A¡¼i“ qfàg¡ • BÞap¡hëX®$ • A¡fpDÞX$ ^ h¡b • e|Tayg h¡bkrh®k • õdpV®$ hqL¯$N • A¡aA¡¼ey • b¡rTL$ NpBX
qL„$ds : ` 20
A„L$ : 4, d¡ 2012, hj® : 1
“hy„ ÅZhp, OÏ„ dpZhp dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡!
L$çàeyV$f’u Ap„M“¡ ’sy„ “y¼kp“ A“¡ k„cpm, EX$su su “S>f¡... b“php¡ sdpfu ‘p¡sp“u A¡kA¡dA¡k Q¡“g
p¡ f $ L $ gp¡X X$uA¡a! “ X$pD “u ‘u „v$f) „L$ sp¡ A A N u h ä yr (h^
S>bfS>õs dNS>dpfu L$fphsu dõs kpBV¹$k
"kpebfkaf' l¡ÞX$uNpBX¹$T
/0 4 `1 k¡V$) p¡
(Qpf“
"qv$ìe cpõL$f'dp„ âL$pris ‘k„v$Nu“p 100 g¡Mp¡“y„ k„L$g“
kpBT : 4 x 7 HQ ‘¡S> : v$f¡L$dp„ 72
Ap l¡ÞX$uNpBX¹$T“p¡ k¡V$ Mfuv$hp $ Sy>Ap¡ ‘¡S> “„. 46
“hy„ ÅZhp, OÏ„ dpZhp dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡! www.cybersafar.com www.c cybersafar.com
www.facebook.com/cybersafar
www.twitter.com/cybersafar
Ap A„L$dp„...
""Ap sp¡ b^y„ NyS>fpsudp„ R>¡!'' hX®$õ‘pL®$ A¡¼i_ qfàg¡ Ap drl“pdp„ rhð rhL$õey„ Ap fus¡ A¡fpDÞX$ ^ hëX®$ a¡kbyL$“y„ kQ® A¡[ÞS>“?$ ‘uku“y„ bÅf KQL$pi¡? BÞV$f“¡V$“y„ A’®s„Ó BÞap¡hëX®$ kde kp’¡ bv$gpsp„ op“L$p¡j“p„ õhê$‘ L$çàeyV$f“u Ap„Mp¡ ‘f Akf, DX$su “S>f¡ L$hf õV$p¡fu S>bfS>õs dNS>dpfu L$fphsu dõs kpBV¹$k
e|Taºg h¡bkrh®k sdpfu ‘p¡sp“u A¡kA¡dA¡k Q¡“g$ kf“pdp„ A¡L$W$p„ L$fhp“y„ kfm kf“pdy„
02 03 04 06 06 07 08 12 16
20 25
õdpV®$ hqL¯$N Ap¡“gpB“ õV$p¡f¡S> A“¡ A¡¼k¡k [¼hL$ [¼g¼k "L$mi'“p ‘p“¡ Nep drl“¡... d[ëV$duqX$ep "rhqL$‘uqX$ep' A¡¼k¡g“p dpõV$f b“p¡ rdi“ : Mpgu L$fp¡ Æd¡Bg A¡aA¡¼ey C-d¡Bg“p¡ A¡gV®$ dp¡bpBg ‘f L¡$hu fus¡ d¡mhpe? b¡rTL$ NpBX$ Ap b°p¡X$b¡ÞX$ ApMf¡ R>¡ iy„? Ad¡tTN h¡b Ah“hu dprlsu“p¡ rhðk“ue MÅ“p¡ d““y„ dp¡r“V$f rkr“ef rkV$uT“ bÞep “¡V$uT“ N¡õV$ L$p¡gd byY$p‘p¡ : “¡V$“p â¡ddp„ ‘X$hp“u Jdf! V¡$L$ IT BTu qfhpBÞX$
28 32 32 32 33 34 36 38 40 42 47 48
A„L$ : 4, d¡ 2012, hj® : 1 d|ëe : ` 20/-
""Ap sp¡ b^y„ NyS>fpsudp„ R>¡!'' “hy„ ÅZhp, OÏ„ dpZhp dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡! www.cybersafar.com
s„Óu, dyÖL$ A“¡ âL$piL$ : rldp„iy L$uL$pZu g¡ApDV$ A“¡ ‘¡S>k¡qV„$N : dl¡i “„v$hpZp k„L$g_ A“¡ ìehf’p‘“ klep¡N : h©„v$p d“Æs â|afuqX„$N : rhóÏ Å¡ju k„‘L®$dprlsu :
k|Q“p¡, Arcâpe dpV¡$ : ghpS>d_u s`pk dpV¡$ : Ål¡fMbf_u s`pk dpV¡$ :
[email protected] [email protected] [email protected]
"kpebfkaf' A¡ÄeyduqX$ep bu-401/402, L¥$hëe^pd-1, V$pBçk â¡k fp¡X$, íepdg Qpf ffsp ‘pk¡, k¡V¡$gpBV$, Adv$phpv$-380015 Email:
[email protected]
ap¡“ : 079-4006 1513 dp¡. : 092272 51513 12 A„L$“y„ ghpS>d : ` 220/- (dpÓ cpfsdp„)
www.cybersafar.com
dyÖZf’p“ : A„bp Ap¡ak¡V$, BÞL$dV¡$¼k, Adv$phpv$ Printed and published by Himanshu Kikani for CyberSafar Edumedia, B-401, Kaivalyadham-1, Opp. Radio Mirchi Tower, Nr. Shyamal Crossroads, Satellite, Ahmedabad 380015. Printed at Amba Offset, Basement of Parshwanath Chambers, Nr. New RBI, Income Tax, Ahmedabad-380014. Printer, Publisher, Editor and Owner: Himanshu Kikani No part of this publication may be reproduced in any manner or form without permission of the printer, publisher and owner. CyberSafar Edumedia aims to impart knowledge on internet usage and computing. While every possible care is taken in providing the most accurate, updated and objective information, readers are expected to make their own decisons. CyberSafar Edumedia will not be held liable for any loss or damage. All trademarks, logos, pictures, graphics and screenshots of web pages belong to their respective owners 4and are duly acknowledged.
"kpebfkaf'“p A¡L$ rls¡ÃRy>A¡ gpNZu’u â¡fpC“¡ ldZp„ A¡L$ ‘pep“p¡ khpg L$ep£, ""Apdp„ A„N°¡Æ iåv$p¡ blº Aph¡ R>¡, b^p“¡ kdÅi¡?'' Ap“p¡ kph V|„$L$p¡ S>hpb A¡V$gp¡ S> lp¡C iL¡$ L¡$ ""kdS>hp S> ‘X$i¡.'' Ap d¡N¡rT“ iê$ L$e¯y A¡ ‘l¡gp„ A„N°¡Æ A“¡ NyS>fpsu hÃQ¡“p A„sf“p¡ AZkpf sp¡ lsp¡, ‘Z d¡N¡rT““¡ L$pfZ¡ A¡ c¡v$ lh¡ blº õ‘ô$ fus¡ kpd¡ Aphu füp¡ R>¡. A¡hp L¡$V$gpe r‘sp“¡ dmhp“y„ ’ey„ R>¡, S>¡dZ¡ A„L$ Å¡sp„h¢s lp’dp„ gu^p¡, fk‘|h®L$ ‘p“p„ a¡fìep„ “¡ ‘R>u lp¢i’u ‘p¡sp“p v$uL$fp L¡$ v$uL$fu sfa Å¡C“¡ L$üy„, ""d“¡ “¡ s“¡ b¡C“¡ L$pd gpN¡ A¡hy„ R>¡, gCiy„?'' “¡ k„sp“¡ â¡d’u A¡d“u lp¢i ‘f ‘pZu a¡fìey„, ""Ap sp¡ b^y„ NyS>fpsudp„ R>¡!'' A¡L$ A„L$ Ap¡R>p¡ h¡Qpep¡ A¡“p vy$:M L$fsp„, ApS>“p A„N°¡Æ dpÝeddp„ cZsp rhÛp’}Ap¡“¡ ApV$gy„ NyS>fpsu ‘Z hp„Qsp„ AphX$sy„ “’u (L¡$ Ndsy„ “’u) A¡“p¡ Ap„QL$p¡ ¼ep„e h^y gpN¡ R>¡. A¡’u ‘Z h^y, Ap 48 ‘p“p„ cg¡ NyS>fpsudp„ füp„, ‘Z A¡V$gy„ hp„Qhp’u S>¡ AapV$ rhð A¡d“u kdn My‰y„ ’hp“y„ R>¡ A¡dp„ sp¡ b^y„ S> A„N°¡Ædp„ R>¡, A¡V$gu kpv$u kdS> ‘Z ApS>“y„ rinZ L¡$mhu iL$sy„ “’u? NyS>fpsu dpÝeddp„ cZ¡gp gp¡L$p¡“¡ S>¡V$gy„ H[Ági AphX¡$ R>¡ A¡V$gy„ NyS>fpsu, H[Ági duqX$edhpmpAp¡“¡ AphX$sy„ “’u (OZp“p ds¡ A¡V$gy„ H[Ági ‘Z AphX$sy„ “’u!). “¡ buÆ bpSy>, NyS>fpsu dpÝeddp„ cZ¡gp L¡$ cZsp gp¡L$p¡ H[Ági A“¡ H[Ági duqX$edhpmp b„“¡’u kss X$fu“¡ Æh¡ R>¡! Ap‘Z¡ b„“¡ cpjp hÃQ¡ ¼ep„ ky^u c¡v$ L$fsp fluiy„? NyS>fpsu sfuL¡$ ApS>“p kdedp„ S>Þd gu^p¡ R>¡ Ðepf¡, Ap“„v$de Æh“ Æhhy„ li¡ sp¡ NyS>fpsu“¡ â¡d L$fhp¡ ‘X$i¡ “¡ Np¥fh‘|h®L$ Æhhy„ li¡ sp¡ H[Ági kp’¡ ä¡ÞX$ri‘ L$fhu ‘X$i¡. - rldp„iy d¡ 2012
hX®$õ‘pL®$ ""“v$udp„ sd¡ S>¡ ‘pZu“¡ õ‘ip£ A¡ S>¡ hlu Ney„ A¡“p„ A„rsd by„v$ lp¡e A“¡ S>¡ hlu Aph¡ R>¡ A¡“p„ â’d by„v$ lp¡e. A¡hy„ S> hs®dp“ kde“y„ R>¡.'' - rgep¡“pX$p£ v$p rhÞQu, (Ap S>Nrh¿eps rQÓL$pf rhi¡ h^y ÅZp¡ : http://www.leonardoda-vinci.org/)
""rhipm h“dp„ h©np¡ ‘p¡sp“p„ ‘Zp£ kss rhM¡fsp„ fl¡ R>¡, S>¡’u Apk‘pk“u S>du“ amÖº‘ b“¡. S>¡ v$¡idp„ rhop“dp„ k„ip¡^“ ’sy„ fl¡ R>¡ Ðep„ op““p¡ âkpf ‘Z kss ’sp¡ fl¡ R>¡.'' - frhÞÖ“p’ V$pNp¡f (L$rhhf“u ùv$eõ‘i} V|„$L$u hpsp® L$pb|guhpgp rlÞv$udp„ hp„Qp¡ Al] : http://goo.gl/Bpkv9)
""L$iy„ S> L$ep® rh“p Æhhy„ A¡“p L$fsp„ c|gp¡ L$fsp„ L$fsp„ Æhhy„ A¡ h^y Np¥fhâv$ sp¡ R>¡ S>, h^y D‘ep¡Nu ‘Z R>¡.'' - Äep¡S>® b“p®X®$ ip¡ (kprlÐe dpV¡$ “p¡b¡g ‘yfõL$pf d¡mh“pfp ip¡ rhi¡ h^y ÅZp¡ Al] : http://goo.gl/USV8n) ""buÅ“¡ L$v$pQ L$pd gpNi¡ A¡hy„ rhQpfu“¡ d¢ L$p¡C ip¡^ L$fu “’u, vy$r“ep“¡ iy„ Å¡CA¡ R>¡ A¡ lº„ ip¡^u L$pYy„$ Ry>„ A“¡ ‘R>u s¡“¡ rh¼kphy„ Ry>„.'' - ’p¡dk A¡qX$k“ (Ap‘Z¡ A¡d“¡ bëb“p ip¡^L$ sfuL¡$ Ap¡mMuA¡ R>uA¡, ‘Z A¡dZ¡ A¡’u OÏ„ dp¡Vy„$ L$pd L$e¯y R>¡, huS>mu“y„ kgpds fus¡ rhsfZ i¼e b“phhp“y„. Ap rhi¡ h^y ÅZp¡ Al] : http://www.thomasedison.com/enlightened.html)
""d“yóe ‘p¡sp“u ×rô$ R>p¡X$u buÅ“u ×rô$’u Sy>A¡ sp¡ Af^y„ S>Ns ip„s ’C Åe.'' -Np¥fui„L$f Å¡iu, "^|dL¡$sy' (^|dL¡$sy“u ârkÙ V|„$L$u hpsp® "‘p¡õV$Ap¡qak' http://www.forsv.com ‘f hp„Qp¡ Al] : http://goo.gl/GNL1g, ^|dL¡$sy“p¡ ‘qfQe http://gujsarjakparichay.wordpress.com ‘f hp„Qp¡ Al] : http://goo.gl/FHz4V) k„v$¡i
yc ¡gp¡ i
¡ dm
_ kaf
^d®“p¡ kpQp¡ A“¡ kfm A’® R>¡""bu D‘ep¡Nu ’hy„'' AÞe L$p¡C ^d®“u ¼epf¡e t“v$p L$fhu “l]. ""buÅ“¡ Ap`_p ârscph L¡$ k|Q_ d¡ 2012
[email protected] `f
S>ê$f Ap`ip¡.
www.madehow.com/Volume-5/Envelope.html
3
A¡¼i_ qfàg¡ d¡
rlÞX$“bN®“u kp’¡ A¡L$ eyN“p¡ A„s : 6 d¡, 1937 S>d®“ BS>“¡f arX®$“pÞX$ T¡‘¡rg“¡ s¥epf L$f¡gp„ "T¡‘¡rg“' v$¡Mphdp„ g„bNp¡mpL$pf bg|“ S>¡hp gpNsp„, ‘Z rhdp“u dykpafu“p n¡Ó¡ Óuku“p v$peL$pdp„ s¡d“p¡ v$bv$bp¡ lsp¡. T¡‘¡rg“ "rlÞX$“bN®' 72 dykpafp¡ A“¡ Dh}i L$p¡W$pfu 60 S>Z“p õV$pa kp’¡, X$u$Tg A¡[ÞS>““p Å¡f¡ A“¡ lpBX²$p¡S>“ hpey“p spfL$bm“p urvishkothari klpf¡ a¼s ÓZ qv$hkdp„ S>d®“u’u Ad¡qfL$p -gujarati. blogspot.com ‘lp¢ Q pX$ u v$ ¡ s y „ lsy „ . TX$ ‘ : 135 qL$ g p¡ d uV$ f ârs L$gpL$. T¡‘¡rg“ rlV$gf“p S>d®“u dpV$¡ Np¥fh“y„ A“¡ Ad¡qfL$p krls“p v$¡ip¡ dpV$¡ Bóep®“y„ ‘pÓ bÞep„. 3 d¡, 1937“p qv$hk¡ kp¥’u rhipm L$v$ ^fphsy„ T¡‘¡rg“ ä¡ÞL$aV$®, S>d®“u’u E‘X$éy„ A“¡ 6 d¡“p fp¡S> g¡L$lõV$®, Ad¡qfL$p ‘lp¢Ãey„. ‘f„sy DsfpZ“u âq¾$ep v$frdep“ flõede L$pfZp¡kf
uL msp„„ ApMy„ "r"rlÞX$“b ApN aapV$u “uL$ bN®®' AN“Np¡mpdp„ a¡fhpey„. kp¥“u Ap„M kpd¡ 35 S>Z“¡ cX$’y„ b“ph“pfu Ap v$yO®V$“p kp’¡, lhpC dykpafu“p n¡Ó¡ T¡‘¡rg““p¡ eyN Ap’du Nep¡. L$fyZ v$yO®V$“p“u "gpBh' huqX$ep¡, ùv$eÖphL$ L$p¡d¡ÞV$fu kp’¡: http://goo.gl/z8XxL
ApB.ku. Üpfp Bg¡¼V²$p¡r“L$ ¾$p„rs“p¡ i„M“pv$ : 7 d¡, 1952 Sy>v$u Sy>v$u L$pdNufu ^fphsp ‘|fÅ“¡ A¡L$ S> bp¡X®$ ‘f Å¡X$sy„ krL®$V$“y„ Åmy„- B[ÞV$N°¡V$¡X$ krL®$V$ (ApB.ku.) hukdu kv$u“u ¾$p„rsL$pfu ip¡^p¡dp„“y„ A¡L$ NZpe R>¡. Ap rhQpf
4
rb°qV$i k¥Þe kp’¡ k„L$mpe¡gp BS>“¡f Äep¡äu X$df¡ fS|> L$ep£ Ðepf¡ hpëh“u S>ÁepA¡ V²$p[ÞTõV$k® A“¡ k¡rdL$ÞX$¼V$k® L$pe®fs b“u Q|¼ep lsp. X$df“p¡ ¿epg lsp¡ L¡$ A¡L$ S> åågp¡L$ ‘f BÞõeyg¡qV»$N, L$ÞX$[¼V$„N, A¡[çàgapteN S>¡hp Sy>v$p Sy>v$p l¡sy dpV$¡“p Sy>v$p Sy>v$p õsf lp¡e A“¡ s¡“p ’L$u Sy>v$p Sy>v$p ‘|fÅ e’pep¡Áe fus¡ Å¡X$pB“¡ A’®‘|Z® krL®$V$ ffQsp lp¡e. X$df ‘p¡s¡ Å¡L¡$ Ap rhQpf“¡ ìehlpfdp„ ApZu i i¼ep “l]. A¡ L$pd 1958dp„ Ad¡qfL$p“u "V$¡¼kpk BBÞõV²y$d¡ÞV¹$k'“p S>¡L$ qL$ëbuA¡ L$fu bspìey„. A¡ ip¡^ bv$g hhj® 2000dp„ s¡d“¡ cp¥rsL$ip”“y„ “p¡b¡g ‘pqfsp¡rjL$ ddþey„. hs®dp“ eyNdp„ ApB.ku. hNf “p“pdp„ “p“p BBg¡¼V²$p¡r“L$ D‘L$fZ“u L$ë‘“p ’C iL$su “’u. ApB. k ku.“p¡ Brslpk Apg¡Msy„ S>¡L$ qL$ëbu“y„ “p¡b¡g ‘pqfsp¡rjL$ õõhuL$pf âhQ“: http://goo.gl/CxXU4
www.madehow.com/Volume-1/Automobile-Windshield.html
d¡ 2012
www.cybersafar.com
‘l¡ghl¡gy„ R>sp„ AÅÎey„ fl¡gy„ L$çàeyV$f : 12 d¡, 1941 ‘N sm¡ dpDÞV$ A¡hf¡õV$ : b^p ip¡^L$p¡“p cpN¡ A¡L$kfMp¡ 29 d¡, 1953 S>i lp¡sp¡ “’u. bpL$u S>d®“ BS>“¡f L$p¡“fpX$ Tyk âp¡N°ptdN L$fu iL$pe A¡hy„ ‘l¡gy„ L$çàeyV$f b“phhp bv$g ApBV$u“p Brslpkdp„ ÅZusp¡ ’C Nep¡ lp¡s. ‘Z buÅ rhðeyÙ“p¡ kde, s¡dp„ Tyk“y„ “pTu S>d®“udp„ lp¡hy„, S>d®“u ‘f rb°V$“ krls“p v$¡ip¡“p lºdgpdp„ buÆ QuÅ¡“u kp’¡ Tyk“p L$çàeyV$f s¡d S> s¡“¡ gNsu sdpd kpdN°u-skhufp¡“y„ “ô ’hy„ Ap b^p„ ‘qfbmp¡“¡ L$pfZ¡ 1944dp„ Ad¡qfL$p“u V$ud¡ b“ph¡gp L$çàeyV$f“¡ ‘l¡gp âp¡N°pd¡bg L$çàeyV$f sfuL¡$“u dpÞesp dmu. rhðeyÙ ‘R>u Apif¡
15 hj£ Tyk¡ ‘p¡sp“y„ T¡X$3 “pd ^fphsy„ L$çàeyV$f afu kÆ®“¡ ‘p¡sp“p¡ v$php¡ kpQp¡ ‘pX$u bspìep¡. Tyk A“¡ s¡d“u L$pdNufu rhi¡“p„ Ak„¿e v$õsph¡Å¡-skhufp¡: www.zib.de/zuse/home.php
g¡kf“p„ "A¡L$pN°' qL$fZp¡“y„ kS>®“ : 16 d¡, 1960 "gpBV$ A¡[çàgqaL¡$i“ bpe ^ [õV$çeyg¡V$¡X$ A¡rdi“ ap¡f f¡qX$A¡i“' V|$„L$dp„ LASER“y„ k¥Ùp„rsL$ A[õsÐh OZp kde’u QQp®sy„ lsy„. Sy>v$u Sy>v$u L$npAp¡dp„ Np¡W$hpe¡gp ‘v$p’®“p AÏAp¡ DÑ¡rS>s ([õV$çeyg¡V$) ’C“¡ A¡L$ L$npdp„’u buÆ L$npdp„ Åe Ðepf¡ qL$fZp¡ÐkN® (f¡qX$A¡i“) ‘¡v$p (A¡rdV$) ’pe. s¡“¡ âL$pi (gpBV$)dp„ a¡fhu iL$pe, sp¡ A¡ âL$pi“p„ qL$fZp¡ A¡L$kfMu sf„Ng„bpC“p„ lp¡e. s¡d“p dpV$¡“p¡ V|$„L$pnfu iåv$ "g¡kf' L$p¡g[çbep eyr“hrk®V$u“p Np¡X®$“ Np¡ëX¡$ b“pìep¡ lsp¡, ‘Z g¡kf“y„ ìehlpfy d¡ 2012
dp¡X¡$g ‘l¡ghl¡gy„ r’ep¡X$p¡f dpBd¡“¡ b“pìey„ A“¡ s¡“p ‘¡V$ÞV$ ‘Z d¡mhu gu^p. dpBd¡“¡ dpZ¡L$ (fybu)dp„’u g¡kf“p¡ ‘l¡gp¡ i¡fX$p¡ ‘¡v$p L$ep£ Ðepf¡ s¡d“¡ ‘‘Z A„v$pS> “l] lp¡e L¡$ g¡kf sbubu’u gíL$fu ky^u“p„ A“¡L$ n¡Óp¡dp„ ddlÒh“u c|rdL$p Av$p LL$fi¡. ‘p„Q Sy>v$u Sy>v$u g¡kfL¡$ÞÖu ip¡^p¡ bv$g s¡“p ip¡^L$p¡“¡ 1964, 1971, 1981, 1997 A“¡ 2000dp„ cp¥rsL$ip” dpV$¡“p„ “p¡b¡g ‘pqfsp¡rjL$ dþep„. h^y dprlsu: http://www.laseruses.com/
Þe|Tug¡ÞX$“p A¡X$d„X$ rlg¡fu A“¡ “¡‘pm“p i¡f‘p s¡“tkN “p¡N£- Ap bß¡ “pd Ap spfuM ‘l¡gp„ ’p¡X$p ‘h®spfp¡lL$p¡ rkhpe cpÁe¡ S> L$p¡C ÅZsy„ lsy„, ‘f„sy Ap spfuM¡, khpf“p kpX$p ArNepf hpÁep’u bß¡ “pd dp“hÅs“p Brslpkdp„ buÅ A“¡L$ kplrkL$p¡“u kp’¡ A„L$pC Nep„. s¡dZ¡ A¡L$buÅ“p klL$pf’u, Æh“p Å¡Md¡ A“¡ kdek|QL$sp‘|h®L$ A¡L$buÅ“p¡ Æh bQphu“¡ ‘©Õhu ‘f“y„ kp¥’u KQy„ iuMf- dpDÞV$ A¡hf¡õV$- kf L$ey¯. 29,028 auV$“u KQpC ‘f s¡ A¡L$buÅ“¡ c¡V$ép A“¡ Ap¡ r ¼kS>““p A‘|fsp ‘yfhW$p hÃQ¡ 15 rdr“V$ Npmu. Ðepf ‘R>u A¡hf¡õV$“p„ A“¡L$ kam Apfp¡lZ ’ep„ R>¡. Ap¡r¼kS>“ rh“p A¡hf¡õV$ kf ’C Q|¼ey„ R>¡. s¡“tkNrlg¡fu ‘l¡gp„ Brh®“ A“¡ d¡gp¡fu A¡hf¡õV$ S>sp„ d©Ðey ‘pçep L¡$ s¡ kf L$fu“¡ ‘pR>p afsp„, A¡ rhhpv$ lSy> DL$ëep¡ “’u. R>sp„ Brslpk A“¡ v$„sL$’pdp„ s¡“tkN-rlg¡fu“y„ õ’p“, A¡hf¡õV$“u dpaL$, AX$uMd R>¡. s¡“tkN-rlg¡fu“u huqX$ep¡:
http://goo.gl/FliQf
www.madehow.com/Volume-1/Ball-Bearing.html
5
A¡fpDÞX$ ^ hëX®$
a¡kbyL$“y„ kQ® A¡[ÞS>“? BÞV$f“¡V$ ‘f AÐepf¡ A¡L$ fkâv$ V²¡$ÞX$ Qpgu füp¡ R>¡. ‘p¡sp“p kQ® A¡[ÞS>““u dv$v$’u h¡bS>Ns ‘f fpS> L$fsp N|Ng“¡ ‘p¡sp“u ‘lp¢Q’u k„sp¡j “’u A¡V$g¡ A¡ ’p¡X$p ’p¡X$p kde¡ kp¡rieg duqX$epdp„ ‘p¡sp“p¡ rk½$p¡ S>dphhp“u L$p¡rii L$f¡ R>¡. N|Ng bT“p r“óam âepk ‘R>u N|Ng àgk“¡ kpfu A¡hu kamsp dmsp„ N|Ng“¡ ‘n¡ Å¡f hÝey„ R>¡. kpd¡ ‘n¡ kp¡rieg duqX$ep“u ÅeÞV$ L„$‘“u a¡kbyL$ lh¡ kQ®“p qaëX$dp„ ‘p¡sp“u ‘lp¢Qhp h^pfhp dpN¡ R>¡! Mbf Apìep R>¡ L¡$ a¡kbyL$ lh¡ ‘p¡sp“p kQ® A¡[ÞS>““¡ h^y dS>b|s b“phhp dpN¡ R>¡, S>¡’u a¡kbyL$ eyTk®“¡ L$iy„ ‘Z ip¡^hp dpV¡$ a¡kbyL$“u blpf (dsgb L¡$ N|Ng ‘f!) S>hp“u S>ê$f “ fl¡. AÐepf ky^u a¡kbyL dpV¡$ kQ® ANÐe“p¡ rhje “lp¡sp¡. a¡kbyL$“p kQ® bp¡¼k“u dv$v$’u Ap‘Z¡ buÅ a¡kbyL$ eyTk®“¡ ip¡^u iL$uA¡, L¡$ Sy>v$u Sy>v$u b°pÞX$“p„ a¡kbyL$ L$p¡Z L¡$V$gy„ aphi¡ A¡ sp¡ crhóe L$l¡i¡, AÐepf¡ N|Ng A“¡ a¡kbyL$“u Ap kfMpdZu Å¡C gp¡ : N|Ng a¡kbyL$ hprj®L$ AphL$ 38 AbS> eyA¡k X$p¡gf 3.7 AbS> eyA¡k X$p¡gf Ål¡fMbf“u AphL$ 36.5 AbS> eyA¡k X$p¡gf 3.2 AbS> eyA¡k X$p¡gf hprj®L$ Qp¡¿Mu AphL$ 9.7 AbS> eyA¡k X$p¡gf 0.668 AbS> eyA¡k X$p¡gf kp¡rieg “¡V$hqL¯$N eyTk® 10 L$fp¡X$’u h^y 84.5 L$fp¡X$ ‘¡Æk ky^u ‘lp¢Qu iL$uA¡, ‘Z A¡’u rhi¡j, kQ®“u fus¡ A¡ dv$v$ê$‘ “’u. a¡kbyL$“p Ap “hp kQ® âp¡S>¡¼V$“¡ N|Ng“p A¡L$ c|s‘|h® A¡[ÞS>r“ef guX$ L$fu füp R>¡. buÆ A¡L$ ApX$hps ‘Z ÅZu gp¡ - ÁgpkX$p¡f “pd“u
A¡L$ L$qfef h¡bkpBV v$f hj£ L$C L„$‘“u s¡“p L$d®QpfuAp¡“¡ kp¥’u h^y k„sp¡j Ap‘¡ R>¡ A¡“p¡ kh£ L$f¡ R>¡. R>¡‰p„ Qpf hj®’u Ap bpbs¡ a¡kbyL$ N|Ng L$fsp„ ApNm lsu, ‘Z Ap hj£ [f’rs bv$gpC R>¡!
‘uku“y„ bÅf KQL$pi¡? sdpfp Ofdp„ ‘l¡gp„ ‘k®“g L$çàeyV$f (A¡V$g¡ L¡$ Ap‘Zu kdS> dyS>b X¡$õL$V$p¡‘) Apìey„ L¡$ g¡‘V$p¡‘? Ap‘Zp v$¡idp„ lÆ gp¡L$p¡ ‘uku g¡hy„ L¡$ g¡‘V$p¡‘ A¡“u d|„ThZ A“ychu füp R>¡ 6
Ðepf¡ buÅ h^y rhL$rks v$¡ip¡dp„ ‘uku A“¡ g¡‘V$p¡‘ b„“¡ A¡L$ sfa ’C Nep„ R>¡ A“¡ V¡$bg¡V¹$k“u lfuapB“p¡ kpd“p¡ L$fu füp R>¡. rhð“p lpX®$h¡f dpL£$V$“p r“óZpsp¡ dp“¡ R>¡ L¡$ 2012“p ‘l¡gp
www.madehow.com/Volume-1/Battery.html
R> drl“pdp„ ‘uku (X¡$õL$V$p¡‘, g¡¡‘V$p¡‘, “¡V$byL$ hN¡f¡ krls)“p dpL£$V$dp„ “fdu flu, ‘Z hj®“p ‘pR>gp R> drl“p gp¡L$p¡ afu ‘uku sfa hmi¡. L¡$d? ’p¡X$p kdedp„ dpB¾$p¡kp¡ãV$“u Ap¡‘f¡qV„$N d¡ 2012
www.cybersafar.com
BÞV$f“¡V$“y„ A’®s„Ó cpfsdp„„ BBÞV$f“¡¡V$ BBL$p¡“p¡¡du ê$p. 10.8 qqV²$rge““p Ap„L$X¡$ ‘lp¢Qi¡, S>¡ buÅ OZp rhL$pkiug v$¡ip¡ L$fsp„ OZu h^y R>¡. BÞV$f“¡V$“p kp¥’u TX$‘u rhL$pk“u ×rô$A¡ Æ-20 v$¡ip¡dp„ cpfs“y„ õ’p“ buSy>„ R>¡. bukuÆA¡ cpfsdp„ L$f¡gp kh£nZ A“ykpf, cpfsuep¡“¡ fp¡S>bfp¡S>“u tS>v$Nudp„ BÞV$f“¡V$ A¡V$gy„ D‘ep¡Nu gpNhp dp„X$éy„ R>¡ L¡$ kh£dp„ Aphfu g¡hpe¡gp 36 V$L$p gp¡L$p¡A¡ L$üy„ L¡$ s¡d“u BÞV$f“¡V$ A¡¼k¡k
1985dp„ ‘l¡gy„ X$p¡d¡B“ frS>õV$f ’ey„ Ðepf’u ApS> ky^u BÞV$f“¡V$“p¡ a¡gphp¡ A“¡L$ QX$su‘X$su (A“¡ X$p¡V$.L$p¡d bbëk)“¡ ‘pf L$fu“¡ ApNm h^u füp¡ R>¡. bp¡õV$“ L$Þk[ëV„$N N°y‘ (bukuÆ) “pd“u A¡L$ Ágp¡bg d¡“¡S>d¡ÞV$ L$ÞkëV$Þku ad®“p spfZ dyS>b 2016 ky^udp„ ApMp rhðdp„ BÞV$f“¡V$ eyTk®“u k„¿ep ÓZ AbS>¡ ‘lp¢Qi¡. dpÓ Æ-20 v$¡ip¡ (hp„Qp¡ bpSy>“y„ bp¡¼k)dp„ BÞV$f“¡V$“y„ A’®s„Ó 4.3 qV²$rge“ X$p¡gf“p Ap„L$X¡$ ‘lp¢Qi¡. Ap Ap„L$X$p¡ L¡$V$gp¡ dp¡V$p¡ R>¡ A¡ kdS>hp, Å¡ Ap‘Z¡ A¡d ^pfu gCA¡ L¡$ BÞV$f“¡V$ ‘Z A¡L$ v$¡i R>¡, sp¡ s¡“y„ A’®s„Ó Ad¡qfL$p, Qu“, Å‘p“ A“¡ cpfs ‘R>u ‘p„Qdp “„bf¡ Aph¡ s¡d R>¡! cpfs rhi¡ bukuÆ“p Al¡hpgdp„ gMpey„ R>¡ L¡$ rkõV$d“y„ “hy„ hT®“ rhÞX$p¡T 8 Aphu füy„ R>¡. Å¡L¡$ A¡L$ A“ydp“ dyS>b, rhÞX$p¡T 8 ‘ukudp„ V¡$bg¡V$ S>¡hp¡ eyTf A¡[¼õ‘qfeÞk Ap‘i¡ A¡V$g¡ gp¡L$p¡ afu AhY$hdp„ fl¡i¡ L¡$ “hp âL$pf“p„ ‘uku g¡hp„ L¡$ “l]? d¡ 2012
iy„ R>¡ Ap Æ-20 L$ÞV²$uT? rhð“p 20 dlÒh“p„ A’®s„Óp¡“p “pZpd„ÓuAp¡ A“¡ k¡ÞV²$g b¡Þ¼k“p Nh“®k®“y„ b“¡gy„ N°y‘ Æ-20 sfuL¡$ Ap¡mMpe R>¡. s¡dp„ 19 v$¡ip¡ A“¡ eyfp¡r‘e“ eyr“e“ kpd¡g R>¡. Æ-20 v$¡ip¡“p Ap N°y‘dp„ cpfs ‘Z kpd¡g R>¡. rhð“u Ly$g ÆX$u‘udp„ 80 V$L$p’u h^y apmp¡ Æ-20 v$¡ip¡“p¡ R>¡ A“¡ rhð“p¡ 80 V$L$p h¡‘pf ‘Z Ap v$¡ip¡ Qgph¡ R>¡. AL$b„^ fl¡su lp¡e sp¡ s¡Ap¡ A¡L$ hj® dpV¡$ “lphp“y„ ‘Z R>p¡X$u v$¡hp s¥epf R>¡. 64 V$L$pA¡ L$üy„ L¡$ s¡Ap¡ Qp¡L$g¡V$ R>p¡X$u v$¡i¡, 63 V$L$p L$p¡au R>p¡X$u v$¡hp s¥epf R>¡. dÅ“u hps A¡ R>¡ L¡$ 70 V$L$p gp¡L$p¡A¡ L$üy„ L¡$ s¡Ap¡ BÞV$f“¡V$ dpV¡$ v$pê$ ‘Z R>p¡X$hp s¥epf R>¡!
