bm Amho. ^maVm_Ü`o gZ 1990 Z§Va OmJ{VH$sH$aU Am{U CXmarH$aUmMo dmao dmhÿ bmJbo. _wŠV AW©ì`dñWm AmnU pñdH$mabr. gd© g_mO `m pñWË`§Vambm gm_moam Jobm. ~S>o CÚmoJnVr, gaH$mar AIË`marVrb `§ÌUm, ZmoH$aXma Ago VwbZoZo pñWa KQ>H$ Am{U amoO§Xmar H$aUmar _mUgo, N>moQ>o ì`mdgm{`H$, H$moaS>dmhÿ O{_Z H$gUmao eoVH$ar, Am{Xdmgr Am{U ^y{_hrZ `m gdmªZrM OmJ{VH$sH$aUmMr à{H«$`m àË`j-AàË`jnUo AZw^dbr.

_moR>o àH$ën, Mm§Jbo añVo, XO}Xma godm gw{dYm, g§JUH$, _mo~mB©b, B§Q>aZoQ>, _Zmoa§OZmMo {d{dY gag n`m©`, Aem Jmoï>t_YyZ {dH$mgmMm EH$ Moham {XgV hmoVm. na§Vy `m gd© gwI gw{dYm§Mr _m¡O AZw^dVmZm {ZgJ©, n`m©daU, Ordg¥ï>r `m§Mr hmZr hmoV Amho ho H$mhrgo Ceram bjmV Ambo. Ë`mM~amo~a gd© g_mOmMm {dH$mg hmoVmo Amho H$s H$mhr OUm§MmM {dH$mg hmoV Amho? g_mOmMo BVa KQ>H$ (N>moQ>o eoVH$ar, Jar~ OZVm d Am{Xdmgr) {dH$mgmnmgyZ XwamdV AmhoV `mMmhr {dMma nwT>o Ambm. {dH$mgmMr, AmnU EH$ g_mO åhUyZ _moOV Agbobr n`m©daUr` qH$_V Am{U ñWm{ZH$ bmoH$m§Mr nydm©nma dmnamV Agbobr {Zdm©hmMr gmYZo Ë`m§Zm ZmH$maUo ho _wÔo {dH$mgmVrb {dg§JVrÀ`m ñdénmV nwT>o Ambo. J«m_rU Am{U Am{Xdmgr _mUgmMr Cn{OdrHo$Mr gmYZo, Or {ZgJm©er {ZJS>rV hmoVr, Vr Ë`mÀ`m hmVmVyZ {ZgQy>Z OmD$ bmJbr. Vr gmYZo nydugmaIr CËnmXZj_ am{hbr ZìhVrM. _wŠV AW©ì`dñWoMm, OmJ{VH$sH$aUmMm AZw^d KoV

12

_¡Ìo`

àñVmdZm :

