ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
75 o 7j k g|n v dkog;]k 0v'dkoxt8y ; a f gfn v o85 ] kia f g-p
ປີ 2017 ເປັນປີທມ ່ີ ຄ ີ ວາມໝາຍໃນປະຫວັດ
ໜຶງ ່ ກ່ຽວກັບສັນຕິພາບ ແລະ ຮຽກຮ້ອງການຮ່ວມ
ສາດໂລກ ນັ້ນຄື ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາຣັດເຊຍ
ມືກນ ັ ຂອງທຸກໆປະເທດ. ນີແ ້ ມ່ນຄຸນຄ່າ ຂອງການ
ໄດ້ວຽນມາຄົບຮອບ100 ປີ (7.11.1917-
ປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ກໍຄື ບັນດາບົດຮຽນ, ແນວ
7.11.2017) ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ແມ່ນ
ຄິດ ຂອງການປະຕິວັດ, ນັ້ນແມ່ນເພື່ອສັນຕິພາບ,
ການປະຕິວັດເພື່ອສັນຕິພາບ ແລະ ເພື່ອການພັດ
ການຮ່ວມມືມິດຕະພາບ.
ທະນາ ຂອງໂລກ. ເມື່ອໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດທັນທີ, ທ່ານ ເລນິນ ໃນຖານະຜູນ ້ ຳ ໄດ້ມຖ ີ ະແຫຼງການສະບັບ
1
ຕຸ ລ າ 2017
1. ການກຳເນີດ ການປະຕິວດ ັ ເດືອນຕລ ຸ າ ຣັດເ ຊຍ.
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
- ກ່ອນໜ້ານີ້1 ສະຕະວັດ, ຄື ວັນທ ີ 7
ເຊຍ) ໃນເວລາ 7 ໂມງ ຂອງວນ ັ ທ ີ 7/11/1917
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ມວນມະນຸດ ໃນການຂາ້ ມຜາ່ ນໄປສລ ູ່ ະບອບໃໝ່,
- ຈາກການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາຣັດເຊຍ,
ພະຈິກ 1917, ພາຍໃຕ້ການນຳພາ ຂອງພກ ັ ໂບນ (ຕາມປະຕິທິນສາກົນ)ການລຸກຮື້ຂຶ້ນຢ່າງແຂງ
ລະບອບສັງຄົມນ ິຍົມ, ເຮັດໃຫ້ໂລກເຊິ່ງປົກຄ ຸມ ສ.ໂຊວຽດ ໄດ້ປະກາດດຳລັດກຽ ່ ວກບ ັ ສັນຕິພາບ
ເຊວິກ ທີມ ່ ີ ທ່ານ ເລນິນ ເປັນຜູ້ນຳໜ້ານັ້ນ, ຊົນ ແຮງຂອງຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ, ປະຊາຊົນຊາວຜູ້
ດ້ວຍລະບອບທຶນນິຍົມ ຖືກແ ຕກອອກເປັນປ່ຽງ
ຊັ້ນກຳມະກອນ ແລະ ຊາວຜອ ູ້ ອກແຮງງານຣັດ ອອກແຮງງານ ແລະ ຖັນແ ຖວກອງທັບທ ີ່ກ້າວ
ກາຍເປັນລະບົບສ ັງຄົມນ ິຍົມ ໃນຂອບເຂດທົ່ວ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາສັນຕິ
ເຊຍ ໄດ້ລຸກຮື້ຂຶ້ນຢຶດອ ຳນາດ ແລະ ສ້າງຕັ້ງລັດ
ໜ້າໄດ້ແຜ່ລ າມໄປທົ່ວປະເທດ - ໃນຕອນເຊົ້າ
ໂລກ. ໂລກໄດ້ມ ີ 2 ລະບອບສງ ັ ຄົມທີຕ ່ ສ ່ໍ ກ ູ້ ນ ັ , ທັງ ພາບໂລກ, ໄດ້ປະກອບສວ ່ ນເຮັດໃຫ້ສງ ົ ຄ າມໂລກ
ຣັດເຊຍ - ໂຊວຽດ ເຊິ່ງເປັນລັດຂອງຊົນຊ ັ້ນກຳ
ວັນທີ 7/11/1917 ກ່ຳປ ນ ່ັ ຮບ ົ “ ອາວາໂຣຣາ”
ແຂ່ງຂ ັນ ແລະ ທັງຮ ່ວມມືກັນ.
ມະກອນ ແລະ ຊາວຜອ ູ້ ອກແຮງງານ ລັດທຳອິດ
(ຮຸ່ງອາລຸນ)ໄດ້ຍິງປືນໃຫຍ່ໃສ່ລາດຊະວັງລະ
ຂອງໂລກ.
ດູໜາວ ທີເ່ ປໂຕກຣາດ ຊຶງ ່ ເປັນເຮືອນຫງ ັຼ ສ ດ ຸ ທ້າຍ
ໄດເ້ ກີດມລ ີ ດ ັ ຂອງຊົນຊ ນ ້ັ ກຳມະກອນ ແລະ ຊາວ
ປ້ອງກັນປິຕພ ິ ູມທີ່ຍິ່ງໃ ຫຍ່ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍ ັງເ ຮັດ
ຂອງລັດຖະບານນາຍທຶນ, ຈາກນັ້ນ ປະຊາຊົນ
ນາເປັນຄັງ ້ ທຳອດ ິ ໃນໂລກ, ແມ່ນລດ ັ ຂອງປະຊາ
ພັນທະຊ່ວຍປົດປ່ອຍບັນດາປະຊາຊາດຢູ່ເອີຣົບ
- ການປ ະຕິວ ັດເ ດືອ ນຕຸລ າຣ ັດເ ຊຍ ປີ
ທຳອດ ິ , ຈາກນນ ້ັ ສ.ໂຊວຽດ ໄດ້ຕງ ້ັ ໜ້າອທ ຸ ດ ິ ຕນ ົ
ຄັ້ງທີ I ສິ້ນສຸດລ ົງ. ສະໄໝສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II
- ການປ ະຕິ ວ ັ ດ ເດື ອ ນຕ ຸ ລ າສຳເ ລັ ດ ຜ ົ ນ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ບໍ່ພ ຽງແຕ່ດ ຳເນີນສົງຄາມ
1917 ເກີດຂ ຶ້ນ, ບໍແ ່ ມ່ນເ ຫດການເກີດຂຶ້ນແບບ ແລະ ທະຫານ ໄດ້ບ ກ ຸ ເຂົາ້ ມາ້ ງປະຕູເຫຼກ ັ ໂຄ່ນລົມ ້
ຊົນ, ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພືອ ່ ປະຊາຊົນຢ່າງແທ້ ແລະ ອາຊີ ອອກຈາກແອກຟາດຊິດ ແລະ ລັດທິ
ບັງເອີ ນ - ແຕ່ແມ່ນກົດເກນທີ່ຕ້ອງເປັນໄປ ຂອງ ລັດຖະບານນາຍທຶນຢ່າງສິ້ນເຊີງ.
ຈິງ. ລະບອບຄນ ົ ກດ ົ ຂຂ ່ີ ດ ູ ຮດ ີ ຄົນ ໄດ້ຖ ກ ື ລບ ົ ລ າ້ ງ ຂຸນເສິກ, ຊາວໂຊວຽດ 20 ລ້ານຄົນ ໄດ້ເສຍສະ
ສັງຄ ມ ົ ມະນຸດ. ຍ້ອນວາ່ ຣດ ັ ເຊຍໃນຊມ ຸ ປຕ ີ ນ ້ົ ຂອງ
ເ ວລາ 10 ໂມງ 45 ນາທີ ກອງປ ະຊຸ ມ
ຢ່າງເປັນທາງການ, ປະຊາຊົນທ ຸກຊົນຊ ັ້ນ ໄດ້ມີ ຫຼະເພື່ອກອບກູ້ເອົາມວນມະນຸດອອກຈາກແປວ
ສະຕະວັດທ ີ 20 ເປັນປະເທດທນ ຶ ນຍ ິ ມ ົ ທີຂ ່ ະຫຍາຍ
ໃຫຍ່ສະພາໂຊວຽດໄດ້ໄຂຂນ ້ຶ ຢູຫ ່ ປ ໍ ະຊຸມສະໂມນນີ
ສິດເສລີພາບປະຊາທິປະໄຕຢ່າງເຕັມປ່ຽມ, ປະ
ໄຟແຫ່ງສົງຄາມໂລກ, ສະຫະພາບໂຊວຽດ ເປັນ
ຕົວຊ້າ,ຫຼ້າຫຼັງ. ແຕ່ຊົນຊັ້ນນາຍທຶນ ແລະ ເຈົ້າ ແຫ່ງນ ະຄອນເປໂຕກຣາດໄດ້ປະກາດຢດ ຶ ອຳນາດ
ຊາຊົນໄດ້ມສ ີ ວ ່ ນຮວ ່ ມເປັນເຈົາ້ ການ ໃນການສາ້ ງ
ແກນນຳພນ ັ ທະມດ ິ ໃນການດບ ັ ມອດໄຟສງ ົ ຄາມ,
ຊາ ຊ້ ໍ າ ພັ ດ ກ ົ ດ ຂ ີ ່ຂ ູດຮ ີດກຳມະກອນ ແລະ ປະ
ສາພັດທະນາປະເທດຊາດຂອງຕົນ.
ເຮັດໃຫ້ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II ຢຸດຕິລົງ, ສັນຕິ
ຊາຊົ ນ ຜ ູ ້ ອ ອກແ ຮງງ ານ ຢ່າ ງໜັກ ໜ່ວ ງ, ສະ
ການປົກຄອງມາໃຫ້ອຳນາດໂຊວຽດທັງໝ ົດ. ໃນກອງປະຊຸມໃ ຫຍ່ຄັ້ງນີ້ ໄດ້ປ ະກາດດຳ
- ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ໄດ້ຮັບໄ ຊ
ພາບຊີວິດການເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ທຸກຍ າກ ລັດທ ຳອິດ - ນັ້ນແມ່ນດຳລັດກ່ຽວກັບສັນຕິພາບ
ຊະນະ, ແມ່ນໄ ຊຊະນະ ຂອງລັດທິມາກ - ເລ
- ພາຍຫຼັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II ຢຸດ
ລຳບາກ, ບວກກັບສະພາບສົງຄາມໂລກ ຄັ້ງທີ I
ແລະ ທີດ ່ ນ ິ . ກອງປະຊຸມໃ ຫຍ່ສະພາໂຊວຽດ ໄດ້
ນິນ ຈາກທິດສະດີໄດ້ກາຍເປັນພຶດຕິກຳຕົວຈິງ,
ຕິລົງ, ຂະບວນການຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດ ໄດ້ຟົດຟື້ນ
( 1914 - 1917 )ຍິງ ່ ເຮັດໃຫ້ ຣັດເຊຍ ຕົກເຂົາ້ ສ້າງຕັງ ້ ລັດຖະບານ ຂອງຊນ ົ ຊ ນ ້ັ ກຳມະກອນຊາວ
ພັກກອມມູນິດໄດ້ກາຍເປັນພັກກຳອຳນາດນຳ
ຂຶ້ນທົ່ວໂ ລກ, ຫຼາຍປະເທດ, ພາຍຫຼັງໄ ດ້ຮັບກ ານ
ສູ່ສະພາບວິກິດການຢ່າງຮ້າຍແຮງ.
ພາທົ່ວປະເທດຄັ້ງທຳອິດ. ພັກໄ ດ້ກາຍເປັນແກນ ປົດປ່ອຍແລ້ວ ກໍໄດ້ກ ້າວເດີນໄປຕາມເສັ້ນທາງ
ການປະຕິວດ ັ ເດືອນຕລ ຸ າ ມັນໄດ້ບ ມ ່ົ ເພາະ
ນາຄັ້ງທຳອິດ ຂຶ້ນຢູຣ ່ ັດເ ຊຍ ກໍຄືໃນໂລກ. 2. ຄວາມໝາຍຍິງ່ ໃຫຍ່ ແລະ ຜົນສ ະທ້ອນ
ພາບໄດ້ກັບຄືນສູ່ມວນມະນຸດ.
ນຳໝົດລະບົບກ ານເມືອງ ຂອງລະບອບສັງຄົມ ສັງຄົມນ ິຍົມ ອັນໄ ດ້ເ ຮັດໃ ຫ້ສັງຄົມນ ິຍົມກາຍ
ແລະ ເຄືອ ່ ນໄຫວມາຕັງ ້ ແຕ່ ປີ 1905, ຍ້ອນການ ທີ່ມີຕໍ່ໂລກ.
ນິຍົມ, ເປັນຫຼັກແຫຼ່ງ ໃນການຮັດແໜ້ນຄວາມ ເປັນລະບົບໜ ຶ່ງແຕ່ເ ອີຣົບຮອດອາຊີ ແລະ ອາ
ສູຢ ້ ນ ັ ເຊິງ ່ ກັນ ແລະ ກັນ ລະຫວ່າງຊນ ົ ຊນ ້ັ ສັກດີນາ,
- ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ຣັດເ ຊຍ ໄດ້
ສາມັກຄີເປັນປຶກແ ຜ່ນພາຍໃນ, ສຶກສາອົມຮົມ ເມຣິກາລາຕິນ. ສະຫະພາບໂຊວຽດ ໄດ້ໃຫ້ການ
ນາຍທຶນ ກັບກ ຳລັງປ ະຕິວັດໄດ້ແກ່ຍາວຫຼາຍປີ,
ມີ ຄ ວາມໝ າຍອັ ນ ຍິ່ ງ ໃ ຫຍ່ໃ ນປະຫວັ ດ ສາດ
ຈົນຮອດວັນທີ 25 ເດືອນ10 (ຕາມປະຕິທິນຣ ດ ັ ໂລກ ເຊິ່ງມັນເ ປັນການໄຂສັງກາດໃໝ່ໃຫ້ແກ່ ຕຸ ລ າ 2017
2
ແລະ ປຸກລະດົມປ ະຊາຊົນຕໍສ ່ ປ ູ້ ກ ົ ປກ ັ ຮກ ັ ສາ ແລະ
ສະໜັ ບ ສະໜູ ນ ຊ່ ວ ຍເ ຫຼື ອ ຢ່ າ ງໃ ຫຍ່ ຫຼ ວ ງຕໍ່ ຂ ະ
ສ້າງສາປະເທດຊາດ.
ບວນການກອມມູນິດ, ກຳມະກອນ ແລະ ຂະ
3
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ບວນການຕໍ່ສູ້ເ ພື່ອສັນຕິພາບ, ເພື່ອເອກະລາດ ຊະນະຟາດຊິດ ແລະ ລັດທິຂ ຸນເ ສິກ ໃນສົງຄາມ
ສົມທົບລດ ັ ທິຮກ ັ ຊ າດ, ຈິດໃຈເອກະລາດເປັນເຈົາ້
- ພາຍຫຼ ັ ງ ປະເ ທດເ ຮົ າ ໄ ດ້ ຮ ັ ບ ກ ານປ ົ ດ
ແຫ່ ງຊ າດ, ເ ພື ່ ອ ປະຊາທ ິປ ະໄຕ ແລະ ຄວາມ ໂລກຄັງ ້ ທີສອງ; ຢູອ ່ ນ ິ ດູຈນ ີ ໂດຍໄດ້ຮບ ັ ຜ ນ ົ ສະທ້ອນ
ຕົນເອງ ບວກກັບການສະໜັບສະໜູນຊ ່ວຍເຫຼືອ
ປ່ອຍຢາ່ ງສມ ົ ບູນ, ໃນພາລະກິດແຫ່ງການປກ ົ ປກ ັ
ກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມໃ ນທົ່ວໂລກ. ສະນັ້ນ ເປັນ ຈາກການປະຕິວດ ັ ເດືອນສງ ິ ຫາ ຂອງຫວຽດນາມ
ຈາກບັ ນ ດາປ ະເ ທດສັ ງ ຄົ ມ ນິ ຍົ ມ ອ້ າ ຍ ນ້ ອ ງ, ຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາປະເທດຊາດ, ສະຫະພາບໂຊ
ເວລາກ ວ່ າ ເ ຄິ ່ ງ ສະຕະວັດ ສັງ ຄົມນ ິຍ ົມ ແລະ
ເປັນຕົນ ້ ແມ່ນຄວາມສາມັກຄີພເິ ສດ ລະຫວ່າງລາວ ວຽດ ໄ ດ້ ຕ ັ ້ ງ ໜ້ າ ໃ ຫ້ ກ ານສ ະໜັ ບ ສະໜູ ນ ຊ່ ວ ຍ
ສຳເລັດຜົນ ແລະ ໄດ້ປະກາດເອກະລາດ ວັນທ ີ
ສະຫະພາບໂຊວຽດ ໄດ້ກາຍເປັນກຳແພງເພັດ 2/9/1945 ນັ້ນ ເປັນກ າລະໂອກາດພັນປມ ີ ີເທື່ອ
ແລະ ຫວຽດນາມ, ການຊ່ວຍເຫຼືອອັນໃຫຍ່ຫຼວງ
ເຫຼືອຕໍ່ປະເທດເຮົາຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ແລະ ຮອບ
ແຫ່ງສ ັນຕິພາບໂລກ.