2011dp„ ApMu vy$rr“epdp„ “epdp„ Ly$g 35.33 L$fp¡X$ ‘uku 016dp„ h¡Qpep„ lsp„, s¡ 2016dp„ h^u“¡ 51.83 L$fpX$ p¡X$ ’hp“u k„cph“p R>¡. www.madehow.com/Volume-1/Book.html
7
www.cybersafar.com
BÞap¡hëX®$
kde kp’¡ bv$gpsp„ op“L$p¡j“p„ õhê$‘
244 hj®’u v$mv$pf N°„’p¡“p õhê$‘dp„ âL$pris ’sp rb°V$pr“L$p A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“u râÞV$ Aph©rÑ Ap hj®’u Agæe b“i¡. A¡L$ eyN ‘f dyL$pe¡gp Ap ‘|Z®rhfpd“y„ d|m L$pfZ d“pe R>¡ rhqL$‘uqX$ep!
N
Image: http://open-site.org
ep drl“¡ râÞV¡$X$ ‘[ågL¡$iÞk“p A¡L$ eyN“p¡ A„s Apìep¡! 244 hj®’u râÞV$ ’sp A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep rb°V$pr“L$p“u râÞV¡$X$ Aph©rÑ ‘f ‘|Z®rhfpd d|L$u v$¡hpdp„ Apìey„. A„N°¡Æ cpjpdp„ kp¥’u h^y gp„bp kde’u âL$pris ’sp¡ Ap A¡L$dpÓ k„v$c® N°„’“p¡ k„‘yV$ lsp¡. A¡hy„ L$l¡hpdp„ Aphsy„ lsy„ L¡$ dp“hÅs“p kdN° op““¡ Ap dlpN°„’dp„ kdphu g¡hpdp„ Apìey„ lsy„. dp“h“u op““u Mp¡S> sp¡ A¡“p A[õsÐh S>¡V$gu S|>“u R>¡, kv$¹cpÁe¡ dpZk¡ S>¡V$gu op““u M¡h“p L$fu A¡V$gu S> d¡mh¡gp op““¡ kpQhu g¡hp“u ‘fhp ‘Z L$fu. ‘qfZpd¡ kv$uAp¡’u Sy>v$p„ Sy>v$p„ õhê$‘¡ rhrh^ rhjep¡“y„ sgõ‘i} op“ Ap‘sp k„v$c®N°„’p¡“u fQ“p ’su Aphu R>¡. R>¡L$ dÝeeyN’u eyfp¡‘ A“¡ Qu“dp„ A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“p âL$pi““u iê$Aps ’C lsu, Å¡L¡$ H[Ágidp„ R>‘pe¡gp
8
www.madehow.com/Volume-1/Blue-Jeans.html
A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“u iê$Aps AY$pfdu kv$u’u ’C. rb°V$pr“L$p d|m L$p¡rg“ d¡L$aL®$hf “pd“p A¡L$ ‘yõsL$“p h¡‘pfu A“¡ râÞV$f A“¡ s¡“p kp’uv$pf A¡ÞX³$ b¡g“p c¡Å“u ‘¡v$pi. s¡dZ¡ ä¡ÞQ cpjpdp„“p A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“¡ ‘Ng¡ H[Ági A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“y„ õhà“ k¡ìey„. A¡dZ¡ 28 hj®“p rhrged õd¡rg“¡ s„Óu sfuL¡$ fp¡¼ep¡ A“¡ s¡“¡ ÅX$p ‘¡çãg¡V$ S>¡hp 100 cpNdp„ A¡L$ A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep s¥epf L$fhp“y„ L$pd kp¢àey„. Å¡L¡$ 1768dp„ qX$k¡çbf drl“pdp„ s¡“p¡ ‘l¡gp¡ cpN (100dp„“p¡ ‘l¡gp¡$) s¥epf ’ep¡. ‘R>u v$f AW$hpqX$e¡ A¡L$ A¡L$ cpN s¥epf ’sp Nep A“¡ 1771dp„ 2391 ‘p“p„“u rb°V$pr“L$p“u ‘l¡gu v$mv$pf Aph©rÑ s¥epf ’C. Ap b^p„ ‘p“p„“¡ ÓZ N°„’“p¡ ApL$pf dþep¡ A“¡ s¡“p gNcN 3000 k¡V$ h¡Qpep. s¡“u buÆ Aph©rÑ 1784dp„ ârkÙ ’C. kde ‘kpf ’sp¡ Nep¡ s¡d s¡d s¡“u “hu Aph©rÑAp¡ ârkÙ ’C, s¡“p dprgL$p¡ bv$gpep, s¡“y„ âL$pi“ õ’m ‘Z HÁg¡ÞX$’u Ad¡qfL$p Mk¡X$pey„, Å¡L¡$ Ad¡qfL$p Nep ‘R>u ‘Z s¡“u Aph©rÑAp¡ rb°qV$i H[Ágidp„ S> ârkÙ ’su flu. s¡“u v$f¡L$ Aph©rÑ kp’¡ s¡“p N°„’p¡“u k„¿ep ‘Z h^su NC A“¡ 32“p Ap„L$X¡$ ‘lp¢Qu. 1980dp„ dpB¾$p¡kp¡ãV$ L„$‘“uA¡ rb°V$pr“L$p“u kuX$u-fp¡d s¥epf L$fhp dpV¡$ d¡ 2012
âepk L$ep£, ‘Z s¡“u Ap¡af “L$pfu L$pY$hpdp„ Aphu. A¡ kde¡ rb°V$pr“L$p“p L$sp®lsp®Ap¡“¡ rhðpk lsp¡ L¡$ ‘¡Y$u v$f ‘¡Y$u hpfkpdp„ A‘psp Ap op“L$p¡j“y„ d|ëe ¼epf¡e OV$hp“y„ “’u A“¡ L„$‘“u l„d¡ip„ “ap¡ fmsu fl¡i¡. A¡d“¡ lsy„ L¡$ v$mv$pf N°„’“¡ lp’dp„ g¡hp’u S>¡ Np¥fh“u gpNZu ’pe A¡hu A“yc|rs dpd|gu kuX$u-fp¡d ¼epf¡e Ap‘u iL¡$ “l]. rb°V$pr“L$p“p¡ kp’ “ dþep¡ sp¡ dpB¾$p¡kp¡ãV$¡ buÅ A¡L$ A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“p L$ÞV¡$ÞV$“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ A¡ÞL$pV$p® “pd¡ A¡L$ “hp qX$rS>V$g A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“¡ S>Þd Apàep¡. lh¡ dÅ Sy>Ap¡. 1990“p A¡ kdedp„ rb°V$pr“L$p“y„ h¡QpZ s¡“u V$p¡Q¡ ‘lp¢Ãey„ lsy„, ‘Z A¡ Afkpdp„ h¡Qpsp gNcN v$f¡L$ L$çàeyV$f kp’¡ gp¡L$p¡“¡ A¡ÞL$pV$p®“u c¡V$ dmhp gpNu A“¡ A¡ kp’¡ rb°V$pr“L$p“y„ h¡QpZ NNX$hp gpÁey„. lh¡ rb°V$pr“L$p“p k„QpgL$p¡ ÅÁep A“¡ s¡dZ¡ ‘Z rb°V$pr“L$p“u kuX$u s¥epf L$fu A“¡ râÞV$ A¡qX$i“ kp’¡ s¡“¡ äudp„ Ap‘hp“u iê$Aps L$fu. ‘R>u“p„ Qpf hj®dp„ L„$‘“uA¡ A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“u Ap¡“gpB“ A¡qX$i“ ‘Z s¥epf L$fu, S>¡“¡ dpÓ ghpS>d^pfL$p¡ Å¡C iL$sp lsp. Ap Qpf S> hj®dp„, L„$‘“u“y„ h¡QpZ 1990 L$fsp„ AX$^y„ ’C Ney„. 1990dp„ rb°V$pr“L$p“p 32 hp¡ëeyd“p A¡L$ gpM huk lÅf k¡V$ h¡Qpep lsp s¡ 1996dp„ OV$u“¡ 40,000 ’C Nep. L„$‘“u“p afu dprgL$p¡ bv$gpep A“¡ L„$‘“uA¡ h^y “¡ h^y qX$rS>V$g L$ÞV¡$ÞV$ X¡$hg‘d¡ÞV$ ‘f Ýep“ Ap‘hp“y„ iê$ L$e¯y A“¡ R>¡hV¡$ Ap hj£, râÞV$ Aph©rÑ ‘f sØ“ ‘|Z®rhfpd dyL$pey„. d¡ 2012
lh¡ afu dÅ Sy>Ap¡. lh¡ Ap dlpN°„’“u R>¡‰u R>¡‰u âsp¡ Mfuv$hp dpV¡$ gp¡L$p¡A¡ v$p¡V$ gNphu R>¡! s¡“u R>¡‰u hj® 2010“u râÞV$ Aph©rÑ“u 12,000 “L$g R>‘pC lsu (S>¡“p A¡L$ k¡V$“y„ Ly$g hS>“ 62 qL$gp¡N°pd lsy„ A“¡ R>pS>gu ‘f s¡ ‘|fp v$p¡Y$ duV$f S>Áep fp¡L$sp¡ lsp¡). L„$‘“u“p k„QpgL$p¡ L$l¡ R>¡ L¡$ rb°V$pr“L$p“y„ ApV$gy„ TX$‘u h¡QpZ R>¡‰p L¡$V$gpe kde’u s¡dZ¡ Å¡ey„ “lp¡sy„. Ap R>¡‰u Aph©rÑdp„ 4000 g¡ML$p¡“p Ly$g 65,000 g¡Mp¡ R>¡ A“¡ s¡“p g¡ML$p¡dp„ rbg [¼gÞV$““y„ “pd ‘Z R>¡. A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep rb°V$pr“L$p BÞL$p¡‘p£f¡i““p AÐepf“p â¡rkX¡$ÞV$ L$l¡ R>¡ L¡$ s¡“u râÞV$ A¡qX$i“ L„$‘“u“u AphL$dp„ dpÓ 15 V$L$p“p¡ rlõkp¡ Ap‘su lsu, bpL$u“u dp¡V$p cpN“u AphL$ L„$‘“uA¡ Sy>v$u Sy>v$u A¡ÄeyL¡$i“g âp¡X$¼V¹$k A“¡ krh®kuT rhL$kphu R>¡ s¡dp„’u ’i¡. AÃR>p, sp¡ Ap lsp¡ ãg¡ib¡L$, Ap‘Z¡ S>¡ op“eyNdp„ ÆhuA¡ R>uA¡ s¡“p¡. lh¡ “S>f v$p¡X$phuA¡ lpg“u [õ’rs ‘f. rb°V$pr“L$p“u râÞV$ Aph©rÑ ‘f ‘X$v$p¡ ‘X$ép¡ s¡“y„ kp¥’u dp¡Vy„ L$pfZ d“pe R>¡ rhqL$‘uqX$ep. AÐepf¡ kpebfS>Ns“u kaf¡ “uL$mp¡ A“¡ "rhqL$‘uqX$ep' sdpfu “S>fdp„ “ Aph¡,
rb°V$pr“L$p“p L$sp®lsp®Ap¡ L$v$pQ dp“sp lsp L¡$ v$mv$pf N°„’“¡ lp’dp„ g¡hp’u S>¡ Np¥fh“u gpNZu ’pe A¡hu A“yc|rs dpd|gu kuX$u-fp¡d ¼epf¡e Ap‘u iL¡$ “l].
www.madehow.com/Volume-1/Ceramic-Tile.html
9
BÞap¡hëX®$
rb°V$pr“L$p“p L$sp®lsp®Ap¡ L$v$pQ dp“sp lsp L¡$ v$mv$pf N°„’“¡ lp’dp„ g¡hp’u S>¡ Np¥fh“u gpNZu ’pe A¡hu A“yc|rs dpd|gu kuX$u-fp¡d ¼epf¡e Ap‘u iL¡$ “l].
www.cybersafar.com A¡ sp¡ Qpf^pd“u epÓpA¡ “uL$ýep lp¡CA¡ A“¡ ¼ep„e N„Np “S>f¡ “ QY$¡ A¡“p S>¡hu hps ’C. BÞV$f“¡V$“u v$yr“epdp„, k„v$c®dprlsu“p¡ AÐepf“p¡ kp¥’u gp¡L$râe A“¡ kp¥’u TX$‘’u rhL$ksp¡ L$p¡C öp¡s lp¡e sp¡ s¡ R>¡ Ap rhqL$‘uqXep. dp¡bpBg“u “hu 3-Æ V$¡¼“p¡gp¡Æ rhi¡ rhNshpf ÅZhy„ R>¡? ¼gpeÞV$“¡ dmsp„ ‘l¡gp„ A¡d“p rbT“¡k“u bpfuL$ dprlsu Å¡CA¡ R>¡? qarT¼k“u L$p¡C r’efu rhi¡ V$uQf L$fsp„ h^y dprlsu d¡mhu g¡hu R>¡? sp¡ ‘lp¢Qu ÅAp¡ rhqL$‘uqX$ep ‘f. Ap‘Z¡ Å¡e„y s¡d rb°V$pr“L$p A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep S>¡hp Åscps“p rhje“u dprlsu ^fphsp v$mv$pf N°’„ p¡ dp¡V$p cpN¡ rhÜp“p¡ A“¡ îud„sp¡“u AgdpfuAp¡dp„ S> S>p¡hp dmsp, ‘Z rhqL$‘uqX$epA¡ A¡“„y õhê$‘ S> ^fd|m’u bv$gu “p¿ey.„ ’¢¼k Vy$ rhqL$‘uqX$ep, lh¡ BÞV$f“¡V$“y„ L$“¡¼i“ ^fphsu L$p¡C ‘Z ìer¼s A¡“¡ S>p¡Csu dprlsu d¡mhu iL¡$ R>¡, A¡V$gy„ S> “l], A¡ ^pf¡ s¡ g¡M A¡dp„ Dd¡fu iL¡$ R>¡ L¡$ L$p¡C g¡M A¡qX$V$ L$fu iL¡$ R>¡! BÃR>p ‘X¡$ sp¡ Ap g¡M hp„Qhp“p¡ ‘X$sp¡ d|L$u“¡ sd¡ ‘p¡s¡ ‘Z rhqL$‘uqX$epdp„ g¡M gMhp L¡$ A¡qX$V$ L$fhp ‘lp¢Qu S>C iL$p¡ R>p¡! hj® 2001dp„ Ap âp¡S>¡¼V$“u iê$Aps ’C Ðepf’u AÐepf ky^udp„ 85,000’u h^y A¡[¼V$h L$[ÞV²$åeyV$k£, 280’u h^y cpjpdp„, b¡ L$fp¡X$ v$k gpM’u h^y g¡M rhqL$‘uqX$ep ‘f sfsp d|L$u v$u^p R>¡.
10 www.madehow.com/Volume-1/Chalk.html
(2008dp„ Ap Ap„L$X$p¡ 90 gpM lsp¡!) AÐepf¡ dpÓ A„N°¡Ædp„ gMpe¡gp g¡M“u k„¿ep 39 gpM R>¡ (2008dp„ rhqL$‘uqX$ep ‘f NyS>fpsudp„ 400 lsp, lh¡ Ap k„¿ep 10,000“p¡ Ap„L$X$p¡ hV$phu NC R>¡!). v$ffp¡S> Ak„¿e gp¡L$p¡, Ak„¿e g¡Mp¡dp„ kss ‘qfhs®“ L$fsp fl¡ R>¡ A“¡ A¡ fus¡, rhqL$‘uqX$ep“¡ rhð“p¡ kp¥’u spÆ dprlsu ^fphsp¡ op“L$p¡j b“phsp fl¡ R>¡. A¡“p “hp âp¡S>¡¼V¹$k ‘Z X¡$hg‘ ’C füp R>¡. Å¡L¡$ L$p¡C ‘Z A¡qX$V$ L$fu iL¡$ A¡hp rhqL$‘uqX$ep“u dprlsu“u Qp¡L$kpC rhi¡ khpgp¡ EW$¡ R>¡. rhqL$‘uqX$ep OZu hpf L$p¡C dyØ¡ NfdpNfd A“¡ OZp“¡ b¡lŸv$u gpN¡ A¡hu QQp® L$fhp“p¡ Ap¡V$gp¡ ‘Z b“u Åe R>¡. rhqL$‘uqX$ep“p¡ rhfp¡^ L$fsp gp¡L$p¡“y„ âdpZ ‘Z blº dp¡Vy$„ R>¡. kpd¡ ‘n¡, rhqL$‘uqX$ep sfa’u dprlsu“¡ h^y “¡ h^y Ar^L©$s b“phhp“p âepkp¡ ‘Z ’sp fl¡ R>¡. A¡L$ fus¡ Å¡CA¡ sp¡ rhðdp„ dprlsu“p¡ L$p¡C öp¡s k„‘|Z®‘Z¡ Ar^L©$s lp¡sp¡ “’u, Ðepf¡ A¡L$kp’¡ Ak„¿e gp¡L$p¡“u “S>fsm¡ fl¡sp g¡Mp¡dp„’u sd¡ sdpfp M‘ ‘|fsu ApQd“u sp¡ b¡^X$L$ gC iL$p¡, rkhpe L¡$ sdpf¡ A¡ rhjedp„ ‘uA¡Q.X$u. ’hy„ lp¡e! rb°V$pr“Lp A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep“u râÞV$ Aph©rÑ b„^ ’C A¡“¡ r“rdÑ b“phu“¡ Ap‘Z¡ rhqL$‘uqX$ep“u L¡$V$guL$ ÅZu-AÅZu fkâv$ hpsp¡ ‘f “S>f v$p¡X$phu gCA¡. Ap‘Z¡ Ap^pf gCiy„ open-site.orgA¡ rhrh^ öp¡sdp„’u dprlsu spfhu“¡ b“ph¡gp A¡L$ BÞap¡N°pqaL$“p¡ : ♦ rhqL$‘uqX$epdp„ AÐepf¡ S>¡V$gp g¡M dpÓ A„N°¡Ædp„ Ap‘¡gp R>¡ s¡“p’u A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep rb°V$pr“L$p“p d¡ 2012
952 N°„’ cfpC iL¡¡$ R>¡¡. ♦ rhqL$‘uqX$ep AÐepf¡ 2.7 L$fp¡X$ ‘¡Æk S>¡V$gy„ L$ÞV¡$ÞV$ ^fph¡ R>¡. ♦ rhqL$‘uqX$ep“p„ 99 V$L$p ‘p“p„ N|Ng“p V$p¡‘ 10 kQ® qfTëV$dp„Å¡hp dm¡ R>¡. ♦ rhÛp’}Ap¡ lh¡ gpBb°¡fu L$fsp„ rhqL$‘uqX$ep“p¡ D‘ep¡N h^y L$f¡ R>¡. dpÓ 25 V$L$p rhÛp’}Ap¡ gpBb°¡fudp„ Åe R>¡ A“¡ gNcN 10dp„’u ApW$ rhÛp’}Ap¡ s¡d“p qfkQ® dpV¡$ â’d öp¡s sfuL¡$ rhqL$‘uqX$ep sfa hm¡ R>¡. v$f hj£ gpBb°¡fu“p¡ D‘ep¡N 11 V$L$p OV¡$ R>¡ A“¡ ‘yõsL$p¡“u k„¿ep 12 V$L$p S>¡V$gu OV¡$ R>¡. ÅZp¡ h^y dprlsu
d|m BÞap¡N°pqaL$ Sy>Ap¡ Al] : http://open-site.org/wikipedia/
rhqL$‘uqX$ep rhi¡ h^y ÅZp¡ Al] : http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia
NyS>fpsudp„ rhqL$‘uqX$ep hp„Qp¡ Al] : http://gu.wikipedia.org
d¡ 2012
♦ rhqL$‘uqX$ep kp¥’u h^y dygpL$psuAp¡“u ×rô$A¡ R>Ì$p “„bf¡ R>¡ A“¡ s¡ 250’u h^y cpjpAp¡dp„ D‘gå^ R>¡. ♦ A¡L$ hj®dp„ 1.59 AbS> gp¡L$p¡ gpBb°¡fu“u dygpL$ps g¡ R>¡ Äepf¡ 5.7 AbS> gp¡L$p¡ rhqL$‘uqX$ep“u dygpL$ps g¡ R>¡. ♦ rhqL$‘uqX$ep“p¡ D‘ep¡N hj£ 29 V$L$p S>¡V$gp¡ h^¡ R>¡, s¡“p g¡Mp¡“u k„¿ep 23 V$L$p“p v$f¡ h^¡ R>¡. ♦ rhqL$‘uqX$ep“p¡ hprj®L$ Ap¡‘f¡qV„$N MQ® 2.1 L$fp¡X$ X$p¡gf Aph¡ R>¡, Äepf¡ dpÓ Ad¡qfL$p“u gpBb°¡fuAp¡“¡ r“cphhp“p¡ hprj®L$ MQ® 10.9 AbS> X$p¡gf Aph¡ R>¡. ♦ L$p¡g¡S> õsf“u V¡$¼õV$ by¼k“u kfMpdZudp„ rhqL$‘uqX$ep 98 V$L$p kQp¡V$ lp¡e R>¡. ♦ rhqL$‘uqX$ep“p A¡L$ g¡Mdp„ kf¡fpi 3.86 c|gp¡ lp¡e R>¡ Äepf¡ A¡ÞkpB¼gp¡‘uqX$ep rb°V$pr“L$pdp„ 2.92 c|gp¡ lp¡e R>¡. ♦ A¡ÞV²$udp„ ’e¡gu c|gp¡ rhqL$‘uqX$ep“p r“óZpsp¡ NZsfu“p L$gpL$p¡dp„ ‘L$X$u ‘pX¡$ R>¡ A“¡ ky^pfu g¡ R>¡. ♦ L$p¡C ‘Z eyTf g¡M“¡ ky^pfu iL¡$ R>¡, ‘f„sy 74 V$L$p ky^pfp$ 1400 gp¡L$p¡“p S|>’ Üpfp S> L$fpe R>¡. ♦ cprh Apep¡S>“ dy|S>b 2015 ky^udp„ rhqL$‘uqX$ep s¡“p drlgp A¡qX$Vk®“u k„¿epdp„ 25 V$L$p“p¡ h^pfp¡ L$fhp dpN¡ R>¡ A“¡ r“erds A¡qX$V$k®“u k„¿ep b¡ gpM¡ gC S>hp dpN¡ R>¡.
rhqL$‘uqX$ep“p¡ hprj®L$ Ap¡‘f¡qV„$N MQ® 2.1 L$fp¡X$ X$p¡gf Aph¡ R>¡, Äepf¡ dpÓ Ad¡qfL$p“u gpBb°¡fuAp¡“¡ r“cphhp“p¡ hprj®L$ MQ® 10.9 AbS> X$p¡gf Aph¡ R>¡.
www.madehow.com/Volume-1/Chocolate.html 11
www.cybersafar.com
BÞap¡hëX®$
L$çàeyV$f“u Ap„Mp¡ ‘f Akf, EX$su “S>f¡
L$çàeyV$f“p h^y ‘X$sp D‘ep¡N’u Ap„Mp¡“¡ “y¼kp“ ‘lp¢Qu iL¡$ R>¡ A¡ S|>“u hps R>¡. Ap “y¼kp“ Ap‘Z¡ L¡$d OV$pX$u iL$uA¡ A“¡ Mpk sp¡ V¡$¼“p¡gp¡Æ ‘p¡s¡ Ap‘Z“¡ Apdp„ L$C fus¡ dv$v$ê$‘ ’C flu R>¡ A¡ ÅZhp S>¡hy„ R>¡.
"dp¡
ApS>“u hpõsrhL$sp A¡hu R>¡ L¡$ qX$rS>V$g kp^“p¡ Ap‘Zp Æh““p¡ A¡L$ cpN b“u Nep„ R>¡, Ap‘Zu Ap„Mp¡ L$p„ sp¡ L$çàeyV$f“p dp¡r“V$fdp„ ‘fp¡hpe¡gu fl¡ A’hp dp¡bpBg“p õ¾$u“dp„.
bpBg’u L$p““¡ “yL$kp“ ’pe?' A¡“p S>¡hp¡ S> k“ps“ âñ Ap R>¡ "L$çàeyV$f’u Ap„Mp¡“¡ “yL$kp“ ’pe?' S>hpb R>¡, dpÓ Ap„Mp¡“¡ “l], ApMp ifuf“¡ “yL$kp“ ’C iL¡$ R>¡! Å¡ sdpf¡ qv$hkdp„ gp„bp¡ kde L$çàeyV$f kpd¡ b¡ku“¡ L$pd L$fhp“y„ ’sy„ lp¡e A“¡ sd¡ g¡hp S>¡hu L¡$V$guL$ L$pmÆ gp¡ “l] sp¡ sd“¡ AQ|L$ “yL$kp“ ’C iL¡$ R>¡. "Ap„M¢' qaëd“p¡ X$pegp¡N epv$ R>¡ “¡? ""Dk dyëL$ L$u kflv$ L$p¡ L$p¡B Ry> “l] kL$sp, rS>k dyëL$ L$u kflv$ ‘¡ r“œN¡bp“ l¥ Ap„M¢...'' ‘Z ApS>“p qX$rS>V$g S>dp“pdp„ A¡àgpeÞk“u kflv$ S> Ap„M ‘f Akf L$fhp gpN¡ sp¡ Ap„M sp¡ NB kdÅ¡. ApS>“u hpõsrhL$sp A¡hu R>¡ L¡$ qX$rS>V$g kp^“p¡
Ap‘Zp Æh““p¡ A¡L$ cpN b“u Nep„ R>¡, Ap‘Zu Ap„Mp¡ L$p„ sp¡ L$çàeyV$f“p dp¡r“V$fdp„ ‘fp¡hpe¡gu fl¡ A’hp dp¡bpBg“p õ¾$u“dp„. lh¡ kf¡fpi gp¡L$p¡ qv$hk“p gNcN R> L$gpL$ qX$rS>V$g kp^“p¡ kpd¡ rhsph¡ R>¡. s¡ Ap‘Zu Ap„Mp¡“¡ iu Akf L$f¡ R>¡? L$gpL$p¡ ky^u Ap âL$pf“p„ kp^“p¡ kpd¡ fl¡hp’u Ap„M“¡ L¡$hy„ “yL$kp“ ’C iL¡$ A“¡ s¡“p’u bQhp iy„ L$fhy„ Å¡CA¡ A¡ rhi¡, Ad¡qfL$p“u d¡Tdf ApBÁgpkuk (http://www.mezzmer.com/) “pd“u A¡L$ L„$‘“uA¡ A¡L$ BÞap¡N°pqaL$ s¥epf L$e¯y R>¡. a¡fhuA¡ s¡“p ‘f A¡L$ “S>f : qX$rS>V$g kp^“p¡“p h^y ‘X$sp D‘ep¡N’u kuhuA¡k A¡V$g¡ L¡$ L$çàeyV$f rhT“ rkÞX²$p¡d S>¡hu kdfep ’C iL¡$ R>¡ S>¡dp„ Tp„My„ v$¡Mphy„,
L$çàeyV$f“p f¡qX$A¡i“’u bQp¡ 1. L$çàeyV$k®dp„’u “uL$msu AÐe„s gp¡ f¡qX$A¡i“ qä¼hÞku ‘Z Ap„M“¡ “yL$kp“ ‘lp¢QpX$u iL¡$ R>¡. 2. ãg¡V$ õ¾$u“hpmp„ dp¡r“V$k® dpÓ v$¡Mphdp„ kpfp„ R>¡ A¡hy„ “’u,A¡ Ap„M dpV¡$ h^y kpfp„ ‘Z R>¡. 3. S|>“p kuApfV$u A¡V$g¡ L¡$ L¡$’p¡X$ f¡-V$é|bhpmp„ dp¡r“V$f L$fsp„ A¡gkuX$u (rg[¼hX$ q¾$õV$g qX$õàg¡) L$çàeyV$f f¾$u“ Ap„Mp¡ dpV¡$ bl¡sf R>¡. 12 www.madehow.com/Volume-1/Compact-Disc-Player.html
d¡ 2012
Images & information: http://www.mezzmer.com/blog/healthy-eyes-in-a-digital-world/
L$çàeyV$f ‘f L$pd L$fp¡ Ap fus¡... 1. L$çàeyV$f õ¾$u“’u 20’u 26 HQ v|$f b¡kp¡. õ¾$u““y„ L¡$ÞÖ sdpfu Ap„Mp¡“p g¡hg L$fsp„ 4-6 HQ S>¡V$gy„ “uQy„ lp¡hy„ Å¡CA¡. 2. A¡V$g¡ L¡$ sdpf¡ ’p¡Xy„$ “uQ¡“u sfa Å¡B“¡ L$pd L$fhy„ ‘X¡$ A¡hu [õ’rs lp¡hu Å¡CA¡. 3. sdpfp L$çàeyV$f õ¾$u““¡ ’p¡Xp¡ ‘pR>m“u bpSy>A¡ A¡hu fus¡ “dphp¡ L¡$ õ¾$u““p¡ D‘f“p¡ cpN ’p¡X$p¡ ‘pR>m“u sfa fl¡ A“¡ “uQ¡“p¡ cpN sdpfu sfa. 4. L$çàeyV$f“u f¾$u“ ‘f v$¡Mpsu V¡$¼õV$“u kpBT A¡V$gu fpMp¡ S>¡’u sdpf¡ cçdfp¡ QY$phu“¡ L¡$ Ap„Mp¡ M¢Qu“¡ hp„Qhp“u S>ê$f “ ‘X¡$. d¡ 2012
5. L$çàeyV$f õ¾$u““p¡ âL$pi A¡hu fus¡ A¡X$¹S>¡õV$ L$f¡gp¡ fpMp¡ (b°pBV$“¡k A“¡ L$p¡ÞV²$põV$) L¡$ sd“¡ õ¾$u“ ‘f“y„ gMpZ L¡$ rQÓp¡ hp„Qhp L¡$ Å¡hpdp„ sL$gua “ ‘X¡$. 6. Å¡ sdpf¡ gp„bp¡ kde õ¾$u“ ‘f“u V¡$¼õV$ hp„Qhp“u lp¡e sp¡ dp¡r“V$f“p k¡qV„$Ákdp„ S>C“¡ s¡“u qfãg¡[¼V$h gpBqV„$N õL$ud k¡V$ L$fu iL$p¡. 7. Ap„M“u kp’¡ A¡ ‘Z L$pmÆ gp¡ L¡$ L$çàeyV$f kpd¡ Myfiudp„ A¡L$v$d ‘pR>m b¡khy„ S>¡’u sdpfu L$df“¡ V¡$L$p¡ dmu fl¡ A“¡ ifuf V$V$pf fl¡. 8. dpDk Qgphhp dpV¡$ L$p„X$p“¡ V¡$L$p¡ dm¡ s¡hp dpDk‘¡X$“p¡ D‘ep¡N L$fhp¡.
20-20-20 S>¡d V$¹h¡ÞV$u V$¹h¡ÞV$u“u v$f¡L$ d¡Q“p¡ õL$p¡f L¡$ qfTëV$ bfpbf epv$ fl¡ R>¡ s¡d L$çàeyV$f ‘f L$pd L$fsu hMs¡ Ap 20-20-20 “p¡ r“ed ‘Z epv$ fpMhp S>¡hp¡ R>¡. v$f 20 rdr“V¡$ 20 k¡L$ÞX$“p¡ A¡L$ b°¡L$ gp¡ A“¡ 20 aŸV$ v|$f fl¡gu L$p¡C ‘Z hõsy Sy>Ap¡. Ap„M“¡ ApV$gu fpls Ap‘p¡ A“¡ afu L$pd¡ gpNu Åh!
www.madehow.com/Volume-1/Gold.html 13
www.cybersafar.com
BÞap¡hëX®$
V¡$¼“p¡gp¡Æ dv$v$ê$‘ L$B fus¡ ’C iL¡$? sbubu h¥opr“L$p¡A¡ lh¡ õdpV®$ L$p¡ÞV¡$¼V$ g¡Þk rh¼kpìep R>¡! A¡hp g¡Þk S>¡dp„ Bg¡¼V²$p¡r“L$ L$p¡ç‘p¡“ÞV¹$k lp¡e A“¡ lÅfp¡ A¡gBX$u ‘Z lp¡e! Aphp g¡Þk Å¡ br^f ìe[¼s“¡ ‘l¡fphhpdp„ Aph¡ sp¡ s¡ ìe[¼s“¡ ‘p¡sp“p g¡Þkdp„ fl¡gp A¡gBX$u“u dv$v$’u, "k„cmpsp' iåv$p¡ V¡$¼õV$ õhê$‘¡ hp„Qhp dmi¡. L¡$V$gpL$ A¡hp õdpV®$ g¡Þkuk rhL$kphhpdp„ Apìep R>¡, S>¡ sdpfp õhpõÕe D‘f “S>f fpMi¡ v$p.s. X$peprbV$uk“p v$v$}“y„ ÁgyL$p¡T g¡hg bsphi¡!