Owb¡ 2009

AgVmZmM Ë`mMmM EH$ ^mJ AgUmè`m V§ÌkmZmVrb H«$m§Vr_wio ~XbmMm doJ dmT>bm. V§ÌkmZmVrb EImXm Q>ßnm JmR>m`bm nydu nÞmg df} bmJbr AgVr Agm Q>ßnm nmM dfm©VM JmR>bm OmD$ bmJbm. V§ÌkmZmVrb AmYw{ZH$Vm, OrdZmÀ`m gd©M joÌmV CnbãY Pmbobo {d{dY n`m©` `m_wio J«mhH$ hm amOm Pmbm. nU hmoV Agboë`m ~Xbm§Mo ZrQ> AmH$bZ hmoD$Z Ë`m{df`r Amnbo _V ~Zdm`bm bmJUmar Cg§Vhr H$mhr doim J«mhH$mg {_imbr Zmhr. n¡gm `m MbZmMo _hËd dmT>bo. _mZdr ZmVog§~§Y ~Xbbo. "{dîUw_` OJ' EodOr "dñVw_` OJ' AZw^dmg `oD$ bmJbo. `m gd© Jmoï>r hmoV AgVmZm "ho AgoM hmoV amhUma' Aer An[ahm`©Vmhr dmQ>V hmoVr. Am¡Úmo{JH$ d Am{W©H$ {dH$mg H$aÊ`mgmR>r àË`j-AàË`jnUo {ZgJm©Mo emofU Pmë`mZo {ZgJm©er g_Ýd`mMo ZmVo AgUmè`m Am{XdmgtÀ`m, J«m_rU OZVoÀ`m {Zdm©hmMm àíZ {~H$Q> Pmbm. emœV {Zdm©hmMr g§H$ënZm : emœV {Zdm©hmÀ`m g§H$ënZoer gdmªJrU {dH$mg, g§gmYZm§Mo ì`dñWmnZ, Jar~r {Z_y©bZ `m Jmoï>r OmoS>boë`m AmhoV. nwaogo AÞ {_iV amhÊ`mMr ImÌr hm emœV g§H$ënZoMm nm`m Amho. Amnbm d Hw$Qw>§{~`m§Mm {Zdm©h H$aÊ`mgmR>r bmoH$m§Zm ~m¡pÜXH$, em[aarH$ l_ H$amdo bmJVmV. H$mhr gmYZo d _mb_Îmm `m§À`m AmYmao bmoH$ {Zdm©h H$aVmV. Aer gmYZo åhUOo n¡go, eoVr dJ¡ao. na§Vy {Zdm©hmgmR>r {ZgJm©Mmhr hmV^ma bmJV AgVmo, emœV {Zdm©h {ZgJm©da Adb§~yZ AgVmo. {Zdm©hmer g§~§{YV KQ>H$ : 1) 2) 3) 4) 5)

Z¡g{J©H$ g§nÎmr : O_rZ, O§Jbo, nmUr, hdm, dZñnVr, àmUr BË`mXr Am{W©H$ ómoV : ZmoH$ar, ì`dgm`, ì`mnma, {Zd¥Îmr doVZ, amoOJma, Ho$bobr ~MV B. ^m¡{VH$ gmYZo : Ka, OZmdam§Mm JmoR>m, añVo, `§Ìgm_wJ«r, _¥X d Obg§YmaUmMo CnMmaB. _mZdr g§gmYZo : kmZ Am{U H$m¡eë`o, H$m`©j_Vm d gj_Vm, Mm§Jbr, Amamo½`nwU© pñWVr, H$m`© àoaUm B. gm_m{OH$ gwajm : Hw$Qw>§~mVrb gXñ`, ZmVodmB©H$,