ຂອງສະຫະພາບໂຊວຽດ, ຈີນ ແລະ ປະເທດສັງ
ດ້ານ: ດ້ານການເມືອງ; ດ້ານເສດຖະກິດ; ການ
ຄົມນິຍົມອື່ນໆ.
ສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ; ວິທະ
ໜຶງ ່ , ປະຊາຊົນລ າວໄດ້ຈ ບ ັ ເອົາໂອກາດທຫ ່ີ າຍາກນ້ີ
3. ຜົນສະທ້ອນ ທີ່ມີຕໍ່ການປະຕິວັດລາວ ລຸກຮື້ຂຶ້ນຢຶດອ ຳນາດ ແລະ ປະກາດເອກະລາດ ແລະ ການຊ່ວຍເຫຼືອຂອງສະຫະພາບໂຊວຽດ. ນັບແ ຕ່ທ ້າຍສະຕະວັດທ ີ 19, ຕົ້ນສ ະຕະ
ວັນທີ 12 ຕຸລາ 1945 ເຮັດໃຫ້ລາວກາຍເປັນປະ ເທດເອກະລາດ; ມີອະທິປະໄຕ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນ
ພາລະກິ ດ ກ ານຕໍ່ ສູ້ ຕ້ າ ນກ ານຮຸ ກ ຮ ານ ຍາສາດເຕັກໂນໂລຊີ; ການປ້ອງກັນຊາດ, ປ້ອງ ຂອງຈັກກະພັດລ່າເມືອງຂຶ້ນ ເພື່ອປ ົດປ່ອຍຊາດ
ກັນຄວາມສະຫງົບ; ດ້ານການຕາ່ ງປະເທດ ແລະ
ວັດທີ 20 ເປັນຕົ້ນມາ ລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນໄດ້ມາ ອັນຄົບຖ້ວນ.
ຂອງປະຊາຊົນລ າວ ໄດ້ດຳເນີນຢ່າງພິລະອາດ ການກສ ່ໍ າ້ ງພະນັກງານ. ການຮວ ່ ມມື ແລະ ການ
ຮຸກຮານຢຶດຄອງອິນດູຈີນ, ປະຊາຊົນລ າວບັນ
ແຕ່ວ່າ ເອກະລາດ ຂອງລາວ ໄດ້ຮັບບໍ່ພໍ
ຫານ, ທັງຕ ໍ່ສູ້ດ້ວຍກຳລັງອ າວຸດ, ທັງຕໍ່ສູ້ດ້ວຍ ຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ ຂອງສະຫະພາບໂຊ
ດາເຜົ່າໄດ້ລຸກຮ້ຂ ື ້ນ ຶ ຕໍ່ສ້ຕ ູ ້ານລັດທິຈັກກະພັດຜ້ຮ ູ ຸກ ເທົາ່ ໃດເດືອນ, ລັດທິລາ່ ເມືອງຂນ ້ຶ ແ ບບເກົາ່ ໄດ້ກ ບ ັ
ການເມືອງ, ດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ການຕ່າງປະ ວຽດ ມີຫຼາຍກິດຈະການທີ່ເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່
ຮານຢາ່ ງອງ ົ ອາດກາ້ ຫານ ແຕ່ບໄ່ໍ ດ້ຮບ ັ ໄ ຊຊະນະ ມາຮກ ຸ ຮານ 3 ຊາດອິນດູຈີນ ອີກຄ ັ້ງທີສອງ. ປະ
ເທດ ໄດ້ຮ ບ ັ ໄ ຊຊະນະເປັນແຕ່ລະກາ້ ວຢ່າງຕເ່ ໍ ນືອ ່ ງ-
ລາວ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນເ ສັ້ນທາງເລກ 9 , ຂົວປ າກ
ຢ່າງຂາດຕົວ, ອັນເນືອ ່ ງມາຈາກຫາຼ ຍສາເຫດ ແຕ່ ຊາຊົນລາວ ພ້ອມກບ ັ ປະຊາຊົນຫ ວຽດນາມ ແລະ
ສຸດທ້າຍໂດຍຈັບເ ອົາກາລະໂອກາດທີ່ຫວຽດ
ກະດິງ, ໂຮງຮຽນພກ ັ - ລັດ ຊັນ ້ ສູງ (ທ່າງ ອ ່ ນ),
ສາເຫດຕົ້ນຕໍແມ່ນຍ້ອນບໍ່ທັນມີທິດສ ະດີ ມາກ- ກຳປູເຈຍ ໄດ້ສ ບ ື ຕໍກ ່ ານຕສ ່ໍ ຍ ູ້ ດ ື ເຍືອ ້ ຍາວນານ. ຈົນ
ນາມ ແລະ ກຳປູເ ຈຍ ປົດປ ່ອຍປະເທດຊາດຢ່າງ ໂຮງໝໍ ມິດຕະພາບ150 ຕຽງ; ໂຮງກາຍະສິນສູນ
ເລນິນ ເຍືອງທາງ, ບໍ່ທ ັນມີພັກແບບໃໝ່ ຂອງ ເຖິງໄຊຊະນະບັ້ນຮົບດ ຽນບຽນຟູ ຂອງກອງທັບ
ສົມບູນ, ພັກປະຊາຊົນປ ະຕິວດ ັ ລາວ ໄດ້ນຳໃຊ້ຍດ ຸ ກາງ, ສະຖານີດ າວທຽມ( ສະປດ ຸ ນກ ິ )ຫຼກ ັ 52,
ຊົນຊນ ້ັ ກຳມະກອນນຳພາ ແລະ ບໍທ ່ ນ ັ ມ ແ ີ ນວທາງ ແລະ ປະຊາຊົນຫ ວຽດນາມ ແລະ ນຳໄປສູ່ສັນ
ທະສາດ 3 ບາດຄອ ້ ນ, ຍາດເອົາໄຊຊະນະຢາ່ ງສມ ົ
ຊ່ ວ ຍອຸ ປ ະກອນພ າຫະນະກ ານທ ະຫານ ລົ ດ ,
ທີ່ຖືກຕ້ອງ. ທ່ານ ປະທານ ໂຮ່ຈມ ີ່ ິງ ໄດ້ນຳເອົາ ຍາເຊີແນວ ປີ 1954 ກ່ຽວກບ ັ ອນ ິ ດູຈນ ີ . ວັນທ ີ 22/ 3/
ບູນແ ບບ “ບົວບຊ ່ໍ ຳ ້ ນໍາ້ ບໍຂ ່ ນ ຸ່ ແຕ່ຈບ ັ ປາໄດ້ທງ ັ ໝົດ;
ຍົນ, ອາວຸດປະເພດຕ່າງໆນັບບໍ່ຖ້ວນ, ແຕ່ລະປີ
ລັດທິ ມາກ - ເລນິນ ເຂົ້າມາເຜີຍແ ຜ່ ແລະ ໄດ້ 1955 ພັກປ ະຊາຊົນປ ະຕິວັດລາວ ໄດ້ຮ ັບກ ານ
ກ້າວເຖິງກ ານລບ ົ ລ າ້ ງລະບອບເກົາ່ ,ສ້າງຕັງ້ ລະບອບ ນັກສຶກສາລາວໄດ້ໄປຮຽນຢູ່ສະຫະພາບໂຊວຽດ
ສ້າງຕັ້ງພັກກ ອມມູນິດອິນດູຈີນຂຶ້ນໃ ນປີ 1930.
ປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊນ ົ ລາວ ຂຶນ ້ ໃ ນວັນທີ 2 ທັນວາ
ສ້າງຕັງ ້ ຂຶນ ້ ຢ່າງເປັນທາງການ, ພໍແຕ່ສາ້ ງຕັງ ້ ຂຶນ ້
ເປັ ນ ຮ ້ ອ ຍໆຄົ ນ ໃ ນທ ຸ ກ ລ ະດັ ບ ແ ລະ ທຸ ກ ຂະ
ພາຍໃຕ້ກ ານນຳພາ ຂອງພັກກອມມູນິດ ພັກເຮົາ ກໍປະເຊີນໜ້າກັບການຮຸກຮ ານ ຂອງ
1975. ສຳເລັດການປະຕິວັດຊ າດ - ປະຊາທິປະ ແໜງການ, ເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳສັງຄົມ,
ອິນດູຈນ ີ ແລະ ຄະນະພກ ັ ແ ຄວ້ນລາວ ນຳພາໂດຍ ລັດ ທິ ລ່າ ເມືອງຂຶ້ນແ ບບໃໝ່, ທີ່ເປັນຈັກກະພັດ
ໄຕ. ທຸກໄຊຊະນະ ຂອງການປະຕິວດ ັ ປດ ົ ປອ ່ ຍຊາດ ປ້ອງກັນຊາດ - ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ກົດ
ກົງ - ປະຊາຊົນລ າວບນ ັ ດາເຜົາ່ ໄດ້ດຳເນີນການ ເຂັ້ມແຂງ ຮັງ ່ ມີທ ສ ່ີ ດ ຸ ຂອງຍກ ຸ ສະໄໝໃໝ່. ພັກເຮົາ
ຂອງປະເທດເຮົາ ລ້ວນແຕ່ຕ ິດພັນກັບການຊ່ວຍ ໝາຍ, ການຕ່າງປະເທດ ແລະ ດ້ານທິດສະດ,ີ ມີ
ຕໍສ ່ ຕ ູ້ າ້ ນລດ ັ ທິລາ່ ເມືອງຂຶນ ້ ຢ່າງອງ ົ ອາດກາ້ ຫານ; ໄດ້ກ ຳແໜ້ນ ແລະ ໝູນໃ ຊ້ທ ດ ິ ສະດີ ມາກ - ເລນນ ິ
ເຫຼືອອັນໃຫຍ່ຫຼວງ ຂອງຫວຽດນາມ, ຈີນ, ໂຊ ລະດັບປ ະລິນຍາຕ,ີ ປະລິນຍາໂທ, ປະລິນຍາເອກ
ມາເຖິງປີ1945 ກອງທັບແ ດງໂຊວຽດ ໄດ້ຕ ີ ເຂົ້າສ ູ່ສະພາບຕົວຈິງ ຂອງຕົນຢ່າງປະດິດສ ້າງ, ຕຸ ລ າ 2017
4
ວຽດ ແລະ ປະເທດສັງຄົມນ ິຍົມອື່ນໆ.
5
ຕຸ ລ າ 2017
ແລະ ບຳລຸງໄ ລຍະສັ້ນອື່ນໆ, ອັນເ ປັນການຊວ ່ ຍ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ໃຫ້ ປ ະເ ທດເ ຮົ າ ສາມາດຮ ຳບາດແ ຜສົ ງ ຄາມ,
ລຸໄດ້ 9,6% ໂດຍສະເລ່ຍ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ 8%,
ທາງປ່ຽນແປງໃໝ່ເຊິ່ງກ່ອນອ່ນ ື ແມ່ນປ່ຽນແປງ ທ້າທາຍທົດສອບອັນໃໝ່ ແລະ ສັບສົນທ ີ່ສຸດ ໃນ
ຟືນ ້ ຟູຊວ ີ ດ ິ ການເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ຮັບປະ
ມີເຫງົາ້ ພະລັງປ ອ ້ ງກນ ັ ຊາດ - ປ້ອງກນ ັ ຄວາມສະ
ໃໝ່ທາງດ້ານຈິນຕະນາການເສດຖະກິດ, ການ ການພັດທະນາປະເທດຊາດ ແລະ ການເຊືອມ ່
ກັນສະຖຽນລະພາບ ຂອງປະເທດຊາດ.
ຫງົບທີ່ເຂັ້ມແ ຂງ.
ປ່ຽນແປງໃໝ່ມ ີຫຼັກການ, ມີທິດນຳທີ່ຈະແຈ້ງ
ໂຍງສາກົນເຊິ່ງມັນຮຽກຮ້ອງໃຫ້ພວກເຮົາຕ້ອງ
ແລະ ພັກເ ຮົາ ກໍຍັງໄ ດ້ກຳນົດຫຼັກການຢຶດໝັ້ນ
ຢຶດໝັນ ້ ຄວາມສາມັກຄເີ ປັນປກ ຶ ແ ຜ່ນ, ສືບຕໍຈ ່ ດ ັ ຕັງ ້
4. ຄວາມຮບ ັ ຮ ຕໍ ູ້ ກ ່ ານປະຕິວດ ັ ເດືອນຕລ ຸ າ ຣັດເຊຍ ໃນເງື່ອນໄຂໃໝ່.
ເຖິງວ າ່ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ແລະ ເອີຣບ ົ ຕາເວັນອອກ ລົ້ມລະລາຍ, ແຕ່ປະຊາຊົນສ ່ວນ
ໃນຍຸ ກ ສ ະໄ ໝປັ ດ ຈຸ ບັ ນ ພວກເ ຮົ າ ຄ ວນມີ ໃຫຍ່ຢູ່ປະເທດເຫຼົ່ານັ້ນ ກໍຍັງຈ ົດຈຳຄຸນຄ່າ ຂອງ ຈຸດຢືນ ແ ລະ ວິໄ ສທດ ັ ທີສ ່ ອດຄ່ອງຕໍກ ່ ານປະຕິວດ ັ
ລັດທິມາກ - ເລນນ ິ , ຢຶດໝັນ ້ ສັງຄົມນ ຍ ິ ມ ົ ; ກອງ ປະຕິບດ ັ ມະຕິກອງປະຊຸມໃ ຫຍ່ຄັ້ງທີ Xຂອງພັກ ປະຊຸມໃ ຫຍ່ ຄັ້ງທີ VIII ຂອງພັກ ໄດ້ກຳນົດວ່າ:
ໃຫ້ປະກົດຜ ົນເປັນຈິງ.
ລັດທິສ ັງຄົມນ ິຍົມ ແລະ ການປະຕິວັດເດືອນຕຸ
ລັດທິ ມາກ - ເລນິນ ແລະ ມູນເຊື້ອອັນດີງາມ
ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາຣັດເຊຍ ມາຮອດ
ເດືອນຕຸລາຣັດເຊຍ ຊຶ່ງກ່ອນອື່ນໝົດ ຕ້ອງຮັບຮ ູ້ ລາຕະຫຼອດມາ; ພັກຝ່າຍຊ້າຍ ກໍເລີ່ມ ມີບົດບາດ
ຍັງເ ປັນພື້ນຖານແນວຄິດທິດສະດີ ຂອງພັກ ໃນ
ປັດຈຸບັນ ຍັງຄົງຄຸນຄ່າເໜືອການເວລາ ໂດຍສະ
ວ່າ: ການກາ້ ວຂນ ້ຶ ສູສ ່ ງ ັ ຄົມນ ຍ ິ ມ ົ ບໍແ ່ ມ່ນເສັນ ້ ທາງ ອິດທພ ິ ນ ົ , ເຫັນໄດ້ຈ ະແຈ້ງໃນການເລືອກຕັ້ງພັກ
ການນຳພາດໍ າ ເນີ ນ ພາລະກິ ດ ປ່ ຽ ນແປງໃໝ່ .
ເພາະ ບົດຮຽນອັນລໍາ້ ຄ່າຂອງການປະຕິວດ ັ ເດືອນ
ຊື່ຕົງ ແລະ ເຮັດແບບຟ້າວຟັ່ງ, ແ ບບຄຳພີ, ແ ຂງ ຝ່າຍຊ້າຍ ບາງປະເທດໄດ້ກຳອຳນາດຄືນ ແລະ
ຜ່ານໄລຍະ 30 ກວ່າປ ີ ແຫ່ງການປະຕິບັດແນວ
ຕຸລາໃນເງື່ອນໄຂໃໝ່ ຂອງການພັດທະນາເສດ
ກະດ້າງ ແຕ່ຫາກແມ່ນເສັ້ນທາງທີ່ຫຍຸ້ງຍາກສັບ
ທາງປຽ ່ ນແປງໃໝ່ ພວກເຮົາໄດ້ມຜ ີ ນ ົ ສຳເລັດອນ ັ ຖະກິດ-ສັງຄົມ ເພື່ອນຳພາປະເທດຊາດກ້າວສູ່
ໄດ້ຟື້ນຟູເ ສດຖະກິດຄ ືນໃ ໝ່, ມີສະຕິສະດຸ້ງໄວຕໍ່
ສົນ ແລະ ຍາວນານ. ລັດທິສັງຄົມນ ິຍົມໄດ້ເ ກີດ ກັບການກະທຳຂອງອິດທິກຳລັງປໍລະປັກຫວັງ ຂຶ້ນ ແລະ ຄົງຕ ົວ ມາເປັນເວລາ 70 ກວ່າປີ, ສະ ຫະພາບໂຊວຽດ ແລະ ເອີຣົບຕາເວັນອອກ ຖືກ
ໃຫຍ່ຫຼວງຫຼາຍປະການ. ແຕ່ພວກເຮົາກໍມີສິ່ງ ສັງຄົມນິຍົມ.