S>¡ V¡$L¹$“p¡gp¡Æ’u Ap‘Zu Ap„Mp¡“¡ bQphhp dpV¡$ Ap‘Z¡ L$pmÆ g¡hu ‘X¡$ R>¡ A¡ S> V¡$L¹$“p¡gp¡Æ ‘pR>u Ap‘Zu Ap„Mp¡“u k„cpm dpV¡$ Ah“hu ip¡^p¡ ‘Z L$fu flu R>¡.
rr“óZpsp¡¡ L$l¡ R>¡¡ L¡¡$ Ap õdpV®®$ L$p¡ÞV¡$¼V$ g¡Þk A¡L$ qv$hk õdpV®$ ap¡“ S>¡V$gp L$p¡d“ ’C iL¡$ R>¡. A¡hp õdpV®$ g¡Þkuk ‘Z rhL$ku füp R>¡, S>¡ õhpõÕe“y„ dp¡r“V$qf„N sp¡ L$fi¡ S>, ‘Z
dp’y„ vy$Mhy„, Ap„Mp¡ kyL$pC S>hu A’hp A¡“p S>¡hu buÆ gp„bp Npmp“u kdfep ’C iL¡$ R>¡. Ap dpV¡$ Ap‘Z¡ L$çàeyV$f“u [õhQ L$ped dpV¡$ b„^ L$fu v$¡hp“u S>ê$f “’u, dpÓ ’p¡X$u L$pmÆ g¡hp“u S> S>ê$f R>¡. S>¡ V¡$¼“p¡gp¡Æ’u Ap‘Zu Ap„Mp¡“¡ bQphhp Ap‘Z¡ L$pmÆ g¡hu ‘X¡$ R>¡ A¡ S> V¡$¼“p¡gp¡Æ ‘pR>u Ap‘Zu Ap„Mp¡“u k„cpm dpV¡$ Ah“hu ip¡^p¡ ‘Z L$fu flu R>¡. d¡k¡Ãeyk¡V¹$k B[ÞõV$V$é|V$ Ap¡a V¡$¼“p¡gp¡Æ (A¡dApBV$u)“p r“óZpsp¡ A¡L$ A¡hy„ kp^“ s¥epf L$fu füp R>¡ S>¡“¡ dp¡bpBg ap¡“ ‘f qaV$ L$fu“¡ Ap„Mdp„ dp¡rsep¡ R>¡ L¡$ “l], A“¡ R>¡ sp¡ L¡$V$gp¡ dp¡V$p¡ R>¡ s¡ s‘pku iL$pi¡. dp¡rsep“y„ r“v$p“ L$fhp dpV¡$ lpg“u ‘Ùrsdp„ dp¢Op„ kp^“p¡ A“¡ r“óZps sbub“u S>ê$f ‘X¡$ R>¡, Äepf¡ “hp s¥epf ’C fl¡gp kp^“dp„, dp¡bpBgdp„ fl¡gu A¡[àgL¡$i“ A“¡ dp¡bpBg ‘f qaV$ L$f¡gp
14 www.madehow.com/Volume-1/Helicopter.html
S>ê$qfeps dyS>b Ap„„Mdp„„ v$hp ‘Z “pMu Ap‘i¡. BÞV$f“¡V$ lh¡ sdpfp g¡Þk ‘f S> lp¡B iL¡$ R>¡. Ap„M ‘V$‘V$php¡ A“¡ Ap¡“gpB“ ’C Åh!
ApB‘uk“u dv$v$’u dp¡rsep“y„ r“v$p“ ’C iL$i¡! A¡dApBV$u“p r“óZpsp¡ L$l¡ R>¡ L¡$ rhL$piug v$¡ip¡ dpV¡$ Ap kõsy„ kp^“ hfv$p“ê$‘ kprbs ’i¡! (X$p¡¼V$f rdÓp¡ Ap rhi¡ Ap h¡b‘¡S> ‘f’u h^y rhNsp¡ d¡mhu iL¡$ R>¡ : http://goo.gl/DX6BH) Ap b^u blº v|$f“u hps gpNsu lp¡e sp¡ A¡ ÅZu gp¡ L¡$ õdpV®$ap¡“ A“¡ V¡$bg¡V$ ‘f A¡hu A¡àk Aphu NC R>¡, S>¡ sd“¡ Ap„M“u L$pmÆ ‘f ap¡L$k L$fhpdp„ dv$v$ L$f¡ R>¡. v$pMgp sfuL¡$ ApBap¡““u rhT“ V¡$õV$ A¡[àgL¡$i“ sdpfu ×rôndsp, v|$f“u ×rô$ A“¡ f„N ‘pfMhp“u i[¼s (L$gf ågpBÞX$“¡k) rhi¡ L$l¡ R>¡ A“¡ “ÆL$“p Ap¡[àV$rie“ ip¡^hpdp„ ‘Z dv$v$ L$f¡ R>¡! h¥opr“L$p¡ A¡hu A¡[àgL¡$i“ ‘Z rhL$kphu füp R>¡ S>¡ Ap‘Zu Ap„Mp¡ s‘pku“¡ Qídp„“p “„bf L$pY$u Ap‘i¡! d¡ 2012
bpmL$p¡ A“¡ L$çàeyV$f bpmL$p¡ A“¡ L$çàeyV$f“¡ A¡LbuÅ’u v|$f fpMhp„ A¡ ApS>“p S>dp“pdp„ Ai¼e R>¡. lh¡ sp¡ bpmL$p¡“¡ âuõL|$g’u S> L$çàeyV$f kp’¡ v$p¡õsu L$fphhpdp„ Aph¡ R>¡. L$çàeyV$f A¡L$ A¡hy„ kp^“ R>¡ L¡$ L$iy„ L$pd “ lp¡e A“¡ L$çàeyV$f kpd¡ b¡ku Åh sp¡ ApMp¡ qv$hk L„$C “¡ L„$C L$fsp„ S> fluA¡. Å¡ Ap‘Z¡ dp¡V$p Ap V¡$h R>p¡X$u “’u iL$sp sp¡ bpmL$p¡“¡ L¡$d kdÅhhy„? bpmL$p¡“¡ AÞe âh©rÑAp¡ S>¡hu L¡$ fdsNds, k„Nus, “©Ðe, rQÓL$gp, hp„Q“ hN¡f¡ dpV¡$ kss âp¡Ðkpl“ Ap‘uA¡ S>, kp’p¡kp’ s¡d“¡ L$çàeyV$f“p ep¡Áe D‘ep¡N“u kdS> ‘Z Ap‘uA¡. Ap‘Z¡ ApV$gy„ S>ê$f L$fu iL$uA¡... » dp¡V$p cpN¡ bpmL$p¡ "Ap‘Zp' L$çàeyV$f“p¡ D‘ep¡N L$fsp„ lp¡e R>¡, dsgb L¡$ L$çàeyV$f“u Np¡W$hZu Ap‘Z“¡ A“yê$‘ lp¡e R>¡, bpmL$p¡“¡ “l]. bpmL$ A“¡ L$çàeyV$f“y„ g¡hg ep¡Áe fl¡ A¡ dpV¡$ s¡“¡ Myfiu ‘f Npv$u d|L$u Ap‘uA¡. » L$çàeyV$f kpd¡ b¡ku“¡ fdsp„ L¡$ iuMsp„ bpmL$p¡ sp¡ c|gu S> S>i¡, Ap‘Z¡ epv$ fpMu“¡ s¡d“¡ v$f 20 rdr“V$¡ L$çàeyV$f’u v|$f L$fuA¡. Ap
dpV¡$ ‘l¡gp„ Ap‘Z¡ ‘p¡s¡ v$pMgp¡ b¡kpX$uA¡! » L$çàeyV$f“p¡ kpdpÞe L$fsp„ h^y D‘ep¡N ’sp¡ lp¡e sp¡ Ap„Mp¡“u L$kfs ‘Z Ar“hpe® R>¡. A¡ dpV¡$ 10-15 hpf Ap„Mp¡ ‘V$‘V$php¡, Ap„M b„^ L$fp¡, Ap„M“p X$p¡mp“¡ ¼gp¡L$hpBT A“¡ A¡[ÞV$ ¼gp¡L$hpBT lmhpi’u a¡fhp¡, ‘R>u A¡L$ k¡L„$X$ ‘R>u Mp¡gp¡. » b„“¡ l’¡mu A¡L$buÅ’u Oku“¡ ’p¡X$u Nfdu DÐ‘ß ’pe A¡V$g¡ b„“¡ l’¡mu“¡ Ap„M b„^ L$fu s¡“u D‘f d|L$p¡. ’p¡X$u hpf dpV¡$ fpMp¡ ‘R>u Ap q¾$ep b¡-ÓZ hpf L$fp¡. Ap‘Z¡ L$fuA¡ A“¡ bpmL$p¡“¡ iuMhuA¡!
Ap b^u bpbsp¡ Ap„M“p X$p¡¼V$f“u dygpL$ps rh¼ë‘ kdp“ sp¡ “’u S>, ‘Z Ap„M“p X$p¡¼V$f ‘pk¡ hpf„hpf S>hy„ “ lp¡e sp¡ ApV$gu hps“u Mpsfu L$fp¡ : » L$çàeyV$f“¡ ep¡Áe fus¡ Np¡W$hp¡. » dp¡bpBg kp^“p¡“p ap¡ÞV$ ep¡Áe
kpBT“p fpMp¡. » gp„bp¡ kde A¡L$^pfy„ L$pd “ L$fp¡. crhóe“p„ kp^“p¡ Ap‘Zu Ap„M“u h^y k„cpm g¡hpe A¡hp„ S> b“hp“p„ R>¡, ‘Z Ðep„ ky^u Ap„M“u L$pmÆ Ap‘Z¡ ‘p¡s¡ S> fpMhu ‘X$i¡!
d¡ 2012
ApV$gu L$pmÆ S>ê$f gCA¡... » L$çàeyV$f“¡ ep¡Áe fus¡ Np¡W$huA¡. » dp¡bpBg kp^“p¡“p ap¡ÞV$ ep¡Áe kpBT“p fpMuA¡. » gp„bp¡ kde A¡L$^pfy„ L$pd “ L$fuA¡.
www.madehow.com/Volume-1/Lipstick.html 15
L$hf õV$p¡fu
S>bfS>õs dNS>dpfu L$fphsu dõs kpBV¹$k A’® hNf“u, c¡Å“y„ cp¡‘pmy„ L$pY$su N¡çk fdu“¡ ’p¼ep lp¡ A“¡ kpQp A’®dp„ dNS>“y„ v$l] L$fsu lgL$uawgL$u “¡ D‘ep¡Nu N¡çk fdhp dpNsp lp¡ sp¡ AQ|L$ dpZhp S>¡hu R>¡ Ap kpBV¹$k...
‘
l¡gp„ ’p¡X$pL$ khpgp¡“p¡ dpfp¡ kl“ L$fp¡ - ‘p„Q hÑp b¡ L¡$V$gp ’pe? R> Ap¡R>p ÓZ? bpf cpÁep Qpf? AL$mpep? ’p¡X$u ^ufS> ^fp¡. sd¡ qv$hkdp„ L¡$V$L¡$V$gpe ÅÎep-AÅÎep gp¡L$p¡“¡ dmp¡ R>¡, A¡ b^p sd“¡ A¡d“p„ rhrTqV»$N L$pX®$ Ap‘¡ R>¡, qv$hk“p A„s¡, A¡ L$pX®$ Å¡C“¡ sd¡ A¡ ìer¼s“p¡ Ql¡fp¡ epv$ L$fu iL$p¡ R>p¡? Ap iy„ dp„X$éy„ R>¡ A¡hy„ gpN¡ R>¡? lÆ ’p¡X$u ^ufS> ^fp¡. sd“¡ A„N°¡Æ“p ÓZ Anf Ap‘hpdp„ Aph¡ A¡dp„’u sd¡ aV$paV$ L¡$V$gp iåv$p¡ b“phu iL$p¡? lÆ A¡L$ khpg - sd“¡ huqX$ep¡ N¡çk Nd¡ R>¡? Ap¡L¡$ Ap¡L¡$, Ap S>fp lv$ ’C Åe A¡hp¡ khpg Aphu Nep¡, kp¡fu! ‘Z dyØp“u hps A¡V$gu L¡$ ApV$g¡ ky^u hp„Qsp„ lp„au Nep? dNS>“y„ v$l] ’C Ney„? sp¡ lh¡
rhQpfp¡ L¡$ Aphu b^u, “p“uAd’u, V$Q|L$X$u S>, ‘Z dõsdÅ“u N¡çk sd“¡ fdhu Nd¡? S>hpb lpdp„ S> lp¡hp“p¡ A¡ sp¡ “½$u R>¡, ‘Z hps Al] S> iê$ ’pe R>¡. Ofdp„ L$çàeyV$f A“¡ “¡V$ L$“¡¼i“ ^fphsp dp¡V$p cpN“p ‘qfhpfp¡dp„ dp-bp‘“u ‘l¡gu aqfepv$ A¡ S> lp¡e R>¡ L¡$ R>p¡L$fp„ “¡V$ ‘f N¡çk fdhpdp„’u KQp„ Aphsp„ “’u h¡L¡$i“ ‘X¡$ Ðepf¡ sp¡ Mpk (‘p¡s¡ Ap¡qakdp„ bp¡k“u “S>f Q|L$hu“¡ kp¡rgV$¡f fdu g¡ A¡“p¡ hp„^p¡ “l]!). aqfepv$ Å¡L¡$ Mp¡V$u ‘Z “’u L¡$d L¡$ N¡d dpÓ b¡ OX$u dÅ Mpsf fdpe Ðep„ ky^u hp„^p¡ “l], ‘Z A¡“y„ A¡qX$¼i“ “ ’hy„ Å¡CA¡. OZu Mfu huqX$ep¡ N¡çk L¡$ “¡V$ N¡çk’u Ap„Mp¡“¡ sL$gua ‘lp¢Q¡, ‘Z qv$dpN“¡ L$kfs dmsu “’u A¡ hps ‘Z kpQu. dy¿e khpg sp¡ A¡ S> R>¡ L¡$ A¡ b^u N¡çk fçep ‘R>u iy„? sdpfu
d¡dfu h^¡? sdpfy„ dNS> ip‘® ’pe? sdpfy„ Ýep“ L¡$[ÞÖs ’pe? sd¡ L$pddp„ h^y ap¡L$õX$ A¡âp¡Q A‘“phu iL$p¡? sdpfu kpd¡ S>¡ [õ’rs kÅ®e s¡dp„’u sd¡ aV$paV$ dpN® ip¡^sp„ iuMu iL$p¡? Ap b^p khpg“p¡ S>hpb ‘Z lp lp¡C iL¡$ R>¡! BÞV$f“¡V$ ‘f A¡hu L¡$V$gue kpBV¹$k R>¡ S>¡“p ‘f S>fp Sy>v$p âL$pf“u N¡çk fdu“¡ L¡$ dÅ ‘X¡$ A¡hp khpgp¡“p S>hpbp¡ ip¡^u“¡ sd¡ dNS> L$ku iL$p¡ R>p¡, sd¡ byrÙ“¡ s¡S> b“phu iL$p¡ R>p¡! Ap dpV¡$ sdpf¡ dygpL$ps g¡hu ‘X¡$ Al] Ap‘¡gu L¡$V$guL$, “p“p-dp¡V$p kp¥“¡ fk ‘X¡$ A¡hu dõs kpBV¹$k“u (A“¡ ‘R>u s¡“p S>¡hu buÆ kpBV¹$k ip¡^hu ‘Z ‘X¡$!) ku^p kpBV$dp„ L|$v$L$p¡ dpfsp„ ‘l¡gp„, Aphu A¡L$ kpBVdp„’u spfh¡gp L¡$V$gpL$ L$p¡eX$p ‘f â’d “S>f a¡fhu gp¡ :
16 www.madehow.com/Volume-1/Liquid-Crystal-Display-LCD.html
d¡ 2012
www.cybersafar.com
?
Qpgp¡ qv$dpN“u ^pf L$pY$uA¡
1. qv$hpmudp„ Of“u kpakapB L$fhp dpV¡$“p¡ gp„bp hp„khpmp¡ kphfZp¡ ip¡^u L$pY$p¡ (s¡“p S>¡hy„ S> buSy>„ L„$C ‘Z Qpg¡). s¡“¡ A¡L$ lp’¡’u b¡g¡Þk L$fhp“p¡ âepk L$fp¡. A¡L$ bpSy> kphfZp¡ A“¡ buÆ bpSy> dpÓ hp„k li¡ A¡V$g¡ bfpbf hÃQ¡’u A¡ b¡g¡Þk “l] ’pe. S>¡ ‘p¡BÞV$ ‘f’u sd¡ s¡“¡ b¡g¡Þk L$fu iL$p¡ Ðep„ r“ip“u L$fu“¡ s¡“¡ L$p‘u L$pY$p¡. b„“¡ Vy$L$X$p gp„bp-V|„$L$p li¡. Å¡ sd¡ b„“¡ VyL$X$p“y„ hpfpafsu hS>“ L$fp¡ sp¡ iy„ ’pe? 1. “p“p Vy$L$X$p“y„ hS>“ h^y lp¡e 2. gp„bp Vy$L$X$p“y„ hS>“ h^y lp¡e 3. b„“¡ Vy$L$X$p“y„ hS>“ kfMy„ lp¡e 4. dçdu“¡ Mbf ‘X$u Åe “¡ A¡ b„“¡ Vy$L$X$p’u sd“¡ T|X$u L$pY¡$! 2. byqÙ“u hps “uL$m¡ A“¡ bufbg“¡ epv$ “ L$fuA¡ A¡ sp¡ L¡$d Qpg¡? A¡L$ hpf A¼bf hpku bpv$ipl“p v$fbpfdp„ A¡L$ âhpku ‘u Apìep¡. A¡Z¡ bufbg“¡ Q¡g¡ÞS> Ap‘u L¡$ bufbg s¡“p khpgp¡“p S>hpb Ap‘u bsph¡ sp¡ Mfp¡. bufbg s¥epf! dl¡dp“¡ L$üy„, ""sd“¡ A¡L$ lÅf kl¡gp âñp¡“p S>hpb Ap‘hp Ndi¡ L¡$ A¡L$ S> AOfp¡ âñ ‘|Ry>„?'' ]Lp¡p¡!'' bufbg L$l¡, ""A¡L$ AOfp¡ khpg T]L$ ‘¡gp cpC fpÆ ’sp bp¡ëep, ""vy$r“epdp„ ‘l¡gy„ L$p¡Z Apìey„, dfOu L¡$ HXy„$?'' bufbg¡ ’p¡Xy„$ rhQpfu“¡ S>hpb Apàep¡, ""dfOu!'' bufbg“¡ k‘X$pe¡gp¡ Å¡C“¡ Myi ’sp„ âhpkuA¡ ‘|R¹>ey„, ""sd“¡ L¡$hu fus¡ Mbf?'' sd¡ bufbg lp¡ sp¡ ip¡ Mygpkp¡ L$fp¡? 3. A¡L$ L$pNm lp’dp„ gp¡ (h¡BV$! Ap qv$dpNu L$kfs R>¡, sdpf¡ a¼s L$pNm lp’dp„ gu^p¡ A¡hy„ ^pfhp“y„
R>¡!). s¡“¡ bfpbf hÃQ¡’u ap¡ëX$ L$fp¡. afu hÃQ¡’u ap¡ëX$ L$fp¡. lh¡ sdpfp lp’dp„ S>¡ L$pNm lp¡e s¡“u Qpf k‘pV$u sdpfp lp’dp„ li¡, bfpbf? dNS> ApV$g¡ ky^udp„ S> ’pL$u Ney„ lp¡e sp¡ ‘pR>p hmp¡, bpL$u ApNm h^p¡. lh¡ A¡L$ L$psf gp¡ (a¼s L$ë‘“p L$fhp“u R>¡) A“¡ sd¡ kp¥’u ‘l¡gp S>¡ ap¡ëX$ L$ep£ lp¡e s¡“¡ kdp„sf fl¡ A¡ fus¡ Qpf¡e k‘pV$u“¡ A¡L$kp’¡ “uQ¡’u D‘f ky^u L$p‘p¡ d|L$u“¡ L$p‘u “pMp¡. L$pNm“p S>¡ Vy$L$X$pAp¡ ’pe s¡“¡ A“ap¡ëX$ L$fp¡ sp¡ sdpfp lp’dp„ L¡$V$gp Vy$L$X$p Aph¡? 4. ^pfp¡ L¡$ sd¡ A¡L$ ê$ddp„ ‘yfpC Nep R>p¡. ê$ddp„’u blpf “uL$mhp“p dpÓ b¡ S> v$fhpÅ R>¡, ‘Z sL$gua A¡ R>¡ L¡$ A¡L$ v$fhpÅ“u blpf dkdp¡V$p d¡r‚apHN Ágpk A¡hu fus¡ Np¡W$ìep R>¡ L¡$ L$p¡C ‘Z dpZk v$fhpÅ“u blpf “uL$m¡ sp¡ k|e®“p„ ArsÄhg“iug qL$fZp¡’u cõduc|s ’C Åe. buÅ v$fhpÅ“u hpÅ blpf b¡ fpnk dp¡V$u sghpfp¡ gC Ecp R>¡, blpf “uL$m¡ A¡ L$‘pep¡ gC“¡ SS> kdÅ¡. sd¡ ê$ddp„’u blpf, Æhsp “¡ k klukgpds L¡$hu fus¡ “uL$mu S>ip¡? 5. A¡L$ bqa®gu fpÓ¡ i¡fgp¡L$ l ¡çk A¡d“p Ofdp„ apefàg¡k ‘pk¡ b¡W$p lp¡ lsp lsp. Ðep„ bpfu ‘f A¡L$ bfaNp¡mp¡ T]L$pep¡ A“¡“¡ Lp L$pQ s|V$ép¡. i¡fgp¡L$ lp¡çk TX$‘’u Ecp ’C“¡ bpfu ‘pk¡ ‘lp¢Ãep, blpf Å¡ey„ sp¡ ‘X$p¡i“p A¡L$ S> ‘qfhpf“p ÓZ R>p¡L$fp cpNsp lsp. ÓZ¡“p„ “pd lsp„ : John Crimson, Mark Crimson A“¡ Paul Crimson. buÅ qv$hk¡, lp¡çk“¡ Of“p v$fhpS>¡ Qp¢V$pX¡$gu A¡L$ QuÌ$u dmu, S>¡dp„ g¿ey„ lsy„, "? Crimson. He broke your window." lp¡çk“u bpfu sp¡X$“pf bpfL$k q¾$dk“ ÓZdp„’u L$ep¡? S>hpbp¡ Ap S> A„L$dp„ ip¡^u gp¡
d¡ 2012
www.madehow.com/Volume-1/Microwave-Oven.html 17
L$hf õV$p¡fu
1
www.lumosity.com
qv$dpN“y„ dS>¡v$pf fus¡ v$l] L$fhp dpV¡$ A¡L$ kfk kpBV$ R>¡ gydp¡rkV$u. L¡$V$gpL$ Mf¡Mfp c¡ÅbpÅ¡A¡ c¡Np ’C“¡, v$yr“epcf“p gp¡L$p¡“p¡ byrÙAp„L$ KQ¡ gC S>hp“u h¥opr“L$ L$kfs Apv$fu R>¡ A“¡ A¡“y„ ‘qfZpd R>¡ Ap gydp¡rkV$u. Ap kpBV$ ‘f A“¡L$ “p“u “p“u, l¡sy‘|h®L$ s¥epf L$fpe¡gu, kpe[ÞV$qaL$gu qX$TpBÞX$ b°¡B“ N¡çk R>¡, S>¡ fdu“¡ sd¡ sdpfu rhrh^ AphX$s QL$pku iL$p¡ R>p¡¡. Ap N¡çk hpf„hpf fdu“¡, sdpfp õL$p¡f kfMphsp flu“¡ sd¡ sdpfy„ g¡hg L¡$V$gy„ A‘ (L¡$ X$pD“!) Ney„ A¡ ‘Z s‘pku iL$p¡ R>p¡. kpBV$ ‘f rhrh^ L$p¡k® ‘Z Ap‘¡gp R>¡. b¡rTL$ V²$¡t“N,
2
d¡dfu b|õV$, õ‘uX$ b|õV$, âp¡åg¡d kp¡[ëh„N hN¡f¡ L$p¡k®dp„ cpN gC“¡, S>¡ s¡ L$p¡k®“¡ A“yê$‘ N¡çk fdu“¡ sd¡ sdpfp dNS>“¡ h^y L¡$mhu iL$p¡ R>p¡ (Ap L¡$hy„ dÅ“y„, L$p¡k®dp„ A¡X$¹rdi“ gC“¡ A„s¡ sp¡ N¡d S> fdhp“u!) kpBV$ ‘f“u N¡çk fdip¡ ‘R>u kdÅi¡ L¡$ ‘p„Q h R> L¡$V$gp A¡V$gy„ rhQpfsp„ ‘Z hÑp ¼ L$ dNS> bl¡f dpfu Åe R>¡. ¼epf¡ A“¡ V$L$p¡fpb„^ L$fhy„ lp¡e sp¡ kpBV$ A¡ kfk R>¡¡, Å¡¡L¡$ b^y^„„ äuu “’u. lh¡ A¡L$ R>¡‰p¡ khpg - Aphu Aagps|“ kpBV$ kS>®hp“p¡ rhQpf L$p¡“¡ Apìep¡ li¡, rhQpfu iL$p¡ R>p¡? eõk, A¡L$ cpfsue“y„ c¡Sy>„ Ap kpBV$“u d¡“¡S>d¡ÞV$ V$uddp„ V$p¡‘ ‘f R>¡!
www.gamesforthebrain.com
S>¡hy„ “pd, A¡hy„ S> L$pd. Ap kpBV$ ‘f buSy>„ gNcN L$iy„ S> “’u, a¼s dNS> sfbsf ’C Åe A¡hu dõs dÅ“u N¡çk R>¡. lp¡d‘¡S> ‘f a¼s kpBV$“p¡ gp¡Np¡ A“¡ ‘R>u kpBV$“p„ Sy>v$p„ Sy>v$p„ ‘¡S>“u tgL$ Ap‘¡gu R>¡. d“ ‘X¡$ s¡“p ‘f [¼gL$ L$fp¡ A“¡ ’C Åh iê$! kpdpÞe fus¡ N¡çk“u kpBV$ ‘f S>¡ ^X$p^X$u A“¡ ^dpQL$X$u Å¡hp dmsu lp¡e R>¡, A¡dp„“y„ Al] L$iy„ “’u. ip„rs’u, ^ufS>’u “¡ Mpk sp¡ byqÙ’uu fdp¡¡ sp¡¡ A¡¡L$ ‘R>u A¡L$ g¡hg ‘pf L$fu iL$p¡ A“¡ h^y ApNm S>hp“u Qp“L$ QY$su Åe. N¡çk“p„ ’p¡X$p„ k¡ç‘g ÅZu gp¡...
"fp¡V¡$V$' “pd“u A¡L$ N¡ddp„ A¡L$ ap¡V$p¡N°pa“¡ k„¿epb„^ Qp¡fk Mp“p„dp„ rhcprS>s L$fu“¡ S>¡ s¡ Mp“pdp„ v$¡Mpsp ap¡V$p¡N°pa“p cpN“¡ fp¡V¡$V$ L$fu “pMhpdp„ Aph¡ R>¡. sdpf¡ b b^p cpN“¡ ep¡Áe fus¡ fp¡V¡$V$ L$fu“¡ A Akg ap¡V$p¡N°pa ip¡^u L$pY$hp“p¡! "ìlp¡V$ hp¡T ^¡f' N¡ddp„ Ap‘Z“¡ A A¡L$ skhuf bsphhpdp„ Aph¡, Ap‘Z¡ b bpfuL$pB’u Å¡C“¡ i¼e A¡V$gu rhNsp¡ epv$ fpMuu g¡¡hp“u. ‘R>u skhuf Npeb ’pe A“¡ s¡“¡ gNsp¡ âñ ‘yR>pe, Ap‘Zp¡ S>hpb kpQp¡ ‘X¡$ sp¡ ApNgp g¡hgdp„ S>C iL$pe!
byrÙipmu gp¡L$p¡“¡ Ap b^u kpBV¹$k Å¡C“¡ ‘l¡gp¡ khpg A¡ ’i¡ L¡$ Ap‘Ï„ dNS> s¡S> L$fhp dpV$¡ buÅ gp¡L$p¡ ‘p¡sp“p dNS>“y„ v$l] ip dpV$¡ L$f¡ - A¡ ‘Z dasdp„? S>hpb A¡ R>¡ L¡$ Al] b^y„ kph dasdp„ “’u. dp¡V$p cpN“u kpBV$ L¡$V$gy„L$ sØ“ äu Ap‘¡ R>¡, L¡$V$gy„L$ äu A¡L$pDÞV$ Mp¡gpìep ‘R>u Ap‘¡ R>¡ A“¡ L¡$V$gy„L$ au gu^p ‘R>u S> Ap‘¡ R>¡. NS>hy„ lmhy„ L$fu“¡ dNS> cpf¡ L$fhp“p¡ ip¡M “ lp¡e sp¡e, dasdp„ ‘Z Ap kpBV¹$kdp„ OZu dÅ ‘X¡$ A¡hy„ R>¡. 18 www.madehow.com/Volume-1/Mirror.html
d¡ 2012
www.cybersafar.com
3
www.braingle.com
S>hpb ip¡^hp dpV¡$ Mpõku A¡hu dNS>dpfu L$fhu ‘X¡$ A¡hp L$p¡eX$p, DMpZp„, [¼hT, iåv$fds, ‘Tg, rdL¡$r“L$g ‘Tg, gp¡rS>L$ âp¡åg¡çk, rhop““¡ gNsu fp¡tS>v$u hpsp¡“p khpgp¡ hN¡f¡dp„ fk lp¡e sp¡ Ap kpBV$ sdpfp dpV$¡ Mf¡Mf MÅ“p¡ R>¡. kpBV$“p v$php dyS>b kpBV$ ‘f sd¡ 20,000 S>¡V$gp b°¡B“ V$uTk® dpZu iL$p¡ R>p¡! kpBV$“u dÅ A¡ R>¡ L¡$ A¡¡ eyTf X²$uh“ A“¡ eyTf X¡$hgàX$ kpBV$ R>¡ A¡V$g¡ L¡$ dpfp-sdpfp S>¡hp ‘Tg“p frkepAp¡A¡ kp’¡ dmu“¡ rhL$kph¡gu Ap kpBV$
4
www.brainmetrix.com
õL|$g-L$p¡g¡S>dp„ S>¡ cZphhpdp„ Aph¡ s¡ b^p rhÛp’}Ap¡“¡ A¡L$ kfMy„ S> k„cmpsy„ A“¡ v$¡Mpsy„ lp¡e R>¡, ‘Z kp¥“p dNS>dp„ kfMp âdpZdp„ Esfsy„ “’u. L¡$d? b^p“p„ dNS> kfMp„ “’u lp¡sp„, A¡ hps kpQu, ‘Z dNS> L¡$d kfMp„ “’u lp¡sp„? dNS>“u A¡“¡V$p¡du kdÅhsu A“¡L$ kpBV¹$k ‘Z h¡b ‘f R>¡, Å¡L¡$ A¡dp„ Ap‘Ï„ dNS> Mpk Qpg¡ “l], ‘Z kpdpÞe saphs A¡L$pN°sp“p¡ lp¡e R>¡. ¼gpkdp„
5
R>¡. L$lp¡ L¡$ ‘Tg“u rhqL$‘uqX$ep R>¡ Ap! R>sp„, ‘Tg L¡$ L$p¡eX$p“u ¼hp¡rgV$u S>mhpC fl¡ A¡ dpV¡$ ‘Tg kbduV$ L$fhp“p A“¡ s¡“¡ Bh¡ëeyA¡V$ L$fhp“p„ Qp¡½$k ^p¡fZp¡ b b“phhpdp„ Apìep„ R>¡. S>¡d L¡$ sd¡ Ap k kpBV$ ‘f A¡L$pDÞV$ Mp¡gphp¡ A“¡ Sy>v$u Sy>v$u ‘Tg kp¡ëh L$fu“¡ Ly$g 500’u hh^y ‘p¡BÞV$ d¡mhp¡ sp¡ sd¡ A¡qX$V$f b“p¡ u ¡ dp¡¡L$g¡gu ‘Tg Q¡L$ L$fu“¡ ‘R>u ApNm A“¡¡ buÅA¡ S>hp v$C iL$p¡! Ap g¡Mdp„ ApNm Ap‘¡gp khpgp¡ Ap kpBV$ ‘f’u S> g¡hpdp„ Apìep R>¡!
g¡¼Qf kde¡ L¡$V$gpL$ rhÛp’}Ap¡“u A¡L$pN°sp h^y lp¡e sp¡ A¡“¡ h^y kdÅe “¡ h^y epv$ fl¡. Ap A¡L$pN°sp Ap‘Z¡ L¡$mhuA¡ A¡V$gu h^y L¡$mhu iL$pe R>¡. b°¡B“$ d¡qV²$¼k “pd“u kpBV$ ‘f Aphu L$p¡ÞkÞV²¡$i“ X¡$hg‘ L$L fsu L¡$V$guL$ “p“u “p“u N¡çk R>¡. D‘fp„s, d¡Õk, A ApB¼ey V¡$õV$, b°¡B“ qaV$“¡k, b°¡B“ qfãg¡¼i“, d¡dfu N¡çk, d¡dfu V¡$õV$ hN¡f¡ hN¡f¡ ‘pf hNf“u N¡çk ‘Z Al] dmu fl¡i¡.
www.fitbrains.com
Ap gydp¡rkV$u âL$pf“u S> h¡bkpBV$ R>¡, a¼s Al] sdpf¡ ApNm h^hp dpV¡$ sdpfy„ C-d¡Bg A¡L$pDÞV$ Ap‘u“¡ äu A¡L$pDÞV$ Mp¡gphhp“y„ fl¡ R>¡ (A¡L$pDÞV$ Mp¡gphsp„“u kp’¡ ‘p„Q qv$hk“u ‘¡BX$ krh®k“u äu V²$peg dm¡ RR>¡¡, A¡V$rgõV$ Ap gMpe R>¡ Ðepf¡). Ap kpBV$ dy¿eÐh¡ ÓZ âL$pf¡ Ap‘Zp dNS>“¡ "dS>b|s' b“phhpdp„ Ap‘Zu d¡ 2012
ddv$v$ L$f¡ R>¡ - A¡[¼V$rhV$u, Ah¡f“¡k A“¡ ddp¡qV$h¡i“. A¡[¼V$rhV$u g¡hgdp„ Sy>v$p Sy>v$p ââL$pf“u fds Üpfp Ap‘Ï„ dNS> L¡$V$gy„ LL$kpe¡gy„ R>¡ s¡ QL$pkhpdp„ Aph¡ R>¡ A“¡ ‘R>u s¡“y„ A¡“prgr prgrkk L$fu“¡ Ap‘Z“¡ Ap‘Zp dNS> rhi¡ Ah¡f L$fhpdp„ Aph¡ R>¡. blº KX$p Esfhy„ “ lp¡e sp¡e, äu g¡hg“u N¡çk dÅ ‘X¡$ s¡hu R>¡.
www.madehow.com/Volume-3/Air-Conditioner.html 19
e|Tayg h¡bkrh®k
sdpfu ‘p¡sp“u A¡kA¡dA¡k Q¡“g cpfsdp„ A¡kA¡dA¡k“u S>bfu gp¡L$râesp Å¡C“¡ Qpf¡L$ hj®’u N|Ng¡ ‘Z Ap n¡Ódp„ T„‘gpìey„ R>¡. Ap krh®k“p¡ gpc gC“¡ sd¡ A“¡L$ rhje ‘f dasdp„ A¡kA¡dA¡k d¡mhu iL$p¡ R>p¡ A“¡ sdpfu ‘p¡sp“u Q¡“g ‘Z b“phu iL$p¡ R>p¡.