Owb¡ 2009

eoOmar `m§À`m~amo~a {dídmg Am{U ghH$m`m©Mo ZmVo, ZoV¥Ëd j_Vm, à{H«$`oV gh^mJ. {Zdm©hmMm {df` ì`mnH$ Amho. Ë`mMo ZmVo \$ŠV Am{W©H$ KQ>H$mnwaVo _`m©{XV Zmhr. da C„oI Ho$boë`m nmM KQ>H$m§er {Zdm©hmMm OdiMm g§~§Y Amho. emœV {Zdm©hmMm AW© : emœV åhUOo Oo OmñV H$mi {Q>Hy$Z amhVo, d¥ÜXr§JV hmoVo. AWm©VM darb nmM KQ>H$ Á`m ì`ŠVtZm qH$dm g_mOmbm OmñV à_mUmV {_iVrb, `m KQ>H$m§Mo ì`dñWmnZ `mo½` hmoV amhrb Ë`m§Zm emœV {Zdm©hmÀ`m, emœV {dH$mgmÀ`m g§Yr OmñV {_iVrb. emœVVm åhUOo EImÚm Jmoï>r~Ôb dmQ>Umar ImÌr qH$dm ^adgm. Xwgè`m eãXmV gm§Jm`Mo Va AH$pñ_V YŠH$m qH$dm ZwH$gmZmbm Vm|S> XoD$Z gmdaÊ`mMr j_Vm. AH$pñ_V YŠH$m åhUOo Z¡g{J©H$ AmnÎmr, nya, XwîH$mi, dmXi, Hw$Qw>§~mVrb {_idË`m gXñ`mMm _¥Ë`y, ~mOma^mdmV KgaU. `m Ñï>rH$moZmVyZ ~{KVbo Va Jar~ ì`ŠVtMr, Am{XdmgtMr AmH$pñ_V YŠH$m nMdÊ`mMr, Ë`mVyZ gmdaÊ`mMr eŠVr _wimVM H$_r AgVo. `mCbQ> Xwgè`m Q>moH$mMo CXmhaU åhUOo ~hþamï´>r` H§$nÝ`m§Mr Aer eŠVr àM§S> _moR>r AgVo. EImÚm lr_§V eoVH$è`mZo Am{W©H$ VmH$XrÀ`m AmYmao ~moAa dob _YyZ hdo VodT>o nmUr Cngbo Va Ë`mMo ho dmJUo emœV {dH$mgmg AZwén Zmhr. H$maU OmñV nmÊ`mÀ`m AmYmao Ë`mMm Am{W©H$ {dH$mg hmoV Agbm Var Ë`mV gm_m{OH$ g_mZVoMo VËd nmibo OmV Zmhr. O{_ZrV nwÝhm nmUr ^abo OmÊ`mMo à`ËZ hmoV ZmhrV Vmon`ªV Ë`m {dH$mgmMr emœVr H$er XoUma ? gm_m{OH$ g_mZVm åhUOo EH$ g_mOKQ>H$mbm {_iUmè`m {dH$mgmÀ`m g§Yr_wio Xwgè`m g_mO KQ>H$mMo {dH$mgmMo n`m©` (bJoMM qH$dm ^{dî`H$mimV) {hamdyZ KoVbo OmD$ Z`oV. emœV {dH$mgmV emœV {Zdm©hmMo Jw{nV XS>bobo Amho. emœV {Zdm©h åhUOo Omo Am{W©H$ Ñï>rZo \$m`Xoera Agob, {ZgJm©Mr ^éZ Z `oUmar hmZr H$aUmam Zgob Am{U gm_m{OH$ g_mZVm nmiUmam Agob.