ມ້າງເພທຳລາຍ. ອີ ກ ປ ະການໜຶ່ ງ ຂ ະບ ວນການຕໍ່ ສູ້ ເ ພື່ ອ
ລົ້ມລະລາຍ, ແຕ່ບ ໍ່ໝາຍຄວາມວ່າ ສັງຄົມທ ັງ ເອກະລາດ, ເປັນເຈົາ້ ຕົນເອງ, ເພືອ ່ ສນ ັ ຕິພາບ, ປະ ໝົດລົ້ມລະລາຍ, ບໍໝ ່ າຍຄວາມວ່າ ຄຸນຄ່າຂອງ ຊາທິປະໄຕ ແລະ ກ້າວໜ້າສັງຄົມ ກໍພວມຟດ ົ ຟືນ ້ ການປະຕິວດ ັ ເດືອນຕຸລາ ສນ ູ ເສຍໄປ. ໃນຕວ ົ ຈງ ິ ຍັງມີປະເທດສັງຄົມນິຍົມຈຳນວນໜຶ່ງຍັງຄົງຕວ ົ
ແຂງແຮງກວ່າເກົ່າ. ສຳລັບປະເທດເຮົາ, ພາຍໃຕ້ການນຳພາ
ຢູ່ ຄື: ສ.ສ ຫວຽດນາມ, ສ.ປ ຈີນ, ສ.ປ ເກົາຫຼີ ຂອງພັກປະຊາຊົນປ ະຕິວ ັດລາວ, ໃນພາລະກິດ ສ.ກູບາ; ພິເສດ ສ.ສ ຫວຽດນາມ ແລະ ສ.ປ ຈີນ
ກ້າວເດີນໄປສູສ ່ ງ ັ ຄົມນ ຍ ິ ມ ົ ນັນ ້ ພັກເຮົາໄດ້ມ ຄ ີ ວາມ
ບໍ່ພຽງແຕ່ຄົງຕ ົວຢ່າງໝັ້ນແກ່ນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກ ສະດຸ້ງໄ ວ, ຮູ້ຈັກຈ ຸດດທ ີ ີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ຮູ້ຈັກຈຸດ ຍັ ງ ມີ ກ ານຂ ະຫຍາຍຕົ ວ ຮ ອບດ້ າ ນຢ່ າ ງແ ຂງ ອ່ອນທຄ ່ີ ງ ົ ຄ າ້ ງຂອງຕນ ົ , ທ່ານ ປະທານ ໄກສອນ ແຮງຢູໃ່ ນເວລາໄລຍະອນ ັ ສ ນ ້ັ ຄື: ດ້ານການເມືອງ ພົມວິຫານ ໄດ້ມີແນວຄິດລິເລີ່ມປ່ຽນແປງໃໝ່ ມີ ສ ະຖຽນລ ະພ າບໜ ັ ກ ແໜ້ ນ , ເ ສດຖະກິ ດ ມ ີ ແຕ່ປີ 1979 ແລະ ຮອດ 1986 ກອງປະຊຸມ ການເຕີບໂຕ ສະແດງອອກ GDP ຂອງຈີນ ບັນ
ໃຫຍ່ຄັ້ງທີ IV ຂອງພັກ ຈຶ່ງໄ ດ້ກ ໍານົດເປັນແນວ ຕຸ ລ າ 2017
6
7
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
radxt-k-qo xt8y;af]k;pbf\Aodkorafmtok xtgmf-kfc[[pnopq'8k,myfla'7q,oypq,
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ຕໍ່ຄົນ ຍັງບ ໍ່ທັນມີຂໍ້ມູນຊັດເຈນ, ຄາດວ່າໃນປີ
ສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອກ ານພັດທະນາ ໄດ້ຈັດອັນ
2018 ໃຫ້ໄດ້ 1.574 ໂດລາ, ເຊິ່ງຈະບັນລຸລ ື່ນ ດັບ ສປປ ລາວ ກ່ຽວກັບດັດສະນີການພັດທະນາ ມາດຖານທີ 1 ເພືອ ່ ຫດ ຸຼ ພົນ ້ ອອກຈາກຄວາມດອ ້ ຍ ມະນຸດ (HDI) ຈາກລຳດັບທີ 131 ໃນຈຳນວນ ພັດທະນາດ້ານລາຍໄດ້ຕໍ່ຄົນ ຂອງສະຫະປະຊາ 162 ປະເທດ ໃນປີ 2001 ມາເປັນອັນດັບທີ ຊາດວາງໄວ້. ໃນປີ 2011 ທະນາຄານໂລກ ໄດ້ 138 ໃນຈຳນວນ 187 ປະເທດໃນປີ 2011 ການ ເລື່ອນ ສປປ ລາວ ຈາກກຸ່ມປະເທດທີ່ມີລາຍໄດ້ ປະຕິ ບັ ດ ບັ ນ ດາເ ປົ້ າ ໝາຍສະຫັ ດ ສ ະວັ ດ ດ້ າ ນ ຕ່ຳ (Low Income Countries) ຂຶ້ນມາຢູ່ ການພັດທະນາ (MDGs) ບັນລຸຜ ົນສຳເລັດ
..... ຕໍ ່ ຈ າກສະບັ ບ ກ່ ອ ນ
ໃນກຸ່ມປະເທດທີ່ມີລາຍໄດ້ປານກາງລະດັບຕ່ຳ
ເປັນສວ ່ ນໃຫຍ່; ໂຄງປະກອບແຮງງານໄດ້ມກ ີ ານ
(Lower-Middle Income Countries) ຫັນປ່ຽນອັນຕັ້ງໜ້າ, ແຮງງານໃນຂະແໜງກະ
ໃນທ່າມກາງບັນຍາກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ
2. ຜົນສຳເລັດອນ ັ ພນ ້ົ ເດັນ ່ ຂອງການພດ ັ ທະ
ສອງວນ ັ ປະຫວັດສາດ ຂອງສອງຊາດລາວ- ຫວຽດ
ນາແບບຍືນຍົງຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ.
ນາມ; ກອງປະຊຸມສ ຳມະນາທດ ິ ສ ະດີ ຄັງ້ ທ ີ V ລະ
- ທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ແມ່ນການປະ
ແລະ ຢັ້ງຢືນເ ປັນ 1 ໃນ 10 ປະເທດໃນໂລກ ທີ່ ສິກຳຫຼຸດລົງ, ແຮງງານໃນຂະແໜງອຸດສາຫະ ມີການຂະຫຍາຍຕົວດ ້ານເສດຖະກິດໄ ວ. ການ ກຳ ແລະ ບໍລິການ ເ ພີ່ມຂຶ້ນ. ເຕີບໂຕ ຂອງເສດຖະກິດດ ງ ່ັ ກ່າວ ໄດ້ຢຢ ້ັ ນ ື ເຖິງ
- ທາງດ້ານສິ່ງແ ວດລ້ອມ: ສູນກາງພັກ
ັ ນະໂຍບາຍຫນ ັ ປ່ຽນໂຄງປະກອບເສດຖະກິດ ຫວ່າງ ພກ ັ ປະຊາຊົນປ ະຕິວດ ັ ລາວ ແລະ ພັກກ ອມ ຕິບດ
ການບັນລຸບ າດກ້າວການພັດທະນາ ແລະ ການ ໄດ້ກຳນົດນະໂຍບາຍຄຸ້ມຄອງ, ຂຸດຄ ົ້ນ, ນຳໃຊ້
ມູນດ ິ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຈດ ັ ຂນ ້ຶ ພ າຍໃຕ້ຫ ວ ົ ຂ້ໍ “ ການ ແລະ ກົນໄ ກຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ ໂດຍຫັນຈາກ
ສ້າງພນ ້ື ຖານ ເພືອ ່ ກາ້ ວໄປສກ ູ່ ານບນ ັ ລຸເປົ າ້ ໝາຍ
ແລະ ປົກປັກຮັກສາຊັບພະຍາກອນຢ່າງຈະແຈ້ງ
ພັດທະນາໄວ ແລະ ຍືນຍ ົງ” ໃນລະຫວ່າງວັນທີ
ຫຼຸດພົ້ນຈາກສະຖານະພາບຄວາມດ້ອຍພັດທະ
ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນໃນສະໄໝກອງປະຊຸມໃ ຫຍ່
ເສດຖະກິດທ ຳມະຊາດ ໄປສເູ່ ສດຖະກິດສ ິນຄ້າ
ະຫຼາດຕາມທິດ 3 - 4 ສິງຫາ 2017 ຢູເ່ມືອງຟູກ໋ວ ກ, ແຂວງ ຫຼາຍພາກສ່ວນ ຫຼື ເສດຖະກິດຕ
ນາ ຂອງ ສປປ ລາວ ໃນປີ 2020 ທີພ ່ ັກ ໄດ້ ຄັ້ງທ ີ IX ແລະ ຄັ້ງທ ີ X.
ກຽນຢາງ, ສສ ຫວຽດນາມນັ້ນ ທ່ານ ສຈ.ປອ
ສັງຄົມນ ິຍົມ ບັນລຸຜ ົນສຳເລັດທີ່ເປັນໜ້າພາກພູມ
ກຳນົດໄວ້. ໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຫ ນ ັ ປ່ຽນຕາມ
ກິແກ້ວ ໄຂຄຳພທ ິ ນ ູ ເລຂາທິການສນ ູ ກ າງພກ ັ , ປະ
ໃຈ.ເສດຖະກິດແ ຫ່ງຊ າດ (GDP) ຂະຫຍາຍຕົວ
ທິດຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳ ແລະ ທັນສ ະໄໝ.
ັ ຫ ວະໄວສມ ົ ຄວນ ແລະ ຕໍເ່ ນືອ ່ ງ, ເສດຖະ ທານສະພາວິທະຍາສາດສັງຄົມແຫ່ງຊາດລາວ ດ້ວຍຈງ
ອີ ງ ຕ າມຈຸ ດ ພິ ເ ສດດ້ າ ນທີ່ ຕັ້ ງ ພູ ມ ສ າດ ຂອງປະເທດ ທີມ ່ ີພູຜາ, ປ່າໄມ້ ແລະ ແມ່ນໍ້າອັນ
- ທາງດາ້ ນວດ ັ ທະນະທຳ-ສັງຄົມ ກໍໄດ້ ອຸດົມຮັ່ງມີນັ້ນ, ພັກພວກຂ້າພະເຈົ້າ ຍາມໃດກໍຖື
ໃນນ າມຫົ ວ ໜ້ າ ຄະນະຜູ ້ແ ທນພັ ກ ປ ະຊາຊົ ນ ກິດມະຫາພາກ ມີຄວາມໝັ້ນທ່ຽງໂດຍພື້ນຖານ,
ຮັບກ ານພັດທະນາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ທັງໃ ນດ້ານປະ
ປະຕິວັດລ າວ ໄດ້ມີບົດຄຳເຫັນຕາມຫົວຂໍ້ຂ້າງ ສະແດງອອກ: ອັດຕາເຕີບໂຕ ຂອງເສດຖະກິດ
ລິມານ ແລະ ຄຸນນ ະພາບ. ພົນລະເມືອງລາວ ມີ ຫຼວງ. ໃນນັ້ນ, ປ່າໄມ້ຊັບກ່ວາໝູ່ຂອງປະເທດ,
ເທິງນ ນ ້ັ ຕກ ່ໍ ອງປະຊຸມ. ຄະນະບນ ັ ນາທິການພວກ (GDP) ສະເລ່ຍບໍ່ຫຼຸດ 7% ຕໍ່ປີ. ສະເລ່ຍ ຕໍ່ຫົວ
ການເຕີບໂຕ ສະເລ່ຍ 2,1% ຕໍປ ່ ີ, ພົນລ ະເມືອງ ກວມເອົາ 2/3 ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດ, ເນື້ອທີ່ປ່າ
ເຮົາ ຂໍອະນຸຍາດຄັດຈ້ອນເອົາບາງເນື້ອໃນສຳ
ຄົນ ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 325 ໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ
ລາວ ປີ 2012 ມີ 6,64 ລ້ານຄົນ; ອັດຕາຄວາມ
ໄມ້ສະເລ່ຍ ຕໍ່ຄົນ ປະມານ 2,78 ເຮັກຕາ ( ສູງ
ຄັນໃນບົດຄ ຳເຫັນດັ່ງກ່າວມາລົງພ ິມດັ່ງລຸ່ມນ ີ້:
2000-2001 ມາເປັນ 2.025 ໂດລາ ໃນປີ
ທຸກຍາກ ຂອງປະຊາຊົນ ຫຼດ ຸ ຈາກ 33,5% ໃນປີ
ກວ່າໝູ່ໃນພາກພື້ນ); ປ່າໄມ້ມີບົດບາດສຳຄັນທີ່
2016; ລວມຍອດລາຍໄດ້ແຫ່ງຊາດ (GNI)
2003 ມາເປັນ 20,5% ໃນປີ 2013 . ອົງການ ສຸດທາງດ້ານເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ແລະ ການ
ຕຸ ລ າ 2017
8
9
ຕຸ ລ າ 2017
ປ່າໄມ້, ແມ່ນໍ້າເປັນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທີ່ໃຫຍ່
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ປ້ອງກັນຊາດ- ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ. ພັກໄດ້ ໂນໂລຊີທັນສະໄໝ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ກັບການປົກປັກຮັກສາສິ່ງ
ພັດທະນາປະເທດຊາດ ກໍຄື ການພັດທະນາປະ
ພັດທະນາກະສິກໍາ ຕິດພັນກັບການປຸງແຕ່ງ ບົນ
ກຳນົດນ ະໂຍບາຍ ແນໃສ່ປ ກ ົ ປກ ັ ຮກ ັ ສາ ແລະ ຂະ
ແວດລ້ອມ ເວົາ້ ລວມ, ຊັບພະຍາກອນນໍາ້ ເວົາ້ ສະ
ເທດຊາດແບບຍືນຍົງ ຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມນັ້ນ,
ພື້ນຖານການນໍາໃຊ້ເຕັກນິກ-ເຕັກໂນໂລຊີທີ່ທັນ
ຫຍາຍທນ ຶ ຮອນປາ່ ໄມ້ ຕິດພນ ັ ກບ ັ ກ ານຂະຫຍາຍ
ເພາະ.
ມັນຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ໃຫ້ພັກຕ້ອງໄດ້ເສີມຂະ
ສະໄໝ; ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກ ຂອງປະຊາຊົນ
ສັງລວມແລ້ວ, ຕະຫຼອດໄລຍະເວລາ 30
ຫຍາຍບົດຮຽນ ພຶດຕິກໍາແຫ່ງການນໍາພາ ຂອງ
ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ; ພັດທະນາອຸດສາຫະກໍາ ໃນ
ວິດການເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນບ ນ ັ ດາເຜົາ່ ມກ ີ ານ ກວ່າປີ ແຫ່ງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແນວທາງປ່ຽນ
ຕົນ ເຂົ້າໃນສະພາບການຕົວຈິງ ຢ່າງແຂງແຮງ
ຂະແໜງທີ່ເປັນທ່າແຮງໄດ້ປຽບ ຕາມ ທິດມີຈຸດ
ປັບປຸງດ ີຂຶ້ນເປັນກ້າວໆ; ໄດ້ປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ແປງໃໝ່ ສາມາດບັນລຸຜົນສໍາເລັດທີ່ມີລັກສະນະ
ແລະ ເລິກເຊິ່ງ:
ສຸມ, ມີປະສິດທິຜນ ົ , ທັນສະໄໝ, ເປັນມິດກັບສິງ ່ ແວດ
ເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ຢ່າງແຂງແຮງ, ເຮັດໃຫ້ຊ ີ
ມອບດິນມອບປ່າໃຫ້ປະຊາຊົນຖືເປັນພາຫະນະ ຮອບດ້ານ, ໃຫຍ່ຫວ ຼ ງຫຼາຍດ້ານ ມີຄວາມໝາຍປະ
1. ສຸມທຸກກໍາລັງແຮງ ຂອງຊາດ ປົກປັກ
ລ້ອມ; ຍູກ ້ ານພັດທະນາແຕ່ລະບໍລເິ ວນເຂດແຄວ້ນ
ການຜະລິດອັນໜຶ່ງ; ນະໂຍບາຍຂຸດຄົ້ນຊັບພະ
ຫວັດສາດສຳຄັນ, ເປັນພື້ນຖານແກ່ການນຳເອົາ
ຮັກສາປະເທດຊາດ, ຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະ
ແລະ ຫັນເປັນຕົວເມືອງໂດຍຮັບປະກັນການປະສາ
ຍາກອນປາ່ ໄມ້ ແລະ ດິນ ຢາ່ ງມປ ີ ະສິດທິຜ ນ ົ , ຈຳ
ປະເທດຊາດກ້າວຂຶນ ້ ສູຈ ່ ດ ຸ ໝາຍທີກ ່ ຳນົດໄວ້ຢາ່ ງ
ລາດແຫ່ງຊາດ, ຮັບປະກັນສະຖຽນລະພາບທາງ
ນສົມທົບຂອງຂົງເຂດແລະເຂດແຄ້ວນໃຫ້ມຄ ີ ວາມ
ກັດ ແລະ ກ້າວໄປເຖິງບ ່ອນຢຸດຕິການທຳມາຫາ ໜັກແໜ້ນ. ໃນດ້ານໜຶ່ງອີກກໍເຫັນວ່າປະເທດ
ການເມືອງ, ຄວາມສະຫງົບ ແລະ ຄວາມເປັນລະ
ກົມກຽວລະຫວ່າງຕົວເມືອງ ແລະ ຊົນນະບົດ; ສົງ ່
ກິນບຄ ່ໍ ງ ົ ທ ,່ີ ຖາງປາ່ ເຮັດໄ ຮ່ ແລະ ທຳລາຍປາ່ ຢາ່ ງ ຊາດຈະປະສົບກັບຄວາມຫຍຸງ ້ ຍາກ, ຂໍຈ ້ າໍ ກັດ ແລະ
ບຽບຮຽບຮ້ອຍ ຂອງສັງຄົມ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍ
ເສີມກິດຈະການໃນຂະແໜງທຸລະກິດບໍລິການທີ່
ຊະຊາຍ.