A¡
Ap krh®k N|NgB[ÞX$ep g¡b“u v$¡“ R>¡ A“¡ cpfs“p dp¡bpBg^pfL$p¡ dpV$¡ S> R>¡.
kA¡dA¡k“p¡ sd¡ L¡$V$gp¡L$ D‘ep¡N L$fp¡ R>p¡? Ap„Nmu“p„ V$¡fhp„ kfhp„ ’ep„? OZp gp¡L$p¡“p L$p“ L$fsp„, V$¡fhp„ dp¡bpBg“p„ h^y l¡hpep„ lp¡e R>¡, sd¡ ‘Z A¡dp„“p A¡L$ lp¡, A“¡ Å¡ ‘pR>p A¡kA¡dA¡k“p "MÑf“pL$ a¡“'“u L¡$V$¡Nfudp„ Aphsp lp¡ sp¡ dp¡V$p cpN¡ sp¡ sd¡ ApS>¡ S>¡“u hps L$fhu R>¡ A¡ kpBV$ L¡$ A¡“p S>¡hu buÆ kpBV$ ky^u ‘lp¢Qu S> Nep lip¡. “ ‘lp¢Ãep lp¡ sp¡ Ap g¡M“¡ S>fp Ýep“’u hp„QÅ¡. N|Ng¡ dprlsu“p gNcN L$p¡C ‘Z õhê$‘ A“¡ n¡Ó“¡ R>p¡X$ép„ “’u sp¡ A¡kA¡dA¡k S>¡hu lp¡V$ a¡hqfV$ bpbs“¡ sp¡ A¡ õ‘íep® rh“p L¡$d bpL$u fl¡? N|Ng¡ R>¡L$ 2008dp„ A¡L$ dÅ“u krh®k Qpgy L$fu, “pd R>¡ N|Ng A¡kA¡dA¡k Q¡“ëk. N|Ng“u Apv$s dyS>b Ap krh®k lÆ ‘Z s¡“p g¡bdp„ Qpgsp âp¡S>¡¼V¹$k“p¡ A¡L$ cpN R>¡. Ap krh®k N|Ng“u B[ÞX$ep g¡b“u S> v$¡“ R>¡ A“¡ lpgdp„ dpÓ cpfs“p dp¡bpBg^pfL$p¡ dpV$¡ S> D‘gå^ R>¡. Ap krh®kdp„ KX$p Esfsp„ `l¡gp„, \p¡X$u hps dp¡bpBg_u L$fu gCA¡. 90_p v$peL$p_u dÝedp„ cpfsdp„ V¡$rgL$p¡d n¡Ó_y„ Mp_NuL$fZ \ey„ A¡ `l¡gp„ A¡L$ S>dp_p¡ A¡hp¡ `Z lsp¡ L¡$ V¡$rgap¡__y„ Å¡X$pZ d¡mhhp dpV¡$ gp¡L$p¡A¡ hjp£ ky^u fpl Å¡hu `X$su. Ofdp„ ap¡_ _ lp¡e sp¡ L$p¡g
20 www.madehow.com/Volume-3/Animation.html
L$fhp `p¡õV$ Ap¡qak¡ S>hy„ `X$sy„. Ofdp„ ap¡_ Apìep `R>ue gp¢N qX$õV$Þk L$p¡g L$fhp dpV¡$ `l¡gp sp¡ A¡¼kQ¡ÞS>dp„ ap¡_ L$fu_¡ L$p¡g _p¢^phhp¡ `X$sp¡ A_¡ L$p¡g gpN¡ s¡_u fpl Å¡C_¡ b¡W$p fl¡hy„ `X$sy„! V¡$rgL$p¡d_y„ Mp_NuL$fZ \ey„, O¡fO¡f A¡kV$uX$u Apìep A_¡ `R>u dp¡bpBg_p¡ eyN iê$ \ep¡ Ðepf¡ dp¡bpBg fuskf õV¡$V$k rkçbp¡g lsp. ApS>¡ A¡ kpBT_p¡ l¡ÞX$k¡V$ lp\dp„ lp¡e sp¡ gp¡L$p¡_¡ ifd\u S>du_dp„ Esfu S>hp_y„ d_ \pe A¡ kpBT_p dkdp¡V$p dp¡bpBg gC_¡ `Z gp¡L$p¡ Nh®\u afsp. ApS>¡ v$psZhpmu bl¡__p lp\dp„ `Z åg¡L$b¡fu _l] sp¡, \¢¼k Vy$ QpB_p, åg¡L$Q¡fu dp¡bpBg Aphu Nep R>¡. cpfsdp„ ap¡_ n¡Ó¡ vy$L$pm\u `|f_u [õ\rs Aphu NC A¡_¡ lmhpi\u kdÅhsp„, rhv$¡i k„Qpf r_Nd rgrdV¡$X$_p c|s`|h® Q¡fd¡_ îu bu. L¡$. tkNg¡ A¡L$ dygpL$psdp„ L$üy„ lsy„ L¡$ ""`l¡gp„ S>¡_u `pk¡ ap¡_ lp¡e A¡Z¡ kp„cmhy„ `X$sy„ lsy„ L¡$ Ap` L$spf d¢ l¦, L©$`ep ârsnp L$f¢, lh¡ A¡hp¡ S>dp_p¡ Aphu Nep¡ R>¡ L¡$ dp¡bpBg ap¡_ h¡Q_pfp_u L$spf gpNu NC R>¡!'' dp¡bpBg gp¡ÞQ \ep Ðepf¡ kph kpv$p l¡ÞX$k¡V$_u qL„$ds 20-25 lÅf lsu, s¡ lh¡ A¡L$ lÅf_u A„v$f dmhp gpÁep R>¡, õdpV®$ap¡_ kyÝ^p„ `p„Q lÅf ê$r`epdp„ dmsp \ep R>¡. aŸV$`p\ `f b¡ku_¡ ipL$cpÆ h¡Qsp L¡$ d¡ 2012
www.cybersafar.com buÅ_u Q¡_g kbõ¾$pBb L¡$hu fus¡ L$fip¡? 1.
2. 3. 4.
dp¡QuL$pd L$fsp L¡$ Xy$[àgL¡$V$ Qphu b_phu Ap`_pfp gp¡L$p¡ dpV¡$ dp¡bpBg hfv$p_ ê$` kprbs \ep R>¡. `l¡gp„ àgçbf¡ lpX®$h¡f_u vy$L$p_hpmp kp\¡ V$pB-A` L$fhy„ `X$sy„ A_¡ vy$L$p_hpmp¡ s¡_¡ L$õV$df ip¡^u Ap`¡ sp¡ s¡_¡ L$rdi_ Ap`hy„ `X$sy„. lh¡ dp¡bpBg\u àgçbf X$pef¡¼V$ L$_¡¼V$ \C iL¡$ R>¡! dp¡bpBg\u Ap fus¡ rbT_¡k_p„ kduL$fZp¡ ^fd|m\u bv$gpC füp„ R>¡. dp¡bpBg_u h¡ëey A¡X¡$X$ krh®k rhi¡ blº õ`ô$ L¡$ Ap^pfc|s Ap„L$X$p dmhp dyíL¡$g R>¡, `Z dpL£$qV„$N dpV¡$ L$p¡ëk A_¡ A¡kA¡dA¡k_p¡ D`ep¡N A¡V$gp¡ h^u `X$ép¡ R>¡ L¡$ L¡$ÞÖ kfL$pf_p _pZpâ^p_¡ `Z õhuL$pe¯y lsy„ L¡$ s¡d_¡ `Z Aphp L$p¡g A_¡ A¡kA¡dA¡k Aphu `X¡$ R>¡! dp¡bpBg L„$`_uAp¡_u AphL$dp„ `Z tklapmp¡ A¡kA¡dA¡k_p¡ lp¡e R>¡. cpfsuep¡dp„ A¡kA¡dA¡k_u gp¡L$râesp Å¡C_¡ A_¡L$ L„$`_uAp¡A¡, Mpk L$fu_¡ dpL£$qV„$N dpV¡$ bëL$ A¡kA¡dA¡k_u k¡hp Ap¡af L$fsu d¡ 2012
5.
6.
7.
labs.google.co.in/smschannels
`f ÅAp¡. N|Ng ApBX$u\u gp¡NB_ \pAp¡. X$pbu sfa Ap`¡gu L¡$V¡$Nfudp„\u sd_¡ Ndsu L¡$V¡$Nfu `k„v$ L$fp¡, S>¡d L¡$ l¡ë\. l¡ë\ L¡$V¡$Nfudp„_u A_¡L$ Q¡_g Å¡hp dmi¡. L$p¡C `Z Q¡“g `f [¼gL$ L$fu_¡ s¡_u A„v$f ÅAp¡. Ap Q¡_g L¡$hp d¡k¡S> dp¡L$g¡ R>¡ s¡ QL$pkp¡. R>¡‰¡ ¼epf¡ d¡k¡S> dp¡L$ëep lsp s¡ `Z Sy>Ap¡. b^y„ bfpbf gpN¡ sp¡ kbõ¾$pBb bV$_ `f [¼gL$ L$fu v$p¡. Ap Q¡_g `f\u sd_¡ L$Þad£i__p¡ k„v$¡i Aphi¡ (sd¡ N|Ng_p ApBX$u\u gp¡N-B_ \ep R>p¡, sdpfp¡ ap¡__„bf s¡_u `pk¡ R>¡ S>!) A¡ L$Þad® L$fip¡ sp¡ sd_¡ r_erds d¡k¡S> dmi¡. sd¡ Q¡_g_y„ _pd ÅZsp lp¡ sp¡ sdpfp ap¡_ `f\u A¡kA¡dA¡k dp¡L$gu_¡ `Z kbõ¾$pBb L$fu iL$p¡ R>p¡, S>¡d L¡$ kpebfkaf_u Q¡_g kbõ¾$pBb L$fhp 9870807070 _„bf `f ON CyberSafar_Magazine A¡hp¡ d¡k¡S> dp¡L$gu_¡, äu d¡k¡Æk d¡mhhp kbõ¾$pBb L$fu iL$p¡ R>p¡. N|Ng_p¡ _„bf V¡$rgdpL£$qV„$N dpV¡$_p apmh¡gp Qp¡½$k _„bf S>¡hp¡ _\u, kpv$p¡ S> R>¡ A¡V$g¡ sd¡ `l¡gu hpf A¡kA¡dA¡k dp¡L$gp¡ Ðepf¡ sdpfp dp¡bpBg_p àgp_ A_ykpf A¡L$ f¡Áeygf A¡kA¡dA¡k dp¡L$ghp_p¡ QpS>® gpNy \i¡. `R>u\u, B_L$tdN d¡k¡Æk äu fl¡i¡.
epv$ fpMip¡ : sd¡ dp¡bpBgdp„ Xy$ “p¡V$ qX$õV$b® dpV¡$ frS>õV²¡$i“ L$fpìey„ lp¡e sp¡ Ap Q¡“g“p A¡kA¡dA¡k iê$ L$fhp 1909 ‘f 'START 6' A¡hp¡ d¡k¡S> dp¡L$ghp¡ ‘X$i¡. www.madehow.com/Volume-3/Ballpoint-Pen.html 21
e|Tayg h¡bkrh®k sdpfu A¡kA¡dA¡k Q¡“g L$C fus¡ b“phip¡? N|Ng A¡kA¡dA¡k Q¡“g ‘f sd¡ ‘Z sdpfu ‘p¡sp“u A¡kA¡dA¡k Q¡“g b“phu iL$p¡ R>p¡. Ap dpV¡$... » labs.google.co.in/smschannels ‘f ÅAp¡. » N|Ng ApBX$u\u gp¡N- B_ \pAp¡. » `¡S>dp„ S>dZu sfa, "q¾$A¡V$ ep¡f Ap¡_ Q¡_g' iuj®L$ kp\¡ Ap`¡gp "V²$pe _pD' bV$_ `f [¼gL$ L$fp¡. » sdpfu Q¡_g_y„ _pd `k„v$ L$fp¡. s¡_y„ V|„$Ly„$ hZ®_ Ap`p¡, kp\¡ L¡$V¡$Nfu A_¡ gp¡L¡$i_ `k„v$ L$fu gp¡. » sd¡ `p¡s¡ A¡kA¡dA¡k gMhp D`fp„s, BÞV$f_¡V$ `f D`gå^ öp¡sdp„\u X$pBf¡¼V$ A¡kA¡dA¡k dp¡L$ghp dpNsp lp¡ sp¡ s¡ öp¡s `k„v$ L$fp¡. Ap `k„v$Nu Ýep_`|h®L$ L$fip¡. sdpfp kbõ¾$pBbk®_¡ L$pfZ hNf_p A¡kA¡dA¡k Aphhp gpNi¡ sp¡ s¡Ap¡ S>gv$u L„$V$pmu S>i¡. » A¡kA¡dA¡k ¼epf¡ ¼epf¡ dp¡L$gip¡ A¡ _½$u L$fp¡. » sdpfu Q¡_gdp„\u L$p¡Z L$p¡Z A¡kA¡dA¡k dp¡L$gu iL¡$ s¡ _½$u L$fp¡. » sdpfu Q¡_g L$p¡Z kbõ¾$pBb L$fu iL¡$ s¡ _½$u L$fp¡. A¡_u eyTf `k„v$ L$fip¡ sp¡ sdpfu Q¡_g `[ågL$ b_i¡, bpe B[ÞhV¡$i_ Ap¡Þgu `k„v$ L$fip¡ s¡ âpBh¡V$ b_i¡. Ap `k„v$Nu sd¡ `R>u\u bv$gu iL$ip¡ _l]. » Å¡ sd¡ Q¡_g âpBh¡V$ fpMu li¡ sp¡ sd¡ sdpfp kbõ¾$pBbf_p„ _pd A_¡ ap¡__„bf_p dpÓ R>¡‰p AdyL$ qX$rS>V$ ÅZu iL$ip¡, `[ågL$ Q¡_gdp„ Aphu L$p¡C rhNs dmi¡ _l]. » ApV$gy„ L$fu, N|Ng_u ifsp¡ L$b|g-d„S|>f L$fp¡ A¡V$g¡ sdpfu Q¡_g b_u NC! » lh¡ sdpfp rdÓp¡_¡ kbõ¾$pBb L$fhp Apd„ÓZ dp¡L$gp¡. s¡Ap¡ sdpfp Apd„ÓZ õhuL$pf¡ sp¡ s¡d_¡ sdpfp A¡kA¡dA¡k dmhp_y„ iê$ \C S>i¡! » sd¡ Ap kpBV$ `f S> A¡kA¡dA¡k V$pB` L$fu_¡ dp¡L$gu iL$p¡ R>p¡ A\hp sdpfp dp¡bpBg_¡ L$pd¡ gNpX$u iL$p¡ R>p¡ (S>¡ dpV¡$ sd_¡ A¡L$ A¡kA¡dA¡k_p¡ QpS>® gpNi¡). 22 www.madehow.com/Volume-3/Camera.html
krh®kuT iê$ L$fu. Ap`Z¡ dp¡gdp„ L¡$ `¡V²$p¡g `„` `f "B_pdu X²$p¡'_u gpgQdp„ OZu hpf Ap`Ï„ kf_pdy„, dp¡bpBg _„bf hN¡f¡ AÅZu ìe[¼s_¡ Ap`u v$¡sp lp¡CA¡ R>uA¡ A¡ A„s¡ Aphu bëL$ A¡kA¡dA¡k L$fu Ap`su L„$`_uAp¡ ky^u `lp¢Qsp lp¡e R>¡. V¡$rgL$p¡d L„$`_uAp¡ `Z Ahpf_hpf kbõ¾$pBbk®_p¡ X¡$V$p h¡Qsu lp¡hp_p Apn¡`_p O¡fpdp„ Aph¡ R>¡. fpS>L$ue `np¡ Q|„V$Zu v$frdep_ A¡kA¡dA¡k_p¡ cf`|f D`ep¡N L$f¡ R>¡ A_¡ AÎZp_u V$ud S>¡hp gp¡L$p¡ `Z c°ô$pQpf kpd¡ gp¡L$Sy>hpm Ecp¡ L$fhp A¡kA¡dA¡k_y„ S> ifZ g¡ R>¡. Ap b^p_p L$pfZ¡ A¡kA¡dA¡k_p¡ D`ep¡N A¡V$gp¡ hÝep¡ L¡$ 2011dp„ V¡$rgL$p¡d f¡Áeyg¡V$fu Ap¡a B[ÞX$ep (V²$pB)A¡ v$f¡L$ rkd L$pX®$ v$uW$ fp¡S>_p dpÓ 100 A¡kA¡dA¡k dp¡L$gu iL$pe A¡hu dep®v$p bp„^u, `pR>m\u Å¡L¡$ A¡ dep®v$p h^pfu_¡ 200 A¡kA¡dA¡k_u L$fhpdp„ Aphu R>¡. A¡kA¡dA¡k_u gp¡L$râesp Å¡C_¡, S>¡d Qp¡½$k au gC_¡ A¡L$kp\¡ A_¡L$ gp¡L$p¡_¡ A¡kA¡dA¡k dp¡L$gu Ap`su L„$`_uAp¡ aŸV$u _uL$mu R>¡, s¡d A¡hu L„$`_uAp¡ `Z rhL$ku R>¡, S>¡ sd¡ BÃR>p¡ s¡ rhje `f sd_¡ äu A¡kA¡dA¡k dp¡L$g¡. sd¡ Aphu L„$`_uAp¡dp„ A¡kA¡dA¡k L$f_pf A\hp d¡mh_pf A¡d b„_¡ fus¡ Å¡X$pC iL$p¡ R>p¡. Ap b„_¡ `n dpV¡$ krh®k äu fl¡, `Z hÃQ¡ fl¡gu L„$`_u d¡k¡S>dp„ Ål¡fps Å¡X$u_¡ L$dpZu L$f¡. dp¡V$p cpN_u Aphu L„$`_uAp¡ d¡ 2012
www.cybersafar.com
cpfsdp„ A¡L$ AbS>’u h^y dp¡bpBg! cpfsdp„ dp¡bpBg^pfL$p¡_u k„¿ep v$k-`„v$f hj®dp„ A¡V$gu h^u R>¡ L¡$ sd¡ Ap hp„Qu füp lip¡ A¡ Afkpdp„, A¡V$g¡ L¡$ Ap hj®_p dÝedp„ Nd¡ Ðepf¡ cpfsdp„ dp¡bpBg L$_¡¼i__u k„¿ep A¡L$ AbS>_¡ `pf L$fu S>i¡. dsgb L¡$ lh¡ v$f Qpfdp„\u ÓZ cpfsue `pk¡
dp¡bpBg R>¡. Å¡L¡$ Ap Ap„L$X$p¡ kph kpQp¡ dp_hp_u S>ê$f _\u L¡$d L¡$ k„¿epb„^ gp¡L$p¡ A¡L$\u h^y dp¡bpBg ^fphsp lp¡e R>¡ A_¡ L„$`_uAp¡ `Z s¡d_p h¡QpZ_p Ap„L$X$p hpõsrhL$sp L$fsp„ h^pfu_¡ L$l¡su lp¡e R>¡ (sd¡ L$v$pQ A_ycìey„ li¡ L¡$ ¼epf¡L$ sdpfu dp¡bpBg L„$`_u, "V²$pB_p
L$p¡C dp¡V$p N°y`_p¡ cpN _ lp¡hp\u s¡dp„ rhðk_uesp_p¡ kp¥\u dp¡V$p¡ khpg fl¡, A¡ Mpdu `|fhp dpV¡$ N|Ng¡ `Z s¡dp„ TyL$pìey„ R>¡ - N|Ng B[ÞX$ep_u v$¡_ kdu N|Ng A¡kA¡dA¡k Q¡_g krh®k_p õhê$`dp„. Ap A¡L$ äu krh®k R>¡ - S>¡“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ sd¡ A“¡L$rh^ bpbsp¡ A„N¡“p A¡kA¡dA¡k d¡mhhp dpV$¡ Sy>v$u Sy>v$u Q¡“ëk kbõ¾$pBb L$fu iL$p¡ R>p¡ A“¡ BÃR>p¡ sp¡ sd¡ ‘p¡s¡ sdpfu A¡kA¡dA¡k Q¡“g iê$ L$fu“¡ sdpfp„ V$¡fhp„ ’L$u A“¡L$“p„ l¥ep„“¡ õ‘i} iL$p¡ R>p¡. fk ‘X$ép¡ lp¡e sp¡ ‘lp¢Qp¡ labs.google.co.in/smschannels
‘f. Ap krh®k“p¡ gpc sd¡ dp¡bpBg“u dv$v$’u ‘Z gC iL$p¡ R>p¡, ‘Z S>fp dp¡V$p õ¾$u“ ‘f TpTp gMpZ ‘f “S>f v$p¡X$phhu Ndsu lp¡e sp¡ BÞV$f“¡V$ ‘f’u S> îuNZ¡i L$fp¡ sp¡ kpfy„. kpBV$ ‘f ‘lp¢Ãep ‘R>u N|Ng“p (A¡V$g¡ L¡$ Æd¡Bg“p) A¡L$pDÞV$“p e|Tf“¡d, ‘pkhX®$’u gp¡NB“ ’pAp¡. sd¡ “p¢Ýey„ lp¡e sp¡, gp¡N-B“ ’ep ‘l¡gp„ sd¡ rhrh^ Q¡“ëk b°pDT L$fu iL$ip¡, ‘Z s¡dp„ d¡ 2012
Apv$¡i A_ykpf' sdpfu `pk¡\u afu\u A¡X²¡$k A_¡ ap¡V$p¡ApBX¡$[ÞX$V$u dpNsu lp¡e R>¡, A¡ rhNsp¡ L„$`_u_p h¡QpZ_p Ap„L$X$p h^pfhpdp„ L$pd gpNsu lp¡e R>¡!). hpõsrhL$ Ap„L$X$p¡ cg¡ L$v$pQ Ap¡R>p¡ li¡, `Z A¡ lL$uL$s R>¡ L¡$ dp¡bpBg¡ cpfsuep¡_u tS>v$Nu bv$gu _pMu R>¡.
kbõ¾$pBb L$fhp dpV$¡“y„ bV$“ A¡[¼V$h “l] lp¡e. gp¡N-B“ ’ep ‘R>u s¡ A¡[¼V$h ’C S>i¡. lh¡ ‘l¡gp Ap‘Z¡ ^pfu gCA¡ L¡$ sd“¡ rhrh^ rhje“p A¡kA¡dA¡k d¡mhhpdp„ h^y fk R>¡. sp¡ X$pbu sfa “S>f v$p¡X$php¡, Al] rbT“¡k, A¡ÄeyL¡$i“, A¡ÞV$fV$¡BÞd¡ÞV$, apB“pÞk, Å¡¼k, l¡ë’, Å¡åk, õ‘p¡V¹$®k, V$¡¼“p¡gp¡Æ hN¡f¡ rhrh^ L¡$V$¡Nfu v$¡Mpi¡. L$p¡C ‘Z r¼gL$ L$fp¡ A’hp ‘l¡g¡’u S>¡ “S>f kpd¡ R>¡ A¡ A¡qX$V$k®“u ‘k„v$Nu“u Q¡“ëk ‘f “S>f v$p¡X$php¡. Dsphmp ’C“¡ ku^p kbõ¾$pBbf bV$“ ‘f Ap¾$dZ L$fhp“¡ bv$g¡ tgL$ ‘f r¼gL$ L$fu S>¡ s¡ Q¡“gdp„ ’p¡X$p KX$p EsfÅ¡. L¡$d L¡$ dpÓ Ap krh®k N|Ng“u R>¡, Q¡“ëk “l]. S>¡ s¡ Q¡“g“p ‘¡S> ‘f S>C sd¡ A¡ Q¡“g L¡$hpL$ A¡kA¡dA¡k dp¡L$g¡ R>¡ s¡“p ‘f “S>f v$p¡X$phu iL$ip¡. cfp¡kp‘pÓ A“¡ sdpfp D‘fp„s buÅ L$p¡C Ap A¡kA¡dA¡k Sy>A¡ sp¡e hps hp„^pS>“L$ “ gpN¡ sp¡ kbõ¾$pBb L$fu v$p¡! lh¡ dp“p¡ L¡$ sd“¡ buÅ“¡ A¡kA¡dA¡k dp¡L$ghp“p¡ ip¡M R>¡ sp¡ S>dZ¡ “S>f v$p¡X$php¡
SM
S
www.madehow.com/Volume-3/Escalator.html 23
e|Tayg h¡bkrh®k Ap krh®k `f_u Q¡_g âpBh¡V$ A\hp `[ågL$ lp¡C iL¡$ R>¡. sd¡ BÃR>p¡ sp¡ sdpfu Q¡_gdp„ buÅ gp¡L$p¡ `Z A¡kA¡dA¡k `p¡õV$ L$fu iL$¡ s¡hu kNhX$ Ap`u iL$p¡ R>p¡.
A“¡ gpNsphmNsp bV$“ ‘f r¼gL$ L$fu“¡ ‘p¡sp“u Q¡“g iê$ L$fhp“p ‘¡S> ‘f ‘lp¢Qp¡. Q¡“g“y„ “pd A“¡ L¡$hu dprlsu Ap‘hp BÃR>p¡ R>p¡ s¡ S>Zphu ApNm h^p¡. Al]’u, N|Ng“u Ap krh®k buÆ A¡kA¡dA¡k kpBV$’u ’p¡X$u AgN L¡$d ‘X¡$ R>¡ s¡ kdÅi¡. Al] sd¡ sdpfu ‘p¡sp“u kpBV$, ågp¡N L¡$ buÆ L$p¡C kpBV$ ‘f dyL$psu “hu dprlsu“p ApfA¡kA¡k auX$ L¡$ N|Ng Þe|T ‘f L$p¡C Qp¡½$k L$uhX®$ (S>¡d L¡$ B[ÞX$ep, NyS>fps L¡$ “f¡ÞÖ dp¡v$u) kQ® L$fhp’u dmsp Þe|T“¡ sdpfu ‘p¡sp“u A¡kA¡dA¡k Q¡“g ‘f Ap¡af L$fu iL$p¡ R>p¡, S>¡ Ap‘p¡Ap‘ hpep sdpfu Q¡“g, sdpfu Q¡“gdp„ kbõ¾$pBb L$f“pfp gp¡L$p¡“p dp¡bpBg ‘f ‘lp¢Qu S>i¡. A’hp BÃR>p¡ sp¡ v$f¡L$ hMs¡ ‘p¡sp“u fus¡ “hp A¡kA¡dA¡k V$pB‘ L$fu“¡ ‘p¡õV$ L$fu iL$p¡ R>p¡. kp¥\u h^y dlÒh“u hps A¡ R>¡ L¡$ Al] sd¡ ‘p¡s¡ buÅ“¡ ^fpf sdpfp kbõ¾$pBbf b“phu “l] iL$p¡. S>¡ gp¡L$p¡ ‘p¡s¡ BÃR>u“¡ kbõ¾$pBbf b“¡ s¡d“¡ S> sdpfp A¡kA¡dA¡k ‘lp¢Qi¡ (OZp A¡kA¡dA¡kAps„L$uAp¡ r_fpi \i¡ A_¡ A¡kA¡dA¡k‘uqX$sp¡“¡ Ap 24 www.madehow.com/Volume-3/Ice-Cream.html
hp„Qu“¡ lpi ’i¡). Ap krh®k `f_u Q¡_g âpBh¡V$ A\hp `[ågL$ lp¡C iL¡$ R>¡. sd¡ BÃR>p¡ sp¡ sdpfu Q¡_gdp„ buÅ gp¡L$p¡ `Z A¡kA¡dA¡k `p¡õV$ L$fu iL$¡ s¡hu kNhX$ Ap`u iL$p¡ R>p¡. Å¡ Q¡_g âpBh¡V$ fpMu lp¡e sp¡ sd¡ S>¡_¡ BÞhpBV$ L$fp¡ s¡ S> gp¡L$p¡ s¡_¡ kbõ¾$pBb L$fu iL$i¡. A¡V$gy„ epv$ fpMÅ¡ L¡$ A¡L$ hpf sd¡ Q¡_g_¡ `[ågL$ L¡$ âpBh¡V$ b_php¡ s¡ `R>u\u bv$gu iL$ip¡ _l]. buÆ hps, Apdp„ N|Ng“p ‘p¡sp“p L$p¡C QpS>® “’u, ‘Z sdpfp dp¡bpBg ‘f’u sd¡ S>¡ A¡kA¡dA¡k dp¡L$gp¡ s¡“p¡ gpNy ‘X$sp¡ QpS>® QX$i¡. lp, N|Ng A¡V$gu Qp¡MhV$ L$f¡ R>¡ L¡$ sd¡ kpBV$ ‘f’u L¡$ dp¡bpBg ‘f’u S>¡ A¡L$ A¡kA¡dA¡k A“¡L$“¡ dp¡L$gip¡ s¡“p¡ a¼s A¡L$ S> A¡kA¡dA¡k S>¡V$gp¡ QpS>® gpNy ’i¡. sd¡ qv$hkdp„ L¡$V$gu k„¿epdp„, L$ep kde v$frdep“ A¡kA¡dA¡k d¡mhhp BÃR>p¡ R>p¡, dp¡bpBg ‘f’u Ap krh®k“p¡ gpc L¡$hu fus¡ g¡hp¡ A¡ b^u hps kpBV$dp„ ’p¡X$u h^y MZMp¡v$ L$fhp’u ÅZu iL$ip¡ Å¡ A¡kA¡dA¡k L$fhp “¡ hp„Qhpdp„’u “hfp ‘X$p¡ sp¡. d¡ 2012
www.cybersafar.com
kf“pdp„ A¡L$W$p„ L$fhp“y„ kfm kf“pdy„ ApS>“p A¡kA¡dA¡k A“¡ C-d¡Bg“p S>dp“pdp„ ‘Z ‘qfrQsp¡“p„ ‘p¡õV$g A¡X²¡$k ep¡Áe fus¡ kpQìep rh“p Ap‘Z¡ R|>V$L$p¡ “’u. Ap L$pd rbgLy$g kfm L$fu Ap‘¡ R>¡ A¡L$ kfk dÅ“u h¡bkrh®k.