_¡Ìo`

13

H$m`©H$Ë`mªZr Oéa dmMmdrV Aem nwñVH$m§Mr AmoiI H$éZ XoUmao ho gXa

Z_©Xo @@ ha ha..... dmMmdo Ago H$mhr

A_¥Vm àgmX Omoer, Oìhma nmoQ>^a nmUr {_iV Zgbo Var Amü`© åhUOo ^wHo$Mr OmUrd Zmhr Am{U ^wHo$Zo e[aambm AeŠVnUm XoIrb Zmhr. ^wHo$Mr OmUrd Zmhr-{hM Z_©Xm _¡`mMr H¥$nm ! Ago Vo åhUVmV. Z_©Xm n[aH«$_m H$aV AgVm§Zm {_iVo Ë`m§À`m nËZrMr XoIrb Ë`m§Zm gmW Vo {H$Vr df© qhS>Uma ? Ag§ Ë`m§Zm {dMmabo AgVm Ë`m åhUmë`m "n§ImV ~i Agob Vmon`ªV ^amè`m _marV _marV qhS>ob' qhSw> KmV _J KaQ>o AmhoM H$miOr KoUmao Ë`m åhUV. AmÜ`mË_ Am[U gmYZoZo PnmQ>bob Am{U Z_©Xm_m`rMr Amkm Pmbr H$s, gmYZoVwZ CRw>Z n[aH«$_m gwé H$aUmao Hw§$Q>o bmoH$mÀ`m Ñï>rZo A°~Zm°_©b Agbo Var Ë`m§À`m Hw§$Qw>~r`AmßVoï>m§Zr Ë`m§Zm Zoh_r Zm°_©b à_mUo gm§^mibo. Z_©Xm n[aH«$_oMo WamaH$ dU©Z Amnë`m {bImUmVyZ EH$m A{e{jV boIH$mZo Ho$bo Amho. Z_©Xobm Z Amobm§S>Vm Ag§»` g§H§$Q>m§Mm gm_Zm H$aV EH$m AVwb lÜXoÀ`m Omoamda {H$Ë`oH$ n[aH«$_m nwU© Ho$ë`m AmhoV `m Ë`m§À`m àdmgmV gmjmV Z_©Xm_m`rMo Xe©Z Ë`m§Zm AZoH$ doim Pmbo Amho Agohr Vo gm§JVmV. dmMH$m§Zm Vo g§Xoe XoVmV, ""{bhrUmao {bhrVrb, dmMUmao dmMVrb nU _r åhUVmo gmjmV AZw^d ¿`m`Mm, AmZ§X ¿`m`Mm Agob Va AmnUhr Z_©Xm n[aH«$_m H$am. Ë`mÀ`mgmaIm AmZ§X Zmhr ! Vo Z_©Xm_¡æ`mMo a§J, Vr H¥$nm AZw^dmdr !'' Z_©Xo @ ha @ ! OJÞmW Ho$ed Hw§$Q>o {b{IV

Z_©Xo @@ ha ha

eVH$mZweVH$mnmgwZ Ag§»` _mUgo Z_©Xmn[aH«$_m H$arV Ambr AmhoV. OJÞmW Ho$ed Hw§$Q>o ho AgoM EH$ n[aH«$_mdmgr. n[a åhUOo g^modVma, H«$_ åhUOo {\$aUo, X{jU åhUOo COdr ~mOw COdrH$S>o X¡dVmbm R>odwZ {\$aUo åhUOo àX{jUm, n[aH«$_m hmo`. A_aH§$Q>H$bm Z_©Xm _mB©Mm CJ_ Amho. {_WyZ n[aH«$_m gwé H$aÊ`mMm nma§n[aH$ {Z`_ Amho. lr. Hw§$Q>o `m§Zm bhmZnUmnmgyZM AÜ`mË_mMr AmoT> hmoVr. Aä`mgmV qH$dm {ejUmV Ë`m§Mo _Z H$YrM a_bo Zmhr na§Vw Ü`mZ gmYZm _mÌ lr. Hw§$Q>o VmgZ Vmg H$aV AgV. EH$ {Xdg gmYZoVwZ CR>bo gmYZoVwZ Ë`m§Zm Amkm Ambr "Z_©Xm n[aH«$_m Mmbw H$a' Am{U Ë`m§Zr n[aH«$§_m H$aÊ`mMm {ZYm©a Ho$bm. na§Vw Hw§$Q>o Ym{_©H$, AmÜ`mpË_H$ AmoT>rZo {ZKmbobm EH$ ^m~S>m ^m{dH$ ZgyZ nwd©H$ënZm§Mr nwQ>§ _Zmda Z R>odVm _moH$ù`m _ZmZo AZw^yVrbm gm_rb OmUma emoY`mÌr Amho. Ë`m§Zm hmoUmè`m AmkoZwgma Vo Jobr AZoH$ df} n[aH«$_o_mJo n[aH«$_m H$aV AmhoV. åhUwZ Ë`mMo AZw^d EH$gwar ZgwZ ~hþ{_Vr bm^bobo AmhoV. gmYwËdmÀ`m ZmdmImbr Mmbboë`m ~wdm~mOrda Vo H$moaS>o AmT>VmV. na§Vy Ë`mMdoir M_ËH$ma dmQ>mdm Ago AZw^dhr Vo ghOVoZo gm§JVmV. EH$m PnmQ>boë`m àdmgmMo ho H$WZ Zoh_rÀ`m àdmgdU©Zmnojm AË`§V {dbjU Amho Am{U åhUwZM Z_©Xmn[aH«$_odarb boIZ a§JV OmV§. Z_©Xo @@ ha ha Z_©Xm n[aH«$_m H$aV AgVm§Zm lr. Hw§$Q>o `m§Zm Ag§»` àmOŠV àH$meZ AZw^d Ambo. n[aH«$_m H$[aV AgVm§Zm Km_ `oV Agbm Am{U _yë` : XmoZeo drg én`o