ບັນຫາຄົງຄ້າງຈໍານວນໜຶ່ງ, ແຕ່ກໍ່ອາດເວົາ້ ໄດ້
ຄວາມເປັນເຈົ້າການໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ
ສ້າງລາຍໄດ້ໃຫ້ປະເທດ; ສົ່ງເສີມການປະດິດ
ວ່າ ສປປ ລາວ ໄດ້ກາ້ ວເຂົາ້ ສູວ ່ ງ ົ ໂຄຈອນຂອງການ
ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ ແລະ ເງືອ ່ ນໄຂ
ສ້າງ ແລະ ນໍາໃຊ້ວທ ິ ະຍາສາດ- ເຕັກໂນໂລຊີ ເພືອ ່
ສະດວກໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາປະເທດ.
ໃຫ້ກາຍເປັນປັດໄຈສໍາຄັນ ຂະຫຍາຍກໍາລັງການ
ນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບຊັບພະຍາກອນແຫຼ່ງ
ນໍ້າ. ສປປ ລາວ ມີທ່າແຮງບົ່ມຊ້ອນທາງດ້ານ ພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ຊັບພະຍາກອນນາ້ໍ ໃນແຕ່ລະປມ ີ ປ ີ ະມານ 190 ກິ
III. ສືບຕໍ່ຍູ້ແຮງການພັດທະນາປະເທດ
2. ເສີມຂະຫຍາຍກໍາລັງແຮງບົ່ມຊ້ອນ
ໂລແມັດກ້ອນ (ເທົ່າກັບ1,7%) ຂອງປະລິມານ ຊາດແບບຍືນຍົງ ກ້າວຂຶ້ນຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ
ຂອງຫຼາຍພາກສ່ວນເສດຖະກິດ ກໍຄື ຊັນ ້ ຄົນຕ່າງໆ
3. ຢຶ ດ ໝັ ້ ນ ທັ ດ ສະນະ“ພັ ດ ທະນາຂົ ງ
ລວມ ຂອງທະວີບອາຊີ, ບໍນ ່ ບ ັ ຕາເວັນອ ອກກາງ), ຢ່າງໜັກແໜ້ນ.
ເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາປະ
ເຂດສັງຄົມ- ວັດທະນະທໍາ ຕ້ອງໄປຄຽງຄູ່ກັບ
ສະເລ່ຍຕໍ່ຄົນແມ່ນຫຼາຍກວ່າ 34 ພັນແມັດກ້ອນ
ກອງປະຊຸ ມ ໃຫຍ່ ຜູ້ ແ ທນທົ່ ວ ປະເທດ
ເທດຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ
ການພັດທະນາເສດຖະກິດ; ສ້າງຄວາມສີວິໄລ
(ເກືອບ 10,6 ເທືອ ່ ຂອງລະດັບສະເລ່ຍ ຂອງທະ
ຄັ້ງທີ X ຂອງພັກ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາທິດທາງລວມ
ຂະຫຍາຍຕົວໄປຕາມທິດພັດທະນາແບບຍືນຍົງ
ທາງດ້ານຈິດໃຈ ຕ້ອງໄປຄຽງຄູ່ກັບການສ້າງ
ວີບອາຊີ) ເປັນທ່າແຮງບົມ ່ ຊ້ອນ ແລະ ເປັນເງືອ ່ ນ
ແລະ ບັນດາຄາດໝາຍໃຫຍ່ໃນການພັດທະນາ
ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ດ້ວຍການສືບຕໍ່ພັດທະນາເສດຖະ
ຄວາມຈະເລີນທາງດ້ານວັດຖຸ”.
ໄຂສໍ າ ລັ ບ ການຂະຫຍາຍອຸ ດ ສາຫະກໍ າ ພະລັ ງ
ສໍາລັບໄລຍະ ຮອດປີ 2030. ໃນນັ້ນ, ສຸມໃສ່ເຮັດ
ກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ, ສ້າງເສດຖະ
ການພັດທະນາຂົງເຂດສັງຄົມ-ວັດທະ
ງານໄຟຟ້າ. ການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນແຫຼ່ງນໍ້າ
ໃຫ້ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ໄດ້ເຂົ້າສູ່ລວງ
ກິດແຫ່ງຊາດ ໃຫ້ເຕີບໂຕຢ່າງແຂງແຮງຕໍເ່ ນືອ ່ ງ,
ນະທໍາ ໂດຍຖືເອົາການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນ
ໃນທີຜ ່ າ່ ນມາ ໄດ້ຮບ ັ ການເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ມີປະ
ເລິກ, ບັນລຸບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບ
ມີຄວາມກົມກຽວກັບສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ
ມະນຸດ ເປັນປັດໄຈຕົນ ້ ຕໍ, ຖືຄນ ົ ເປັນເປົາ້ ໝາຍ ແລະ
ສິດທິຜົນທາງເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ສູງສົມຄວນ,
ຍືນຍົງ (SDGs) ໃຫ້ໄດ້ໂດຍພື້ນຖານ. ເພື່ອ
ສຸມໃສ່. ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຮັບປະກັນໃຫ້ເສດຖະກິດ
ຈຸດໝາຍ ຂອງການພັດທະນາ. ສຸມໃສ່ການສຶກ
ມີຄວາມກົມກຽວໃນການນໍາໃຊ້ວທ ິ ະຍາສາດ-ເຕັກ
ສືບຕໍ່ຊີ້ນໍາ-ນໍາພາ ພາລະກິດປົກປັກຮັກສາ ແລະ
ມະຫາພາກມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະ ໝັ້ນທ່ຽງ,
ສາແຫ່ງຊາດ ໃຫ້ມຄ ີ ນ ຸ ນະພາບຕາມມາດຕະຖານ
ຕຸ ລ າ 2017
10
11
ຕຸ ລ າ 2017
ຜະລິດ ແລະ ສ້າງເສດຖະກິດພູມປັນຍາ.
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ເຂົ້າໃຈມະຕິ X ແລະ ໂຄສະນາວັນສໍາຄັນຂອງຊາດ-ສາກົນ
ຂອງພາກພື້ນ, ສາກົນ ແລະ ທັນສະໄໝ, ສ້າງຄົນ
ສ້າງ, ປັບປຸງວຽກງານສະຫວັດດີການສັງຄົມ,
ໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ໃຫ້ມີປະສິດທິຜົນ
ການໃຫ້ສອງພັກ, ສອງລັດ ລາວ - ຫວຽດນາມ
ລາວໃຫ້ເປັນພົນລະເມືອງທີມ ່ ຄ ີ ນ ຸ ະພາບ, ມີຄນ ຸ ສົມ
ບໍາລຸງຮັກສາສຸຂະພາບ ແລະ ຍົກລະດັບອາຍຸຍນ ື .
ແລະ ມີຄວາມຍືນຍົງ. ສ້າງແຜນຄຸມ ້ ຄອງສິງ ່ ແວດ
ພວກເຮົາຕ້ອງເພີ່ມທະວີສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ,
ບັດ, ມີສະຕິປນ ັ ຍາ ຄວາມຮູຄ ້ ວາມສາມາດໃນດ້ານ
ສົ່ງເສີມໃຫ້ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານ ຮັ່ງມີຖືກຕ້ອງ
ລ້ອມຮອບດ້ານ ຢູບ ່ ນ ັ ດາທ້ອງຖິນ ່ ; ຄຸມ ້ ຄອງ ແລະ
ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມື
ອາຊີບ ແລະ ຄວາມຮູດ ້ າ້ ນວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນ
ຕາມກົດໝາຍ ໄປພ້ອມກັບການຍົກລະດັບຄວາມ
ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມລະບຽບກົດໝາຍ
ຮອບດ້ານ.
ໂລຊີ, ມີສຸຂະພາບ ແລະ ຮ່າງກາຍແຂງແຮງສົມ
ທຸກຍາກ ຂອງປະຊາຊົນລົງ ເທືອ ່ ລະກ້າວ. ພະຍາ
ແລະ ມີປະສິດທິຜນ ົ ; ຈັດສັນ, ຟືນ ້ ຟູ ແລະ ຂະຫຍາຍ
ພັກ ແລະ ລັດ ແຫ່ງ ສສ.ຫວຽດນາມ
ບູນ.
ຍາມຈໍາກັດໄລຍະຫ່າງ ຂອງລະດັບການຂະຫຍາຍ
ເນືອ ້ ທີປ ່ າ່ ໄມ້ ຕາມແຜນທີຄ ່ າດໄວ້ ຮອດປີ 2020
ມີບົດຮຽນໃນການວາງແຜນນະໂຍບາຍພັດທະ
ສ້າງຄວາມສາມັກຄີປອງດອງ, ປະຕິບດ ັ
ຕົວກ່ຽວກັບການດໍາລົງຊີວດ ິ ລະຫວ່າງທ້ອງຖິນ ່ ,
ໃຫ້ບັນລຸ 70% ຂອງເນື້ອທີ່ທົ່ວປະເທດ ໂດຍຟື້ນ
ນາໄວ ຕິດພັນກັບຍືນຍົງ ສໍາລັບຢູໃ່ ນປະເທດດ້ອຍ
ຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງເຜົາ່ ຕ່າງໆ, ເສີມສ້າງ
ເຂດແຄວ້ນ, ບັນດາຊົນເຜົາ່ , ບັນດາຊັນ ້ ຄົນພົນລະ
ຟູປ່າໄມ້ທໍາມະຊາດ ແລະ ປູກໄມ້.
ພັດທະນາ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນບົດຮຽນກ່ຽວກັບ
ຄວາມສາມັ ກ ຄີ ປ ອງດອງລະຫວ່ າ ງຊັ້ ນ ຄົ ນ ,
ເມືອງ. ພະຍາຍາມສ້າງໃຫ້ຄນ ົ ຢູໃ່ ນສັງຄົມໃຫ້ມຊ ີ ີ
IV. ເພີ່ມທະວີສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ,
ການກໍານົດມາດຕະການປະຕິບດ ັ , ບົດຮຽນການ
ຊົນຊັນ ້ , ຊົນເຜົາ່ ແລະ ສາສະໜາ ໂດຍຖືເອົາພັນທະ
ວິດການເປັນຢູທ ່ ດ ່ີ ,ີ ມີຄວາມສະເໝີພາບ, ຫຼດ ຸ ຜ່ອນ
ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມມື
ສ້າງໂຄງສ້າງຄຸນນະພາບສູງ, ການກຳນົດນະ
ພາບກໍາມະກອນ, ຊາວກະສິກອນ, ນັກຮຽນຮູປ ້ ນ ັ
ຄວາມແຕກໂຕນ ລະຫວ່າງການອອກແຮງງານ
ຮອບດ້ານ ລາວ- ຫວຽດນາມ ໃນການປະຕິບັດ
ໂຍບາຍພັດທະນາທາງລັດ, ການພັດທະນາເສດ
ຍາຊົນເປັນຫຼັກແຫຼ່ງ.
ດ້ວຍຕີນມື ກັບການອອກແຮງງານດ້ວຍມັນສະ
ຍຸດທະສາດພັດທະນາໄວ ຕິດພັນກັບຄວາມຍືນຍົງ
ຖະກິດພູມປັນຍາ, ການສ້າງ ແລະ ປັບປຸງບູລະ
ເສີມຂະຫຍາຍປະຊາທິປະໄຕໃນທຸກຂົງ
ໝອງ, ລະຫວ່າງຜູ້ບໍ່ມີສະພາບແວດລ້ອມສະ
ຂອງສອງປະເທດ ໃຫ້ໄດ້ຮບ ັ ຜົນສຳເລັດໃຫຍ່ຫວ ຼ ງ
ນະ ອົງການລັດສັງຄົມນິຍົມໃຫ້ທັນສະໄໝ ແລະ
ເຂດ ຂອງຊີວດ ິີ ສັງຄົມ, ຮັບປະກັນສິດເປັນເຈົາ້ ປະ
ດວກ, ສ່ຽງໄພ ກັບຜູມ ້ ສ ີ ະພາບແວດລ້ອມສະດວກ
ກວ່າເກົ່າ.
ເປັນມືອາຊີບ ແລະ ອື່ນໆ.
ເທດຊາດ ເປັນເຈົ້າສັງຄົມຢ່າງແທ້ຈິງ ຂອງປະ
ກວ່າ ແລະ ອື່ນໆ.
ສອງປະເທດລາວ-ຫວຽດນາມ ມີມູນ
ສໍາລັບພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ການ
ຊາຊົນ ເຄົາລົບອິດສະຫຼະພາບ ແລະ ສິດປະຊາທິ
ສ້າງຄວາມສີວິໄລທາງດ້ານວັດທະນະ
ເຊື້ອຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ ແລະ ການຮ່ວມ
ພັດທະນາໄວ ແລະ ຍືນຍົງ ມັນເປັນບັນຫາໃໝ່,
ປະໄຕ ຂອງພົນລະເມືອງ ຕາມລັດຖະທຳມະນູນ
ທໍາດ້ວຍການສືບທອດ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍມູນ
ມືຮອບດ້ານ ເຊິງ ່ ພວກເຮົາກໍາລັງສະເຫຼມ ີ ສະຫຼອງ
ຍັງຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ສືບຕໍ່ຊອກຮູ້ ແລະ ນໍາໃຊ້ບົດ
ແລະ ກົດໝາຍ; ເອົາໃຈໃສ່ສາ້ ງ ແລະ ປັບປຸງບູລະ
ເຊືອ ້ ແລະ ມໍລະດົກອັນລໍາ້ ຄ່າ ທາງດ້ານວັດທະນະ
ບັ ນ ດາວັ ນ ປະຫວັ ດ ສາດສຳຄັ ຂ ອງຊາດລາວ-
ຮຽນ ຂອງບັນດາປະເທດທີ່ໄປກ່ອນ ແລະ ພວກ
ນະລະບົບກົດໝາຍໃຫ້ຄົບຊຸດ.
ທໍາ ຂອງຊາດ ແລະ ຂອງເຜົ່າຕ່າງໆ. ລົບລ້າງ
ຫວຽດນາມ, ຫວຽດນາມ - ລາວ ໃນປີນ.້ີ ໃນເງືອ ່ ນ
ຂ້າພະເຈົ້າ ເຊື່ອໝັ້ນບົດຮຽນ ຂອງພັກກອມມູນິດ
ປະຕິບັດຄວາມຍຸຕິທໍາໃນສັງຄົມ ເຮັດ
ຮີດຄອງປະເພນີທີ່ຫຼ້າຫຼັງ, ການເຊື່ອຖືງົມງວາຍ;
ໄຂໃໝ່ ຂ ອງການພັ ດ ທະນາປະເທດຕາມທິ ດ
ຫວຽດນາມ.
ໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈ
ຮັບເອົາຢ່າງມີການເລືອກເຟັ້ນສິ່ງຍອດຍິ່ງທາງ
ພັດທະນາໄວ ແລະ ຍືນຍົງ, ກໍຍິ່ງຮຽກຮ້ອງຕ້ອງ
ຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ຮບ ັ ການປັບປຸງດີຂນ ້ຶ ໂດຍຜ່ານ
ດ້ານວັດທະນະທໍາ ຂອງມວນມະນຸດ, ຕ້ານສິ່ງ
ການຍົກສູງສະຕິເປັນເຈົ້າ ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ
ເສືອ ່ ມຊາມ ທີຝ ່ ນ ື ກັບຮີດຄອງປະເພນີອນ ັ ຈົບງາມ
ກໍສ ່ າ້ ງຖັນແຖວກໍາມະກອນ, ຊາວກະສິກອນ, ປັນ
ຂອງຊາດ.