hu
s¡gp S>dp“pdp„, Äepf¡ h¡L¡$i“dp„ TpTp b^p kdf L¡$çàk “lp¡sp L¡$ QuV$L$u fl¡hp dpV$¡ V$uhu L¡$ L$çàeyV$f “lp¡sp„ Ðepf¡ R>p¡L$fp„ Ofdp„ L¡$ Ap„NZdp„ fdu fdu“¡ L„$V$pm¡ A“¡ ""lh¡ Ad¡ iy„ L$fuA¡?'' A¡hp khpgp¡ L$fu“¡ dp-bp‘“¡ L„$V$pmp¡ Ap‘sp„, Ðepf¡ dp-bp‘ A¡ [õ’rs“p¡ gpc g¡sp„. A¡ R>p¡L$fp„h“¡ S|>“u V$¡rgap¡“ X$pefu L¡$ A¡X²¡$kbyL$ ‘L$X$phsp„, kp’¡ “hu X$pefu Ap‘sp„ A“¡ L$l¡sp„ L¡$ ""b^p„“p„ A¡X²¡$k “h¡kf’u gMu “pMp¡.'' fdsp¡ fdu“¡ L„$V$pm¡gp„ Ap‘Z¡ kp¥ A¡ L$pd gpg “¡ åg| ‘¡““¡ L$pd¡ gNpX$u“¡ lp¢i’u L$fsp ‘Z Mfp! lh¡ S>dp“p¡ bv$gpC Nep¡ R>¡. lh¡ h¡L¡$i“dp„ rbTu fl¡hp dpV$¡ kp¥ L$p¡C ‘pk¡ A“¡L$ Ap¡àiÞk R>¡. s¡d, kp¥“p k„‘L®$dp„ fl¡hp dpV$¡ dp¡bpBg “„bf, C-d¡Bg ApBX$u L¡$ a¡kbyL$dp„ ä¡ÞX$ri‘ lp¡e sp¡ ‘|fsy„ ’C fl¡ R>¡. ‘Z S>dp“p¡ A¡V$gp¡
‘p¡õV¡$bgdp„ sd¡ äu A¡L$pDÞV$ Mp¡gphp¡ A¡V$g¡ sdpfu A¡L$ A¡X²¡$kbyL$ b“¡ A“¡ sd“¡ s¡“u tgL$ dm¡... d¡ 2012
...Ap tgL$ sdpf¡ sdpfp ‘qfrQsp¡, rdÓp¡, õhS>“p¡“¡ C-d¡Bg, a¡kbyL$ hN¡f¡ Üpfp dp¡L$gu Ap‘hp“u...
b^p¡ bv$gpep¡ “’u L¡$ ‘p¡õV$g A¡X²¡$k rh“p rbgLy$g Qpg¡. kpdpÞe k„Å¡Np¡dp„ ‘Z ‘pLy$„ ‘p¡õV$g A¡X²¡$k sp¡ Å¡CA¡ S> A“¡ lÆ ‘Z hpf-sl¡hpf¡ Apd„ÓZ L¡$ L„$L$p¡ÓuAp¡ dp¡L$ghp dpV$¡ Ap‘Z“¡ ‘p¡õV$g A¡X²¡$k sp¡ Å¡CA¡ S>. Å¡ sd¡ ‘Z Ofdp„ L$p¡C âk„N Aphu füp¡ lp¡e A“¡ v$p¡Y$kp¡-bkp¡ õhS>“p¡“p„ ‘pL$p„, g¡V$¡õV$$ A¡X²¡$k c¡Np„ L$fhp“u ‘mp¡S>Zdp„ ‘X$ép lp¡ sp¡ kdÅi¡ Ap L¡$V$gy„ L$X$pL|$V$ce¯y L$pd R>¡. kp¥“p„ g¡V$¡õV$ A¡X²¡$k c¡Np„ L$fhp“p¡ A¡L$ gp„bp¡ D‘pe v$f¡L$“¡ ap¡“ L$fu“¡ A¡X²¡$k“u Mpsfu L$fhp“p¡ R>¡. s¡“p’u ’p¡X$p¡ V|$„L$p¡ D‘pe, kp¥“¡ d¡Bg dp¡L$gu“¡ s¡d“p„ g¡V$¡õV$ A¡X²¡$k dNphhp“p¡ R>¡, S>hpb Ap‘¡ ‘R>u sdpfu fus¡ L$p¡‘u-‘¡õV$ L$fp¡ L¡$ “h¡kf’u lp’¡’u gMu gp¡. lÆ V|$„L$p¡ fõsp¡ R>¡ N|Ng X$p¡¼kdp„ A¡L$ ap¡d® b“phu“¡ A¡ ap¡d® kp¥“u kp’¡ i¡f L$fhp“p¡, S>¡’u sdpfp õhS>“p¡ s¡dp„ s¡d“p
...A¡ kp¥ sd¡ dp¡L$g¡gu tgL$“u dv$v$’u A¡L$ ap¡d® cfi¡, S>¡“p’u sdpfu A¡X²¡$kbyL$dp„ s¡d“y„ kf“pdy„ Dd¡fpC S>i¡!
www.madehow.com/Volume-3/Match.html 25
e|Tayg h¡bkrh®k kf“pdp“u rhNsp¡ dp¡L$gu Ap‘¡ A“¡ A¡ ku^u S> sdpfp X$p¡¼kdp„ A¡L$ õâ¡X$iuV$dp„ A¡L$W$u ’C Åe. ‘Z Ap dpV$¡ sd“¡ N|Ng X$p¡¼k“p¡ A“¡ s¡“p ap¡d®“u kNhX$“p¡ D‘ep¡N L$fsp„ AphX$hy„ Å¡CA¡. s¡“p’u ‘Z kl¡gp¡ D‘pe ‘p¡õV$¡bg (www.postable.com) “pd“u A¡L$ kph rkç‘g h¡bkrh®k“p¡ D‘ep¡N L$fhp“p¡ R>¡. Ap krh®k ‘f S>C“¡ sd¡ ‘l¡gu hpf sdpfy„ Mpsy„ Mp¡gphp¡ (X$p¡ÞV$ hfu, äu R>¡!). Mpsy„ Mp¡gphhp sdpf¡ a¼s sdpfy„ “pd, AV$L$, C-d¡Bg A¡X²¡$k Ap‘hp“y„ R>¡ A“¡ d“Ndsp¡ ‘pkhX®$ (kp¡fu, h^y A¡L$ ‘pkhX®$!) “½$u L$fhp“p¡ R>¡. ApV$gy„ ’ey„ A¡V$g¡ aV$pL$ v$C“¡ sdpfu A¡X²¡$k byL$ s¥epf ’C Åe, (‘Z A¡ lÆ L$p¡fu^pL$p¡X$ lp¡e). A¡ kp’¡, S> ‘p¡õV$¡bg krh®k sfa’u sd“¡ postable.com/YourName A¡hu sdpfu A¡X²¡$kbyL$“u tgL$ dm¡. s¡“¡ L$p¡‘u L$fu gp¡ A“¡ sdpfp C-d¡Bg Mpsp“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ sdpfp õhS>“p¡“¡ A¡ tgL$ dp¡L$gu v$p¡. A’hp, a¡kbyL$ V¹huV$f hN¡f¡“u dv$v$’u ‘Z sd¡ Ap tgL$ kp¥“u kp’¡ i¡f L$fu iL$p¡ R>p¡ (a¡kbyL$ ‘f’u epv$ Apìey„“¡ L¡$ s¡dp„ ‘Z b’®X¡$ dpV$¡ Aphu S> A¡‘ R>¡?). tgL$ dp¡L$gsu hMs¡ S>fp kpfp iåv$p¡dp„ sd¡ L¡$d A¡X²¡$k“u rhNsp¡ dNphp¡ R>p¡ A¡ gMip¡ sp¡ õhS>“p¡ ’p¡X$p¡ kde apmhi¡ ‘Z Mfp. A¡ gp¡L$p¡ sd¡ dp¡L$g¡gu tgL$ ‘f r¼gL$ L$fi¡ A¡V$g¡ sdpfu A¡X²¡$k byL$“y„ A¡L$ ap¡d® M|gi¡. bly kl¡gpC’u s¡Ap¡ s¡dp„ ‘p¡sp“u rhNsp¡ cfi¡ A¡V$g¡ b^y„ S> sdpfu A¡X²¡$kbyL$dp„ kQhpC S>i¡. Aphp S> ap¡d®“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ sd¡ Ås¡ ‘Z buÅ„ A¡X²¡$k Dd¡fu iL$p¡ R>p¡. Mpdu a¼s A¡L$ hps“u R>¡, 26
äu A¡L$pDÞV$ Mp¡gphhp“u rhr^ rbgLy$g V|„$L$u R>¡. a¼s “pd, AV$L$ A“¡ C-d¡Bg A¡X²¡$k Ap‘p¡, d“Ndsp¡ ‘pkhX®$ “½$u L$fp¡ A¡V$g¡ L$pd ‘|fy„!
1
2 ‘R>u Äepf¡ BÃR>p¡ Ðepf¡ sdpfy„ C-d¡Bg A“¡ Ap krh®k dpV¡$ sd¡ “½$u L$f¡gp¡ ‘pkhX®$ Ap‘u“¡ gp¡N-B“ ’ph A“¡ sdpfu A¡X²¡$kbyL$ Sy>Ap¡.
3
B ’ip¡¡ Ðepf¡¡ rrkõV$d sdpfuu A¡¡X²¡$kbyL$“u ttgL$ ‘l¡¡gu hpf gp¡¡N-B“ S>Zphi¡. Ap tgL$ kp¥“¡ dp¡L$gu Ap‘hp“u R>¡. crhóedp„ afu’u Ap tgL$ d¡mhhu lp¡e sp¡ "N¡V$ A¡X²¡$kuT' ‘f [¼gL$ L$fu“¡ d¡mhu iL$ip¡. d¡ 2012
4
Sy>v$p„ Sy>v$p„ A¡X²¡$k dpV$¡ L¡$V$¡Nfu L¡$ N°yàk“u kNhX$ “’u. dsgb L¡$ L$p„ sp¡ sd¡ kp¥ õhS>“p¡“p„ kf“pdp„ A“¡ rhNsp¡ Ås¡ V$pB‘ L$fp¡ “¡ qv$hkp¡ ky^u dl¡“s L$fp¡, A’hp L$pd A¡ S> b^p gp¡L$p¡dp„ hl¢Qu v$p¡ A“¡ NZsfu“p qv$hkp¡dp„ (Å¡ õhS>“p¡ sdpfp S>¡V$gp S> DÐkplu “¡ ^Nihpmp lp¡e sp¡ A¡L$ S> qv$hkdp„ ‘Z Ap L$pd ‘su iL¡$ (S>¥ku rS>kL$u kp¡Q“u S>¡d, S>¡hp S>¡“p õhS>“!). kfm eyTf BÞV$fa¡k
sdpfp ‘qfrQsp¡ Ap ap¡d® cfi¡. Qplp¡ sp¡ sd¡ ‘p¡s¡ ‘Z Ap S> ap¡d®“u dv$v$’u buÅ“p„ A¡X²¡$k Dd¡fu iL$p¡ R>p¡. d¡ 2012
Al] dyØp“u hps A¡V$gu L¡$ ApMu krh®k“p¡ eyTf BÞV$fa¡k A¡L$v$d kfk R>¡, õhS>“p¡“¡ ‘Z ‘p¡sp“y„ A¡X²¡$k gMhp“p¡ L„$V$pmp¡ “ Aph¡ A¡hy„. krh®k cpf‘|h®L$ L$l¡ R>¡ L¡$ s¡ rbgLy$g A¡X$-äu R>¡, sdpfu rhNsp¡ dpÓ sdpfu S> fl¡ R>¡, L$p¡C“¡ h¡Qhpdp„ Aphsu “’u A“¡¡ Ap¡“gpB“ b¡[ÞL„$N S>¡V$gu S> kgpds R>¡. kpBV$“u qX$TpB“ S>¡ fus¡ s¥epf ’C R>¡ A¡ Å¡sp„, s¡dp„ fl¡gp¡ Mf¡Mfp¡ âp¡a¡i“g ArcNd v$¡MpC Aph¡ R>¡ A¡V$g¡ krh®k ‘f rhðpk d|L$hp“y„ d“ ’pe s¡d R>¡. AÃR>p, Ap kph äu krh®kdp„’u A¡ gp¡L$p¡ L¡$d L$dpZu L$f¡? kpBV$“p¡ S>hpb R>¡ L¡$ A¡X²¡$k byL$ äu S> R>¡, sd¡ s¡“¡ Qp¡½$k râÞV$f ‘pk¡ râÞV$ L$fphhp dpNsp lp¡ sp¡ s¡“p¡ QpS>® R>¡. ApMu hpsdp„ ‘pep“p¡ A¡L$ khpg ’ep¡ L¡$ “l]? ‘p¡õV$g A¡X²¡$k“u hps R>¡ sp¡ kf“pdp„ h¡b‘¡S> ‘f’u kpv$p L$pNm ‘f L¡$hu fus¡ Dspfhp„? sd¡ A¡X²¡$kbyL$ A¡¼k¡g, Æd¡Bg, ApDV$g|L$, A¡‘g A¡X²¡$kbyL$dp„ X$pD“gp¡X$ L$fu iL$p¡ R>p¡ L¡$ g¡bg sfuL¡$ ku^p L$pNm ‘f gC iL$p¡ R>p¡ - äudp„! 27
õdpV®$ hqL¯$N
Ap¡“gpB“ õV$p¡f¡S> A“¡ A¡¼k¡k ApS>“p kdedp„ sdpfy„ L$pd A¡L$’u h^y L$çàey$V$f A“¡ qX$hpBkuTdp„ hl¢Qpe¡gy„ lp¡e Ðepf¡ sdpfu L$pd“u apCëk Nd¡ Ðep„’u A¡¼k¡k L$fu iL$pe A¡hu kNhX$ Ar“hpe® b“u NC R>¡. N|Ng X²$pBh“p ApNd“ kp’¡ Ap n¡Ó¡ õ‘^p® h^u R>¡.
Ap
OZp gp¡L$p¡ ‘p¡sp“p„ ‘p“L$pX®$, hp¡V$fApBX$u L$pX®$ hN¡f¡ ANÐe“p„ X$p¡¼eyd¡ÞV¹$k õL¡$“ L$fu“¡ ‘p¡sp“p C-d¡Bg A¡L$pDÞV$“u dv$v$’u ‘p¡sp“¡ S> d¡Bg L$fu g¡sp lp¡e R>¡. Ap V|„$L$p fõsp D‘fp„s buÅ ‘Z D‘pe R>¡.
hy„ Ap‘Zp b^p kp’¡ OZu hpf b“sy„ lp¡e R>¡ - ê$r‘ep D‘pX$hp dpV$¡ b¡ÞL$“p A¡V$uA¡ddp„ O|kuA¡ “¡ rMõkpdp„ lp’ “pMuA¡ Ðepf¡ ¿epg Aph¡ L¡$ ‘k® sp¡ Of¡ cygpC Ney„ R>¡. ‘k® lp¡e sp¡ A„v$f L$pX®$ “ lp¡e! r“fpi ’C“¡ blpf “uL$muA¡ Ðepf¡ buÅ¡ TpV$L$p¡ gpN¡ - L$pf“u Qphu A„v$f flu NC lp¡e A“¡ Ap‘Z¡ L$pf gp¡L$ L$fu v$u^u lp¡e! S>¡ hõsy Äepf¡ S>ê$f lp¡e Ðepf¡ Ðep„ lpS>f “ lp¡e Ðepf¡ Aphu b^u NfbX$ Ecu ’pe. hpõsrhL$ tS>v$Nudp„ A¡hy„ “ ’C iL¡$ L¡$ A¡V$uA¡d L$pX®$ Ap‘Zp Of“p L$bpV$dp„ ‘X$éy„ lp¡e A“¡ Ap‘Z¡ A¡V$uA¡ddp„ A¡“¡ ip¡^uA¡ Ðepf¡ "kud kud Aphu Å' A¡hy„ L„$CL$ bp¡gsp„ A¡ Ap‘Zp ‘k®dp„ lpS>f ’C Åe. hpõsrhL$ S>Nsdp„ epv$ir¼s ky^pep® rh“p R>|V$L$p¡ “’u, ‘Z, ’¢¼k Vy$ BÞV$f“¡V$, kp¡ãV$ apCëk“u bpbsdp„ A¡hy„ i¼e R>¡. sdpfu Ap¡qakdp„ A“¡ Ofdp„ b„“¡ S>ÁepA¡ ‘uku lp¡e A“¡ hÑp R>p¡Npdp„ A¡L$ g¡‘V$p¡‘ ‘Z lp¡e, sp¡ ÓZ¡ L$çàeyV$fdp„ fl¡gu apCëk“u sd“¡ ^pey¯ “ lp¡e A¡hu S>ÁepA¡ S>ê$f ‘X$u iL¡$ R>¡. ^pfp¡ L¡$ sd¡ Ap¡qak“p ‘ukudp„ d“Ndsp„ Nusp¡ X$pD“gp¡X$ L$ep¯ lp¡e (Ap¡qak“p ‘uku“p¡ Aphp¡ D‘ep¡N ‘Z ’sp¡ lp¡e R>¡!) A“¡ Of“p ‘ukudp„ Ap¡qak“y„ L„$CL$ L$pd L$fsp lp¡ (‘R>u sp¡ Of¡ L$pd L$fhy„ S> ‘X¡$“¡!) Ðepf¡ L$p¡C Qp¡½$k Nus
28 www.madehow.com/Volume-3/Pacemaker.html
kp„cmhp“u Qp“L$ QY$u Aph¡ sp¡? dÅL$ bpSy>A¡ fpMuA¡, ‘Z lh¡ Ap‘Z¡ kp¥ rhrh^ S>Áep“p„ ‘uku, g¡‘V$p¡‘, dp¡bpBg hN¡f¡ Sy>v$p„ Sy>v$p„ kp^“p¡ ‘f L$pd L$fhp gpÁep R>uA¡ A¡V$g¡ Ap b^p„ kp^“p¡dp„“u apCëk, ANÐe“p„ X$p¡¼eyd¡ÞV¹$k hN¡f¡ A¡L$d¡L$ kp’¡ rk„L¹$X$ fl¡ A¡ ApS>“p kde“u Ar“hpe®sp b“u NC R>¡. OZp gp¡L$p¡ ‘p¡sp“p„ ‘p“L$pX®$, hp¡V$fApBX$u L$pX®$ hN¡f¡ ANÐe“p„ X$p¡¼eyd¡ÞV¹$k õL¡$“ L$fu“¡ ‘p¡sp“p C-d¡Bg A¡L$pDÞV$“u dv$v$’u ‘p¡sp“¡ S> d¡Bg L$fu g¡sp lp¡e R>¡. ‘R>u sd¡ blpfNpd lp¡ A“¡ Ðep„ Aphp X$p¡¼eyd¡ÞV$“u S>ê$f Ecu ’pe sp¡ aV$ v$C“¡ d¡Bg A¡¼k¡k L$fu râÞV$ L$pY$u iL$p¡! Aphp¡ V|$„L$p¡ fõsp¡ sp¡ R>¡ S>, ‘Z b^p âL$pf“u apCg“¡ sdpfp„ sdpd Sy>v$p„ Sy>v$p„ kp^“p¡ ‘f lp’hNu fpMhp dpV¡$ BÞV$f“¡V$ ‘f ¼gpDX$dp„ k¡h L$fu fpMhu lp¡e A“¡ d¡ 2012
www.cybersafar.com
X²$p¡‘bp¡¼k : gp„bp kde’u AÐe„s gp¡L$râe X²$p¡‘bp¡¼k AÐe„s gp¡L$râe krh®k R>¡. s¡dp„ äu A¡L$pDÞV$dp„ Vy$ Æbu õ‘¡k dm¡ R>¡. X²$p¡‘bp¡¼k rhÞX$p¡T D‘fp„s rgÞ¼k dpV¡$ ‘Z D‘gå^ R>¡. dpB¾$p¡kp¡ãV$ õL$peX²$pBh A“¡ N|Ng X²$pBh“p„ rgÞ¼k hT®“ AÐepf¡ D‘gå^ “’u. X²$p¡‘bp¡¼kdp„ sdpfu apCg“p„ S|>“p„ hT®“ 30 qv$hk ky^u kQhpC fl¡ R>¡. AÐepf¡ X²$p¡‘bp¡¼k v$yr“ep“u ‘p„Qdp
¾$d“u dp¡õV$ h¡ëeyA¡bg õV$pV$®A‘ L„$‘“u R>¡ A“¡ 2009dp„ A¡‘g“p õV$uh Å¡åk¡ s¡“¡ Mfuv$u g¡hp dpV$¡ “h Ap„L$X$p“u fL$d (X$p¡gfdp„!) Ap¡af L$fu lsu, S>¡“¡ X²$p¡‘bp¡¼k“p d¡“¡S>d¡ÞV$¡ “L$pfu L$pY$u lsu.
sdpfu Ap¡qakdp„ A“¡ Ofdp„ b„“¡ S>ÁepA¡ ‘uku lp¡e A“¡ hÑp R>p¡Npdp„ A¡L$ g¡‘V$p¡‘ ‘Z lp¡e, sp¡ ÓZ¡ L$çàeyV$fdp„ fl¡gu apCëk“u sd“¡ ^pey¯ “ lp¡e A¡hu S>ÁepA¡ S>ê$f ‘X$u iL¡$ R>¡.
dpB¾$p¡kp¡ãV$ õL$peX²$pBh : Ap‘¡ R>¡ h^y “¡ h^y õ‘¡k
õV$p¡f¡S> kpBT“u ×rô$A¡ Ap krh®k AÐepf¡ kp¥’u ApNm R>¡. AÐepf ky^u s¡ eyTk®“¡ kps Æbu õ‘¡k Aphsu lsu, ‘Z N|Ng X²$pBh Aphu flu lp¡hp“p Mbf dmsp„, dep®qv$s kde dpV¡$ dpB¾$p¡kp¡ãV$ kpsdp„’u ku^p 25 Æbu
ky^u“u õ‘¡k äudp„ Ap‘u flu R>¡. õL$peX²$pBh“p¡ kp¥’u dp¡V$p¡ àgk ‘p¡BÞV$ A¡ R>¡ L¡$ Å¡ sd¡ L$çàeyV$fdp„ dpB¾$p¡kp¡ãV$ Ap¡qak“p¡ D‘ep¡N L$fsp lp¡ sp¡ sdpfu s¡“u b^u S> apCg Nd¡ Ðep„’u A¡¼k¡k L$fu iL$p¡ R>p¡ A“¡ s¡“p ap¡d£qV„$Ndp„ L$p¡C a¡fapf ’sp¡ “’u. Sy>v$p Sy>v$p àg¡V$ap¡d® ‘f L$pd L$fsp gp¡L$p¡ dpV¡$ Ap blº L$pd“u kNhX$ R>¡.
N|Ng X²$pBh : crhóedp„ h^y kNhX$p¡“u A‘¡np N|Ng“u X$p¡¼k krh®k gp„bp kde’u Ap¡“gpB“ R>¡, hÃQ¡ s¡Z¡ s¡“y„ Ap¡agpB“ hT®“ fS|> L$e¯y lsy„, A¡ Å¡sp„ N|Ng X²$pBh Aphu flu lp¡hp“p AZkpf sp¡ OZp kde’u lsp. N|Ng X²$pBh“¡ Aphsp„ OÏ„ dp¡Xy„$ ’ey„ lp¡hp“y„ r“óZpsp¡ dp“¡ R>¡. AÐepf¡ “hu X²$pBh A“¡ S|>“p X$p¡¼kdp„ d¡ 2012
TpTp¡ saphs “’u, ‘f„sy kde S>sp„, N|Ng“u Mprkes âdpZ¡ s¡dp„ OZp a¡fapfp¡ A“¡ kNhX$p¡ Dd¡fpi¡ s¡ “½$u R>¡. sd¡ Å¡ kp¥’u kfm, L$p¡C T„TV$ rh“p Ap¡“gpB“ õV$p¡f¡S> A“¡ i¡qf„N“p¡ D‘ep¡N L$fhp dpNsp lp¡ sp¡ N|Ng“u Ap “hu c¡V$ sd“¡ Qp¡½$k D‘ep¡N“u “uhX$i¡. www.madehow.com/Volume-4/Compass.html 29
õdpV®$ hqL¯$N N|Ng X²$pBhdp„ sd¡ iy„ L$fu iL$ip¡? » Å¡ sd“¡ N|Ng X$p¡¼k“p¡ A“ych li¡ sp¡ N|Ng X²$pBhdp„ sd“¡ Mpk L$iy„ “hy„ “l] gpN¡. X$p¡¼k krh®k“¡ õ’p“¡ lh¡ X²$pBh Å¡hp dmi¡. » https://drive.google.com ‘f ÅAp¡. sdpfp N|Ng A¡L$pDÞV$’u kpB“-B“ L$fp¡. Ap krh®k sb½$phpf fp¡g-ApDV$ ’C flu R>¡ A¡V$g¡ sdpfu X²$pBh lÆ s¥epf “ lp¡e A¡hy„ b“u iL¡$ R>¡, sp¡ ’p¡X$p qv$hk fpl Å¡hu ‘X$i¡. » sdpfu X²$pBh s¥epf ’C S>i¡, ‘R>u sd“¡ A¡“u ÅZ L$fsp¡ A¡L$ d¡Bg Aphu S>i¡. “hu“½$p¡f X²$pBhdp„ kpB“-B“ ’hp ApNm h^p¡! » N|Ng X²$pBh“y„ X¡$õL$V$p¡‘ hT®“ X$pD“gp¡X$ L$fu BÞõV$p¡g L$fp¡. BÞõV$p¡g¡i“ v$frdep“ sd“¡ ‘|R>hpdp„ Aphi¡ L¡$ sd¡ L$C X²$pBhdp„ ap¡ëX$f b“phhp dpNp¡ R>p¡. b“¡ sp¡ ku rkhpe“u X²$pBhdp„ ap¡ëX$f b“php¡ A“¡ sdpfu L$pd“u apCëk s¡dp„ V²$pÞkaf L$fu v$p¡. » lh¡ Ap b^u apCg sd¡ Ap¡“gpB“ ‘Z Å¡C iL$ip¡. » Ap¡“gpB“ hT®“dp„ sd¡ dpB¾$p¡kp¡ãV$ Ap¡qak“u S>¡d “hu hX®$ apCg, A¡¼k¡giuV$ L¡$ ‘phf‘p¡BÞV$ â¡TÞV¡$i“ s¥epf L$fu iL$p¡ R>p¡ (N|Ng X$p¡¼k A“¡ X²$pBhdp„ s¡“¡ A“y¾$d¡ X$p¡¼eyd¡ÞV$, õâ¡X$iuV$ A“¡ â¡TÞV¡$i“ L$l¡ R>¡).
» sdpfu apCëk sd¡ sdpfp rdÓp¡ kp’¡ i¡f L$fu iL$p¡ R>p¡ A“¡ s¡“p ‘f A¡L$kp’¡ L$pd L$fu iL$p¡ R>p¡. sdpfp rdÓ sd¡ i¡f L$fg ¡ u apCgdp„ L„$CL$ gM¡ sp¡ A¡ S> kde¡ A¡ sdpfp õ¾$u“ ‘f ‘Z v$M ¡ pi¡! A¡L$ âp¡S>¡¼V$ ‘f L$pd L$fsp rdÓp¡ dpV¡$ Ap blº D‘ep¡Nu kNhX$ R>¡. » sdpfu l¡hu apCëk d¡Bgdp„ AgN AgN gp¡L$p¡“¡ dp¡L$ghp“u dp’pL|$V$ lh¡ “l] fl¡. apCg“¡ X²$pBhdp„ A‘gp¡X$ L$fp¡ A“¡ s¡“u tgL$ gpNsphmsp gp¡L$p¡ kp’¡ i¡f L$fu v$p¡. sd¡ apCgdp„ L$p¡C a¡fapf L$fp¡ sp¡ s¡“y„ g¡V¡$õV$ hT®“ kp¥“¡ Ap‘p¡Ap‘ dmu S>i¡. » X²$pBhdp„ d|L¡$gp huqX$ep¡ A“¡ ap¡V$p¡N°pa sd¡ A¡L$ [¼gL$’u N|Ng àgkdp„ i¡f L$fu iL$ip¡. » N|Ng X²$pBh“y„ kp¥’u dp¡Vy„$ S>dp‘pky„ s¡“y„ kQ® auQf R>¡. sd¡ ‘uX$uA¡a apCg L¡$ õL¡$“ L$f¡gp„ X$p¡¼eyd¡ÞV¹$k A‘gp¡X$ L$ep¯ li¡ sp¡ s¡dp„“u V¡$¼õV$ ‘Z kQ® L$fu iL$ip¡. Ðep„ ky^u L¡$ A¡hf¡õV$“p ap¡V$p¡N°pa A‘gp¡X$ L$ep® li¡ sp¡ "A¡hf¡õV$' kQ® L$fsp„ Ap ap¡V$p¡N°pa ‘Z dmu Aphi¡ (Ap V¡$¼“p¡gp¡Æ lÆ s¡“p âpf„rcL$ sb½$pdp„ R>¡). » N|Ng X²$pBhdp„ sd¡ 30 S>¡V$gp âL$pf“u apCg Å¡C iL$ip¡. A¡X$p¡b BgõV²¡$V$f L¡$ ap¡V$p¡ip¡‘“u apCg, sdpfp L$çàeyV$fdp„ Ap âp¡N°pçk “ lp¡e sp¡ ‘Z sd¡ X²$pBhdp„ Å¡C iL$ip¡.
Mpk sp¡ tk¼X$ fpMhu lp¡e (A¡V$g¡ L¡$ A¡L$dp„ a¡fapf L$fp¡ A¡ b^pdp„ ’C Åe) sp¡ A¡“p Sy>v$p Sy>v$p OZp L$pdNfp D‘pe lh¡ BÞV$f“¡V$ ‘f lpS>f R>¡. Aphp k„¿epb„^ D‘pep¡dp„’u AÐepf¡ kp¥’u ApNm NZpe R>¡ ÓZ krh®k X²$p¡‘bp¡¼k, dpB¾$p¡kp¡ãV$“u õL$peX²$pBh A“¡ N|Ng¡ ldZp„ S> fS|> L$f¡gu N|Ng X²$pBh krh®k. 30 www.madehow.com/Volume-4/Credit-Card.html
Ap b^u krh®k L¡$d L$pd L$f¡ R>¡ s¡ S>fp kdÆ gCA¡. Aphu krh®k“p„ b¡ hT®“ lp¡e R>¡ A¡L$ h¡b ‘f A“¡ buSy>„ Ap‘Zp L$çàeyV$fdp„. Ap‘Zp L$çàeyV$fdp„ A¡L$ Qp¡½$k ap¡ëX$f b“¡, Ap‘Z¡ s¡dp„ S>¡ L$p¡C apCg k¡h L$fuA¡ s¡ - Äepf¡ Ap‘Ï„ BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i“ Ap¡“ lp¡e Ðepf¡ - S>¡ s¡ krh®k“p h¡b hT®“ kp’¡ L$“¡¼V$ ’pe A“¡ Ap‘Zu apCg“u A¡L$ "L$p¡‘u' h¡b ‘f ‘Z k¡h ’pe (L$p¡‘u d¡ 2012
www.cybersafar.com
iåv$ BÞhV£$X$ L$p¡dpdp„ A¡V$gp dpV¡$ g¿ep¡ R>¡ L¡$ hpõshdp„ A¡ L$p¡‘u lp¡su “’u!). lh¡ Ap‘Z¡ BÃR>uA¡ sp¡ Sy>v$p„ Sy>v$p„ L$çàeyV$f A“¡ dp¡bpBg kp^“p¡dp„ Ap krh®k“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ Aphy„ ApNhy„ - L$“¡¼V¡$X$ ap¡ëX$f b“phu iL$uA¡. ‘qfZpd¡, b^p„ kp^“p¡ A“¡ h¡b ‘f Ap‘Zu apCëk Ap‘Z¡ BÃR>uA¡ Ðepf¡, BÃR>uA¡ s¡ kp^“dp„’u A¡¼k¡k L$fu iL$uA¡. Apdp„ Åvy$ A¡ hps“p¡ R>¡ L¡$ Ap b^u S> "L$p¡‘u' A¡L$d¡L$ kp’¡ tk¼X$ fl¡ R>¡. sd¡ L$p¡C ‘Z kp^“dp„’u S>¡ s¡ apCg ‘f L$pd L$fp¡ sp¡ A¡ a¡fapf b^u S> "L$p¡‘u'dp„ ’C Åe. Ap hps X²$p¡‘bp¡¼k“p Dv$plfZ’u kdÆA¡. X²$p¡‘bp¡¼k“p¡ D‘ep¡N L$fhp dpV¡$ ApV$gy„ L$fhp“y„ R>¡ : X²$p¡‘bp¡¼k“u kpBV$ ‘f S>hp“y„, sdpfy„ A¡L$pDÞV$ Mp¡gphhp“y„ (äu A¡L$pDÞV$dp„ Vy$ Æbu õ‘¡k dmi¡) A“¡ sdpfp ‘uku dpV$¡ A¡L$ kp¡ãV$h¡f (14.3 A¡dbu) X$pD“gp¡X$ L$fu“¡ BÞõV$p¡g L$fhp“y„. Ap fus¡ sdpfp ‘ukudp„, sd¡ L$l¡ip¡ Ðep„ X²$p¡‘bp¡¼k“y„ A¡L$ ap¡ëX$f b“i¡. sdpf¡ S>¡ apCg Nd¡ Ðep„’u A¡¼k¡k L$fhu lp¡e A¡ Ap ap¡ëX$fdp„ d|L$hp“u. lh¡ sdpfu ‘pk¡ X²$p¡‘bp¡¼k“p„ b¡ d¡ 2012
ap¡ëX$f ’ep„ - A¡L$ sdpfp ‘ukudp„ A“¡ buSy>„ BÞV$f“¡V$ ‘f X²$p¡‘bp¡¼k“u kpBV$ ‘f sdpfp A¡L$pDÞV$dp„. sd¡ ‘ukudp„ S>¡ apCg d|L$ip¡ s¡ “¡V$ ‘f“p A¡L$pDÞV$dp„ Ap‘p¡Ap‘ A‘gp¡X$ ’i¡ A“¡ tkL$X$ fl¡i¡. Ap krh®k AdyL$ dp¡bpBgdp„ ‘Z Qpgi¡. lh¡ S>¡d Of“p ‘ukudp„ X²$p¡‘bp¡¼k“y„ kp¡ãV$h¡f BÞõV$p¡g L$fu“¡ X²$p¡‘bp¡¼k“y„ ap¡ëX$f b“pìey„ A¡ S> fus¡ g¡‘V$p¡‘ A“¡ Ap¡qak“p ‘ukudp„ ‘Z kp¡ãV$h¡f BÞõV$p¡g L$fu“¡ X²$p¡‘bp¡¼k“y„ ap¡ëX$f b“phu g¡hp“y„. ÓZ¡e kp^“dp„ sdpfp X²$p¡‘bp¡¼k“u kpBV$ ‘f“p A¡L$pDÞV$“p¡ S> D‘ep¡N L$fhp“p¡. ApV$gy„ ’ey„ A¡V$g¡ sdpfu b^u apCg sdpfp„ b^p„ kp^“p¡dp„ A¡L$kp’¡ r¼gL$hNu fl¡i¡. ^pfp¡ L¡$ sd¡ hX®$“u L$p¡C apCgdp„ Of“p ‘uku ‘f L$pd L$e¯y, sp¡ A¡ S> apCg Ap¡qak“p ‘uku ‘f“p ap¡ëX$fdp„ ‘Z v$¡Mpi¡, s¡“¡ r¼gL$ L$fu“¡ hX®$dp„ Ap¡‘“ L$fp¡ A“¡ L$pd ApNm ^‘php¡! N|Ng X²$pBh ‘Z Ap S> fus¡ L$pd L$f¡ R>¡, A¡“p¡ apev$p¡ A¡ R>¡ L¡$ s¡ äudp„ ‘p„Q Æbu õ‘¡k Ap‘¡ R>¡ A“¡ A“¡L$ âL$pf“u apCg k¡h A“¡ ìe| L$fhp“u kNhX$ Ap‘¡ R>¡. sd¡ A¡L$’u h^y L$çàeyV$f L¡$ kp^“p¡ ‘f L$pd “ L$fsp lp¡ sp¡ ‘Z N|Ng X²$pBh“p¡ D‘ep¡N L$fhp’u, sdpfu sdpd apCëk kgpds fl¡hp“u ‘|fu Mpsfu fl¡ R>¡. sd¡ L$çàeyV$f bv$gp¡ Ðepf¡ ‘Z b¡L$A‘ g¡hp“u L$p¡C tQsp “l]! A¡hp¡ rhQpf Apìep¡ “¡ L¡$ ApV$gu L$X$ pL|$V$hpmu krh®k sp¡ hmu L$p¡Z D‘ep¡Ndp„ g¡hp“y„ A“¡ A¡hu S>ê$f ‘Z L$p¡“¡ lp¡e? AÐepf¡ cg¡ sd“¡ L$v$pQ D‘ep¡Nu “ lp¡e, ‘Z V|„$L$ kdedp„ S>ê$fu b“i¡ A¡ “½$u!