14

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

^moH$a

AmoiI PmS>m§Mr emór` Zm§d

: Cordia Dichotomy

Hw$i

: Boraginaceae

ñWm{ZH$ Zm§d

: ^moH$a

í`m_ ~moago, _mobJr, {O. Z§Xya~ma d Q>UH$ ~r AgVo. nú`m§Zm hr \$io \$ma AmdS>VmV. PmS>m§Mm Cn`moJ :

Am{Xdmgr ^mfoV : hoëQ>m _hmamï´>mVrb gd© dZm_Ü`o AmT>iUmao na§Vw hiwhiw bmon nmdV OmV Agbobo PmS> åhUOo ^moH$a. gmYmaUnUo 7 Vo 10 _rQ>a C§Mr n`ªV ho PmS> dmT>Vo. doS>o dmH$S>o dmT>bobo, IS>~S>rV gmb d gmbrbm Cä`m ImMm ^moH$amMo `m PmS> AmoiIÊ`mÀ`m IwUm AmhoV. nmZo : PmS>mMr nmZo öX`mMr AmH$mamMr AgVmV Ë`mMm XoR> bm§~ AgVmo. nmZo OwZr Pmë`mda IaIarV hmoVmV d ImbMm ^mJ JwiJwirV AgVmo. {eam ImbÀ`m ~mOwZo ñnï> {XgVmV.gmYmaUnUo nmZJi _mM©-E{àb _{hÝ`mV hmoVo. Z{dZ nmbdr _o _{hÝ`mV `oVo. \w$bo : _mM©, E{àb _{hÝ`mV {ndiga a§JmMr gwdm{gH$ \w$bo `m PmS>mg `oVmV. \w$bm§Mm AmH$ma K§Q>mH¥$Vr AgVmo. \$io : nmdgmù`mMm Vm|S>mda OwZ, Owb¡ _{hÝ`mV ^moH$ambm \$io `oV AgVmV. \$io hr Jmob ~moam EdT>r AgVmV. H$ƒr AgVm§Zm Ë`mMm a§J {hadm AgVmo d {nH$ë`mZ§Va {ndim a§J hmoVmo. \$im_Ü`o {MH$Q> JmoS> Agm Ja AgVmo

^moH$aÀ`m PmS>mMm Cn`moJ OimD$ bmHw$S> åhUwZ hmoVmo. H$modir nmZo d _mohmoaMr ^mOr H$aVm `oVo. ñWm{ZH$ ~mOmamV `m ^mOrbm \$ma _mJUr Amho. gmYmaUnUo 25 Vo 30 é. {H$bmoZo hr ^mOr {dH$br OmVo. ^moH$aÀ`m \$im§Mm Cn`moJ bmoUMo ~Z{dÊ`mgmR>r hmoVmo. A^rd¥ÜXr : 1) {~`m-nyU© {nH$boë`m \$imÀ`m {~`m Jmoim H$éZ àË`oH$ IS²>S>çmV 2-3 {~`m bmdUo qH$dm Zg©ar V`ma H$éZ Ë`mMr amono bmJdS> H$amdr. bmJdS> : 10 X 10 _rQ>a A§Vamda bmJdS> H$amdr. gd© àH$maÀ`m O_rZrV `m PmS>mMr bmJdS> H$aVm `oVo. ^moH$aÀ`m H$modù`m nmZmMrM ^mOr {dH$br OmV Agë`m_wio ñWm{ZH$ bmoH$ hr nmZo VmoSy>Z ~mOmamV ^mOr {dH$VmV. Ë`m_wio hr PmS>o hiw hiw H$_r hmoV Mmbbr AmhoV d Vr bwá hmoÊ`mÀ`m _mJm©da Amho. na§Vw AmnU Ë`m§À`m eoVmÀ`m / dmS>rÀ`m ~m§Ymda VgoM _miamZmda O§Jb PmS>o åhUyZ bmJdS> H$éZ `m PmS>m§Mr g§»`m naV dmT>dw eHy$.