ຍາຊົນ, ສົ່ງເສີມຜູ້ທີ່ມີຄວາມສາມາດ, ປະດິດ
ຈົ ບ .
4. ເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນໍາ ຕຸ ລ າ 2017
12
13
ຕຸ ລ າ 2017
ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ແນວທາງ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແນວທາງ-ແຜນນະໂຍບາຍ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
pqdl6’xtlyfmyrk[ dkof=kgouo7tfu
ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ແນວທາງ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແນວທາງ-ແຜນນະໂຍບາຍ
ໜັກແໜ້ນທາງດ້ານບຸກຄະລາກອນ. ເນື່ອງຈາກ ໄດ້ແນະນຳສານຂນ ້ັ ຕ ນ ້ົ ແລະ ຂັນ ້ ອ ທ ຸ ອນ ເກັບກຳ, ວ່າ ສານດັ່ງກ່າວ ເປັນສານທີພ ່ ິຈາລະນາຕັດສິນ ປະກອບຂມ ້ໍ ນ ູ ຫກ ັຼ ຖານ ທີກ ່ ຽ ່ ວຂ້ອງກບ ັ ຄະດີ ໃຫ້ ຄະດີເປັນເທື່ອທຳອິດ, ເປັນປະຕູດ ່ານທຳອິດ ໃນ ຄົບຖວ ້ ນ, ຮອບດ້ານ ແລະ ພຽງພໍ, ຮຽກໂຈດ ແລະ
16jlko0aho8qho c]t lkov5mvo
ການບໍລິການຮັບໃ ຊ້ປະຊາຊົນ ທັງເ ປັນສານທີ່ຢູ່ ຈຳເລີຍ ມາມສ ີ ວ ່ ນຮວ ່ ມ ໃນການດຳເນີນຄະດີແຕ ່ ມະນີວອນ
ສານປະຊາຊົນ ແມ່ນອງ ົ ການຕລ ຸ າການ ມີ ຕັ ດ ສິ ນ ຄ ະດີ ດ້ ວ ຍຄ ວາມຍ ຸ ຕ ິ ທ ຳ ແ ລະ ສ້ າ ງ ພາລະບົດບາດ, ສິດ ແລະ ໜ້າທີ່ ໃນການພິຈາ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ໃກ້ຊດ ິ ຕິດແທດກບ ັ ເຫດການ ກໍຄື ຂໍຂ ້ ດ ັ ແຍ່ງຕ່າງໆ
ເບື້ອງຕົ້ນ; ນອກນີ້ ຍັງໄ ດ້ແນະນຳໃຫ້ຝຶກຊ້ອມ
ທີ່ເກີດຂຶ້ນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍໄດ້ຖືສຳຄັນໃນການ ການຂຶ້ນບ ັນລັງຕ ັດສິນ ເພື່ອໃຫ້ ມີເນື້ອໃນ ແລະ ບຳລຸງສ ້າງສານແຂວງ, ສານພາກ ແລະ ສານ ດຳເນີນການໄປຕາມຂັ້ນຕ ອນ ທີ່ກ ຳນົດໄວ້ໃນ
ຄວາມພໍໃຈໃຫ້ແກ່ຄູ່ກໍລະນີ ໄດ້ຫ ຼາຍຄະດີ; ແຕ່
ທະຫານຂັ້ນສ ູງ ທີ່ເ ຮັດໜ້າທີ່ກວດກາການດຳ ກົດໝາຍຢາ່ ງເຄັງ ່ ຄດ ັ ເພືອ ່ ໃຫ້ເປັນທເ່ີ ຄົາລົບ ແລະ
ລະນາຕດ ັ ສິນ ແລະ ພິພາກສາຄະດີ; ໂຄງປະກອບ ກໍຍັງມ ີຫຼາຍບັນຫາ ທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ປ ັບປຸງແ ກ້ໄ ຂ
ເນີນຄະດີຂນ ້ັ ອທ ຸ ອນ ຢ່າງຮອບດ້ານ, ຖືເປັນສານ ເຊືອ ່ ຖື ຂອງປະຊາຊົນ. ເພືອ ່ ຕດ ິ ຕາມກວດກາການ
ການຈັດຕງ ້ັ ຂອງສານປະຊາຊົນຢ ປ ູ່ ະເທດເຮົາ ປະ
ໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ ຂອງສານປະຊາຊົນຂ ັ້ນ
ພິຈາລະນາຂນ ້ັ ສດ ຸ ທາ້ ຍ ທາງດາ້ ນຂມ ້ໍ ນ ູ ຫກ ັຼ ຖານ ພິຈາລະນາຕດ ັ ສິນຄະດີ ຢູສ ່ ານຂນ ້ັ ຕນ ້ົ ແລະ ສານ
ກອບມ:ີ ສານປະຊາຊົນສ ງ ູ ສ ດ ຸ , ສານພາກ, ສານ ຕົ້ນ ເຊິ່ງສະແດງອອກຢູ່ໃນບົດລາຍງານ ຂອງ
ແລະ ກົ ດ ໝາຍ ເ ພື ່ ອ ເ ຮັ ດ ໃ ຫ້ ກ ານພ ິ ຈ າລະນາ ຂັ້ນອຸທອນ, ສານປະຊາຊົນສູງສ ຸດ ໄດ້ມອບໃຫ້
ເຂດ, ສານແຂວງ, ສານນະຄອນຫຼວງ ແລະ ສານ ທ່ານ ຄຳພັນ ສິດທິດ ຳພາ ປະທານສານປະຊາ
ຕັດສິນຄະດີຢູ່ສານຂັ້ນຕ ົ້ນ ແລະ ຂັ້ນອ ຸທອນ ມີ ສານປະຊາຊົນແ ຂວງ ກວດກາຄຳຕັດສິນຂອງ
ທະຫານ; ໃນນ້ີ ສານຂນ ້ັ ຕ ນ ້ົ ປ ະກອບມ:ີ ສານເຂດ,
ຊົນສງ ູ ສ ດ ຸ ຕໍກ ່ ອງປະຊຸມສ ະໄໝສາມັນ ເທືອ ່ ທີ 3
ຄຸນນະພາບ ແລະ ມີປະສິດທິພາບ ດີຂຶ້ນເທື່ອລ ະ ສານປະຊາຊົນເ ຂດ ແລະ ສານປະຊາຊົນພ າກ
ສານແຂວງ, ສານນະຄອນຫຼວງ ແລະ ສານທະ
ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ VIII. ທ່ານໄດ້ຍົກ
ກ້າວ. ການຍກ ົ ສງ ູ ປ ະສິດທິພາບໃນການດຳເນີນ ກວດກາຄຳຕັດສິນ, ຄຳພິພາກສາ ຂອງສານປະ
ຫານພາກ; ການກຳນົດພາລະບດ ົ ບາດ, ສິດ ແລະ
ໃຫ້ເຫັນວ ່າ: ນັບແຕ່ກອງປະຊຸມ ຄັ້ງປ ະຖົມມ ະ
ຄະດີ ຂອງສານຂນ ້ັ ຕນ ້ົ ອັນສຳຄັນແມ່ນໄດ້ສມ ຸ ໃສ່
ຊາຊົນແຂວງ. ສຳລັບຄ ຳຮ້ອງ ຫຼື ຄຳສະເໜີ ຕໍ່
ໜ້າທີ່ ຂອງສານແຕ່ລະຂັ້ນ ມີຄ ວາມແຕກຕ່າງ ລຶກ ຂອງສະພາແຫ່ງຊ າດ ຊຸດທີ VIII ເປັນຕນ ້ົ ມາ
ການບຳລຸງສ ້າງພະນັກງານ ໃຫ້ມີຄຸນທາດການ ການປະພດ ຶ , ການປະຕິບດ ັ ໜາ້ ທວ ່ີ ຽກງານ ຂອງ
ກັນ ເຊິງ ່ ຕັດສິນຄ ະດີ ແລະ ອຸທອນ ໄປຕາມແຕ່ລະ ຄະນະພກ ັ , ຄະນະນຳ ຂອງສານປະຊາຊົນສ ງ ູ ສ ດ ຸ
ເມືອງ, ຄຸນສົມບັດສນ ິ ທ ຳປະຕິວດ ັ , ຈັນຍ າບນ ັ ຈັນ
ຜູ້ພິພາກສາ, ພະນັກງານ ຂອງສານ ທີ່ຍັງບ ໍ່ຖືກ
ຂັນ ້ ເພາະສະນນ ້ັ ການພພ ິ າກສາ ຫຼື ຕັດສິນຄະດີ ຢູ່ ກໍຄື ສານທະຫານ ແລະ ສານທອ ້ ງຖນ ່ິ ທຸກຂ ນ ້ັ ໄດ້
ຍາທຳ ໄປຄຽງຄູ່ກັບການຍົກລະດັບຄ ວາມຮູ້,
ຕ້ອງຕາມລະບຽບກົດໝາຍ, ຄະນະພັກ, ຄະນະ
ສານຂັ້ນຕົ້ນ ແມ່ນການແກ້ໄຂຄະດີຂັ້ນພື້ນຖານ ມີຄວາມພະຍາຍາມຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແນວ
ຄວາມສາມາດທາງດ້ານວິຊາສະເພາະ, ວິຊາ ນຳ ຂອງສານປະຊາຊົນສ ູງສ ຸດ ໄດ້ມອບໝາຍ
ເຊິ່ງມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍ ຕໍ່ການປະຕີບັດໜ້າທ່ີ
ທາງນະໂຍບາຍ, ມະຕິຂອງພກ ັ , ມະຕິກອງປະຊຸມ
ການກດ ົ ໝາຍ; ຄຽງຄກ ູ່ ບ ັ ການບຳລຸງສ າ້ ງພະນັກ
ໃຫ້ກມ ົ ກວດກາ ເປັນຜຕ ູ້ ດ ິ ຕາມ, ຄົນ ້ ຄວ້າ, ແກ້ໄຂ,
ຂອງສານປະຊາຊົນ ແລະ ມີຄ ວາມຈຳເປັນຕ ອ ້ ງໄດ້ ສະພາແຫ່ງຊາດ ເຂົ້າສ ູ່ວຽກງານຕົວຈິງ ໃນແຕ່
ງານ ກໍໄ ດ້ສຸມໃສ່ປ ັບປຸງ ແລະ ພັດທະນາກົນໄກ,
ຕອບແກ້ ຕໍບ ່ ນ ັ ຫາດງ ່ັ ກ່າວ ຢ່າງເຄັງ ່ ຄດ ັ ຊຶງ ່ ຜາ່ ນ
ປັບປຸງສ ານປະຊາຊົນຂ ນ ້ັ ຕ ນ ້ົ ໃຫ້ມ ຄ ີ ວາມເຂັມ ້ ແ ຂງ.
ລະດ້ານ ໂດຍໄດ້ຖືສຳຄັນເ ປັນພ ິເສດຕໍ່ກ ານປັບ
ຂັ້ນຕ ອນ ແລະ ວິທີກ ານດຳເນີນຄະດີ ເປັນຕົ້ນ ມາ ມີຄຳຮອ ້ ງ ຫຼື ຄຳສະເໜີ ຈຳນວນ 09 ສະບັບ;
ຕະຫຼອດໄລຍະທີ່ຜ່ານມາ ສານຂັ້ນຕ ົ້ນ ຢູ່
ປຸງສ ານຂນ ້ັ ຕນ ້ົ ທີປ ່ ະກອບດວ ້ ຍ: ສານເຂດ, ສານ
ໄດ້ແນະນຳການກວດກາ ແລະ ຮັບຄ ຳຮອ ້ ງຟອ ້ ງ
ແຕ່ລະເຂດ, ແຕ່ລະແຂວງ ກໍໄ ດ້ເ ອົາໃຈໃສ່ປ ະຕິ
ແຂວງ, ສານນະຄອນຫຼວງ, ສານທະຫານພາກ
ຂອງຄຄ ູ່ ວາມທມ ່ີ າຍນ ່ື ຕສ ່ໍ ານ ໃຫ້ມຄ ີ ວາມລະອຽດ, ວຽກງານ ຂອງພະນັກງານສານປະຊາຊົນ 05
ບັດໜາ້ ທີ່ ຂອງຕນ ົ ດ້ວຍຄວາມຮບ ັ ຜິດຊອບ ສາມາດ ໃຫ້ ມີ ຄ ວາມເ ຂັ້ ມ ແ ຂງທ າງດ້ າ ນກ ານຈັ ດ ຕັ້ ງ ,
ຄົບຖວ ້ ນ, ຮັດກຸມ ແລະ ຖືກຕ້ອງ ເລີມ ່ ມາແຕ່ຕນ ້ົ ; ສະບັບ, ຄຳຮ້ອງຕໍ່ການເຄື່ອນໄຫວດຳເນີນຄະດີ
ຕຸ ລ າ 2017
14
15
ຕຸ ລ າ 2017
ໃນນັ້ນ, ມີຄຳຮ້ອງຕກ ໍ່ ານປະພຶດ, ການປະຕິບັດ
ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ແນວທາງ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແນວທາງ-ແຜນນະໂຍບາຍ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ”
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ” ຄວາມຮູ ້ພື້ນຖານ ວຽກງານໂຄສະນາອົບຮົມ
7tot37ltokvq[Iq,
ຂອງສານ 02 ສະບັບ ແລະ ຄຳຮ້ອງທີ່ພົວພັນ ບໍຖ ່ ກ ື ຕ້ອງຕາມຂນ ້ັ ຕອນທກ ່ີ ຳນົດໄວ້, ການຄນ ້ົ ຄວ້າ ເຖິ່ງພາກສ່ວນອື່ນ 02 ສະບັບ. ຜ່ານການຈັດຕັ້ງ ສຳນວນຄະດີ ຂອງຜພ ້ ູ ພ ິ າກສາບາງຄນ ົ ຢູສ ່ ານບາງ ປະຕິ ບ ັ ດ ຕົ ວຈ ິ ງ ເຫັນວ ່າ ການດຳເ ນີນ ຄະດີຢູ່ ບ່ອນ ຍັງບ ທ ່ ໍ ນ ັ ເຂັມ ້ ງ ວດ ຕາມຫກ ັ ຼ ການພນ ້ ື ຖານການ ສານຂັ້ນຕ ົ້ນ ແລະ ຂັ້ນອ ຸທອນ ແມ່ນມີປະສິດທິ
g,nv’-kow-
ດຳເນີນຄະດີ, ການປະຊຸມສ ານ ບາງຄງ ້ັ ຍ ງ ັ ບ ທ ່ໍ ນ ັ
ພາບດີຂຶ້ນ, ຄູ່ຄ ວາມພໍໃຈ ແລະ ຍອມຮັບຕ ໍ່ການ ປະຕິບດ ັ ຕ າມຂນ ້ັ ຕ ອນ ທີໄ່ ດ້ກ ຳນົດໄວ້ໃ ນກດ ົ ໝາຍ, ພິຈາລະນາຕັດສິນ ແລະ ພິພາກສາ ຂອງສານ.
ການຂຽນຄຳຕັດສິນ, ຄຳພພ ິ າກສາ ຂອງຜພ ູ້ ພ ິ າກ
ປັດຈຸບນ ັ ຄະດີເຂົາ້ ໃໝ່ຢສ ູ່ ານຂນ ້ັ ຕ ນ ້ົ (ສານເຂດ, ສາບາງຄນ ົ , ບາງເລືອ ່ ງ ຍງັ ບ ທ ່ ໍ ນ ັ ລະອຽດ ຈຶງ່ ເຮັດໃຫ້ ແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ ແລະ ສານທະຫານພາກ)
ຄູ່ຄວາມບໍ່ເຂົ້າໃ ຈເຖິງເຫດຜົນ ແລະ ບໍ່ພໃໍ ຈການ
4nl=k7ao;Pd’kodkog,nv’{co;7yf
ມີຈຳນວນ 6.865 ເລືອ ່ ງ, ຄ້າງມາແຕ່ກ ອ ່ ນ 1.687 ຕັດສິນ ຂອງສານ; ທັງໝ ົດບັນຫາທີ່ຍັງຄ ົງຄ ້າງ
ສະບາຍດີ ຄູນທະວົງ
ເລື່ອງ ລວມທັງໝ ົດ 8.552 ເລື່ອງ; ໄດ້ຕັດສິນ ນັນ ້ ຈະໄດ້ສ ບ ື ຕ ປ ່ໍ ບ ັ ປຸງແ ກ້ໄ ຂ ເພືອ ່ ເຮັດໃ ຫ້ການບລ ໍ ິ ແລ້ວ 6.731 ເລື່ອງ, ພາຍຫຼັງຕ ັດສິນແລ້ວ ຄູ່ ການຮບ ັ ໃ ຊ້ປ ະຊາຊົນ ໃນການແກ້ໄ ຂຄະດີ ຢ່ສ ູ ານ
ຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງຊານໄຊ ມີ
ຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງຊານໄຊ ມີພະນັກ
ຄວາມພໍໃຈ ແລະ ເຫັນດີນ ຳໄປຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ
ປະຊາຊົນຂ ນ ້ັ ຕນ ້ົ ມີປະສິດທິພາບດຂ ີ ນ ້ຶ ກ ວ່າເກົາ່ ,
ພາລະບົດບາດໜ້າທີ່ ເປັນເສນາທິການໃຫ້ແກ່ອງ ົ
ງານ ທັງໝົດ11 ສະຫາຍ, ຍິງ 3 ສະຫາຍ; ເປັນ
5.732 ເລື່ອງ, ກວມ 85,16% ຄູ່ຄວາມບໍ່ພໃໍ ຈ
ຮັບປະກັນຄ ວາມວ່ອງໄວ ແລະ ມີຄວາມຍຸຕິທຳ.
ຄະນະພັກເມືອງຊານໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ໃນການ
ສະມາຊິກພັກ 7 ສະຫາຍ, ຍິງ 2 ສະຫາຍ ແລະ
ຂໍອຸທອນ 999 ເລື່ອງ, ກວມ 14,84%. ຄະດີທີ່
ສັງລວມແລ້ວ, ການຍົກສູງປ ະສິດທິພາບ
ໂຄສະນາສຶກສາອົບຮົມທາງດ້ານການເມືອງ-
ປະກອບມີ 4 ໜ່ວຍງານ ຄື: ໜ່ວຍງານບໍລິຫານ-
ຄູຄ ່ ວາມຂອ ໍ ທ ຸ ອນ ລວມທັງຄ ະດີ ທີຄ ່ າ້ ງມາຢສ ູ່ ານ ໃນການດຳເນີນຄ ະດີຢູສ ່ ານຂນ ້ັ ຕ ນ ້ ົ ແລະ ຂັນ ້ ອ ທ ຸ ອນ
ແນວຄິດ, ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ແນວທາງ, ແຜນນະໂຍ
ການເງິນ, ໜ່ວຍງານປາຖະກະຖາໂຄສະນາເຄືອ ່ ນ
ຂັ້ນອຸທອນ ລວມມີທັງໝ ົດ 1.387 ເລື່ອງ, ໄດ້ພ ິ
ແມ່ນມຄ ີ ວາມຈຳເປັນ ເພາະວ່າ ມັນເປັນບອ ່ ນພພ ິ າກ
ບາຍ, ລະບຽບກົດໝາຍ ຂອງລັດ ກໍຄືແຜນພັດ
ທີ່, ໜ່ວຍງານທິດສະດີ-ພຶດຕິກໍາ ແລະ ໜ່ວຍ
ພາກສາໄປແລ້ວ 1.001 ເລືອ ່ ງ, ພາຍຫຼງ ັ ພພ ິ າກສາ ສາ ແລະ ຕັດສິນຄ ະດີຂນ ້ັ ຕນ ້ົ , ຖ້າສານຂນ ້ັ ຕນ ້ົ ປະ
ທະນາ ເສດຖະກິດ ຂອງເມືອງ, ໃຫ້ສະມາຊິກພັກ,
ງານຄົນ ້ ຄວ້າສັງລວມ. ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຄະນະ
ແລ້ວຄູ່ຄ ວາມພໍໃຈ ແລະ ເຫັນດີນຳໄປປະຕິບັດ
ຕິບັດໜ້າທຢ ີ່ ່າງມີປະສິດທິພາບ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ຫ ຼຸດ
ພະນັ ກ ງານ ແລະ ປະຊາຊົ ນ ບັ ນ ດາເຜົ ່ າ ພາຍ
ໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງ ຂອງພວກເຮົາ ໄດ້ຖືສໍາ
574 ເລື່ອງ, ກວມ 57,35%, ຄູ່ຄວາມບໍ່ພໃໍ ຈຂໍ ຜ່ອນຄະດີຂັ້ນອຸທອນ ແລະ ການແກ້ໄຂຄະດີ ກໍມີ
ໃນເມືອງ ໃຫ້ຮັບຮູ້ ແລະ ເຊື່ອມຊຶມ ພ້ອມກັນຈັດ
ຄັນວຽກງານສຶກສາອົບຮົມ ທາງດ້ານການເມືອງ-
ລົບລ ້າງ 427 ເລື່ອງ, ກວມ 42,65%. ທັງໝ ົດ ຄວາມວອ ່ ງໄວຂນ ້ຶ , ບັນຫາຫຍໍທ ້ ທ ້ໍ ເ່ີ ກີດຂ ນ ້ຶ ຢ ໃູ່ ນກງ ົ
ຕັ້ງປະຕິບັດໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ.
ແນວຄິດ ແກ່ສະມາຊິກພັກ, ພະນັກງານ ແລະ ພໍ່
ນີ້ ກໍເຫັນໄດ້ວ່າ ການດຳເນີນຄະດີຢູ່ສານຂັ້ນຕົ້ນ ຈັກສານປະຊາຊົນ ກໍຈະໄດ້ຮ ບ ັ ກ ານແກ້ໄ ຂ, ສັງຄົມ
ທ່ານ ດອກຫຼິງ ໄຊຖາວົງ ຫົວໜ້າຄະນະ
ແມ່ປະຊາຊົນພາຍໃນເມືອງ ໃຫ້ມແ ີ ນວຄິດອຸນ ່ ອ່ຽນ
ແລະ ຂັ້ນອ ຸທອນ ແມ່ນມີຄຸນນະພາບ ແລະ ມີປະ
ມີຄ ວາມສະຫງົບ, ມີຄ ວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ,
ໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງຊານໄຊ, ແຂວງອັດຕະປື;
ທຸ່ນທ່ຽງ ເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ການນໍາພາ ຂອງພັກ, ແຜນ
ສິດທິພາບນັບມື້ນັບສູງຂ ຶ້ນ. ຄຽງຄູ່ກັບຈຸດດີດ ັ່ງ
ປະຊາຊົນມ ີສິດສະເໝີພາບຕໍ່ໜ້າກົດໝາຍ ແລະ
ໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດ ຕໍ່ຄະນະນັກຂ່າວວາລະສານໂຄ
ນະໂຍບາຍ ຂອງລັ ດ ກໍ ຄ ື ແຜນພັ ດ ທະນາເສດ
ກ່າວນີ້ ກໍຍັງມ ີບາງດ້ານທີ່ຍັງຕ ້ອງໄດ້ສ ືບຕ ໍ່ບຸກ
ບົດບາດ ຂອງອົງການຕຸລາການ ກໍຈ ະໄດ້ຮັບ
ສະນາ ທີ່ລົງໄປເກັບກໍາຂໍ້ມູນຢູູ່ແຂວງອັດຕະປື
ຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງເມືອງວາງອອກ ສໍາລັບຜົນ
ຫວ່າງທ້າຍເດືອນ ມິຖນ ຸ າ ຜ່ານມານີວ ້ າ່ : ພາຍໃນ
ງານ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຈະແຈ້ງໃນ ສົກປີ 2016-
ບືນແກ້ໄຂ ເປັນຕົ້ນ: ການຮັບເ ອົາຄະດີຢູ່ສານຂັ້ນ ການຍົກສູງຂ ຶ້ນເປັນກ ້າວໆ. ຕົນ ້ ບາງບອ ່ ນ, ບາງເລືອ ່ ງ ຍງ ັ ບ ທ ່ໍ ນ ັ ລະອຽດ ແລະ
ຕຸ ລ າ 2017
16
17
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານບຮົ“ໂຄສະນາ” ຄວາມຮູ້ພື້ນຖານ ວຽກງານໂຄສະນາອົ ມ
ວາລະສານ “ໂຄສະນາ” ຄວາມຮູ ້ພື້ນຖານ ວຽກງານໂຄສະນາອົບຮົມ 71 ປີ ໃຫ້ແກ່ບັນດາຄະນະປະຈໍາພັກເມືອງ, ກໍາ
ພັກ ເມືອງຊານໄຊ ຂໍສະແດງຄວາມຍ້ອງຍໍຊົມ
ມະການພັກເມືອງ, ເລຂາຄະນະພັກຮາກຖານ,
ເຊີຍ ຕໍຜ ່ ນ ົ ງານທີທ ່ າງຄະນະນໍາໂຄສະນາອົບຮົມ
ເລຂາໜ່ວຍພັກ, ສະມາຊິກພັກສົມບູນ, ສໍາຮອງ
ເມືອງຊານໄຊ ທີ່ຍາດມາໄດ້ໃນໄລຍະຜ່ານມາ
ພ້ອມພະນັກງານລັດຖະກອນ ໄດ້ຈໍານວນ 24
ເຖິງຈະມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານງົບປະມານ
ຄັ້ງ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ 3.608 ສະຫາຍ, ຍິງ
ມີຈໍາກັດ, ວັດຖຸອຸປະກອນ ແລະ ພາຫະນະຮັບ
1.878 ສະຫາຍ, ສະມາຊິກພັກ 987 ສະຫາຍ,
ໃຊ້ຍັງຂາດເຂີນ ແຕ່ກໍມີຄວາມຕັດສິນໃຈເຮັດສໍາ
ຍິ ງ 389 ສະຫາຍ. ນອກຈາກນັ ້ ນ ກໍ ໄ ດ້ ແ ຈກ
ເລັດໜ້າທີຕ ່ າມຂັນ ້ ເທິງມອບໝາຍໃຫ້. ເມືອງຊານ
ຢາຍເອກະສານໃຫ້ແຕ່ລະໜ່ວຍພັກ ຈໍານວນ
ໄຊ ກໍແມ່ນເມືອງໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມສະຫງົບ, ປະຊາ
200 ຫົວ ເພື່ອນໍາໄປຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍເຊື່ອມ
ຊົ ນ ມີ ຄ ວາມສາມັ ກ ຄີ ເ ປັ ນ ປຶ ກ ແຜນແໜ້ ນ ໜາ,
ຊຶມ ໃຫ້ບນ ັ ດາພະນັກງານ, ສະມາຊິກພັກ ແລະ ພໍ່
ມີຄວາມເປັນເອກະພາບກັບແນວທາງ ຊີວດ ິ ການ
ແມ່ປະຊາຊົນ ທີ່ຂຶ້ນກັບບ້ານ ຂອງຕົນ.
ເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ນັບມື້ນັບດີຂຶ້ນ; ມີໜໍ່ແໜງ
ສັງລວມແລ້ວ, ຜ່ານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ
ການຜະລິດ ໃໝ່ເກີດຂຶ້ນ; ກໍຍ້ອນຄວາມເອົາໃຈ
2017 ຄື: ໄດ້ເປັນເຈົ້າການລົງເປີດຮຽນສະໜັບ
ວັນທີ 16 ສິງຫາ 2016 ວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງ
ວຽກງານການສຶກສາອົບຮົມການເມືອງ-ແນວ
ໃສ່ ຂອງອົງຄະນະພັກເມືອງເວົ້າລວມ ເວົ້າສະ
ສະໜູນ ແລະ ມອບໃບຢັ້ງຢືນ ໃຫ້ແກ່ມະຫາຊົນ
ແລະ ການປົກປ້ອງການເຄື່ອນໄຫວສາສະນາຢູ່
ຄິດ ກໍຄື ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານໂຄສະນາ
ເພາະແມ່ນຄະນະນໍາພາຍໃນເມືອງ ກໍຄື ຄະນະ
ກ້າວໜ້າ ໄດ້ 8 ຄັ້ງ ມີຈໍານວນພົນເຂົ້າຮ່ວມ ທັງ
ສປປ ລາວ ໄດ້ 1 ຄັ້ງ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມ 65 ສະຫາຍ,
ອົບຮົມໃນໄລຍະຜ່ານມາ ເຊິ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ສະມາ
ໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງ ກໍຄື ຄະນະໂຄສະນາອົບ
ໝົດ 200 ສະຫາຍ,ຍິງ 65 ສະຫາຍ ເພື່ອໃຫ້ສະ
ຍິງ 7 ສະຫາຍ, ມີສະມາຊິກພັກ 63 ສະຫາຍ, ຍິງ
ຊິກພັກ, ພະນັກງານ ແລະ ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນພົນ
ຮົມເມືອງຊານໄຊ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດວຽກງານ
ມາຊິກພັກ,ພະນັກງານ ແລະ ປະຊາຊົນ ໄດ້ຮບ ັ ຮູ;້
6 ສະຫາຍ; ໄດ້ຈັດປາຖະກະຖາວັນສະຖະປານາ
ລະເມືອງ ແມ່ນມີແນວຄິດອຸນ ່ ອຽນທຸນ ່ ທ່ຽງ ເຊືອ ່
ການເມືອງ-ແນວຄິດໄດ້ດີ...”
ສໍາເລັດການເຊື່ອມຊຶມມະຕິ X ຂອງພັກ, ມະຕິ
ສປປ ລາວ ຄົບຮອບ 41 ປີ ແລະ ວັນຄ້າຍວັນເກີດ
ໝັ້ນຕໍ່ການນໍາພາ ຂອງພັກ, ເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ການນໍາ
ສໍາລັບທິດທາງໃນຕໍ່ໜ້າ ທ່ານ ຫົວໜ້າ
X ຂອງອົງຄະນະພັກແຂວງ ໄດ້ 6 ຄັ້ງ ໃນນັ້ນ
ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຄົບຮອບ 95 ປີ ມີ
ພາ ຂອງຄະນະພັກແຂວງ, ເມືອງວາງອອກ, ເປັນ
ຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງ ຍັງໄດ້ແຈ້ງໃຫ້
ຈັດຢູ່ເຂດເທດສະບານເມືອງ 2 ຄັ້ງ, ເຂດນໍ້າຊູ,
ຈໍານວນຄົນເຂົາ້ ຮ່ວມຮັບຟັງ 448 ຄົນ, ຍິງ 107
ເຈົ້າການພັດທະນາຊີວິດການເປັນຢູ່ ຂອງຄອບ
ຊາບຕືມ ່ ອີກວ່າ: ຈະສືບຕໍສ ່ ກ ຶ ສາອົບຮົມທາງດ້ານ
ເຂດນໍ້າງອນ, ເຂດຊໍາຫຼວງ ແລະ ເຂດວັງຕັດ
ຄົນ. ນອກຈາກນັ້ນແລ້ວ ຍັງຈັດປາຖະກະຖາວັນ
ຄົວ ໃຫ້ດີຂຶ້ນເປັນກ້າວໆ.
ການເມືອງ-ແນວຄິດ ໃຫ້ແກ່ສະມາຊິກພັກ, ພະນັກ
ເຂດລະ 1 ຄັ້ງ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ 6.857 ສະ
ສ້າງຕັ້ງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ (22 ມີນາ
ທ່ານ ບຸນເນັມ ໄຊຍະເຊັ້ມ ຄະນະປະຈໍາ
ງານ ແລະ ພໍແ ່ ມ່ປະຊາຊົນ ໃຫ້ມແ ີ ນວຄິດອຸນ ່ ອຽນ
ຫາຍ ຍິງ 2.591 ສະຫາຍ ໃນນັ້ນ ມີສະມາຊິກ
1955-22 ມີນາ 2017) ຄົບຮອບ 62 ປີ ແລະ
ພັກເມືອງ ຮອງເຈົາ້ ເມືອງ ເມືອງຊານໄຊ ໄດ້ກາ່ ວ
ທຸ່ນທ່ຽງ, ເປັນເຈົ້າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນພັດ
ພັກເຂົ້າຮ່ວມ 339 ສະຫາຍ, ຍິງ 44 ສະຫາຍ;
ລະນຶກວັນເສຍອົງຄະ-ເສຍຊີວດ ິ ເພືອ ່ ປະເທດຊາດ
ຢັງ ້ ຢືນ ຜົນງານຂອງຄະນະໂຄສະນາອົບຮົມເມືອງ
ທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງເມືອງ ໃຫ້ປະກົດ
ໄດ້ເຜີຍແຜ່ດໍາລັດ ສະບັບເລກທີ 315/ລບ, ລົງ
(21 ມີນາ 1946-21 ມີນາ 2017 ) ຄົບຮອບ
ຊານໄຊ ວ່າ: “..ໃນນາມຕ່າງໜ້າໃຫ້ອົງຄະນະ
ຜົນເປັນຈິງ.