Aphu krh®k“p„ b¡ hT®“ lp¡e R>¡ A¡L$ h¡b ‘f A“¡ buSy>„ Ap‘Zp L$çàeyV$fdp„. Ap‘Zp L$çàeyV$fdp„ A¡L$ Qp¡½$k ap¡ëX$f b“¡, Ap‘Z¡ s¡dp„ S>¡ L$p¡C apCg k¡h L$fuA¡ s¡...
www.madehow.com/Volume-4/Dice.html 31
[¼hL$ [¼g¼k
"L$mi'“p ‘p“¡ Nep drl“¡... k„¿epb„^ hpQL$rdÓp¡“p¡ ApN°l R>¡ L¡$ "kpebfkaf' L$p¡gddp„ Aphsp g¡Mp¡“¡ ‘Z d¡N¡rT“dp„ Aphfu g¡hp, S>¡’u s¡dZ¡ AMbpf“p g¡Mp¡“¡ AgN’u apCg L$fhp “ ‘X¡$. Apd L$fhp’u Adpfu dl¡“s sp¡ ’p¡X$u bQ¡, ‘Z hpQL$ sfuL¡$ Ap‘“¡ S> “yL$kp“ Åe! ‘qfZpd¡, AÐepf¡ hQgp¡ fõsp¡ A¡hp¡ rhQpep£ R>¡ L¡$ AMbpf“p g¡Mp¡“¡ d¡N¡rT“dp„ Aphfu g¡hp Mfp, ‘Z S>ê$qfeps A“ykpf s¡dp„ rhNsp¡ A“¡ õ¾$u“ip¡V¹$k hN¡f¡ Dd¡fu“¡ A’hp sp¡ ‘R>u V|„$L$phu“¡ g¡hp. Ap rhi¡ Ap‘“p¡ Arcâpe ‘f
[email protected] ‘f S>ê$f dp¡L$gip¡.
d[ëV$duqX$ep "rhqL$‘uqX$ep' rhqL$‘uqX$ep Ap‘Z“¡ L$p¡C A¡L$ rhje ‘f AÐe„s rhNshpf dprlsu Ap‘u iL¡$ R>¡, ‘Z L$v$pQ A¡ S> L$pfZkf Ap‘Z¡ rhqL$‘uqX$ep’u v$|f cpNuA¡ A¡hy„ b“u iL¡$ R>¡. Ap‘Z¡ Ap¡R>p kdedp„, S>ê$f ‘|fsy„ ÅZu g¡hy„ lp¡e sp¡? S>hpb Ap‘hp“p¡ âepk L$f¡ R>¡ r¼hL$u (www.qwiki.com). r¼hL$u“u s¡“p “pd âdpZ¡ b¡ Mprkes R>¡, A¡L$ sp¡ s¡ r¼hL$ R>¡ A“¡ buSy>„ s¡ rhL$u R>¡. A¡L$ A’®dp„, BÞV$f“¡V$ ‘f rhL$u A¡V$g¡ krlepfy„ kS>®“. r¼hL$u kpBV$ krlepfp kS>®““u cph“p A“¡
ir¼s“¡ ApNm ^‘ph¡ R>¡. Ap kpBV$ ‘f sd¡ L$p¡C ‘Z rhje kQ® L$fp¡ sp¡ r¼hL$u sd¡ kQ® L$f¡gp rhje rhi¡ h¡bdp„’u aV$paV$ dprlsu A¡L$W$u L$f¡ R>¡, aV$paV$ A¡“y„ A¡L$ rhÈeyAg â¡TÞV$¡i“ s¥epf L$f¡ R>¡ A“¡ aV$paV$ sd“¡ bsphhp“y„ iê$ L$f¡ R>¡. A¡V$gy„ S> “l], aV$paV$ A¡ â¡TÞV$¡i““u [õ¾$àV$ gMu “pM¡ R>¡ A“¡ aV$paV$ aud¡g hp¡Bkdp„ õ¾$uàV sd“¡ k„cmphhp“y„ ‘Z iê$ L$fu v$¡ R>¡! V$¡L$¾$ÞQ “pd“u A¡L$
u u h¡¡bL„„$‘“u“p¡ u ¡ A¡¡hp¡¡X®$ rr¼hL$uA¡¡ ÅZusu ÆÐep¡ R>¡ A“¡ 2011dp„, eyA¡k dpV$¡“u N|Ng“u "lp¡V$ kQ®'“u epv$udp„ r¼hL$u“y„ “pd V$p¡Q ‘f lsy„!
A¡¼k¡g“p dpõV$f b“p¡ õâ¡X$iuV¹$k“p¡ sd¡ L¡$V$gp¡L$ D‘ep¡N L$fp¡ R>p¡? Å¡ sd¡ Mpõkp¡ D‘ep¡N L$fsp lip¡ sp¡ sd“¡ V$¡çàg¡V$“p¡ ‘Z ‘qfQe li¡ S>. BÞV$f“¡V$ ‘f Aphp„ V$¡çàg¡V¹$k Ap¡af L$fsu A“¡L$ kpBV¹$k R>¡, S>¡dp„“u A¡L$ R>¡ www.vertex42.com. Å¡“ rhVhf “pd“p A¡L$ õâ¡X$iuV$“p ÅZL$pf¡ rdL¡$r“L$g A¡[ÞS>r“eqf»Ndp„ ‘uA¡Q.X$u. L$fsp„ L$fsp„ 2003dp„ õâ¡X$iuV¹$k, apB“p[Þieg L¡$ë¼eyg¡V$k® A“¡ V$pBd d¡“¡S>d¡ÞV$“p„ V|$ëk V$¡çàg¡V$ õhê$‘¡ Ap‘su A¡L$ kpBV$ rhL$kphu, S>¡ AÐepf¡ “¡V$ ‘f Ap b^p
âL$pf“p„ V$¡çàg¡V¹$k“p¡ A¡L$ dlÒh“p¡ öp¡s b“u NC R>¡. Ap kpBV$ ‘f Sy>v$p„ Sy>v$p„ L¡$g¡ÞX$k®, àgp“k®, rbT“¡k, a¡rdgu, V$pBdiuV$, BÞh¡ÞV$fu, A¡V$¡ÞX$Þk, g¡V$k®, f¡Èeyd, bS>¡V$, gp¡“ L¡$ëeyg¡V$k®, k¡thN, qfV$pefd¡ÞV$ àgpt“N hN¡f¡“p„ A“¡L$ V$¡çàg¡V¹$k D‘gå^ R>¡. A¡¼k¡g D‘fp„s hX®$ âp¡N°pd“p„ V$¡çàg¡V$ ‘Z sd“¡ Al]’u dmi¡. A¡¼k¡g rkhpe N|Ng X$p¡¼k L¡$ Ap¡‘“ Ap¡qak“p¡ D‘ep¡N L$fsp lp¡ sp¡ s¡“p„ V$¡çàg¡V¹$k ‘Z dmi¡. dp¡V$p cpN“p„ V$¡çàg¡V$ äu R>¡.
32 www.madehow.com/Volume-4/Drinking-Straw.html
d¡ 2012
www.cybersafar.com
rdi“ : Mpgu L$fp¡ Æd¡Bg sdpfp Æd¡Bg“p B“bp¡¼k“p srme¡ Å¡ip¡ sp¡ X$pbu sfa sdpfy„ A¡L$pDÞV$ L¡$V$gy„ cfpey„ R>¡ s¡ gM¡gy„ li¡. Å¡ 70, 80 V$L$p D‘f“p¡ Ap„L$X$p¡ bsphsy„ lp¡e sp¡ Q¡su S>hy„ kpfy„. Æd¡Bg OZu b^u fus¡ kpfu krh®k lp¡hp R>sp„ s¡“u dp¡V$u Mpdu A¡ R>¡ L¡$ s¡ Ap‘Zp d¡Bëk“¡ kpBT âdpZ¡ kp¡V$® L$fu Ap‘sy„ “’u. Ap‘Z¡ huZu huZu“¡ l¡hu A“¡ lh¡ “L$pdp d¡Bëk ip¡^u“¡ X$uguV$ L$fhp L¡$hu fus¡? A¡L$ fõsp¡ qX$rS>V$g B[Þõ‘f¡i“ (www.labnol.org) “pd¡ A¡L$ kfk V$¡¼“p¡gp¡Æ ågp¡N gMsp A“¡ B[ÞX$e“ ågp¡Nk®dp„ bly dp¡V$u “pd“p d¡mh“pfp Ards ANfhpg¡ bspìep¡ R>¡. s¡dZ¡ N|Ng X$p¡¼k kp’¡ Æd¡Bg“¡ L$“¡¼V$ L$fu“¡ N|Ngdp„ õâ¡X$iuV$ sfuL¡$ d¡Bg“u epv$u d¡mhu“¡ ‘R>u s¡dp„ l¡hu d¡Bëk“¡ kp¡V$® L$fhp“p¡ fõsp¡ ip¡^u L$pY$ép¡ R>¡.
d¡ 2012
sdpf¡ A¡V$gy„ S> L$fhp“y„ R>¡ L¡$ Æd¡Bgdp„ gp¡N-B“ ’pAp¡. lh¡ Ap ‘¡S> (goo.gl/5dTkz) ‘f S>C“¡ A¡L$ X$p¡¼eyd¡ÞV$“¡ sdpfp N|Ng X$p¡¼kdp„ L$p¡‘u L$fu gp¡. A¡ X$p¡¼eyd¡ÞV$“u L$p¡‘u sdpfp X$p¡¼kdp„ M|gi¡ A“¡ A¡L$pv$ rdr“V$ fpl Å¡ip¡ A¡V$g¡ D‘f“p d¡“ydp„ 'Gmail (Click here)' A¡hu A¡L$ “hu tgL$ v$¡Mpi¡. s¡“¡ r¼gL$ L$fp¡ A“¡ fuk¡V$ L¡$Þhpk ‘f r¼gL$ L$fp¡. lh¡, sd¡ Qp¢L$u EW$p¡ A¡hu gpg bp¡X®$fhpmu A¡L$ Q¡shZu Aphi¡! s¡dp„ g¿ey„ li¡ L¡$ sd¡ gM¡gu A¡L$ õ¾$uàV$ sdpfp X$p¡¼kdp„ f“ ’hp“u ‘fhp“Nu dpN¡ R>¡! X$fhp“u S>ê$f “’u, Ap õ¾$uàV$ gM“pf Ards ANfhpg rhðpk‘pÓ R>¡ A“¡ sd¡ ApNgp õV$¡‘dp„ s¡d“u gM¡gu õ¾$uàV$ L$p¡‘u L$fu“¡ sdpfp “pd¡ L$fu gu^u R>¡ A¡V$g¡ Å¡ cfp¡kp¡ b¡k¡ sp¡ Ap¡L¡$ ‘f r¼gL$ L$fu v$p¡. lh¡ afu D‘f“p d¡“ydp„ Æd¡Bg“u tgL$dp„ S>C "õL¡$“ d¡Bgbp¡¼k' ‘f r¼gL$ L$fp¡. lh¡ sdpfp B“bp¡¼k“u kpBT A“ykpf, ^ud¡^ud¡ sdpfp ApMp B“bp¡¼kdp„ fl¡gp A¡L$ A¡dbu’u dp¡V$u kpBT“p d¡Bëk“u tgL$ Al] S>dp ’i¡. kpBT“u L$p¡gddp„ S>C s¡“¡ Qplp¡ s¡ fus¡ qaëV$f L$fp¡. S>¡ l¡hu d¡Bg lh¡ L$pd“p¡ füp¡ “ lp¡e, s¡“u tgL$ ‘f r¼gL$ L$fip¡ A¡V$g¡ A¡ d¡Bg sdpfp Æd¡Bg B“bp¡¼kdp„ M|gi¡, bk Al]’u s¡“¡ qX$guV$ L$fu v$p¡!
‘¡S> - 17 ‘f“p khpgp¡“p S>hpb 1. b„“¡ Vy$L$X$p“y„ hS>“ kfMy„ lp¡e A¡hp¡ sdpfp¡ S>hpb lp¡e sp¡ kp¡fu! S>hpb Mp¡V$p¡ R>¡. kpQp¡ S>hpb A¡ R>¡ L¡$ “p“p Vy$L$X$p“y„ hS>“ h^y li¡. hS>“ kfMp„ lp¡e sp¡ S> b¡g¡Þk ’C iL¡$ A¡hu Ap‘Z¡ ^pfZp L$fuA¡, ‘Z ipL$cpÆhpmp A¡L$ ‘‰pdp„ A¡L$ qL$gp¡“y„ bpV$ d|L¡$ A“¡ buÅdp„ A¡L$ qL$gp¡ bV$pL$p d|L¡$ sp¡ S>¡ b¡g¡[Þk„N ’pe A¡hy„ b¡g¡[Þk„N Ap kphfZp“p qL$õkpdp„ ’sy„ “’u. Ap‘Z¡ Äepf¡ kphfZp“¡ b¡g¡Þk L$fu iL$uA¡ R>uA¡ (A¡V$g¡ L¡$ Ap„Nmu ‘f V$L$phu iL$uA¡ R>uA¡) Ðepf¡ kphfZphpmp¡ cpN “uQ¡“u sfa fl¡i¡ (Ap‘Zu Ap„Nmu A¡ R>¡X$p“u h^y “ÆL$ li¡) A“¡ dp¡V$p¡ cpN D‘f sfa fl¡i¡! 2. bufbg¡ a¼s A¡V$gy„ S> L$üy„ L¡$ hps sp¡ a¼s A¡L$ AOfp¡ khpg ‘|R>hp“u lsu! 3. sdpfp lp’dp„ L$pNm“p ÓZ Vy$L$X$p fl¡i¡ - Nd¡ s¡ bpSy>A¡’u L$p‘p¡ sp¡ ‘Z. lh¡ Mf¡Mf L$pNmL$psf gC“¡ âep¡N L$fu Sy>Ap¡! 4. kph rkç‘g - fps ‘X¡$ Ðep„ ky^u fpl Sy>Ap¡! 5. qQÌ$udp„ H[Ágidp„ gM¡gy„ hp¼e afu hp„Qp¡ - dp¡V¡$’u. ""¼h¡íQ“ dpL®$ q¾$dk“. lu b°p¡L$ ep¡f rhÞX$p¡.'' dsgb L¡$ bpfu sp¡X$“pfp¡ bpfL$k dpL®$ q¾$dk“.
www.madehow.com/Volume-4/Globe.html 33
A¡aA¡¼ey
C-d¡Bg“p¡ A¡gV®$ dp¡bpBg ‘f L¡$hu fus¡ d¡mhpe? "kpebfkaf'“p hpQL$rdÓ îu Ards ‘V¡$g“p Ap âñ“p¡ sd¡ ‘Z DÑf ip¡^sp lp¡ sp¡ S>hpb ÅZu gp¡ Al]...
s
d¡ AÐe„s ìeõs ìe[¼s R>p¡, sdpf¡ sd“¡ Aphsp C-d¡Bëk rhi¡ sfs ÅZhy„ S>ê$fu lp¡e R>¡, ‘Z sd¡ kss L$çàeyV$f kpd¡ S> b¡W$p lp¡e A¡hy„ b“sy„ “’u. Ap ÓZ¡e hõsy“p¡ Apd sp¡ A¡L$buÅ kp’¡ d¡m b¡ksp¡ “’u. sd¡ Mf¡Mf ìeõs fl¡sp lp¡ sp¡ hpf„hpf V$‘L$u ‘X$sp C-d¡Bg sd“¡ Mg¡g ‘lp¢QpX$u iL¡$ R>¡ A“¡ Å¡ sdpf¡ C-d¡Bëk rhi¡ sfs ÅZhy„ S>ê$fu lp¡e sp¡ dp¡V$p cpN¡ sd¡ L$çàeyV$f kpd¡ lp¡ sp¡ S> A¡ ÅZL$pfu L$pd“u R>¡! R>sp„ dp“u gCA¡ L¡$ D‘f S>Zph¡gu [õ’rs A“ykpf sdpfp dp¡bpBg ‘f A¡kA¡dA¡k Üpfp sd“¡ C-d¡Bg“u ÅZL$pfu ’C Åe A¡hu Np¡W$hZ sd¡ L$fhp BÃR>p¡ R>p¡, sp¡ A¡ i¼e R>¡. AgbÑ ku^u fus¡ “l]. Æd¡Bg L¡$ eplŸ S>¡hu d¡Bg krh®k
AÐepf¡ Ap krh®k Ap‘su “’u, ‘Z Ap‘Z¡ S>fp Sy>v$u fus¡ Ap khgs d¡mhu iL$uA¡ R>uA¡. Ap fus¡... » sdpfp C-d¡Bg“p A¡kA¡dA¡k Üpfp A¡gV®$ d¡mhhp dpV¡$ sdpf¡ way2sms L¡$ site2sms S>¡hu L$p¡C krh®kdp„ A¡L$pDÞV$ Mp¡gphhy„ ‘X$i¡. » ^pfp¡ L¡$ sd¡ way2sms ‘k„v$ L$fp¡ R>p¡. Ap kpBV$ ‘f S>C“¡ sdpfp¡ dp¡bpBg “„bf Ap‘u sdpfy„ Mpsy„ Mp¡gphp¡. Ap krh®k sdpfp dp¡bpBg ‘f ‘l¡gp„ ‘pkhX®$ dp¡L$gu“¡ A¡ “„bf sdpfp¡ S> lp¡hp“u Mpsfu L$fi¡, ‘R>u sdpf¡ ‘pkhX®$ bv$gu “pMhp“p¡. » lh¡ s¡“u äu A¡kA¡dA¡k A¡gV®$ krh®k“p ‘¡S> ‘f ÅAp¡. Ap krh®k ‘f sdpfp¡ A¡L$ d¡Bg ApBX$u q¾$A¡V$ ’i¡, S>¡d L¡$
[email protected].
» lh¡ Å¡ sd¡ Æd¡Bg“p¡ D‘ep¡N L$fsp lp¡ sp¡ s¡dp„ gp¡NB“ ’pAp¡. » k¡qV„$Ákdp„ S>C“¡ ap¡ f hqX¯ $ N/‘uAp¡ ‘ u/ApBd¡ ‘ “p ‘¡S>dp„ ÅAp¡. Alu„ Forward a copy of incoming mail to
rhL$ë‘ ‘k„v$ L$fp¡ A“¡ Al] sdpfy„ way2sms.com“y„ C-d¡Bg ApBX$u gMp¡. » Æd¡Bg sdpfp Ap ApBX$u ‘f 34 www.madehow.com/Volume-4/Hair-Remover.html
d¡ 2012
www.cybersafar.com
A¡L$ h¡qfqaL¡$i“ L$p¡X$ dp¡L$gi¡. way2sms.comdp„ sdpfp B“bp¡¼kdp„ S>C“¡ Ap L$p¡X$ L$p¡‘u L$fu gp¡. Ap L$p¡X$ sdpfp dp¡bpBg ‘f A¡kA¡dA¡k sfuL¡$ ‘Z dmu iL¡$ R>¡. » L$p¡‘u L$f¡gp¡ L$p¡X$ Æd¡Bg“p h¡qfqaL¡$i“ ‘¡S> ‘f ‘¡õV$ L$fip¡ A¡V$g¡ Æd¡Bg sdpfp d¡Bg sdpfp way2sms.com“p ApBX$u ‘f ap¡fhX®$ L$fhp“y„ iê$ L$fi¡. » lh¡ sdpfp “hp C-d¡Bëk hpep way2sms.com sdpfp dp¡bpBgdp„ A¡kA¡dA¡k sfuL¡$ Aphhp“y„ iê$ ’C S>i¡. » eplŸdp„ sdpfy„ d¡Bg A¡L$pDÞV$ lp¡e sp¡ a¼s yahoo.co.in âL$pf“p d¡Bg ApBX$udp„ Ap kNhX$ dm¡ R>¡. yahoo.com, ymail.com L¡$ rocketmail.comdp„ Ap kNhX$ dmsu “’u. Å¡ sd¡ Ap krh®k AS>dphu Sy>Ap¡ sp¡ sdpfp A“ych
[email protected] ‘f S>ê$f dp¡L$gip¡. Ap ApMu hpsdp„ “uQ¡ Ap‘¡gu hpsp¡“u Mpk L$pmÆ g¡ip¡... » Ap ApMu âq¾$epdp„ sd¡ sdpfp d¡Bg gmail.com L¡$ yahoo.co.in D‘fp„s“u L$p¡C krh®k“p¡ D‘ep¡N d¡ 2012
»
»
» »
L$fp¡ R>p¡. sd“¡ A¡ krh®k ‘f cfp¡kp¡ b¡k¡ sp¡ S> ApNm h^ip¡. Ap‘Z¡ das k¡hp Ap‘su Ap ’X®$ ‘pV$} krh®kuT õhpcprhL$ fus¡ A¡X¹$ hV$p®BtTNdp„’u AphL$ d¡mh¡ R>¡. A¡V$g¡ sd“¡ Aphsp A¡kA¡dA¡kdp„ Sy>v$u Sy>v$u Ål¡fpsp¡ ‘Z li¡. AQ|L$ epv$ fpMip¡ L¡$ Æd¡Bg“p k¡qV„$Ákdp„, sdpfp ap¡fhX£$X$ d¡Bëk“u L$p¡‘u Æd¡Bgdp„ S> fpMhp“p¡ rhL$ë‘ ‘k„v$ L$fip¡. bpL$u, Æd¡Bg sdpfp d¡Bg ap¡fhX®$ L$fu“¡ qX$guV$ L$fu “pMi¡. sd¡ dp¡bpBgdp„ Xy$ “p¡X$ qX$õV$b® rhL$ë‘ ‘k„v$ L$ep£ li¡ sp¡ sd“¡ A¡kA¡dA¡k dmi¡ “l]. sd¡ ‘k„v$Nu“p d¡Bg S> ap¡fhX®$ ’pe A“¡ A¡kA¡dA¡k õhê$‘¡ dm¡ A¡h„y BÃR>sp lp¡ sp¡ Æd¡Bg“p k¡qV„$Ákdp„ A¡ dpV¡$“p„ qaëV$f Np¡W$hu iL$p¡ R>p¡. way2sms.com ‘f sd¡ sdpfp A¡L$pDÞV$dp„ hpf„hpf Aphsp bëL$ C-d¡Bëk“p A¡kA¡dA¡k ap¡fhX®$ “ ’pe A¡ dpV¡$ s¡“¡ ågp¡L$ L$fu iL$p¡ R>p¡.
Ap ApMu âq¾$epdp„ sd¡ sdpfp d¡Bg gmail. com L¡$ yahoo. co.in D‘fp„s“u L$p¡C krh®k“p¡ D‘ep¡N L$fp¡ R>p¡. sd“¡ A¡ krh®k ‘f cfp¡kp¡ b¡k¡ sp¡ S> ApNm h^ip¡.
sdpfp d“dp„ ‘Z Ap âL$pf“p¡ L$p¡C âñ fdu füp¡ R>¡? khpg dp¡L$gu Ap‘p¡
[email protected] ‘f! www.madehow.com/Volume-4/Jigsaw-Puzzle.html 35
b¡rTL$ NpBX$
Ap b°p¡X$b¡ÞX$ ApMf¡ R>¡ iy„? NyS>fps“p M|Z¡ M|Zp ky^u ‘lp¢Qu Ne¡gp Ap iåv$ A“¡ krh®k“u dv$v$’u Ap‘Z¡ vy$r“ep ApMudp„ fp¡S>¡fp¡S> gV$pf dpfuA¡ R>uA¡, ‘Z v$uhpsm¡ A„^pfp“u S>¡d, b°p¡X$b¡ÞX$ ApMf¡ R>¡ iy„ A¡ bfpbf ÅZsp “’u. ’p¡X$u âp’rdL$ kdS>...
l
h¡ sp¡ BÞV$f_¡V$ S>¡V$gp¡ ÅZusp¡ iåv$ R>¡ A¡V$gp¡ S> ÅZusp¡ iåv$ R>¡ b°p¡X$b¡ÞX$. NyS>fps_p R>¡L$ `ròd M|Z¡ Aph¡gp L$ÃR>_p OX|$gu Npd S>¡hp„ R>¡hpX$p_p„ Npdp¡ ky^u `Z lh¡ b°p¡X$b¡ÞX$ `lp¢Qu Ney„ R>¡, Ðepf¡ õhpcprhL$ fus¡ khpg \pe L¡$ BÞV$f_¡V$ dpV¡$ b°p¡X$b¡ÞX$ L$pd_u hõsy R>¡ A¡V$gy„ sp¡ kdÄep, `Z ApMf¡ R>¡ iy„ Ap b°p¡X$b¡ÞX$? Ap`Z¡ kdS>hp_p¡ âeÐ_ L$fuA¡. kpdpÞe fus¡, L$p¡C `Z âL$pf_p TX$`u A_¡ L$pedu BÞV$f_¡V$ L$_¡¼i__¡ b°p¡X$b¡ÞX$ L$_¡¼i_ L$l¡hpdp„ Aph¡ R>¡. dp¡V$p cpN¡$ L¡$bg, k¡V¡$gpBV$, dp¡bpBg, apebf Ap¡[àV$¼k L¡$ A¡A¡kX$uA¡g (A¡ rhi¡ ApNm h^y hps L$fuiy„) Üpfp b°p¡X$b¡ÞX$ L$_¡¼i_ d¡mhu iL$pe R>¡. iê$Aps_p„ X$peg-A` L$“¡¼iÞk BÞV$f_¡V$_p iê$Aps_p qv$hkp¡dp„ X$peg-A` A_¡ dp¡X¡$d_u dv$v$\u Ap`Z¡ Ap`Zp L$çàeyV$f `f BÞV$f_¡V$ A¡¼k¡k L$fu iL$sp lsp. dp¡X¡$d A¡L$ A¡hy„ kp^_ R>¡ S>¡_¡ ap¡__u gpB_ kp\¡ Å¡X$hpdp„ Aph¡ R>¡. s¡ BÞV$f_¡V$ krh®k âp¡hpBX$f A_¡ L$çàeyV$f_p„ rk‚g_¡ V¡$rgap¡__u gpB_ Üpfp A¡L$d¡L$ ky^u `lp¢Qhp_u kNhX$ L$fu Ap`¡ R>¡. Å¡ sd¡ Ap X$peg-A` krh®k_p¡ D`ep¡N L$ep£ li¡ sp¡ ÅZsp lip¡ L¡$ A¡dp„ L¡$V$gu fpl Å¡hu `X$su! ap¡_ fp¡L$pe¡gp¡ fl¡ A¡ h^pfp_u
36 www.madehow.com/Volume-4/Kite.html
sL$gua. X$peg-A‘ A“¡ b°p¡X$b¡ÞX$dp„ Npd_p NpX$p fõsp A_¡ A¡¼kâ¡k lpCh¡ S>¡V$gp¡ saphs R>¡. X$peg-A`dp„ A¡L$ S> b¡ÞX$ lp¡e Äepf¡ b°p¡X$b¡ÞX$dp„ X¡$V$p A`gp¡X$ L$fhp, X$pD_gp¡X$ L$fhp, hp¡Bk dpV¡$ hN¡f¡ AgN AgN L$pd dpV¡$ AgN AgN b¡ÞX$ lp¡e R>¡ - Ap fus¡ gpC_ b°p¡X$ A¡V$g¡ L¡$ `lp¡mu b_u A¡V$g¡ Ap _hu V¡$¼_p¡gp¡Æ b°p¡X$b¡ÞX$ sfuL¡$ Ap¡mMpC. A¡X$uA¡kA¡g Ap AÐepf“u kp¥’u h^y^y âQrgs ‘Ùrs R>¡. S|>“ 2011 ky^u“p Ap„L$X$p âdpZ¡ cpfsdp„ 86 V$L$p BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i“ Ap âL$pf“p„ R>¡. s¡“y„ ApMy„ “pd A¡rkd¡qV²$L$ qX$rS>V$g kbõ¾$pBbf gpB“ R>¡ A“¡ s¡ A¡X$uA¡kA¡g sfuL¡$ ‘Z ÅZusu R>¡. Ap V¡$¼“p¡gp¡Ædp„ ‘Z V¡$rgap¡““p¡ D‘ep¡N ’pe R>¡, ‘Z ApNm L$üy„ s¡d s¡dp„ b°p¡X$b¡ÞX$ L$“¡¼i“ i¼e b“¡ R>¡. X$peg-A‘dp„ sd“¡ epv$ li¡ L¡$ Ap‘Z¡ L$“¡¼V$ ’hp“p¡ âepk L$fuA¡ Ðepf¡ dp¡X¡$d fuskf Qukp¡ ‘pX$sy„! A¡A¡kX$uA¡g Ap QukpQukdp„’u Ry>V$L$pfp¡ A‘ph¡ R>¡. sd¡ A¡X$uA¡kA¡g âL$pf“y„ L$“¡¼i“ Ap‘su BÞV$f“¡V$ krh®k âp¡hpBX$f L„$‘“u (S>¡d L¡$ buA¡kA¡“A¡g, A¡fV¡$g hN¡f¡) ‘pk¡’u Ap d¡ 2012
www.cybersafar.com âL$pf“y„ L$“¡¼i“ gp¡ A¡V$g¡ s¡ dp¡V$pcpN¡ dp¡X¡$d A“¡ A¡L$ fpDV$f ‘Z Ap‘¡ R>¡. dp¡X¡$d S>¡hy„ S> gpNsy„ Ap kp^“ A¡L$ V$Q|L$X$p L$çàeyV$f S>¡hy„ L$pd L$f¡ R>¡ A“¡ sdpfp L$çàeyV$f“¡ BÞV$f“¡V$ krh®k âp¡hpBX$f“p “¡V$hL®$ kp’¡ Å¡X¡$ R>¡. kpvy$„ L$çàeyV$f lp¡e sp¡ sdpf¡ s¡“¡ L¡$bg’u Ap fpDV$f kp’¡ L$“¡¼V$ L$fhp“y„ ’pe. fpDV$fdp„ hpC-apC“u kNhX$ lp¡e R>¡, A¡V$g¡ sd¡ hpC-apC“u kNhX$hpmp g¡‘V$p¡‘ L¡$ dp¡bpBgdp„ Ap fpDV$f“u dv$v$’u BÞV$f“¡V$ A¡¼k¡k L$fu iL$p¡ R>p¡. kpdpÞe fus¡ V|„$L$p A„sf dpV¡$ S> A¡X$uA¡kA¡g“p¡ D‘ep¡N rlsphl R>¡. V¡$rgap¡“ A¡¼kQ¡ÞS>’u Qpf qL$gp¡duV$f L$fsp„ Ap¡R>p A„sf¡ L$çàeyV$f lp¡e sp¡ kpfu õ‘uX$ dm¡, V¡$rgap¡““u gpB“ h^y knd lp¡e sp¡ ApW$ qL$gp¡duV$f L¡$ s¡’u ’p¡X$p h^y A„sf¡ ‘Z Ap V¡$¼“p¡gp¡Æ kpfy„ L$pd Ap‘¡ R>¡. sd“¡ dmsu õ‘uX$dp„ h^OV$ ’hp“y„ A¡L$ L$pfZ Ap ‘Z lp¡e R>¡! L¡$bg L$“¡¼i“ lh¡ k¡V¡$gpBV$ Q¡“g L$“¡¼i“ Ap‘su L¡$bg V$uhu L„$‘“uAp¡ ‘Z s¡d“p L¡$bg dpfas¡ BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i““u kNhX$ Ap‘¡ R>¡. S>¡d A¡X$uA¡kA¡gdp„ ap¡“ A“¡ BÞV$f“¡V$ b„“¡ kp’¡ Qpgu iL¡$ R>¡ s¡d L¡$bg L$“¡¼i“dp„ ‘Z BÞV$f“¡V$ A“¡ V$uhu âp¡N°pd kp’¡ Qpgu iL¡$ R>¡. lh¡ il¡fp¡dp„ X$pef¡¼V$ L¡$bg’u dpÓ BÞV$f“¡V$“y„ L$“¡¼i“ Ap‘su BÞV$f“¡V$ krh®k âp¡hpBX$f L„$‘“uAp¡ ‘Z iê$ ’C R>¡. Ap L„$‘“uAp¡ A¡X$uA¡kA¡g L$fsp„ h^y õ‘uX$hpmy„ L$“¡¼i“ Ap‘u iL¡$ R>¡, Adv$phpv$dp„ lh¡ d¡ 2012
12 A¡dbu‘uA¡k ky^u“u õ‘uX$hpmy„ L$“¡¼i“ d¡mhu iL$pe R>¡. k¡V¡$gpBV$ S>¡d k¡V¡$gpBV$ V$uhu Å¡hp hp dpV¡$ Ap‘Z¡ k¡V¡$gpBV$ qX$i“p¡ D‘ep¡N L$fuA¡ R>uA¡ A¡ S> fus¡ dpÓ BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i“ dpV¡$ ‘Z k¡V¡$gpBV$ b°p¡X$b¡ÞX$ d¡mhu iL$pe R>¡. Å¡L¡$ Ap blº Ap¡R>u âQrgs ‘Ùrs R>¡, Mfpb lhpdp“’u s¡dp„ AX$QZp¡ ‘Z Aph¡ R>¡. dp¡bpBg
X$peg-A‘ A“¡ b°p¡X$b¡ÞX$dp„ Npd_p NpX$p fõsp A_¡ A¡¼kâ¡k lpCh¡ S>¡V$gp¡ saphs R>¡. X$pegA`dp„ A¡L$ S> b¡ÞX$ lp¡e Äepf¡ b°p¡X$b¡ÞX$dp„ X¡$V$p A`gp¡X$ L$fhp, X$pD_gp¡X$ L$fhp, hp¡Bk dpV¡$ hN¡f¡ AgN AgN L$pd dpV¡$ AgN AgN b¡ÞX$ lp¡e R>¡
BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i““ d¡mhhp“u Ap kp¥’u “hu V¡$¼“p¡gp¡Æ R>¡. sdpfp¡ dp¡bpBg l¡ÞX$k¡V$ Å¡ dp¡X¡d ^fphsp¡ lp¡e sp¡ sd¡ s¡“¡ L$çàeyV$f kp’¡ L$“¡¼V$ L$fu“¡ “¡V$ L$“¡¼i“ d¡mhu iL$p¡ R>p¡ A’hp "X$p¢Ng' sfuL¡$ Ap¡mMpsy„, ‘¡“X²$pBh S>¡hy„ A¡L$ kp^“ AgN’u Mfuv$u iL$p¡ R>p¡. s¡“¡ ‘Z sdpfp L$çàeyV$fdp„ Å¡X$u“¡ sd¡ “¡V$ A¡¼k¡k L$fu iL$p¡. g¡‘V$p¡‘ dpV¡$ Ap ‘Ùrs blº gp¡L$râe ’C flu R>¡. apBbf Ap¡[àV$¼k ‘Ùrs A¡X$uA¡kA¡g S>¡hu hu S>, ‘Z Apdp„ L$p¡‘f“u V¡$rgap¡“ gpB““¡ bv$g¡ Ap^yr“L$ apBbf Ap¡[àV$¼k“u gpB““p¡ D‘ep¡N ’pe R>¡. apBbf Ap¡[àV$L$ âL$pi“p sf„Np¡“p¡ D‘ep¡N L$f¡ R>¡. âL$pi ‘©Õhu ‘f kp¥’u h^y TX$‘¡ Nrs L$f¡ R>¡, ‘qfZpd¡ apBbf Ap¡[àV$¼k L¡$bghpmp BÞV$f“¡V$ L$“¡¼i“dp„ A¡X$uA¡kA¡g L$fsp„ ‘p„Q NZu TX$‘ dmu iL¡$ R>¡. Å¡L¡$ Ap V¡$¼“p¡gp¡Æ lÆ b^¡ D‘gå^ “’u. www.madehow.com/Volume-5/Ambulance.html 37
Ad¡tTN h¡b
Ah“hu dprlsu“p¡ rhðk“ue MÅ“p¡ BÞV$f“¡V$ ‘f iy„ iy„ R>¡ A¡ khpg “’u, khpg sp¡ S>¡ R>¡ A¡ kl¡gpC’u L¡$d d¡mhhy„ A¡“p¡ R>¡. Ap‘Zu vy$r“ep“u A“¡L$ bpbsp¡“u V|„$L$u, kfm “¡ dyØpkf dprlsu Ap‘su A¡L$ kpBV$ Ap L$pd kl¡gy„ b“phu Ap‘¡ R>¡. s¡“u hpf„hpf dygpL$ps g¡hp S>¡hu R>¡.