Wm`bo[a`m - JmoMrS> Vmnm ~Ôb _m{hVr OZmdam§À`m A§Jmdarb Jmo{MS>m nmgyZ àgma hmoUmè`m Wm`bo[a`m{gg `m AmOmamZo JmonmbH$ Km~éZ OmVmV. hm AmOma Wm`bo[a`m A°Ý`yboQ>m, Wm`bo[a`m nmadm `m EH$ noer` {OdmUy_wio hmoVmo. `mÀ`m CnMmamgmR>r JmonmbH$m§Mo gmYmaUV: VrZ hOma én`o IM© hmoVmV. XyY CËnmXZmVhr KQ> hmoVmo. JmoR>çmVrb BVa OZmdam§Zm hm Vmn Jmo{MS>m _m\©$V hmoD$ eH$Vmo. CnMmamZ§Vahr EImXo OZmda XJmdy eH$Vo. na§Vy `mda Cnm` Amho. Vmao åhUOo à{V~§YH$ bg Q>moMUo. ha bg B§{S>`Z Bå`wZmobm°{OH$b (h¡Ðm~mX) `m§Zr CnbãY Ho$br Amo. hr bg VmbwŠ`mÀ`m Jmdr {_iy eH$Vo. XmoZ-VrZ _{hÝ`m nwT>rb d`mÀ`m neyYZmÀ`m bgrH$aUmZo Wm`bo[a`mbm Amim ~gVmo. bgrMr à{VH$maeº$s neyYZmÀ`m Am`wî`^a MmbVo na§Vy Vkm§À`m _Vo Xa nmM dfm©§Zr bgrH$aU H$amdo. bgrH$aUmMr à{V OZmda 70 Vo 80 é. `odT>r qH$_V `m AmOmamÀ`m CnMmamÀ`m IMm©À`m VwbZoV _m\$H$ Amho. -àdrU VmS>o,a{eZ

Owb¡ 2009

_¡Ìo`

15

H$mOw ~m|S>mnmgyZ ~ZUmè`m à{H«$`m `wŠV nXmWm©{df`r _m{hVr

{_ÌmMrhr boH$a

H$mOw ~r + H$mOw ~m|S>o (ag) H$mVS>rMo amoJ (ñH$du) {ó`m§À`m J^m©e`mÀ`m VH«$matda H$mOw~m|S>mMm ag JwUH$mar Amho. ~m|S>mMm ag {Z`{_V godZ Ho$ë`mg S>moio Zoh_r nmUrXma amhVmV. H$mOw ~m|S>mnmgyZ ~Z{dÊ`mV `oUmao {Q>H$mD$ nXmW© :

{_ÌmMrhr boH$a§.....{_ÌmMr hr boH$a§ _mVr dmZ H$mi§ H$moUr XwYm dmZr nm§T>a§ {_ÌmMrhr boH$a§.....{_ÌmMr hr boH$a§ dmS>rMr hr gmW...dmS>rMr hr gmW a§ {_ÌmMrhr boH$a§.....{_ÌmMr hr boH$a§ ~MV JQ>mMr hr, Yabr Amho gmW {_ÌmMrhr boH$a.....{_ÌmMr hr boH$a {ejH$ {_Ìm§Mr hr Yabr Amho gmW {_ÌmMrhr boH$a§.....{_ÌmMr hr boH$a§ Amamo½`mMr Yabr Amho gmW {_ÌmMrhr boH$a§.....{_ÌmMr hr boH$a§ H$m`©H$Ë`m©Mr hr Yabr Amho gmW