ຕຸ ລ າ 2017
18
19
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານ ວຽກດີຄົນເດັ“ໂຄສະນາ” ່ນ
ວາລະສານ ວຽກດີ“ໂຄສະນາ” ຄົນເດັ່ນ ທ່າແຮງດ້ານການປູກເຂົາ້ ກໍໄດ້ຊກ ຸ ຍູສ ້ ງ ່ົ ເສີມໃຫ້ຈດ ັ
ປົກຄອງເມືອງ ກໍໄດ້ລງ ົ ມາຊຸກຍູໃ້ ຫ້ຈດ ັ ຕັງ ້ ເປັນກຸມ ່
ຕັງ ້ ເປັນກຸມ ່ ຜະລິດເຂົາ້ ເປັນສິນຄ້າ ແລະ ກຸມ ່ ຜະລິດ
ການຜະລິດ ເພື່ອສະດວກໃນການເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງ
ເຄືອ ່ ງຫັດຖະກໍາຈັກສານ ເຊິງ່ ເປັນໜໍແ ່ ໜງໃໝ່ທເ່ ີ ກີດ
ທຶນ ແລະ ການຕະຫຼາດ. ໃນປີ 2015 ໄດ້ຈດ ັ ຕັງ ້ ເປັນ
ຂຶນ ້ ຢູບ ່ າ້ ນບັງຄານໍາ້ ເປັນຕົນ ້ ແມ່ນ ການຜະລິດມວຍ
ກຸ່ມຜະລິດຫັດຖະກຳຈັກສານຂຶ້ນ ໃນເບື້ອງຕົ້ນມີ
ໜຶ້ງເຂົ້າ ປັດຈຸບັນພວມເປັນທີ່ນິຍົມ ຂອງລູກຄ້າ
ສະມາຊິກ 8 ຄອບຄົວ ແລະ ກໍໄດ້ຂະຫຍາຍອອກ
ແລະ ກໍເ່ ປັນສິນຄ້າທີສ ່ າ້ ງລາຍຮັບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ.
ເທື່ອລະນ້ອຍ ຈົນມາຮອດປັດຈຸບັນ ມີສະມາຊິກ
ທ່ານ ທອງຈັນ ເທບທຳມະວົງ ຫົວໜ້າກຸມ ່ ຈັກສານ
ທັງໝົດ 30 ຄອບຄົວ; ຜະລິດຕະພັນຕົ້ນຕໍ ແມ່ນ
ໄດ້ເປີດເຜີຍວ່າ: ກ່ອນໜ້ານີ້ ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານ
ຜະລິດໝວຍໜຶ້ງເຂົ້າ ແລະ ຝາອັດໝວຍ; ການຜະ
ຫວ່າງບໍ່ດົນມານີ້ ຄະນະນັກຂ່າວວາລະ
ແມ່ນມີອາຊີບເຮັດນາພຽງຢ່າງດຽວ ແລະ ພາຍ
ລິດ ແມ່ນໃຊ້ຕນ ້ົ ທຶນບໍສ ່ ງ ູ ຊືໄ້ ມ້ໄຜ່ລຳໜຶງ ່ ລາຄາປະ
ສານໂຄສະນາ ໄດ້ລົງເຄື່ອນໄຫວເກັບກໍາຂໍ້ມູນຢູ່
ຫຼງ ັ ສຳເລັດການປັກດຳແລ້ວ ກໍບໄ່ໍ ດ້ເຮັດຫຍັງທີ່
ມານ 15.000 ກີບ, ສາມາດຜະລິດໄດ້ປະມານ 15-
ແຂວງສາລະວັນ ແລະ ໄດ້ພບ ົ ປະ- ສໍາພາດ ກຸມ ່ ຜະ
ສາມາດສ້າງລາຍຮັບເຂົາ້ ໃນຄອບຄົວ, ຊີວດ ິ ການ
20 ໜ່ວຍ, ສ່ວນການຈໍາໜ່າຍແມ່ນມີແມ່ຄາ້ ມາຊື້
ລິດເຄືອ ່ ງຫັດຖະກໍາຈັກສານ ຂອງປະຊາຊົນບ້ານ
ເປັນຢູບ ່ ໄ່ ໍ ດ້ຮບ ັ ການພັດທະນາ. ຈົນມາຮອດປີ 1998
ກັບທີ່ ແລະ ຂາຍທົ່ວໄປ ໃນລາຄາໜ່ວຍນ້ອຍ
ບັງຄານໍ້າ ເຊິ່ງແມ່ນໜຶ່ງໃນເປົ້າໝາຍ ຂອງການ
ທ່ານ ນາງ ຄໍາແວວ ອໍາພອນ ທີຍ ່ ກ ົ ຍ້າຍມາແຕ່ນະ
15.000 ກີບ ແລະ ໜ່ວຍໃຫຍ່ 25.000 ກີບ.
ເຄືອ ່ ນໄຫວເກັບກໍາຂໍມ ້ ນ ູ ຢູເ່ ມືອງວາປີ.
ຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ບ້ານບັງ
ທ່ານ ຫົວໜ້າກຸມ ່ ຈັກສານ ຍັງໄດ້ກາ່ ວຕືມ ່ ອີກວ່າ
ບ້ານບັງຄານໍາ້ ແມ່ນບ້ານໜຶງ ່ ທີນ ່ ອນຢູໃ່ ນ
ຄານໍ້າ ຂອງພວກເຮົາ ເຊິ່ງຜູ້ກ່ຽວມີສີໄມ້ລາຍມື
ນັບແຕ່ມີອາຊີບຈັກສານເປັນຕົ້ນມາ ເຮັດໃຫ້ປະ
ຈໍານວນ 55 ບ້ານ ຂອງເມືອງວາປີ, ແຂວງສາ
ດ້ານການຈັກສານ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນການຜະລິດ
ຊາຊົນບ້ານບັງຄານໍາ້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຄອບຄົວ
ລະວັນ, ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ລຽບຕາມເສັ້ນທາງ ລະຫວ່າງ
ໝວຍໜຶງ ້ ເຂົາ້ , ໃນເບືອ ້ ງຕົນ ້ ຜູກ ້ ຽ ່ ວໄດ້ຜະລິດເພືອ ່
ທີມ ່ ເີ ນືອ ້ ທີດ ່ ນ ິ ນາໜ້ອຍ ໄດ້ມລ ີ າຍຮັບເຂົາ້ ຄອບຄົວ
-u;yf.\j 0v’-k;[hko[a’7ko=hk ພົມທິກອນ
ບ້ານນາປົ່ງ - ເທດສະບານແຂວງ, ປະກອບມີ
ທ່ານ ທອງຈັນ ເທບທໍາມະວົງ ຫົວໜ້າກຸ່ມຈັກສານ
ຮັບໃຊ້ຄອບຄົວ ແລະ ຊາວບ້ານໄດ້ໄປພົບເຫັນ
ເຮັດໃຫ້ຊິວິດການເປັນຢູ່ມີການປ່ຽນແປງດີຂ້ນ ຶ ,
ທັ ງ ໝົ ດ 98 ຫຼ ັ ງ ຄາເຮື ອ ນ, ມີ 120 ຄອບຄົ ວ ,
ໄດ້ຮບ ັ ການພັດທະນາເທົາ່ ທີຄ ່ ວນ. ພາຍຫຼງ ັ ພັກ- ລັດ
ກໍຖາມຊື,້ ບາງຄົນກໍຂຮ ໍ ຽນວິທຈ ີ ກ ັ ສານນໍາ; ຈາກ
ສາມາດຫຼດ ຸ ພົນ ້ ອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ; ມາຮອດ
ມີພນ ົ ລະເມືອງ ທັງໜົດ 559 ຄົນ, ຍິງ 282 ຄົນ,
ໄດ້ມນ ີ ະໂຍບາຍຊຸກຍູສ ້ ງ ່ ົ ເສີມການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ
ຈຸດເລີມ ່ ຕົນ ້ ທີມ ່ ພ ີ ຽງ 3 ຄອບຄົວ ທີຜ ່ ະລິດໝວຍໜຶງ ້
ປັດຈຸບນ ັ ຄອບຄົວທ່ມ ີ ແ ີ ຮງງານຫຼາຍ ຈະມີລາຍຮັບ
ອາຊີບ ຂອງປະຊາຊົນໃນເມື່ອກ່ອນ ແມ່ນເຮັດນາ
ຂອງປະຊາຊົນ ເພືອ ່ ຫຼດ ຸ ພົນ ້ ອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ
ເຂົາ້ ເພືອ ່ ຕອບສະໜອງໃຫ້ຜທ ູ້ ຕ ່ີ ອ ້ ງການຢູພ ່ າຍໃນ
ຈາກການຂາຍໝວຍໜຶງ ້ ເຂົາ້ ໄດ້ປະມານ 50 ກວ່າ
ເປັນຫຼກ ັ , ປູກຝັງ - ລ້ຽງສັດ ອາຊີບສໍາຮອງ, ຄວາມ
ໂດຍໄດ້ຮບ ັ ຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຊນ ້ີ າໍ -ນໍາພາຢ່າງໃກ້
ບ້ານ ຕໍມ ່ າຜະລິດຕະພັນດັງ່ ກ່າວໄດ້ຂະຫຍາຍກວ້າງ
ລ້ານກີບ ຕໍປ ່ ີ ແລະ ຄອບຄົວມີແຮງງານໜ້ອຍ ຈະມີ
ຕື່ນຕົວໃນການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ຍັງບໍ່ທັນສູງ
ຊິດ ຈາກອໍານາດການປົກຄອງເມືອງວາປີ ແລະ ຄະ
ອອກ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການ ຂອງລູກຄ້າ ກໍຫາຼ ຍຂຶນ ້
ລາຍຮັບປະມານ 10 ກວ່າລ້ານກີບ ຕໍປ ່ .ີ
ແລະ ມີຄອບຄົວທຸກຍາກກວມເປັນສວນຫຼາຍ, ຊີ
ນະພັກບ້ານທີໄ່ ດ້ນາໍ ພາປະຊາຊົນ ຂຸດຄົນ ້ ແລະ ນໍາ
ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານຈຳນວນບໍໜ ່ ອ ້ ຍຫັນ
ທ່ານ ອິນປອນ ເພັງສະຫວັນ ກໍາມະການ
ວິດການເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ໂດຍທົວ ່ ໄປແມ່ນບໍ່
ໃຊ້ທາ່ ແຮງທີມ ່ ີ ໂດຍສະເພາະ ບ້ານບັງຄານໍາ້ ທີມ ່ ີ
ມາຜະລິດມວຍໜຶງ້ ເຂົາ້ ເປັນສິນຄ້າ ແລະ ອໍານາດການ
ພັກເມືອງ ປະທານກຸມ ່ ບ້ານພັດທະນາ ກຸມ ່ 3 ຂອງ
ຕຸ ລ າ 2017
20
21
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານ ວຽກດີຄົນເດັ“ໂຄສະນາ” ່ນ
ວາລະສານ ວຽກດີ“ໂຄສະນາ” ຄົນເດັ່ນ ເອງ ແລະ ບໍແ ່ ມ່ນການຜະລິດທີເ່ ປັນມູນເຊືອ ້ ຂອງ
ລະດັບການເປັນຢູ່ ຂອງຄອບຄົວ ແມ່ນຄວາມຈຳ
ຊາວບ້ານບັງຄານໍ້າ ມັນແມ່ນຫົວຄິດປະດິດສ້າງ
ເປັນ ຂອງທຸກໆຄອບຄົວ ທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ບຸກບືນສູ້
ຂອງປະຊາຊົນເອງ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນ ສະຫາຍ
ຊົນ ໂດຍນຳໃຊ້ທກ ຸ ທ່າແຮງທີມ ່ ີ ເພືອ ່ ບັນລຸເປົາ້ ໝາຍ
ນາງ ແວວຄຳ ອຳພອນ ຜູທ ້ ນ ່ີ າໍ ເອົາບົດຮຽນ ດ້ານ
ທີ່ກໍານົດໄວ້; ການພັດທະນາຕົນເອງ ແລະ ຄອບ
ການຜະລິດເຄືອ ່ ງຫັດຖະກໍາຈັກສານ ມາເຜີຍແຜ່,
ຄົວ ແນ່ນອນແຕ່ລະຄົນ, ແຕ່ລະຄອບຄົວ ມີຜນ ົ ສຳ
ສິດສອນ ໃຫ້ພແ ່ໍ ມ່ປະຊາຊົນ ໄດ້ມວ ີ ຽກເຮັດງານທຳ,
ເລັດໜ້ອຍ-ຫຼາຍແຕກຕ່າງກັນ ແຕ່ທກ ຸ ຄົນລ້ວນແລ້ວ
ມີລາຍຮັບເຂົາ້ ໃນຄອບຄົວ; ປັດຈຸບນ ັ ສະມາຊິກກຸມ ່
ແຕ່ມເີ ປົາ້ ໝາຍຄືກນ ັ ນັນ ້ ກໍຄ:ື “ຄວາມຮັງ ່ ມີຜາສຸກ”.
ຫັດຖະກໍາຈັກສານ ໄດ້ມີການເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍ
ດັ່ງນັ້ນ, ການເລືອກເສັ້ນທາງໃນການພັດທະນາ
ຕົວ ທັງເດັກນ້ອຍ ແລະ ຜູໃ້ ຫຍ່ ກໍສາມາດເຮັດໄດ້
ຕົນເອງ ແລະ ຄອບຄົວ ຂອງແຕ່ລະຄົນ ອາດ
ອັນ ສຳຄັນ ແມ່ນຕະຫຼາດມີຄວາມຕ້ອງການຫຼາຍ;
ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນ ໂດຍອີງໃສ່ເງື່ອນໄຂ, ສະ
ເພາະສະນັ້ນ ໃນຕໍ່ໜ້ານີ້ ຈະໄດ້ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃຫ້
ພາບແວດລ້ອມ ແລະ ຄວາມເປັນຈິງ ຂອງແຕ່ລະ
ເຂົາເຈົ້າຜະລິດຫຼາຍຊະນິດ, ຫຼາຍປະເພດຂຶ້ນຕື່ມ
ຄົນ, ແຕ່ລະຄອບຄົວ ແຕ່ສິ່ງສຳຄັນທີ່ຈະນຳໄປສູ່
ເພືອ ່ ຕອບສະໜອງກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ
ຄວາມສຳເລັດນັ້ນ ຕ້ອງມີຄວາມດຸໝັ່ນ, ຄວາມ
ຂອງຜູ້ຊົມໃຊ້ ແລະ ທັງເປັນການສ້າງລາຍຮັບ
ອົດທົນ, ຄວາມພະຍາຍາມ ເຮັດແທ້ທໍາຈິງ ແລະ
ໃຫ້ແກ່ຜູ້ຜະລິດ ນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ.
ມີຫວ ົ ຄິດປະດິດສ້າງ ທັງໝົດນີ້ ແມ່ນອົງປະກອບ
ສັງລວມແລ້ວ ການສ້າງເສດຖະກິດຍົກ
ເມືອງວາປີ ໄດ້ຢນ ື ຢັນວ່າ: ບ້ານບັງຄານໍາ້ ແຕ່ກອ່ນ
ຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຂອງການນໍາຂັ້ນເມືອງ ແລະ
ເປັນບ້ານທຸກຍາກ ຂອງເມືອງວາປີ, ພາຍຫຼັງ
ອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ທີໄ່ ດ້ເອົາໃຈໃສ່ຊນ ້ີ າໍ -
ທີ່ພ່ແ ໍ ມ່ປະຊາຊົນມີຄວາມເຊື່ອມຊືມຕໍ່ແນວທາງ-
ນໍາພາ ປະຊາຊົນເຮັດການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ, ອັນ
ແຜນນະໂຍບາຍ ຂອງພັກ ທຸກຄອບຄົວມີຄວາມ
ທີ່ພົ້ນເດັ່ນ ແມ່ນການຜະລິດເຄື່ອງຫັດຖະກໍາເປັນ
ຕືນ ່ ຕົວພັດທະນາຄອບຄົວ ຂອງຕົນເອງ ບວກກັບ
ສິນຄ້າ ເຊິງ ່ ແມ່ນຄວາມຄິດລິເລີມ ່ ຂອງປະຊາຊົນ ຕຸ ລ າ 2017
22
23
ຕຸ ລ າ 2017
ຂອງຄົນທີ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດ.
ວາລະສານ ວຽກດີຄົນເດັ“ໂຄສະນາ” ່ນ
76 lvofu lvogdaj’
ວຽກດີ“ໂຄສະນາ” ຄົນເດັ່ນ ວາລະສານ
ວິ ຊ າຄະນິ ດ ສາດ ຊັ ້ ນ ມໍ 4; ຍ້ ອ ນເປັ ນ ຄົ ນ ຮັ ກ
80 ໃບ; ຈາກຜົນງານດັ່ງກ່າວ ອາຈານ ບຸນຖັນ
ອາຊີບຄູ, ອາຈານ ຈຶງ ່ ໄດ້ທມ ຸ້ ເທຄວາມຮ້-ູ ຄວາມ
ໄດ້ຢືນຢັນທັດສະນະ ຂອງຕົນເອງວ່າ: ມີຄວາມ
ສາມາດ, ສະຕິປັນຍາ ຂອງຕົນ ເຂົ້າໃນການສິດ
ດີໃຈຫຼາຍ ທີ່ໄດ້ປະຕິບັດໜ້າທີ່ເປັນຄູ ເຊິ່ງເປັນ
ສອນ ໂດຍຕິດພັນ ກັບການຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຕົນເອງ
ອາຊີບທີ່ມີກຽດອັນສູງສົ່ງ ແລະ ຕົນເອງ ກໍໄດ້
ສະແດງອອກ: ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຄົນດຸໝັ່ນໃນການ
ທຸ ້ ມ ເທສະຕິ ປ ັ ນ ຍາ ເຂົ ້ າ ໃນການສິ ດ ສອນສົ ່ ງ
ຄົ້ນຄວ້າຮໍ່າຮຽນ ຊອກຫາແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຂ່າວສານ
ຄວາມຮູ້ ໃຫ້ກັບນັກຮຽນ ໃນຫຼັກສູດການຮຽນ-
ຄູ ຈົນກາຍເປັນຄູສອນດີ-ສອນເກັງ ່ ຂອງໂຮງຮຽນ.
ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງຕໍ່ໜ້າທີ່ວຽກງານ
ການສອນ ຂອງຊັ້ນຮຽນທີ່ຕົນຮັບຜິດຊອບ ໃນ
ຜູ້ຂຽນ ຂໍສະເໜີຊີວິດ ແລະ ການເຄື່ອນ
ທີ່ໄດ້ຮັບການມອບໝາຍ ກໍຄື ການຊີ້ນຳ-ນຳພາ
ຫຼາຍຮຸ່ນຄົນ ເຊິ່ງເປັນການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນ
ໄຫວປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານ ຂອງ ອາຈານ
ດ້ານວິຊາ ການໃຫ້ແກ່ ຄູ-ອາຈານ ແລະ ນ້ອງນັກ
ການກໍ່ສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ຢູ່ປະເທດ
ບຸນຖັນ ອິນທະລືໄຊ ເຊິ່ງເປັນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ມີນາມມະ
ຮຽນໃນໂຮງຮຽນແລ້ ວ ຍັ ງ ເປັ ນ ຜູ ້ ທ ີ ່ ມ ີ ນ ້ ໍ າ ໃຈ
ເຮົາ; ບັນດາຜົນງານທີ່ຍາດມາໄດ້ທັງໝົດນັ້ນ ຖື
ຍົດ ເປັນຄູສອນດີ-ສອນເກັງ ່ . ປີນ້ີ ເພິນ ່ ມີອາຍຸ 55
ເອືອ ້ ເຟືອ ້ ເພືອ ່ ແຜ່ຕເ່ໍ ພືອ ່ ນມິດ ແລະ ຜູອ ້ ນ ່ື ໆ ສະນັນ ້
ວ່າ ແມ່ນຜົນສຳເລັດອັນສູງສົງ ່ ທີສ ່ ດ ຸ ໃນຊີວດ ິ ແລະ
ປີ, ໄດ້ສາ້ ງຄອບຄົວແລ້ວ ມີລກ ູ 3 ຄົນ, ພັນລະຍາ
ຈຶ່ງເຮັດ ໃຫ້ເພືອ ່ ນມິດ, ຄູ-ອາຈານ, ນ້ອງນັກຮຽນ
ຈະສືບຕໍ່ປະຕິບັດໜ້າທີ່ ຂອງຄູ ໃຫ້ດີທີ່ສຸດຕະ
ກໍເປັນແມ່ພິມ ເຊັ່ນກັນ. ພາຍຫຼັງ ອາຈານ ບຸນຖັນ
ຕະຫຼອດ ຮອດພໍ່ແມ່ຜູ້ປົກຄອງນັກຮຽນ ກໍໃ ຫ້
ຫຼອດໄປ. ສຳລັບບົດຮຽນໃນການສິດສອນ ອາ
ອິນທະລືໄຊ ຮຽນຈົບຊັ້ນມັດທະຍົມຕອນປາຍ
ຄວາມເຄົາລົບ ແລະ ນັບຖື.
ຈານ ບຸນຖັນ ໄດ້ບອກວ່າ: ກ່ອນອືນ ່ ໝົດ ແມ່ນສຶກ
ດາວທະວີສຸກ
ຄຳວ່າ “ຄູ” ຫຼາຍໆຄົນ ກໍຄົງຮັບຮູ້ ແລະ
ທີ່ປາກເຊ ໃນປີ 1980 ແລະ ຖືກສັບຊ້ອນໄປຮຽນ
ຕະຫຼອດໄລຍະເກືອບ 30 ປີ ທີ່ອາຈານ
ສາຄົ້ ນ ຄວ້ າ ຢ່ າ ງເລິ ກ ເຊິ່ ງ ໂຄງການຫຼັ ກ ສູ ດ ,
ເຂົ້າໃຈດີວ່າ “ຄູ” ແມ່ນຜູ້ທີ່ຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້
ຕໍຢ ່ ູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ ສ້າງຄູວຽງຈັນ ໃນເມືອ ່ ກ່ອນ,
ບຸນຖັນ ໄດ້ທມ ຸ້ ເທເຫືອ ່ ແຮງ ສະຕິປນ ັ ຍາ, ຄວາມຮູ,້
ການຮຽນ-ການສອນ ທີ່ກະຊວງສຶກສາທິການ
ຄວາມສາມາດໃຫ້ແກ່ນັກຮຽນ ທັງເປັນຜູ້ສຶກສາ
ປັດຈຸບັນແມ່ນ: (ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ)
ຄວາມສາມາດ ຂອງຕົນ ເຂົ້າໃນການສິດສອນ,
ແລະ ກິລາ ໄດ້ກຳນົດອອກ, ກ່ອນຂຶ້ນຫ້ອງສອນ
ອົບຮົມສັງ ່ ສອນ, ກໍສ ່ າ້ ງ ໃຫ້ເປັນຄົນດີ ຂອງພໍແ ່ ມ່,
ໃນພາກວິ ຊ າເລກ - ວັ ດ ຖຸ ຈົ ນ ຮອດປີ 1984.
ເຮັດໃຫ້ການສິດສອນ ຂອງອາຈານບຸນຖັນ ໄດ້
ຕ້ອງແຕ່ງບົດສອນ ພ້ອມທັງຄົ້ນຄວ້າເນື້ອໃນບົດ
ຂອງສັງຄົມ ແລະ ຂອງປະເທດຊາດ; ເພາະສະ
ພາຍຫຼັງຮຽນຈົບແລ້ວ ກໍຖືກສັບຊ້ອນໃຫ້ເປັນ
ຮັ ບ ການພັ ດ ທະນາ ຢ່ າ ງມີ ປ ະສິ ດ ທິ ພ າບເປັ ນ
ສອນໃຫ້ເຂົາ້ ໃຈຢ່າງເລິກເຊິງ ່ ; ກຽມຄຳຖາມ ແລະ
ນັນ ້ ຈຶງ ່ ຖືກຂະໜານນາມວ່າ: ຄູປຽບເໝືອນແມ່ພມ ິ
ອາຈານສອນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລສ້າງຄູວຽງຈັນ
ກ້າວໆມາ ຈົນເປັນທີ່ຍອມຮັບ ຂອງຄູ-ອາຈານ,
ບົດເຝິກຫັດ ເລີມ ່ ຈາກງ່າຍໄປຫາຍາກ ເພືອ ່ ໃຫ້ນກ ັ
ຂອງຊາດ ແລະ ເປັນພໍ່ແມ່ຜູ້ທີສອງ ຂອງລູກ.
ເປັນເວລາ 2 ປີ; ຈາກ ນັນ ້ ກໍຖກ ື ສັບຊ້ອນໄປສອນຢູ່
ນັກຮຽນ ແລະ ຢູ່ໃນຖັນແຖວການສຶກສາ; ຈາກ
ຮຽນໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ຝຶກຝົນທາງດ້ານ
ໃນໂອກາດວັ ນ ຄູ ແຫ່ງ ຊາດ ຄົບຮອບ 23 ປີ
ໂຮງຮຽນ ມສ ວຽງຈັນ. ມາຮອດປີ 1991 ອາຈານ
ການຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມ ແລະ ທຸ້ມເທ ໃຫ້ກັບອາຊີບ
ຄວາມຄິດ ຂອງນັກຮຽນ, ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນມີ
(7.10.1994-7.10.2017) ວາລະສານໂຄສະນາ
ບຸນຖັນ ໄດ້ຕັດສິນ ໃຈອອກຈາກລັດຖະກອນ ມາ
ຄູ ຂອງ ອາຈານ ບຸນຖັນ ອິນທະລືໄຊ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້
ຄວາມຕັງ ້ ໃຈຮັບເອົາຄວາມຮ້ຈ ູ າກຄູ. ວິທນ ີ ້ີ ແມ່ນ
ຈຶ່ງນຳສະເໜີເລື່ອງລາວ ຂອງຄູຜູ້ໜຶ່ງ ຢູ່ທີ່ໂຮງ
ເປັ ນ ຄູ ສ ອນຢູ່ ໂ ຮງຮຽນມັ ດ ທະຍົ ມ ຕົ ້ ນ ສິ ນ ໄຊ
ອາຈານໄດ້ຮັບນາມມະຍົດເປັນຄູສອນດີ-ສອນ
ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນເຂົ້າໃຈບົດຮຽນ ແລະ ມີຄວາມ
ຮຽນມັດທະຍົມຕອນຕົນ ້ ສິນໄຊ ທີໄ່ ດ້ທມ ຸ້ ເທຄວາມ
ຊຶ ່ ງ ແມ່ ນ ໂຮງຮຽນ ເອກະຊົ ນ ແຫ່ ງ ໜຶ ່ ງ ໃນນະ
ເກັ່ງ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຍ້ອງຍໍຈາກ ຂັ້ນກະຊວງ,
ຈື່ຈຳດີທີ່ສຸດ; ພ້ອມກັນນັ້ນ ອາຈານ ບຸນຖັນ ຍັງ
ຮູ-້ ຄວາມສາມາດ, ສະຕິປນ ັ ຍາ ຂອງຕົນ ໃຫ້ກບ ັ ອາຊີບ
ຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະໄດ້ຮບ ັ ມອບໝາຍໃຫ້ສອນ
ພະແນກ, ຂັ້ນເມືອງ ແລະ ຂັ້ນໂຮງຮຽນ ຈໍານວນ
ໄດ້ຖືກມອບໝາຍຈາກຜູ້ອຳນວຍການໂຮງຮຽນ
ຕຸ ລ າ 2017
24
25
ຕຸ ລ າ 2017
ວາລະສານ ວຽກດີຄົນເດັ“ໂຄສະນາ” ່ນ
ວາລະສານ ວຽກດີ“ໂຄສະນາ” ຄົນເດັ່ນ ແວດລ້ ອ ມແນວໃດກໍ ຕ າມ ຖ້ າ ມີ ກ ານຝຶ ກ ຝົ ນ ຫຼໍ່ຫຼອມຕົນເອງ ແລະ ຮັກອາຊີບທີ່ຕົນເຮັດ ພ້ອມ ທີ່ຈະທຸ້ມເທທຸກກຳລັງແຮງ ແລະ ສຸມທຸກສະ ຕິປັນຍາ ໃຫ້ກັບວຽກງານທີ່ຕົນຮັບຜິດຊອບ ແນ່ ນອນຕ້ອງໄດ້ຮັບຄວາມສຳເລັດ ຕາມຄວາມມຸ່ງ ຫວັງ ຂອງຕົນ ຄືດງ ່ັ ອາຈານ ບຸນຖັນ ອິນທະລືໄຊ ເປັນຜ້ໜ ູ ງ ່ຶ ທີຮ ່ ກ ັ ອາຊີບຄູ ເຊິງ ່ ເຄີຍຕັງ ້ ຄວາມຫວັງ ໃຫ້ກັບຕົນເອງວ່າ: ຈະສູ້ຊົນພັດທະນາຕົນເອງ ໃຫ້ເປັນຄູທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານ ແລະ ເປັນຄູສອນດີທ່ານ ນາງ ອາລີ ພົນເສນາ ອຳນວຍການໂຮງຮຽນ ມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕົ້ນສິນໄຊ
ສອນເກັ່ງ; ໃນທີ່ສຸດ ອາຈານ ບຸນຖັນ ກໍປະສົບຜົນ ສຳເລັດ ຕາມຄວາມມຸ່ງຫວັງ ຂອງຕົນ; ດັ່ງນັ້ນ
ຢ່າງທີດ ່ ີ ໃຫ້ແກ່ ຄູ-ອາຈານ ແລະ ນັກຮຽນ ຢ່ໃູ ນ
ພວກເຮົາຄວນເອົາເປັນແບບຢ່າງ ໂດຍສະເພາະຖັນ
ໂຮງຮຽນ ກໍຄື ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຢູ່ພາຍໃນບ້ານ;
ແຖວຄູ-ອາຈານ ທີ່ມີພາລະກິດອັນໜັກໜ່ວງ ໃນ
ມາຮອດປັດຈຸບັນ ອາຈານ ບຸນຖັນ ໄດ້ກາຍເປັນ
ການກໍ່ສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ໃຫ້ມີຄຸນນະ
ນັກວິຊາການທີມ ່ ປ ີ ະສົບການ, ເພິນ ່ ຍັງຄົງເປັນອາ
ພາບ, ເປັນພໍ່-ແມ່ ຜູ້ທີສອງ ຂອງລູກ, ຖ້າຄູສອນ
ຈານສອນ ແລະ ເປັນຫົວໜ້າວິຊາການ ຂອງໂຮງ
ດີ-ສອນເກັ່ງ, ເປັນແບບຢ່າງທີ່ດີ ໃຫ້ກັບນັກຮຽນ
ໃຫ້ສິດສອນບໍາລຸງນັກຮຽນເກັ່ງວິຊາເລກ ຂອງ
ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນລາຍຈ່າຍ ໃນການຊື້ເຂົ້າກິນ ຂອງ
ຮຽນພວກເຮົາ ທັງເປັນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ນອນຢູ່ໃນລາຍຊື່
ແນ່ນອນການກໍສ ່ າ້ ງ ຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ຂອງ
ໂຮງຮຽນ ເພື່ອສົ່ງເຂົ້າໄປແຂ່ງຂັນນັກຮຽນເກັ່ງ
ຄອບຄົວ.
ບັນດາ ອາຈານສອນ ດີ-ສອນເກັ່ງ ຢູ່ໃນນະຄອນ
ພວກເຮົາ ກໍຈະອັດແໜ້ນດ້ວຍຄຸນນະພາບ, ອະນາ
ຫຼວງວຽງຈັນ.
ຄົດ ຂອງປະເທດຊາດ ກໍຈະໄດ້ຮບ ັ ການພັດທະນາ
ໃນແຕ່ລະຂັນ ້ , ອັນພົນ ້ ເດັນ ່ ໃນສົກຮຽນປີ 2016-
ທ່ານ ນາງ ອາລີ ພົນເສນາ ອຳນວຍການ
2017 ນັກຮຽນ ຂອງອາຈານ ບຸນຖັນ ສິດສອນ
ໂຮງຮຽນມັ ດ ທະຍົ ມ ສຶ ກ ສາຕອນຕົ້ ນ ສິ ນ ໄຊ
ເວົາ້ ລວມແລ້ວ; ຄົນເຮົາ ບໍວ ່ າ່ ຈະເຮັດວຽກ
ໄດ້ໄປສອບເສັງນັກຮຽນເກັ່ງ ວິຊາຄະນິດສາດ
ໄດ້ຢັ້ງຢືນວ່າ: ຜ່ານໄລຍະເວລາ ທີ່ຮ່ວມວຽກ
ອັນໃດ, ຈະດຳລົງຊີວິດ ຢູ່ໃນເງື່ອນໄຂສະພາບ
ຊັນ ້ ມໍ4, ສາມາດຍາດໄດ້ອນ ັ ດັບໜຶງ ່ ຂອງປະເທດ.
ງານນຳກັນ ເປັນເວລາຫຼາຍປີສມ ົ ຄວນ ເຫັນວ່າ:
ນອກຈາກທຸ້ມເທທຸກກຳລັງໃຫ້ກັບການ
ອາຈານ ບຸນຖັນ ອິນທະລືໄຊ ແມ່ນຜູ້ທີ່ຮັກອາຊີບ
ສິດສອນນັກຮຽນແລ້ວ ອາຈານ ບຸນຖັນ ອິນທະລືໄຊ
ຄູທີ່ແທ້ຈ ິງ, ເວລາໃດ ກໍໄດ້ພ ະຍາຍາມບຸກບືນ
ກໍບໍ່ໄດ້ລົດລະ ໃນການສ້າງເສດຖະກິດຄອບຄົວ
ພັດທະນາຕົນເອງ ແລະ ທຸ້ມເທທຸກກຳລັງແຮງ
ໃນເວລາວ່າງ ເປັນຕົນ ້ ແມ່ນໄດ້ເຮັດນາ 1 ເຮັກຕາ
ຂອງຕົນ ເຂົ້າໃສ່ໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະ, ເປັນແບບ ຕຸ ລ າ 2017
26
27
ຕຸ ລ າ 2017
ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ.