ap¡
f A¡ Q¡ÞS>, Ap g¡M sd¡ Sy>v$u fus¡ hp„Qu iL$p¡ R>p¡. ‘l¡gp„ b„“¡ bp¡¼k hp„Qp¡ A“¡ ‘R>u Al] ‘fs afp¡! b„“¡ qL$õkp fkâv$ gpÁep? Ap âL$pf“u A“¡L$ fp¡dp„QL$, h^y “¡ h^y ÅZhp“u BÃR>p S>Nph¡ A¡hu lL$uL$sp¡dp„ KX$p Esfhy„ lp¡e sp¡ sdpf¡ M‘“u kpBV$ R>¡ Ap : www.howstuffworks.com. ÅZusu qX$õ¼hfu L$p¡çeyr“L¡$iÞk L„$‘“u“u dprgL$u“u Ap kpBV$ A¡L$ kpv$p khpg“p S>hpbdp„ s¥epf ’C R>¡ A“¡ kss rhL$ku flu R>¡ - lpD õV$a h¼k®? Ap‘Zu Ap vy$r“epdp„ fl¡gu Åscps“u A“¡L$ hpsp¡, bpbsp¡, hõsy Mf¡Mf L$C fus¡ Qpg¡ R>¡? 1998dp„ A¡L$ âp¡a¡kf¡ iê$ L$f¡gu Ap kpBV$ AÐepf¡ rhðcf“p v$f¡L$ Jdf“p gp¡L$p¡
dpV¡$ Sy>vu Sy>v$u bpbsp¡ rhi¡“u rhðk“ue, sV$õ’ A“¡ Mpk sp¡ sØ“ kl¡gpC’u kdÅe A¡hu cpjpdp„ dprlsu d¡mhhp dpV¡$“y„ [¼gL$hNy„ kp^“ b“u NC R>¡. L$pf A¡[ÞS>“’u dp„X$u“¡ kQ® A¡[ÞS>“ A“¡ k¡g ap¡“’u dp„X$u“¡ õV¡$d k¡ëk A“¡ s¡“p S>¡hp Ak„¿e rhjep¡ ‘f Al] sd“¡ kfm dprlsu dmi¡. kpBV$“¡ V$pBd d¡N¡rT““u "25 h¡bkpBV¹$k hu L$pÞV$ guh rh^pDV$'dp„ b¡ hpf A“¡ ‘uku d¡N¡rT““u "V$p¡‘ 100 h¡bkpBV¹$k' epv$udp„ Qpf hpf õ’p“ dþey„ R>¡. qX$õ¼hfu Q¡“g ‘f s¡“p¡ A¡L$ L$pe®¾$d ‘Z Qpg¡ R>¡. Äepf¡ kde dm¡ A“¡ L$fhp S>¡hy„ buSy>„ L$iy„ k|T¡ “l] Ðepf¡ Ap kpBV$dp„ MpbL$hp S>¡hy„ R>¡!
L¡$hu fus¡ ’C L$p¡L$p-L$p¡gp“u ip¡^?
L$pf A¡[ÞS>“’u dp„X$u“¡ kQ® A¡[ÞS>“ A“¡ k¡g ap¡“’u dp„X$u“¡ õV¡$d k¡ëk A“¡ s¡“p S>¡hp Ak„¿e rhjep¡ ‘f Al] sd“¡ kfm dprlsu dmi¡.
hps 126 hj® ‘l¡gp„“p d¡ drl“p“u R>¡, hj® 1886. Ad¡qfL$p“p A¡V$gpÞV$pdp„ X$p¡. Älp¡“ qfV$^ ‘¡çbV®$“ “pd“p A¡L$ apd®rkõV dp’p“p vy$Mphp“u L„$CL$ v$hp ip¡^hp“u d’pdZdp„ ‘p¡sp“y„ dp’y„ vy$MpX$sp lsp. A¡dZ¡ ‘p¡s¡ b“ph¡gp A¡L$ rkf‘dp„ (A¡ rkf‘dp„ iy„ lsy„ A¡ ‘|R>ip¡
38 www.madehow.com/Volume-5/Artificial-Flower.html
“l], A¡ sp¡ ApV$gp„ hjp£ ‘R>u ‘Z V$p¡‘ rk¾¡$V$ R>¡.) L$pbp£“¡V¡$X$ hp¡V$f Dd¡e¯y A“¡ S>¡ "v$hp' b“u A¡ QpMu Å¡C. Æc“¡ A“¡ dp’p“¡ b„“¡“¡ L„$CL$ kpfy„ gpÁey„ A¡V$g¡ A¡dZ¡ ‘p„Q k¡ÞV$ (ApS>“p cph âdpZ¡ b¡ÓZ ê$r‘ep!)dp„ A¡ v$hp“¡ A¡L$ l¡ë’ V$p¡r“L$ sfuL¡$ bÅfdp„ h¡Qhp d|L$u. A¡ apd®rkõV$“p¡ rlkpbd¡ 2012
www.cybersafar.com hjp£hj® Qpg¡ sp¡e dp„X$ Okpe A¡hy„ fbf ip¡^pey„, A¡L$ AL$õdps’u! kpdpÞe fus¡, fbf A¡L$ A¡hp¡ ‘v$p’® R>¡ S>¡ Nfd ’pe sp¡ ‘uNmhp gpN¡ A“¡ W„$X$p¡ ‘X¡$ sp¡ bfX$ b“u“¡ bV$L$Zp¡ ’C Åe. 18du kv$u“u iê$Apsdp„, L¡$V$gpe c¡ÅbpÅ¡ fbf ‘f AMsfp L$fhp gpÁep lsp, A¡d“¡ gpNsy„ lsy„ L¡$ fbf R>¡ sp¡ L$pd“u hõsy, a¼s A¡ kl¡gpC’u ‘uNmhy„ L¡$ bV$L$hy„ Å¡CA¡ “l]. Ap c¡ÅbpÅ¡dp„ A¡L$ lsp Qpëk® N|X$ef. N|X$ef¡ gNcN A¡L$ v$peL$p ky^u Åscps“p âep¡Np¡ L$ep® A“¡ A¡L$ qv$hk Aphp âep¡N v$frdep“ AL$õdps¡ s¡d“p’u fbf, këaf A“¡ kukp„“y„ rdîZ Nfd õV$h ‘f Y$p¡mpey„. rdîZ gNcN bmu“¡ kMs bÞey„, ‘Z ‘uNþey„ L¡$ bfX$ bÞey„ “l]! ‘R>u sp¡ N|X$ef¡ A¡ AL$õdps¡ ’e¡gp âep¡N“¡ ApNm h^pep£ A“¡ s¡dp„’u S>Ns“¡ "hëL¡$“pBT¹X$ fbf'“u c¡V$ dmu, S>¡ V$pef, qL$spb k„cpmsp ä¡ÞL$ fp¡rbÞk“¡ A¡ v$hp“y„ “pd k|Qìey„ A“¡ A¡L$ L$pNm ‘f dfp¡X$v$pf Anfp¡dp„ A¡ “pd gMu bspìey„. ‘|fp„ ApW$ hj® ky^u A¡ V$p¡r“L$ v$hp“u vy$L$p“p¡dp„ h¡Qpey„ A“¡ Ðepf ‘R>u gp¡L$p¡“¡ A¡“p¡ A¡hp¡ QkL$p¡ gpÁep¡ L¡$ ApS>¡ s¡ vy$r“epcf“u L$v$pQ kp¥’u h^y â¿eps b°pÞX$ b“u : L$p¡L$p-L$p¡gp! iê$Apsdp„ ‘¡çbV®$“ fp¡S>“p ’p¡X$p Ágpk L$p¡L$p-L$p¡gp S> h¡Qu iL$sp lsp L¡$d L¡$ v$f¡L$ hMs¡ rkf‘dp„ L$pbp£“¡V¡$X$ hp¡V$f (kp¡X$p) c¡mhu“¡ h¡Qhy„ ‘X$sy„ lsy„. A¡L$ hj® ‘R>u, 1887dp„ s¡dZ¡ ‘p¡sp“u âp¡X$¼V$“y„ h¡QpZ h^pfhp äu k¡ç‘g dpZhp dpV¡$ L|$‘“ d¡ 2012
S|>sp„“p„ srmep„ hN¡f¡ dpV¡$ Ar“hpe® bÞey„. “p¢^hp“u hps A¡ R>¡ L¡$ N|X$ef¡ hëL¡$“pBÈX$ fbf“p„ iuV¹$k b“phu“¡ s¡dp„’u L$‘X$p„ b“phhp“p âepk ‘Z L$ep®. L$p¡C fp¡L$pZL$pf“¡ s¡d“u Ap ip¡^dp„ fk ‘X¡$ A¡hu ApipA¡ s¡dZ¡ ‘p¡sp“u âp¡X$¼V¹$k eyfp¡‘ dp¡L$gu. ’p¡dk l¡ÞL$p¡L$ “pd“p buÅ A¡L$ fbf“p âep¡Nhuf“¡ Mf¡Mf fk ‘X$ép¡, ‘Z s¡Z¡ N|X$ef“u ‘l¡gp„ hëL¡$“pBtTN âp¡k¡k“u ‘¡V$ÞV$ g¡hp AfÆ L$fu. Ap A“¡ s¡“p S>¡hp buÅ A“¡L$ L¡$kp¡ gX$hpdp„ A“¡ fbf ‘f h^y âep¡Np¡ L$fhpdp„ N|X$ef¡ ‘p¡sp“u tS>v$Nu A“¡ k„‘rÑ MQ} “pMu A“¡ 1860dp„ Nfubudp„ R>¡‰p ðpk gu^p. Å¡L¡$ S>Nrh¿eps V$pef A“¡ fbf L„$‘“u“¡ s¡d“y„ “pd dþey„ Mfy„! fbf A“¡ N|X$ef rhi¡ h^y ÅZp¡ Al] : http://goo.gl/LAhhC
hl¢Qhp“y„ iê$ L$e¯y. “hp N°plL$ ApL$j®hp dpV¡$ äu k¡ç‘tgN L$fhp“p¡ A¡ vy$r“ep“p¡ ‘l¡gp¡ âep¡N lp¡hp“y„ d“pe R>¡. kps¡L$ hj® ‘R>u, 1894dp„ L¡$ÞX$u b“phu“¡ h¡Qsp A¡L$ kplrkL¡$ L$p¡L$p-L$p¡gp“¡ bp¡V$gdp„ s¥epf ‘uZp sfuL¡$ h¡Qhp“p¡ L$u$rdep¡ k|Qìep¡. 1890’u 1900“p A¡L$ v$kL$pdp„ L$p¡L$pL$p¡gp“p h¡QpZdp„ 4,000 V$L$p“p¡ h^pfp¡ ’ep¡ lsp¡! ApS>¡ L„$‘“u vy$r“ep“p 200’u h^y v$¡ip¡dp„ fp¡S>“p„ (qf‘uV$, fp¡S>“p„) 1.3 AbS> ‘uZp„ h¡Q¡ R>¡! L$p¡L$p-L$p¡gp“p çeyrTddp„ gV$pf gNphp¡ :
ÅZp¡ lpDõV$$ah¼k® ‘f... » dy„bB“p ku-tgL$ S>¡hp rb°S> L¡$hu fus¡ L$pd L$f¡ R>¡? (http://goo.gl/WwuPM)
» v$qfepdp„ Y$p¡mpe¡gp Ap¡Bg“u kapB L¡$hu fus¡ ’pe R>¡? (http://goo.gl/YyZZn)
» crhóe“p BÞV¡$rgS>ÞV$ lpBh¡ L¡$hu fus¡ L$pd L$fi¡? (http://goo.gl/qFFSd)
» dp“hÅrs L$C fus¡ rhL$k¡ R>¡? (http://goo.gl/zNC1n)
» rhop“uAp¡ lh¡ “p“p “p“p N°lp¡ ‘f M“uÅ¡“y„ Mp¡v$L$pd rhQpf füp R>¡, L¡$d A“¡ L¡$hu fus¡? (http://goo.gl/KEvGn)
» fpBV¡$bg kuX$u L¡$hu fus¡ L$pd L$f¡ R>¡? (http://goo.gl/r6fwR)
» qv$dpN QL$fph¡ QYph¡ A¡hp„ ‘©Õhu“p„ ‘p„Q flõep¡ L$ep„ R>¡? (http://goo.gl/1pOFq)
http://www.worldofcoca-cola.com/ www.madehow.com/Volume-5/Computer-Mouse.html 39
d““y„ dp¡r“V$f
www.cybersafar.com
rkr“ef rkV$uT“ bÞep “¡V$uT“
X$p¡
X$p¡. âip„s cudpZu L$Þk[ëV„$N kpBL$p¡gp¡rS>fV$ ap¡“: 079-65445040
[email protected]
BÞV$f“¡V$“p¡ kdS>Z‘|h®L$“p¡ D‘ep¡N rkr“ef rkV$uTÞk dpV$¡ Apiuhp®v$ kdp“ R>¡. dyLy$„v$fpe“¡ CÞV$f“¡V$“y„ op“ sp¡ lsy„ S>. ‘Z lh¡ s¡“p¡ kv¹D‘ep¡N L$fhp dp„X$ép. 40
¼V$f, dpfy„ “pd dyLy$„v$fpe. lº„ A¡L$ r“h©Ñ âp¡a¡kf R>y„. dpf¡ A¡L$ Sy>v$u S> bpbs¡ L$pDÞk¡tgN“u S>ê$f R>¡. ldZp„’u dpfp¡ õhcph QuqX$ep¡ ’C Nep¡ R>¡. lº„ L$p¡C ‘Z bpbs¡ kl¡S> ‘Z f¡qY$epm‘Ï„ Qgphu iL$sp¡ “’u. lº„ A“¡ dpfp„ hpBa b„“¡ Ofdp„ A¡L$gp„ S> lp¡CA¡ R>uA¡. hps¡ hps¡ Adpf¡ k„Oj® ’ep L$f¡ R>¡. d“¡ ¿epg R>¡ L¡$ hp„L$ dpfp¡ S> lp¡e R>¡. hps A¡d R>¡ “¡ L¡$ ApMp¡ qv$hk Ofdp„ äu lp¡J R>y„ A¡V$g¡ Adpfp b„“¡ hÃQ¡ QL$dL$ Tep® L$f¡ R>¡. dpfp„ hpBa ApMp¡ qv$hk cNhp““u k¡hp S> L$fsp„ lp¡e. dpfp ‘f ÅZ¡ Ýep“ S> “ lp¡e. dpfp¡ v$uL$fp¡ ey.A¡k.A¡.dp„ k¡V$g ’ep¡ R>¡. A¡“¡ Ðep„ ‘Z A¡L$ v$uL$fp¡ R>¡. dpfu ‘pk¡ N°u“ L$pX®$ R>¡ ‘Z d“¡ Ad¡qfL$p Ndsy„ “’u. d“¡ sp¡ dpZkp¡ Å¡CA¡, hps L$fhp Å¡CA¡. Ap‘Zp v$¡idp„ A¡ b^y„ dm¡. Ðep„ sp¡ sdpfp ‘X$p¡iu ‘Z sd“¡ Ap¡mMsp “ lp¡e. lh¡ ‘qf[õ’rs A¡hu Ecu ’C R>¡ L¡$ Al]ep„ ‘Z gp¡L$p¡ ‘pk¡ kde “’u. Äep„ “S>f L$fp¡ Ðep„ dpZkp¡ v$p¡X$sp S> v$¡Mpe. ÅZ¡ L$p¡C“¡ L$p¡C“u ‘X$u S> “’u. ldZp„’u d“¡ hps hpsdp„ ¾$p¡^ QY$¡ R>¡. fpÓ¡ KO ‘Z bfpbf “’u Aphsu. ApMp¡ qv$hk Ofdp„ “põsp“p X$åbp S> Mp¡gu“¡ Mp^p L$fy„ R>y„. L„$C Ndsy„ S> “’u. Ål¡f âk„Np¡dp„ S>hp“y„ V$pmy„ R>y„. ¼epf¡L$ ÅZ¡ d“ fX$sy„ lp¡e
s¡hy„ gpN¡ A“¡ Ap„Mp¡ kyL$pC NC lp¡e s¡hy„ gpN¡. iy„ b^p“¡ dp¡V$u Jdf¡ Aphy„ S> ’sy„ li¡ ?!'' dyLy$„v$fpe“p¡ âï“ OZp gp¡L$p¡“p¡ âï“ lp¡C iL¡$... ‘¥kp¡, ârs›$p, ‘v$ A“¡ ‘phf dþep ‘R>u ìer¼sA¡ ‘p¡sp“p Æh““¡ A¡L$ “hp g¡hg ‘f gC S>hy„ ‘X¡$ R>¡. AÐepf ky^u hph¡gp kpfp - Mfpb L$pd“y„ âpBh¡V$ kfh¥ey„ L$pY$u“¡ ApÐdr“funZ“u A¡fZ¡ QX$phhy„ ‘X¡$ R>¡. A¡V$gy„ “½$u R>¡ L¡$ ìer¼s“¡ ‘pR>gp„ hjp£dp„ bpL$u flu Ne¡gp„ L$pd kp¥’u h^y epv$ lp¡e R>¡. kpBL$p¡gp¡Ædp„ Ap“¡ TperN®“L$ Ba¡¼V$ L$l¡hpe. AQ¡s“ d““¡ ‘utQN L$fsu BÃR>pAp¡, A‘¡npAp¡, A‘dp“p¡ L¡$ A“ychp¡ ‘p¡sp“y„ ‘p¡s âL$pihp dp„X¡$ R>¡. ApMu tS>v$Nu v$bv$bpdp„ fl¡gu ìer¼s“p d“dp„ v$bpe¡gu h©rÑAp¡ TuZp ÄhpmpdyMu“u S>¡d Mv$bv$¡ R>¡. Å¡ Ap h©rÑAp¡“u v$yN¯^ l¡fp“ L$f¡ sp¡ kdS>hy„ L¡$ ‘¡V$pmdp„ L„$CL$ NfbX$ R>¡ A“¡ L$pe® k„sp¡j S>Þdph¡ sp¡ Æh“dp„ dl¡L$ âkfsu fl¡ R>¡. ¼epf¡L$ Ap b„“¡“y„ rdîZ ‘Z lp¡e R>¡... dlv$„i¡ ApS>“u âh©Ñ L¡$ r“h©Ñ ìer¼s Aphu S> R>¡. dyLy„$v$fpe A¡L$“p A¡L$ ‘yÓ“¡ A¡[ÞS>r“ef b“phu rhv$¡i k¡V$g L$fu ‘p¡s¡ Al] füp lsp. L$pfZ L¡$ A¡d“p rdrkk dyLy$„v$fpe“¡ ‘Z Ad¡qfL$pdp„ Np¡W$sy„ “lp¡sy„. cpfsue‘Ï„ A“¡ d¡ 2012
kpdprS>L$ qX$‘¡ÞX$Þku A¡d“¡ Al] fp¡L$u fpMsu lsu. dyLy$„v$fpe“¡ r“h©rÑ sp¡ dpZhu lsu, ‘Z N°¡kazgu... A¡d“u kp’¡ L$pDÞk¡tgN v$frdep“ L¡$V$guL$ hps ’C A¡“p A„ip¡.... lh¡’u qarTL$g qaV$“¡k“¡ dy¿e dlÒh Ap‘u fp¡S> v$p¡Y$’u b¡ L$gpL$ Qpghy„, L$kfsp¡ A“¡ ep¡N-âpZped ‘pR>m Ap‘hp“y„ k|Qhpey„. AgbÑ, b„“¡ ‘rs-‘Гu“¡. Ðepf ‘R>u“p kdedp„ dyLy$„v$fpe¡ ‘p¡sp“p L$çàeyV$f“p “p¡g¡S>“¡ L$pd¡ gNpX$u âpBdfu õL|$g“p„ bpmL$p¡ dpV$¡ A¡L$ âp¡N°pd b“phhp“p¡ lsp¡. S>¡dp„ gq“¯N A¡L$ a“ b“¡. AÐepf“p cpfey¼s cZsfdp„ A¡L$ gpBV$d|X$ gq“¯N X¡$hg‘ L$fhp k|Q“ ’ey„. A¡dp„ rdrkk dyLy$„v$fpe“p„ NyS>fpsu cpjp“p„ L¡$V$gp„L$ Å¡X$L$Zp„“¡ ‘Z õ’p“ dþey„. S>¡ lh¡“p ‘pW$é‘yõsL$p¡dp„’u Npeb ’C füp„ R>¡. dyLy$„v$fpe¡ lh¡ A¡d“p S>¡hp AÞe r“h©Ñ gp¡L$p¡“u A¡L$ ¼gb Qpgy L$fu R>¡. âh©rÑ-¼gb. A¡dp„ v$f AW$hpqX$e¡ A¡L$ A¡hp¡ L$pe®¾$d ep¡S>hpdp„ Aph¡ R>¡ S>¡dp„ v$f¡L$“y„ L$p¡C “¡ L$p¡C V$¡g¡ÞV$ blpf Aph¡. S>¡d L¡$ L¡$V$guL$ õL|$g“p„ bpmL$p¡“¡ A¡k¡çbgudp„ Þe|T hp„Qhp“p lp¡e R>¡ s¡d v$f AW$hpqX$e¡ “hy„ iy„ bÞey„ s¡ v$f¡L$ S>ZpA¡ ‘p¡sp“u fus¡ “p¢^u“¡ Ap âh©rÑ-¼gbdp„ bp¡gu S>hp“y„. kp¥’u dlÒh“u hps ‘p¡sp“p v$uL$fp kp’¡ L$çeyr“L¡$i“’u L$“¡¼V$¡X$ fl¡hp“u k|Q“p A‘pC. BÞV$f“¡V$“p¡ kdS>Z‘|h®L$“p¡ D‘ep¡N rkr“ef d¡ 2012
r uTÞk dpV$¡ Apiuhp® u ®v$ kdp“ R>¡¡. rkV$ dyLy$„v$fpe“¡ BÞV$f“¡V$“y„ op“ sp¡ lsy„ S>. ‘Z lh¡ s¡“p¡ kv¹D‘ep¡N L$fhp dp„X$ép. õL$pB‘ Üpfp ‘p¡sp“p v$uL$fp A“¡ hlº kp’¡ rdõV$f A¡ÞX$ rdrkk dyLy$„v$fpe fp¡S>¡ hpsQus L$fhp dp„X$ép„. A¡V$gy„ S> “l], ‘Z BÞV$f“¡V$ ‘f buÅ OZp “hp rdÓp¡ ’ep. ‘p¡sp“p S|>“p õL|$g ä¡ÞX$¹T“¡ a¡kbyL$ Üpfp ip¡^u L$pY$ép A“¡ A¡ b^p“y„ A¡L$ N°|‘ b“pìey„. lh¡ Q¡qV»$N r“óZps dyLy$„v$fpe buÅ“¡ ‘Z BÞV$f“¡V$“p apev$p kdÅhsp ’C Nep R>¡. V|$„L$dp„ rkr“ef rkV$uT“ lh¡ ‘p½$p “¡V$uT“ b“u Nep R>¡. kp’dp„ k|Q“ lsy„ L¡$ r“erds fu¡s lmhp¡ ‘Z d¡qX$L$gu “½$u ’ep¡ lp¡e s¡hp¡ d“‘k„v$ Mp¡fpL$ g¡hp¡. hp„Q““u Av¹$cys v$yr“epdp„ h^pf¡ X|$bL$uAp¡ gNphhp“u. i¼e lp¡e sp¡ v$f b¡-ÓZ drl“¡ A¡L$ “p“u qV²$‘ A“¡ v$f hj£ A¡L$ dp¡V$u V|$f L$fhp“u. A“¡ lp, Ap hpsp¡ buÅ kp’¡ hl¢Qhp“u.
apB“g [¼gL$: A¡L$ cpCA¡ àp|R>éy„, dpf¡ kdpS>k¡hp L$fhu R>¡ iy„ L$fy„? DÑf : L$p¡CÞp¡ ÞpX$ip¡ Þpl]. 41
N¡õV$ L$p¡gd
www.cybersafar.com
byY$p‘p¡ : “¡V$“p â¡ddp„ ‘X$hp“u Jdf! v$u‘L$ kp¡rgep NyS>fpsu ‘ÓL$pfÐhdp„ A¡hy„ “pd R>¡, S>¡ AÐe„s KX$u L¡$ S>bfS>õs KQpC ^fphsu hpsp¡ ‘Z kph klS>sp’u L$fu g¡ R>¡. Mpk “p¢^hp S>¡hu hps A¡ R>¡ L¡$ Ap‘Zp b^p“u hÃQ¡ flu“¡, Ap‘Zu S>¡d S> Æhsp v$u‘L$cpC Æh““¡ kph AgN A¡ÞNg’u Å¡C iL¡$ R>¡ A“¡ Ap‘Z“¡ A¡“p¡ ‘qfQe ‘Z L$fphu iL¡$ R>¡. Aphp A¡L$ AgN A¡ÞNg’u ’e¡gu hps, A¡d“u ApNhu i¥gudp„...