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

H$mOw ~m|S>mMo VmOo no` H$mOw ~m|S>mMo ea~V H$mOw ~m|S>mMo Om_ H$mOw H±$S>r H$mOw ~m|S>mMo bmoUMo H$mOw ~m|S>mMo Q´>m°\$s H$mOw ~m|S>mMr nmdS>a

àem§V nmQ>rb {O. am`JS.

A{Zb ~moamS>o, M§Ðnwa.

emœV {dH$mgmMo H$mhr n`m©daUr` {ZX}eH$. 1) 2) 3) 4) 5) 6)

16

^yOb nmVir Cn`moJmV `oÊ`mgma»`m ObómoVm§Mm àdmh eham§_Yrb gm§S>nmUr V`ma hmoÊ`mMo d Ë`mda à{H«$`m hmoÊ`mMo à_mU O{_ZrMm dmna O§Jb ì`már O{_ZrMo à_mU g§a{jV g§»`m

Owb¡ 2009

7) 8) 9) 10) 11)

newYZmMr g§»`m IVo d {H$Q>H$ ZmeH$m§Mm dmna O§JbmMm èhmg hmoÊ`mMo à_mU Zm_eof hmoÊ`mÀ`m _mJm©darb àmÊ`m§Mr g§»`m H$m~©ZS>m` Am°ŠgmB©S> À`m CËgO©ZmMo d bmoH$g§»`mMo à_mU lr{Zdmg _hm~i

_¡Ìo`

Maitreya Issue 3 Jul 2009.pdf

Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Maitreya Issue 3 Jul 2009.pdf. Maitreya Issue 3 Jul 2009.pdf. Open. Extract.

228KB Sizes 58 Downloads 569 Views

Recommend Documents

Maitreya Issue 3 Jul 2010.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Maitreya Issue 3 Jul 2010.pdf. Maitreya Issue 3 Jul 2010.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu.

issue 3 jan.pdf
Financial Aid & IDD 2. Special Opportunities 3. SAT/ACT 3. Junior Family Night 4. Coffee! 4. Student timeline 5. SAT/ACT. College Fairs 6. Tutoring Info 7. January 2017. Volume 10, Issue 3. COUNSELING NEWSLETTER. John P. Stevens High School. www.edis

Issue 3.pdf
Page 2 of 32. Hilary Stagg unøeils an exguisite,neøl. recording. Adding the sounds of lrish. flute, electricfddle and angelic øoices to. his uniqueþ electr'fied hørp tones,. Hilary creates a sound that ffirtlessþ. transPorts !0a to an unþrgett

BP Newsletter - Issue 3.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. BP Newsletter - Issue 3.pdf. BP Newsletter - Issue 3.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu.

Vol 3 Issue 3 November 2017.pdf
Article​ ​by​ ​Kailyn​ ​Patria. The debate over ... universal color, which was in this case. blue, which has ..... Vol 3 Issue 3 November 2017.pdf. Vol 3 Issue 3 ...

Volume 52 - Issue 3 - FINAL.pdf
Q: How long have you been teaching and when. did you come to USD? A. I began teaching in 2009 when I came to USD to. join the legal writing and research ...

Volume 30, Issue 3
Feb 11, 2010 - the data, on the basis of some threshold variable, into groups of observations each of which obeys the same ... heterogeneity in growth (e.g., Papageorgiou (2002), Tan (2009)) have assumed that the threshold ... for the threshold effec

VOLUME II Issue 3.pdf
the United States Congress. .... your support of the Museum. Though the newsletter will ... entire mailing list through. 2009 ... and shipping fruits and vegetables.