v$u$‘L$ kp¡rgep
[email protected]
âL©$rs blº L„$S|>k R>¡. A¡ L$iy„ ‘Z “L$pdy„ Qgphu “’u g¡su. dpZk ‘Z kph “L$pdp¡ ’C Åe Ðepf¡ âL©$rs A¡“¡ DW$phu g¡ R>¡, ‘Z sd“¡ A¡Z¡ lSy> DW$pìep “’u. L$pfZ L¡... 42
by
Y$p‘p¡ ApL$fp¡ R>¡. Ap¡L¡$. ifuf ‘l¡gp„ S>¡V$gy„ Å¡iugy„ “’u fl¡sy„. Ap¡L¡$. “hy„ iuMhp“u BÃR>p “’u ’su. Ap¡L¡$. Sy>hp“p¡ ‘pk¡ h©Ùp¡“¡ apmhhp dpV$¡ ‘|fsp¡ kde “’u lp¡sp¡... L$p¡C kp’ “l] v$¡sp... Ap¡L¡$, Ap¡L¡$. b^y„ Ap¡L¡$. ‘Z h©Ù dpZk “¡V$ “ iuM¡... ^¡V¹$k “p¡V$ Ap¡L¡$. A¡ “ bL¡$ (Qpg¡). l¡ hX$ug rdÓp¡, ‘l¡gp sp¡ sdpfp dNS>dp„’u A¡ hps L$pY$u “pMp¡ L¡$ lh¡ gp¡L$p¡“¡ sdpfu S>ê$f “’u flu. ¼ep„L$, L$p¡C “¡ L$p¡C fus¡ sdpfu S>ê$f R>¡ dpV$¡ S> sp¡ sd¡ Æhp¡ R>p¡. Cðf“¡, k©rô“¡, kdN°sp“¡ sdpfu S>ê$f R>¡ A¡V$g¡ âL©$rs sd“¡ rS>hpX$u flu R>¡. bpL$u, âL©$rs blº L„$S|>k R>¡. A¡ L$iy„ ‘Z “L$pdy„ Qgphu “’u g¡su. dpZk ‘Z kph “L$pdp¡ ’C Åe Ðepf¡ âL©$rs A¡“¡ DW$phu g¡ R>¡, ‘Z sd“¡ A¡Z¡ lSy> DW$pìep “’u. L$pfZ L¡$ sdpf¡ lSy> L$iy„L$ L$fhp“y„ bpL$u R>¡. k„sp“p¡“p„ k„sp“p¡“¡ gpX$ gX$phhp“y„ L$pd L$p¡Z L$fi¡? h©Ùp¡. S|>“p fusqfhpS> A“¡ Mpk sp¡ ‘pf„‘qfL$ d|ëep¡“y„ R>¡‰p ðpk ky^u TT|dsp k¥r“L$p¡“u S>¡d S>s“ L$p¡Z L$fi¡? h©Ùp¡. khpf¡ hl¡gp„ EW$u“¡ L$fhp“p„ L$pd L$p¡Z L$fi¡? h©Ùp¡. ApMp hj®“p„ dkpgp-A’pZp„A“pS>“p dpdg¡ dpN®v$i®“ L$p¡Z
Ap‘i¡, ApN¡hp“u L$p¡Z g¡i¡? h©Ùp¡. kNp„k„b„^u kp’¡ hl¡hpf A“¡ gpNZu S>mhpC fl¡ A¡ Å¡hp“u S>hpbv$pfu L$p¡Z DW$phi¡? h©Ùp¡. Ap epv$u OZu g„bphu iL$pe s¡d R>¡, ‘Z Ap‘Z¡ kp¥’u dlÒh“p A“¡ kp¥’u qv$gQõ‘ L$pd“u hps L$fuA¡. Æh““u kdN°sp“¡ r“fp„s¡ dpZhp“y„ L$pd L$p¡Z h^y kpfu fus¡ L$fu iL¡$? h©Ùp¡ S>. Sy>hp“p¡“y„ A¡ L$pd “l]. Sy>hp“p¡ bQpX$p Qpl¡ L¡$ “ Qpl¡, A¡dZ¡ ASy>®“ b“u fl¡hy„ ‘X¡$ R>¡. A¡dZ¡ b^y„ S> Ýep“ dpR>gu“u Ap„M ‘f fpMhy„ ‘X¡$. ‘qfhpf“u “p¥L$p ‘pf gNphhp dpV$¡, b¡ R>¡X$p c¡Np L$fhp dpV$¡ L¡$ ^N^Nsu dlÒhpL$p„npAp¡ k„sp¡jhp dpV$¡ Sy>hp“udp„ dpZk¡ A¡L$v$d ap¡L$õX$ flu“¡ NÝ^pdS|>fu L$fhu S> ‘X¡$. Sy>hp“udp„ dpZk ‘pk¡ Æh““¡ A“¡ k©rô“u kdN°sp“¡ dpZhp“p¡ TpTp¡ kde “’u lp¡sp¡. A¡V$g¡ S> sp¡ Cðf¡ byY$p‘p“u Å¡NhpC fpMu R>¡. Sy>hp“udp„ N^¡X$p“u S>¡d L$pd L$fp¡ A“¡ ‘R>u byY$p‘pdp„ r“fp„s¡ Sy>Ap¡ L¡$ Æh“, S>Ns A“¡ Cðf“u gugp L¡$V$gu ìep‘L$ R>¡! ^d®-A’®-L$pd“p v$yÞehu ‘yfyjp’p£’u ‘fhpep® ‘R>u dp¡n dpV$¡“p ‘yfyjp’®“p¡ d¡ 2012
S>¡ A¡L$ dp¡L$mp¡ kdeM„X$ R>¡ A¡“y„ “pd R>¡ OX$‘Z. dp¡n A¡V$g¡ iy„? dp¡n A¡V$g¡ dyr¼s... R>yV$L$pfp¡... õhps„Ôe... ApTpv$u. dyr¼s i¡dp„’u? k„Ly$rQsdep®qv$s b„^“p¡dp„’u dyr¼s. lº„ A¡L$ dep®qv$s ifuf L¡$ k„Ly$rQs d“ S> dpÓ “’u, lº„ A¡L$ ìep‘L$ A[õsÐh“p¡ dlÒh“p¡ A„i R>y„... lº„ Cðf“p¡ S> A¡L$ cpN R>y„... lº„ k©rô“y„ Arcß A„N R>y„... Ap b^y„ ÅZhy„kdS>hy„-‘pdhy„ A¡“y„ “pd dp¡n. V|$„L$dp„, ìep‘L$sp kp’¡ A¡L$ê$‘ ’hy„... sfbsf ’hy„... A¡“y„ “pd dp¡n. A¡ dpV$¡ b¡ L$pd L$fhp„ ‘X¡$. ‘l¡g„y : Æh (ApÐdp)“¡ kdS>hp¡ ‘X¡$ A“¡ buSy>„, S>Ns“¡ (A¡“u AapV$ ìep‘L$spdp„) A“ychhy„ ‘X¡$. ‘l¡gy„ L$pd L$fhp dpV$¡, Æh“¡ ÅZhp dpV$¡, Ýep“-cS>“-cr¼skp^“p-tQs“ L$fhp„ ‘X¡$. A“¡ buSy>„ L$pd L$fhp dpV$¡, S>Ns“u ìep‘L$sp“p¡ A„v$pS> d¡mhhp dpV$¡, Cðf“u gugp L¡$V$gu blp¡mu A“¡ Av$¹cys R>¡ A¡ kdS>hp dpV$¡ “¡V$ ‘f afhp “uL$mhy„ ‘X¡$. dp¡n“u hps blº dp¡V$u (L¡$ Bh“ hprleps) gpNsu lp¡e sp¡ ‘Z A¡V$gy„ sp¡ sd¡ õhuL$pfip¡ S> L¡$ S>¡ S>Nsdp„ Ap‘Z“¡ S>Þd dþep¡ R>¡ A¡ S>Ns“¡ S>¡V$gy„ h^pf¡ ÅZuA¡ A¡V$gp¡ Ap‘Zp¡ S>Þdpfp¡ kam ’pe (A¡V$g¡ S> sp¡ L$üy„ R>¡ : Æìep L$fsp„ Å¡ey„ cgy„). sp¡ S>Ns“¡ Å¡hp-dpZhp-ÅZhp“y„ Ap S>¡ L$pd R>¡... S>¡ L$pd Sy>hp“udp„ TpTy„ “ ’C i¼ey„, A¡ lh¡ r“fp„s¡ L$fhp d¡ 2012
dpV$¡ kp¥¥’u DD‘ep¡¡Nu dpÝed R>¡¡ “¡¡V$... BÞV$f“¡V$... kpebf S>Ns! hps blº qagp¡kp¡qaL$g gpN¡ R>¡? Ap¡L¡$. A¡L$ â¡[¼V$L$g khpg ‘|R>y„ sdpfp„ k„sp“p¡“p„ k„sp“p¡ Qpf-‘p„Q“u Jdf ky^u sp¡ sdpfu kp’¡ blº hpsp¡ L$f¡ R>¡, sdpfu kp’¡ blº lm¡-cm¡ R>¡, sdpfp„ blº l¡hpep„ fl¡ R>¡... ‘Z R>kps-ApW$ hj®“p„ ’sp„“u kp’¡ S> A¡ sdpfp’u v$|f ’sp„ Åe R>¡ A¡hy„ sd“¡ gpN¡ R>¡ Mfy„? Å¡ sdpfu kp’¡ Aphy„ b“sy„ lp¡e sp¡ sd¡ dpL®$ L$ey¯ li¡ L¡$ sdpfu v$yr“ep A“¡ A¡d“u v$yr“ep kph S> “p¡Mu lp¡hp“¡ L$pfZ¡ Aphy„ b“¡ R>¡. A¡d“u v$yr“epdp„ “¡V$ lh¡ blº dlÒh“u A“¡ Ar“hpe® QuS> b“u fl¡ R>¡. Aphpdp„ sd“¡ “¡V$“p "“'“u ‘Z Mbf “ lp¡e sp¡ ‘R>u A¡ sdpfp’u v$|f ’hp“p„ S>... A¡dp„ A¡d“p¡ A¡V$gp¡ hp„L$ “’u S>¡V$gp¡ sdpfp¡ R>¡. sd¡ Å¡ “l] b“p¡ A¡d“p klcpNu, sp¡ A¡ S>i¡ v$|f cpNu.
sdpfp„ k„sp“p¡“p„ k„sp“p¡ Qpf-‘p„Q“u Jdf ky^u sp¡ sdpfu kp’¡ blº hpsp¡ L$f¡ R>¡, sdpfu kp’¡ blº lm¡cm¡ R>¡, sdpfp„ blº l¡hpep„ fl¡ R>¡... ‘Z R>-kps-ApW$ hj®“p„ ’sp„“u kp’¡ S> A¡ sdpfp’u v$|f ’sp„ Åe R>¡ A¡hy„ sd“¡ gpN¡ R>¡ Mfy„? 43
N¡õV$ L$p¡gd dpZk L$p¡C ‘Z Jdf¡ â¡ddp„ ‘X¡$ sp¡ A¡ Sy>hp“u A“ychu iL¡$ R>¡. dp¡V$u Jdf¡ rhÅsue ‘pÓ“p â¡ddp„ ‘X$hp’u kpdprS>L$ gp¡Qpgp‘ku ’C iL¡$, ‘Z Å¡ L$p¡C hX$ug “¡V$“p â¡ddp„ ‘X¡$ sp¡ L$p¡C“¡ hp„^p¡ ‘X$hp“p¡ “’u.
44
www.cybersafar.com kp¡Q gp¡. Ap b^u hpsp¡ sd“¡ h^pf¡ ‘X$su bQL$p“u (QpB[ëX$i)-kpv$u-kfm gpNsu lp¡e sp¡ cg¡ gpN¡. dp¡V$u Jdf¡ “¡V$“p¡ k„Np’ AÐe„s S>ê$fu lp¡hp rhi¡ i¼e s¡V$gu ‘pep“u hpsp¡ L$lu“¡ h©Ùp¡“¡ “¡V$rhðdp„ ApN°l‘|h®L$ AphL$pfhp... A¡ S> sp¡ Bfpv$p¡ R>¡ Ap g¡M“p¡. dpÞey„ L¡$ Ap‘Z¡ b^p ky‘fõV$pf “ b“u iL$uA¡, ‘Z dp¡V$u Jdf¡ L$iy„L$ “hy„ iuMhp“p dpdg¡ L$p¡C ‘Z hX$ug Ardspc bÃQ““p ‘¢NX$pdp„ ‘N Opgu iL¡$. S>¡d Ardspc 70“u Jdf¡ rkspf-kfp¡v$ iuMhp“y„ “½$u L$fu iL¡$, sd¡ AÞe hX$ugp¡ ‘Z “hu Jdf¡ “hy„ L$iy„L$ iuMhp“p¡ k„L$ë‘ gC S> iL¡$. Apdp„ apev$p¡ A¡ R>¡ L¡$ “hy„ iuMhp’u Sy>hp“ flu iL$pe R>¡. “hy„ iuMsu hMs¡ dNS>“p„ Þeyfp¡Þk hÃQ¡ “hu“hu krL®$V$p¡ fQphp’u dNS> spSy>„, kq¾$e A“¡ kpSy>„ flu iL¡$ R>¡. kpv$u hps R>¡, dpZk L$p¡C ‘Z Jdf¡ â¡ddp„ ‘X¡$ sp¡ A¡ Sy>hp“u A“ychu iL¡$ R>¡. dp¡V$u Jdf¡ rhÅsue ‘pÓ“p â¡ddp„ ‘X$hp’u kpdprS>L$ gp¡Qp-gp‘ku ’C iL¡$, ‘Z Å¡ L$p¡C hX$ug “¡V$“p â¡ddp„ ‘X¡$ sp¡ L$p¡C“¡ hp„^p¡ ‘X$hp“p¡ “’u (rkhpe L¡$ L$p¡C hX$ug ‘¡gp “¡spAp¡“u S>¡d “ Å¡hp S>¡hu h¡bkpBV$p¡ Å¡hpdp„ h^y fk v$pMh¡!). Ap b^y„ AOfy„ R>¡ A¡hu sp¡ aqfepv$ L$fip¡ S> “l]. L$pfZ L¡$ “¡V$-S>Ns“u kl¡gu Ap„V$uO|„V$u“¡ ‘Z h^y kl¡gu b“ph“pf... “p“p bpmL$“¡ S>¡d QdQu’u Mp¡fpL$ MhX$phhpdp„ Aph¡
A¡ fus¡ “¡V$op““¡ QdQu-QdQuA¡ S>dpX$“pf... “¡V$rinZ“u b^u S> dyíL¡$guAp¡“¡ Apkp“u’u v$|f L$f“pf kp¡ v$y:Mp¡„ L$u A¡L$ v$hp S>¡hp¡ BgpS> AÐepf¡... Ap OX$uA¡ sdpfp lp’dp„ S> R>¡. lp, Ap kpebfkaf, Ap d¡N¡rT“ S>¡ sd¡ AÐepf¡ hp„Qu füp R>p¡ A¡ sd“¡ X$Ng¡ “¡ ‘Ng¡ “¡V$S>Nsdp„ D‘ep¡Nu b“u fl¡i¡. kpebfrhð“u kafdp„ A¡ S> sp¡ R>¡ sdpfy„ kpQy„ ld-kaf. sp¡, kp¡ hps“u A¡L$ hps. Ap Jdf¡ lh¡ “¡V$“u T„TV$dp„ L$p¡Z ‘X¡$... lh¡ sp¡ Aphsp ch¡ iuMuiy„... A¡hu b^u blp“pbpÆ ÐeÆ“¡ Å¡ A¡L$ hpf sd¡ “¡V$“u v$yr“epdp„ âh¡iip¡ sp¡ sd“¡ kdÅi¡ L¡$ R>p‘p„-d¡N¡rT“^d®N°„’p¡-‘yõsL$p¡ sp¡ W$uL$, ApM¡ApMp V$uhu“¡ ‘Z ‘p¡sp“pdp„ kdphu g¡sy„, AÞe sdpd dpÝedp¡“p bp‘ S>¡hy„ dpÝed R>¡ BÞV$f“¡V$. AÞe dpÝedp¡ L$fsp„ BÞV$f“¡V$ L$C fus¡ h^y QqY$epsy„ A“¡ h^y D‘ep¡Nu R>¡ A¡“u hps afu ¼epf¡L$. AÐepf¡ sp¡ a¼s A¡L$ S> hps “½$u L$fu gp¡ L¡$ dp¡V$u Jdf¡ buSy>„ L„$C L$fy„ L¡$ “ L$fy„, “¡V$ sp¡ iuMui S>! (A¡L$ rh“„su : Ap g¡M Ås¡ hp„Qhp D‘fp„s AÞe hX$ug rdÓp¡“¡ ‘Z h„QphÅ¡. ‘R>u sd¡ A¡ rdÓp¡“u kp’¡ flu“¡ “¡V$rhðdp„ âh¡iip¡ sp¡ sd“¡ A¡d“p¡ k„Np’ dmu fl¡i¡... sd¡ “p¡V¹$k A¡¼kQ¡ÞS> (Ap‘g¡) L$fu iL$ip¡... sd“¡ A¡L$d¡L$“p¡ V$¡L$p¡ fl¡i¡... A“¡ “h¡kf’u ÅZ¡ "õL|$g“p cpCb„^ L¡$ bl¡“‘Zu' b“hp“p¡ glphp¡ sd¡ dpZu iL$ip¡!). d¡ 2012
BÞV$f_¡V$_p¡ A`pf op_MÅ_p¡... lh¡ R>¡ lp’hNp¡!
"kpebfkaf' BÞV$f_¡V$_¡ dpÝed b_phu_¡ sdpfp `qfhpf_p v$f¡L$ kæe_u rS>opkp_¡ k„sp¡jhp_p¡ âepk R>¡. Ap kpdreL$_p„ ’p¡X$p„ `p_p„dp„ kdph¡gu rhNsp¡ sd_¡ rhipm h¡bS>Ns_u fp¡dp„QL$ epÓpA¡ gC S>i¡... Qpf¡L$ hj®’u AMbpf“p ‘p“¡ Qpgsu "kpebfkaf' hpQL$rdÓp¡“p âp¡Ðkpl“’u h¡bkpBV$ õhê$‘¡ rh¼ku A“¡ lh¡ "kpebfkaf A¡ÄeyduqX$ep'“p “¡Å sm¡ rhrh^ ‘y[õsL$pAp¡ sfuL¡$ ‘Z ‘p¡sp“p¡ ìep‘ h^pfu flu R>¡.
“hy„ ÅZhp, OÏ„ dpZhp dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡!
Ap` Ap kafdp„ Å¡X$pC Nep lp¡ sp¡ Ap`_p õhS>__¡ `Z s¡dp„ kpd¡g L$fu iL$p¡ R>p¡! NyS>fpsu `qfhpfp¡_¡ BÞV$f_¡V$_u ES>mu bpSy>’u `qfrQs L$fhp_p¡ âepk L$fsu Ap `l¡g Ap`_p klep¡N’u S> ApNm ^`u iL$i¡. "kpebfkaf A¡ÄeyduqX$ep'“p„ âL$pi“p¡ Mfuv$hp dpV¡$ `pR>m_p `p_¡ Ap‘¡gu rhNsp¡ Sy>Ap¡.
h^y rhNsp¡ dpV¡$ Sy>Ap¡ :
www.cybersafar.com
www.cybersafar.com
kpebfkaf“p„ âL$pi“p¡ d|m qL„$ds
Ap‘ Q|L$hip¡
râÞV$ d¡N¡rT“ - 12 A„L$“y„ ghpS>d (d¡ 2012’u A¡râg¡ 2013) (kpv$u byL$‘p¡õV$ Üpfp)
240
220
2.
Qpf l¡ÞX$uNpBX¹$T“p¡ k¡V$ (âL$pris 100 g¡Mp¡)
140
120
3.
BTuNpBX$ (hX$ugp¡ dpV¡$ kfm dpN®v$i®“)
70
70
4.
râÞV$ d¡N¡rT““y„ ghpS>d, Qpf l¡ÞX$uNpBX¹$T“p¡ k¡V$, BTuNpBX$ A“¡ [¼hL$NpBX$ (BÞV$f“¡V$ ‘f NyS>fpsu rhi¡ âp’rdL$ kdS>Z Ap‘su “p“u ‘y[õsL$p qL„$. ê$p. 20)
470
410
¾$d
âL$pi“
1.
d¡N¡rT““p A„L$p¡ kpv$u byL$‘p¡õV$ Üpfp dp¡L$ghpdp„ Aph¡ R>¡. AÞe âL$pi“p¡ Ly$qfef/ frS>õV$X®$ ‘p¡õV$ Üpfp dp¡L$ghpdp„ Aphi¡. Å¡ Ap‘ d¡N¡rT““p A„L$p¡ Ly$qfef Üpfp d„Nphhp BÃR>sp lp¡ sp¡ Ap‘“p ‘¡d¡ÞV$dp„ “uQ¡ dyS>b“u fL$d Dd¡fip¡ :
» » » »
Adv$phpv$ dpV¡$ NyS>fpsdp„ AÞe õ’m dpV¡$ dy„bC dpV¡$ cpfsdp„ AÞe õ’m dpV¡$
: : : :
ê$p. 78/ê$p. 114/ê$p. www.cybersafar.com 210/ê$p. 276/-
lp, lº„ "kpebfkaf'“p„ âL$pi“p¡ Mfuv$hp BÃRy>„ Ry>„. Ap kp’¡ ê$p. ......................, (A„L¡$ ê$r‘ep ...............................................................................) _p¡ Q¡L$/X$uX$u (‘¡A¡bg A¡V$ Adv$phpv$) _„. ............................... spfuM............................ b¡ÞL$ ..................................... kpd¡g R>¡. âL$pi“p¡ “uQ¡“p kf“pd¡ dp¡L$gip¡ : _pd : ....................................................................................... `|fy„ kf_pdy„ : ................................................................................ .............................................................................................. .............................................................................................. Npd/il¡f:........................ r`_L$p¡X$:....................... rS>ëgp¡:................ ap¡_/dp¡. : ........................Cd¡Bg : ................................................
» »
» »
Ap‘“p¡ Ap¡X®$f
Q¡L$/X$uX$u "kpebfkaf A¡ÄeyduqX$ep' “pd¡ dp¡L$gip¡. Ap‘ L¡$i Ap¡“ qX$rghfu (h¡ëey ‘¡A¡bg ‘p¡õV$)“p¡ rhL$ë‘ ‘k„v$ L$fu iL$p¡ R>p¡. Ap‘ Ap¡“gpB“ A¡“BA¡aV$u Üpfp ‘¡d¡ÞV$ dp¡L$gu iL$p¡ R>p¡. Ap rhL$ë‘p¡ dpV¡$ www. cybersafar.com ‘f Ap¡“gpB“ ap¡d® cfp¡ A“¡ h^y rhNsp¡ d¡mhp¡.
kpebfkaf A¡ÄeyduqX$ep bu-401/402, L¥$hëe^pd-1, V$pBçk â¡k fp¡X$, íepdg Qpf fõsp ‘pk¡, k¡V¡$gpBV$, Adv$phpv$-380015 Email:
[email protected]
ap¡“ : 079-4006 1513 dp¡. : 092272 51513
_p¢^ : blpfNpd“p Q¡L$ õhuL$pfhpdp„ Aphsp “’u. Ap`_y„ ap¡d® L$p`u_¡ Q¡L$/X$uX$u kp’¡ dp¡L$gu Ap`p¡. Ap ‘¡S>“u T¡fp¡¼k ‘Z dp¡L$gu iL$p¡ R>p¡. âL$pris A„L$p¡ õV$p¡L$dp„ li¡ Ðep„ ky^u dp¡L$gu iL$pi¡. ANpD“p A„L$p¡ d¡mhhp dpV¡$ A„L$v$uW$ ê$p. 20/- Dd¡fhp rh“„su. v$f¡L$ A„L$ drl_p_p `l¡gp AW$hpqX$epdp„ âL$pris ’pe R>¡. Ap‘“p¡ Ap¡X®$f âp¡k¡k ’sp„ 3 AW$hpqX$ep„ S>¡V$gp¡ kde gpNu iL¡$ R>¡, klep¡N Ap‘hp rh“„su.
V¡$L$ IT BTu
dpDk“u dõs vy$r“ep!
rQÓ‘yf kpfõhs b°pûZ ‘qfhpf“p îu rihi„L$f fph ‘vy$L$p¡Z A¡V$g¡ Nyfyv$Ñ. s¡d“u "L$pNT> L¡$ aŸg' qaëd dpV¡$ kprlf gyr^ep“huA¡ gM¡gp â¿eps Nus ‘f’u â¡fZp gC“¡ L$p¡C kp¡ãV$qv$g A¡[ÞS>r“ef¡ Ap Nus g¿ey„...
e¡ X$p¡¼eyd¡ÞV$, e¡¡$ rdqV„$Ák, e¡ qaQk® L$u vy$r“ep e¡ B“kp„ L¡$ vy$íd“, L$k®k® L$u vy$r“ep e¡ X¡$X$gpBÞk L¡$ c|M¡ d¡“¡S>d¡ÞV$ L$u vy$r“ep e¡ âp¡X$¼V$ ANf b“ cu Åe¡ sp¡ ¼ep l¥? elp„ A¡L$ rMgp¥“p l¥ âp¡N°pdf L$u lõsu, e¡ bksu l¥ dyv$p® bN-qa¼kf L$u bõsu, elp„ ‘f sp¡ f¡BrTk l¥ BÞãg¡i“ k¡ kõsu, e¡ fuìey ANf lp¡ cu Åe¡ sp¡ ¼ep l¥? lf BL$ L$u-bp¡X®$ Opeg, lf A¡L$ gp¡Nu“ àepku, A¡¼k¡g d¢ DgT“, rh“hX®$ d¢ Dv$pku, e¡ Ap¡qak l¥ ep Apgd¡ dpB¾$p¡kp¡ãV$ L$u, e¡ fuguT ANf lp¡ cu Åe¡ sp¡ ¼ep l¥? S>gp v$p¡ Bk¡, aŸ„L$ X$pgp¡ e¡ dp¡r“V$f, d¡f¡ kpd“¡ k¡ lV$p v$p¡ e¡ dp¡X¡$d, syçlpfp l¥ syçlu k„cpgp¡ e¡ L$çàeyV$f, e¡ âp¡X$¼V$ ANf Qg cu Åe¡ sp¡ ¼ep l¥? Akg Nus“u V$é|“dp„ NpC Sy>Ap¡, L$p¡CA¡ Nus“¡ “h¡kf’u gMhp dpV¡$ kpfu A¡hu dl¡“s gu^u R>¡!
d¡ 2012
www.madehow.com/Volume-5/Concrete-Dam.html 47
qfhpBÞX$
rS>opkp“¡ Æhsu fpMhu lp¡e sp¡...
a
fu A¡L$ hpf kde Aphu Nep¡ R>¡ ApMp d¡Nr¡ T““p„ b^p„ ‘p“p„ qfhpBÞX$ L$fhp“p¡! Sy>v$p Sy>v$p g¡M hp„Qsu hMs¡ Å¡ sdpfy„ Ýep“ M¢Qpey„ lp¡e sp¡ sd¡ Å¡e„y li¡ L¡$ gNcN v$fL¡ $ ‘¡S>dp„ “uQ¡ A¡L$ A¡L$ tgL$ Ap‘¡gu R>¡. s¡“p R>¡X$¡ gM¡gu QuS>hõsy Ap‘Zu fp¡S>bfp¡S>“p D‘ep¡N“u R>¡, ‘Z A¡ L¡$hu fus¡ b“¡ R>¡ A¡ rhi¡ Ap‘Z¡ gNcN AÅZ R>uA¡. Mbf “’u ‘X$su L¡$ ¼ep„, L$p¡Z¡, iy„ c|g L$fu, ‘Z [õ’rs A¡hu Aphu“¡ Ecu R>¡ L¡$ Ap‘Z¡ h¡L¡$i“ rkhpe“p cpNdp„ õL|$g-L$p¡g¡S>“p ¼gpkê$ddp„ ’su âh©rÑ“¡ S> rinZ NZhp“y„ iê$ L$fu v$u^y„ R>¡. A¡¼Tpd ‘|fu ’pe Ðep„ ky^udp„ sp¡ rinL$p¡, dp-bp‘ “¡ R>p¡L$fp„ kp¥ L$p¡C L$l¡hpsp rinZ’u sp¡bp sp¡bp ‘p¡L$pfu EW$¡ A“¡ d[ëV$àg¡¼k L¡$ dp¡g L¡$ rlg õV$¡i“ sfa v$p¡V$ d|L¡$. Ap Npmpdp„ A¡¼õV²$p A¡[¼V$rhV$u“p¡ rbT“¡k bfpbf awg¡ apg¡, ‘Z cZhp“u hps L$fp¡ sp¡ kp¥ “pL$“y„ V$uQLy$„ QY$ph¡. Ap gM“pf krls, Ap‘Z¡ Ap‘Zu rS>opkp “½$u dpfu “pMu R>¡, “l]sf, ApBk¾$ud“p¡ L$p¡“ Mpsu hMs¡ "Ap L$p¡“ L¡$hu fus¡ b“sp¡ li¡?' A¡hp¡ khpg L¡$d ÅNsp¡ “l] lp¡e? ApB‘uA¡gdp„ b¡V¹$kd¡“ Qp¡ÁNp¡ dpf¡ Ðepf¡ v$X$p¡ bpDÞX$fu ‘f ‘lp¢Q¡ A¡ kp’¡ Ðep„ d|L¡$gp A¡gkuX$u õ¾$u“ ‘f Ål¡fps Tb|L$hp gpN¡ A¡ Å¡C“¡, A¡gkuX$u
õ¾$u“ L¡$d A“¡ L¡$hp fp¡ dV$uqfegdp„’u b“sp li¡ A¡hy„ Ly$s|lg L¡$d ÅNsy„ “l] lp¡e? Aphp khpgp¡ L$v$pQ EW$sp ‘Z li¡, ‘Z DX$pD, D‘fR>‰p L¡$ A^L$Qfp S>hpbp¡ kp„cmu kp„cmu“¡ Ap‘Z¡ khpgp¡ L$fhp“y„ R>p¡X$u v$u^y„ lp¡e A¡hy„ ‘Z b“¡! lh¡ sd¡ Ap [õ’rs EgV$phu iL$p¡ R>p¡, Ap h¡L¡$i“dp„. www.madehow. com kpBV$ ‘f S>Nscf“u Ak„¿e QuS>hõsyAp¡ L¡$hu fus¡ b“¡ R>¡ A¡“u ‘pf hNf“u dprlsu“p¡ c„X$pf cep£ R>¡. “p“p v$uL$fp L¡$ v$uL$fu“u rS>opkp kpfu fus¡ k„sp¡jhp dpNsp„ dçdu-‘à‘p’u dp„X$u“¡ A¡[ÞS>r“eqf»N“p õVy$X$ÞV¹$k L¡$ r“h©Ñ ’ep ‘R>u ‘Z rinL$‘Ï„ Åmhu fpM“pfp AÝep‘L$p¡ ky^u“p kp¥ L$p¡C“¡ dÅ ‘X$u Åe A¡V$gu rhNshpf dprlsu Ap kpBV$ ‘f R>¡. Al] k„¿epb„^ QuS>hõsyAp¡“p¡ Brslpk, A¡“¡ b“phhp dpV$¡ S>ê$fu fp¡ dV$uqfeg, DБpv$““u âq¾$ep“u kpv$u kdS> s¡d S> h^pfp“p k„v$c® Ap‘hpdp„ Apìep R>¡. bp¡gb¡qf»N rhi¡“p g¡M“p A„s¡ A¡L$ A¡[ÞS>r“eqf»N“p õVy$X$ÞV$ A“¡ bp¡gb¡qf»N L„$‘“udp„ spÅ S> Å¡X$pe¡gp A¡hp b¡ cpfsue hpQL$p¡A¡ g¿ey„ R>¡ L¡$ Ap g¡M A¡d“¡ bly D‘ep¡Nu gpÁep! sp¡ d¡N¡rT“ qfhpBÞX$ L$fp¡ A“¡ k„¿epb„^ QuS>hõsy“u fkâv$ rhNsp¡dp„ X|$bL$u gNphp¡!
Ap kaf“u ‘|f¡‘|fu dÅ L¡$hu fus¡ g¡ip¡? Ap L„$CL$ AgN d¡N¡rT“ R>¡. Ap¡“gpB“ A“¡ Ap¡agpB“ hp„Q“ (Ap¡“gpB“ dpV¡$ hp„Q“ iåv$ A^|fp¡ R>¡, ‘Z kdS>Z ‘|fsp¡ Qpgi¡!) hÃQ¡ i¼e A¡V$gy„ k„syg“ kp^hp“p¡ Al] âepk L$fhpdp„ Aphi¡. A„NÆ ¡° “’u AphX$s? „y “p¡ âp¡åg¡d! cpjp“p¡ Ahfp¡^ sd“¡ _X$sp¡ lp¡e A_¡ apfV$ BÞV$f“¡V$“u kNhX$ “ lp¡e sp¡e, Ap ‘p“p„Ap¡dp„ sd_¡ rhrh^ fkâv$, D‘ep¡Nu bpbsp¡“u kfm ÅZL$pfu dmi¡. A“yL|$mspA¡ tg¼k ‘f S>ip¡ sp¡ OÏ„ h^y ÅZhp dmi¡ A“¡ ’p¡X$p kde ‘R>u A„N°¡Æ“p¡ Ahfp¡^ “l] fl¡ A¡“u N¡f„V$u! A„N°¡Æ AphX¡$ R>¡? blº kfk! Å¡ A„N°¡Æ“p¡ L$p¡C X$f “’u A_¡ BÞV$f“¡V$“u ‘|fsu kNhX$ R>¡ sp¡ sp¡ ‘pf rh“p“p¡ MÅ“p¡ Mp¡gu Ap‘i¡ Ap ’p¡X$p„ ‘p“p„. v$f¡L$ ‘p“¡ sd“¡ h^y dprlsu Ap‘su A“¡L$ kpBV¹$k“u tg¼k dmi¡ (Ap tg¼k N|Ng“u eyApfA¡g ip¡V®$“f krh®k“p¡ D‘ep¡N L$fu“¡ d|L$hpdp„ Aphu R>¡, b°pDTfdp„ L¡$r‘V$g-“p¡d®g Apëapb¡V$“y„ Ýep“ fpMu“¡ V$pB‘ L$fhp“u L$pmÆ fpMip¡). ‘R>u sp¡ Äepf¡ dfÆ ‘X¡$ Ðepf¡ h^y ÅZhp, h^y dpZhp dpV¡$ dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡! rhi ey l¡à‘u fuqX„$N A¡ÞX$ kqa¯N!
Ap`_p ârscph L¡$ k|Q_
[email protected] `f S>ê$f Ap`ip¡. 48 www.madehow.com/Volume-5/Crane.html
d¡ 2012
Ap BTuNpBX$dp„ Ap‘ hp„Qip¡...
hX$ugp¡ dpV¡$ L$çàeyV$f A“¡ BÞV$f“¡V$“p¡ D‘ep¡N kfm b“phsy„ dpN®v$i®“, klS> cpjpdp„! (sd¡ hX$ug “ lp¡ sp¡ ‘Z hp„Qu iL$p¡ R>p¡
/`70
)
kpBT : 8.25 x 5.25 HQ Ly$g ‘¡S> : 76
Ap BTuNpBX$ Mfuv$hp dpV¡$ Sy>Ap¡ ‘¡S> “„. 46
L$çàeyV$f kp’¡ ‘l¡ghl¡gu Ap¡mMpZ L$çàeyV$f kp’¡ v$p¡õsu Ofp¡bp¡ L¡$mhuA¡ BÞV$f“¡V$ kp’¡ BÞV$f“¡V$“u kaf dpV$¡ hpl“ L$ey„ ‘k„v$ L$fip¡? X$pD“gp¡X$ A“¡ BÞõV$p¡g¡i“ kdÆA¡ kp¡ãV$h¡f X$pD“gp¡X$ L$fsp„ ‘l¡gp„ kph^p“u“u hps X$pD“gp¡X$ L$fuA¡ A¡r‘L$ b°pDTf BÞV$f“¡V$“u kaf, A¡r‘L$“u Ap„Nmu ‘L$X$u“¡! BÞV$f“¡V$ ‘f NyS>fpsudp„ gMsp„ iuMuA¡ lh¡ kdÆA¡ b°pDTf“p Sy>v$p Sy>v$p cpN ApNm h^uA¡ BÞV$f“¡V$dp„ BÞV$f“¡V$ ‘f“p¡ ‘l¡gp¡ ‘X$ph - Å¡Csu dprlsu kQ® L$fuA¡ kQ® A¡[ÞS>““p„ rhrh^ ‘pkp„ Mpsy„ Mp¡gphuA¡ BÞV$f“¡V$ ‘f lh¡ T„‘gphuA¡ Æd¡Bgdp„ Q¡qV»$N“u dÅ, gMpZ“u aV$paV$ Ap‘g¡ L$fu“¡! ‘fv$¡i Ne¡gu v$uL$fu“y„ lksy„ dp¢ Sy>Ap¡ - huqX$ep¡ Q¡qV»$N’u! ap¡V$p¡-huqX$ep¡ i¡qf»N, r‘L$pkp“u dv$v$’u! Ap ‘Z s‘pku Sy>Ap¡ N|Ng“u buÆ krh®kuT Ap‘“¡ fk ‘X¡$ s¡hu AÞe krh®kuT azfkv$“u ‘mp¡dp„ NyS>fpsu ågp¡NS>Ns Ap ‘Z Ndi¡... NyS>fpsu/cpfsue Nus-k„Nus Ap¡“gpB“ AÝepÐd
“hy„ ÅZhp, OÏ„ dpZhp dpDk“¡ Ap‘p¡ ‘p„Mp¡! www.cybersafar.com
www.facebook.com/cybersafar
www.twitter.com/cybersafar
www.cybersafar.com
râÞV$ A¡qX$i““p ghpS>d kp’¡ äu!
ANpD âL$pris sdpd A„L$p¡ ‘Z Ap¡“gpB“ hp„Qp¡.