APF Issue 3.pdf
62-63 Product Update. 64 Advertisers' Index. ASIA PACIFIC FIRE. www.apfmag.com. 1. Front cover picture: An RAAF Student. tackles a flashover fire within the ...

TAXLAWGiST - ISSUE 3 - EXPORT SPECIAL - TAXSCAN.pdf ...
18/1580-F/E,. Kedhar Tower Tali Puthiyapalam Rd,. Puthiyapalam, East Thali,. Opposite to Juma Masjid, Palayam,. Kozhikode, Kerala 673002. www.taxscan.in.

Vol. 19 Issue 3.pdf
One of the most entertaining sessions of the March in-service day. shared by the .... WILSON'S TREASURE. TROVE OF ... 1999, when 12,000 square feet. were added ... 1991; the Center was. renovated ... search box or browse the. categories ...

output 3:4 PM Thu Jul 14 font_proof-3-alphanurmeric ... -
Jul 14, 2016 - Alpha Bravo Charlie Delta Echo Foxtrot Golf. Hotel India Juliet Kilo Lima Mike November. Oscar Papa Quebec Romeo Sierra Tango. Uniform Victor Whiskey Xray Yankee Zulu the sex life of the woodchuck is a provocative question for most ver

output 3:4 PM Thu Jul 14 font_proof-3-alphanurmeric, p. 1 ... - Groups
Jul 14, 2016 - Alpha Bravo Charlie Delta Echo Foxtrot Golf. Hotel India Juliet Kilo Lima Mike November. Oscar Papa Quebec Romeo Sierra Tango. Uniform ...

jul color.pdf
... prepared for the time needed to download it, based on. your Internet bandwidth. It is large because it includes a virtual machine with a Debian Linux Operating.

JUL 062012
SEAN THOMPSON. Director. Enclosed please fmd a copy of a COAH resolution approving the Montclair Township's. Spending Plan Amendment. If you have any questions, please ..... on Affordable Housing; Sean Thompson, Acting Director of Local Planning Serv

PsycINFO News, Volume 29, Issue 3 - American Psychological ...
a Madman, for about a dozen years), a copywriter, a creative writer, and a technical writer .... I had worked for the. California School of Professional Psychology.

Issue-34 Final set-7-10 (3).pmd - Gujarat Information
Oct 7, 2015 - www.facebook.com/gujaratinformation.official. Phone No. : 079-232- ..... Performance Indicator (API) based Performance. Based Appraisal ...

Western Cuyahoga Audubon Newsletter: Vol.4, Issue 3, August ...
Field Trips, continued. Savannah Sparrow © Dave Lewis. Page 3 of 8. Western Cuyahoga Audubon Newsletter: Vol.4, Issue 3, August 2006.pdf. Western Cuyahoga Audubon Newsletter: Vol.4, Issue 3, August 2006.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main m

the investor volume 3 issue 6 june 2010
with IT major Wipro accounting more than half of the total losses. IRDA wins ULIP tussle. Insurance regulator ..... to sell off state-owned enterprises, its PFI program has produced scores of imitators. Japan has 20 new ...... ties to quicken up refo

Traffic Safety Pulse Issue 3.pdf
Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Traffic Safety Pulse Issue 3.pdf. Traffic Safety Pulse Issue 3.pdf.

PsycINFO News, Volume 31, Issue 3, 2012 - American Psychological ...
technology, such as Mobile Devices, Social Media, and Cyberbullying. ... and all records will keep the term Mental Retardation (or appropriate ... The full list of.

Issue-34 Final set-7-10 (3).pmd - Gujarat Information
Oct 7, 2015 - www.facebook.com/gujaratinformation.official. Phone No. : 079-232-53440 ..... Performance Indicator (API) based Performance ...... de/Division.